Προμήθεια τροφίμων.Με αυτά τα δεδομένα, το Κλιμάκιο κρίνει ότι μη νομίμως ανατέθηκε η ανωτέρω προμήθεια με τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης στη φερόμενη ως δικαιούχο εταιρεία, δεδομένου ότι δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις επιτρεπτής προσφυγής στην εν λόγω διαδικασία που τίθενται από τις διατάξεις του άρθρου 25 του πδ 60/2007, στο πεδίο εφαρμογής των οποίων εμπίπτει η επίμαχη σύμβαση, ενόψει του ότι η δαπάνη για την προμήθεια τροφίμων κατά το προηγούμενο αυτής 12μηνο υπερβαίνει το όριο των 207.000,00 ευρώ (..), ενώ από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει η συνδρομή απρόβλεπτων περιστάσεων, συναρτώμενων με έκτακτα γεγονότα μη οφειλόμενα σε υπαιτιότητα των αρμοδίων οργάνων,...Περαιτέρω, η επίμαχη δαπάνη δεν είναι δυνατό να νομιμοποιηθεί κατ’ εφαρμογή της διάταξης του άρθρου 66 παρ. 28 του ν. 3984/2011, αφού στο πεδίο εφαρμογής της υπάγονται μόνο δαπάνες από προμήθειες ιατροτεχνολογικών προϊόντων...Κατόπιν τούτων, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί. 

Δεν ανακλήθηκε με την ΕλΣυνΤμ.4/44/2017

Προμήθεια φαρμακευτικών σκευασμάτων:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες νομικές σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει ότι στη διαδικασία ανάθεσης της επίμαχης προμήθειας υπάρχουν οι ακόλουθες ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες:I) Η ελεγχόμενη διαδικασία πρόσκλησης ενδιαφέροντος συνιστά διαδικασία διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση προκήρυξης, σύμφωνα με το άρθρο 25 παρ. 1 περ. γ΄ του π.δ. 60/2007. Πλην όμως, στην προκείμενη περίπτωση δεν πληρούνται οι σωρευτικά απαιτούμενες προϋποθέσεις του άρθρου αυτού, καθόσον: 1) δεν συντρέχει περίπτωση απρόβλεπτου γεγονότος, τα αναφερόμενα δε στο 15063/6.8.2015 έγγραφο του Νοσοκομείου προς το Κλιμάκιο, ότι η Ε.Π.Υ. προκήρυξε τους 1ΑΦ/2013 – 4Φ/2013 διαγωνισμούς προμήθειας φαρμάκων βάσει δραστικής ουσίας, τους οποίους στη συνέχεια ματαίωσε (βλ. 2888/24.7.2015 έγγραφο της Ε.Π.Υ.) δεν ασκούν έννομη επιρροή. (...)Αναρμοδίως διενεργήθηκε η επίμαχη διαδικασία για την προμήθεια φαρμάκων βάσει δραστικής ουσίας από το Νοσοκομείο, αντί της 6η Υ.Π.Ε., σύμφωνα με τα οριζόμενα στην 68/24.1.2013 απόφαση του Διοικητή της 6ης Υ.Π.Ε. Η αρμοδιότητα δε του Νοσοκομείου δεν βρίσκει έρεισμα ούτε στην μεταγενέστερη 1133/13.8.2014 απόφαση του Διοικητή της 6ης Υ.Π.Ε., προεχόντως διότι αυτή εκδόθηκε μετά την ημερομηνία διενέργειας της διαδικασίας ανάθεσης και δεν έχει αναδρομική ισχύ.X. Ενόψει των ανωτέρω νομικών πλημμελειών, το Κλιμάκιο κρίνει ότι κωλύεται η υπογραφή των υποβληθέντων προς έλεγχο σχεδίων συμβάσεων.

Προμήθειες. (..) το Νοσοκομείο μη νομίμως προσέφυγε για την προμήθεια νευροχειρουργικού υλικού σε διαδικασία διαπραγμάτευσης και όχι σε ανοικτό διαγωνισμό, αφού η προϋπολογιζόμενη δαπάνη αυτής υπερβαίνει το όριο των 60.000 ευρώ, πέραν του οποίου επιβάλλεται η διενέργεια ανοικτού διαγωνισμού. Περαιτέρω, από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει, ούτε το νοσοκομείο επικαλείται ότι συνέτρεξαν λόγοι επείγοντες, οφειλόμενοι σε αυταπόδεικτα απρόβλεπτες περιστάσεις, οι οποίοι κατέστησαν αδύνατη τη διενέργεια νόμιμης διαγωνιστικής διαδικασίας(..) Όμως, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η εντελλόμενη δαπάνη, πρέπει να θεωρηθεί νόμιμη κατ’ εφαρμογή της διάταξης του άρθρου 66 παρ. 28 του ν. 3984/2011, η οποία ίσχυε και κατά τον χρόνο διενέργειας της υπό κρίση προμήθειας (7.8.2015), αφού το Νοσοκομείο έχει προσκομίσει εκτύπωση από το Παρατηρητήριο Τιμών, εκ της οποίας προκύπτει ότι η συμβατική τιμή του είδους...δεν υπερβαίνει την αντίστοιχη καταχωρημένη για αυτό τιμή στο Παρατηρητήριο Τιμών (...), το δε ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής θα μπορούσε να θεωρηθεί, εάν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2017, τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει.

Προμήθεια αγγειακών μοσχευμάτων.(..)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα ήδη εκτέθηκαν στη νομική σκέψη που προηγήθηκε, το Κλιμάκιο κρίνει κατά πλειοψηφία ότι, κατά τον βασίμως προβαλλόμενο λόγο διαφωνίας, η προμήθεια αγγειακών μοσχευμάτων από τη φερόμενη ως δικαιούχο με τη διαδικασία της διαπραγματεύσεως δεν είναι νόμιμη, καθώς δεν διαπιστώνεται η συνδρομή καμίας από τις αναφερόμενες στις διατάξεις των παραγράφων 12 και 13 του άρθρου 2 του ν. 2286/1995 προϋποθέσεις για την επιτρεπτή προσφυγή στην διαδικασία αυτή. (..)Ανεξαρτήτως, όμως, των ανωτέρω, το Νοσοκομείο, σε κάθε περίπτωση, δεν απέδειξε ότι το ίδιο δεν βαρύνεται με καμίας μορφής υπαιτιότητα για τη μη διενέργεια διαγωνιστικής διαδικασίας για την προμήθεια των επίμαχων ειδών, καθώς δεν προκύπτει ότι όχλησε τους αρμόδιους φορείς σχετικώς με την καθυστέρηση υλοποιήσεως των Π.Π.Υ.Φ.Υ. των ετών 2012, 2013 και 2014, ενώ επίσης δεν προκύπτει ότι αιτήθηκε την κατ’ εξαίρεση εξουσιοδότησή του να διενεργήσει δημόσιο ανοικτό διαγωνισμό για την κάλυψη των αναγκών του (..)Εξάλλου, η επίμαχη δαπάνη δεν δύναται να θεωρηθεί νόμιμη κατ’ εφαρμογήν της διατάξεως του άρθρου 66 παρ. 28 του  ν. 3984/2011, όπως συμπληρώθηκε με το άρθρο 47 του ν. 4272/2014, καθώς, σε κάθε περίπτωση, δεν αποδείχθηκε από το Νοσοκομείο ότι εν προκειμένω συντρέχουν οι προϋποθέσεις εφαρμογής της διατάξεως αυτής. Ειδικότερα, δεν προσκομίζεται βεβαίωση των αρμοδίων οργάνων του Νοσοκομείου ότι για τα επίμαχα είδη δεν υπάρχει καταχωρημένη τιμή στο Παρατηρητήριο Τιμών της Ε.Π.Υ., ενώ και υπό την εκδοχή ότι πράγματι δεν υπάρχει τέτοια καταχώρηση...δεν αποδεικνύεται ότι οι τιμές των επίμαχων ειδών δεν υπερβαίνουν τις συμβατικές τιμές της τελευταίας, νομίμως συναφθείσας (ήτοι κατόπιν διενέργειας νόμιμης διαγωνιστικής διαδικασίας) από το φορέα συμβάσεως για είδη αυτά..(..) Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί

Με την προδικαστική προσφυγή, η προσφεύγουσα επιχείρηση ζητά την ακύρωση της απόφασης του Διοικητικού Συμβουλίου του Νοσοκομείου Παπαγεωργίου, η οποία ενέκρινε τις τεχνικές προσφορές ορισμένων συμμετεχουσών εταιρειών για συγκεκριμένα είδη νευροχειρουργικού υλικού. Αντικείμενο της σύμβασης είναι η προμήθεια αναλώσιμου νευροχειρουργικού υλικού, συμπεριλαμβανομένων φρεζών για πνευματικό κρανιοτόμο και μήτρες μήνιγγος, με συνολική εκτιμώμενη δαπάνη 900.000€. Η προσφεύγουσα υποστηρίζει ότι οι προσφορές των άλλων εταιρειών δεν πληρούν τις τεχνικές προδιαγραφές της διακήρυξης, όπως τις μεγέθη των φρεζών, τον τύπο του κολλαγόνου για τις μήτρες μήνιγγος, και άλλες απαιτήσεις, και ζητεί την απόρριψή τους.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ: Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει ότι κατά παράβαση του άρθρου 25 του π.δ. 60/2007 – το οποίο τυγχάνει εφαρμοστέο στην προκειμένη περίπτωση ως εκ της συνολικής προϋπολογιζόμενης δαπάνης για την προμήθεια ομοειδών ειδών σε ετήσια βάση – προσέφυγε το Ε.ΚΕ.Α., μέσω της ως άνω μη νόμιμης παράτασης,  ουσιαστικά στη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης για την υλοποίηση της επίμαχης προμήθειας, δεδομένου ότι δεν προκύπτει η συνδρομή έκτακτων περιστάσεων, οφειλομένων σε απρόβλεπτες περιστάσεις, τα οποία κατέστησαν αδύνατη τη διενέργεια και την ολοκλήρωση εγκαίρως της οικείας διαγωνιστικής διαδικασίας. Τούτο, διότι όσα επικαλείται το Ε.ΚΕ.Α. δεν οφείλονται σε εξωγενείς παράγοντες μη δυνάμενους να προβλεφθούν, αλλά ανάγονται στη σφαίρα ευθύνης της ίδιας της Διοίκησης, στο πλαίσιο της αρχής της ενότητας της οποίας, αφενός μεν επιβάλλεται η συνεργασία όλων των αρμόδιων υπηρεσιών υγείας, ώστε να δρομολογούνται εγκαίρως οι προβλεπόμενες διαγωνιστικές διαδικασίες, αφετέρου δε τα όργανα του Ε.Κ.Ε.Α. δεν δύνανται να επικαλεστούν τις ενέργειες ή παραλείψεις τρίτων δημόσιων φορέων, προκειμένου να δικαιολογήσουν την προσφυγή στη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης. Πλην όμως, το Κλιμάκιο συνεκτιμώντας: α) την αδήριτη ανάγκη του Ε.ΚΕ.Α. για την πραγματοποίηση της επίμαχης προμήθειας, η οποία είναι ζωτικής σημασίας για τη δημόσια υγεία και ειδικότερα για τη διενέργεια ιολογικού ελέγχου του αίματος, β) το γεγονός ότι το Ε.ΚΕ.Α., με την επίμαχη ανάθεση τρίμηνης διάρκειας, κατέβαλε προσπάθεια να μην υπερβεί το αναγκαίο μέτρο που απαιτείτο μέχρι την τελεσφόρηση του ενιαίου ανοικτού διαγωνισμού και γ) ότι ο ενιαίος ανοικτός διαγωνισμός προκηρύχθηκε από το Ε.ΚΕ.Α. την επομένη μόλις ημέρα από τον ορισμό αυτού ως φορέα διενέργειας του διαγωνισμού, άγεται στη κρίση, ότι τα αρμόδια όργανα του Ε.ΚΕ.Α. ενήργησαν συγγνωστώς και χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των κείμενων διατάξεων κατά την πραγματοποίηση της επίμαχης προμήθειας.

Προμήθεια αναλώσιμου υλικού αποστείρωσης.(..) Με αυτά τα δεδομένα και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την Επίτροπο, ότι μη νομίμως ανατέθηκε η ανωτέρω προμήθεια με τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης, δεδομένου ότι δεν συντρέχουν οι νόμιμες προϋποθέσεις επιτρεπτής προσφυγής στην εν λόγω διαδικασία. Ειδικότερα, η αξία της επίμαχης προμήθειας, αναγόμενη σε ετήσια βάση (βλ. προϋπολογισμό ποσού 157.533,28 ευρώ για την εν λόγω προμήθεια ), υπερβαίνει το νόμιμο όριο διενέργειας απευθείας ανάθεσης (20.000 ευρώ), ενώ από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει, ούτε το Νοσοκομείο αποδεικνύει, ότι συνέτρεξαν λόγοι επείγοντος, οφειλόμενοι σε αυταπόδεικτα απρόβλεπτες περιστάσεις, οι οποίοι κατέστησαν αδύνατη τη διενέργεια νόμιμης διαγωνιστικής διαδικασίας για την κάλυψη των αναγκών του.... σε κάθε περίπτωση, δεν αποδεικνύεται ούτε η έλλειψη υπαιτιότητας του Νοσοκομείου για τη μη διενέργεια διαγωνισμού, καθόσον δεν διευκρινίζονται οι τυχόν ενέργειες στις οποίες αυτό προέβη για τη διασφάλιση της προμήθειας των επίμαχων ειδών, πριν προσφύγει στη συγκεκριμένη εξαιρετική διαδικασία. Ειδικότερα δεν προβάλλεται ότι τα αρμόδια όργανα του Νοσοκομείου απέστειλαν εγκαίρως τις απαιτούμενες τεχνικές προδιαγραφές του αναλώσιμου υλικού αποστείρωσης στο Γ.Ν..., ούτε ότι εν συνεχεία όχλησαν το Νοσοκομείο αυτό ή την εποπτεύουσα Υγειονομική Περιφέρεια για τη διενέργεια των ενιαίων διαγωνισμών.... Συνακόλουθα, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ.(συμφωνία-πλαίσιο). (..)ζητείται η ανάκληση της 9/2018 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή των σχεδίων συμφωνίας - πλαίσιο....με αντικείμενο την προμήθεια υγειονομικού υλικού (αναλώσιμα έγχυσης)..Ακολούθως, με την ήδη προσβαλλόμενη 9/2018 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή των υποβληθέντων προς έλεγχο σχεδίων συμφωνίας - πλαίσιο μεταξύ αφενός της Α.Σ.Δ.Υ.Σ., αφετέρου των εταιρειών ... Α.Ε. και ... ... A.E.B.E., με την αιτιολογία ότι η προθεσμία υπογραφής τους έληξε στις 31.12.2017, σύμφωνα με την 18396/14.2.2017 Κ.Υ.Α.. Κατόπιν αυτών και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη που προηγήθηκε (υπό στοιχείο ΙΙ), εφόσον τα υποβληθέντα προς έλεγχο σχέδια συμφωνίας-πλαίσιο αφορούν προμήθεια που είχε ενταχθεί στο Ε.Π.Π. 2014 (με τη με Αριθμ. Πρωτ. Π1/297/7.3.2014/ΥΠ.Α.ΑΝ./ΓΓΕ απόφαση), οι σχετικές συμβάσεις έπρεπε να υπογραφούν έως 31.12.2017, κατά ρητή πρόβλεψη της 18396/14.2.2017 Κ.Υ.Α. (βλ. και το Φ.600.163/18/341846/Σ.311/8.2.1018 έγγραφο της Α.Σ.Δ.Υ.Σ.). Ο δε ισχυρισμός της αιτούσας ότι η σύμβαση-πλαίσιο θεωρείται, κατά το άρθρο 23 του π.δ. 118/2017 (ΦΕΚ Α΄ 150), ως συναφθείσα ήδη από 6.12.2017, οπότε και της κοινοποιήθηκε η προαναφερθείσα κατακυρωτική απόφαση (με το Φ.600/557/260225/Σ.3338/6.12.2017 έγγραφο της Α.Σ.Δ.Υ.Σ.), δεν ασκεί επιρροή στην υπό κρίση υπόθεση, δεδομένου ότι αφενός απαιτείται έως 31.12.2017 υπογραφή, όπως ρητά προβλέπει η 18396/14.2.2017 Κ.Υ.Α., των συμβάσεων που αφορούν τις ενταγμένες στο Ε.Π.Π. 2014 προμήθειες, αφετέρου δεν νοείται υπογραφή τους πριν την ολοκλήρωση του προβλεπόμενου υποχρεωτικού ελέγχου νομιμότητας από το Ελεγκτικό Συνέδριο...Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει να κριθεί ότι κωλύεται η υπογραφή των υποβληθέντων προς έλεγχο σχεδίων συμφωνίας-πλαίσιο, απορριπτομένης της αίτησης ανάκλησης κατά της 9/2018 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου.

Προμήθεια αντιδραστηρίων ανοσολογικών εξετάσεων.(..)Με τα δεδομένα αυτά ...το Κλιμάκιο κρίνει, κατ’ εκτίμηση του σχετικού λόγου διαφωνίας, ότι μη νομίμως το Νοσοκομείο προέβη από μόνο του στην ανάθεση της επίμαχης προμήθειας με την ανωτέρω εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης, καθώς δεν προκύπτει, αλλά ούτε και το Νοσοκομείο επικαλείται ότι υπήρχε σχετική πρόβλεψη σε κάποιο ΠΠΥΥ ή ότι είχε παρασχεθεί σ’ αυτό σχετική δυνατότητα από την Ε.Π.Υ. κατόπιν εγκρίσεως του αρμόδιου Υπουργού, στο πλαίσιο του συστήματος διενέργειας των προμηθειών, που θεσπίζει ο ν. 3580/2007. ... Τέλος, η ανάθεση της επίμαχης προμήθειας πάσχει και για τον πρόσθετο λόγο ότι πριν από την απόφαση της 15ης Συνεδρ./14.7.2016 (θέμα Ε.Η.Δ. 3ο) του Διοικητικού Συμβουλίου του Νοσοκομείου, με την οποία εγκρίθηκε η σύναψη της επίμαχης σύμβασης με τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης, δεν είχε ληφθεί η σύμφωνη γνώμη της Ενιαίας Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων (Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ.). ...Κατ’ ακολουθίαν των προεκτεθέντων, η ελεγχόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη.....και το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Προμήθεια καυσίμου:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην υπό στοιχ. ΙΙ σκέψη, το Τμήμα άγεται στην κρίση, ότι συντρέχει στην προκειμένη περίπτωση η προϋπόθεση της μοναδικότητας του προμηθευτή, που δικαιολογεί κατά νόμο την προσφυγή στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση προκήρυξης. Τούτο διότι η προσφυγή στην εξαιρετική αυτή διαδικασία για την προμήθεια του συγκεκριμένου τύπου καυσίμου (AVGAS 100 LL) που χρησιμοποιείται μόνο για την κίνηση των πυροσβεστικών αεροσκαφών ήταν αναγκαία, δοθέντος ότι το καύσιμο αυτό διακινεί μόνο η εταιρεία ..., η οποία διαθέτει και τις απαιτούμενες εγκαταστάσεις και τον εξοπλισμό. Το καύσιμο αυτό, δεν μπορεί να διακινηθεί από τις εγκαταστάσεις και τον εξοπλισμό που χρησιμοποιείται για τους άλλους τύπους αεροπορικών καυσίμων, γεγονός που καθιστά την εταιρεία ... εν τοις πράγμασι αποκλειστικό προμηθευτή και διακινητή του καυσίμου αυτού (βλ. και την 489/VI/2010 απόφαση της Επιτροπής Ανταγωνισμού). Η διαπίστωση αυτή θεμελιώνεται περαιτέρω και στο γεγονός ότι κατά τη διενέργεια στο παρελθόν ανοικτών διαγωνισμών για την ανάθεση της επίμαχης σύμβασης είχε εκδηλώσει ενδιαφέρον μόνο η εταιρεία ... (βλ. τα προσκομιζόμενα πρακτικά ανοίγματος τεχνικών προσφορών των διενεργηθέντων διαγωνισμών που διεξήχθησαν από το έτος 2006, καθώς και τις σχετικές κατακυρωτικές αποφάσεις). Ως εκ τούτου το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι με επάρκεια αιτιολογείται στην προκειμένη περίπτωση η συνδρομή των προβλεπόμενων στο άρθρο 25 παρ. 1 περ. β του π.δ.60/2007 προϋποθέσεων προσφυγής στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη προκήρυξη διαγωνισμού.(...)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το Τμήμα αποφαίνεται, κατά πλειοψηφία, ότι η αίτηση της Διοίκησης Αεροπορικής Υποστήριξης του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας καθώς και υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία «...» για αναθεώρηση της 3494/2012 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου πρέπει να γίνουν δεκτές