Συνδρομητική Υπηρεσία. Για να έχετε πλήρη πρόσβαση στο mydocman.gr πρέπει να συνδεθείτε: Είσοδος

ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/410/2018

Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου

ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ: 4412/2016/Α.103, 4412/2016/Α.73

Προμήθεια ειδών διατροφής:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (βλ. σκέψη ΙΙ), η 103/3.9.2018 κατακυρωτική απόφαση της ΟικονομικήςΕπιτροπής είναι μη νόμιμη, καθώς, σε συμμόρφωση με τη 237/2018 πράξη του Κλιμακίου, η αναθέτουσα αρχή όφειλε να καλέσει εκ νέου την πρώτη μειοδότρια εταιρεία …..να συμπληρώσει τα δικαιολογητικά κατακύρωσής της με τα ποινικά μητρώα του Διευθύνοντος Συμβούλου και των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου, εντός της προβλεπόμενης στα άρθρα 103 παρ. 2 του ν. 4412/2016 και 3.2 της διακήρυξης προθεσμίας, και μόνο σε περίπτωση μη προσκόμισης των απαιτούμενων δικαιολογητικών από την πρώτη μειοδότρια εντός της ταχθείσας προθεσμίας να προχωρήσει σε κατακύρωση στη δεύτερη μειοδότρια εταιρεία .... Ο.Ε.Ε. και σε κλήση της τελευταίας για προσκόμιση των δικαιολογητικών κατακύρωσης, σύμφωνα με τα άρθρα 103 παρ. 4 του ν. 4412/2016 και 3.2 της διακήρυξης. Κατά συνέπεια, κωλύεται η σύναψη των ελεγχόμενων σχεδίων συμβάσεων για τις ομάδες 2 και 14 της προμήθειας. Οίκοθεν νοείται ότι η αναθέτουσα αρχή δύναται, σε συμμόρφωση με την παρούσα πράξη του Κλιμακίου, να επαναλάβει τον έλεγχο των δικαιολογητικών κατακύρωσης ως προς τις ομάδες 2 και 14, ακολουθώντας τη νόμιμη διαδικασία που προαναφέρθηκε.  

ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/237/2018.

Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)

Σχετικά Έγγραφα

ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/79/2019

Ανάδειξη προμηθευτών...Mε τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει τα εξής :i. Ο αποκλεισμός της εταιρείας ... ... Ι.Κ.Ε., που είχε υποβάλει προσφορά για την ελεγχόμενη ομάδα Α΄, δεν ασκεί επιρροή επί της νομιμότητας της διαδικασίας ανάθεσης, δοθέντος ότι η εταιρεία αυτή παραιτήθηκε, μετά τον αποκλεισμό της, από τη συμμετοχή της στο διαγωνισμό (βλ. σκέψη III.x ανωτέρω).ii. Ο αποκλεισμός της προσωρινής αναδόχου ....., με την .....2018 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου, λόγω εκπρόθεσμης προσκόμισης δικαιολογητικών κατακύρωσης, είναι μη νόμιμος, δοθέντος ότι το κανονιστικό πλαίσιο που διέπει τον διαγωνισμό (άρθρο 103 παρ. 2 του ν. 4412/2016 και άρθρο 3.2 της διακήρυξης) προβλέπει την κλήση του προσωρινού αναδόχου τόσο σε περίπτωση που δεν προσκομίσει καθόλου τα δικαιολογητικά κατακύρωσης εντός της αρχικώς τασσόμενης δεκαήμερης προθεσμίας, όσο και σε περίπτωση που υπάρχουν ελλείψεις σε αυτά (βλ. Ε.Σ. ΣΤ΄ Κλ. 410/2018, 371/2018). Συνεπώς, τα εκπροθέσμως υποβληθέντα, στις 3.5.2018, δικαιολογητικά κατακύρωσης της ...... έπρεπε να γίνουν δεκτά, αφού, σε κάθε περίπτωση, ακόμη και αν αυτή δεν είχε υποβάλει καθόλου δικαιολογητικά κατακύρωσης μέχρι την ημερομηνία ηλεκτρονικής αποσφράγισής τους από την Επιτροπή Διαγωνισμού (15.5.2018), θα έπρεπε να κληθεί να τα υποβάλει εντός προθεσμίας 5 ημερών. Περαιτέρω, η αιτιολογία της ....2018 απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής είναι μη νόμιμη, καθόσον: α) η υποχρέωση της αναθέτουσας αρχής να καλέσει τον προσωρινό ανάδοχο να καταθέσει ή να συμπληρώσει, κατά περίπτωση, τα δικαιολογητικά κατακύρωσης προβλέπεται από ρητές και ισχύουσες για όλους τους οικονομικούς φορείς διατάξεις του κανονιστικού πλαισίου του διαγωνισμού, ώστε να μην τίθεται ζήτημα στρέβλωσης του ανταγωνισμού ή παραβίασης της αρχής της ίσης μεταχείρισης, β) η συσταλτική ερμηνεία της διάταξης του άρθρου 103 παρ. 2 του ν. 4412/2016, ώστε αυτή να θεωρηθεί ότι έχει εφαρμογή μόνο σε περίπτωση που ο προσωρινός ανάδοχος δεν μπορεί να συγκεντρώσει το σύνολο των δικαιολογητικών κατακύρωσης ή σε περίπτωση που η επιτροπή διαγωνισμού διαπιστώσει ότι υπάρχουν επουσιώδεις παραλείψεις ή σφάλματα στα κατατεθέντα δικαιολογητικά, είναι αντίθετη τόσο με τη διατύπωση του άρθρου 103 παρ. 2 και της εισηγητικής έκθεσης του ν. 4412/2016, που προβλέπουν την υποχρέωση κλήσης του προσωρινού αναδόχου και σε περίπτωση μη υποβολής των δικαιολογητικών κατακύρωσης, όσο και με τον προαναφερθέντα σκοπό του νόμου, που είναι η αποφυγή του απευθείας αποκλεισμού του προσωρινού αναδόχου για τυπικούς λόγους και η προστασία του δημοσίου συμφέροντος για εκτέλεση των δημοσίων συμβάσεων με την μικρότερη δημοσιονομική επιβάρυνση (βλ. σκέψη ΙΙ ανωτέρω). Ενόψει αυτών, παρίσταται μη νόμιμη και η 414/2.10.2018 απόφαση, με την οποία κατακυρώθηκε το αποτέλεσμα του διαγωνισμού ως προς τις ομάδες Α΄, Β΄, Γ΄ και Ε΄ στη δεύτερη μειοδότρια εταιρεία ..

ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/821/2019


ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/98/2019

Προμήθεια ασφάλτου :Με δεδομένα τα ανωτέρω και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στις σκέψεις 5.Α και 5.Β., το Κλιμάκιο κρίνει ομοφώνως ότι κατά το στάδιο υποβολής των δικαιολογητικών κατακύρωσης, οι αναφερόμενες στην προηγούμενη σκέψη εταιρείες όφειλαν να υποβάλουν τα εκτιθέμενα στην προηγούμενη σκέψη υπό στοιχεία i) και ii) πιστοποιητικά επικαιροποιημένα, ήτοι με ημερομηνία έκδοσής τους μεταγενέστερη της ημερομηνίας  της σχετικής πρόσκλησης (20/11/2018). Υπήρχε δε υποχρέωση υποβολής επίκαιρων των ως άνω πιστοποιητικών, διότι αυτά πιστοποιούν το περιεχόμενό τους μόνο μέχρι την ημερομηνία της έκδοσή τους ή την προηγουμένη αυτής ημέρα (βλ. Στ Κλ. 285, 301/2018). Επίσης, η εταιρεία ..... Ι.Κ.Ε. όφειλε να υποβάλει τις αναφερόμενες στην προηγούμενη σκέψη υπεύθυνες δηλώσεις, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 2.2.7.2 περίπτωση Α. της διακήρυξης, για τους οργανισμούς κοινωνικής ασφάλισης στους οποίους οφείλει εισφορές και για την απόδειξη μη συνδρομής των λοιπών λόγων αποκλεισμού που αναφέρονται στο άρθρο 2.2.3.3, καθώς και το σχετικό πιστοποιητικό του Σ.ΕΠ.Ε. ή σχετική ένορκη βεβαίωση περί μη ισχύος του λόγου αποκλεισμού της περ. γ΄ της παρ. 2 του άρθρου 73 του ν. 4412/2016, που αφορά σε τυχόν επιβληθέντα από το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας (Σ.ΕΠ.Ε.) πρόστιμα, όπως άλλωστε κατατέθηκε από την εταιρεία ..... Α.Ε., παρά το γεγονός ότι δεν προβλεπόταν στη διακήρυξη, αφού η συνδρομή ή μη του ως άνω λόγου αποκλεισμού πρέπει να ελέγχεται υποχρεωτικά, βάσει του προαναφερόμενου άρθρου 73, από την αναθέτουσα αρχή. Εξάλλου, η αναθέτουσα αρχή όφειλε να διαπιστώσει τις αναφερθείσες στην παρούσα σκέψη ελλείψεις στα δικαιολογητικά κατακύρωσης και, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 103 παρ. 2 του ν. 4412/2016 και 3.2 της διακήρυξης, να καλέσει την ανάδοχο να τα συμπληρώσει. Σημειώνεται ότι η αναθέτουσα αρχή θα μπορούσε οίκοθεν, αν δε συνέτρεχαν οι λοιποί λόγοι που κωλύουν την υπογραφή της σύμβασης, να επαναλάβει τον έλεγχο των δικαιολογητικών κατακύρωσης ακολουθώντας τη νόμιμη διαδικασία (εκ νέου πρόσκληση για την υποβολή των ελλειπόντων στοιχείων, έλεγχο των υποβληθέντων στοιχείων και έκδοση νέας κατακυρωτικής απόφασης αναλόγως του αποτελέσματος του ελέγχου).

ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/825/2019


ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/204/2022

Προμήθεια υγρών καυσίμων και ελαιολιπαντικών:Με δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι κωλύεται η υπογραφή των ελεγχόμενων σχεδίων συμφωνίας-πλαίσιο για τις Ομάδες Β και ΣΤ, διότι η αναθέτουσα Αρχή (Δήμος Μεσσήνης) μη νομίμως, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην σκέψη 3, αλλά και μη συμμορφούμενη προς την ανωτέρω Σ527/2022 απόφαση της ΕΑΔΗΣΥ, δεν κάλεσε την πρώτη κατά σειρά μειοδοσίας για τις επίμαχες ομάδες Β και ΣΤ εταιρεία με την επωνυμία «……..» να υποβάλει εκ νέου, τάσσοντάς της σχετική προθεσμία, τα νόμιμα δικαιολογητικά κατακύρωσης του άρθρου 2.2.3.4 β΄ της οικείας διακήρυξης (Ενιαίο Πιστοποιητικό Δικαστικής Φερεγγυότητας που να καλύπτει και τον χρόνο μετά την πρόσκληση υποβολής δικαιολογητικών κατακύρωσης) που πράγματι αυτή δεν υπέβαλε εντός της αρχικής δεκαήμερης προθεσμίας υποβολής τους (δεδομένου ότι το εν λόγω  πιστοποιητικό, κατά την ορθή προεκτεθείσα κρίση της ΕΑΔΗΣΥ, δεν δύναται να υποκατασταθεί από υπεύθυνη δήλωση ή ένορκη βεβαίωση). Ειδικότερα, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 3, η αναθέτουσα Αρχή ήταν υποχρεωμένη να προβεί στην πρόσκληση της ανωτέρω προσωρινής αναδόχου εταιρείας για εκ νέου υποβολή των δικαιολογητικών κατακύρωσης, σύμφωνα με τις ισχύουσες από 1.6.2021, και, επομένως, ισχύουσες, και κατά την ημερομηνία κοινοποίησης της ανωτέρω πρόσκλησης υποβολής δικαιολογητικών κατακύρωσης στην εταιρεία (10424/14.6.2021), νεότερες-τροποποιημένες με το άρθρο 43 του ν. 4782/2021 εκτιθέμενες στη σκέψη 2 διατάξεις του άρθρου 103 του ν. 4412/2016, και όχι να απορρίψει την προσφορά της. Τούτο, παρότι η διακήρυξη του διαγωνισμού είχε εκδοθεί και προέβλεπε καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών πριν από την έναρξη ισχύος των νεότερων αυτών διατάξεων (δημοσίευση της διακήρυξης στις 9.6.2020 και 9.7.2020 καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών), επαναλάμβανε δε ως όρους της τις διατάξεις του άρθρου 103 του ν. 4412/2016, όπως αυτό ίσχυε πριν από την τροποποίησή του με τις ανωτέρω νεότερες διατάξεις, προβλέποντας έτσι την απόρριψη της προσφοράς προσωρινού αναδόχου που δεν έχει υποβάλει εντός της σχετικής προθεσμίας τα δικαιολογητικά κατακύρωσης (βλ. σκέψη 3). Άλλωστε, με την ανωτέρω πρόκληση εκ νέου υποβολής δικαιολογητικών κατακύρωσης, αποτρέπεται, σε εκπλήρωση του σκοπού των ανωτέρω νεότερων διατάξεων του άρθρου 103 του ν. 4412/2016 (βλ. σκέψη 3), η απόρριψη της προσφοράς της ανωτέρω προσωρινής αναδόχου εταιρείας για τον  τυπικό λόγο της μη υποβολής επικαιροποιημένου -ως προς τον χρόνο υποβολής των δικαιολογητικών κατακύρωσης- ενιαίου πιστοποιητικού δικαστικής φερεγγυότητας εντός της αρχικής προθεσμίας υποβολής του. 


ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/51/2019

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ:να ελέγξει τη νομιμότητα δύο (2) σχεδίων συμβάσεων του διαγωνισμού για την «Προμήθεια ειδών διατροφής για τα έτη 2018 και 2019 για τις ανάγκες του Δ. … και των Ν.Π. του Δήμου»(....)Ενόψει αυτών, οι ποινικές καταδίκες που περιλαμβάνονται στο ποινικό μητρώο του Αντιπροέδρου της αναδόχου εταιρείας δεν ασκούν έννομη επιρροή, ενώ, κατά τα λοιπά, η καλή εκτέλεση της προμήθειας από την ανάδοχο εταιρεία σε σχέση την ποιότητα των προς προμήθεια ειδών δύναται να ελεγχθεί από την αναθέτουσα αρχή(....)Δεν κωλύεται η σύναψη των σχεδίων συμβάσεων του Κ.Κ.Π.Α. (ομάδα 2) και του Δήμου … (ομάδα 14) με την εταιρεία … Α.Β.Ε.Ε.

ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΙΣ ΕΣ/ΚΛΙΜ.ΣΤ/237/2018 ΚΑΙ ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/410/2018.


ΕΣ/ΤΜ.6/1760/2019

Καθαρισμός ποταμών...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙ το Τμήμα κρίνει ότι δεν είναι νόμιμη η κατακύρωση του αποτελέσματος του διαγωνισμού στην ως άνω αναδειχθείσα ανάδοχο, διότι η αιτούσα όφειλε να καταθέσει τη σχετική ένορκη βεβαίωση περί μη ισχύος του λόγου αποκλεισμού της περ. γ΄ της παρ. 2 του άρθρου 73 του ν. 4412/2016, που αφορά σε τυχόν επιβληθέντα από το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας (Σ.ΕΠ.Ε.) πρόστιμα για παραβάσεις της εργατικής νομοθεσίας σε χρονικό διάστημα δύο (2) ετών πριν από την ημερομηνία λήξης της προθεσμίας υποβολής προσφορών (30.10.2018), δεδομένου ότι η συνδρομή ή μη του ως άνω λόγου αποκλεισμού πρέπει να ελέγχεται υποχρεωτικά, βάσει του άρθρου 73 του ν. 4412/2016 και του άρθρου 23.3.δ της διακήρυξης από την αναθέτουσα αρχή. Η δε Περιφέρεια ... όφειλε, εν προκειμένω, να διαπιστώσει τις ελλείψεις στα δικαιολογητικά κατακύρωσης και, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 103 παρ. 2 του ν. 4412/2016 και 4.2 της διακήρυξης, να καλέσει την αιτούσα να τα συμπληρώσει, καθόσον η κλήση του αναδειχθέντος προσωρινού μειοδότη για την συμπλήρωση τυχόν ελλείψεων των υποβληθέντων δικαιολογητικών κατακύρωσης είναι υποχρεωτική, σε περίπτωση κατά την οποία οι ελλείψεις αυτές οδηγούν στη ματαίωση της κατακύρωσης σε αυτόν του αποτελέσματος του διαγωνισμού (Ε.Σ. VI Τμ. 824, 832/2019). Μολονότι δε η συμπλήρωση ή διευκρίνιση των υποβληθέντων δικαιολογητικών προϋποθέτει καταρχήν σχετική κλήση εκ μέρους των αρμοδίων οργάνων του διαγωνισμού, σε περίπτωση κατά την οποία, όπως εν προκειμένω ο αναθέτων φορέας παραλείπει την υποχρέωσή του να καλέσει την προσωρινή ανάδοχο να συμπληρώσει τα ελλείποντα δικαιολογητικά κατακύρωσης και δεδομένου ότι δεν θα μπορούσε να προβεί στην απόρριψη του φακέλου των δικαιολογητικών κατακύρωσης αυτής λόγω ελλείψεων πριν την καλέσει για συμπλήρωση των ελλείψεων, η συμπλήρωση του ελλείποντος δικαιολογητικού θα ήταν δυνατή και μετά την υποβολή προσφυγής εκ μέρους συνδιαγωνιζομένου οικονομικού φορέα που βάλλει κατά της αποδοχής του φακέλου των υποβληθέντων δικαιολογητικών κατακύρωσης, εφόσον ανάγεται στον κρίσιμο κατά τη διακήρυξη χρόνο για την απόδειξη της μη συνδρομής λόγου αποκλεισμού που ορίζει ο νομοθέτης (πρβλ. Ε.Σ. Ε΄ Κλ. Πρ. 182/2017, Ε.Α. ΣΤΕ 37/2019). Ωστόσο, εν προκειμένω, η κατατεθείσα μεταγενεστέρως από 5.10.2018 ένορκη βεβαίωση του νομίμου εκπροσώπου της αιτούσας ενώπιον της Ειρηνοδίκη Τρικάλων, ανεξαρτήτως του ότι δεν συνοδεύεται από απόφαση του αρμοδίου οργάνου για τον έλεγχο αυτής, δεν δύναται να ληφθεί νομίμως υπόψη, καθόσον δεν ανάγεται στον κρίσιμο κατά τη διακήρυξη χρόνο για την απόδειξη της μη συνδρομής του σχετικού λόγου αποκλεισμού, αφού δεν εμπεριέχει βεβαίωση περί μη έκδοσης πράξεων επιβολής προστίμου σε βάρος της από τα ελεγκτικά όργανα του Σ.ΕΠ.Ε. για παραβάσεις της εργατικής νομοθεσίας σε χρονικό διάστημα δύο (2) ετών πριν από την ημερομηνία λήξης της προθεσμίας υποβολής προσφορών (30.10.2018).

ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ-ΕΠΤΑΜ.ΣΥΝΘ/536/2020


ΕΣ/Ε ΚΛΙΜΑΚΙΟ/436/2022

Συντήρηση της Νέας Παραλίας – Τ.Π.(...)Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η 48/2022 απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών συνιστά οψιγενές στοιχείο, που νομίμως υποβλήθηκε στην αναθέτουσα αρχή από την αναδειχθείσα πρώτη μειοδότρια «», πριν την ειδοποίηση της προσωρινής αναδόχου ένωσης εταιριών «Α.Τ.Ε.» και «Α.Ε.» για την υποβολή των δικαιολογητικών κατακύρωσης, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 104 του ν.4412/2016, όπως ίσχυε κατά τον κρίσιμο εν προκειμένω χρόνο. Περαιτέρω, με την έκδοση της ως άνω δικαστικής απόφασης ακυρώθηκε από τότε που ίσχυσε η έκπτωση του μέλους της ως άνω κοινοπραξίας «Ε.Ε.» από την εργολαβία του Δήμου .., ως εκ τούτου εξέλιπε αναδρομικά ο λόγος αποκλεισμού της από την υπό έλεγχο διαγωνιστική διαδικασία. Με τα δεδομένα αυτά, είναι μη νόμιμος ο αποκλεισμός της κοινοπραξίας και η ανακήρυξη ως προσωρινού αναδόχου και η κατακύρωση του έργου στην ένωση εταιρειών «.» και «Α.Ε.», με τις 9/21.1.2022 και 399/13.4.2022 αποφάσεις της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου .., κωλύεται δε η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης.Για τους λόγους αυτούςΚωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Δήμου .. και της ένωσης εταιρειών «Α.Τ.Ε.» και «..Α.Ε.» για την εκτέλεση του έργου «Συντήρηση της Νέας Παραλίας – Τ.Π.».


ΑΕΠΠ/1282/2022

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Επειδή, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φάκελου και δεν αμφισβητείται, ο παρεμβαίνων υπέβαλε με τα δικαιολογητικά κατακύρωσης υπεύθυνες δηλώσεις αναφορικά α) με τους λόγους αποκλεισμού των των όρων 2.2.3.2 και 2.2.3.8 της διακήρυξης, β) τον κύκλο εργασιών και γ) την απόδειξη της νόμιμης σύστασης και εκπροσώπησης του, οι οποίες φέρουν έγκυρη ψηφιακή υπογραφή καθώς έχουν συνταχθεί μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης, κατά δε το ν. 4863/2020 η αυθεντικοποίηση μέσω της ηλεκτρονικής εφαρμογής e-dilosi έχει την ίδια ισχύ με βεβαίωση γνησίου υπογραφής, ως βασίμως προβάλλει ο παρεμβαίνων. Ως εκ τούτου, δοθέντος ότι οι επίμαχες δηλώσεις φέρουν εγκυρη και γνήσια υπογραφή, εσφαλμένως η αναθέτουσα αρχή κάλεσε τον παρεμβαίνοντα να συμπληρώσει τα δικαιολογητικά κατακύρωσης κατ’ άρθρον 103 του ν. 4412/2012 αλλά όφειλε να αποδεχθεί την προσφορά του. Ακόμη όμως και αν ήθελε γίνει δεκτό ότι οι υποβληθείσες με τα δικαιολογητικά κατακύρωσης δηλώσεις του παρεμβαίνοντος δε φέρουν υπογραφή της οποίας η γνησιότητα δεν αμφισβητείται αλλά έπρεπε να φέρουν ψηφιακή υπογραφή –quod nonορθώς η αναθέτουσα αρχή κάλεσε τον παρεμβαίνοντα να συμπληρώσει τις δηλώσεις με ψηφιακή υπογραφή, τα δε περί του αντιθέτου προβαλλόμενα από τον προσφεύγοντα τυγχάνουν απορριπτέα ως αβάσιμα, καθώς ερείδονται επί εσφαλμένης προυπόθεσης, δοθέντος ότι κατά τη διάταξη του άρθρου 103 του ν. 4412/2016 ρητώς προβλέπεται η κλήση του προσωρινού αναδόχου σε περίπτωση ελλείψεων των δικαιολογητικών κατακύρωσης ή και Αριθμός απόφασης: 1282/2022 19 μη υποβολής αυτών, προδήλως δε εν προκειμένω δεν συντρέχει περίπτωση τροποποίησης της προσφοράς, καθώς η εν λόγω αιτίαση αφορά την εφαρμογή του άρθρου 102 του ν. 4412/2016, η οποία δεν συντρέχει εν προκειμένω, όπου η κλήση του προσωρινού αναδόχου προς συμπλήρωση των δικαιολογητικών κατακύρωσης σαφώς ερείδεται στον όρο 3.2. της διακήρυξης που ενσωματώνει τις διατάξεις του άρθρου 103 του ν. 4412/2016. Αλυσιτελώς ο προσφεύγων επικαλείται στο υπόμνημά του την υπ’ αριθμ. ΔΕφΤρ 43/2021 απόφαση περί υποχρέωσης των δικαιολογητικών κατακύρωσης να φέρουν ψηφιακή υπογραφή, ενόψει της ρητής νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας επί του ζητήματος, ως εκτίθεται υπό σκέψη 31. Ομοιως αλυσιτελώς ο προσφεύγων επικαλείται την υπ’ αριθμ. ΔΕφΑθ 414/2022 απόφαση η οποία αφορά στην εφαρμογή της προγενέστερης μορφής του άρθρου 103 του ν. 4412/2016, όπου ο προσωρινός ανάδοχος αιτειτο παράτασης για τα δικαιολογητικά κατακύρωσης και η αναθέτουσα αρχή δεν υπείχε υποχρέωση προς κλήση για συμπλήρωση. Συνεπώς, ο σχετικός λόγος της προσφυγής θα πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος


ΑΕΠΠ/49/2020

Επισκευή χώρων στάθμευσης....Επειδή, κατά την αρχική μορφή της κρίσιμης διάταξης της παρ. 2 του άρθρου 103 «Πρόσκληση για υποβολή δικαιολογητικών» του Ν. 4412/2016, όπως ίσχυε την ημερομηνία δημοσίευσής του Ν. στο ΦΕΚ ήτοι στις 08.08.2016, οριζόταν πως εάν η αναθέτουσα αρχή διαπιστώσει αφενός «ότι δεν προσκομισθούν τα δικαιολογητικά κατακύρωσης» αφετέρου «πως υπάρχουν ελλείψεις σε αυτά που υποβλήθηκαν», τότε οφείλει αυτή να παράσχει στον προσωρινό ανάδοχο, δια σχετικής έγγραφης ειδοποίησής του, αρχικά 5ήμερη προθεσμία (δυνάμενη να παραταθεί μάλιστα κατ’ ανώτατο όριο για 15 επιπλέον ημέρες εφόσον αιτιολογείται αυτό επαρκώς) «προκειμένου να τα προσκομίσει ή να τα συμπληρώσει». Κατά εκείνο το χρονικό διάστημα, η επίμαχη διάταξη συνιστούσε, κατά τις νομικές σταθμίσεις που κράτησαν στη σκέψη του νομοθέτη του Δικαίου των Δημοσίων Συμβάσεων [ΑΕΠΠ 8ο Κλιμάκιο 1271/2019 με παραπομπή στη ΣτΕ ΕΑ 37/2019], κάμψη της αρχής της τυπικότητας κατά το στάδιο αποσφράγισης και ελέγχου των δικαιολογητικών κατακύρωση κατά νομοθετική θέληση, και στροφή στην αρχή της επιείκειας υπέρ του προσφέροντος εκείνου η (Τεχνική και η Οικονομική) Προσφορά του οποίου είχε –ήδη, να τονιστεί– κριθεί ως «η πλέον συμφέρουσα» κατά το επιλεγέν κριτήριο ανάθεσης του άρθρου 86 Ν. 4412/2016. Ανεξαρτήτως της κριτικής που θα μπορούσε να ασκηθεί για τη νομική επιλογή αυτή, αργότερα, κατά νέες σταθμίσεις, ο ίδιος νομοθέτης τροποποίησε εκτενώς την επίμαχη παρ. 2, με το άρθρο 43 παρ. 12β Ν. 4605/2019 (ΦΕΚ Α΄ 52) με ισχύ από 01.04.2019 και εφεξής, ήτοι καταλαμβάνουσα (η διάταξη) υπό τη νέα μορφή της την επίμαχη διαγωνιστική διαδικασία λόγω του χρόνου ενάρξεως αυτής όπως αναφέρθηκε (βλ. σκέψη 5). Κατά την ορθή ερμηνεία της νέας διάταξης, ως έχει κριθεί [ΑΕΠΠ 8ο Κλιμάκιο 1428/2019], προκύπτει ρητά πλέον, υπό το φως και πάλι σταθμίσεων επιείκειας που υιοθετεί ο διοικητικός νομοθέτης των δημοσίων συμβάσεων επιλέγοντας κατά το διαγωνιστικό στάδιο αυτό την κάμψη της αρχής της τυπικότητας, ότι εφεξής εφόσον, αφενός υποβληθεί προς την  Επιτροπή Διαγωνισμού «εντός της προθεσμίας της παραγράφου 1», ήτοι εντός της 10ήμερης προθεσμίας περί υποβολής των δικαιολογητικών κατακύρωσης, αίτημα από τον προσωρινό ανάδοχο περί παράτασης της προθεσμίας αυτής, αφετέρου συνοδεύεται «με αποδεικτικά έγγραφα από τα οποία να αποδεικνύεται ότι έχει αιτηθεί αυτός τη χορήγηση των δικαιολογητικών» τότε, κατά δέσμια αρμοδιότητα, η αναθέτουσα αρχή οφείλει να χορηγήσει την παράταση συνολικά για την υποβολή ολόκληρου του αντίστοιχου (υπο)φακέλου [έχει δε κριθεί από την ως άνω Απόφαση της ΑΕΠΠ ότι από τεχνικής άποψης το σύστημα ΕΣΗΔΗΣ αφενός μεν επιτρέπει σε ένα και μόνο στάδιο την οριστική υποβολή του (υπο)φακέλου των «Δικαιολογητικών Κατακύρωσης» με τα αναγκαία έγγραφα, για τα οποία έχει τη δυνατότητα ο προσωρινός ανάδοχος να τα προσθέτει/αφαιρεί/αποθηκεύει μέχρι την οριστική υποβολή του φακέλου, αφετέρου δε δεν επιτρέπει τμηματικό άνοιγμα-αποσφράγισή του αλλά μόνον συνολικά όταν ολοκληρωθεί η υποβολή τους, οπότε παρέχει και αυτόματη ενημέρωση όλων των συμμετεχόντων], μάλιστα δε κατά θέληση του νομοθέτη «για όσο χρόνο απαιτηθεί για τη χορήγηση των δικαιολογητικών από τις αρμόδιες αρχές».(...)Επειδή, κατ’ ακολουθία, η Προδικαστική Προσφυγή πρέπει να γίνει δεκτή και να αναπεμφθεί ο διοικητικός φάκελος στη Διοίκηση. 


ΑΕΠΠ/225/2020

Ανέγερση δημαρχιακού μεγάρου...Προσέτι, η διαπίστωση της εν λόγω μη πλήρωσης των όρων 22Α παρ. 4 και 23 παρ. 2 και 3, δεν έλαβε χώρα κατά το στάδιο ελέγχου των δικαιολογητικών κατακύρωσης, σύμφωνα με τα ανωτέρω περί πλήρωσης και της τρίτης προϋπόθεσης περί του συννόμου της κατάπτωσης της εγγυητικής επιστολής συμμετοχής στην υπό εξέταση διαγωνιστική διαδικασία. Και τούτο διότι, μετά την υπ’ αριθ. 291/2019 Πράξη του Ε’ Κλιμακίου που έκρινε ότι κωλύεται η υπογραφή του παραπάνω σχεδίου σύμβασης, καθώς θα έπρεπε να τηρηθεί η διαδικασία που προβλέπεται στις παραγράφους 7 έως 9 του άρθρου 73 του ν. 4412/2016 με την κλήση της προσφεύγουσας όπως προσκομίσει στοιχεία, προκειμένου να αποδείξει ότι έλαβε επανορθωτικά μέτρα επαρκή για την απόδειξη της αξιοπιστίας της, παρότι συντρέχει ο σχετικός λόγος αποκλεισμού της, η αναθέτουσα αρχή με το υπ’ αριθ. πρωτ. 161555/07.05.2019 έγγραφό της ζήτησε, έλαβε και έκρινε αυτά ως επαρκή με την υπ’ αριθ. 2140/2019 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής, κατά της οποίας απόφασης προσέφυγε η εταιρεία «.......» και εκδόθηκε η ΑΕΠΠ 1278/2019. Άλλοις λόγοις, η υπόθεση κατά τη διάρκεια έκδοσης των ανωτέρω αποφάσεων και πράξεων, δεν επανήλθε στο στάδιο του ελέγχου των δικαιολογητικών κατακύρωσης της προσφεύγουσας, αφού αυτά είχαν ελεγχθεί και αξιολογηθεί, εκκρεμούσης της απόφασης περί της επάρκειας ή μη των επανορθωτικών μέτρων της προσφεύγουσας, δηλαδή του κατά πόσον τα προσκομισθέντα δικαιολογητικά της περί των επανορθωτικών μέτρων που είχε λάβει, αποδεικνύουν και πληρούν τους όρους της Διακήρυξης όσον αφορά τους λόγους αποκλεισμού και επί των οποίων εκδόθηκαν οι υπ’ αριθ. 2140/2019 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής της αναθέτουσας αρχής και η απόφαση 1278/2019 της Α.Ε.Π.Π. Τούτων δοθέντων, οι σχετικοί ισχυρισμοί της προσφεύγουσας ότι στην υπό κρίση υπόθεση το άρθρο 103 του Ν. 4412/2016 και το άρθρο 4.2 της Διακήρυξης δεν εφαρμόζονται, καθώς η περίπτωση συνδρομής του λόγου αποκλεισμού δεν προέκυψε κατά την εξέταση των προσκομισθέντων δικαιολογητικών κατακύρωσης και της έκδοσης της προσβαλλόμενης πράξης δεν προηγήθηκε η διατύπωση γνώμης του Τεχνικού Συμβουλίου, τυγχάνουν βάσιμοι και κατ’ ακολουθίαν ο λόγος αυτός της Προσφυγής, θα πρέπει να γίνει δεκτός ως βάσιμος, νόμω και ουσία


ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/78/2022

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ:Αντιθέτως, το Κλιμάκιο κρίνει ότι κωλύεται η υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου συμφωνίας πλαίσιο κατά το μέρος που αφορά στο Τμήμα 6 (προμήθεια 6.000 τεμαχίων Η/Υ απαιτήσεων και 6.000 τεμαχίων επίπεδων οθονών Η/Υ τύπου led 21,5 ιντσών για τις ανάγκες υπηρεσιών του ΕΦΚΑ, που εδρεύουν στην Αττική), διότι η αναθέτουσα Αρχή (ΓΔΔΣ) μη νομίμως, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 3, δεν κάλεσε τη μεταξύ των προσωρινών αναδόχων (μειοδοτών) της προς ανάθεση συμφωνίας πλαίσιο ειδικώς για το Τμήμα 6 ...... να υποβάλει εκ νέου, τάσσοντάς της σχετική προθεσμία, τα δικαιολογητικά κατακύρωσης που πράγματι αυτή δεν υπέβαλε εντός της αρχικής δεκαήμερης προθεσμίας υποβολής τους με τον προβλεπόμενο από την 56902/215/19.5.2017 ΥΑ και τα άρθρα 103 του ν. 4412/2016 και 3.2 της διακήρυξης τρόπο, με συνέπεια να θεωρείται ότι δεν τα έχει καν (καθόλου) υποβάλει. Ειδικότερα, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 3, η αναθέτουσα Αρχή ήταν υποχρεωμένη να προβεί στην πρόσκληση της ανωτέρω προσωρινής αναδόχου εταιρείας για εκ νέου υποβολή των δικαιολογητικών κατακύρωσης, σύμφωνα με τις ισχύουσες από 1.6.2021, και, επομένως, ισχύουσες, και κατά την ημερομηνία κοινοποίησης της ανωτέρω πρόσκλησης υποβολής δικαιολογητικών κατακύρωσης στην εταιρεία (17.9.2021), νεότερες-τροποποιημένες με το άρθρο 43 του ν. 4782/2021 εκτιθέμενες στη σκέψη 2 διατάξεις του άρθρου 103 του ν. 4412/2016, και όχι να απορρίψει την προσφορά της. Τούτο, παρότι η διακήρυξη του διαγωνισμού είχε εκδοθεί και προέβλεπε καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών πριν από την έναρξη ισχύος των νεότερων αυτών διατάξεων (δημοσίευση της διακήρυξης στις 17.2.2020 και 8.6.2020 καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών), επαναλάμβανε δε ως όρους της τις διατάξεις του άρθρου 103 του ν. 4412/2016, όπως αυτό ίσχυε πριν από την τροποποίησή του με τις ανωτέρω νεότερες διατάξεις, προβλέποντας έτσι την απόρριψη της προσφοράς προσωρινού αναδόχου που δεν έχει υποβάλει εντός της σχετικής προθεσμίας τα δικαιολογητικά κατακύρωσης (βλ. σκέψη 5). Άλλωστε, με την ανωτέρω πρόκληση εκ νέου υποβολής δικαιολογητικών κατακύρωσης, αποτρέπεται, σε εκπλήρωση του σκοπού των ανωτέρω νεότερων διατάξεων του άρθρου 103 του ν. 4412/2016 (βλ. σκέψη 3), η απόρριψη της προσφοράς της ανωτέρω προσωρινής αναδόχου εταιρείας για τον εντελώς τυπικό λόγο της μη υποβολής των δικαιολογητικών αυτών εντός της αρχικής προθεσμίας υποβολής τους στον (υπό)φάκελο με την ένδειξη «Δικαιολογητικά Προσωρινού Αναδόχου» του ηλεκτρονικού χώρου «Συνημμένων Ηλεκτρονικής Προσφοράς» του ΕΣΗΔΗΣ για τον οικείο συστημικό διαγωνισμό, όπως προβλέπουν η 56902/215/19.5.2017 ΥΑ και τα άρθρα 103 του ν. 4412/2016 και 3.2 της διακήρυξης, αλλά της υποβολής τους ως συνημμένων αρχείων με μήνυμά της προς την αναθέτουσα Αρχή στον χώρο της λειτουργικότητας «Επικοινωνία» του ΕΣΗΔΗΣ για τον ίδιο συστημικό διαγωνισμό. Η τυπικότητα δε αυτού του λόγου απόρριψης της προσφοράς της ανωτέρω προσωρινής αναδόχου εμφαίνεται από το ότι η ισχύουσα για ηλεκτρονικούς μέσω του ΕΣΗΔΗΣ διαγωνισμούς που προκηρύσσονται από 9.6.2021 και εφεξής 164233/8.6.2021 ΚΥΑ «Ρυθμίσεις τεχνικών ζητημάτων που αφορούν την ανάθεση των Δημοσίων Συμβάσεων Προμηθειών και Υπηρεσιών με χρήση των επιμέρους εργαλείων και διαδικασιών του Εθνικού Συστήματος Ηλεκτρονικών Δημοσίων Συμβάσεων (ΕΣΗΔΗΣ)» (βλ. άρθρο 23 αυτής της ΚΥΑ) προβλέπει την υποβολή των δικαιολογητικών κατακύρωσης από τον εκάστοτε προσωρινό ανάδοχο μέσω της λειτουργικότητας «Επικοινωνία» του ΕΣΗΔΗΣ για τον οικείο συστημικό διαγωνισμό (βλ. άρθρα 9 και 17 της ΚΥΑ), δηλαδή την υποβολή τους ακριβώς με τον τρόπο που υπέβαλε η ανωτέρω προσωρινή ανάδοχος τα δικαιολογητικά κατακύρωσής της. Εμφαίνεται, ακόμη, και από το ότι η ανωτέρω προσωρινή ανάδοχος υπέβαλε τα ανωτέρω δικαιολογητικά και σε έντυπη μορφή εντός τριών (3) εργασίμων ημερών από την έστω εσφαλμένη (καθόλου) κατά τα ανωτέρω ηλεκτρονική (μη) υποβολή τους, όπως προβλέπει το άρθρο 3.2 της διακήρυξης (βλ. σκέψη 5).Για τους λόγους αυτούς Αποφαίνεται ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου συμφωνίας πλαίσιο με διάρκεια τρία (3) έτη μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου, διά του Υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων, και των οικονομικών φορέων..... ένωση εταιρειών, ..... και ...... για την προμήθεια ηλεκτρονικών υπολογιστών και επίπεδων οθονών ηλεκτρονικών υπολογιστών για υπηρεσίες και εποπτευόμενους φορείς των Υπουργείων Υγείας, Παιδείας και Θρησκευμάτων, Τουρισμού, Πολιτισμού και Αθλητισμού και Δικαιοσύνης, για την Ελληνική Αστυνομία του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη, για τον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης και για τον Οργανισμό Ασφάλισης Εξαγωγικών Πιστώσεων, κατά το μέρος που αφορά στα Τμήματα 1, 2, 3, 4, 5 και 7, όπως αυτά προσδιορίζονται στο σκεπτικό.