Κατασκευή και επέκταση αντιπλημμυρικών οχετών- συμπληρωματική σύμβαση..Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙ της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει τα εξής: Ως προς τις εργασίες κατασκευής του νέου τεχνικού μήκους 10μ. ίδιας διατομής με πτερυγότοιχους εκατέρωθεν μήκους 5μ. στη νότια πλευρά στην απόληξη του κατασκευασμένου αντιπλημμυρικού αγωγού, το οποίο θα αντικαταστήσει το ήδη υφιστάμενο τεχνικό, δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις των άρθρων 132 παρ. 1 και 156 παρ. 1 του ν.4412/2016 για τη σύναψη της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης. Και τούτο, διότι η ένταξη των εργασιών αυτών στο αντικείμενο του αρχικού έργου συνιστά ανεπίτρεπτη εκ των υστέρων μεταβολή και επέκταση του τεχνικού αντικειμένου του έργου, καθόσον αυτό, όπως οριοθετήθηκε με τη Διακήρυξη και την οικεία Τεχνική Έκθεση - Περιγραφή και αποτέλεσε τη βάση της διαδικασίας δημοπράτησης, αφορούσε στην κατασκευή - επέκταση αντιπλημμυρικού οχετού καθαρής διατομής 2,00Χ2,00μ. με απόληξη στο χείμαρρο …, και όχι στην κατασκευή νέου τεχνικού, όπως επιχειρείται με τις εν λόγω εργασίες της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης. Επομένως, κατά τούτο, με την ελεγχόμενη σύμβαση ανατίθεται αντικείμενο που εκουσίως είχε παραλειφθεί από τις εργασίες της αρχικής εργολαβίας, οι δε εργασίες της δεν ολοκληρώνουν αλλά επεκτείνουν το αντικείμενο της αρχικής σύμβασης, κατά παράβαση των νόμιμων προϋποθέσεων σύναψης συμπληρωματικών συμβάσεων (βλ. Ε.Σ. VI Tμ. 122/2020, 847/2017, πρβλ. Ε΄ Κλ. 906, 337/2019). Σε κάθε δε περίπτωση δεν αιτιολογείται εν προκειμένω η συνδρομή απρόβλεπτων περιστάσεων. (...)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν συντρέχουν οι νόμιμες προϋποθέσεις για τη σύναψη της ελεγχόμενης σύμβασης και ότι κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου συμπληρωματικής, κατά τα ανωτέρω εκτιθέμενα.

Δημόσια έργα- συμπληρωματική σύμβαση: Υπό αυτές τις περιστάσεις, και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω στη σκέψη ΙΙ, το Κλιμάκιο κρίνει ότι ναι μεν οι εργασίες της συμπληρωματικής σύμβασης δεν μπορούσαν να διαχωριστούν από την κύρια σύμβαση και είναι απόλυτα αναγκαίες για την έντεχνη περαίωσή της, ωστόσο δεν αποδεικνύεται ότι κατέστησαν αναγκαίες εξαιτίας αιφνίδιων συμβάντων που ανέκυψαν μετά την έναρξη εκτέλεσης του αρχικού έργου. Απεναντίας, πρόκειται για εργασίες που, όπως προκύπτει από τα αρκούντως λεπτομερή πορίσματα της Γεωλογικής – Γεωτεχνικής Τεχνικής Έκθεσης και τις  προδιαγραφές της Τεχνικής Περιγραφής  που παρατέθηκαν στην προηγούμενη σκέψη, είχαν προβλεφθεί κατά το μεγαλύτερο μέρος τους και μπορούσαν να προβλεφθούν ευχερώς, στο συνολό τους, λόγω της θέσης της οδού σε ορεινό όγκο, της κατάστασης του οδοστρώματος και του προορισμού της να εξυπηρετεί τις ανάγκες του ΧΥΤΑ ... Ως εκ τούτου, έπρεπε να συμπεριληφθούν στην αρχική εργολαβία. Όμως, εν γνώσει και με ευθύνη τόσο του αναθέτοντα φορέα, που δεν τις ενέταξε σε αυτή λόγω των επιπτώσεών τους στο οικονομικό της κόστος, όσο και της υποβαλούσης προσφορά αναδόχου, που ήταν σε θέση να λάβει  γνώση της υπάρξεως των προδιαγραφών αυτών και της σημασίας τους, ο προϋπολογισμός του έργου και το ύψος της προσφοράς που κατέθεσε η ανάδοχος δεν εξασφάλιζαν εξ αρχής την αρτιότητα εκτελέσεως του αντικειμένου της κύριας σύμβασης.(..)Εν πάση περιπτώσει, κατά την κρίση του Κλιμακίου, καμμία από τις ανωτέρω συνθήκες δεν θα οδηγούσε σε σύναψη συμπληρωματικής σύμβασης εάν ο αρχικός διαγωνισμός είχε διενεργηθεί βάσει των ποιοτικών και ποσοτικών κριτηρίων οδοστρωσίας που παρείχαν η Γεωλογική – Γεωτεχνική Τεχνική Έκθεση και η Τεχνική Περιγραφή του έργου. Κατά συνέπεια, κατά τον βασίμως προβαλλόμενο λόγο διαφωνίας του Αναπληρωτή Επιτρόπου, δεν πληρούται η απαίτηση του απροβλέπτου για τη σύναψη της ανωτέρω συμπληρωματικής σύμβασης, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη και το επίμαχο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθεί. 

ΕΡΓΑ.(συμπληρωματική σύμβαση).(..) ζητείται η ανάκληση της 532/2017 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, κατά το μέρος αυτής που κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου..(..)Με την προσβαλλόμενη Πράξη κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της 1ης Συμπληρωματικής Σύμβασης κατά το μέρος που αφορά στις προαναφερόμενες εργασίες, με την αιτιολογία ότι δεν συντρέχουν οι προβλεπόμενες στο νόμο προϋποθέσεις για τη σύναψη συμπληρωματικής σύμβασης..(..)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα προς όσα εκτέθηκαν στη σκέψη 2, το Τμήμα, κατά πλειοψηφία, κρίνει ότι όσον αφορά στις εργασίες για την ολοκλήρωση του υπογείου έργου της σήραγγας Μελισσίου σε τμήματα διανοιγμένα από προηγούμενη εργολαβία, αυτές κατέστησαν αναγκαίες όχι συνεπεία παραλείψεων ή σφαλμάτων της μελέτης του αρχικού εν προκειμένω έργου, όπως εσφαλμένως έκρινε το Κλιμάκιο, αλλά, όπως βασίμως προβάλλει η αιτούσα και η παρεμβαίνουσα, λόγω των μη δυνάμενων να προβλεφθούν τοπικών συγκλίσεων των εσωτερικών τοιχωμάτων τέτοιας κλίμακας που επηρέασαν την ασφάλεια του έργου και οι οποίες οφείλονται στην αιφνίδια τοπική μεταβολή των υδρογεωλογικών συνθηκών στη μη ορατή περιβάλλουσα συγκεκριμένου τμήματος της ήδη διανοιγμένης σήραγγας, πίσω και άνωθεν των προσωρινών μέτρων υποστήριξης. Τούτο άλλωστε καταδεικνύεται και από το γεγονός ότι οι ως άνω απρόβλεπτου μεγέθους συγκλίσεις εκδηλώθηκαν αιφνιδίως σε συγκεκριμένη περιοχή (κατά τόπους) και όχι σε όλο το μήκος της σήραγγας (τοπική εμφάνιση του φαινομένου), αρκετά μετά την υπογραφή της αρχικής σύμβασης και κατά την εξέλιξη των υπολειπόμενων εργασιών διάνοιξης από Χ.Θ. 26+208 έως 26+283, ενώ το μέτωπο εκσκαφής πλησίαζε από δυτικά, καίτοι είχαν ληφθεί μέτρα απάντλησης των υπογείων υδάτων με χρήση μόνιμου δικτύου άντλησης στα διανοιγμένα τμήματα της σήραγγας και από την παρούσα αλλά και την προηγούμενη διαλυθείσα εργολαβία. Επομένως, συντρέχουν απρόβλεπτες περιστάσεις που επιτρέπουν την κατάρτιση συμπληρωματικής σύμβασης για την εκτέλεση των εργασιών αυτών, οι οποίες είναι συναφείς με το αρχικό έργο και αναγκαίες για την ολοκλήρωσή του.(..)Περαιτέρω, το Τμήμα ομοφώνως κρίνει ότι, όσον αφορά στις εργασίες για την εγκατάσταση συστημάτων σηματοδότησης – τηλεδιοίκησης και τηλεπικοινωνιών και λοιπών συναφών υποδομών στο Σ.Σ. Κιάτου και στο Κ.Ε.Κ. Κορίνθου, αυτές δεν μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο συμπληρωματικής σύμβασης, καθόσον πρόκειται για ένα νέο έργο, το οποίο δεν προβλεπόταν στην αρχική μελέτη του επίμαχου έργου και συνεπώς δεν πρόκειται για συμπληρωματικές εργασίες, αλλά για ανεπίτρεπτη εκ των υστέρων (μετά τη δημοπράτηση) επέκταση του τεχνικού αντικειμένου του αρχικού έργου,...Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η κρινόμενη αίτηση και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση πρέπει να γίνουν εν μέρει δεκτές και να ανακληθεί η 532/2017 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου, κατά το μέρος αυτής που κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης αναφορικά με τις εργασίες για την ολοκλήρωση του υπογείου έργου της σήραγγας Μελισσίου σε τμήματα διανοιγμένα από προηγούμενη εργολαβία, να μην ανακληθεί δε η πράξη αυτή κατά το μέρος αυτής που κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης αναφορικά με τις εργασίες για την εγκατάσταση συστημάτων σηματοδότησης – τηλεδιοίκησης και τηλεπικοινωνιών και λοιπών υποδομών

ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ-ΕΠΤΑΜ.ΣΥΝΘ/1352/2018:Αναθεωρεί εν μέρει την 444/2018 απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, κατά τα οριζόμενα στο σκεπτικό της παρούσας. Ανακαλεί την 532/2017 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Συμπληρωματική σύμβαση έργου...ζητείται παραδεκτώς η ανάκληση της 305/2011 πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις της παρούσας, το Τμήμα κρίνει ότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις, που θέτει το άρθρο 28 παρ. 3 περ. ε΄ του ν. 3669/2008 για τη νόμιμη σύναψη σύμβασης συμπληρωματικών εργασιών, όπως ορθά έκρινε και το Κλιμάκιο με την υπό ανάκληση πράξη του. Ειδικότερα, αναφορικά με τις εργασίες για τη μετατόπιση υπόγειων δικτύων (υπόγειων τηλεφωνικών καλωδίων) ζωτικής σημασίας, που βρέθηκαν μετά τη διενέργεια των ερευνητικών τομών, όπως προβλέπεται στα συμβατικά τεύχη, ανεξαρτήτως του εάν η ύπαρξή τους ήταν γνωστή ή όχι εκ των προτέρων βάσει αποτυπώσεων, σε κάθε περίπτωση δεν μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο συμπληρωματικής σύμβασης, δοθέντος ότι σύμφωνα με το άρθρο 16 παρ. 12 της Γενικής Συγγραφής Υποχρεώσεων καθώς και με το άρθρο 12 της Ειδικής Συγγραφής Υποχρεώσεων, οι ως άνω μετατοπίσεις έπρεπε να βαρύνουν το κονδύλι των απροβλέπτων (βλ. και. το έγγραφο Φ. ΑΡ-218 Ε/6926/781327/Σ1327/7.7.2009, στο οποίο ρητά αναφέρεται ότι η σχετική πρόσθετη δαπάνη θα βαρύνει το κονδύλι των απροβλέπτων). Εξάλλου και υπό την εκδοχή ακόμη ότι η συγκεκριμένη εργασία δεν θα βάρυνε το κονδύλι των απροβλέπτων, η αναγκαιότητα εκτέλεσης των οικείων εργασιών μπορούσε να προβλεφθεί με τους κανόνες επιμέλειας του μέσου συνετού ανθρώπου του οικείου κλάδου κατά τη σύνταξη των τευχών δημοπράτησης, ενόψει του ότι η ύπαρξη υπόγειων τηλεφωνικών καλωδίων ήταν ήδη γνωστή στην αναθέτουσα αρχή (βλ. Γενική και Ειδική Συγγραφή Υποχρεώσεων καθώς και άρθρο 9.2.3. της Τεχνικής Περιγραφής). Συνεπώς, όσα αντίθετα υποστηρίζει η αιτούσα και η παρεμβαίνουσα εταιρεία, είναι αβάσιμα και απορριπτέα. Περαιτέρω, οι εργασίες που αφορούν στην προσαρμογή της εγκατάστασης τηλεφώνων και data προέκυψαν, σύμφωνα με όσα αναφέρει η αιτούσα Υπηρεσία στην αίτηση ανάκλησης, κατόπιν απαιτήσεως της οδηγίας της Συμμαχίας (ΝΑΤΟ) να δημιουργηθεί δίκτυο διακριβωμένων επικοινωνιών, το οποίο θα συνδέει όλες τις μονάδες της 116 Π.Μ. μεταξύ τους, αλλά και με άλλες μονάδες της Πολεμικής Αεροπορίας και θα εξασφαλίζει ασφαλέστερη και με υψηλές ταχύτητες επικοινωνία. Συνεπώς, οι εργασίες αυτές δεν μπορούν ν' αποτελέσουν αντικείμενο συμπληρωματικής σύμβασης, καθόσον δεν κατέστησαν αναγκαίες κατά τη διάρκεια εκτέλεσης του έργου λόγω απρόβλεπτων περιστάσεων, αλλά αποσκοπούν στην προσαρμογή αυτού στις νέες τεχνολογίες, και, ως εκ τούτου, κρίνονται αναγκαίες για την βελτίωση της ποιότητας και της λειτουργικότητάς του, όπως τούτο άλλωστε δεν αντικρούει και η αιτούσα. Συνεπώς, όπως ορθά έκρινε και η υπό ανάκληση πράξη, έπρεπε να βαρύνουν αποκλειστικά το κονδύλι των απροβλέπτων της αρχικής σύμβασης. Ομοίως, και οι εργασίες για την προσαρμογή των χώρων των συνεργείων στις νέες επιχειρησιακές ανάγκες της 116 ΠΜ καθώς και αυτές που προέκυψαν από εκκρεμότητες του υφιστάμενου κτηρίου από προηγούμενη εργολαβία, είναι απαραίτητες για την έντεχνη αποπεράτωση του έργου και τη λειτουργία του με ασφάλεια για τις εγκαταστάσεις και το προσωπικό, όπως τούτο σαφώς προκύπτει, τόσο από την αιτιολογική έκθεση που συνοδεύει τον 1ο Α.Π.Ε., όσο και από την 147/17.11.2010 γνωμοδότηση του Τεχνικού Συμβουλίου Έργων/ Γ.Ε.Α.. Συνεπώς, δεν μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο συμπληρωματικής σύμβασης, όπως ορθά απεφάνθη και το Κλιμάκιο, αφού αποσκοπούν στην λειτουργικότητα και αρτιότητα του έργου και έπρεπε, ως εκ τούτου, να βαρύνουν και αυτές το κονδύλι των απροβλέπτων του αρχικού προϋπολογισμού. Οι δε νέες επιχειρησιακές ανάγκες (αλλαγή σχεδίου οργάνωσης του τμήματος συντήρησης αεροσκαφών), μίας μάχιμης μονάδας, που επικαλείται η αιτούσα, αποτελούν μία πάγια κατάσταση, η οποία ανάγεται στη σφαίρα δράσης της αναθέτουσας αρχής και δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να στοιχειοθετήσει απρόβλεπτο γεγονός, υπό την έννοια που προαναφέρθηκε, το οποίο να δικαιολογεί τη σύναψη συμπληρωματικής σύμβασης. Ειδικότερα δε, αναφορικά με τις εργασίες που προέκυψαν από εκκρεμότητες προηγούμενης εργολαβίας, δεν αιτιολογείται γιατί δεν ολοκληρώθηκαν οι εργασίες του υφιστάμενου κτηρίου από την άλλη εργολαβία, ούτε αποδεικνύεται ότι η εκκρεμότητα αυτή δεν ήταν ήδη γνωστή ή ότι δεν μπορούσε να προβλεφθεί από την αναθέτουσα αρχή, με αποτέλεσμα να καταστεί απαραίτητη η εκτέλεση των ως άνω εργασιών για την ολοκλήρωσή του. Σε κάθε δε περίπτωση οι εργασίες αυτές ήταν αντικείμενο άλλης εργολαβίας (το οποίο ουδόλως αναφέρεται) και όχι της παρούσας, όπως δέχεται και η αιτούσα, και ως εκ τούτου, πέραν του ότι δεν συντρέχουν οι επικαλούμενες από την ίδια απρόβλεπτες περιστάσεις, οι εργασίες αυτές αποτελούν επέκταση του συμβατικού αντικειμένου του αρχικού έργου, ενώ τούτο δεν αναιρείται από το γεγονός ότι η προηγούμενη εργολαβία χωροταξικά βρισκόταν στον ίδιο χώρο με την εργολαβία της κρινόμενης σύμβασης, όπως αβασίμως προβάλλεται με την κρινόμενη αίτηση ανάκλησης. ..Απορρίπτει την αίτηση ανάκλησης και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση.

Η Πράξη 79/2025 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας της διαδικασίας ανάθεσης και του σχεδίου σύμβασης για το έργο της ΕΥΔΑΠ Α.Ε. με τίτλο «Αντικατάσταση τροφοδοτικού αγωγού ύδρευσης διατομής Φ.1300 Τμήμα Κιούρκα - Αντλιοστάσιο Αγίου Στεφάνου» (Εργολαβία Ε-893). Ο προϋπολογισμός του έργου ήταν 6.348.557,06 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ) και η συμβατική δαπάνη τέθηκε στα 4.924.037,31 ευρώ. Η διαδικασία έγινε μέσω ανοικτού ηλεκτρονικού διαγωνισμού με κριτήριο ανάθεσης τη χαμηλότερη τιμή. Το Κλιμάκιο δεν διαπίστωσε ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες και δεν κωλύει την υπογραφή του σχεδίου σύμβασης, αλλά επισήμανε την ανάγκη αφαίρεσης της φράσης «όπως ίσχυε κατά τον χρόνο δημοπράτησης» από το άρθρο 3, που αφορά την τροποποίηση της σύμβασης.

Η Πράξη 240/2025 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου και του σχεδίου σύμβασης για το έργο της Ε.ΥΔ.Α.Π. Α.Ε. «Ενίσχυση Κεντρικού Τροφοδοτικού Δικτύου Ύδρευσης... Διατομής Φ1000» (Εργολαβία Ε-889). Το αντικείμενο του έργου είναι η κατασκευή νέου χαλύβδινου τροφοδοτικού αγωγού στη Δυτική Αττική για την κάλυψη των αυξημένων αναγκών ύδρευσης, συμπεριλαμβανομένης της Αίγινας, Κινέττας και Αλεποχωρίου, με συνολικό μήκος σωληνώσεων 15.440 m. Η συνολική συμβατική δαπάνη ανέρχεται σε 20.056.859,42 ευρώ (χωρίς Φ.Π.Α.). Το Κλιμάκιο, μετά τον έλεγχο των στοιχείων και τη διαπίστωση ότι δεν υπήρξαν ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες στη διαγωνιστική διαδικασία (η οποία ανέδειξε την εταιρεία «ΔΟΜΙΚΗ ΚΡΗΤΗΣ Α.Ε.» ως ανάδοχο), αποφάσισε ότι **δεν κωλύεται η υπογραφή** του σχεδίου σύμβασης.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ. Νομιμότητα συμπληρωματικής σύμβασης. (..) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη ΙΙ σκέψη της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι οι προαναφερόμενες εργασίες δεν μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο συμπληρωματικής σύμβασης. Και τούτο διότι οι μεν εργασίες που αφορούν σε αντιμετώπιση έκτακτων αναγκών συντήρησης, βελτίωσης και επισκευής υποδομών οδοποιίας στις περιοχές Γ1 και Γ2 αρμοδιότητας .... (βλ. ανωτέρω εργασίες υπό στοιχ. Ε, ΣΤ και Ζ) εμπίπτουν στο αντικείμενο της αρχικής σύμβασης, στο οποίο -ενόψει της γενικής περιγραφής αυτού και του μη προσδιορισμού των ποσοτήτων (έστω και κατ' εκτίμηση) των επιμέρους εργασιών και των συγκεκριμένων περιοχών αρμοδιότητας ...., στις οποίες αυτές θα πραγματοποιηθούν, καθώς και του ότι οι εργασίες θα καθορίζονται, κατά περίπτωση και ειδικά για κάθε χώρο (με Α.Π.Ε.), με βάση τις προκύπτουσες κάθε φορά ανάγκες και προτεραιότητες λειτουργίας της .... Α.Ε. και μετά από σχετική εντολή εκτέλεσής τους που θα δίνεται στον ανάδοχο- εμπίπτει κάθε εργασία συντήρησης, βελτίωσης και επισκευής υποδομών οδοποιίας, που θα προκύψει ή θα καταστεί αναγκαία σε οποιοδήποτε περιοχή αρμοδιότητας ...., και μέχρι εξάντλησης του συμβατικού ποσού. Όσον δε αφορά στις λοιπές εργασίες που αποτελούν αντικείμενο της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης (βλ. ανωτέρω εργασίες υπό στοιχ. Α, Β, Γ, Δ και Η), αυτές αφορούν σε εργασίες κατηγορίας οικοδομικών (οι δε εργασίες υπό στοιχ. Γ' αφορούν και σε υδραυλικές και ηλεκτρομηχανολογικές εργασίες) και, επομένως, δεν είναι συναφείς προς τις εργασίες που αποτελούν αντικείμενο της αρχικής σύμβασης και συνίστανται σε εργασίες κατηγορίας οδοποιίας, και για το λόγο αυτό δεν μπορούν ν' αποτελέσουν νομίμως αντικείμενο συμπληρωματικής σύμβασης. (..) Κωλύεται η υπογραφή της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου...(Μη ανακλητέα με την 285/2012 πράξη του VI΄ Τμ. του Ελεγκτικού Συνεδρίου)

Ασφαλτοστρώσεις Δήμου...Με τα δεδομένα αυτά και κατόπιν συνεκτίμησης του συνόλου των υποβληθέντων ενώπιον του στοιχείων, το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν συντρέχουν εν προκειμένω οι προϋποθέσεις σύναψης της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης.4.1. Ειδικότερα, οι εργασίες οδοποιίας επί της οδού από τον Ζωολογικό Κήπο έως τον … συνιστούν ανεπίτρεπτη, εκ των υστέρων, ήτοι μετά τη δημοπράτηση του έργου, ουσιώδη τροποποίηση και επέκταση του τεχνικού του αντικειμένου, καθώς δεν προβλέπονταν στην αρχική σύμβαση, δεν ήταν γνωστές στο σύνολο των διαγωνιζομένων κατά την υποβολή της προσφοράς τους και δεν αποτέλεσαν τη βάση της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου. Ειδικότερα, στο αρχικό έργο είχε προβλεφθεί η πραγματοποίηση εργασιών ηλεκτροφωτισμού σε εντοπισμένες θέσεις επί της «Λεωφόρου του ΌΧΙ», ήτοι,  σύμφωνα με την τεχνική περιγραφή του έργου και τα τοπογραφικά διαγράμματα που προσκομίστηκαν, με σημειωμένες επ’ αυτών τις θέσεις του αρχικού έργου και των νέων εργασιών, «εμπρός του Ναού …, απέναντι δίπλα χώρου πρασίνου, στην είσοδο από το Δήμο … και προς …». Αντιθέτως, με την ελεγχόμενη συμπληρωματική σύμβαση επιδιώκεται η πραγματοποίηση εκτεταμένων εργασιών άλλης φύσης, ήτοι εργασιών οδοποιίας, σε μεγάλο μήκος της οδού που αποτελεί τη συνέχεια της «Λεωφόρου του ΌΧΙ» εκτός του αστικού ιστού της Δ.Ε. …. Επομένως, οι προτεινόμενες εργασίες συνιστούν ένα νέο, αυτοτελές, τεχνικό έργο, που ουδόλως συνδέεται με τις πραγματοποιηθείσες εργασίες ηλεκτροφωτισμού επί της «Λεωφόρου του ΌΧΙ». Ούτε, προφανώς, πρόκειται για εργασίες που δεν μπορούν να διαχωριστούν από τις εργασίες ηλεκτροφωτισμού επί της «Λεωφόρου του ΌΧΙ» χωρίς βλάβη για την αναθέτουσα αρχή ή που είναι αναγκαίες για την άρτια ολοκλήρωση και λειτουργικότητα του έργου. Τέλος, η ανάγκη άμεσης αποκατάστασης των βλαβών επί της εν λόγω οδού, που επικαλείται η αναθέτουσα αρχή, δεν καθιστά επιτρεπτή τη συμπερίληψη των εργασιών αυτών στην τρέχουσα εργολαβία, αφού δεν πληρούνται οι λοιπές προϋποθέσεις για τη νόμιμη σύναψη της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης, οι οποίες πρέπει να συντρέχουν σωρευτικά.(...)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις για την εκτέλεση των ανωτέρω συμπληρωματικών εργασιών και, ως εκ τούτου, κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου συμπληρωματικής σύμβασης.

Εξέταση της δυνατότητας υπογραφής Συμπληρωματικής Συμβάσεως για πρόσθετες εργασίες σε έργο των Ενόπλων Δυνάμεων, σύμφωνα με τα άρθρα 43 και 44 του ΠΔ 609/1985.α) Είναι νόμιμη η υπογραφή Συμπληρωματικής Σύμβασης με τον ανάδοχο του έργου «Αναβάθμιση Εγκαταστάσεων Καυσίμων εντός Βάσης στην 117 ΠΜ» (ΑΝΔ-188Ν) για τις επιπλέον εργασίες που ανατέθηκαν σ’ αυτόν, διότι για τις εργασίες αυτές συντρέχουν οι προκύπτουσες από την ερμηνεία του άρθρου 8 παρ.1 του Ν 1418/1984, σε συνδυασμό με τα άρθρα 43-44 του ΠΔ 609/1985  προϋποθέσεις, προκειμένου να χαρακτηρισθούν «πρόσθετες». β) Ο ανάδοχος θα πληρωθεί στα πλαίσια υλοποίησης της συμπληρωματικής συμβάσεως, αφού πρώτα ολοκληρωθούν οι προβλεπόμενες εκ του νόμου διαδικασίες (παραλαβή εργασιών κ.λπ.). 

1η συμπληρωματική σύμβαση του έργου Αντικατάσταση δικτύου ύδρευσης.(...)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις 2-6 της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι α) δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου συμπληρωματικής σύμβασης ως προς τις εργασίες κατασκευής των ιδιωτικών παροχών και β) κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου συμπληρωματικής σύμβασης ως προς τις εργασίες που κατέστησαν αναγκαίες λόγω της αποκάλυψης του πλακοσκεπούς οχετού. Οι δύο αυτές ομάδες εργασιών δεν μπορούν να προσδιοριστούν ως προς το ποσό τους από το Κλιμάκιο, καθότι, όπως έγινε δεκτό ανωτέρω (σκέψη 7.11), δεν προσκομίστηκε ακριβής ανάλυση του ποσού της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης από την αναθέτουσα αρχή, παρότι ζητήθηκε σχετικώς με τις προηγηθείσες δύο αναβλητικές Πράξεις αυτού.Για τους λόγους αυτούς Δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «Αντικατάσταση δικτύου ύδρευσης Μοιρών», ως προς τις εργασίες της κατασκευής των ιδιωτικών παροχών.Κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «Αντικατάσταση δικτύου ύδρευσης ...», ως προς τις εργασίες που κατέστησαν αναγκαίες λόγω της αποκάλυψης του πλακοσκεπούς οχετού