ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/410/2018
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Προμήθεια ειδών διατροφής:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (βλ. σκέψη ΙΙ), η 103/3.9.2018 κατακυρωτική απόφαση της ΟικονομικήςΕπιτροπής είναι μη νόμιμη, καθώς, σε συμμόρφωση με τη 237/2018 πράξη του Κλιμακίου, η αναθέτουσα αρχή όφειλε να καλέσει εκ νέου την πρώτη μειοδότρια εταιρεία …..να συμπληρώσει τα δικαιολογητικά κατακύρωσής της με τα ποινικά μητρώα του Διευθύνοντος Συμβούλου και των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου, εντός της προβλεπόμενης στα άρθρα 103 παρ. 2 του ν. 4412/2016 και 3.2 της διακήρυξης προθεσμίας, και μόνο σε περίπτωση μη προσκόμισης των απαιτούμενων δικαιολογητικών από την πρώτη μειοδότρια εντός της ταχθείσας προθεσμίας να προχωρήσει σε κατακύρωση στη δεύτερη μειοδότρια εταιρεία .... Ο.Ε.Ε. και σε κλήση της τελευταίας για προσκόμιση των δικαιολογητικών κατακύρωσης, σύμφωνα με τα άρθρα 103 παρ. 4 του ν. 4412/2016 και 3.2 της διακήρυξης. Κατά συνέπεια, κωλύεται η σύναψη των ελεγχόμενων σχεδίων συμβάσεων για τις ομάδες 2 και 14 της προμήθειας. Οίκοθεν νοείται ότι η αναθέτουσα αρχή δύναται, σε συμμόρφωση με την παρούσα πράξη του Κλιμακίου, να επαναλάβει τον έλεγχο των δικαιολογητικών κατακύρωσης ως προς τις ομάδες 2 και 14, ακολουθώντας τη νόμιμη διαδικασία που προαναφέρθηκε.
ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/237/2018.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/51/2019
ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ:να ελέγξει τη νομιμότητα δύο (2) σχεδίων συμβάσεων του διαγωνισμού για την «Προμήθεια ειδών διατροφής για τα έτη 2018 και 2019 για τις ανάγκες του Δ. … και των Ν.Π. του Δήμου»(....)Ενόψει αυτών, οι ποινικές καταδίκες που περιλαμβάνονται στο ποινικό μητρώο του Αντιπροέδρου της αναδόχου εταιρείας δεν ασκούν έννομη επιρροή, ενώ, κατά τα λοιπά, η καλή εκτέλεση της προμήθειας από την ανάδοχο εταιρεία σε σχέση την ποιότητα των προς προμήθεια ειδών δύναται να ελεγχθεί από την αναθέτουσα αρχή(....)Δεν κωλύεται η σύναψη των σχεδίων συμβάσεων του Κ.Κ.Π.Α. (ομάδα 2) και του Δήμου … (ομάδα 14) με την εταιρεία … Α.Β.Ε.Ε.
ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΙΣ ΕΣ/ΚΛΙΜ.ΣΤ/237/2018 ΚΑΙ ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/410/2018.
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/79/2019
Ανάδειξη προμηθευτών...Mε τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει τα εξής :i. Ο αποκλεισμός της εταιρείας ... ... Ι.Κ.Ε., που είχε υποβάλει προσφορά για την ελεγχόμενη ομάδα Α΄, δεν ασκεί επιρροή επί της νομιμότητας της διαδικασίας ανάθεσης, δοθέντος ότι η εταιρεία αυτή παραιτήθηκε, μετά τον αποκλεισμό της, από τη συμμετοχή της στο διαγωνισμό (βλ. σκέψη III.x ανωτέρω).ii. Ο αποκλεισμός της προσωρινής αναδόχου ....., με την .....2018 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου, λόγω εκπρόθεσμης προσκόμισης δικαιολογητικών κατακύρωσης, είναι μη νόμιμος, δοθέντος ότι το κανονιστικό πλαίσιο που διέπει τον διαγωνισμό (άρθρο 103 παρ. 2 του ν. 4412/2016 και άρθρο 3.2 της διακήρυξης) προβλέπει την κλήση του προσωρινού αναδόχου τόσο σε περίπτωση που δεν προσκομίσει καθόλου τα δικαιολογητικά κατακύρωσης εντός της αρχικώς τασσόμενης δεκαήμερης προθεσμίας, όσο και σε περίπτωση που υπάρχουν ελλείψεις σε αυτά (βλ. Ε.Σ. ΣΤ΄ Κλ. 410/2018, 371/2018). Συνεπώς, τα εκπροθέσμως υποβληθέντα, στις 3.5.2018, δικαιολογητικά κατακύρωσης της ...... έπρεπε να γίνουν δεκτά, αφού, σε κάθε περίπτωση, ακόμη και αν αυτή δεν είχε υποβάλει καθόλου δικαιολογητικά κατακύρωσης μέχρι την ημερομηνία ηλεκτρονικής αποσφράγισής τους από την Επιτροπή Διαγωνισμού (15.5.2018), θα έπρεπε να κληθεί να τα υποβάλει εντός προθεσμίας 5 ημερών. Περαιτέρω, η αιτιολογία της ....2018 απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής είναι μη νόμιμη, καθόσον: α) η υποχρέωση της αναθέτουσας αρχής να καλέσει τον προσωρινό ανάδοχο να καταθέσει ή να συμπληρώσει, κατά περίπτωση, τα δικαιολογητικά κατακύρωσης προβλέπεται από ρητές και ισχύουσες για όλους τους οικονομικούς φορείς διατάξεις του κανονιστικού πλαισίου του διαγωνισμού, ώστε να μην τίθεται ζήτημα στρέβλωσης του ανταγωνισμού ή παραβίασης της αρχής της ίσης μεταχείρισης, β) η συσταλτική ερμηνεία της διάταξης του άρθρου 103 παρ. 2 του ν. 4412/2016, ώστε αυτή να θεωρηθεί ότι έχει εφαρμογή μόνο σε περίπτωση που ο προσωρινός ανάδοχος δεν μπορεί να συγκεντρώσει το σύνολο των δικαιολογητικών κατακύρωσης ή σε περίπτωση που η επιτροπή διαγωνισμού διαπιστώσει ότι υπάρχουν επουσιώδεις παραλείψεις ή σφάλματα στα κατατεθέντα δικαιολογητικά, είναι αντίθετη τόσο με τη διατύπωση του άρθρου 103 παρ. 2 και της εισηγητικής έκθεσης του ν. 4412/2016, που προβλέπουν την υποχρέωση κλήσης του προσωρινού αναδόχου και σε περίπτωση μη υποβολής των δικαιολογητικών κατακύρωσης, όσο και με τον προαναφερθέντα σκοπό του νόμου, που είναι η αποφυγή του απευθείας αποκλεισμού του προσωρινού αναδόχου για τυπικούς λόγους και η προστασία του δημοσίου συμφέροντος για εκτέλεση των δημοσίων συμβάσεων με την μικρότερη δημοσιονομική επιβάρυνση (βλ. σκέψη ΙΙ ανωτέρω). Ενόψει αυτών, παρίσταται μη νόμιμη και η 414/2.10.2018 απόφαση, με την οποία κατακυρώθηκε το αποτέλεσμα του διαγωνισμού ως προς τις ομάδες Α΄, Β΄, Γ΄ και Ε΄ στη δεύτερη μειοδότρια εταιρεία ..
ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/821/2019
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/98/2019
Προμήθεια ασφάλτου :Με δεδομένα τα ανωτέρω και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στις σκέψεις 5.Α και 5.Β., το Κλιμάκιο κρίνει ομοφώνως ότι κατά το στάδιο υποβολής των δικαιολογητικών κατακύρωσης, οι αναφερόμενες στην προηγούμενη σκέψη εταιρείες όφειλαν να υποβάλουν τα εκτιθέμενα στην προηγούμενη σκέψη υπό στοιχεία i) και ii) πιστοποιητικά επικαιροποιημένα, ήτοι με ημερομηνία έκδοσής τους μεταγενέστερη της ημερομηνίας της σχετικής πρόσκλησης (20/11/2018). Υπήρχε δε υποχρέωση υποβολής επίκαιρων των ως άνω πιστοποιητικών, διότι αυτά πιστοποιούν το περιεχόμενό τους μόνο μέχρι την ημερομηνία της έκδοσή τους ή την προηγουμένη αυτής ημέρα (βλ. Στ Κλ. 285, 301/2018). Επίσης, η εταιρεία ..... Ι.Κ.Ε. όφειλε να υποβάλει τις αναφερόμενες στην προηγούμενη σκέψη υπεύθυνες δηλώσεις, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 2.2.7.2 περίπτωση Α. της διακήρυξης, για τους οργανισμούς κοινωνικής ασφάλισης στους οποίους οφείλει εισφορές και για την απόδειξη μη συνδρομής των λοιπών λόγων αποκλεισμού που αναφέρονται στο άρθρο 2.2.3.3, καθώς και το σχετικό πιστοποιητικό του Σ.ΕΠ.Ε. ή σχετική ένορκη βεβαίωση περί μη ισχύος του λόγου αποκλεισμού της περ. γ΄ της παρ. 2 του άρθρου 73 του ν. 4412/2016, που αφορά σε τυχόν επιβληθέντα από το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας (Σ.ΕΠ.Ε.) πρόστιμα, όπως άλλωστε κατατέθηκε από την εταιρεία ..... Α.Ε., παρά το γεγονός ότι δεν προβλεπόταν στη διακήρυξη, αφού η συνδρομή ή μη του ως άνω λόγου αποκλεισμού πρέπει να ελέγχεται υποχρεωτικά, βάσει του προαναφερόμενου άρθρου 73, από την αναθέτουσα αρχή. Εξάλλου, η αναθέτουσα αρχή όφειλε να διαπιστώσει τις αναφερθείσες στην παρούσα σκέψη ελλείψεις στα δικαιολογητικά κατακύρωσης και, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 103 παρ. 2 του ν. 4412/2016 και 3.2 της διακήρυξης, να καλέσει την ανάδοχο να τα συμπληρώσει. Σημειώνεται ότι η αναθέτουσα αρχή θα μπορούσε οίκοθεν, αν δε συνέτρεχαν οι λοιποί λόγοι που κωλύουν την υπογραφή της σύμβασης, να επαναλάβει τον έλεγχο των δικαιολογητικών κατακύρωσης ακολουθώντας τη νόμιμη διαδικασία (εκ νέου πρόσκληση για την υποβολή των ελλειπόντων στοιχείων, έλεγχο των υποβληθέντων στοιχείων και έκδοση νέας κατακυρωτικής απόφασης αναλόγως του αποτελέσματος του ελέγχου).
ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/825/2019
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/78/2022
ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ:Αντιθέτως, το Κλιμάκιο κρίνει ότι κωλύεται η υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου συμφωνίας πλαίσιο κατά το μέρος που αφορά στο Τμήμα 6 (προμήθεια 6.000 τεμαχίων Η/Υ απαιτήσεων και 6.000 τεμαχίων επίπεδων οθονών Η/Υ τύπου led 21,5 ιντσών για τις ανάγκες υπηρεσιών του ΕΦΚΑ, που εδρεύουν στην Αττική), διότι η αναθέτουσα Αρχή (ΓΔΔΣ) μη νομίμως, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 3, δεν κάλεσε τη μεταξύ των προσωρινών αναδόχων (μειοδοτών) της προς ανάθεση συμφωνίας πλαίσιο ειδικώς για το Τμήμα 6 ...... να υποβάλει εκ νέου, τάσσοντάς της σχετική προθεσμία, τα δικαιολογητικά κατακύρωσης που πράγματι αυτή δεν υπέβαλε εντός της αρχικής δεκαήμερης προθεσμίας υποβολής τους με τον προβλεπόμενο από την 56902/215/19.5.2017 ΥΑ και τα άρθρα 103 του ν. 4412/2016 και 3.2 της διακήρυξης τρόπο, με συνέπεια να θεωρείται ότι δεν τα έχει καν (καθόλου) υποβάλει. Ειδικότερα, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 3, η αναθέτουσα Αρχή ήταν υποχρεωμένη να προβεί στην πρόσκληση της ανωτέρω προσωρινής αναδόχου εταιρείας για εκ νέου υποβολή των δικαιολογητικών κατακύρωσης, σύμφωνα με τις ισχύουσες από 1.6.2021, και, επομένως, ισχύουσες, και κατά την ημερομηνία κοινοποίησης της ανωτέρω πρόσκλησης υποβολής δικαιολογητικών κατακύρωσης στην εταιρεία (17.9.2021), νεότερες-τροποποιημένες με το άρθρο 43 του ν. 4782/2021 εκτιθέμενες στη σκέψη 2 διατάξεις του άρθρου 103 του ν. 4412/2016, και όχι να απορρίψει την προσφορά της. Τούτο, παρότι η διακήρυξη του διαγωνισμού είχε εκδοθεί και προέβλεπε καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών πριν από την έναρξη ισχύος των νεότερων αυτών διατάξεων (δημοσίευση της διακήρυξης στις 17.2.2020 και 8.6.2020 καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών), επαναλάμβανε δε ως όρους της τις διατάξεις του άρθρου 103 του ν. 4412/2016, όπως αυτό ίσχυε πριν από την τροποποίησή του με τις ανωτέρω νεότερες διατάξεις, προβλέποντας έτσι την απόρριψη της προσφοράς προσωρινού αναδόχου που δεν έχει υποβάλει εντός της σχετικής προθεσμίας τα δικαιολογητικά κατακύρωσης (βλ. σκέψη 5). Άλλωστε, με την ανωτέρω πρόκληση εκ νέου υποβολής δικαιολογητικών κατακύρωσης, αποτρέπεται, σε εκπλήρωση του σκοπού των ανωτέρω νεότερων διατάξεων του άρθρου 103 του ν. 4412/2016 (βλ. σκέψη 3), η απόρριψη της προσφοράς της ανωτέρω προσωρινής αναδόχου εταιρείας για τον εντελώς τυπικό λόγο της μη υποβολής των δικαιολογητικών αυτών εντός της αρχικής προθεσμίας υποβολής τους στον (υπό)φάκελο με την ένδειξη «Δικαιολογητικά Προσωρινού Αναδόχου» του ηλεκτρονικού χώρου «Συνημμένων Ηλεκτρονικής Προσφοράς» του ΕΣΗΔΗΣ για τον οικείο συστημικό διαγωνισμό, όπως προβλέπουν η 56902/215/19.5.2017 ΥΑ και τα άρθρα 103 του ν. 4412/2016 και 3.2 της διακήρυξης, αλλά της υποβολής τους ως συνημμένων αρχείων με μήνυμά της προς την αναθέτουσα Αρχή στον χώρο της λειτουργικότητας «Επικοινωνία» του ΕΣΗΔΗΣ για τον ίδιο συστημικό διαγωνισμό. Η τυπικότητα δε αυτού του λόγου απόρριψης της προσφοράς της ανωτέρω προσωρινής αναδόχου εμφαίνεται από το ότι η ισχύουσα για ηλεκτρονικούς μέσω του ΕΣΗΔΗΣ διαγωνισμούς που προκηρύσσονται από 9.6.2021 και εφεξής 164233/8.6.2021 ΚΥΑ «Ρυθμίσεις τεχνικών ζητημάτων που αφορούν την ανάθεση των Δημοσίων Συμβάσεων Προμηθειών και Υπηρεσιών με χρήση των επιμέρους εργαλείων και διαδικασιών του Εθνικού Συστήματος Ηλεκτρονικών Δημοσίων Συμβάσεων (ΕΣΗΔΗΣ)» (βλ. άρθρο 23 αυτής της ΚΥΑ) προβλέπει την υποβολή των δικαιολογητικών κατακύρωσης από τον εκάστοτε προσωρινό ανάδοχο μέσω της λειτουργικότητας «Επικοινωνία» του ΕΣΗΔΗΣ για τον οικείο συστημικό διαγωνισμό (βλ. άρθρα 9 και 17 της ΚΥΑ), δηλαδή την υποβολή τους ακριβώς με τον τρόπο που υπέβαλε η ανωτέρω προσωρινή ανάδοχος τα δικαιολογητικά κατακύρωσής της. Εμφαίνεται, ακόμη, και από το ότι η ανωτέρω προσωρινή ανάδοχος υπέβαλε τα ανωτέρω δικαιολογητικά και σε έντυπη μορφή εντός τριών (3) εργασίμων ημερών από την έστω εσφαλμένη (καθόλου) κατά τα ανωτέρω ηλεκτρονική (μη) υποβολή τους, όπως προβλέπει το άρθρο 3.2 της διακήρυξης (βλ. σκέψη 5).Για τους λόγους αυτούς Αποφαίνεται ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου συμφωνίας πλαίσιο με διάρκεια τρία (3) έτη μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου, διά του Υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων, και των οικονομικών φορέων..... ένωση εταιρειών, ..... και ...... για την προμήθεια ηλεκτρονικών υπολογιστών και επίπεδων οθονών ηλεκτρονικών υπολογιστών για υπηρεσίες και εποπτευόμενους φορείς των Υπουργείων Υγείας, Παιδείας και Θρησκευμάτων, Τουρισμού, Πολιτισμού και Αθλητισμού και Δικαιοσύνης, για την Ελληνική Αστυνομία του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη, για τον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης και για τον Οργανισμό Ασφάλισης Εξαγωγικών Πιστώσεων, κατά το μέρος που αφορά στα Τμήματα 1, 2, 3, 4, 5 και 7, όπως αυτά προσδιορίζονται στο σκεπτικό.
ΑΕΠΠ/107/2020
Παροχή υπηρεσιών συντήρησης εγκαταστάσεων...Επειδή η προσβαλλόμενη ρητώς αναφέρει ότι η προσφορά της προσφεύγουσας απορρίπτεται λόγω μη αποδείξεως της μη συνδρομής των λόγων αποκλεισμού των άρθρων 73 και 74, όπως αναφέρεται στο άρθρο 103 παρ. 5 του Ν. 4412/2016, το οποίο, ωστόσο, δεν είναι ακριβές καθώς, ως βασίμως αναφέρει στη συμπληρωματική αιτιολογία της η αναθέτουσα αρχή με τις απόψεις κατά τα προβλεπόμενα στο άρθρο 365 παρ. 1 του Ν.4412/2016, δεν κατέστη η δυνατή η διαπίστωση της συνδρομής ή μη λόγων αποκλεισμού της τρίτης εταιρείας καθώς δεν προσκομίστηκαν τα δικαιολογητικά κατακύρωσης που απαιτούσε ρητώς και σαφώς η Διακήρυξη. Ως εκ τούτου, η προσφορά της προσφεύγουσας έπρεπε να απορριφθεί κατά τα προβλεπόμενα στην παρ. 4 του άρθρου 103 και όχι στην παρ. 5. Σε κάθε δε περίπτωση, σύμφωνα με τα αναφερόμενα υπό σκ. 44, η προσβαλλόμενη είναι νόμιμη, αν και με άλλη αιτιολογία. Επομένως, ο μοναδικός λόγος της προσφυγής πρέπει να απορριφθεί.
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/190/2018
Προμήθεια τροφίμων:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι μη νομίμως ακυρώθηκε η προσφορά της εταιρείας «.......» για τα τμήματα 2, 4, 5 και 6 του Διαγωνισμού και εγκρίθηκε η κατακύρωσή τους στον δεύτερο κατά σειρά κατάταξης οικονομικό φορέα…., για το λόγο ότι το αρχικώς υποβληθέν και τα εν συνεχεία υποβληθέντα κατόπιν αιτήματος συμπλήρωσης των δικαιολογητικών κατακύρωσης πιστοποιητικά ποινικού μητρώου, που υποβλήθηκαν από την εταιρεία «.......», δεν πληρούν τους όρους της Διακήρυξης ως προς την ημερομηνία έκδοσής τους, που θα έπρεπε να είναι προγενέστερη (έκδοσης τελευταίου εξαμήνου) της ημερομηνίας υποβολής της προσφοράς της και συμπλήρωσης του Ε.Ε.Ε.Σ., ήτοι της 17.12.2017, δεδομένου ότι τα υποβληθέντα πιστοποιητικά ποινικού μητρώου ήταν σε ισχύ κατά το χρόνο που η εταιρεία αυτή ανεδείχθη προσωρινή μειοδότρια και ελέγχθηκαν από την Επιτροπή διενέργειας διαγωνισμού, της σχετικής απαίτησης του άρθρου 3.2.1 της Διακήρυξης μη ισχύουσας και μη λαμβανομένης υπόψη, ως αντίθετης προς τις σχετικές διατάξεις του ν.4412/2016 σύμφωνα με τα αναφερθέντα στη σκέψη ΙΙΙ της παρούσας. Ως εκ τούτου, η συνεπεία της, κατά τα ανωτέρω, μη νόμιμης ακύρωσης της προσφοράς της εταιρείας «.......», κατακύρωση των ειδών των τμημάτων 2, 4, 5 και 6, για τα οποία ανεδείχθη προσωρινή ανάδοχος, στον δεύτερο κατά σειρά μειοδοσίας οικονομικό φορέα ...... είναι μη νόμιμη.
ΕΣ/ΤΜ.6/1760/2019
Καθαρισμός ποταμών...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙ το Τμήμα κρίνει ότι δεν είναι νόμιμη η κατακύρωση του αποτελέσματος του διαγωνισμού στην ως άνω αναδειχθείσα ανάδοχο, διότι η αιτούσα όφειλε να καταθέσει τη σχετική ένορκη βεβαίωση περί μη ισχύος του λόγου αποκλεισμού της περ. γ΄ της παρ. 2 του άρθρου 73 του ν. 4412/2016, που αφορά σε τυχόν επιβληθέντα από το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας (Σ.ΕΠ.Ε.) πρόστιμα για παραβάσεις της εργατικής νομοθεσίας σε χρονικό διάστημα δύο (2) ετών πριν από την ημερομηνία λήξης της προθεσμίας υποβολής προσφορών (30.10.2018), δεδομένου ότι η συνδρομή ή μη του ως άνω λόγου αποκλεισμού πρέπει να ελέγχεται υποχρεωτικά, βάσει του άρθρου 73 του ν. 4412/2016 και του άρθρου 23.3.δ της διακήρυξης από την αναθέτουσα αρχή. Η δε Περιφέρεια ... όφειλε, εν προκειμένω, να διαπιστώσει τις ελλείψεις στα δικαιολογητικά κατακύρωσης και, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 103 παρ. 2 του ν. 4412/2016 και 4.2 της διακήρυξης, να καλέσει την αιτούσα να τα συμπληρώσει, καθόσον η κλήση του αναδειχθέντος προσωρινού μειοδότη για την συμπλήρωση τυχόν ελλείψεων των υποβληθέντων δικαιολογητικών κατακύρωσης είναι υποχρεωτική, σε περίπτωση κατά την οποία οι ελλείψεις αυτές οδηγούν στη ματαίωση της κατακύρωσης σε αυτόν του αποτελέσματος του διαγωνισμού (Ε.Σ. VI Τμ. 824, 832/2019). Μολονότι δε η συμπλήρωση ή διευκρίνιση των υποβληθέντων δικαιολογητικών προϋποθέτει καταρχήν σχετική κλήση εκ μέρους των αρμοδίων οργάνων του διαγωνισμού, σε περίπτωση κατά την οποία, όπως εν προκειμένω ο αναθέτων φορέας παραλείπει την υποχρέωσή του να καλέσει την προσωρινή ανάδοχο να συμπληρώσει τα ελλείποντα δικαιολογητικά κατακύρωσης και δεδομένου ότι δεν θα μπορούσε να προβεί στην απόρριψη του φακέλου των δικαιολογητικών κατακύρωσης αυτής λόγω ελλείψεων πριν την καλέσει για συμπλήρωση των ελλείψεων, η συμπλήρωση του ελλείποντος δικαιολογητικού θα ήταν δυνατή και μετά την υποβολή προσφυγής εκ μέρους συνδιαγωνιζομένου οικονομικού φορέα που βάλλει κατά της αποδοχής του φακέλου των υποβληθέντων δικαιολογητικών κατακύρωσης, εφόσον ανάγεται στον κρίσιμο κατά τη διακήρυξη χρόνο για την απόδειξη της μη συνδρομής λόγου αποκλεισμού που ορίζει ο νομοθέτης (πρβλ. Ε.Σ. Ε΄ Κλ. Πρ. 182/2017, Ε.Α. ΣΤΕ 37/2019). Ωστόσο, εν προκειμένω, η κατατεθείσα μεταγενεστέρως από 5.10.2018 ένορκη βεβαίωση του νομίμου εκπροσώπου της αιτούσας ενώπιον της Ειρηνοδίκη Τρικάλων, ανεξαρτήτως του ότι δεν συνοδεύεται από απόφαση του αρμοδίου οργάνου για τον έλεγχο αυτής, δεν δύναται να ληφθεί νομίμως υπόψη, καθόσον δεν ανάγεται στον κρίσιμο κατά τη διακήρυξη χρόνο για την απόδειξη της μη συνδρομής του σχετικού λόγου αποκλεισμού, αφού δεν εμπεριέχει βεβαίωση περί μη έκδοσης πράξεων επιβολής προστίμου σε βάρος της από τα ελεγκτικά όργανα του Σ.ΕΠ.Ε. για παραβάσεις της εργατικής νομοθεσίας σε χρονικό διάστημα δύο (2) ετών πριν από την ημερομηνία λήξης της προθεσμίας υποβολής προσφορών (30.10.2018).
ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ-ΕΠΤΑΜ.ΣΥΝΘ/536/2020
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/119/2020
Προμήθεια τροφίμων...Με τα δεδομένα αυτά το Κλιμάκιο κρίνει ότι:Μη νομίμως η αναθέτουσα αρχή αποδέχθηκε ως πλήρη τα δικαιολογητικά κατακύρωσης του οικονομικού φορέα .... και κατακύρωσε την προμήθεια για τα είδη των τμημάτων που η προσφορά του αφορά στον ως άνω οικονομικό φορέα, παραλείποντας να τον καλέσει να συμπληρώσει τα πιστοποιητικά φορολογικής και ασφαλιστικής ενημερότητας, λόγω ελλείψεων αυτών. Ειδικότερα, από τα άρθρα 79, 103 και 104 του ν. 4412/2016 καθώς και τα άρθρα 2.2.7.1. και 2.2.72. της διακήρυξης του ελεγχόμενου διαγωνισμού σαφώς συνάγεται ότι απαιτείται υποχρεωτικά η προσκόμιση σε ηλεκτρονική και η κατάθεση σε φυσική μορφή των αποδεικτικών εγγράφων του άρθρου 2.2.7.2, της διακήρυξης, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται και η ασφαλιστική και φορολογική ενημερότητα, από τα οποία να προκύπτει ότι τόσο κατά τον χρόνο υποβολής της προσφοράς (6.9.2019) όσο και κατά τον χρόνο υποβολής των δικαιολογητικών κατακύρωσης ο προσωρινός ανάδοχος είναι φορολογικά και ασφαλιστικά ενήμερος, περίπτωση που δεν συνέτρεχε εν προκειμένω, ενώ ούτε η αναθέτουσα αρχή προέβη ως όφειλε κατά τις ρητές διατάξεις του άρθρου 3.2. της διακήρυξης σε πρόσκληση, τάσσοντας ειδική προθεσμία, στον ως άνω οικονομικό φορέα να συμπληρώσει τις ως άνω ελλείψεις των εν λόγω πιστοποιητικών.(..)Το Κλιμάκιο διαπιστώνει ότι οι ως άνω ελλείψεις αφενός στα δικαιολογητικά κατακύρωσης αφετέρου στην τεχνική προσφορά του οικονομικού φορέα ...., συνιστούν σε σώρευση μεταξύ τους, ουσιώδεις πλημμέλειες που κωλύουν την υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου σύμβασης μεταξύ του ανωτέρω οικονομικού φορέα και του Δήμου ....Δεν ανακλήθηκε με την ΕΣ/ΤΜ.6/1079/2020
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/97/2019
Προμήθειας υλικών οδοποιΐας:Με τα δεδομένα αυτά, δεν προκύπτει ότι η ως άνω εταιρεία απέδειξε ότι το προσφερθέν από αυτήν είδος «υλικά επιφανείας οδοστρώματος από μίγμα πολυολεφίνης» πληροί τις τιθέμενες στο Παράρτημα Ι τεχνικές προδιαγραφές, όπως απαιτούν οι διατάξεις του άρθρου 2.4.3.2 της διακήρυξης, και, συνακόλουθα, η προσφορά της για το εν λόγω είδος ήταν απορριπτέα.Β. Κατά το στάδιο υποβολής των δικαιολογητικών κατακύρωσης, η εταιρεία ..... όφειλε να καταθέσει για την ίδια και την εταιρεία ..... Ι.Κ.Ε. τα απαιτούμενα κατά τα άρθρα 2.2.3.1 και 2.2.3.3. περίπτωση β΄ της διακήρυξης και αναφερόμενα στη σκέψη V.θ. ποινικά μητρώα και πιστοποιητικά του Πρωτοδικείου Αθηνών, με ημερομηνία έκδοσής τους μεταγενέστερη της ημερομηνίας της σχετικής πρόσκλησης της αναθέτουσας αρχής προς την εταιρεία ….για υποβολή των δικαιολογητικών κατακύρωσης (29.10.2018), ώστε αυτά να είναι επίκαιρα, καθόσον, αφενός μεν, όπως ήδη έγινε δεκτό στην V σκέψη, ο ν. 4412/2016 (άρθρο 104 παρ. 1) και η διακήρυξη (περ. Α του άρθρου 2.2.7.2) απαιτούν το δικαίωμα συμμετοχής και οι όροι και προϋποθέσεις συμμετοχής όπως ορίστηκαν στα έγγραφα της σύμβασης να κρίνονται και «κατά την «υποβολή των δικαιολογητικών του άρθρου 80», αφετέρου δε τα πιστοποιητικά αυτά βεβαιώνουν τις αποτυπωθείσες σε αυτά έννομες καταστάσεις μόνο μέχρι και το χρόνο έκδοσής τους. Επίσης, η εταιρεία ….. όφειλε να υποβάλει για την ίδια και την εταιρεία …. τις υπεύθυνες δηλώσεις, που απαιτούνται από το άρθρο 2.2.7.2. Β.1. β΄ της διακήρυξης για τους οργανισμούς κοινωνικής ασφάλισης στους οποίους οφείλει εισφορές και για την απόδειξη μη συνδρομής των λοιπών λόγων αποκλεισμού που αναφέρονται στις περ. α΄ και γ΄ έως και θ΄ του άρθρου 2.2.3.3 της διακήρυξης. Επιπλέον, η εταιρεία ....., όπως έπραξε για αυτή την ίδια, όφειλε να καταθέσει και για την εταιρεία ..... Ι.Κ.Ε. το σχετικό πιστοποιητικό του Σ.ΕΠ.Ε. ή τη σχετική ένορκη βεβαίωση περί μη ισχύος του λόγου αποκλεισμού της περ. γ΄ της παρ. 2 του άρθρου 73 του ν. 4412/2016 που αφορά σε τυχόν επιβληθέντα από το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας (Σ.ΕΠ.Ε.) πρόστιμα, παρά το γεγονός ότι η υποχρέωση υποβολής τέτοιου πιστοποιητικού ή τέτοιας βεβαίωσης δεν προβλεπόταν από τη διακήρυξη, δεδομένου ότι η υποχρέωση αυτή προκύπτει ευθέως από τις διατάξεις των άρθρων 73 και 80 του ν. 4412/2016, η δε συνδρομή του σχετικού λόγου αποκλεισμού πρέπει να ελέγχεται υποχρεωτικά από την αναθέτουσα αρχή. Η δε αναθέτουσα αρχή όφειλε να διαπιστώσει τις αναφερθείσες στην παρούσα σκέψη ελλείψεις στα δικαιολογητικά κατακύρωσης της εταιρείας …. και, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρων 103 παρ. 2 του ν. 4412/2016 και 3. 2 της διακήρυξης, να την καλέσει να τα συμπληρώσει. Οίκοθεν νοείται ότι η αναθέτουσα αρχή θα μπορούσε, να επαναλάβει τον έλεγχο των δικαιολογητικών κατακύρωσης, ακολουθώντας τη νόμιμη διαδικασία που προαναφέρθηκε, αν δεν συνέτρεχε o ο ετέρος (σκέψη VII A) λόγος, που κωλύει την υπογραφή της σύμβασης . Γ. Τέλος σημειώνεται ότι ο περιλαμβανόμενος στην παρ. 7 όρος του υποβληθέντος σχεδίου σύμβασης ότι «η διάρκεια της σύμβασης μπορεί να παραταθεί με τους ίδιους όρους για χρονικό διάστημα μέχρι και τρεις (3) μήνες μετά τη λήξη της με τη σύμφωνη γνώμη και των δύο πλευρών με την προϋπόθεση ότι δεν θα υπάρξει κατά το χρόνο της παράτασής της περαιτέρω οικονομική επιβάρυνση του Δήμου», μη νομίμως τέθηκε στο σχέδιο της σύμβασης, διότι τέτοιος όρος δεν περιλαμβανόταν στη διακήρυξη και δημιουργεί ασάφεια ως προς το χρόνο ισχύος της σύμβασης και το καθεστώς της παράτασης αυτής, το οποίο ήδη ρυθμίζεται επαρκώς από τις διατάξεις των άρθρων 206 του ν. 4412/2016, 6.1 της διακήρυξης και 9 της Συγγραφής Υποχρεώσεων.
ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/831/2019
ΑΕΠΠ/49/2020
Επισκευή χώρων στάθμευσης....Επειδή, κατά την αρχική μορφή της κρίσιμης διάταξης της παρ. 2 του άρθρου 103 «Πρόσκληση για υποβολή δικαιολογητικών» του Ν. 4412/2016, όπως ίσχυε την ημερομηνία δημοσίευσής του Ν. στο ΦΕΚ ήτοι στις 08.08.2016, οριζόταν πως εάν η αναθέτουσα αρχή διαπιστώσει αφενός «ότι δεν προσκομισθούν τα δικαιολογητικά κατακύρωσης» αφετέρου «πως υπάρχουν ελλείψεις σε αυτά που υποβλήθηκαν», τότε οφείλει αυτή να παράσχει στον προσωρινό ανάδοχο, δια σχετικής έγγραφης ειδοποίησής του, αρχικά 5ήμερη προθεσμία (δυνάμενη να παραταθεί μάλιστα κατ’ ανώτατο όριο για 15 επιπλέον ημέρες εφόσον αιτιολογείται αυτό επαρκώς) «προκειμένου να τα προσκομίσει ή να τα συμπληρώσει». Κατά εκείνο το χρονικό διάστημα, η επίμαχη διάταξη συνιστούσε, κατά τις νομικές σταθμίσεις που κράτησαν στη σκέψη του νομοθέτη του Δικαίου των Δημοσίων Συμβάσεων [ΑΕΠΠ 8ο Κλιμάκιο 1271/2019 με παραπομπή στη ΣτΕ ΕΑ 37/2019], κάμψη της αρχής της τυπικότητας κατά το στάδιο αποσφράγισης και ελέγχου των δικαιολογητικών κατακύρωση κατά νομοθετική θέληση, και στροφή στην αρχή της επιείκειας υπέρ του προσφέροντος εκείνου η (Τεχνική και η Οικονομική) Προσφορά του οποίου είχε –ήδη, να τονιστεί– κριθεί ως «η πλέον συμφέρουσα» κατά το επιλεγέν κριτήριο ανάθεσης του άρθρου 86 Ν. 4412/2016. Ανεξαρτήτως της κριτικής που θα μπορούσε να ασκηθεί για τη νομική επιλογή αυτή, αργότερα, κατά νέες σταθμίσεις, ο ίδιος νομοθέτης τροποποίησε εκτενώς την επίμαχη παρ. 2, με το άρθρο 43 παρ. 12β Ν. 4605/2019 (ΦΕΚ Α΄ 52) με ισχύ από 01.04.2019 και εφεξής, ήτοι καταλαμβάνουσα (η διάταξη) υπό τη νέα μορφή της την επίμαχη διαγωνιστική διαδικασία λόγω του χρόνου ενάρξεως αυτής όπως αναφέρθηκε (βλ. σκέψη 5). Κατά την ορθή ερμηνεία της νέας διάταξης, ως έχει κριθεί [ΑΕΠΠ 8ο Κλιμάκιο 1428/2019], προκύπτει ρητά πλέον, υπό το φως και πάλι σταθμίσεων επιείκειας που υιοθετεί ο διοικητικός νομοθέτης των δημοσίων συμβάσεων επιλέγοντας κατά το διαγωνιστικό στάδιο αυτό την κάμψη της αρχής της τυπικότητας, ότι εφεξής εφόσον, αφενός υποβληθεί προς την Επιτροπή Διαγωνισμού «εντός της προθεσμίας της παραγράφου 1», ήτοι εντός της 10ήμερης προθεσμίας περί υποβολής των δικαιολογητικών κατακύρωσης, αίτημα από τον προσωρινό ανάδοχο περί παράτασης της προθεσμίας αυτής, αφετέρου συνοδεύεται «με αποδεικτικά έγγραφα από τα οποία να αποδεικνύεται ότι έχει αιτηθεί αυτός τη χορήγηση των δικαιολογητικών» τότε, κατά δέσμια αρμοδιότητα, η αναθέτουσα αρχή οφείλει να χορηγήσει την παράταση συνολικά για την υποβολή ολόκληρου του αντίστοιχου (υπο)φακέλου [έχει δε κριθεί από την ως άνω Απόφαση της ΑΕΠΠ ότι από τεχνικής άποψης το σύστημα ΕΣΗΔΗΣ αφενός μεν επιτρέπει σε ένα και μόνο στάδιο την οριστική υποβολή του (υπο)φακέλου των «Δικαιολογητικών Κατακύρωσης» με τα αναγκαία έγγραφα, για τα οποία έχει τη δυνατότητα ο προσωρινός ανάδοχος να τα προσθέτει/αφαιρεί/αποθηκεύει μέχρι την οριστική υποβολή του φακέλου, αφετέρου δε δεν επιτρέπει τμηματικό άνοιγμα-αποσφράγισή του αλλά μόνον συνολικά όταν ολοκληρωθεί η υποβολή τους, οπότε παρέχει και αυτόματη ενημέρωση όλων των συμμετεχόντων], μάλιστα δε κατά θέληση του νομοθέτη «για όσο χρόνο απαιτηθεί για τη χορήγηση των δικαιολογητικών από τις αρμόδιες αρχές».(...)Επειδή, κατ’ ακολουθία, η Προδικαστική Προσφυγή πρέπει να γίνει δεκτή και να αναπεμφθεί ο διοικητικός φάκελος στη Διοίκηση.