ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΕΡΓΑ.Ανάθεση:Μη νόμιμη η καταβολή αμοιβής από Δήμο σε εργοληπτικές επιχειρήσεις, ως απόρροια ανάληψης των υποχρεώσεων της αυτοδικαίως λυθείσας και τεθείσας σε εκκαθάριση Δημοτικής Επιχείρησης, καθόσον: α) η υποκατάσταση της Δημοτικής Επιχείρησης από τις ανωτέρω εργοληπτικές επιχειρήσεις στην εκτέλεση των ως άνω έργων είναι μη νόμιμη, όχι μόνο διότι δεν τηρήθηκε η διαδικασία για την επιτρεπόμενη από το ν. 1418/1984 υποκατάσταση του αναδόχου, αλλά προεχόντως διότι, μέσω αυτής της ανάθεσης εκ μέρους της Δημοτικής Επιχείρησης, καταστρατηγήθηκαν οι οικείες διατάξεις περί διενέργειας διαγωνισμών, β) κατά το χρόνο που ο Πρόεδρος της Δημοτικής Επιχείρησης υπέγραψε τις επίμαχες συμβάσεις με τις ως άνω εργοληπτικές επιχειρήσεις, το Δ.Σ. της Δημοτικής Επιχείρησης δεν είχε ακόμα αποδεχθεί τις οικείες αναθέσεις από το Δήμο και επομένως, κατά τον επίμαχο χρόνο, η Δημοτική Επιχείρηση δεν είχε την αρμοδιότητα να αναθέσει την εκτέλεση των έργων σε τρίτους και γ) δεν υπάρχουν πρωτόκολλα παραλαβής των έργων, που να έχουν εκδοθεί από την Δημοτική Επιχείρηση και με τα οποία να πιστοποιείται η καλή εκτέλεση των έργων εκ μέρους των αναδόχων, αλλά μόνο τα από 11.10.2012 και 1.2.2013 πρωτόκολλα οριστικής παραλαβής από την Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου, με τα οποία πιστοποιείται η καλή εκτέλεση των έργων εκ μέρους της Δημοτικής Επιχείρησης, ενώ ούτε οι τελικές επιμετρήσεις και οι λογαριασμοί των έργων έχουν συνταχθεί από τους ανωτέρω αναδόχους, αλλά από την Δημοτική Επιχείρηση.

Έργο..Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, εφόσον στη συγκεκριμένη περίπτωση, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, αντικείμενο του 1ου Α.Π.Ε. δεν ήταν η διενέργεια συμπληρωματικών (νέων) εργασιών, αλλά η αύξηση των ποσοτήτων των ήδη προβλεπομένων συμβατικών εργασιών, το Τμήμα κρίνει ότι συντρέχουν οι νόμιμες προύποθέσεις για την επιβάρυνση του κονδυλίου των απροβλέπτων της οικείας σύμβασης με τη δαπάνη των εργασιών αυτών, δοθέντος, επιπροσθέτως, ότι αφενός μεν αυτές κατέστησαν αναγκαίες λόγω εσφαλμένων προμετρήσεων της οικείας μελέτης, αφετέρου δε ότι το προς εκτέλεση αντικείμενο της σύμβασης δεν τροποποιήθηκε. Κατόπιν των ανωτέρω, η Πράξη της οποίας ζητείται η ανάκληση (23/2010), η οποία έθεσε ως προϋπόθεση για την αυξομείωση των ήδη προβλεπομένων συμβατικών εργασιών τη συνδρομή «απρόβλεπτων περιστάσεων», πρέπει να ανακληθεί ως προς την κρίση της περί μη νομιμότητας της δαπάνης, που εντέλλεται με το 176, οικονομικού έτους 2009, χρηματικό ένταλμα πληρωμής. Το ένταλμα δε αυτό θα μπορούσε να θεωρηθεί, εάν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2009, σε βάρος των πιστώσεων του προϋπολογισμού του οποίου εκδόθηκε.

ΑΠΕΥΘΕΙΑΣ ΑΝΑΘΕΣΕΙΣ.(Κατατμηση) (..)  για την εκτέλεση εργασιών επισκευής και συντηρήσεως των κτιριακών εγκαταστάσεων ...(..) V. Από τα ανωτέρω προκύπτει ότι οι προπαρατεθείσες δαπάνες αφορούν την εκτέλεση ομοίων ή ομοειδών εργασιών, ήτοι εργασιών που αφορούν τη συντήρηση, ανακαίνιση και επισκευή των κτιριακών εγκαταστάσεων του Νοσοκομείου. Το ποσό, δε, των απευθείας αναθέσεων του Νοσοκομείου προς τη φερόμενη ως δικαιούχο και μόνο, για την εκτέλεση των εν λόγω εργασιών, ανέρχεται τουλάχιστον στα 21.200 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., ενώ, συνυπολογιζομένων και των ανωτέρω ενδεικτικώς αναφερομένων απευθείας αναθέσεων ομοίων ή ομοειδών εργασιών και σε άλλους αναδόχους, η συνολική αξία των εν λόγω αναθέσεων υπερβαίνει το ποσό των 60.000 ευρώ. ...Συνεπώς, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα κατ’ εκτίμηση του πρώτου λόγου διαφωνίας, οι εν λόγω αναθέσεις διενεργήθηκαν κατά κατάτμηση της συνολικής ετήσιας δαπάνης ομοειδών υπηρεσιών, δυναμένων να κατακυρωθούν σε έναν ή περισσότερους αναδόχους μέσω της διενέργειας δημόσιου ανοικτού διαγωνισμού...VI. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η ελεγχόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και το επίμαχο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Προμήθεια αντλητικού συγκροτήματος .Δεν αφορά εκτέλεση έργου, για το οποίο τυγχάνουν εφαρμογής οι διατάξεις της νομοθεσίας περί δημοσίων έργων, καθόσον πρόκειται για προμήθεια υλικών (αντλητικών συγκροτημάτων κ.λπ.), τα οποία δεν συνδέονται με το έδαφος κατά τρόπο που να μην μπορούν να αποχωρισθούν από αυτό χωρίς ουσιαστική βλάβη και αλλοίωση τους, και εκτέλεση εργασιών μεταφοράς και τοποθέτησης που δεν απαιτούν ειδικές τεχνικές γνώσεις και εξειδικευμένο επιστημονικό τεχνικό προσωπικό. Εξάλλου, και από τα προσκομιζόμενα από το Δήμο στοιχεία προκύπτει ότι το κόστος προμήθειας των υλικών υπερτερεί του κόστους τοποθέτησης τους.

Παροχή υπηρεσιών διαχείρισης επικίνδυνων ιατρικών αποβλήτων...ζητείται παραδεκτώς η ανάκληση της 184/2017 πράξης του Κλιμακίου Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στο IV Τμήμα..Εξάλλου, το αιτούν ως προς την εν μέρει μη κανονικότητα της ελεγχόμενης δαπάνης (για το μήνα Ιούνιο 2014) αβασίμως επικαλείται την εφαρμογή των διατάξεων των άρθρων 2 του π.δ. 113/2010 και 21 παρ. 7 του ν. 2362/1995 και τούτο, διότι οι εν λόγω διατάξεις συνιστούν απόκλιση από τον επιβαλλόμενο στα ως άνω νομοθετήματα τρόπο ανάληψης των δαπανών του Δημοσίου και των λοιπών φορέων της Γενικής Κυβέρνησης και είναι στενά ερμηνευτέες με αποτέλεσμα να μην έχουν εφαρμογή στην προκειμένη περίπτωση για τους λόγους που αναλυτικά εκτίθενται στην πράξη του Κλιμακίου, σε κάθε δε περίπτωση η εν λόγω δαπάνη ουδόλως δύναται να υποστηριχθεί ότι επιβλήθηκε εκτάκτως και ως εκ τούτου ήταν αδύνατη η ορθή τήρηση της διαδικασίας ανάληψης υποχρέωσης, όπως αβάσιμα προβάλλει το αιτούν, αφού τα όργανα του Νοσοκομείου γνωρίζοντας την ανάγκη του για παροχή των εν λόγω υπηρεσιών, είχαν προβεί ήδη από τον Ιανουάριο του έτους 2014 σε συνεχόμενες μηνιαίες απευθείας αναθέσεις στην ανωτέρω εταιρεία. Επίσης, το Τμήμα κρίνει ότι πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος και ο ισχυρισμός περί συνδρομής λόγων επιτακτικού δημοσίου συμφέροντος, οι οποίοι επέβαλαν τη σύναψη της σύμβασης και δικαιολογούν, κατ’ εκτίμηση του περιεχομένου της υπό κρίση ανάκλησης, τη θεώρηση του ανωτέρω χρηματικού εντάλματος, καθόσον το δημόσιο συμφέρον εξυπηρετείται προεχόντως με την τήρηση της νομιμότητας και όχι με παραβιάσεις της εθνικής νομοθεσίας (Ε.Σ. Πρ. ΙV Tμ.57, 42/2016, πρβλ. VI Τμ. αποφ. 1249, 1254/2011). Τέλος, κατ’ εκτίμηση των ειδικότερων περιστάσεων της συγκεκριμένης υπόθεσης και ιδίως του ότι το αιτούν δεν αποδεικνύει ότι επέδειξε τη δέουσα επιμέλεια και προέβη στις απαιτούμενες ενέργειες για τη διασφάλιση των επίμαχων υπηρεσιών κατόπιν νόμιμης διαδικασίας, το Τμήμα κρίνει ότι είναι απορριπτέος ο ισχυρισμός του περί της συνδρομής υπέρ αυτού συγγνωστής πλάνης κατά τη διενέργεια της εν λόγω δαπάνης.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει να απορριφθεί η υπό κρίση αίτηση του Γενικού Νοσοκομείου .... για ανάκληση της 184/2017 πράξης του Κλιμακίου Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στο Τμήμα τούτο.

Aντικατάσταση αγωγών ομβρίων...Οι προβλεπόμενες εργασίες ήταν κυρίως αφανείς εργασίες εντός του εδάφους, η ακριβής προμέτρηση ποσοτήτων των οποίων θα ήταν δυνατή, κατά το στάδιο της μελέτης, μόνο με την πραγματοποίηση διερευνητικών τομών στην οδό, διαδικασία που δεν προκρίθηκε, διότι επρόκειτο για οδό σε λειτουργία, με αποτέλεσμα η μελέτη να στηριχθεί σε επιφανειακή εκτίμηση – προμέτρηση ποσοτήτων. Σύμφωνα με το ίδιο ως άνω έγγραφο, κατά την εκτέλεση του έργου προέκυψε αύξηση στις εργασίες κυρίως των εκσκαφών και μεταφοράς των προϊόντων προς απόρριψη και εγκιβωτισμού με σκυρόδεμα του αγωγού στο σημείο σύνδεσης με τον συλλεκτήριο αγωγό στη ..., οι οποίες ήταν αναπόφευκτες προκειμένου το έργο να αποδοθεί, το συντομότερο δυνατό, ολοκληρωμένο, λειτουργικό και άρτια τεχνικά κατασκευασμένο. Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Τμήμα κρίνει ότι αντικείμενο του 1ου Α.Π.Ε. του έργου «Αντικατάσταση αγωγών ομβρίων» ήταν πράγματι η επανόρθωση ποσοτικών σφαλμάτων της μελέτης και ως εκ τούτου, νομίμως η σχετική δαπάνη για την πληρωμή των προαναφερόμενων υπερσυμβατικών εργασιών βάρυνε το κονδύλιο των απρόβλεπτων της οικείας σύμβασης. Κατ’ ακολουθίαν, η δαπάνη που εντέλλεται με το 414, οικονομικού έτους 2010, χρηματικό ένταλμα είναι νόμιμη, ωστόσο, το ένταλμα αυτό δεν μπορεί να θεωρηθεί λόγω λήξης του οικονομικού έτους 2010.

Σύμβαση παροχής υπηρεσιών μεταξύ Νοσοκομείου και εταιρείας για την συντήρηση, τεχνική υποστήριξη και αναβάθμιση των εφαρμογών λογισμικού του ως άνω Νοσοκομείου, νόμιμα συνάφθηκε με τη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης, αφού η εταιρεία αυτή έχει εγκαταστήσει τις εφαρμογές αυτές στο Νοσοκομείο μόνο για χρήση από αυτό και έχει την αποκλειστική κυριότητα των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας επί των εφαρμογών αυτών. Επί πλέον αιτιολογούνται πλήρως οι λόγοι που επέβαλαν την σύναψη της επίμαχης σύμβασης με αυξημένο τίμημα σε σχέση με αυτό της προηγούμενης παρόμοιας σύμβασης με την ίδια εταιρεία. (Σχετ. πρξ. IV Τμ. 1, 152/2004, VI Τμ. 61/2004).

Καταβολή της αμοιβής του για την εκτέλεση των εργασιών «Αντικατάσταση έξι (6) κατεστραμμένων, μαντεμένιων ιστών φωτισμού του δικτύου ηλεκτροφωτισμού του Δήμου ...... κατά το έτος 2012» (το πρώτο Χ.Ε.) και «Συντήρηση κατεστραμμένων φωτιστικών ...... του πρώην Δήμου ...... κατά το έτος 2010» (το δεύτερο Χ.Ε.).(...). (...) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, η ελεγχόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη διότι πριν από την ανάθεση των επίμαχων εργασιών δεν προκύπτει ότι συντάχθηκε η απαιτούμενη από τις διατάξεις του άρθρου 1 του π.δ./τος 28/1980 μελέτη για την εκτέλεση τους, δεδομένου ότι δεν αποδεικνύεται η συνδρομή νόμιμου λόγου απαλλαγής από τη σύνταξη αυτής (βλ. αρ.1 παρ.5 και 6 του π.δ/τος 28/1980). Λαμβανομένου δε υπόψη ότι η ανάθεση των επίμαχων εργασιών έγινε κατ΄επίκληση των διατάξεων της παρ. 9 του άρθρου 209 του ν.3463/2006, τα συντασσόμενα τεύχη της μελέτης θα έπρεπε να είχαν εγκριθεί με απόφαση του Δημάρχου. Εξάλλου, από τα στοιχεία του φακέλου δεν αποδεικνύεται ότι συντρέχει εν προκειμένω περίπτωση εφαρμογής της τελευταίας διάταξης της παρ.4 του άρθρου 209 του ν.3463/2006, σύμφωνα με την οποία για την απευθείας ανάθεση εργασιών για τις οποίες δεν απαιτούνται από τη φύση τους τεχνικές γνώσεις ή τεχνική εμπειρία και η απαιτούμενη μελέτη υποκαθίσταται από την προϋπολογιζόμενη δαπάνη, την περιγραφή των εργασιών και τα τυχόν λοιπά στοιχεία. Κατά συνέπεια, η ελεγχόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη και το επίμαχο χρηματικό ένταλμα, που εκδόθηκε για την εξόφληση της, μη θεωρητέο, όπως βάσιμα προβάλλει η διαφωνούσα Επίτροπος με τον πρώτο και δεύτερο λόγο διαφωνίας της. Αντιθέτως, ο τρίτος λόγος διαφωνίας της Επιτρόπου δεν ευσταθεί

Nομιμότητα της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου και του σχεδίου σύμβασης με αντικείμενο «Αντιπλημμυρικά έργα Π.Ε.Η. ...»(...) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η ελεγχόμενη σύμβαση, ως εκ του αντικειμένου της, έχει το χαρακτήρα σύμβασης παροχής υπηρεσιών, καθόσον αφορά σε εκτέλεση εργασιών. Τούτο δε, διότι οι προπαρατεθείσες εργασίες δεν εμπίπτουν στην έννοια του δημοσίου έργου, δεδομένου ότι δεν συνίστανται σε κατασκευή, επέκταση, ανακαίνιση, επισκευή, συντήρηση ή ερευνητική εργασία, το αποτέλεσμα των οποίων συνδέεται άμεσα με το έδαφος κατά τρόπο διαρκή και σταθερό. Αντιθέτως, μάλιστα, για την εκτέλεση των εργασιών αυτών δεν απαιτείται τέτοιου βαθμού εξειδικευμένη τεχνική γνώση ή τέτοιου είδους τεχνική επέμβαση, ώστε να μπορούν να χαρακτηριστούν δημόσιο έργο, αλλά δύνανται να εκτελεστούν προσηκόντως, υπό την καθοδήγηση της αρμόδιας Διεύθυνσης Τεχνικών Έργων, από επαγγελματίες χειριστές που διαθέτουν τα κατάλληλα μηχανήματα και τη συνήθη εμπειρία χρήσης τους. Προς τούτο συνηγορεί και το γεγονός της ύπαρξης εν προκειμένω μίας απλής τεχνικής περιγραφής των προς εκτέλεση εργασιών, χωρίς ειδική τεχνική μελέτη, αλλά και χωρίς ειδικότερη αναφορά του ακριβούς μεγέθους των συνολικώς ζητούμενων ποσοτήτων εργασιών. 

Καταβολή αμοιβής για την εξόφληση του 1ου λογαριασμού  έργου.(...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Τμήμα κρίνει ότι το αντικείμενο της σύμβασης, όπως αναλυτικά παρατέθηκε ανωτέρω, δεν αφορά σε εκτέλεση έργου, καθόσον οι εκτελούμενες εργασίες καθαίρεσης πινακίδων δεν αποτελούν κατασκευή, επέκταση, ανακαίνιση, επισκευή, συντήρηση ή ερευνητική εργασία, το αποτέλεσμα των οποίων συνδέεται άμεσα με το έδαφος ή υπέδαφος κατά τρόπο διαρκή και σταθερό, ώστε να μπορεί να θεωρηθεί ότι αποτελεί συστατικό του κατ' άρθρο 953 Α.Κ. Εξάλλου, για την εκτέλεση των ανωτέρω εργασιών μπορεί να απαιτείται μια ιδιαίτερη τεχνική γνώση, δεδομένου ότι η μη προσήκουσα εκτέλεση τους εγκυμονεί αυξημένες δυσκολίες και κινδύνους, αρκεί, όμως, για την ορθή διεκπεραίωση τους η εκτέλεση αυτών να γίνεται από επαγγελματίες που διαθέτουν τα κατάλληλα μηχανήματα, τη σχετική εμπειρία και λαμβάνουν επιπλέον τα προσήκοντα μέτρα ασφαλείας.