Υποστήριξη στην προετοιμασία υποβολής πρότασης για την ενεργειακή αναβάθμιση-αυτοματοποίηση του συστήματος ηλεκτροφωτισμού κοινόχρηστων χώρων (οδοφωτισμός) και εφαρμογές smart cities στον Δήμο ...Με τα δεδομένα αυτά, η επίμαχη δαπάνη είναι νόμιμη, καθώς το ως άνω συμβατικό αντικείμενο αφορά σε παροχή γενικών υπηρεσιών, συνεπώς της απευθείας ανάθεσης στον ανάδοχο δεν απαιτείτο να προηγηθεί δημόσια ηλεκτρονική κλήρωση.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί.

Παροχή Υπηρεσιών:Με τα δεδομένα αυτά, ενόψει του ότι στον «ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟ ΕΡΓΑΣΙΩΝ», που επισυνάπτεται στο έγγραφο επανυποβολής του χρηματικού εντάλματος από το Δήμο, περιγράφονται αναλυτικά οι υπηρεσίες που πρόκειται να παρασχεθούν (ως προς τα οικοδομικά υπολείμματα, τη βλάστηση και τη διαδρομή του νερού προς τον υδρόμυλο), οι εργατοώρες που απαιτούνται για τη διεκπεραίωση καθεμιάς από αυτές καθώς και η τιμή για κάθε εργατοώρα αναλόγως του είδους της εργασίας, το συνολικό ποσό του προϋπολογισμού καθίσταται ορισμένο και, έστω και εκ των υστέρων, ελέγξιμο. Ωστόσο το αντικείμενο των υπηρεσιών όπως περιγράφηκε ανωτέρω δεν περιορίζεται σε απλή καταγραφή της υφιστάμενης κατάστασης, αλλά συνίσταται σε επιστημονικού περιεχομένου απεικόνιση χώρου χαρακτηρισμένου ως ιστορικού μνημείου και, περαιτέρω, σε αξιολόγηση της πραγματικής κατάστασης της περιοχής από αρχιτέκτονα μηχανικό, ώστε να καταστεί δυνατή η ένταξη των εργασιών της μετέπειτα αποκατάστασης του χώρου σε χρηματοδοτικά προγράμματα. Επομένως, οι ανατεθείσες υπηρεσίες εμπίπτουν στην έννοια των τεχνικών και λοιπών συναφών επιστημονικών υπηρεσιών του ν. 4412/2016 και κατά συνέπεια είναι εφαρμοστέες οι διαδικαστικές διατάξεις του άρθρου 118 παρ. 5 και 6 του                    ν. 4412/2016. Παρ’ όλα αυτά όμως, ενόψει της δυσκολίας διάκρισης στην προκειμένη περίπτωση των επίμαχων υπηρεσιών ως «γενικών υπηρεσιών» ή ως «τεχνικών και λοιπών συναφών επιστημονικών υπηρεσιών» του ν. 4412/2016,   τα όργανα του Δήμου ενήργησαν συγγνωστώς, δίχως πρόθεση καταστρατήγησης των προαναφερθεισών διαδικαστικών διατάξεων.

Παροχή υπηρεσιών:..Όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, με την 3124/2019 απόφαση του Δημάρχου ..., ανατέθηκαν απευθείας από το Δήμο στην εταιρεία «...» υπηρεσίες που αφορούν στην καταγραφή των γεωτεμαχίων ιδιοκτησίας του Δήμου από το Εθνικό Κτηματολόγιο, στον εντοπισμό αυτών που έχουν χαρακτηρισθεί δασικά και στην υποβολή των τυχόν απαιτούμενων αντιρρήσεων επί των οικείων δασικών χαρτών.Με το αντικείμενο αυτό οι άνω υπηρεσίες δεν πληρούν τα εννοιολογικά κριτήρια των τεχνικών και λοιπών συναφών επιστημονικών υπηρεσιών που εκτέθηκαν στη σκέψη ΙΙ και, ως εκ τούτου, νομίμως ανατέθηκαν στη δικαιούχο του επίμαχου χρηματικού εντάλματος χωρίς της διενέργεια δημόσιας ηλεκτρονικής κλήρωσης. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι νόμιμη και, ως εκ τούτου, το ένταλμα αυτό πρέπει να θεωρηθεί. 

Αμοιβή για παροχή εργασιών:..Με τα δεδομένα αυτά και ενόψει του ότι οι εργασίες συντήρησης οροφογραφιών και λοιπών διακοσμητικών στοιχείων (κυματίων, ξύλινων στοιχείων, επιχρισμάτων και λίθινων και μεταλλικών αντικειμένων και πλακιδίων) έχουν συμπεριληφθεί στην τεχνική έκθεση για την αποκατάσταση του Διατηρητέου Ιστορικού Δημαρχείου ..., η δαπάνη για την εκτέλεση των επίμαχων υπηρεσιών-που αποτελούν «μελέτη» με αντικείμενο την εκτέλεση των ως άνω εργασιών-δεν είναι νόμιμη, διότι για την απευθείας ανάθεσή τους έπρεπε να είχε τηρηθεί η προβλεπόμενη διαδικασία δημόσιας ηλεκτρονικής κλήρωσης. Πλην όμως, τα αρμόδια δημοτικά όργανα χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των κείμενων διατάξεων εσφαλμένα υπέλαβαν ότι για την απευθείας ανάθεσή τους δεν απαιτείτο να τηρηθεί η προβλεπόμενη διαδικασία δημόσιας ηλεκτρονικής κλήρωσης.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης των αρμόδιων δημοτικών οργάνων.

ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ.Με τα δεδομένα αυτά η εντελλόμενη δαπάνη είναι αντίθετη στην αρχή της οικονομικότητας, διότι αφορά στην πληρωμή εργασιών μη εξειδικευμένης φύσης που μπορούσε να εκτελέσει το υπηρετούν στο Δήμο προσωπικό. Συγκεκριμένα, το αντικείμενο των εργασιών αφορά κυρίως στη συλλογή των εγγράφων για τη συμπλήρωση του φακέλου αδειοδότησης και δεν περιλαμβάνει τη σύνταξη των σχετικών μελετών, μέσω αξιολόγησης στοιχείων και εφαρμογής επιστημονικών γνώσεων.(..)Ενόψει δε των ανωτέρω, ο αριθμός των πέντε υπαλλήλων του Δήμου που, σύμφωνα με την από 29.3.2018 βεβαίωση αυτού έχουν γνωστικό αντικείμενο συναφές με αυτό της επίμαχης υπηρεσίας, κρίνεται απολύτως επαρκής για την εκτέλεσή της, χωρίς να ασκεί επιρροή ο αορίστως επικαλούμενος φόρτος εργασίας αυτών..Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω,  η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Παροχή υπηρεσιών:Με τα δεδομένα αυτά, οι ανατεθείσες υπηρεσίες δεν υπάγονται   στην έννοια της μελέτης του άρθρου 2 παρ. 1 περ. 9 υποπερ. α΄, καθόσον δεν αποβλέπουν στην παραγωγή, επέμβαση, σχεδιασμό ή απεικόνιση έργου, αλλά αφορούν σε υπηρεσίες αποτύπωσης, ανάλυσης και καταγραφής υφιστάμενης κατάστασης σχετικά με την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας και στην επιλογή της βέλτιστης παρέμβασης, ώστε να μεγιστοποιηθεί το οικονομικό όφελος του Δήμου. Το γεγονός δε ότι ως CPV χρησιμοποιήθηκε κωδικός που αντιστοιχεί σε «τεχνικές υπηρεσίες», όπως αναφέρεται στο Παράρτημα I του Προσαρτήματος Γ΄ του ν. 4412/2016, δεν ασκεί επιρροή, διότι από την αναλυτική περιγραφή του αντικειμένου της σύμβασης προκύπτει ότι οι ανατεθείσες υπηρεσίες εμπίπτουν στην έννοια των γενικών υπηρεσιών και η αναγραφή του εν λόγω κωδικού έγινε από παραδρομή. Συνεπώς, της απευθείας ανάθεσης των επίμαχων υπηρεσιών δεν απαιτούνταν η τήρηση της διαδικασίας του άρθρου 118 παρ. 5 του ν. 4412/2016.(..)Ενόψει όμως της προσκομισθείσας, με το έγγραφο επανυποβολής, ανάλυσης σχετικά με το κόστος των εν λόγω υπηρεσιών, στην περίπτωση που αυτές υλοποιούνταν από το προσωπικό του Δήμου, που θα ανερχόταν σε 27.020,00 ευρώ, ήτοι μεγαλύτερο του ποσού της ελεγχόμενης σύμβασης, το Κλιμάκιο κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα του Δήμου δεν ενήργησαν με πρόθεση καταστρατήγησης των κείμενων διατάξεων, αλλά συγγνωστώς υπέλαβαν ότι με την εν λόγω σύμβαση λειτουργούσαν προς το συμφέρον του Δήμου και σύμφωνα με την αρχή της οικονομικότητας.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης.

Παροχή υπηρεσιών:..Με δεδομένα αυτά η δαπάνη είναι νόμιμη, διότι οι επίμαχες υπηρεσίες δεν αποτελούν μελέτη ούτε τεχνικές και λοιπές συναφείς επιστημονικές υπηρεσίες, αλλά γενικές (συμβουλευτικές) υπηρεσίες, για την απευθείας ανάθεση των οποίων δεν απαιτείται να τηρηθεί διαδικασία δημόσιας ηλεκτρονικής κλήρωσης ούτε να κατέχει ο ανάδοχος πτυχίο μελετητή.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί.

Παροχή υπηρεσιών υποστήριξης για την ωρίμανση και χρηματοδότηση έργων:.Με αυτά τα δεδομένα, οι ανατεθείσες υπηρεσίες για υποστήριξη του Δήμου στην εξεύρεση και επιλογή χρηματοδοτικών προγραμμάτων και την προετοιμασία φακέλων για την ένταξή του σε αυτά συνιστούν συμβουλευτικές απλές υπηρεσίες και όχι μελέτη ή παροχή τεχνικών και λοιπών συναφών επιστημονικών υπηρεσιών. Επομένως, αφενός δεν απαιτείτο να διενεργηθεί ηλεκτρονική κλήρωση σύμφωνα με την παρ. 5 του άρθρου 118 του ν. 4412/2016 για την ανάθεσή τους, αφετέρου αρμοδίως παρέλαβε τις υπηρεσίες η επιτροπή παρακολούθησης και παραλαβής γενικής φύσης υπηρεσιών. Περαιτέρω, ενόψει του ότι, όπως αναφέρεται στην παρ. 7 της οικείας μελέτης, η ποσότητα των εργασιών, συναπτόμενη με τη δημοσίευση προσκλήσεων για συμμετοχή σε προγράμματα αλλά και με τις διαφορετικές ενέργειες που απαιτούνται για κάθε επιμέρους πρόσκληση, δεν είναι δυνατόν να προσδιορισθεί επακριβώς εκ των προτέρων, οι επίμαχες υπηρεσίες δεν μπορούν να διαιρεθούν σε επιμέρους ποσότητες ανά εργασία και να προσδιορισθεί κάποια σχετική τιμή μονάδας  με τις αντίστοιχες ανθρωποώρες εργασίας, ο δε λόγος περί αοριστίας του προϋπολογισμού είναι αβάσιμος. Εντούτοις, η δαπάνη είναι μη κανονική, καθόσον δεν δεσμεύτηκε εξ αρχής σε βάρος της οικείας πίστωσης του προϋπολογισμού το συνολικό ποσό της σύμβασης, αλλά μόνο τμήμα αυτού που αντιστοιχούσε στο χρονικό διάστημα του υπολοίπου του έτους 2018 και δεν προκύπτει ότι έγινε ανάληψη πολυετούς υποχρέωσης. Δεδομένου όμως ότι το υπόλοιπο ποσό της σύμβασης δεσμεύτηκε αμέσως κατά το νέο έτος 2019 (Α.Α.Υ. 207/11.1.2019), η παράβαση των οργάνων του Δήμου δεν έγινε με πρόθεση καταστρατήγησης των σχετικών διατάξεων, αλλά οφείλεται σε συγγνωστή πλάνη. Τέλος, αν και αναρμοδίως η ανωτέρω μελέτη συντάχθηκε και θεωρή-θηκε από τον Δήμαρχο και τον ειδικό συνεργάτη του, η πλημμέλεια αυτή ομοίως οφείλεται σε πλάνη των δημοτικών οργάνων η οποία, δεδομένης της πληρότητας της συνταχθείσας μελέτης και της ομαλής διεξαγωγής της διαδικασίας απευθείας ανάθεσης κρίνεται συγγνωστή.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης.

Εκπόνηση εργαστηριακών ελέγχων:..Με δεδομένα τα ανωτέρω, η παροχή των ως άνω τεχνικών υπηρεσιών που περιλαμβάνει εργαστηριακούς ελέγχους και λήψη δοκιμίων από δομικά στοιχεία για εργαστηριακές δοκιμές από ειδικά μηχανήματα και εκτός του  χώρου του Κολυμβητηρίου (έκθεση του εργαστηρίου αντοχής του ΑΠΘ για τα δοκίμια Δομικού …), όπως οι υπηρεσίες αυτές περιγράφονται στα έγγραφα του διαγωνισμού και προκύπτουν από τα παραδοτέα της σύμβασης, συνιστούν ειδική τεχνική υπηρεσία που απαιτεί εξειδικευμένες γνώσεις και εμπειρία και δεν περιλαμβάνεται στα καθήκοντα του προσωπικού  της Διεύθυνσης των Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου .., όπως αυτά περιγράφονται στον Οργανισμό του. Συνακόλουθα η εντελλόμενη δαπάνη είναι νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί. 

Παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών...Ενόψει των ανωτέρω δεδομένων, το Τμήμα κρίνει κατά πλειοψηφία ότι η ανάθεση της ελεγχόμενης σύμβασης σε ιδιώτη δεν αντίκειται στην αρχή της οικονομικότητας. Και τούτο διότι ότι η Γενική Γραμματεία Ψηφιακής Πολιτικής είναι εμφανώς υποστελεχωμένη αριθμητικά, το δε προσωπικό που υπηρετεί σε αυτήν δεν προκύπτει ότι διαθέτει κατάλληλη εμπειρία για να ασκήσει τις εξειδικευμένες και επιτελικές αρμοδιότητες που προβλέπονται στο νόμο. Τέλος, ενόψει των σοβαρών ελλείψεων κατάλληλου προσωπικού που κατά τα προαναφερθέντα αντιμετωπίζει η αναθέτουσα αρχή, η διάρκεια της σύμβασης δεν υπερβαίνει το εύλογο και αναγκαίο μέτρο. Συνεπώς, οι συμβουλευτικές υπηρεσίες που αποτελούν το αντικείμενο της ανάθεσης αυτής επιτρεπτώς ανατίθενται σε ιδιώτες, απορριπτομένης ως αβάσιμης της πλημμέλειας που αναδείχθηκε με την προσβαλλόμενη Πράξη.(...)Ως προς τη δεύτερη πλημμέλεια, το αιτούν Υπουργείο υποστηρίζει ότι η Επιτροπή Διενέργειας του Διαγωνισμού νομίμως συγκροτήθηκε, σύμφωνα με την παρ. 11 του άρθρου 221 του ν. 4412/2016. Πράγματι, η ελεγχόμενη σύμβαση δεν έχει ως αντικείμενο την «παροχή τεχνικών υπηρεσιών», όπως περιγράφονται στο άρθρο 2 παρ. 6 περ. (β) και απαριθμούνται στο Παράρτημα Ι του Προσαρτήματος Γ του ν. 4412/2016, κατά τούτο δε, η κρίση της προσβαλλόμενης πράξης κατά την οποία η Επιτροπή Διενέργειας του διαγωνισμού έπρεπε να συγκροτηθεί σύμφωνα με τα προβλεπόμενα για τις δημόσιες συμβάσεις «μελετών και παροχής τεχνικών υπηρεσιών και λοιπών συναφών επιστημονικών υπηρεσιών» (άρθρο 221 παρ. 9 του ν. 4412/2016), είναι εσφαλμένη. Αντιθέτως, αντικείμενο της σύμβασης αποτελεί η παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 2 παρ. 1 περ. 9 (β)του ίδιου νόμου, για τον λόγο δε αυτόν, η συγκρότησή της σύμφωνα με όσα προβλέπονται για τις δημόσιες συμβάσεις «παροχής γενικών υπηρεσιών» είναι νόμιμη