Συνδρομητική Υπηρεσία. Για να έχετε πλήρη πρόσβαση στο mydocman.gr πρέπει να συνδεθείτε: Είσοδος

ΕΣ/ΚΛ.Ζ/387/2020

Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου

ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ: 4412/2016/Α.27, 4412/2016/Α.80

Ανάδειξη αναδόχου για την παροχή υπηρεσιών φύλαξης κτιρίων...Με δεδομένα όσα προεκτέθηκαν και σύμφωνα με τις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο διαπιστώνει τα ακόλουθα:Μη νομίμως, ενόψει του ότι με την οικεία διακήρυξη προβλέπεται υποχρεωτική επιτόπια επίσκεψη στο έργο, η προθεσμία υποβολής των προσφορών δεν  καθορίστηκε μεγαλύτερη αυτής των 35 ημερών (που ορίζεται ως ελάχιστη στο άρθρο 27 του  ν. 4412/2016), από την ημερομηνία αποστολής της διακήρυξης στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα το άρθρο 60 παρ. 2 του ίδιου νόμουΜη νομίμως, ήτοι σε αντίθεση με τις διατάξεις του άρθρου 75 1 γ και 80 παρ. 1 σε συνδυασμό με εκείνες του Παραρτήματος XII – Μέρος ΙΙ του Προσαρτήματος Α΄ του ν. 4412/2016, προβλέφθηκε στη διακήρυξη ότι προς απόδειξη της τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας κατατίθενται 3 συμβάσεις, κατά την τριετία 2016-2018, οι οποίες έχουν ολοκληρωθεί ή είναι σε εξέλιξη. Τούτο διότι αφενός στο Παράρτημα ΧΙΙ του ν. 4412/2016 προβλέπεται ρητά η προσκόμιση καταλόγου υπηρεσιών που πραγματοποιήθηκαν μέσα στην τελευταία τριετία, δηλαδή συμβάσεων που έχουν περατωθεί, αφετέρου η αναφορά των συμβάσεων υπηρεσιών που όχι απλώς συνήφθησαν, αλλά ολοκληρώθηκαν επιτυχώς, είναι ο μόνος τρόπος απόδειξης της τεχνικής ικανότητας των συμμετεχόντων, ο σκοπός δε αυτός δεν εξυπηρετείται με την αναφορά συμβάσεων εισέτι μη ολοκληρωμένων. Σημειώνεται δε ότι στον φάκελο με τα στοιχεία του ελεγχόμενου διαγωνισμού δεν προσκομίζονται τα οικεία δικαιολογητικά κατακύρωσης (πλην της βεβαίωσης πιστοληπτικής ικανότητας, εγγυητικής επιστολής συμμετοχής και ένορκης βεβαίωσης περί μη επιβολής προστίμου από τα όργανα του Σώματος  Επιθεώρησης Εργασίας, περί μη θέσης σε εκκαθάριση, αναγκαστική διαχείριση και περί μη θέσης σε προπτωχευτική διαδικασία  εξυγίανσης ), ώστε να διακριβωθεί από το Κλιμάκιο αν ο ανάδοχος υπέβαλε βεβαιώσεις καλής εκτέλεσης από 3 ήδη εκτελεσμένα έργα ή κατάλογο 3 συμβάσεων σε εξέλιξη.Επιπλέον, ο όρος της διακήρυξης περί κατοχής αδειών κυκλοφορίας των περιπολικών αυτοκινήτων, η οποία να μην έχει εκδοθεί πριν το 2016, περιόρισε υπέρμετρα τον ανταγωνισμό που θα μπορούσε να αναπτυχθεί στο πλαίσιο του συγκεκριμένου διαγωνισμού, όπου σημειωτέον  υποβλήθηκε 1 μόνο προσφορά. Ειδικότερα, ο όρος αυτός καταλληλότητας, ως προς την απαιτούμενη ηλικία των οχημάτων (οχήματα τετραετίας και αποκλεισμός μεγαλύτερης ηλικίας), δεν προκύπτει ότι συνδέεται με τη φύση και το σκοπό της σύμβασης, που περιλαμβάνει περιπολίες σε όλη την έκταση του δήμου, με χαμηλή ταχύτητα, με όχημα τουλάχιστον 1000 cc, ενώ αποκλείει  υποψηφίους που έχουν στη διάθεσή τους νομίμως κυκλοφορούντα οχήματα πενταετίας και παλαιότερα. Σημειώνεται δε ότι ο ως άνω περιοριστικός όρος τίθεται για το σύνολο των περιπολικών που θα χρησιμοποιηθούν στο πλαίσιο της σύμβασης (8 περιπολικά και 2 εφεδρικά σύμφωνα με το άρθρο 9 της τεχνικής μελέτης) και όχι για ένα ποσοστό αυτών.Σύμφωνα με τα γενόμενα δεκτά στη σκέψη 5 της παρούσας, οι όροι α) 2.4.3.2. της διακήρυξης περί επαγγελματικής ικανότητας που αφορά την κατάσταση προσωπικού και β) 2.2.5.α περί χρηματοοικονομικής επάρκειας είναι μη νόμιμοι,  κατά το μέρος που, ειδικώς για τις ενώσεις οικονομικών φορέων, ορίζουν ότι οι απαιτήσεις αυτές πρέπει να πληρούνται από όλα τα μέλη της ένωσηςΤέλος, το Κλιμάκιο, λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω εκτεθέντα, σε συνδυασμό με τις προβλεπόμενες στο άρθρο βλ. άρ. 2.2.5. της Διακήρυξης υψηλές απαιτήσεις κριτηρίων χρηματοοικονομικής επάρκειας (απαίτηση ειδικού κύκλου εργασιών  για τα έτη 2016, 2017, 2018 σε εργασίες φύλαξης, ο οποίος θα είναι ίσος ή μεγαλύτερος με το διπλάσιο της ετήσιας προϋπολογιζόμενης από τη διακήρυξη δαπάνης, απαίτηση μη ύπαρξης αρνητικού οικονομικού αποτελέσματος των ισολογισμών των ετών 2016, 2017, 2018 με ελάχιστο ποσοστό κερδοφορίας το 10% του ετήσιου προϋπολογισμού του έργου, πιστοληπτική ικανότητα 1.000.000 ευρώ, ενώ η προϋπολογιζόμενη δαπάνη του διαγωνισμού είναι 947.573,78 ευρώ) κρίνει ότι η συνολική κατάστρωση των όρων της διακήρυξης περιορίζει υπέρμετρα τον ανταγωνισμό.Κατ’ ακολουθία, διαπιστώνονται ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες κατά τη διαδικασία του διαγωνισμού για την ανάθεση της ελεγχόμενης σύμβασης που κωλύουν την υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης.

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/158/2021

Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)

Σχετικά Έγγραφα

ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/750/2021

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Ζητείται παραδεκτώς η ανάκληση της 75/2021 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου σύμβασης μεταξύ αυτών για την παροχή των υπηρεσιών με τίτλο «Υπηρεσίες ανάπτυξης και διαχείρισης προγράμματος ανακύκλωσης» με προϋπολογισμό δαπάνης ύψους 12.556.800 ευρώ πλέον Φ.Π.Α 24% για τρία έτη, με δικαίωμα προαίρεσης για ένα επιπλέον έτος, ποσού 4.185.600 ευρώ, πλέον Φ.Π.Α. 24%(....)το Δικαστήριο κρίνει ότι εφόσον στους επίμαχους όρους των άρθρων 2.2.6.1 και 2.2.9.2 περ. Β.4.α της διακήρυξης της ελεγχόμενης ανάθεσης δεν προβλέπεται ρητά, ούτε δύναται να συναχθεί με βεβαιότητα, ότι κατά τον χρόνο υποβολής της προσφοράς του ο συμμετέχων οικονομικός φορέας έπρεπε να έχει ήδη εκτελέσει ολόκληρη ή τμήμα σύμβασης παροχής υπηρεσιών αξίας τουλάχιστον 1.000.000,00 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α. για λειτουργία και διαχείριση σταθερών και κινητών Πράσινων Σημείων, η αρχή της τυπικότητας σε συνδυασμό με τις λοιπές θεμελιώδεις αρχές του ενωσιακού και εθνικού δικαίου των δημοσίων συμβάσεων επιβάλλουν να γίνει δεκτό ότι για την παραδεκτή υποβολή της προσφοράς, αρκεί ο οικονομικός φορέας να εκτελεί κατ΄αυτήν μία τέτοια σύμβαση προϋπολογισμού τουλάχιστον 1.000.000,00 πλέον Φ.Π.Α.. Αντίθετη ερμηνευτική εκδοχή θα συνιστούσε ανεπίτρεπτη εκ των υστέρων τροποποίηση τόσο των όρων της διακήρυξης όσο και των στοιχείων της υποβληθείσας προσφοράς.Ανακαλεί την προσβαλλόμενη με αυτές 75/2021 πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, κατά τα ειδικότερα αναφερόμενα στο αιτιολογικό της παρούσας.


ΕΣ/ΣΤ ΚΛΙΜΑΚΙΟ/260/2022

Προμήθεια και εγκατάσταση φωτιστικών σωμάτων και λαμπτήρων τύπου LED:Επίσης, το Κλιμάκιο κρίνει ότι είναι μη νόμιμα τα κριτήρια α) οικονομικής επάρκειας, σύμφωνα με τον οποίο οι συμμετέχοντες πρέπει να αποδείξουν ότι έχουν μέσο ειδικό κύκλο εργασιών κατά τα έτη 2018, 2019 και 2020, που καλύπτει το ύψος του προϋπολογισμού της ελεγχόμενης προμήθειας και β) τεχνικής ικανότητας, σύμφωνα με οποίο οι συμμετέχοντες πρέπει να αποδείξουν ότι κατά τα έτη 2018, 2019 και 2020 έχουν εκτελέσει προμήθειες ίδιου ύψους και αντικειμένου με την ελεγχόμενη προμήθεια. Τούτο, διότι σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στις σκέψεις 10 και 11 της παρούσας, τα οικονομικά στοιχεία για την απόδειξη του γενικού και ειδικού κύκλου εργασιών πρέπει να αναφέρονται στο αμέσως προηγούμενο της δημοσίευσης της διακήρυξης έτος και να εκτείνονται κατ’ ανώτατο όριο σε βάθος τριετίας. Ομοίως, τα στοιχεία για την απόδειξη της τεχνικής ικανότητας πρέπει, κατά διακριτική ευχέρεια της αναθέτουσας Αρχής, να αφορούν τριετία ή μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, το οποίο πάντως άρχεται είτε από το χρονικό σημείο κατάθεσης των προσφορών, είτε από το χρονικό σημείο δημοσίευσης της διακήρυξης. Όταν δε επιλέγεται τα στοιχεία να αφορούν τη δραστηριότητα των υποψηφίων σε συγκεκριμένα έτη, τότε δεν μπορεί να παραλείπεται το προηγούμενο της δημοσίευσης της διακήρυξης έτος. Εν προκειμένω, η ελεγχόμενη Διακήρυξη απεστάλη για δημοσίευση στην Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων στις 15.2.2022 και εν συνεχεία δημοσιεύθηκε στο ΚΗΔΜΗΣ την ίδια ημέρα. Επομένως, τα ζητούμενα δικαιολογητικά οικονομικής επάρκειας και τεχνικής ικανότητας έπρεπε να αφορούν και το έτος 2021, το οποίο είναι το πλησιέστερο στο χρόνο διενέργειας του διαγωνισμού έτος. Σημειώνεται ότι το γεγονός ότι κατά το χρόνο υποβολής των προσφορών δεν θα είχαν δημοσιευθεί οι οικονομικές καταστάσεις έτους 2020 δεν συνιστά νόμιμο δικαιολογητικό λόγο παράλειψης του τελευταίου πριν από τη διακήρυξη έτους, διότι η απαίτηση ορισμένου ύψους ειδικού κύκλου εργασιών θα μπορούσε να αποδειχθεί με δήλωση των οικονομικών φορέων και κάθε άλλο πρόσφορο μέσο (Ολομ. ΕλΣυν 180/2022, σκ. 20). Συνεπώς, η θέσπιση των επίμαχων όρων, με τους οποίους περιορίσθηκε ο κύκλος των υποψήφιων οικονομικών φορέων μόνο σε εκείνους που πληρούσαν τα κριτήρια οικονομικής επάρκειας και τεχνικής ικανότητας κατά τα έτη 2018, 2019 και 2020 αποκλείοντας όσους πληρούσαν τα εν λόγω κριτήρια κατά το έτος 2021, το οποίο είναι το εγγύτερο προς τον χρόνο διεξαγωγής του διαγωνισμού και άρα το πλέον πρόσφορο εν όψει των απαιτήσεων που απορρέουν από την αρχή της αναλογικότητας, χωρίς μάλιστα να συντρέχει βάσιμος προς τούτο δικαιολογητικός λόγος, έπληξε τη νομιμότητα της ελεγχόμενης διαγωνιστικής διαδικασίας (Ολομ. Ελ Συν 180/2022 σκ.21, 1136/2021). Η ανωτέρω δε πλημμέλεια της Διακήρυξης είναι ουσιώδης, καθώς ενδεχομένως απέτρεψε από το να συμμετάσχουν δυνητικά ενδιαφερόμενους οικονομικούς φορείς, οι οποίοι είχαν ετήσιο ειδικό κύκλο εργασιών ανάλογο των απαιτήσεων της διακήρυξης το έτος 2021 και όχι κάποιο από τα προηγούμενα έτη.  Σημειώνεται επίσης  ότι ως προς τις διαπιστωθείσες στις σκέψεις 23 και 25 πλημμέλειες η μη αμφισβήτηση των συγκεκριμένων όρων της διακήρυξης από κάποιον δυνητικά υποψήφιο ουδεμία ασκεί επιρροή εν προκειμένω, καθόσον αφενός ο έλεγχος νομιμότητας που ασκείται από το Ελεγκτικό Συνέδριο είναι αυτεπάγγελτος, καθολικός και ανεξάρτητος των τυχόν υποβληθεισών ενστάσεων, διοικητικών προσφυγών και λοιπών προβλεπόμενων ενδίκων βοηθημάτων (Ολομ. ΕλΣυν 1832/2021), αφετέρου κατατείνει, μεταξύ άλλων, στον εντοπισμό των πλημμελειών που χωρίς την επίκληση λόγων δημοσίου συμφέροντος άγουν στον περιορισμό της συμμετοχής των δυνητικά ενδιαφερομένων οικονομικών φορέων και, συνεπώς, πλήττουν τις αποτυπωμένες στο άρθρο 18 του ν. 4412/2016 αρχές της διαφάνειας και του ανταγωνισμού. (βλ. ΕλΣ Απόφαση Έβδομο Τμ. 576/2022).  Τούτων δοθέντων, το Κλιμάκιο διαπιστώνει ότι συντρέχουν εν προκειμένω ουσιώδης νομική πλημμέλεια που κωλύει τη σύναψη του υποβληθέντος για έλεγχο σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Δήμου Ελευσίνας και του οικονομικού φορέα «.......», συμβατικής αξίας 3.520.315 ευρώ (πλέον ΦΠΑ).


ΕΣ/ΚΛ.Ε/703/2020

Συντήρηση - αποκατάσταση τεχνικών και λοιπών έργων ρεμάτων και ποταμών...Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει, ως προς τη νομιμότητα της ελεγχόμενης διαδικασίας, τα ακόλουθα: Ο περιλαμβανόμενος στο άρθρο 21 όρος της διακήρυξης, που ορίζει ότι δικαίωμα συμμετοχής στον ελεγχόμενο διαγωνισμό έχουν φυσικά ή νομικά πρόσωπα, ή ενώσεις αυτών, που δραστηριοποιούνται σε έργα κατηγορίας ΥΔΡΑΥΛΙΚΩΝ τάξης 2ης σε Κ/ξια ή 3ης τάξης και άνω του Μ.Ε.ΕΠ., παρίσταται, σύμφωνα με όσα προεκτέθηκαν στη σκέψη ΙΙΙ, αντίθετος προς τη διάταξη του άρθρου 76 του ν.4412/2016, περιορίζοντας ανεπίτρεπτα τον κύκλο των συμμετεχόντων στον διαγωνισμό, εφόσον σε αυτόν δύνανται να συμμετέχουν μόνον εταιρείες που είναι εγγεγραμμένες στην 3η τάξη και άνω του Μ.Ε.ΕΠ. ή, εάν συμμετέχουν με τη μορφή κοινοπραξίας, εταιρείες εγγεγραμμένες στη 2η τάξη του Μ.Ε.ΕΠ.. Συνεπεία δε του όρου αυτού, ο οποίος έρχεται σε αντίθεση και προς τις υποσημειώσεις Ixxi και Ixxxiv της διακήρυξης (οι οποίες αποτελούν διατάξεις του επικαιροποιημένου προτύπου τευχών της Ενιαίας Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων), αποκλείστηκε μη νομίμως η πρώτη μειοδότρια εταιρεία με μόνη την αιτιολογία ότι δεν ήταν εγγεγραμμένη στην 3η τάξη του Μ.Ε.ΕΠ., χωρίς να εξεταστεί, περαιτέρω, αν πληροί, είτε ατομικώς είτε μέσω της δάνειας εμπειρίας, τις προϋποθέσεις οικονομικής και χρηματοοικονομικής επάρκειας και τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας που τίθενται από τη διακήρυξη (πρβλ Ε.Σ. VI Τμ. 17/2019).


ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1404/2021

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Ζητείται η ανάκληση της 344/2021 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης για την ανάθεση της υπηρεσίας με τίτλο «Καθαριότητα κτιρίων, εγκαταστάσεων και εξωτερικών χώρων του ……», συνολικής προϋπολογιζόμενης δαπάνης 4.121.674,00 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., για χρονικό διάστημα δεκαέξι (16) μηνών, συμβατικού αντιτίμου ποσού 4.052.017,71 ευρώ, μη συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α..(....)Πλην όμως, κατ’ αποδοχήν του σχετικώς προβαλλόμενου με τις συνεκδικαζόμενες προσφυγές ισχυρισμού, το Τμήμα κρίνει κατά πλειοψηφία ότι η πλημμέλεια αυτή δεν παρίσταται εν προκειμένω ουσιώδης, ενόψει του ότι (i) στο διαγωνισμό μπορούσε κατ’ αρχήν να συμμετάσχει κάθε ενδιαφερόμενος εγκατεστημένος στο σύνολο της επικράτειας ή στο εξωτερικό, (ii) δεν ασκήθηκε ένσταση κατά της νομιμότητας της διακήρυξης από κάποιον οικονομικό φορέα ούτε υπήρξε αποκλεισμός υποψηφίου λόγω μη συμμόρφωσης με τον ανωτέρω όρο, (iii) το Δικαστήριο, σε πρόσφατες Πράξεις του (βλ. ενδεικτ. ΕλΣυν Ζ΄ Κλιμ. πρ. 256/2019, για υπηρεσίες καθαριότητας, ΕλΣυν Ζ' Κλιμ. πρ. 32/2021, 254, 383/2018 για υπηρεσίες φύλαξης/συντήρησης, και την 1/2021 πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Υπουργείο Εσωτερικών), δεν ανέδειξε τη σχετική πλημμέλεια, με αποτέλεσμα το … να την επαναλάβει στον ελεγχόμενο διαγωνισμό και (iv) ο σχετικός όρος, η συνδρομή του οποίου δεν ορίζεται ρητά στη διακήρυξη ότι τίθεται επί ποινή απαραδέκτου, αφορά κατ’ ουσίαν μόνο στον ανάδοχο, αποσκοπώντας προδήλως στην εξασφάλιση ότι ο τελευταίος θα συμμορφωθεί με ένα νόμιμο, κατά τα προαναφερθέντα, όρο εκτέλεσης της σύμβασης. Ανακαλεί την 344/2021 Πράξη του Ζ' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.


ΕΣ/Τ.ΕΒΔΟΜΟ/137/2023

Παροχή Υπηρεσιών Λογιστικής και Διοικητικής Υποστήριξης.. (...)Επομένως, οι καθορισθείσες στα άρθρα 2.2.6.1 και 2.2.6.2. της διακήρυξης απαιτήσεις τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας σχετικά με τις συναφείς με την ελεγχόμενη συμβάσεις που πρέπει να έχουν ολοκληρώσει οι διαγωνιζόμενοι οικονομικοί φορείς, οι οποίες στοχεύουν στη διασφάλιση εξεύρεσης αναδόχου που θα εκτελέσει τη σύμβαση με άρτιο και προσήκοντα τρόπο, κρίνονται, ενόψει του αντικειμένου και της προεκτεθείσας φύσης των ελεγχομένων υπηρεσιών, πρόσφορες, δικαιολογημένες και μη υπερβαίνουσες το αναγκαίο μέτρο (πρβλ. ΕλΣυν Εβδ. Τμ. 1399/2022). Το κριτήριο που επιβάλλει δεκαετή τουλάχιστον προϋπηρεσία σε λογιστικές, φοροτεχνικές υπηρεσίες (άρθρο 2.2.6.3 της διακήρυξης), αποδεικνυόμενη με την προσκόμιση εκτύπωσης προσωποποιημένης πληροφόρησης και κωδικών δραστηριότητας (ΚΑΔ) από την ΑΑΔΕ, καθώς και της άδειας άσκησης επαγγέλματος, δεν μπορούσε να τεθεί ως κριτήριο τεχνικής και επαγγελματικής καταλληλότητας, διότι ως εκ της φύσεως και του περιεχομένου του αποτελεί κριτήριο καταλληλότητας για την άσκηση επαγγελματικής δραστηριότητας κατ’ άρθρο 75 παρ. 1 περ. α΄ του ν. 4412/2016, ενώ, επιπλέον, επιβάλλει την προσκόμιση δικαιολογητικού (μέσου απόδειξης) που δεν περιλαμβάνεται στον κατάλογο του Μέρους ΙΙ του Παραρτήματος ΧΙΙ του ως άνω νόμου, όπου αναφέρονται περιοριστικά τα δικαιολογητικά απόδειξης της τεχνικής ικανότητας. Πλην όμως η μη νομιμότητα του κριτηρίου αυτού ως κριτηρίου τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας δεν παρίσταται ουσιώδης στην προκειμένη περίπτωση, διότι το εν λόγω κριτήριο έχει τεθεί σε προηγούμενο άρθρο 2.2.4. της διακήρυξης ως κριτήριο καταλληλότητας άσκησης επαγγελματικής δραστηριότητας (βλ. άρθρα 75 παρ. 1 α΄ και 2 και 80 παρ. 3 του ν. 4412/2016, άρθρο 2.2.4 της διακήρυξης και σκέψη 18), η νομιμότητα του οποίου δεν αμφισβητήθηκε από το Κλιμάκιο και επομένως η απαίτηση της συνδρομής του ίδιου κριτηρίου εκ νέου σε επόμενο  άρθρο αυτής καθιστά την σχετική  πλημμέλεια επουσιώδη.(...)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω και παρελκούσης της εξέτασης των λοιπών λόγων της υπό κρίση προσφυγής και της υπέρ αυτής παρέμβασης, πρέπει η προσφυγή και η παρέμβαση να γίνουν δεκτές, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη 845/2022 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου και να κριθεί ότι δεν κωλύεται η υπογραφή της ελεγχόμενης σύμβασης.  


ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1398/2021

Παροχή Υπηρεσιών: Ζητείται η ανάκληση της 318/2021 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου (Β΄ Διακοπών) του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Με την Πράξη αυτή έγινε δεκτό ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του προσφεύγοντος Ο.Τ.Α. Α΄ βαθμού και της αναδειχθείσας αναδόχου εταιρείας «…», για την «ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ - ΑΥΤΟΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΗΛΕΚΤΡΟΦΩΤΙΣΜΟΥ ΚΟΙΝΟΧΡΗΣΤΩΝ ΧΩΡΩΝ - ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ SMART CITIES, ΜΕ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΟ ΔΗΜΟ …», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 3.554.044,88 ευρώ (χωρίς Φ.Π.Α.).​(....)Περαιτέρω, όπως προεκτέθηκε, στο άρθρο 2.2.6 της 14016/22.12.2020 διακήρυξης του Δήμου …, όσον αφορά στην τεχνική και επαγγελματική ικανότητα των συμμετεχόντων, προβλέπεται ότι οι οικονομικοί φορείς απαιτείται (αυτοτελώς ή ως μέλη Ένωσης / Κοινοπραξίας) κατά την τελευταία τριετία προ της ημερομηνίας δημοσίευσης του διαγωνισμού στην Ευρωπαϊκή Ένωση, να έχουν εκτελέσει τουλάχιστον τμήμα πολυετούς (τουλάχιστον δέκα ετών) σύμβασης ή συμβάσεων τύπου ΣΕΑ συνολικής συμβατικής αξίας τουλάχιστον 2.000.000 ευρώ. Ενόψει της κατά τα ανωτέρω διατύπωσης του άρθρου 2.2.6. της διακήρυξης, αρκεί η συμμετοχή και σε ένα μόνο τμήμα, ενώ δεν προβλέπεται ότι πρέπει να αφορά σε όλο το χρονικό διάστημα, στο οποίο αυτό αντιστοιχεί.Ανακαλεί την 318/2021 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου (Β΄ Διακοπών) του Ελεγκτικού Συνεδρίου.


ΕΣ/ΚΛ.Ζ/243/2021

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Να ελέγξει τη νομιμότητα της διαγωνιστικής διαδικασίας και του σχεδίου σύμβασης με αντικείμενο την «Παροχή υπηρεσιών καθαριότητας των κτηρίων του … διάρκειας δύο (2) ετών, με δυνατότητα παράτασης ενός (1) επιπλέον έτους», συνολικής προϋπολογιζόμενης δαπάνης 3.387.096,77 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α.(....)Κατ’ ακολουθία, καθόσον οι διαπιστούμενες ως άνω πλημμέλειες, που αναφέρονται σε τέσσερα (4) από τα πέντε (5) συνολικά κριτήρια ανάθεσης, εντοπίζονται σε ουσιώδεις όρους της διακήρυξης και συνδέονται με την εφαρμογή βασικών αρχών και κανόνων του δικαίου περί δημοσίων συμβάσεων, που συνάπτονται άμεσα με την εκδήλωση ενδιαφέροντος συμμετοχής στον διαγωνισμό και την διαμόρφωση των υποβαλλομένων προσφορών, το Κλιμάκιο κρίνει ότι κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης.

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/1831/2021 (ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1137/2021).


ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1161/2021

Ανάθεση υπηρεσίας..ζητείται η ανάκληση της 202/2021 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου....Από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτει ότι ο ανάδοχος φορέας στηρίζεται στις ικανότητες της εταιρείας «...» προς τεκμηρίωση της ζητούμενης τεχνικής ικανότητας του άρθρου 2.2.6 της διακήρυξης και, επομένως, όφειλε η τελευταία, ανεξαρτήτως εάν δηλώθηκε και ως υπεργολάβος και του ποσοστού της υπεργολαβίας, να προσκομίσει τα στοιχεία που αποδεικνύουν την από μέρους της πλήρωση του εν λόγω κριτηρίου επιλογής και, ειδικότερα, τα απαιτούμενα από τη διακήρυξη δικαιολογητικά (βεβαιώσεις προϋπηρεσίας, πιστοποιητικά, πτυχία), από τα οποία θα αποδεικνύονται οι τεχνικές γνώσεις και η εμπειρία του προσωπικού που «δανείζει», ανάλογα με την ειδικότητα πρόσληψης. Περαιτέρω, όμως, μη νομίμως κρίθηκε με την προσβαλλόμενη πράξη ότι η εν λόγω εταιρεία όφειλε, επιπλέον, να προσκομίσει και τα αναφερόμενα στο άρθρο 2.2.7 της διακήρυξης πιστοποιητικά διασφάλισης ποιότητας και περιβαλλοντικής διαχείρισης. Τούτο, διότι, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις 8 και 12 της παρούσας, σε περίπτωση που ο τρίτος φορέας δανείζει στον προσφέροντα μέρος του απαιτούμενου για την εκτέλεση της σύμβασης προσωπικού, δεν απαιτείται να αποδεικνύεται ότι αυτός πληροί και το - διακριτό και αυτοτελές κατά τη διακήρυξη και κατά το σκοπό που εξυπηρετεί - κριτήριο επιλογής, το οποίο αφορά στα πρότυπα διασφάλισης ποιότητας και περιβαλλοντικής διαχείρισης. Επιπλέον, η διακήρυξη ουδόλως απαιτούσε ρητά την υποβολή των εν λόγω δικαιολογητικών, καθόσον η σχετική παρ. 2.9.2.2 αυτής παρέπεμπε - όσον αφορά στον δανειστή τεχνικής ικανότητας - μόνο στις παρ. 2.2.5 και 2.2.8, όχι δε και στην επίμαχη εν προκειμένω παρ. 2.2.7. Επομένως, ο σχετικώς προβαλλόμενος με τις προσφυγές λόγος πρέπει να γίνει δεκτός ως βάσιμος. Και τούτο ανεξαρτήτως του ότι ήδη η δεύτερη προσφεύγουσα-ανάδοχος φορέας επικαλείται και προσκομίζει για την εταιρεία «...» τα προβλεπόμενα στο άρθρο 2.2.7 της διακήρυξης πιστοποιητικά διασφάλισης ποιότητας και περιβαλλοντικής διαχείρισης [βλ. τα προσκομιζόμενα ΣΔΠ 3183/21 (ISO 9001:2015) και ΣΠΔ 3183Α/19 (ISO 14001:2015) πιστοποιητικά]. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει να απορριφθεί η ασκηθείσα από την εταιρεία «....» παρέμβαση ως απαράδεκτη, να γίνουν δεκτές οι συνεκδικαζόμενες προσφυγές ανάκλησης και η ασκηθείσα από το πρώτο προσφεύγον παρέμβαση, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη 202/2021 πράξη του Ζ' Κλιμακίου και να κριθεί ότι δεν κωλύεται η υπογραφή της σύμβασης μεταξύ των προσφευγόντων, ακολούθως δε να διαταχθεί η απόδοση του κατατεθέντος παραβόλου στην δεύτερη προσφεύγουσα εταιρεία (άρθρα 310 παρ. 1, 335 παρ. 1 και 336 παρ. 1 του ν. 4700/2020).


ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.4/51/2019

ΜΕΛΕΤΗ ΑΝΑΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ΓΕΦΥΡΑΣ:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει ότι ο προβαλλόμενος λόγος διαφωνίας είναι αβάσιμος. Τούτο, δε, διότι στην προδιαληφθείσα διάταξη του άρθρου 79 παρ. 5 του ν. 4412/2016, η επαναλαμβάνεται στο άρθρο 20.1 της διακηρύξεως, προβλέπεται ρητώς η δυνατότητα της αναθέτουσας Αρχής να ζητήσει σε οποιοδήποτε στάδιο της διαγωνιστικής διαδικασίας την προσκόμιση των προβλεπομένων από το νόμο και τη διακήρυξη δικαιολογητικών, τα οποία η ίδια κρίνει αναγκαία για την ορθή διεξαγωγή της διαδικασίας. Στα δικαιολογητικά αυτά περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, και αυτά που προβλέπονται από τον νόμο και τη διακήρυξη για την απόδειξη της πληρώσεως των κριτηρίων της τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας των υποψηφίων, τα οποία προκαταρκτικώς, ήτοι στο στάδιο της υποβολής των δικαιολογητικών συμμετοχής, για τους διαγωνισμούς κάτω των ορίων, αναπληρώνονται από το προβλεπόμενο στην παράγραφο 2 του άρθρου 79 έντυπο (Τ.Ε.Υ.Δ.). Με το δεδομένο, συνεπώς, αυτό και λαμβάνοντας επίσης υπ’ όψιν ότι: α) στην προκειμένη περίπτωση η αναθέτουσα Αρχή έκανε χρήση της ευχέρειας που της παρέχεται ρητώς από τις διατάξεις των άρθρων 79 παρ. 5 του ν. 4412/2016 και 20.1 της διακηρύξεως, β) τα ζητηθέντα δικαιολογητικά για την απόδειξη της τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας των υποψηφίων προβλέπονταν από τις διατάξεις του άρθρου 22.2.3 της διακηρύξεως και είναι σύμφωνα με τις προμνησθείσες διατάξεις του άρθρου 75 παρ. 1γ΄, 4 και 5 και του άρθρου 80 παρ. 5 του ν. 4412/2016, γ) η μη συμφωνία των δικαιολογητικών που προσκομίσθηκαν από τις εταιρείες «….» και «….» με τις απαιτήσεις της διακηρύξεως συνιστά νόμιμο λόγο απορρίψεως των προσφορών των εν λόγω οικονομικών φορέων (βλ. άρθρα 91 και 103 του ν. 4412/2016) και δ) δεν προβάλλεται από την Αναπληρώτρια Επίτροπο ότι κατά την αξιολόγηση των ζητηθέντων δικαιολογητικών εμφιλοχώρησε άλλη παρανομία (π.χ. μη νόμιμος αποκλεισμός κάποιου υποψηφίου λόγω εσφαλμένης εκτιμήσεως της αναθέτουσας Αρχής ότι δεν πληρούσε τις απαιτήσεις της διακηρύξεως), το Κλιμάκιο κρίνει ότι ο προβαλλόμενος λόγος διαφωνίας περί παραβάσεως των διαδικαστικών κανόνων συνάψεως των δημοσίων συμβάσεων λόγω προώρου αναζητήσεως των προαναφερομένων δικαιολογητικών είναι αβάσιμος. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω η ελεγχόμενη δαπάνη είναι νόμιμη και το επίμαχο χρηματικό ένταλμα πληρωμής θα μπορούσε να θεωρηθεί, εάν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2018, τις πιστώσεις του προϋπολογισμού του οποίου βαρύνει.


ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/97/2019

Προμήθειας υλικών οδοποιΐας:Με τα δεδομένα αυτά, δεν προκύπτει ότι η ως άνω εταιρεία απέδειξε ότι το προσφερθέν από αυτήν είδος «υλικά επιφανείας οδοστρώματος από μίγμα πολυολεφίνης» πληροί τις τιθέμενες στο Παράρτημα Ι τεχνικές προδιαγραφές, όπως απαιτούν οι διατάξεις του άρθρου 2.4.3.2 της διακήρυξης, και, συνακόλουθα, η προσφορά της για το εν λόγω είδος ήταν απορριπτέα.Β. Κατά το στάδιο υποβολής των δικαιολογητικών κατακύρωσης, η εταιρεία ..... όφειλε να καταθέσει για την ίδια και την εταιρεία ..... Ι.Κ.Ε. τα απαιτούμενα κατά τα άρθρα 2.2.3.1 και 2.2.3.3. περίπτωση β΄ της διακήρυξης και αναφερόμενα στη σκέψη V.θ. ποινικά μητρώα και πιστοποιητικά του Πρωτοδικείου Αθηνών, με ημερομηνία έκδοσής τους μεταγενέστερη της ημερομηνίας της σχετικής πρόσκλησης της αναθέτουσας αρχής προς την εταιρεία ….για υποβολή των δικαιολογητικών κατακύρωσης (29.10.2018), ώστε αυτά να είναι επίκαιρα, καθόσον, αφενός μεν, όπως ήδη έγινε δεκτό στην V σκέψη, ο ν. 4412/2016 (άρθρο 104 παρ. 1) και η διακήρυξη (περ. Α του άρθρου 2.2.7.2) απαιτούν το δικαίωμα συμμετοχής και οι όροι και προϋποθέσεις συμμετοχής όπως ορίστηκαν στα έγγραφα της σύμβασης να κρίνονται και «κατά την «υποβολή των δικαιολογητικών του άρθρου 80», αφετέρου δε τα πιστοποιητικά αυτά βεβαιώνουν τις αποτυπωθείσες σε αυτά έννομες καταστάσεις μόνο μέχρι και το χρόνο έκδοσής τους. Επίσης, η εταιρεία ….. όφειλε να υποβάλει για την ίδια και την εταιρεία …. τις υπεύθυνες δηλώσεις, που απαιτούνται από το άρθρο 2.2.7.2. Β.1. β΄ της διακήρυξης για τους οργανισμούς κοινωνικής ασφάλισης στους οποίους οφείλει εισφορές και για την απόδειξη μη συνδρομής των λοιπών λόγων αποκλεισμού που αναφέρονται στις περ. α΄ και γ΄ έως και θ΄ του άρθρου 2.2.3.3 της διακήρυξης. Επιπλέον, η εταιρεία ....., όπως έπραξε για αυτή την ίδια, όφειλε να καταθέσει και για την εταιρεία ..... Ι.Κ.Ε. το σχετικό πιστοποιητικό του Σ.ΕΠ.Ε. ή τη σχετική ένορκη βεβαίωση περί μη ισχύος του λόγου αποκλεισμού της περ. γ΄ της παρ. 2 του άρθρου 73 του ν. 4412/2016 που αφορά σε τυχόν επιβληθέντα από το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας (Σ.ΕΠ.Ε.) πρόστιμα, παρά το γεγονός ότι η υποχρέωση υποβολής τέτοιου πιστοποιητικού ή τέτοιας βεβαίωσης δεν προβλεπόταν από τη διακήρυξη, δεδομένου ότι η υποχρέωση αυτή προκύπτει ευθέως από τις διατάξεις των άρθρων 73 και 80 του ν. 4412/2016, η δε συνδρομή του σχετικού λόγου αποκλεισμού πρέπει να ελέγχεται υποχρεωτικά από την αναθέτουσα αρχή. Η δε αναθέτουσα αρχή όφειλε να διαπιστώσει τις αναφερθείσες στην παρούσα σκέψη ελλείψεις στα δικαιολογητικά κατακύρωσης της εταιρείας …. και, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρων 103 παρ. 2 του ν. 4412/2016 και 3. 2 της διακήρυξης, να την καλέσει να τα συμπληρώσει. Οίκοθεν νοείται ότι η αναθέτουσα αρχή θα μπορούσε, να επαναλάβει τον έλεγχο των δικαιολογητικών κατακύρωσης, ακολουθώντας τη νόμιμη διαδικασία που προαναφέρθηκε, αν δεν συνέτρεχε o ο ετέρος (σκέψη VII A) λόγος, που κωλύει την υπογραφή της σύμβασης . Γ. Τέλος σημειώνεται ότι ο περιλαμβανόμενος στην παρ. 7 όρος του υποβληθέντος σχεδίου σύμβασης ότι «η διάρκεια της σύμβασης μπορεί να παραταθεί με τους ίδιους όρους για χρονικό διάστημα μέχρι και τρεις (3) μήνες μετά τη λήξη της με τη σύμφωνη γνώμη και των δύο πλευρών με την προϋπόθεση ότι δεν θα υπάρξει κατά το χρόνο της παράτασής της περαιτέρω οικονομική επιβάρυνση του Δήμου», μη νομίμως τέθηκε στο σχέδιο της σύμβασης, διότι τέτοιος όρος δεν περιλαμβανόταν στη διακήρυξη και δημιουργεί ασάφεια ως προς το χρόνο ισχύος της σύμβασης και το καθεστώς της παράτασης αυτής, το οποίο ήδη ρυθμίζεται επαρκώς από τις διατάξεις των άρθρων 206 του ν. 4412/2016, 6.1 της διακήρυξης και 9 της Συγγραφής Υποχρεώσεων.

ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/831/2019