ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:επιδιώκεται η αναθεώρηση της 730/2022 απόφασης του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.(...)ζητείται η αναθεώρηση της προσβαλλόμενης απόφασης και να κριθεί, εν τέλει, ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της ελεγχόμενης σύμβασης, μεταξύ της προσφεύγουσας και του ΟΠΕΚΑ.(...)Ως εκ τούτου, τυχόν ευδοκίμηση της κρινόμενης προσφυγής δεν θα μπορούσε να έχει ως συνέπεια την αναπομπή της υπόθεσης στο Κλιμάκιο για να ασκήσει την πρωτογενή ελεγκτική του αρμοδιότητα, η οποία, κατά τα ήδη αναφερθέντα, έχει ήδη ασκηθεί, εξαντλούμενης της σχετικής ελεγκτικής λειτουργίας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την εκφορά τελειωτικής αρνητικής κρίσης επί της νομιμότητας της ελεγχόμενης σύμβασης. Υπό τις περιστάσεις, λοιπόν, της υπόθεσης, η αναθεώρηση της προσβαλλόμενης απόφασης, κατά το αίτημα της προσφεύγουσας που είναι η, εν τέλει, υπογραφή απ’ αυτή του σχεδίου της ελεγχόμενης σύμβασης, είναι νομικώς αδύνατη καθώς η κρινόμενη προσφυγή αναθεώρησης έχει καταστεί άνευ ουσιαστικού αντικειμένου και συνεπώς πρέπει να απορριφθεί ως απαράδεκτη, λόγω έλλειψης εννόμου συμφέροντος της προσφεύγουσας.Απορρίπτει την προσφυγή αναθεώρησης.

Η απόφαση 1173/2025 του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά την απόρριψη της προσφυγής της Περιφέρειας Θεσσαλίας ζητώντας την ανάκληση της Πράξης 49/2025 της 2ης Υπηρεσίας Επιτρόπου, η οποία έκρινε ότι κωλύεται η υπογραφή σύμβασης για το έργο «ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΚΕΝΤΡΟΥ ΑΘΛΗΣΗΣ ΠΟΛΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΠΟΝΗΤΙΚΟΥ ΑΘΛΗΤΙΚΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ». Το Δικαστήριο διαπίστωσε δύο ουσιώδεις πλημμέλειες στην διαδικασία: πρώτον, ότι η αιτιολόγηση της ασυνήθιστα χαμηλής προσφοράς του αναδόχου εδράζεται σε εσφαλμένο ποσοστό έκπτωσης, γεγονός που κρίνεται ως ουσιώδης πλημμέλεια που θίγει τις αρχές της ίσης μεταχείρισης και του υγιούς ανταγωνισμού. Δεύτερον, ότι η αναθέτουσα αρχή αποδέχτηκε την αιτιολόγηση της χαμηλής προσφοράς χωρίς νόμιμη και επαρκή τεκμηρίωση της δυνατότητας εκτέλεσης του έργου στο μισό του συμβατικού χρόνου (12 μήνες αντί 24). Για τους λόγους αυτούς, το Τμήμα απέρριψε την προσφυγή της Περιφέρειας Θεσσαλίας.

Αποκατάσταση βλαβών επαρχιακού οδικού δικτύου.(....) ζητείται η αναθεώρηση της 1638/2023 απόφασης του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.(...)	Κατόπιν των ανωτέρω, λαμβάνοντας υπόψη α) ότι η δάνεια εμπειρία και η υπεργολαβία προβλέπονται ως διακριτές μορφές προσφυγής στις ικανότητες τρίτων φορέων τόσο στον νόμο όσο και στη διακήρυξη του επίδικου διαγωνισμού, β) ότι σύμφωνα με την ερμηνεία των σχετικών διατάξεων ο δανείζων τεχνική και επαγγελματική εμπειρία δεν φέρει αναγκαίως την ιδιότητα του υπεργολάβου, γ) ότι η νομική μορφή της συνεργασίας μεταξύ του συμμετέχοντος στον διαγωνισμό φορέα και του παρέχοντος την τεχνική και επαγγελματική εμπειρία καθορίζεται από τους συνεργαζόμενους φορείς υπό την προϋπόθεση ότι διασφαλίζεται η δέσμευση αυτών να διαθέτουν τους αναγκαίους για την εκτέλεση της σύμβασης πόρους και δ) ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση ούτε από το ιδιωτικό συμφωνητικό μεταξύ των συνεργαζόμενων εταιρειών ούτε από άλλο στοιχείο του φακέλου προκύπτει ότι συμφωνείται η εκτέλεση συγκεκριμένου τμήματος του δημοπρατούμενου έργου από την εταιρεία «…» γεγονός που θα προσέδιδε στην εν λόγω συνεργασία τον χαρακτηρισμό της υπεργολαβίας, ορθώς το Τμήμα, ερμήνευσε τις διατάξεις του άρθρου 78 παρ. 1β του ν. 4412/2016 επικαλούμενο και την πρόσφατη απόφαση του ΔΕΕ και στη συνέχεια στη συγκεκριμένη περίπτωση τη βούληση των συμβαλλομένων μερών κρίνοντας αφενός ότι ο δανείζων τεχνική και επαγγελματική ικανότητα δεν αποτελεί κατ’ ανάγκη και υπεργολάβο και αφετέρου ότι η μορφή συνεργασίας μεταξύ της ως άνω εταιρείας και της παρεμβαίνουσας, όπως αποτυπώνεται στο από 23.6.2002 ιδιωτικό συμφωνητικό, δεν συνιστά υπεργολαβία. Επομένως, παρίσταται ορθή η κρίση του Τμήματος και του Κλιμακίου ότι μη νομίμως αποκλείστηκε από τον επίδικο διαγωνισμό η εταιρεία ..Ε.Ε. και οι περί αντιθέτου προβαλλόμενοι λόγοι της προσφυγής είναι απορριπτέοι ως αβάσιμοι ενώ είναι δεκτοί οι υπέρ της απόφασης του Τμήματος σχετικώς προβαλλόμενοι από την παρεμβαίνουσα λόγοι.  . Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η κρινόμενη προσφυγή αναθεώρησης πρέπει να απορριφθεί, να γίνει δεκτή η παρέμβαση της εταιρείας «….Ε.Ε.», και να διαταχθεί η κατάπτωση υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου του κατατεθέντος από την προσφεύγουσα παραβόλου. Για τους λόγους αυτούς.Απορρίπτει την προσφυγή αναθεώρησης. 

Εγκατάσταση Συστήματος Ελέγχου Διαρροών (τηλε-ελέγχου/τηλεχειρισμού) στα υφιστάμενα δίκτυα ύδρευσης.(...) ζητείται η αναθεώρηση της 765/2024 απόφασης του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου. (...) Ενόψει όλων των ανωτέρω, ορθώς κρίθηκε με την προσβαλλόμενη απόφαση ότι προέχων χαρακτήρας της σύμβασης είναι αυτός της προμήθειας και ως εκ τούτου η δημοπράτησή της ως σύμβασης έργου, λαμβανομένων υπόψη των εννόμων συνεπειών αυτής, κατά τα βασίμως διαλαμβανόμενα στην προσβαλλομένη απόφαση (σκ. 25 της παρούσας, βλ. και σκέψεις 7, 8, 9 της παρούσας), συνιστά ουσιώδη νομική πλημμέλεια της διαγωνιστικής διαδικασίας πλήττουσα την ακεραιότητα αυτής (βλ. ΕλΣυν Ολ. 2037/2022 σκ. 12, 1716/2022 σκ. 30). Ως εκ τούτου, ο σχετικός λόγος της προσφυγής υπό τις ειδικότερες αιτιάσεις του πρέπει να απορριφθεί.. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω και εφόσον δεν προβάλλεται άλλος λόγος αναθεώρησης, η κρινόμενη προσφυγή και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση πρέπει να απορριφθούν

Με την ένδικη προσφυγή, όπως αναπτύσσεται με το από 11.2.2025 νομίμως κατατεθέν υπόμνημα, ζητείται η αναθεώρηση της 1739/2024 απόφασης του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου,(...)Υπό τα ανωτέρω δεδομένα και λαμβάνοντας περαιτέρω υπόψη ότι (α) τηρήθηκαν οι νόμιμες διατυπώσεις ως προς τα στάδια της διαγωνιστικής διαδικασίας που έπονται του σταδίου ελέγχου των δικαιολογητικών κατακύρωσης, από το οποίο επαναλήφθηκε η σχετική διαδικασία κατά την παρ. 3 του άρθρου 106 του ν. 4412/2016 (βλ. σκ. 13), (β) κατόπιν πρόσκλησης του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. υποβλήθηκαν από την προσφεύγουσα ανάδοχο, εμπροθέσμως, τα απαιτούμενα σύμφωνα με την προσβαλλόμενη απόφαση πρόσθετα δικαιολογητικά, όπως αυτά αναφέρονται αναλυτικά στη σκέψη 14 της παρούσας, (γ) τα δικαιολογητικά αυτά προσκομίσθηκαν σε συμπλήρωση των ήδη νομίμως υποβληθέντων αποδεικτικών μέσων (ήτοι, αντιγράφου τίτλου σπουδών και άδειας ασκήσεως επαγγέλματος, βεβαίωσης εγγραφής στο Μ.Ε.Κ. και βιογραφικού σημειώματος του μηχανικού), (δ) κατά την αιτιολογημένη κρίση της Αναθέτουσας Αρχής, τα εν λόγω δικαιολογητικά, που καταγράφονται αναλυτικά στο 4ο/31.1.2025 πρακτικό (στις σελ. 2 έως 4 αυτού) και υποβλήθηκαν σύμφωνα με το στοιχείο α (περ. i και ii) του Μέρους ΙΙ του Παραρτήματος ΧΙΙ του Προσαρτήματος Α΄ του ν. 4412/2016, αποδεικνύουν επαρκώς την εννεαετή εμπειρία του ως άνω πολιτικού μηχανικού και, συνακόλουθα, την πλήρωση του απαιτούμενου κριτηρίου τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας της προσφεύγουσας αναδόχου σύμφωνα με τη διακήρυξη (βλ. σκ. 6) και τον νόμο (βλ. σκ. 15) και (ε) με βάση την προσκομιζόμενη ΔΑ5Ε/100/09/οικ.3408/11.2.2025 υπηρεσιακή βεβαίωση, δεν ασκήθηκαν κατά της ΔΑ5Ε/101/02/οικ.2668/31.1.2025 απόφασης του Προϊσταμένου της Διεύθυνσης Προμηθειών του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. προδικαστικές προσφυγές, το Δικαστήριο κρίνει ότι η ως άνω διαπιστωθείσα πλημμέλεια, όπως βάσιμα προβάλλεται με την ένδικη προσφυγή και το από 11.2.2025 υπόμνημα του Ε.Ο.Π.Υ.Υ., έχει πλέον αρθεί.Για τους λόγους αυτούς.Δέχεται την προσφυγή αναθεώρησης Αναθεωρεί την 1739/2024 απόφαση του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Διακρατεί, εξετάζει και δέχεται την προσφυγή ανάκλησης και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση.Ανακαλεί την 12/2024 πράξη της 5ης Υπηρεσίας Επιτρόπου Τομέα Υγείας του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Και Αποφαίνεται ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου (ν.π.δ.δ.) με την επωνυμία «Εθνικός Οργανισμός Παροχής Υπηρεσιών Υγείας» (Ε.Ο.Π.Υ.Υ.) και της εταιρείας με την επωνυμία «…I.K.Ε.»

Αντιμετώπιση της παιδικής παχυσαρκίας...ζητείται η αναθεώρηση της 2047/2022 απόφασης του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.(...)Κατά συνέπεια, κατά πλάνη περί τον νόμο και τα πράγματα το δικάσαν Τμήμα, αν και δέχθηκε ότι η …αναφέρεται στο κείμενο της συμφωνίας ως ανάδοχος (βλ. σκέψεις 19 και 29 της προσβαλλόμενης), έκρινε τελικά ότι εν προκειμένω εκχωρούνται με την προγραμματική συμφωνία οι αρμοδιότητες του φορέα υλοποίησης στον διεθνή αυτό οργανισμό (βλ. σκέψη 29 της προσβαλλόμενης). Κατόπιν των ανωτέρω ο σχετικός λόγος αναθεώρησης κρίνεται βάσιμος.Κατόπιν των ανωτέρω, πρέπει να γίνει δεκτή η υπό κρίση προσφυγή αναθεώρησης, να αναθεωρηθεί η προσβαλλόμενη 2047/2022 απόφαση του Εβδόμου Τμήματος και, κατά παραδοχή της προσφυγής ανάκλησης, να ανακληθεί η 750/2022 πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου. 

Παρεμβάσεις αστικής αναζωογόνησης .(...)Περαιτέρω και για την ταυτότητα του νομικού λόγου πρέπει να γίνει δεκτό ότι, όπως συνάγεται και από τις σε συνδυασμό ερμηνευόμενες διατάξεις των άρθρων 329 και 328 του ν.4700/2020, οι οποίες προεκτέθηκαν, δεν χωρεί αίτηση αναθεώρησης κατά απόφασης Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου με την οποία έγινε δεκτή αίτηση ανάκλησης κατά αρνητικής πράξης Κλιμακίου και κρίθηκε πως εντέλει δεν κωλύεται η υπογραφή του οικείου σχεδίου σύμβασης, αφού και στην περίπτωση αυτή έχει μεσολαβήσει θετική κρίση για την υπό σύναψη σύμβαση, ο έλεγχός της έχει περατωθεί οριστικά και η σύμβαση μπορεί να υπογραφεί (βλ. ΕλΣυν Ολ. 381/2022 σκ. 7, 1384/2021 σκ. 24). Για τους λόγους αυτούς.Απορρίπτει την προσφυγή της Ένωσης Οικονομικών Φορέων με την επωνυμία “… Α.Τ.Ε.” και των μελών αυτής: 1) της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία “… ” και τον διακριτικό τίτλο “.. Α.Ε.” και 2) της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία “… ” και τον διακριτικό τίτλο “.. Α.Τ.Ε.”  για την αναθεώρηση της 1384/2023 απόφασης του Εβδόμου Τμήματος, ως απαράδεκτη και την παρέμβαση της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία «..» και το διακριτικό τίτλο «..», ως άνευ αντικειμένου.

Παροχή υπηρεσιών παρασκευής, μεταφοράς και διανομής γευμάτων. Με τις ένδικες προσφυγές ζητείται η αναθεώρηση της 889/2024 απόφασης του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.(...)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, ορθώς το Τμήμα, αν και με εν μέρει διαφορετική αιτιολογία, έκρινε ότι δεν υφίσταται πλέον πεδίο ελέγχου αναφορικά με τις ασκηθείσες προσφυγές για την ανάκληση της 88/2024 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, ως προς τις οποίες είχε καταστεί χρονικά αναρμόδιο να προβεί στον οικείο έλεγχο, καθώς, κατά το ενώπιόν του δεύτερο στάδιο του προσυμβατικού ελέγχου και δη, μετά την άσκηση των ως άνω προσφυγών, υπεγράφησαν και είχαν αρχίσει να εκτελούνται οι από 15.4.2024 εκτελεστικές συμβάσεις, που ερείδονται στις εκδοθείσες, κατόπιν συμμόρφωσης προς την 88/2024 πράξη του Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, νέες κατακυρωτικές αποφάσεις του Υπουργού Μετανάστευσης και Ασύλου, με τροποποιημένο το συμβατικό τίμημα, σύμφωνα με τα κριθέντα από το Κλιμάκιο. Επιπροσθέτως, μετά την πλήρη συμμόρφωση του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου, ως αναθέτουσας αρχής, προς την κρίση του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, ο προσυμβατικός έλεγχος θεωρείται πλέον περατωμένος, δοθέντος ότι, όπως εκτέθηκε ανωτέρω (σκ. 19 και 20), η αναθέτουσα αρχή δεν υποχρεούτο να αναμείνει την παρέλευση της προθεσμίας για την άσκηση αίτησης ανάκλησης και εν συνεχεία την έκδοση απόφασης, ενόψει του ότι η πράξη του Κλιμακίου είναι αμέσως «εκτελεστή».. Κατόπιν αυτών, μετά τη συμμόρφωση της αναθέτουσας αρχής με τα κριθέντα από το αρμόδιο Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, ολοκληρώθηκε η ενώπιον του Ελεγκτικού Συνεδρίου διαδικασία, σύμφωνα με τον ειδικό σκοπό και τη στόχευση που του αποδίδεται από το Σύνταγμα και τον νόμο, κατά τα παγίως νομολογηθέντα, και, κατά συνέπεια, πρέπει να απορριφθούν ως νόμω αβάσιμοι οι περί του αντιθέτου ισχυρισμοί των προσφευγουσών περί παράβασης του νόμου, καθώς και υπέρτερης τυπικής ισχύος κανόνων και αρχών. Για τους λόγους αυτούς.Συνεκδικάζει τις προσφυγές για την αναθεώρηση της 889/2024 απόφασης του Εβδόμου Τμήματος: 	Απορρίπτει τις προσφυγές αυτές.

ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ επί θεμάτων Προσυμβατικού Ελέγχου των Ε΄, ΣΤ΄, και Ζ΄ Κλιμακίων, του Εβδόμου Τμήματος και της Ολομελείας του Ελεγκτικού Συνεδρίου έτους 2022.

1η συμπληρωματική σύμβαση του έργου με τίτλο «Αποκατάσταση κατεστραμμένων και επέκταση στηθαίων ασφαλείας σε δίκτυα Περιφέρειας Αττικής» (...) ζητείται η αναθεώρηση της 1636/2023 απόφασης του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου(...) Κατ’ αρχάς, η διαπιστωθείσα ως άνω πλημμέλεια ανάγεται σε παραβίαση που αφορά στις προϋποθέσεις υπό τις οποίες η προσφεύγουσα αναθέτουσα αρχή μπορούσε να τροποποιήσει την αρχική σύμβαση, κατ’ εφαρμογή της διάταξης του άρθρου 156 παρ. 1 περ. β΄ του ν. 4412/2016, η οποία επιτρέπει, κατ’ εξαίρεση, παρέκκλιση από τις αρχές του αποτελεσματικού ανταγωνισμού, της ίσης μεταχείρισης των υποβαλόντων προσφορές και της διαφάνειας των διαδικασιών που διέπουν και το στάδιο εκτέλεσης των δημοσίων συμβάσεων (βλ. σκ. 5). Περαιτέρω, η διαπιστωθείσα πλημμέλεια αφορά στο σύνολο του αντικειμένου της ελεγχόμενης σύμβασης, οι επίμαχες συμπληρωματικές εργασίες ακολουθούν το όχι υψηλό ποσοστό έκπτωσης (15,45%) που η προσφεύγουσα προσέφερε επί της αντίστοιχης προϋπολογιζόμενης δαπάνης της αρχικής σύμβασης, αφορά δε σε μείζονος αξίας τροποποίηση της αρχικής σύμβασης (35,63%). Ενόψει των ανωτέρω δεδομένων, η διαπιστωθείσα ως άνω πλημμέλεια συνιστά ουσιώδη νομική πλημμέλεια, που πλήττει την ακεραιότητα της διαδικασίας σύναψης της ελεγχόμενης σύμβασης ... Επομένως, ο προβαλλόμενος από την προσφεύγουσα ανάδοχο τέταρτος λόγος αναθεώρησης, με όλους τους επιμέρους αναφερόμενους κατά την ανάπτυξή του ισχυρισμούς, οι οποίοι ενόψει του ουσιώδους χαρακτήρα της διαπιστωθείσας πλημμέλειας δεν μπορούν να γίνουν δεκτοί, πρέπει να απορριφθεί στο σύνολό του ως αβάσιμος.(...) Για τους λόγους αυτούς Απορρίπτει την προσφυγή της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία «…».