ΔΑΝΕΙΑΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ: Ζητείται η ανάκληση της 6/2016 πράξης της Αναπληρώτριας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου  :Με τα δεδομένα αυτά, το Τμήμα κρίνει ότι έχει αρθεί και η δεύτερη πλημμέλεια που ανέδειξε η Αναπληρώτρια Επίτροπος με την προσβαλλόμενη πράξη, υπό τον όρο ότι το προβλεπόμενο στην τελευταία παράγραφο του άρθρου 9 ποσοστό εξυπηρέτησης του δανείου από τους κωδικούς των ανταποδοτικών εσόδων κατά 64,1% αφορά μόνο στο ποσοστό κάλυψης του ποσού του δανείου και όχι στο ποσοστό που θα εξυπηρετηθεί από τα ανταποδοτικά έσοδα, το οποίο, κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 176 παρ.5 εδ.α του ν.3463/2006, δεν δύναται να υπερβεί το ποσοστό του 50%, (σκ.ΙΙΙ της παρούσας). 3). Όπως προκύπτει από την 32730/24.10.2016 εισήγηση της Διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών του Δήμου ....., ως εξασφάλιση του δανείου έχει οριστεί η νομότυπη ενεχυρίαση καταθετικών προϊόντων  για το εκάστοτε υπόλοιπο του δανείου. Αυτό συνεπάγεται ότι κατά την εκταμίευση της πρώτης δόσης του δανείου πρέπει να υφίσταται ενεχυριασμένη κατάθεση ποσού 235.000,00 ευρώ. Στη λήξη κάθε δόσης, σύμφωνα με τον πίνακα απόσβεσης του δανείου, όταν καταβάλλεται η οφειλόμενη δόση –συμπεριλαμβανομένων των τόκων-, θα αποδεσμεύεται το αντίστοιχο ποσό κεφαλαίου και θα αποδίδεται στο Δήμο ....., ώστε το εναπομείναν κάθε φορά ενεχυριασμένο ποσό να ισούται με το υπόλοιπο του δανείου. Πριν την εκταμίευση της δεύτερης δόσης του δανείου θα πρέπει να γίνει νέα ενεχυρίαση των 235.000,00 ευρώ και φυσικά θα υφίσταται ενεχυριασμένο και το ποσό που αντιστοιχεί στο υπόλοιπο της πρώτης εκταμίευσης. Ακολούθως, στην εν λόγω εισήγηση όπως και στο άρθρο 5 της τροποποιημένης δανειακής σύμβασης προβλέπονται οι ΚΑΕ των έκτακτων ανειδίκευτων εσόδων του Δήμου από τους οποίους θα εξασφαλισθεί το δάνειο. Τούτων δοθέντων, λαμβανομένου υπόψη ότι τα έκτακτα ανειδίκευτα έσοδα των Δήμων δεν εμπίπτουν στους περιορισμούς του άρθρου 176 του ν.3463/2006 και  η τρίτη αναδειχθείσα από την Αναπληρώτρια Επίτροπο πλημμέλεια δεν ευσταθεί. Τέλος, όπως προκύπτει από το προσκομιζόμενο ενώπιον του Τμήματος  τροποποιημένο σχέδιο της δανειακής σύμβασης, ο Δήμος έχει συμμορφωθεί στις επισημάνσεις της προσβαλλόμενης πράξης καθόσον: α) Το άρθρο 2.03 έχει τροποποιηθεί ως ακολούθως: «ως βάση υπολογισμού των τόκων λαμβάνεται το έτος των 365 ημερών». β) Το άρθρο 5.02 έχει απαλειφτεί και γ) Το άρθρο 10.02 έχει τροποποιηθεί ως ακολούθως: «10.02. Στην παραπάνω υπό 10.01 περίπτωση, η Τράπεζα δικαιούται να επιδιώξει την είσπραξη των καθυστερούμενων ποσών με τους τόκους και τις λοιπές επιβαρύνσεις». Κατ΄ ακολουθίαν των ανωτέρω, η υπό κρίση αίτηση ανάκλησης πρέπει να γίνει δεκτή και να ανακληθεί η 6/2016 πράξη της Αναπληρώτριας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Νομό ....., υπό τον όρο ότι η προβλεπόμενη στο άρθρο 9 αυτού εξυπηρέτηση του δανείου δεν μπορεί να υπερβαίνει το 50% των εσόδων από τα ανταποδοτικά τέλη, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 76 παρ. 5 εδ. α του ν.3463/2006 (ΦΕΚ Α΄ 114). Ανακαλεί την 6/2016 πράξη της Αναπληρώτριας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Νομό 

Νομιμότητα του σχεδίου δανειακής σύμβασης.Ζητείται παραδεκτώς η ανάκληση της 337/2011 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου δανειακής σύμβασης.(...)Με τα παραπάνω δεδομένα και σύμφωνα με όσα στις προηγούμενες σκέψεις έγιναν δεκτά το Τμήμα κρίνει ότι α) η συνομολόγηση του επίμαχου δανείου δεν εμπίπτει πεδίο εφαρμογής της Κ.Υ.Α. 22292/9.5.2011 δοθέντος ότι, όπως αναφέρεται στην 51/13.4.2011 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου καθώς και στο οικείο σχέδιο της ελεγχόμενης σύμβασης, ο Δήμος πληροί τις προϋποθέσεις που τίθενται από το άρθρο 264 παρ. 1 του ν. 3852/2010 και την 43093/30.7.2010 ΥΑ για τη λήψη δανείου για τη χρηματοδότηση των χρεών του, καθόσον το ετήσιο κόστος εξυπηρέτησης της δημόσιας πίστης του δεν υπερβαίνει το 20% των ετήσιων τακτικών του εσόδων και το συνολικό χρέος του δεν υπερβαίνει το 60% των συνολικών του εσόδων, και κατήρτισε μάλιστα ισοσκελισμένο προϋπολογισμό για το έτος 2011, ο οποίος ψηφίστηκε με την 53/15.4.2011 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, β) ο όρος της παρ. 4, που προβλέπει την προαναφερθείσα ρήτρα έκπτωσης, είναι καταχρηστικός, κατά τα ορθώς κριθέντα από το Κλιμάκιο, λαμβανομένης περαιτέρω υπ’ όψιν τόσο της Ζ1-798/25.6.2008 απόφασης του Υπουργού Ανάπτυξης, όσο και της απόφασης 1210/2010 της Ολομέλειας του ΣτΕ, με την οποία απορρίφθηκε αίτηση ακύρωσης κατ’ αυτής, και ως εκ τούτου πρέπει να απαλειφθεί από το συμβατικό κείμενο (βλ. απόφ. Τμ. Μείζονος Σύνθεσης 3118/2011), γ) οι όροι των παρ. 5 και 6 δεν πάσχουν δοθέντος ότι στο μεν σχέδιο της υπό έλεγχο σύμβασης διευκρινίζεται ότι «από 1.1.2012 οι ετήσιες τοκοχρεολυτικές δόσεις των δανείων του Δήμου ...-... συνολικού ποσού 258.858,18 ευρώ, θα καλύπτουν ποσοστό 7,22% των διερχόμενων εσόδων ΚΑΠ του Δήμου του έτους 2010 (ποσού 3.580.461,06 ευρώ), το οποίο δύναται να εκχωρηθεί σύμφωνα με το άρθρο 176 παρ. 5 του ν. 3463/2006 και άρθρο 45 παρ. 3 ν.3731/2008», ενώ επίσης τόσο στην παρ. 5 της δανειακής σύμβασης όσο στην 132/30.8.2011 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου με την οποία εγκρίθηκε η σύναψη της δανειακής σύμβασης καθώς και στη σχετική 117/16.8.2011 γνωμοδότηση της Οικονομικής Επιτροπής ρητά επισημαίνεται ότι η εκχώρηση δεν περιλαμβάνει εκείνα τα έσοδα «που δεν εκχωρούνται σύμφωνα με τη διάταξη της παρ. 5 του άρθρου 176 του Ν. 3463/2006 όπως το τελευταίο εδάφιο αυτής αντικαταστάθηκε με τη διάταξη της παρ. 3 του άρθρου 45 του Ν. 3731/2008, (...)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η κρινόμενη αίτηση ανάκλησης καθώς και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων πρέπει να γίνουν δεκτές, όσον αφορά τη συνδρομή των νόμιμων προϋποθέσεων συνομολόγησης του επίμαχου δανείου καθώς και τη νομιμότητα των όρων των παρ. 5 και 6 της υπό έλεγχο σύμβασης, να ανακληθεί, κατά το μέρος αυτό, η 337/2011 πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου και να επιτραπεί η υπογραφή του οικείου σχεδίου σύμβασης, υπό τη ρητή επιφύλαξη της προηγούμενης απάλειψης από το κείμενο αυτής των όρων της παρ. 4, που προβλέπει τη δυνατότητα του Τ.Π.Δ. να καταγγείλει τη σύμβαση και να επιδιώξει την είσπραξη του συνόλου της οφειλής στην περίπτωση καθυστέρησης πληρωμής οποιασδήποτε ετήσιας δόσης, και μάλιστα με τόκους υπερημερίας μέχρι την ολοσχερή εξόφλησή του, καθώς και της παρ. 7, που προβλέπει υποχρέωση του Δήμου να καταβάλει «εξ ιδίων χρημάτων» στο Ταμείο τις οφειλόμενες δόσεις του δανείου, στην περίπτωση που για οποιοδήποτε λόγο, κατά τη διάρκεια αποπληρωμής του, τα εκχωρηθέντα έσοδά του δεν επαρκούν για την εξυπηρέτηση του τελευταίου.

Δανειακή σύμβαση Δήμου:Υπό τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει κατά πλειοψηφία ότι νομίμως συνάπτεται η υπό έλεγχο δανειακή σύμβαση μεταξύ του Δήμου … και του …., δυνάμει των αρχικών αποφάσεων προσφυγής στο δανεισμό και έγκρισης των όρων δανεισμού από τα οικεία όργανα του Δήμου..η νομιμότητα των οποίων έχει ήδη κριθεί από το Ελεγκτικό Συνέδριο, με την 936/2013 απόφαση του VI Τμήματος του Δικαστηρίου τούτου, χωρίς να απαιτείται η εκ νέου έκδοση των σχετικών αποφάσεων, κατά τα άρθρα 72, 264 του ν. 3852/2010 και 176 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων. Τούτο δε, καθόσον με τις αποφάσεις αυτές των οικείων καταστατικών οργάνων του Δήμου … εγκρίθηκε η προσφυγή στο δανεισμό και οι όροι παροχής πίστωσης από το ..., μετά την τήρηση ανοιχτής διαδικασίας πρόσκλησης, σύμφωνης με τους όρους της ίσης μεταχείρισης των οικονομικών φορέων, της διαφάνειας και του υγιούς ανταγωνισμού, ως εκ της εξαίρεσης της ανάθεσης από τις διατάξεις της Οδηγίας 2004/18ύψος 1.398.000 ευρώ, που περιλαμβάνει και το ποσό της αρχικώς προϋπολογισθείσας δαπάνης, βάσει σχετικής μελέτης, για το έργο «Συντήρηση Καλλιτεχνικών Κτιρίων Σχολείων και Δημοτικού Καταστήματος …», ύψους 200.000 ευρώ. Επομένως, καλύπτεται η απαίτηση του νόμου για την τήρηση της διαδικασίας των άρθρων 72, 264 του ν. 3852/2010 και 176 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων, ήτοι την άσκηση κατευθυντήριας – γνωμοδοτικής αρμοδιότητας της Οικονομικής Επιτροπής και αποφασιστικής τοιαύτης εκ μέρους του Δημοτικού Συμβουλίου … ως προς την προσφυγή στο δανεισμό και την έγκριση των όρων και του συγκεκριμένου επιμέρους δανείου ..., στο βαθμό που οι οικονομικές του παράμετροι αλλά και οι δημοσιονομικές του επιπτώσεις σε επίπεδο χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης και οικονομοτεχνικής βιωσιμότητας είχαν εκτιμηθεί στο πλαίσιο έγκρισης της συνολικής πίστωσης του 1.398.000 ευρώ για τη χρηματοδότηση και των λοιπών πέντε έργων του Δήμου.(..)Περαιτέρω, το Κλιμάκιο επισημαίνει ότι η παράγραφος 1 του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης που φέρει τον τίτλο «Οικονομικά στοιχεία του Δήμου.. Ν. … …» πρέπει να επικαιροποιηθεί, ήτοι να διορθωθεί με την παράθεση των τρεχόντων οικονομικών στοιχείων του Δήμου, όπως αυτά αναλύονται στις προεκτεθείσες βεβαιώσεις του οικείου Δημάρχου.(..)Κατ’ ακολουθίαν αυτών, δε συντρέχει λόγος που να κωλύει την υπογραφή του σχεδίου δανειακής σύμβασης ποσού 121.163,52 ευρώ μεταξύ του Δήμου … και του Ταμείου … για τη χρηματοδότηση της εκτέλεσης του έργου «Συντήρηση Καλλιτεχνικών Κτιρίων Σχολείων και Δημοτικού Καταστήματος …», υπό την προϋπόθεση ότι θα διορθωθεί η παράγραφος 1 αυτού, κατά τα ανωτέρω.

Αποζημίωση πρόσθετων εφημεριών:..Με τα δεδομένα αυτά και ενόψει της νομικής σκέψης που προηγήθηκε, η εντελλόμενη με τα υπό έλεγχο χρηματικά εντάλματα δαπάνη παρίσταται μη κανονική, καθόσον η ανάρτηση της ....2017 (ορθή επανάληψη 4η) απόφασης δέσμευσης πίστωσης στο πρόγραμμα «ΔΙΑΥΓΕΙΑ» από την οποία (ανάρτηση) άλλωστε εξαρτάται και η έναρξη ισχύος αυτής (άρθρο 4 παρ. 2 του ν. 3861/2010), έγινε μεταγενέστερα της πραγματοποίησης των πρόσθετων εφημεριών, ήτοι στις 4.5.2017, ενώ αυτές έλαβαν χώρα κατά τους μήνες Μάρτιο και Απρίλιο 2017. Η ανωτέρω δε .....2017 (ορθή επανάληψη 4η) απόφαση δέσμευσης πίστωσης, κατ΄ορθή ερμηνεία, συνιστά τροποποίηση της αρχικής ....2017 απόφασης, καθόσον με την τελευταία αυτή απόφαση, μεταξύ άλλων, αναμορφώθηκε αυξητικά ο προϋπολογισμός εξόδων του Νοσοκομείου σε σχέση με την αρχική απόφαση. Ενόψει των ανωτέρω, οι προβαλλόμενοι, με το ....2018 έγγραφο, ισχυρισμοί του Νοσοκομείου, το οποίο είχε ληφθεί υπόψη από το παρόν Κλιμάκιο ως στοιχείο που δικαιολογούσε τη συγγνωστή πλάνη του Νοσοκομείου (βλ. Πρ. Κλιμ. Ι Τμ. 101/2018), αναφορικά με τις δαπάνες πρόσθετων εφημεριών του ιατρικού προσωπικού μηνός Ιανουαρίου 2017, δεν μπορεί να ληφθεί υπόψη στα πλαίσια της παρούσας διαφωνίας για τις δαπάνες πρόσθετων εφημεριών μηνών Μαρτίου και Απριλίου, καθόσον δεν αναφέρεται στην υπό κρίση απόφαση δέσμευσης πίστωσης που αναρτήθηκε στο πρόγραμμα ΔΙΑΥΓΕΙΑ στις 4.5.2017, αλλά στην ανάρτηση στις 2.2.2017 της αρχικής 107/2.1.2017 απόφασης στη ΔΙΑΥΓΕΙΑ.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη κανονική και τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθούν.

Η Πράξη 264/2025 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας του σχεδίου σύμβασης για το έργο της Περιφέρειας Θεσσαλίας «Βελτίωση οδού Βραγκιανά – Ρόγκια – όρια νομού προς νομό Ευρυτανίας (προς Κέδρα)» με συμβατικό τίμημα 3.565.115,41 ευρώ. Το Κλιμάκιο διαπίστωσε ότι δεν έχει εξασφαλιστεί βέβαιη χρηματοδότηση για την εκτέλεση του έργου. Συγκεκριμένα, η απόφαση ένταξης στο ΠΔΕ προβλέπει μηδενική κατανομή πιστώσεων και απαγορεύει τη νομική δέσμευση, ενώ η ένταξη σε συγχρηματοδοτούμενο πρόγραμμα του ΕΣΠΑ 2021-2027 δεν έχει ακόμη συντελεστεί. Βάσει της αρχής της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης, το Κλιμάκιο αναβάλλει την έκδοση οριστικής κρίσης και ζητεί τη συμπλήρωση του φακέλου προκειμένου να προσκομιστούν στοιχεία που να αποδεικνύουν τη δέσμευση πίστωσης και την εξασφάλιση χρηματοδότησης.

Κατανομή κονδυλίου εκ της εγγεγραμμένης πίστωσης του κατά αποκοπή χορηγήματος υπό τον Λογαριασμό 2410288001 για την καθαριότητα των Υπηρεσιών του Ειδικού Φορέα 1047.202.0000000 «Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας/Πυροσβεστικού Σώματος» οικ. έτους 2020.

Κατανομή κονδυλίου εκ της εγγεγραμμένης πίστωσης του κατά αποκοπή χορηγήματος υπό τον λογαριασμό 2410288001 για την καθαριότητα των Υπηρεσιών του Ειδικού Φορέα 1043.202.0000000 «Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας/Πυροσβεστικού Σώματος» οικονομικού έτους 2019. 

ΕΡΓΑΣΙΕΣ – ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ:Μη νόμιμη η καταβολή ποσού από Δημοτικό Λιμενικό Ταμείο σε ιδιωτική εταιρεία για την παροχή υπηρεσιών ασφαλείας λιμένα, δυνάμει σύμβασης, καθόσον αντικείμενο της σύμβασης ήταν η παροχή υπηρεσιών φύλαξης του λιμένα και όχι η προμήθεια και τοποθέτηση παγίου εξοπλισμού και υποδομών ασφαλείας. Δεδομένου δε, ότι δεν υπάρχει εννοιολογική αντιστοιχία μεταξύ του ως άνω σκοπού της πίστωσης που ενεγράφη στον προϋπολογισμό του Δ.Λ.Τ. και του περιεχομένου της ερειδομένης στην ανωτέρω σύμβαση δαπάνης, ανεπιτρέπτως αυτή βαρύνει τον προαναφερθέντα Κ.Α.Ε.

ΣΥΜΒΑΣΗ:Σύμβαση ρύθμισης οφειλής κάλυψης ανοίγματος της χρηματοδότησης του Ειδικού Λογαριασμού Εγγυήσεων Γεωργικών Προϊόντων (ΕΛΕΓΕΠ), που συνομολογήθηκε μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και της Τράπεζας Πειραιώς Α.Ε. με αντικείμενο τη χρηματοδότηση του Ελληνικού Δημοσίου με το ποσό των δύο δις τετρακοσίων εκατομμυρίων Ευρώ (2.400.000.000,00 €) σε ανοιχτό λογαριασμό και με σκοπό την περαιτέρω χρηματοδότηση του Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε., για πραγματοποίηση πληρωμών των κοινοτικών ενισχύσεων στα πλαίσια της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής, που επιβαρύνουν τον ΕΛΕΓΕΠ κατά την περίοδο από 16 Οκτωβρίου 2013 μέχρι 15 Οκτωβρίου 2014.

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ :Μη νόμιμη η καταβολή μέρους αμοιβής από ΔΕΥΑ σε ιδιώτη για την παροχή υπηρεσιών «ελέγχων -επισκευών - σφραγίσεων - αποσφραγίσεων - αφαιρέσεων υδρομέτρων και παροχών ύδρευσης, καθόσον: α) οι ανωτέρω εργασίες, δεν απαιτούν εξειδικευμένες γνώσεις (τεχνογνωσία) και εμπειρία, εμπίπτουν δε στα συνήθη καθήκοντα των υπαλλήλων του Γραφείου Συνεργείων Ελέγχων - Επισκευών - Σφραγίσεων και Επανασυνδέσεων της Δ.Ε.Υ.Α., όπως προβλέπονται στον Ο.Ε.Υ. αυτής και β) η πίστωση του ποσού που έχει εγγραφεί στον Κ.ΑΕ, τον οποίο αυτή θα βαρύνει, δεν συμπεριλαμβάνει και το σύνολο του Φ.Π.Α. που αναλογεί, με συνέπεια, την έλλειψη πίστωσης, αφού κατ’ αποτέλεσμα το συνολικό ποσό εξόδου που θα εκταμιευθεί από το ταμείο της Δ.Ε.Υ.ΑΑ. υπολείπεται της εγγεγραμμένης πίστωσης (άρθρο 252 παρ. 4 του ν. 3463/2006 και άρθρο 275 του ν. 3852/2010).(συγγνωστή πλάνη)