ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το Κλιμάκιο δεν διαπιστώνει ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες στο πλαίσιο της ελεγχόμενης διαδικασίας τροποποίησης και ως εκ τούτου κρίνει ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος για έλεγχο σχεδίου τροποποίησής της, υπό τον όρο ότι η υπό έλεγχο τροποποίηση θα αφορά στον χρόνο από την υπογραφή του σχεδίου τροποποίησης και για το μέλλον και όχι αναδρομικά από το χρονικό διάστημα από 1.4.2023 έως την υπογραφή της τροποποιητικής σύμβασης, δοθέντος ότι οι συμβάσεις που συνάπτει η δημόσια διοίκηση, η συμβατική δράση της οποίας διέπεται από την αρχή της νομιμότητας και όχι από τον κανόνα της συμβατικής ελευθερίας του άρθρου 361 Α.Κ., υπόκεινται στην απαγόρευση αναδρομικής ισχύος (βλ. Ελ.Συν Ζ΄Κλ. ad hoc 931/2022, 649, 621/2022, 666/2021). Επισημαίνεται, περαιτέρω, ότι αμέσως μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας τροποποίησης με την υπογραφή του οικείου σχεδίου, πρέπει να δημοσιευθεί, σύμφωνα με το άρθρο 65 του ν. 4412/2016, σχετική γνωστοποίηση στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, περιέχουσα τις πληροφορίες που προβλέπονται στο Μέρος Ζ΄ του Παραρτήματος V του Προσαρτήματος Α΄ του ίδιου νόμου (Ελ.Συν. Ζ΄ Κλ. ad hoc 931/2022, 74/2020 κ.ά.).ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1192/2023

Με την (κατ’ ορθή επανάληψη) από 16.1.2023 αίτηση καταλογισμού του Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στον Τομέα Βουλής των Ελλήνων και Ψηφιακής Διακυβέρνησης ζητείται ο καταλογισμός σε βάρος της, τέως μόνιμης υ..παλλήλου της Βουλής των Ελλήνων, με το ποσό των 453.418,26 ευρώ, το οποίο αντιστοιχεί στο σύνολο των αποδοχών και πρόσθετων αμοιβών (αφαιρουμένων κρατήσεων υπέρ τρίτων) που φέρεται ότι καταβλήθηκαν σε αυτήν αχρεωστήτως κατά το χρονικό διάστημα από 4.1.2000 έως 11.1.2016, συνεπεία αναδρομικής ανάκλησης της απόφασης διορισμού της, λόγω χρήσης πλαστού τίτλου σπουδών. Με τα Πρακτικά της 1ης Συν./30.1.2023 (Θέμα Ζ΄) 	Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα αναφέρονται στις προηγούμενες σκέψεις, η …πρέπει να καταλογιστεί με το ποσό των 317.392,78 ευρώ, χωρίς την επιβολή τόκων, δοθέντος ότι σε βάρος των λαβόντων δεν επιβάλλονται τόκοι, όπως προαναφέρθηκε στη σκέψη 13 της παρούσας. 

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν καταλείπεται πεδίο για την άσκηση προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας επί του υποβληθέντος σχεδίου «συμπληρωματικής – τροποποιητικής» σύμβασης, κατά το μέρος εκείνο που αφορά στην καταβολή στην ανάδοχο ποσού 228.000,0 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., ως κατ’ αποκοπήν αποζημίωση, καθώς, όπως και οι ίδιοι οι ανωτέρω συμβαλλόμενοι συνομολογούν, η φερόμενη ως “2η συμπληρωματική σύμβαση”, που ενσωματώνει την ως άνω κατ’ αποκοπή “δαπάνη δυσμενών συνθηκών”, συνιστά, κατ’ ουσίαν, εξισωτική τακτοποίηση των εκατέρωθεν παροχών, κατόπιν διαπραγμάτευσης και συμβιβαστικής - μεταξύ των συμβαλλομένων - αντιμετώπισης της διαταραχθείσας ισορροπίας της σύμβασης, με την τελικώς επιτευχθείσα συμφωνία τους στο ανωτέρω ύψος του μέλλοντος να καταβληθεί διορθωτικού ποσού. Πρόκειται δηλαδή για αποκαταστατικό μέτρο, κατ’ επίκληση των άρθρων 200, 288 και 388 ΑΚ, της - κατά συνομολόγησή τους - διαταραχθείσας ισορροπίας της σύμβασης, συνεπεία των μεταγενέστερων εξαιρετικών γεγονότων που λήφθησαν υπόψη, τα οποία οδήγησαν σε αιφνίδια μεταβολή των συνθηκών εκτέλεσής της, σε βαθμό που αφενός έχει καταστεί ζημιογόνα για την ανάδοχο και αφετέρου υπερβαίνει τον, κατά την καλή πίστη και τα συναλλακτικά ήθη, δυνάμενο να αναληφθεί από αυτήν κίνδυνο. 

Με την (κατ’ ορθή επανάληψη) από 16.1.2023 αίτηση καταλογισμού του Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στον Τομέα Βουλής των Ελλήνων και Ψηφιακής Διακυβέρνησης ζητείται ο καταλογισμός σε βάρος του…, τέως Ειδικού Φρουρού της Βουλής των Ελλήνων, με το ποσό των 356.557,77 ευρώ, το οποίο αντιστοιχεί στο σύνολο των αποδοχών και πρόσθετων αμοιβών (αφαιρουμένων κρατήσεων υπέρ τρίτων) που φέρεται ότι καταβλήθηκαν σε αυτόν αχρεωστήτως κατά το χρονικό διάστημα από 10.6.2003 έως 31.12.2015, συνεπεία αναδρομικής ανάκλησης της απόφασης διορισμού του, λόγω χρήσης πλαστού τίτλου σπουδών. Με τα Πρακτικά της 1ης Συν./30.1.2023 (Θέμα Ε΄) (...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα αναφέρονται στις προηγούμενες σκέψεις, ο ..πρέπει να καταλογιστεί με το ποσό των 249.590,45 ευρώ, χωρίς την επιβολή τόκων, δοθέντος ότι σε βάρος των λαβόντων δεν επιβάλλονται τόκοι, όπως προαναφέρθηκε στη σκέψη 13 της παρούσας

Αξιοποίηση μέσω μακροχρόνιας μίσθωσης του ακινήτου:Με τα δεδομένα αυτά, δεν διαπιστώνονται ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες που να κωλύουν την υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης, υπό τον όρο της προηγούμενης έκδοσης του προεδρικού διατάγματος για την έγκριση του ΕΣΧΑΔΑ «Ιαματικών Πηγών Λουτρόπολης Καμένων Βούρλων», το οποίο, σύμφωνα με τους προαναφερθέντες όρους της υπό σύναψη σύμβασης (βλ. σκέψη 9), ορίζεται ως αναπόσπαστο τμήμα αυτής και αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για την εκτέλεση της σύμβασης και την υλοποίηση του Επενδυτικού Σχεδίου της μισθώτριας (πρβλ. ΕλΣυν Ζ΄ Κλ. 151/2023, 61/2014). 

ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1196/2023 

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με τα δεδομένα αυτά, δεν καταλείπεται πεδίο για την άσκηση προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας επί του υποβληθέντος φακέλου στο παρόν Κλιμάκιο, καθώς, όπως και οι ίδιοι οι ως άνω συμβαλλόμενοι συνομολογούν, η φερόμενη ως “2η συμπληρωματική σύμβαση”, που ενσωματώνει την κατ’ αποκοπή “δαπάνη δυσμενών συνθηκών” των 67.949,29,  ευρώ (χωρίς Φ.Π.Α.), συνιστά, κατ’ ουσίαν, την εξισωτική τακτοποίηση των εκατέρωθεν παροχών, κατόπιν διαπραγμάτευσης και συμβιβαστικής - μεταξύ των συμβαλλομένων - αντιμετώπισης της διαταραχθείσας ισορροπίας της σύμβασης, με την τελικώς επιτευχθείσα συμφωνία τους στο ανωτέρω ύψος του μέλλοντος να καταβληθεί διορθωτικού ποσού. Πρόκειται δηλ. για αποκαταστατικό μέτρο, κατ’ επίκληση των άρθρων 200, 288 και 388 ΑΚ, της διαταραχθείσας ισορροπίας της σύμβασης, συνεπεία των μεταγενέστερων εξαιρετικών γεγονότων που λήφθησαν υπόψη, τα οποία οδήγησαν σε αιφνίδια μεταβολή των συνθηκών εκτέλεσής της, σε βαθμό που, αφενός έχει καταστεί ζημιογόνα για την ανάδοχο και αφετέρου υπερβαίνει τον, κατά την καλή πίστη και τα συναλλακτικά ήθη, δυνάμενο να αναληφθεί από αυτήν κίνδυνο. Ωστόσο, όπως έγινε δεκτό και ανωτέρω (βλ. σκ. 2) δεν υφίσταται πεδίο προσυμβατικού ελέγχου επί τροποποίησης, η οποία δεν στοχεύει πράγματι στην αναδιαμόρφωση επιμέρους όρων της αρχικής σύμβασης κατά την έννοια των διατάξεων των άρθρων 156 και  337 του ν.4412/2016, αλλά με αυτή επιδιώκεται η συμβατική ικανοποίηση αξιώσεων. Κατά συνέπεια, το ως άνω σχέδιο «τροποποίησης», το οποίο δεν αφορά πράγματι σε αναδιαμόρφωση επιμέρους όρου (συμβατικού τιμήματος) της αρχικής σύμβασης, αλλά αποσκοπεί κατ’ ουσίαν σε διακανονισμό εκ μέρους των συμβαλλόμενων μερών, εκφεύγει του προσυμβατικού ελέγχου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Παροχή υπηρεσιών καθαριότητας  κτηριακών εγκαταστάσεων περιβάλλοντος χώρου:	1. Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η νέα ως άνω τροποποίηση της Δ24/20 σύμβασης, η οποία έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση του συμβατικού τιμήματος για την παροχή των επίμαχων υπηρεσιών καθαριότητας, κατά το μέρος που αφορά τα κονδύλια του εργατικού κόστους και των ασφαλιστικών εισφορών που συνδέονται άμεσα με αυτό, οφείλεται στην αύξηση του νόμιμου κατώτατου μισθού και του νόμιμου κατώτατου ημερομισθίου, όπως τα τελευταία διαμορφώθηκαν με την 31986/24.3.2023 απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων (Β΄ 2003/28.3.2023). Η εν λόγω αύξηση στην τελική ποσοτική της ρύθμιση, ισχύουσα από την 1η.4.2023, ανέκυψε μετά την έκδοση της από 16.3.2022 κατακυρωτικής απόφασης και την υπογραφή της οικείας σύμβασης (28.6.2022), ενώ δεν ήταν δυνατό να προβλεφθεί ούτε κατά την υπογραφή της προγενέστερης τροποποιητικής σύμβασης (17.11.2022). Με τη συγκεκριμένη δε τροποποίηση δεν μεταβάλλεται η συνολική φύση της αρχικής σύμβασης, η δε δαπάνη αμφότερων των τροποποιήσεων δεν υπερβαίνει το 50% της αξίας της αρχικής σύμβασης. Κατόπιν τούτων και ενόψει της υποχρέωσης συμμόρφωσης της αναθέτουσας αρχής με το οικείο κανονιστικό καθεστώς (βλ. άρθρο 18 παρ. 2 του ν. 4412/2016 περί τήρησης των υποχρεώσεων που απορρέουν από τις διατάξεις της κοινωνικοασφαλιστικής και εργατικής νομοθεσίας κατά την εκτέλεση των δημοσίων συμβάσεων και άρθρο 53 παρ. 10α του ν. 4412/2016 περί υποχρεωτικής σχετικής αναπροσαρμογής της τιμής για τις συμβάσεις παροχής υπηρεσιών καθαριότητας), το Νοσοκομείο προέβη νομίμως στην αντίστοιχη αναπροσαρμογή του συμβατικού τιμήματος της Δ24/20 σύμβασης βάσει του άρθρου 7 παρ. 3 του ν. 4965/2022 σε συνδυασμό με το άρθρο 132 παρ. 1 περ. γ΄ του ν. 4412/2016 και υπό τις προϋποθέσεις αυτού. Ωστόσο, η αναπροσαρμογή τυγχάνει μη νόμιμη κατά το μέρος που αφορά στην αύξηση των λοιπών κονδυλίων που περιλαμβάνονται στο συνολικό συμβατικό τίμημα, ήτοι κόστη αναλώσιμων υλικών, ειδών ατομικής υγιεινής, εργαλείων και μηχανημάτων καθαρισμού κ.λπ., τα οποία ουδόλως συνδέονται με την αύξηση του εργατικού κόστους που επήλθε με την 31986/24.3.2023 απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, την οποία επικαλείται ο ανάδοχος, ούτε επηρεάζονται από αυτό. Σημειώνεται δε ότι από την αντιπαραβολή της από 17.11.2022 τροποποιητικής σύμβασης με την αρχική, προκύπτει ότι με την προηγηθείσα τροποποίηση τα μεγέθη που αναπροσαρμόστηκαν ήταν μόνο αυτά που σχετίζονται με την αύξηση του εργατικού κόστους. 

Βόρειος Οδικός Άξονας Κρήτης Μελέτη, Κατασκευή, Χρηματοδότηση, Λειτουργία.(...)	Δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της σύμβασης σύμπραξης και των δεκατριών (13) παραρτημάτων που το συνοδεύουν, μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου, διά του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών/Γενική Γραμματεία Υποδομών/Γενική Διεύθυνση Συγκοινωνιακών Υποδομών/Διεύθυνση Συγκοινωνιακών Υποδομών με Σύμβαση Παραχώρησης (Δ16), της ανώνυμης εταιρείας ειδικού σκοπού με την επωνυμία…» και διακριτικό τίτλο «…A.E.Ε.Σ.» και εκ τρίτου των μετόχων του αναδειχθέντος Ιδιωτικού Φορέα Σύμπραξης, ήτοι των ανωνύμων εταιρειών με την επωνυμία «…», «…» (δ.τ. …Α.Ε.) και «…» (δ.τ….), για την υλοποίηση του έργου «Βόρειος Οδικός Άξονας Κρήτης, Μελέτη, Κατασκευή, Χρηματοδότηση, Λειτουργία, και Συντήρηση του τμήματος Χερσόνησος Νεάπολη, με Σ.Δ.Ι.Τ.».

Μελέτη, Κατασκευή, Χρηµατοδότηση, Λειτουργία και Συντήρηση.(...) 	Δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της σύμβασης σύμπραξης και των δεκατριών (13) παραρτημάτων που το συνοδεύουν, μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου, διά του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών/Γενική Γραμματεία Υποδομών/Γενική Διεύθυνση Συγκοινωνιακών Υποδομών/Ειδική Υπηρεσία Δημοσίων Έργων (Ε.Υ.Δ.Ε.) Κατασκευής και Συγκοινωνιακών Έργων με σύμβαση παραχώρησης, της ανώνυμης εταιρείας ειδικού σκοπού με την επωνυμία «..» και δ.τ. «…Α.Ε..» και εκ τρίτου των μετόχων του αναδειχθέντος Ιδιωτικού Φορέα Σύμπραξης, ήτοι των ανωνύμων εταιρειών με την επωνυμία «…Α.Ε.) και «..» (δ.τ….), για την υλοποίηση του έργου «Μελέτη, Κατασκευή, Χρηµατοδότηση, Λειτουργία και Συντήρηση του Οδικού Άξονα Νοτιοδυτικής Πελοποννήσου, Τµήµα Καλαµάτα – Ριζόµυλος – Πύλος - Μεθώνη, µε Σ.∆.Ι.Τ.».

Με την ένδικη έφεση ζητείται η ακύρωση της 778 απόφασης του Ενιαίου Διοικητικού Συμβουλίου των διασυνδεόμενων νοσοκομείων «Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Ηρακλείου» και «Γενικό Νοσοκομείο Ηρακλείου «Βενιζέλειο», που ελήφθη κατά την 20η Συνεδρίασή του στις 12.7.2017 (θέμα 52ο) και ειδικότερα κατά το πρώτο (υπό Α) σκέλος αυτής, με το οποίο αποφασίσθηκε η βεβαίωση σε βάρος του εκκαλούντος, πρώην Διευθυντή της Οφθαλμολογικής Κλινικής του Γ.Ν.Η. «Βενιζέλειο», ποσού 41.618,33 ευρώ, το οποίο φέρεται ότι αντιστοιχεί σε εκ παραδρομής καταβολή σε αυτόν πάγιας αποζημίωσης εφημεριών Διευθυντών κατά το χρονικό διάστημα από 1.4.2009 έως και 31.12.2012.