Προμήθεια «εγκατάσταση συστήματος τηλεμετρίας και εκσυγχρονισμός του δικτύου και των υποδομών άρδευσης της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας» (...)Από τον συνδυασμό των ανωτέρω διατάξεων προκύπτει ότι οι συγχρηματοδοτούμενες από πόρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης συμβάσεις προμήθειας αγαθών που συνάπτουν οι οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης και τα νομικά τους πρόσωπα, υπάγονται στον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, εφόσον η προϋπολογιζόμενη δαπάνη τους, χωρίς ΦΠΑ, υπερβαίνει το χρηματικό όριο των 5.000.000 ευρώ.(...)η επίμαχη προμήθεια έχει ενταχθεί στην χρηματοδότηση του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Αγροτικής Ανάπτυξης. Ωστόσο, η εκτιμώμενη αξία της υποβληθείσας προς έλεγχο σύμβασης ανερχόμενη σε 1.770.770,00 ευρώ, πλέον ΦΠΑ, υπολείπεται του ορίου των 5.000.000 ευρώ (άνευ Φ.Π.Α.), κάτω του οποίου το παρόν Κλιμάκιο δεν έχει εκ του νόμου αρμοδιότητα για τη διενέργεια προσυμβατικού ελέγχου επί συγχρηματοδοτούμενων από ενωσιακούς πόρους προμηθειών. Ως εκ τούτου, το σχέδιο σύμβασης απαραδέκτως υποβλήθηκε για προσυμβατικό έλεγχο.

Η Πράξη 30/2025 του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά στον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας τεσσάρων σχεδίων συμβάσεων του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών για την «προμήθεια και εγκατάσταση υπερσύγχρονου εργαστηριακού εξοπλισμού - φάση 2». Η προϋπολογισθείσα δαπάνη ανέρχεται σε 1.285.000 ευρώ (πλέον ΦΠΑ) και η προμήθεια συγχρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης. Το Κλιμάκιο έκρινε ότι, βάσει του άρθρου 324 του ν. 4700/2020, οι συγχρηματοδοτούμενες συμβάσεις απαιτούν υποχρεωτικό έλεγχο μόνο αν η δαπάνη υπερβαίνει τα 5.000.000 ευρώ. Καθώς η συγκεκριμένη διαδικασία κρίθηκε αυτοτελής και η δαπάνη της είναι πολύ μικρότερη του ορίου, τα σχέδια συμβάσεων υποβλήθηκαν απαραδέκτως για έλεγχο.

Οι προσφεύγουσες επιχειρούν μέσω των προδικαστικών προσφυγών τους να ακυρωθεί ή να τροποποιηθεί η υπ’ αριθμ. πρωτ. 5050/29.12.2017 Διακήρυξη για την «Προμήθεια, Εγκατάσταση και Θέση σε Λειτουργία Εξοπλισμού Τηλεελέγχου-Τηλεχειρισμού για την Ασφαλή Επίβλεψη και Λειτουργία των Δικτύων Ύδρευσης». Η 1η αιτούσα ζητά τη διόρθωση-τροποποίηση-διαγραφή ορισμένων όρων της Διακήρυξης, ενώ η 2η αιτούσα επιδιώκει την εν όλω ακύρωσή της. Το αντικείμενο της σύμβασης αφορά την προμήθεια και εγκατάσταση 51 Τοπικών Σταθμών Ελέγχου, Φορητών Σταθμών Ελέγχου, Κεντρικού Σταθμού Ελέγχου, εκπαίδευση προσωπικού και τεκμηρίωση, με συνολικό προϋπολογισμό €1.597.900 (άνευ ΦΠΑ).

Τούτων δοθέντων, η υποβληθείσα προς άσκηση προσυμβατικού ελέγχου σύμβαση, η οποία αποτελεί μέρος της συγχρηματοδοτούμενης από ενωσιακούς πόρους (ΕΤΠΑ) Πράξης «ΕΠΙΣΚΕΥΗ - ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΦΕΡΟΝΤΑ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΝΑΚΑΙΝΙΣΗ ΤΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΘΕΑΤΡΟΥ», απαραδέκτως υποβάλλεται στον έλεγχο νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, δεδομένου ότι η συνολική προϋπολογιζόμενη δαπάνη αυτής υπολείπεται του ποσού των 5.000.000,00 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ), που συνιστά το προβλεπόμενο στην παράγραφο 3 του άρθρου 324 του ν. 4700/2020 κατώτατο όριο για την άσκηση προληπτικού ελέγχου νομιμότητας επί της οικείας διαδικασίας. 

Η Πράξη 146/2025 του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας σχεδίων συμβάσεων για την «Προμήθεια εξοπλισμού εικονικής και επαυξημένης πραγματικότητας και Drones», η οποία υλοποιείται από τον ΕΛΚΕ/ΕΚΠΑ και συγχρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Το δικαστήριο αποφάνθηκε ότι η προμήθεια υποβλήθηκε απαραδέκτως για προσυμβατικό έλεγχο, διότι η συνολική προϋπολογιζόμενη δαπάνη της ανέρχεται σε 185.309,60 ευρώ (πλέον ΦΠΑ), υπολειπόμενη κατά πολύ του νομίμου ορίου των 5.000.000 ευρώ. Σύμφωνα με τον Ν. 4700/2020, οι συγχρηματοδοτούμενες συμβάσεις προμήθειας υπάγονται σε υποχρεωτικό έλεγχο μόνο εφόσον υπερβαίνουν το εν λόγω όριο. Ως εκ τούτου, το Ελεγκτικό Συνέδριο δεν έχει εκ του νόμου αρμοδιότητα για τη διενέργεια του συγκεκριμένου προσυμβατικού ελέγχου.

«Προμήθεια και εγκατάσταση εργαστηριακού εξοπλισμού βασικής έρευνας για τις ανάγκες των τμημάτων του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης».(...)Αποφαίνεται ότι απαραδέκτως υποβλήθηκαν για έλεγχο νομιμότητας τα οχτώ (8) σχέδια σύμβασης για την Προμήθεια και εγκατάσταση εργαστηριακού εξοπλισμού βασικής έρευνας για τις ανάγκες των τμημάτων του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, κατά τα αναφερόμενα στο σκεπτικό.

Η απόφαση αφορά δύο προδικαστικές προσφυγές της ανώνυμης εταιρείας «.....» (πρώτη προσφεύγουσα) και της ανώνυμης εταιρείας «.....» (δεύτερη προσφεύγουσα) κατά της εταιρείας «.....» (Αναθέτων Φορέας). Οι προσφυγές στρέφονται κατά της τεχνικής αποδοχής της προσφοράς της εταιρείας «.....» και της τυπικής αποδοχής της προσφοράς της ίδιας εταιρείας αντίστοιχα, στο πλαίσιο διαγωνισμού για την ανάδειξη αναδόχου του έργου «Μελέτη, προμήθεια, κατασκευή, εγκατάσταση, δοκιμές και θέση σε λειτουργία του ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού στις εγκαταστάσεις της ......»

Προμήθεια «εξοπλισμού για την βελτίωση της παρεχόμενης οδικής ασφάλειας(...) 	Με τα δεδομένα αυτά, λαμβάνοντας υπόψη ότι η προϋπολογισθείσα αξία της προκηρυχθείσας προμήθειας υπολείπεται του οριζόμενου, στην παρ. 3 του άρθρου 324 του ν. 4700/2020, κατώτατου ορίου των 5.000.000,00 ευρώ, για την υπαγωγή στον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας, το σχετικό σχέδιο σύμβασης απαραδέκτως υποβλήθηκε για έλεγχο και αναρμοδίως διενεργήθηκε επ’ αυτού έλεγχος και εκδόθηκε η προσβαλλόμενη Πράξη, η οποία κατέληξε στο συμπέρασμα ότι κωλύεται η υπογραφή του. Κατ’ ακολουθίαν αυτών, η προσβαλλόμενη Πράξη, αφού εκδόθηκε αναρμοδίως, προϋπόθεση που ερευνάται αυτεπαγγέλτως, πρέπει να ανακληθεί και να κριθεί ότι το Δικαστήριο στερείται αρμοδιότητας για τη διενέργεια ελέγχου νομιμότητας του σχεδίου σύμβασης με τίτλο «Προμήθεια εξοπλισμού για την βελτίωση της παρεχόμενης οδικής ασφάλειας σε περιοχές του Δήμου Γορτυνίας».Για τους λόγους αυτούςΔέχεται την προσφυγή ανάκλησης και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση.Ανακαλεί την 60/2023 Πράξη του Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Περιφερειακή Ενότητα (Π.Ε.) Αρκαδίας.

ΔΗΜΟΣΙΑ  ΕΡΓΑ:Η σύμβαση αυτή παραδεκτώς κατ’ αρχήν εισάγεται λόγω ποσού ενώπιον του παρόντος Κλιμακίου για την άσκηση ελέγχου νομιμότητας, καθώς το άθροισμα των δύο ως άνω ποσών, ύψους 5.280.000 ευρώ (4.900.000,00 ευρώ + 380.000,00 ευρώ), υπερβαίνει το όριο υπαγωγής στον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου των πέντε εκατομμυρίων (5.000.000,00) ευρώ (βλ. σκέψη 1). Δοθέντος, όμως, ότι αφενός η αξία της επιδιωκόμενης τροποποίησης (380.000,00 ευρώ, χωρίς ΦΠΑ) είναι κατώτερη των σωρευτικώς τιθέμενων ορίων του άρθρου 5 του ν. 4412/2016 και του 15% της αξίας της αρχικής σύμβασης (4.748.690,73 X 15% = 712.303,6 ευρώ), σύμφωνα με τα εκτιθέμενα στη σκέψη 2, αφετέρου η συνολική φύση της αρχικής σύμβασης παραμένει αμετάβλητη, το σχέδιο της συμπληρωματικής σύμβασης για την υλοποίηση της τροποποίησης αυτής δεν υπάγεται στον έλεγχο νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου και, συνεπώς, απαραδέκτως εισάγεται στο παρόν Κλιμάκιο για την άσκηση του ελέγχου αυτού (βλ. ΕλΣυν 278/2021, 205, 616/2022).   

Η Πράξη 188/2025 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Δήμου Ν. Προποντίδας και της αναδόχου εταιρείας για το έργο «ΕΡΓΑ ΑΝΤΙΠΛΗΜΜΥΡΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΟΙΚ. ΣΗΜΑΝΤΡΩΝ ΚΑΙ Ν. ΓΩΝΙΑΣ Δ. ΝΕΑΣ ΠΡΟΠΟΝΤΙΔΑΣ». Το Κλιμάκιο έκρινε ότι η σύμβαση, προϋπολογιζόμενης δαπάνης 4.838.709,68 ευρώ (άνευ ΦΠΑ), είναι συγχρηματοδοτούμενη από ενωσιακούς πόρους (Ταμείο Συνοχής). Σύμφωνα με τον ν. 4700/2020, οι συγχρηματοδοτούμενες συμβάσεις έργων υπάγονται σε έλεγχο μόνο αν η προϋπολογιζόμενη δαπάνη υπερβαίνει τα 5.000.000 ευρώ. Καθώς το όριο αυτό δεν επιτυγχάνεται, το σχέδιο σύμβασης κρίθηκε απαραδέκτως εισαγόμενο για έλεγχο νομιμότητας.