Ζητείται η ανάκληση της 775/2022 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή, μεταξύ της Α.Ε. και της …Α.Ε., του ελεγχθέντος σχεδίου της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης της υπηρεσίας με τίτλο «ΥΠΗΡΕΣΊΕΣ ΤΕΧΝΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΟΥ ΕΡΓΩΝ (...)Εκτιμώντας τα πραγματικά περιστατικά που υποβλήθηκαν στην κρίση του και σύμφωνα με την παρατεθείσα στις σκέψεις 3 και 4 ερμηνεία των διατάξεων άρθρου 337 του ν. 4412/2016, το Δικαστήριο διαπιστώνει εξ αρχής ότι εσφαλμένως έκρινε η προσβαλλόμενη ότι η σύναψη της συμπληρωματικής σύμβασης έλαβε χώρα μετά τη λήξη της αρχικής σύμβασης και την ολοκλήρωση του φυσικού και οικονομικού αντικειμένου αυτής, συνάγοντας συνακόλουθα το συμπέρασμα ότι δεν καταλείπεται πλέον κανένα περιθώριο τροποποίησης ή συμπλήρωσής της. Τούτο διότι από τα προαναφερθέντα ανωτέρω στις σκέψεις 8 και 9 στοιχεία προκύπτει ότι η εγκριτική της σύναψης της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης 1661(α)26.08.2022 απόφαση του Δ.Σ. της αναθέτουσας ήταν προγενέστερη της 15ης.1.2023 που ήταν η ημερομηνία λήξης της αρχικής σύμβασης ανάθεσης υπηρεσιών Τεχνικού Συμβούλου. (...)Κατ’ ακολουθία του συνόλου των ανωτέρω σκέψεων, η ελεγχόμενη προσφυγή πρέπει να γίνει δεκτή, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη 775/2022 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου με συνέπεια να μην κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος για έλεγχο σχεδίου τροποποιητικής/συμπληρωματικής σύμβασης, αντίγραφο του οποίου, σε ηλεκτρονική μορφή, επισυναπτόμενο στην παρούσα, τηρείται στη Γραμματεία του Δικαστηρίου, και να επιστραφεί στην προσφεύγουσα το κατατεθέν από αυτήν παράβολο.Για τους λόγους αυτούςΔέχεται την με ΑΒΔ 7705/10.11.2022 προσφυγή της …...Α.Ε..Ανακαλεί την προσβαλλόμενη με αυτή 775/2022 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Η Πράξη 242/2025 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου και του σχεδίου σύμβασης για το έργο του Γενικού Επιτελείου Ναυτικού (ΓΕΝ) με τίτλο «Αποκατάσταση Φθορών στο Κτίριο Επικοινωνιών της ΒΕΝ». Το έργο, προϋπολογισμού €2.000.000,00, χρηματοδοτείται από πιστώσεις ΝΑΤΟ, εξαιρούμενο ΦΠΑ, με συμβατικό τίμημα €713.052,06. Η ανάθεση έγινε με ανοικτή διαδικασία, με κριτήριο την πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά μόνο βάσει τιμής. Μετά τον έλεγχο των προσφορών και την αξιολόγηση των αιτιολογήσεων για τυχόν ασυνήθιστα χαμηλές προσφορές, αναδείχθηκε οριστικός ανάδοχος ο οικονομικός φορέας «...», με ποσοστό έκπτωσης 65,03%. Το Κλιμάκιο αποφάσισε ότι δεν διαπιστώθηκαν νομικές πλημμέλειες και ως εκ τούτου δεν κωλύεται η υπογραφή της σύμβασης.

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ, ΣΥΜΦΩΝΙΑ-ΠΛΑΙΣΙΟ, ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ:«Συνδέσεις κινητής τηλεφωνίας και συσκευών και Συνδέσεις για ανταλλαγή δεδομένων - Τμήμα 3», ποσού 4.946.072,00 ευρώ πλέον ΦΠΑ (...)Με δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η ευχέρεια επιλογής από τον αντισυμβαλλόμενο της «… Α.Ε.» και ήδη «… Μ.Α.Ε.» ενός από τους εναλλακτικά καθοριζόμενους τρόπους καταβολής του συμβατικού τιμήματος ερείδεται σε σαφή και ρητό όρο του άρθρου Β.5.3 της Πρόσκλησης υποβολής εξατομικευμένων προσφορών για τη σύναψη της εκτελεστικής σύμβασης, ο οποίος κρίθηκε νόμιμος ... λαμβανομένου δε υπόψη ότι ο όρος αυτός ουδόλως συναπτόταν με την αξιολόγηση των προσφορών των διαγωνιζομένων, ούτε προβλεπόταν το αμετάκλητο της σχετικής δήλωσης επιλογής, ούτε εκ της οικείας επιλογής επηρεάζεται το φυσικό και οικονομικό αντικείμενο της εκτελεστικής σύμβασης και ενόψει του χρονικού σημείου που λαμβάνει χώρα η υπό έλεγχο τροποποίηση (μετά την παραλαβή της Φάσης 1, ήτοι κατά τον χρόνο ενεργοποίησης του όρου περί πρώτης πληρωμής του αναδόχου), η τροποποίηση αυτή δεν παρίσταται ουσιώδης.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το σχέδιο της εν λόγω 4ης τροποποιητικής σύμβασης απαραδέκτως εισάγεται για την άσκηση προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας ενώπιον του Κλιμακίου.

ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΣΥΜΒΑΣΗΣ - Προμήθεια και εγκατάσταση ψηφιακών υδρομετρητών και ολοκληρωμένου συστήματος τηλεμετρίας (...) η έννοια της «ουσιώδους» τροποποίησης της περ. α΄ της παρ. 5 του άρθρου 324 του ν. 4700/2020, που οριοθετεί τις τροποποιητικές συμβάσεις που υπάγονται στον προσυμβατικό έλεγχο, έχει οιονεί δικονομικό χαρακτήρα και ερμηνεύεται μεν αυτόνομα, πλην όμως υπό το φως των κατευθύνσεων της παρ. 6 του άρθρου 337 του ν. 4412/2016, κατά τρόπο ώστε στον προσυμβατικό έλεγχο να υπάγονται οι τροποποιήσεις συμβάσεων που είχαν αρχικά υπαχθεί στον προσυμβατικό έλεγχο και α) έχουν οικονομικό αντικείμενο, με την εξαίρεση των ήσσονος σημασίας τροποποιήσεων (de minimis) της παρ. 2 του άρθρου 132 του ν. 4412/2016 ή β) συνεπάγονται τροποποίηση ουσιωδών όρων (essentialia negotii) της αρχικής σύμβασης, όπως, ενδεικτικά, του αντικειμένου της σύμβασης, του προσώπου ενός των αντισυμβαλλομένων, του συμβατικού τιμήματος, του τρόπου υπολογισμού και του χρόνου καταβολής αυτού, καθώς και των προβλεπόμενων στη σύμβαση εγγυήσεων καλής εκτέλεσης.(...)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το Κλιμάκιο διαπιστώνει ότι η ανωτέρω αρμοδίως εγκριθείσα τροποποίηση της 2337/26.7.2022 αρχικής σύμβασης αφορά σε μεταβολή (μείωση) του φυσικού της αντικειμένου, που προέκυψε κατά την εκτέλεσή της, καθώς και σε συνακόλουθη μεταβολή (μείωση) του οικονομικού αντικειμένου αυτής κατά το ποσό των 41.225,00 ευρώ πλέον ΦΠΑ. Με τα δεδομένα αυτά και εν όψει του ότι η κατά το ποσό των 41.225,00 ευρώ πλέον Φ.Π.Α. μεταβολή του οικονομικού αντικειμένου της ως άνω αρχικής σύμβασης είναι κατώτερη του 10% του αρχικού τιμήματος αυτής που ανερχόταν στο ποσό των 3.074.725,45 ευρώ πλέον ΦΠΑ και υπολείπεται και του κατώτατου ορίου, ύψους 209.000,00 ευρώ, που θέτει το άρθρο 5 του ν. 4412/2016 για τις δημόσιες συμβάσεις προμηθειών που ανατίθενται από μη κεντρικές κυβερνητικές αρχές, ενώ, περαιτέρω και η προπαρατεθείσα τροποποίηση του φυσικού αντικειμένου της σύμβασης δεν μεταβάλλει τη συνολική φύση της, το Κλιμάκιο κρίνει ότι το υποβληθέν για έλεγχο σχέδιο τροποποίησης της 2337/26.7.2022 αρχικής και ελεγχθείσας από αυτό σύμβασης δεν μεταβάλλει ουσιώδεις όρους της, ήτοι δεν εισάγει σ’ αυτήν ουσιώδεις τροποποιήσεις, ως εκ τούτου, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις 3 και 4, δεν υπάγεται σε προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας από το Ελεγκτικό Συνέδριο και απαραδέκτως υποβλήθηκε για έλεγχο στο παρόν Κλιμάκιο.

Η Πράξη 242/2025 του ΣΤ' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας του σχεδίου σύμβασης και της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου για την «Προμήθεια και εγκατάσταση αυτόματων συστημάτων μέτρησης ορατότητας (RVR SYSTEMS) Αερολιμένων» από το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών (ΥΠΑ). Η συνολική δαπάνη ανήλθε σε 4.758.000,00 ευρώ (πλέον ΦΠΑ). Ο μοναδικός συμμετέχων οικονομικός φορέας, «... Ελλάς Μ.Α.Ε.», στον οποίο κατακυρώθηκε οριστικά το αποτέλεσμα, υπέβαλε προσφορά 5.762.590,00 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ). Το Κλιμάκιο αποφάνθηκε ότι, ελλείψει ουσιωδών νομικών πλημμελειών στη διαγωνιστική διαδικασία, δεν κωλύεται η υπογραφή της σύμβασης.

Η Πράξη 021/2024 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά στον προσυμβατικό έλεγχο του σχεδίου Συμπληρώματος Νο 4 στη Σύμβαση 2002/26.5.2020, σχετικά με την ηλεκτρική διασύνδεση Κρήτης-Αττικής. Το συμπλήρωμα εισάγει όρους αναπροσαρμογής τιμών (τύπους αναθεώρησης) λόγω απρόβλεπτων περιστάσεων (αύξηση πληθωρισμού, διαταραχή εφοδιαστικής αλυσίδας, πόλεμος στην Ουκρανία) που δικαιολογούν την τροποποίηση της σύμβασης. Το Κλιμάκιο έκρινε ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του Συμπληρώματος, καθώς πληρούνται οι όροι του άρθρου 337 παρ. 1 περ. γ΄ του ν.4412/2016. Ωστόσο, κρίθηκε ότι ο όρος 1.4, που επιτρέπει την αναδρομική εφαρμογή των τύπων αναπροσαρμογής σε εργασίες που έχουν εκτελεσθεί πριν την υπογραφή του Συμπληρώματος, είναι παράνομος. Ως εκ τούτου, η υπογραφή επιτρέπεται υπό τον όρο της απαλοιφής του άρθρου 1.4 και της αναμόρφωσης του άρθρου 1.6.

1η συμπληρωματική σύμβαση του έργου Αντικατάσταση δικτύου ύδρευσης.(...)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις 2-6 της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι α) δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου συμπληρωματικής σύμβασης ως προς τις εργασίες κατασκευής των ιδιωτικών παροχών και β) κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου συμπληρωματικής σύμβασης ως προς τις εργασίες που κατέστησαν αναγκαίες λόγω της αποκάλυψης του πλακοσκεπούς οχετού. Οι δύο αυτές ομάδες εργασιών δεν μπορούν να προσδιοριστούν ως προς το ποσό τους από το Κλιμάκιο, καθότι, όπως έγινε δεκτό ανωτέρω (σκέψη 7.11), δεν προσκομίστηκε ακριβής ανάλυση του ποσού της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης από την αναθέτουσα αρχή, παρότι ζητήθηκε σχετικώς με τις προηγηθείσες δύο αναβλητικές Πράξεις αυτού.Για τους λόγους αυτούς Δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «Αντικατάσταση δικτύου ύδρευσης Μοιρών», ως προς τις εργασίες της κατασκευής των ιδιωτικών παροχών.Κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «Αντικατάσταση δικτύου ύδρευσης ...», ως προς τις εργασίες που κατέστησαν αναγκαίες λόγω της αποκάλυψης του πλακοσκεπούς οχετού

ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΚΑΥΣΙΜΩΝ-ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ:να ελέγξει τη νομιμότητα του σχεδίου τροποποίησης της 28977/22.6.2021 σύμβασης, μεταξύ του Δήμου … και της εταιρείας «… ΚΑΙ ΣΙΑ Α.Ε.», για την «Προμήθεια υγρών καυσίμων και πετρελαίου θέρμανσης για τις ανάγκες του Δήμου …», κατά το μέρος που αφορά την προμήθεια καυσίμων κίνησης (πετρελαίου κίνησης και βενζίνης αμόλυβδης).(....)Συνακόλουθα, στην ελεγχόμενη περίπτωση, δοθείσας και της φύσης της επίμαχης σύμβασης, που αφορά πάγια και διαρκή ανάγκη, η αναθέτουσα Αρχή όφειλε να είχε εκκινήσει εγκαίρως τη νέα διαγωνιστική διαδικασία, ώστε να είχε ολοκληρωθεί αυτή κατά τον εκ των προτέρων γνωστό χρόνο λήξης της αρχικής σύμβασης (22.6.2022). Εξάλλου, δεν προέκυψε από τα προσκομισθέντα ενώπιον του Κλιμακίου στοιχεία ότι η έγκαιρη εκκίνηση του νέου διαγωνισμού κατέστη ανέφικτη για λόγους που εκφεύγουν της σφαίρας επιρροής της αναθέτουσας Αρχής(....)Η μόνη δε διαφοροποίηση των δύο σχεδίων, ως προς το φυσικό και οικονομικό αντικείμενο της σχεδιαζόμενης προμήθειας, έγκειται στη διαφορετική κατανομή, ανά έτος, των προς προμήθεια ποσοτήτων καυσίμων για τις ανάγκες του Δήμου … και, κατ’ επέκταση, της οικείας δαπάνης.Αποφαίνεται ότι κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος για έλεγχο σχεδίου τροποποίησης της ... σύμβασης, μεταξύ του Δήμου … και της εταιρείας «… ΚΑΙ ΣΙΑ Α.Ε.».

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1391/2022.

ΕΡΓΑ ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗΣ ΤΗΣ ΣΥΝΔΕΣΗΣ ΤΩΝ ΧΑΜΗΛΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ(...)Με την ήδη υποβληθείσα προς έλεγχο 1η συμπληρωματική σύμβαση, συμβατικής δαπάνης 347.310,38 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α., η σύναψη της οποίας έχει εγκριθεί με την 287/14.6.2022 απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Ε.Υ.Α.Θ. Α.Ε., επιδιώκεται η αναπροσαρμογή του συμφωνηθέντος κατά την αρχική σύμβαση τιμήματος της προμήθειας σωλήνων από ελατό χυτοσίδηρο. Δοθέντος, όμως, ότι η αξία της επιδιωκόμενης τροποποίησης (347.310,38 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α.) είναι κατώτερη των σωρευτικώς τιθέμενων ορίων του άρθρου 235 του ν.4412/2016 και του 15% της αξίας της αρχικής σύμβασης (αρχική συμβατική δαπάνη, χωρίς Φ.Π.Α., 3.720.151,78 ευρώ Χ 15% = 558.022,77 ευρώ), αντίστοιχα, το σχέδιο της συμπληρωματικής σύμβασης για την υλοποίηση της τροποποίησης αυτής δεν υπάγεται στον έλεγχο νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου και, ως εκ τούτου, απαραδέκτως εισάγεται στο Κλιμάκιο τούτο για την άσκηση του ελέγχου αυτού.

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Ζητείται η ανάκληση της 235/2022 Πράξης του Ζ' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου «παράτασης» της ... σύμβασης, με αντικείμενο την παροχή υπηρεσιών καθαρισμού των χώρων εντός και εκτός του «…» (εφεξής: ….), καθώς και του περιβάλλοντος χώρου αυτών, για έξι (6) μήνες, συμβατικού ποσού για το χρονικό διάστημα της παράτασης 1.068.699,76 ευρώ πλέον Φ.Π.Α.(....)Εν όψει αυτών, το Δικαστήριο, λαμβάνοντας υπόψη τα ως άνω δεδομένα αυξημένου κινδύνου μετάδοσης της μολυσματικής νόσου του κορωνοϊού και συνεκτιμώντας τις συνθήκες της ένδικης υπόθεσης και, ειδικότερα, την ανάγκη αποφυγής της έκθεσης σε κίνδυνο της υγείας των νοσηλευομένων στο …. ασθενών και του προσωπικού του Νοσοκομείου από την αιφνίδια διακοπή της παροχής υπηρεσιών καθαριότητας, που θα είχε ως επακόλουθο η μη σύναψη της ελεγχόμενης σύμβασης, κρίνει ότι συντρέχουν εξαιρετικοί λόγοι δημοσίου συμφέροντος, που δικαιολογούν, στη συγκεκριμένη περίπτωση, τη σύναψη της σύμβασης αυτής.Ανακαλεί την 235/2022 Πράξη του Ζ' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΣ/ΚΛ.Ζ/142/2021.