Συνδρομητική Υπηρεσία. Για να έχετε πλήρη πρόσβαση στο mydocman.gr πρέπει να συνδεθείτε: Είσοδος

ΕΣ/ΚΛ.Ζ/631/2023

Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου

ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ: 4412/2016/Α.75

Παροχή υπηρεσίας λειτουργίας Χώρου Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων: Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι, στο πλαίσιο της άσκησης της σχετικής ευχέρειας του ΦΟ.Δ.Σ.Α. Νοτίου Αιγαίου, δεν αιτιολογείται νόμιμα η προβλεπόμενη στο άρθρο 2.2.5 περ. β΄ της διακήρυξης απαίτηση, κατά το μέρος που αφορά την πρόβλεψη αριθμοδείκτη του κυκλοφορούντος ενεργητικού προς το σύνολο των υποχρεώσεων μεγαλύτερο του 2. Τούτο, διότι δεν τεκμηριώνεται, στα έγγραφα της σύμβασης και στο 2863/25.8.2023 έγγραφο του Γενικού Διευθυντή της αναθέτουσας αρχής, η ανάγκη να διαθέτει ο ανάδοχος τέτοια ρευστότητα και, συνακόλουθα, μακροχρόνια βιωσιμότητα, ώστε να δύναται να εξοφλήσει, και μάλιστα στο διπλάσιο (αριθμοδείκτης >2), το σύνολο των υποχρεώσεών του, ακόμη και των μακροπρόθεσμων (π.χ. μακροπρόθεσμου δανεισμού), με τα στοιχεία του κυκλοφορούντος ενεργητικού, ήτοι με στοιχεία που είναι ρευστοποιήσιμα σε σύντομο χρονικό διάστημα (κατά κανόνα εντός των επόμενων 12 μηνών από τη λήξη της οικείας χρήσης). Αντιθέτως, στο προαναφερθέν 2863/25.8.2023 έγγραφο του Γενικού Διευθυντή του ΦΟ.Δ.Σ.Α. Νοτίου Αιγαίου αναφέρεται ότι, λόγω της απαίτησης για εμπροσθοβαρή εκτέλεση των εργασιών επαύξησης της υπολειπόμενης χωρητικότητας του ΧΥΤΑ, απαιτείται να διασφαλισθεί η ικανότητα του αναδόχου να διαθέτει «άμεση ρευστότητα» διπλάσια των «άμεσων υποχρεώσεων» του, και όχι των μακροπρόθεσμων υποχρεώσεών του. Συναφώς, ως προς την πλημμέλεια της σχετικής αιτιολογίας, το Κλιμάκιο λαμβάνει υπόψη, επίσης, τη σχετικά μικρή διάρκεια της σύμβασης (τρία έτη, με προαίρεση για ένα ακόμη έτος), καθώς και το ότι στη διακήρυξη προβλέπεται και έτερο κριτήριο χρηματοοικονομικής επάρκειας (μέσος ειδικός κύκλος εργασιών στον τομέα υπηρεσιών διαχείρισης στερεών αποβλήτων για τα 3 τελευταία οικονομικά έτη ύψους τουλάχιστον 1.500.000 ευρώ πλέον ΦΠΑ, βλ. άρθρο 2.2.5 περ. α΄ της διακήρυξης). Εξάλλου, ο προβαλλόμενος ισχυρισμός της αναθέτουσας αρχής ότι δεν υποβλήθηκαν αιτιάσεις ή προδικαστικές προσφυγές κατά του σχετικού όρου της διακήρυξης παρίσταται αλυσιτελής, δεδομένου του καθολικού και αυτεπάγγελτου χαρακτήρα του προσυμβατικού ελέγχου (βλ. ΕλΣυν Ολ. 1978/2021). Ενόψει αυτών, κατά την κρίση του Κλιμακίου, δεν τεκμηριώνεται επαρκώς ο λόγος για τον οποίο η αναθέτουσα αρχή εκτίμησε ότι η περιοριστική πρόβλεψη του άρθρου 2.2.5 περ. β΄ της διακήρυξης (αριθμοδείκτης κυκλοφορούντος ενεργητικού προς σύνολο υποχρεώσεων μεγαλύτερος του 2) τελεί σε αναλογία προς το αντικείμενο της σύμβασης, κατά παράβαση των διατάξεων των άρθρων 18 παρ. 1 και 75 παρ. 1 και 3 του ν. 4412/2016.  ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/124/2024


ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΡΕΧΟΝΤΟΣ ΕΓΓΡΑΦΟΥ : 1Η ΑΝΑΡΤΗΣ

Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)

Σχετικά Έγγραφα

ΕΣ/ΚΛ.Ζ/462/2024

Καθαρισμοί Κτιρίων:. Με δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι, μη νομίμως η αναθέτουσα αρχή, μετά τον οριστικό αποκλεισμό της ……..με τις ανωτέρω αποφάσεις του Διοικητικού Εφετείου Λάρισας, προχώρησε στην κατακύρωση του διαγωνισμού στη Δ….. ενώ έπρεπε να συνεχίσει τη διαγωνιστική διαδικασία από το σημείο αξιολόγησης της οικονομικής προσφοράς της δεύτερης κατά σειρά μειοδοσίας επιχείρησης ….. Ειδικότερα, μετά την ως άνω απόφαση 103/2024 απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Λάρισας με την οποία ακυρώθηκε η 434/2024 απόφασης της Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ, κατά το μέρος που η τελευταία παρέλειψε να εξετάσει στην ουσία τους προβαλλόμενους ενώπιόν της με την οικεία προδικαστική προσφυγή ισχυρισμούς περί ασυνήθιστα χαμηλής προσφοράς της ως άνω εταιρείας, χωρίς όμως το Δικαστήριο να αποφανθεί στην ουσία για τη βασιμότητα του ως άνω ισχυρισμού, η αναθέτουσα αρχή όφειλε να απαντήσει αιτιολογημένα επί των προβληθέντων ισχυρισμών της εταιρείας  …..σχετικά με το χαρακτηρισμό της  προσφοράς της ….. ως ασυνήθιστα χαμηλής ως προς το κόστος των αναλωσίμων, και, στο πλαίσιο αυτό, να εκτιμήσει την οικονομική προσφορά της τελευταίας και να αποφανθεί αιτιολογημένα αν αυτή είναι ασυνήθιστα χαμηλή, δοθέντος μάλιστα ότι σύμφωνα με την ως άνω απόφαση του Διοικητικού Εφετείου οι προβληθέντες ενώπιον της ΕΑΔΗΣΥ σχετικοί λόγοι ήταν ορισμένοι,  υπήρχαν δε  επαρκείς προς τούτο ενδείξεις, ικανές να δημιουργήσουν αμφιβολίες ως προς τη φερεγγυότητα της προσφοράς της, ακολουθώντας εν συνεχεία τη δέουσα, κατά περίπτωση, διαδικασία. 

ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜΗΜΑ ΕΒΔΟΜΟ/106/2025 


ΕΣ/ΚΛ.Ζ/114/2023

Παροχής υπηρεσιών καθαριότητας :Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι μη νομίμως το ΔΣ του Νοσοκομείου, με την προαναφερόμενη απόφαση της 7ης Συν/1/12.10.2022, προέβη στην οριστική κατακύρωση των αποτελεσμάτων του ελεγχόμενου διαγωνισμού στην εταιρεία «……». Τούτο, διότι η απόδοση ευθυνών στην ανάδοχο εταιρεία, ήδη με την από 5.10.2022 Έκθεση Έρευνας Εργατικού Ατυχήματος του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας, για το σοβαρό εργατικό ατύχημα που έλαβε χώρα στις 24.8.2022 στον χώρο των πλυντηρίων του Νοσοκομείου µε αποτέλεσμα τον ακρωτηριασμό εργαζομένης της, στο πλαίσιο εκτέλεσης προγενέστερης σύμβασης της ιδίας με το εν λόγω Νοσοκομείο, συνιστά οψιγενές στοιχείο (άρθρο 104 του ν. 4412/2016), που ήταν στη σφαίρα γνώσης του Νοσοκομείου, μπορεί δε να οδηγήσει, ως σοβαρό επαγγελματικό παράπτωμα του οικονομικού φορέα, λόγω παράβασης των διατάξεων της εργατικής νομοθεσίας, που θέτει εν αμφιβόλω την ακεραιότητά του, σε αποκλεισμό του από τη διαδικασία ανάθεσης σε οποιοδήποτε στάδιο πριν από τη σύναψη της σύμβασης, κατόπιν ουσιαστικής εκτίμησης των δεδομένων (βλ. άρθρα 18 παρ. 2 και 5 και 73 παρ. 6 του ν. 4412/2016). Για τον λόγο αυτό, το ΔΣ του Νοσοκομείου όφειλε, κατά την κρίση του Κλιμακίου, να αναμείνει σε κάθε περίπτωση, πριν από την οριστική κατακύρωση των αποτελεσμάτων του ελεγχόμενου διαγωνισμού (στις 12.10.2022), την υποβολή του πορίσματος της διενεργηθείσας ΕΔΕ που έλαβε τελικώς χώρα στις 21.10.2022 (ΕΜΠ 300/21.10.2022), ήτοι με απόκλιση μόλις ολίγων ημερών από την κατακύρωση. Αναλόγως δε με τα συμπεράσματα του πορίσματος της ΕΔΕ αναφορικά με την ευθύνη της εταιρείας «…….» ως προς την πρόκληση του προαναφερόμενου εργατικού ατυχήματος, λόγω αθέτησης των εργοδοτικών υποχρεώσεών της σχετικά με τη διασφάλιση της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων, το ΔΣ του Νοσοκομείου έπρεπε, στο πλαίσιο άσκησης της διακριτικής του ευχέρειας, να κρίνει με επαρκή αιτιολογία, υποκείμενη στον έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, αν τυχόν συντρέχουν λόγοι, οι οποίοι επιβάλλουν την, κατ’ άρθρο 106 παρ. 2 του ν. 4412/2016, ματαίωση της ελεγχόμενης διαγωνιστικής διαδικασίας, η οποία, κατά τα προεκτεθέντα, μετά την αξιολόγηση των υποβληθεισών τεχνικών προσφορών συνεχίστηκε με τη συμμετοχή μόνο της εν λόγω εταιρείας. Κατ’ ακολουθίαν τούτων, ενόψει της ως άνω διαπιστωθείσας ουσιώδους πλημμέλειας, κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης.

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/682/2023


ΕΣ/ΤΜΗΜΑ ΕΒΔΟΜΟ/106/2025

Ζητείται η ανάκληση της 462/2024 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης για την ανάθεση των υπηρεσιών με τίτλο «Καθαρισμοί Κτιρίων (CPV: 90911200-8) των Αποκεντρωμένων δομών και της Κεντρικής Υπηρεσίας της 5ης Υγειονομικής Περιφέρειας Θεσσαλίας και Στερεάς Ελλάδας», (...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 8, το Δικαστήριο κρίνει ότι, όπως ορθώς έκρινε και το Κλιμάκιο, η αναθέτουσα αρχή, μετά τον οριστικό αποκλεισμό της ένωσης εταιρειών …Α.Ε. από τον διαγωνισμό με τις σχετικές αποφάσεις του Διοικητικού Εφετείου Λάρισας, μη νομίμως, κατακύρωσε το αποτέλεσμα του διαγωνισμού στην εταιρεία ..Ε.Ε., ενώ έπρεπε να συνεχίσει τη διαγωνιστική διαδικασία από το σημείο αξιολόγησης της οικονομικής προσφοράς της δεύτερης κατά σειρά μειοδοσίας εταιρείας ..Α.Ε. Και τούτο διότι, με την 103/2024 απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Λάρισας κρίθηκε ότι έπρεπε να ακυρωθεί η 434/2024 απόφαση της Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ., κατά το μέρος αυτής με το οποίο απορρίφθηκαν ως αναπόδεκτοι οι προβληθέντες ενώπιόν της, και κριθέντες πάντως ως ορισμένοι, ισχυρισμοί της εταιρείας …Ε.Ε. περί ασυνήθιστα χαμηλής προσφοράς της εταιρείας ..Α.Ε. ως προς το δηλωθέν στην εν λόγω προσφορά κόστος αναλωσίμων. Η κρίση αυτή του Διοικητικού Εφετείου κατ’ ουσίαν συνίσταται στο ότι η αναθέτουσα αρχή υπερέβη τα άκρα όρια της διακριτικής της ευχέρειας με το να θεωρήσει σιωπηρά ότι η προσφορά της εταιρείας …Α.Ε. δεν περιείχε ενδείξεις ικανές να δημιουργήσουν την υποψία ότι ενδέχεται να είναι ασυνήθιστα χαμηλή. Κατόπιν των ανωτέρω, πρέπει να απορριφθούν η υπό κρίση προσφυγή και η παρέμβαση της 5ης Υγειονομικής Περιφέρειας Θεσσαλίας και Στερεάς Ελλάδας, να κριθεί ότι η προσβαλλόμενη Πράξη δεν πρέπει να ανακληθεί, και να καταπέσει το κατατεθέν από την προσφεύγουσα παράβολο υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου.Για τους λόγους αυτούς.Απορρίπτει την προσφυγή ανάκλησης και τις ασκηθείσες παρεμβάσεις.Δεν ανακαλεί την 462/2024 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.



ΕΣ/ΚΛΙΜ.Ε/785/2023

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με τα δεδομένα αυτά, δεν καταλείπεται πεδίο για την άσκηση προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας από το Κλιμάκιο της 2ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «Αποχετευτικά Έργα Αναβάθμισης Αντλιοστασίων, Καταθλιπτικών Αγωγών, Παραλιακού Συλλεκτήριου Αγωγού και Κεντρικού Αγωγού ΕΕΛ ΑΙΝΕΙΑ». Σύμφωνα και με τα βασίμως προβαλλόμενα από τους συμβαλλόμενους, η σύμβαση αυτή ενσωματώνει την κατ’ αποκοπή «δαπάνη δυσμενών συνθηκών» των 348.801,40 ευρώ (χωρίς Φ.Π.Α.), συνιστώντας, κατ’ ουσίαν, την εξισωτική τακτοποίηση των εκατέρωθεν παροχών, κατόπιν διαπραγμάτευσης και συμβιβαστικής - μεταξύ των συμβαλλομένων - αντιμετώπισης της διαταραχθείσας ισορροπίας της σύμβασης, με την τελικώς επιτευχθείσα συμφωνία τους στο ανωτέρω ύψος του μέλλοντος να καταβληθεί διορθωτικού ποσού. Πρόκειται δηλαδή για αποκαταστατικό μέτρο, κατ’ επίκληση των άρθρων 200, 288 και 388 ΑΚ, της διαταραχθείσας ισορροπίας της σύμβασης, συνεπεία των μεταγενέστερων εξαιρετικών γεγονότων που λήφθησαν υπόψη, τα οποία οδήγησαν σε αιφνίδια μεταβολή των συνθηκών εκτέλεσής της, σε βαθμό που, αφενός έχει καταστεί ζημιογόνα για την ανάδοχο και αφετέρου υπερβαίνει τον, κατά την καλή πίστη και τα συναλλακτικά ήθη, δυνάμενο να αναληφθεί από αυτήν κίνδυνο. Ωστόσο, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (βλ. σκ. 2), δεν υφίσταται πεδίο προσυμβατικού ελέγχου επί τροποποίησης, η οποία δεν στοχεύει πράγματι στην αναδιαμόρφωση επιμέρους όρων της αρχικής σύμβασης, κατά την έννοια των διατάξεων των άρθρων 156 και 337 του ν.4412/2016, αλλά με αυτήν επιδιώκεται η συμβατική ικανοποίηση αξιώσεων. Κατά συνέπεια, το ελεγχόμενο σχέδιο «τροποποίησης» σύμβασης, το οποίο δεν αφορά πράγματι σε αναδιαμόρφωση επιμέρους όρου (συμβατικού τιμήματος) της αρχικής σύμβασης, αλλά αποσκοπεί κατ’ ουσίαν σε διακανονισμό εκ μέρους των συμβαλλόμενων μερών, εκφεύγει του προσυμβατικού ελέγχου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.



ΕΣ/ΤΜΗΜΑ ΕΒΔΟΜΟ/400/2025

Υπηρεσίες επισκευής - συντήρησης των Ηλεκτρομηχανολογικών Εγκαταστάσεων (...)Με τα ως άνω δεδομένα και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 5, το Δικαστήριο κρίνει ότι, όπως συνομολογεί και η προσφεύγουσα, εφόσον η εκτιμώμενη αξία χωρίς ΦΠΑ της ελεγχόμενης σύμβασης συμπεριλαμβανομένου του προβλεφθέντος δικαιώματος προαίρεσης (358.064,52 ευρώ) υπερβαίνει το οριζόμενο κατά τον κρίσιμο χρόνο στο άρθρο 5 του ν. 4412/2016 κατώτατο χρηματικό όριο υπαγωγής της σύμβασης στο ενωσιακό δίκαιο (215.000 ευρώ), η αναθέτουσα αρχή όφειλε να αποστείλει την προκήρυξη του διαγωνισμού προς δημοσίευση στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η εν λόγω δε αναδειχθείσα με την προσβαλλόμενη Πράξη πλημμέλεια είναι εκ της φύσεώς της ουσιώδης, καθόσον συνιστά παραβίαση βασικών αρχών του ενωσιακού δικαίου περί δημοσίων συμβάσεων, ήτοι της διαφάνειας, του ελεύθερου και ανόθευτου ανταγωνισμού και της ίσης μεταχείρισης των υποψήφιων οικονομικών φορέων, είχε δε ως αποτέλεσμα να περιορισθεί κατά τρόπο ανεπίτρεπτο το δικαίωμα εκδήλωσης ενδιαφέροντος και συμμετοχής στον ελεγχόμενο διαγωνισμό. Συνεπώς, ο προβαλλόμενος με την υπό κρίση προσφυγή λόγος ότι η ως άνω πλημμέλεια δεν παρίσταται εν προκειμένω ουσιώδης είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, απορριπτομένου και του ειδικότερου ισχυρισμού, ο οποίος σε κάθε περίπτωση ερείδεται επί υποθετικής βάσεως, ότι στον ελεγχόμενο διαγωνισμό ήταν απίθανο να εκδηλώσουν ενδιαφέρον συμμετοχής αλλοδαποί οικονομικοί φορείς λόγου του αντικειμένου αυτού και του χαμηλού προϋπολογισμού του.  Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, δοθέντος ότι συντρέχουν οι διακωλυτικοί λόγοι υπογραφής του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης που εκτίθενται στις σκέψεις 21 και 22 της παρούσας απόφασης, πρέπει η υπό κρίση προσφυγή να απορριφθεί, να μην ανακληθεί η προσβαλλόμενη Πράξη και να διαταχθεί η κατάπτωση υπέρ του Δημοσίου του κατατεθέντος για την άσκηση της προσφυγής παραβόλου (βλ. άρθρα 310 παρ. 1 και 336 παρ. 1 του ν. 4700/2020).




ΕΣ/ΚΛ.Ζ/611/2023

Σύμβουλος Τεχνικής και Επιχειρησιακής Υποστήριξης:Για τους ίδιους ως άνω λόγους, είναι μη νόμιμη η αιτιολογία απόρριψης της προσφοράς (ότι η ανωτέρω υποψήφια ανάδοχος δεν καλύπτει τις ελάχιστες απαιτήσεις της διακήρυξης ως προς τη ζητούμενη απασχόληση των στελεχών της ομάδας που έχουν το ρόλο «Σύμβουλοι», διότι ενώ ναι μεν προσφέρει συνολικά για τον ως άνω ρόλο δύο στελέχη με συνολική απασχόληση 28 ανθρωπομήνες, δεν καλύπτει την ελάχιστη απαίτηση αυτά τα στελέχη να έχουν αυτοπρόσωπη παρουσία 14 ανθρωπομηνών έκαστος, καθώς έχουν συνολική απασχόληση σύμφωνα με την τεχνική προσφορά 10 και 18 ανθρωπομήνες έκαστος) της ένωσης εταιρειών «…..», η οποία διαλαμβάνεται στο από 23.1.2023 Πρακτικό της Επιτροπής Διαγωνισμού. Τέλος, το Κλιμάκιο σημειώνει ότι στην υπό κρίση υπόθεση,  που αφορά την ανάθεση των υπηρεσιών του Τμήματος 1 του διαγωνισμού, η ως άνω πλημμέλεια καθίσταται ουσιώδης, καθόσον εξαιτίας της εφαρμογής της ως άνω «διευκρίνησης» αποκλείστηκε ο ως άνω διαγωνιζόμενος φορέας.

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/156/2024


ΕΣ/ΚΛΙΜ.Ε/670/2023

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με τα δεδομένα αυτά, δεν καταλείπεται πεδίο για την άσκηση προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας επί του υποβληθέντος φακέλου στο παρόν Κλιμάκιο, καθώς, όπως και οι ίδιοι οι ως άνω συμβαλλόμενοι συνομολογούν, η φερόμενη ως “2η συμπληρωματική σύμβαση”, που ενσωματώνει την κατ’ αποκοπή “δαπάνη δυσμενών συνθηκών” των 67.949,29,  ευρώ (χωρίς Φ.Π.Α.), συνιστά, κατ’ ουσίαν, την εξισωτική τακτοποίηση των εκατέρωθεν παροχών, κατόπιν διαπραγμάτευσης και συμβιβαστικής - μεταξύ των συμβαλλομένων - αντιμετώπισης της διαταραχθείσας ισορροπίας της σύμβασης, με την τελικώς επιτευχθείσα συμφωνία τους στο ανωτέρω ύψος του μέλλοντος να καταβληθεί διορθωτικού ποσού. Πρόκειται δηλ. για αποκαταστατικό μέτρο, κατ’ επίκληση των άρθρων 200, 288 και 388 ΑΚ, της διαταραχθείσας ισορροπίας της σύμβασης, συνεπεία των μεταγενέστερων εξαιρετικών γεγονότων που λήφθησαν υπόψη, τα οποία οδήγησαν σε αιφνίδια μεταβολή των συνθηκών εκτέλεσής της, σε βαθμό που, αφενός έχει καταστεί ζημιογόνα για την ανάδοχο και αφετέρου υπερβαίνει τον, κατά την καλή πίστη και τα συναλλακτικά ήθη, δυνάμενο να αναληφθεί από αυτήν κίνδυνο. Ωστόσο, όπως έγινε δεκτό και ανωτέρω (βλ. σκ. 2) δεν υφίσταται πεδίο προσυμβατικού ελέγχου επί τροποποίησης, η οποία δεν στοχεύει πράγματι στην αναδιαμόρφωση επιμέρους όρων της αρχικής σύμβασης κατά την έννοια των διατάξεων των άρθρων 156 και  337 του ν.4412/2016, αλλά με αυτή επιδιώκεται η συμβατική ικανοποίηση αξιώσεων. Κατά συνέπεια, το ως άνω σχέδιο «τροποποίησης», το οποίο δεν αφορά πράγματι σε αναδιαμόρφωση επιμέρους όρου (συμβατικού τιμήματος) της αρχικής σύμβασης, αλλά αποσκοπεί κατ’ ουσίαν σε διακανονισμό εκ μέρους των συμβαλλόμενων μερών, εκφεύγει του προσυμβατικού ελέγχου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.


ΕΣ/Α ΚΛΙΜΑΚΙΟ/6/2023

Με την (κατ’ ορθή επανάληψη) από 16.1.2023 αίτηση καταλογισμού του Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στον Τομέα Βουλής των Ελλήνων και Ψηφιακής Διακυβέρνησης ζητείται ο καταλογισμός σε βάρος του…, τέως Ειδικού Φρουρού της Βουλής των Ελλήνων, με το ποσό των 356.557,77 ευρώ, το οποίο αντιστοιχεί στο σύνολο των αποδοχών και πρόσθετων αμοιβών (αφαιρουμένων κρατήσεων υπέρ τρίτων) που φέρεται ότι καταβλήθηκαν σε αυτόν αχρεωστήτως κατά το χρονικό διάστημα από 10.6.2003 έως 31.12.2015, συνεπεία αναδρομικής ανάκλησης της απόφασης διορισμού του, λόγω χρήσης πλαστού τίτλου σπουδών. Με τα Πρακτικά της 1ης Συν./30.1.2023 (Θέμα Ε΄) (...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα αναφέρονται στις προηγούμενες σκέψεις, ο ..πρέπει να καταλογιστεί με το ποσό των 249.590,45 ευρώ, χωρίς την επιβολή τόκων, δοθέντος ότι σε βάρος των λαβόντων δεν επιβάλλονται τόκοι, όπως προαναφέρθηκε στη σκέψη 13 της παρούσας


ΕΣ/Α ΚΛΙΜΑΚΙΟ/8/2023

Με την (κατ’ ορθή επανάληψη) από 16.1.2023 αίτηση καταλογισμού του Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στον Τομέα Βουλής και Ψηφιακής Διακυβέρνησης ζητείται ο καταλογισμός σε βάρος του.., τέως Ειδικού Φρουρού της Βουλής των Ελλήνων, με το ποσό των 354.693,70 ευρώ, το οποίο αντιστοιχεί στο σύνολο των αποδοχών και πρόσθετων αμοιβών (αφαιρουμένων των κρατήσεων υπέρ τρίτων)  που φέρεται ότι καταβλήθηκαν σε αυτόν αχρεωστήτως κατά το χρονικό διάστημα από 10.6.2003 έως 31.12.2015, συνεπεία αναδρομικής ανάκλησης της απόφασης διορισμού του, λόγω χρήσης πλαστού τίτλου σπουδών.(...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα αναφέρονται στις προηγούμενες σκέψεις, ο .. πρέπει να καταλογιστεί με το ποσό των 248.285,58 ευρώ, χωρίς την επιβολή τόκων, δοθέντος ότι σε βάρος των λαβόντων δεν επιβάλλονται τόκοι, όπως προαναφέρθηκε στη σκέψη 13 της παρούσας.


ΕΣ/ΚΛ.Ζ/79/2024

Συντήρηση αποχετευτικών δικτύων: Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει τα εξής: Στην ελεγχόμενη σύμβαση, οικονομικού αντικειμένου 1.600.000,00 ευρώ χωρίς ΦΠΑ για τέσσερα έτη (ήτοι 400.000,00 ευρώ κατ’ έτος) με ισόποσο δικαίωμα προαίρεσης, δεν παρίσταται αιτιολογημένη η προβλεπόμενη στο άρθρο 2.2.5 περ. β΄ της διακήρυξης απαίτηση, σύμφωνα με την οποία «Ο μέσος δείκτης βιωσιμότητας της επιχείρησης, των τριών τελευταίων δημοσιευμένων χρήσεων (έτη 2020, 2021, 2022), να είναι ≥ 2,00 (δείκτης βιωσιμότητας = Κυκλοφορούν ενεργητικό / βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις, (αναλογία, στοιχείων ενεργητικού και παθητικού)», καθώς εν προκειμένω η διακήρυξη δεν αρκείται στην ύπαρξη θετικού δείκτη, αλλά απαιτεί όπως το κυκλοφορούν ενεργητικό είναι τουλάχιστον διπλάσιο από τις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις των διαγωνιζομένων (βλ. σκέψη 4). Όπως αναφέρεται στο από 1.2.2024 έγγραφο του Προϊσταμένου της Διεύθυνσης Ποιότητας, Ζωής & Περιβάλλοντος του Δήμου Νέας Προποντίδας, η επιλογή αυτή «συνιστά ένα χρήσιμο εργαλείο απεικόνισης της πραγματικής οικονομικής κατάστασης του εκάστοτε υποψηφίου» και «ένα πρόσφορο μέσο για την απόδειξη της φερεγγυότητας του συμμετέχοντος». Ωστόσο, δεν τεκμηριώνεται στα έγγραφα της σύμβασης η ανάγκη που υπαγόρευσε την επιλογή, όσον αφορά την ειδική χρηματοοικονομική ικανότητα των υποψήφιων οικονομικών φορέων, του ως άνω ιδιαίτερα υψηλού αριθμοδείκτη γενικής ρευστότητας και μάλιστα για τρεις οικονομικές χρήσεις  (κατά τα έτη 2020, 2021 και 2022), ο οποίος δεν είχε τεθεί από τον αναθέτοντα φορέα σε προηγούμενες διαγωνιστικές διαδικασίες (ετών 2015, 2016 και 2018) με όμοιο αντικείμενο. Η διακριτική ευχέρεια του αναθέτοντος φορέα να θέτει τους πρόσφορους, κατά την κρίση του, όρους χρηματοοικονομικής επάρκειας ανάλογα με τη φύση του συμβατικού αντικειμένου, καθώς και η ανάγκη διασφάλισης της προσήκουσας εκτέλεσης της συγκεκριμένης σύμβασης ενόψει του δημόσιου συμφέροντος που εξυπηρετεί, δεν αποτελούν επαρκή αιτιολόγηση της ως άνω περιοριστικής του ανταγωνισμού επιλογής, καθόσον δεν προσδιορίζεται με πληρότητα και σαφήνεια ούτε προκύπτει από τα προσκομισθέντα στοιχεία ο λόγος για τον οποίο δεν μπορεί η επίμαχη σύμβαση να εκτελεσθεί προσηκόντως με τη συνδρομή λιγότερο αυστηρών απαιτήσεων (π.χ. με μικρότερο δείκτη γενικής ρευστότητας, με την απαίτηση ο δείκτης αυτός να ισχύει μόνο για το τελευταίο πριν από την εκτέλεση της σύμβασης έτος κ.λπ.), λαμβανομένου μάλιστα υπόψιν ότι η ύπαρξη του εν λόγω υψηλού δείκτη γενικής ρευστότητας δεν είναι η μοναδική απαίτηση της διακήρυξης για την απόδειξη της χρηματοοικονομικής επάρκειας των διαγωνιζομένων, αλλά προβλέπεται και έτερο σχετικό κριτήριο (βλ. άρθρο 2.2.5 περ. α΄ της διακήρυξης). Τόσο υψηλός, άλλωστε, αριθμοδείκτης δεν τίθεται ούτε σε διαγωνισμούς με πολύ μεγαλύτερο οικονομικό αντικείμενο (πρβλ. ΣτΕ 676/2023, 2631/2020), ενώ η συνήθης τιμή που απαντάται είναι αυτή της μονάδας ή και μικρότερη (πρβλ. ΦΓ8/28754/27.4.2015 απόφαση της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, Β΄ 1676). Σύμφωνα με τα προεκτεθέντα, δεν αποδεικνύεται από τον αναθέτοντα φορέα, αν και φέρει το σχετικό βάρος, ότι ο τιθέμενος στο άρθρο 2.2.5 περ. β΄ της διακήρυξης όρος τελεί σε εύλογη σχέση αναλογίας προς το αντικείμενο της υπό ανάθεση σύμβασης, κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 75 παρ. 1 και 3 του ν. 4412/2016 (βλ. και άρθρο 253 παρ. 1 του ίδιου νόμου), ενόψει άλλωστε και του γεγονότος ότι στον ελεγχόμενο διαγωνισμό δεν αναπτύχθηκε ανταγωνισμός, καθόσον υπέβαλε προσφορά μόνον ένας οικονομικός φορέας, ο οποίος μάλιστα ήταν ο ανάδοχος και των προηγούμενων διαγωνιστικών διαδικασιών για την ανάθεση του ίδιου αντικειμένου.