Παροχή υπηρεσιών καθαριότητας:...Με δεδομένα τα ανωτέρω, και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙ της παρούσας, βασίμως αιτιάται η Επίτροπος ότι μη νομίμως ανατέθηκαν οι ως άνω υπηρεσίες στην κατονομαζόμενη ως δικαιούχο εταιρεία, κατόπιν διενέργειας συνοπτικού διαγωνισμού, διότι: α) Η ετήσια δαπάνη για την κάλυψη των αναγκών καθαριότητας του Νοσοκομείου υπολογιζόμενη, βάσει των δεδομένων που επικαλείται το Νοσοκομείο, στο ποσό των  564.998, 24 ευρώ άνευ Φ.Π.Α., υπερβαίνει τις 60.000 (μη συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.) που είναι το όριο διενέργειας συνοπτικού διαγωνισμού.  β) Και υπό την εκδοχή επαναχαρακτηρισμού του συνοπτικού διαγωνισμού ως απ΄ευθείας ανάθεσης, την οποία υποστηρίζει το Νοσοκομείο με το έγγραφο επανυποβολής, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η αναστολή, με την 85/2017 απόφαση της Επιτροπής Αναστολών του Συμβουλίου της Επικρατείας, της διαδικασίας σύναψης ατομικών συμβάσεων εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου και η εν συνεχεία παραπομπή στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με την 1305/2017 απόφαση του Γ΄ Τμήματος του ιδίου Δικαστηρίου σχετικών προδικαστικών ερωτημάτων, καθώς και το γεγονός ότι η καθαριότητα ενός Νοσοκομείου επείγει αφ΄εαυτής τόσο ώστε να μην επιτρέπει καμμία αναβολή, δεν ανταποκρίνονται στις προμνησθείσες προϋποθέσεις που θέτει το άρθρο 32 παρ. 2 περ. γ΄ του ν. 4412/2016 για την προσφυγή στην απευθείας ανάθεση και δεν δικαιολογούν την αναγνώριση συγγνωστής πλάνης υπέρ των αρμοδίων οργάνων του Νοσοκομείου. Τούτο διότι οι ανάγκες καθαριότητας του Νοσοκομείου ως πάγιες ήταν αυτονοήτως δυνάμενες να προβλεφθούν, το δε Νοσοκομείο διέθετε από το πέρας του προηγούμενου ανοικτού διαγωνισμού επαρκή χρόνο να προβεί σε ενέργειες για την τήρηση της διαδικασίας ίδιου νέου ανοικτού διαγωνισμού έως ότου περατωθούν οι εκκρεμείς δίκες με το εριζόμενο ζήτημα αν επιτρέπεται η προσφυγή των δημοσίων αρχών σε ατομικές συμβάσεις εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου προκειμένου να εκπληρώνουν οι ίδιες υποχρεώσεις δημοσίου συμφέροντος, όπως εν προκειμένω η κάλυψη των αναγκών καθαριότητας των χώρων του Νοσοκομείου. Περαιτέρω, βασίμως προβάλλεται με τον δεύτερο λόγο διαφωνίας ότι η τηρηθείσα τακτική των διαδοχικών συνοπτικών διαγωνισμών καταστρατηγεί και τις διατάξεις περί προσυμβατικού ελέγχου από τον αρμόδιο Επίτροπο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, δοθέντος ότι η σχετική ετήσια δαπάνη, ανερχόμενη, όπως προαναφέρθηκε, στο συνολικό ετήσιο ποσό των 564.998, 24 ευρώ( μη συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α.) υπερβαίνει το τιθέμενο από το προδιαληφθέν άρθρο 35 παρ. 1 του Κώδικα Νόμων για το Ελεγκτικό Συνέδριο, όριο ελέγχου των 500.000 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α.

Παροχή υπηρεσιών καθαριότητας: Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει τα εξής: α) Όπως βασίμως προβάλλεται με τον πρώτο λόγο διαφωνίας, οι επίμαχες υπηρεσίες μη νομίμως ανατέθηκαν στη φερόμενη ως δικαιούχο εταιρεία με απευθείας ανάθεση. Τούτο δε, διότι, η εκτιμώμενη αξία των εν λόγω υπηρεσιών, οι οποίες έχουν περιοδικό χαρακτήρα, υπολογιζόμενη σε βάση δωδεκαμήνου, σύμφωνα με τις ειδικότερες προβλέψεις της διάταξης του άρθρου 6 παρ. 11 του νόμου 4412/2016 για τις συμβάσεις υπηρεσιών περιοδικού χαρακτήρα (βλ. σκ. ΙΙ), υπερβαίνει τόσο το ποσό των 20.000 ευρώ, μέχρι του οποίου επιτρέπεται η, άνευ ειδικών λόγων, προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της απευθείας αναθέσεως, όσο και το ποσό των 60.000 ευρώ, μέχρι του οποίου επιτρέπεται προσφυγή στη διαδικασία του συνοπτικού διαγωνισμού, αφού και μόνο η αξία των προαναφερομένων συμβάσεων καθαριότητας που συνήφθησαν εντός του χρονικού διαστήματος από 13.12.2017 έως 17.6.2017, ήτοι εντός χρονικού διαστήματος έξι (6) περίπου μηνών, ανήλθαν στο ποσό των 57.081,56 ευρώ άνευ Φ.Π.Α. [βλ. και την 7927/17.7.2017 διακήρυξη για τη διενέργεια συνοπτικού διαγωνισμού, σύμφωνα με την οποία η προϋπολογισθείσα δαπάνη για την ανάθεση των επίμαχων υπηρεσιών για έξι (6) μήνες ανήλθε στα 55.000 ευρώ άνευ Φ.Π.Α.]. Περαιτέρω, από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει η συνδρομή απρόβλεπτων περιστάσεων που κατέστησαν αδύνατη την ανάθεση των εν λόγω υπηρεσιών κατόπιν  διενέργειας ανοικτού διαγωνισμού. Ειδικότερα, από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει ότι το Νοσοκομείο προέβη εγκαίρως σε όλες τις απαιτούμενες ενέργειες για τη διενέργεια ανοικτού διαγωνισμού εντός του επίμαχου χρονικού διαστήματος, αντιθέτως, δε, προκύπτει ότι επιχειρούσε να καλύψει τις ανάγκες του σε υπηρεσίες καθαριότητας πρόσκαιρα, με συνοπτικούς διαγωνισμούς και διαδοχικές απευθείας αναθέσεις. Το γεγονός δε της μη έγκαιρης ολοκλήρωσης του συνοπτικού διαγωνισμού που προκηρύχθηκε με την 11742/26.10.2016 διακήρυξη, δεν συνιστά έκτακτο και απρόβλεπτο γεγονός που δικαιολογεί την επίμαχη απευθείας ανάθεση, καθώς, σε κάθε περίπτωση, ο εν λόγω διαγωνισμός, ενόψει του ύψους της ετήσιας δαπάνης για την παροχή υπηρεσιών καθαριότητας, η οποία υπερβαίνει το ποσό των 60.000 ευρώ, δεν συνιστά νόμιμη διαδικασία αναθέσεως. Εξάλλου, λόγω του γεγονότος ότι η ετήσια δαπάνη του Νοσοκομείου για υπηρεσίες καθαριότητας υπερβαίνει κατά πολύ το ποσό των 15.000 ευρώ, η απόφαση για την ανάθεση των επίμαχων υπηρεσιών καθαριότητας μη νομίμως ελήφθη από τον Διοικητή του Νοσοκομείου, όπως βασίμως, επίσης, προβάλλεται από την Αναπληρώτρια Επίτροπο, ενώ δεν δύναται να θεωρηθεί ότι η επίμαχη ανάθεση έχει εγκριθεί με την προμνησθείσα 6/23.2.2017 (Θέμα 17ο) απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Νοσοκομείου, με την οποία εγκρίθηκε η απευθείας ανάθεση των εν λόγω υπηρεσιών, προϋπολογισμού 30.000 ευρώ, κατόπιν συλλογής προσφορών, αφού η συνολική δαπάνη των αναθέσεων που πραγματοποιήθηκαν μετά την ανωτέρω απόφαση, συμπεριλαμβανομένης και της επίμαχης, υπερβαίνουν το ποσό των 30.000 ευρώ (25.845,73 ευρώ με την 2229/1.3.2017 σύμβαση + 14.983,17 ευρώ με την επίμαχη). Επιπλέον, βασίμως προβάλλεται με τον τρίτο λόγο διαφωνίας ότι η επίμαχη σύμβαση, κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρων 130 του ν. 4412/2016 και 68 παρ. 1 και 3 του ν. 3863/2010, δεν περιλαμβάνει τα στοιχεία α΄ έως στ΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 68 του ν. 3863/2010, με συνέπεια να είναι άκυρη και να μην δύναται να αποτελέσει νόμιμο έρεισμα για την πληρωμή της εντελλόμενης με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνης. Όσον αφορά δε τον ισχυρισμό του Νοσοκομείου ότι τα στοιχεία αυτά περιλαμβάνονται στην προσφορά που είχε κατατεθεί από την φερόμενη ως δικαιούχο στον διενεργηθέντα βάσει της 11742/26.10.2016 διακηρύξεως συνοπτικό διαγωνισμό, ο οποίος εκκρεμούσε, ο ισχυρισμός αυτός δεν δύναται να ασκήσει καμία επιρροή, καθώς πρόκειται για εντελώς διαφορετικές διαδικασίες, στις οποίες υπεβλήθησαν διαφορετικές προσφορές, ενώ ουδόλως προκύπτει από το κείμενο της επίμαχης συμβάσεως ότι έχει προσαρτηθεί σε αυτήν και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της τυχόν υποβληθείσα στη διαδικασία αυτή (της απευθείας αναθέσεως) προσφορά της φερομένης ως δικαιούχου, η οποία να περιλαμβάνει όλα τα απαιτούμενα σύμφωνα με το άρθρο 68 παρ. 1 του ν. 3863/2010 στοιχεία. Τέλος, γενομένων δεκτών των ανωτέρω λόγων μη νομιμότητας της δαπάνης, παρέλκει ως αλυσιτελής η εξέταση του τέταρτου λόγου διαφωνίας.

Παροχή υπηρεσιών καθαριότητας:..Υπό τα ανωτέρω δεδομένα, και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω στη σκέψη ΙΙ, βασίμως προβάλλει η Επίτροπος κατάτμηση της δαπάνης και παραβίαση των διατάξεων και αρχών που διέπουν τις διαδικασίες ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων υπηρεσιών. Τούτο διότι i) το προϋπολογισθέν ποσό της απευθείας ανάθεσης αλλά και η δαπάνη, έως και την συγκεκριμένη ανάθεση, για την κάλυψη των αναγκών καθαριότητας του Νοσοκομείου υπερβαίνει το όριο των 20.000 ευρώ (μη συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.), μέχρι του οποίου επιτρέπεται, σύμφωνα με τις προμνησθείσες διατάξεις του άρθρου 118 του ν. 4412/2016 η άνευ ειδικών λόγων προσφυγή των αναθετουσών Αρχών στην εξαιρετική διαδικασία της απ΄ευθείας ανάθεσης και ii) δεν αιτιολογείται με επάρκεια και σαφήνεια η συνδρομή απρόβλεπτων περιστάσεων που κατέστησαν αδύνατη τη διενέργεια και την ολοκλήρωση ανοικτής διαγωνιστικής διαδικασίας. Τέτοια απρόβλεπτη περίσταση δεν μπορεί να θεωρηθεί η μη ολοκλήρωση του ενιαίου διαγωνισμού από το ... «...», καθώς δεν αναφέρονται οι αιτίες της μη προκήρυξής ή μη ολοκλήρωσής του. Περαιτέρω, δεν προκύπτουν από τα στοιχεία του φακέλου ενέργειες του Νοσοκομείου ... «...», για τη διασφάλιση της παροχής των υπηρεσιών καθαριότητας είτε με τη διενέργεια ανοικτού διαγωνισμού από το ίδιο είτε μέσω πρόσληψης προσωπικού με ατομικές συμβάσεις εργασίας ιδιωτικού δικαίου, καθώς και τα αποτελέσματα αυτών έως τον χρόνο σύναψης της επίμαχης 49/18.5.2018 σύμβασης. Αντιθέτως, από τα παρατεθέντα στη σκέψη ΙΙΙ πραγματικά στοιχεία προκύπτει η συστηματική προσφυγή του Νοσοκομείου τουλάχιστον από την αρχή του έτους 2018 σε διαδικασίες απευθείας ανάθεσης υπηρεσιών καθαριότητας που παρεκκλίνουν από τους κανόνες συνάψεως ανοικτών διαγωνισμών. Πέραν τούτων, δεν προκύπτει με σαφήνεια από το οικ.861/25.9.2019 έγγραφο επανυποβολής του Νοσοκομείου ότι προβαλλόμενα με αυτό επιχειρήματα νομιμότητας της δαπάνης αφορούν στη συγκεκριμένη διαφωνία, καθώς στο έγγραφο αυτό παρατίθεται άλλο κείμενο διαφωνίας από αυτό της πράξης 21/2018 της Επιτρόπου, και στη σελ. 3 αυτού γίνεται αναφορά σε υπηρεσίες φύλαξης και όχι καθαριότητας.Εν όψει των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Απευθείας διαπραγμάτευση.Μη νόμιμες οι δαπάνες Νοσοκομείου που αφορούν στην καταβολή αμοιβής στη φερόμενη ως δικαιούχο εταιρεία για την προμήθεια οξυγόνου, καθόσον μη νομίμως προσέφυγε το Νοσοκομείο στην εξαιρετική διαδικασίας της απευθείας ανάθεσης των επίμαχων προμηθειών, το μεν διότι η ετήσια δαπάνη για την κάλυψη των αναγκών του Νοσοκομείου σε υγρό οξυγόνο υπερβαίνει κατά πολύ το όριο των 20.000 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., μέχρι του οποίου επιτρέπεται η άνευ ειδικών λόγων προσφυγή στην εξαιρετική αυτή διαδικασία, το δε διότι από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει η συνδρομή μη οφειλόμενων σε υπαιτιότητα των αρμοδίων οργάνων του φορέα έκτακτων περιστάσεων. Ο ισχυρισμός του Νοσοκομείου που αφορά στην πρόωρη εξάντληση των ποσοτήτων αυτών δεν μπορεί να αποδοθεί σε έκτακτα και μη δυνάμενα να προβλεφθούν γεγονότα, αφού το Νοσοκομείο όφειλε να μεριμνήσει εγκαίρως για τη διενέργεια ανοικτού διαγωνισμού, αντί να προβαίνει σε κατάτμηση μέσω διαδοχικών απευθείας αναθέσεων.    

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΘΑΡΙΟΤΗΤΑΣ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει τα ακόλουθα:1) Κατά τον βασίμως προβαλλόμενο από την Επίτροπο πρώτο λόγο διαφωνίας, μη νομίμως ανατέθηκαν οι επίμαχες υπηρεσίες μετά τη διενέργεια ηλεκτρονικής διαπραγμάτευσης, προϋπολογιζόμενης δαπάνης 191.740,00 ευρώ (μη συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.), χωρίς να προηγηθεί ο επιβαλλόμενος από τις διατάξεις του π.δ 60/2007 ανοικτός διαγωνισμός, το μεν διότι η δαπάνη αυτή –συναθροιζόμενη με την από 1.1.2016 δαπάνη ποσού 379.332,00 ευρώ για την κάλυψη των αναγκών του Νοσοκομείου σε υπηρεσίες καθαριότητας- υπερβαίνει το κοινοτικό όριο των 209.000 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., το δε διότι από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει η συνδρομή έκτακτων και απρόβλεπτων περιστάσεων, μη οφειλόμενων σε υπαιτιότητα των αρμοδίων οργάνων του φορέα, που κατέστησαν αδύνατη την προκήρυξη και διενέργεια διαγωνισμού για την ανάθεση των πάγιων και εκ των προτέρων γνωστών αναγκών του Νοσοκομείου σε υπηρεσίες καθαριότητας. Συναφώς, αβασίμως προβάλλει το Νοσοκομείο ότι, στο πλαίσιο υλοποίησης των ΠΠΥΥ 2012 και 2013, είχε οριστεί φορέας διενέργειας του ενιαίου διαγωνισμού για την ανάθεση των υπηρεσιών καθαριότητας το Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείου ....., το οποίο «κίνησε τις σχετικές διαδικασίες αλλά δεν τις ολοκλήρωσε». Τούτο διότι για το μεν ΠΠΥΥ 2012 δεν αποδεικνύεται ότι η διαβίβαση των τεχνικών προδιαγραφών από το Γενικό Νοσοκομείο ..... στο Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο ..... στις 20.5.2014 υπήρξε πράγματι έγκαιρη, για δε το ΠΠΥΦΥ 2013 ούτε προβάλλεται ούτε αποδεικνύεται ότι εγκαίρως απεστάλησαν οι τεχνικές προδιαγραφές στο φορέα διενέργειας του διαγωνισμού, ώστε να θεωρηθεί ότι η καθυστέρηση στην ολοκλήρωση των διαγωνιστικών διαδικασιών βαρύνει πράγματι εξολοκλήρου το Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείου ....., ενώ περαιτέρω ούτε προβάλλεται ούτε αποδεικνύεται ότι το Γενικό Νοσοκομείο ..... όχλησε τα αρμόδια όργανα του Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου…, καθώς και της εποπτεύσουσας Διοίκησης της 4ης Υγειονομικής Περιφέρειας για την επίσπευση της διαγωνιστικής διαδικασίας. Επιπροσθέτως, στο πλαίσιο υλοποίησης του ΠΠΥΦΥ 2014, δεν αποδεικνύεται ότι συνέτρεξαν απρόβλεπτες περιστάσεις που κατέστησαν αδύνατη την έγκαιρη δημοπράτηση των επίμαχων υπηρεσιών από τα αρμόδια όργανα του Νοσοκομείου. (..)2) Περαιτέρω, κατά τον ομοίως βασίμως προβαλλόμενο δεύτερο λόγο διαφωνίας, η τηρηθείσα τακτική ανάθεσης των επίμαχων διαδικασιών, μετά από δίμηνες διαπραγματεύσεις, με κατάτμηση της συνολικής δαπάνης που απαιτείται για την κάλυψη των ετήσιων αναγκών της αναθέτουσας αρχής σε υπηρεσίες καθαριότητας και μολονότι είναι γνωστή στα αρμόδια όργανα του Νοσοκομείου η αβεβαιότητα κατακύρωσης του αποτελέσματος του ανοικτού διαγωνισμού εντός του έτους 2016 (δεδομένου ότι αυτός θα διενεργηθεί το πρώτον στις 4.11.2016), καταστρατηγεί τις διατάξεις περί προσυμβατικού ελέγχου από τον αρμόδιο σχηματισμό του Ελεγκτικού Συνεδρίου, ενόψει του ότι η οικεία δαπάνη από 1.1.2016 έως 30.6.2016, συνολικού ποσού 568.998,00 ευρώ (μη συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.), υπερβαίνει ήδη το όριο των 500.000 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α. άνω του οποίου απαιτείται η διενέργεια προσυμβατικού ελέγχου από τον αρμόδιο Επίτροπο του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Μη ανακλητέα με την ΕΣ/ΤΜ.4/2/2017.

Παροχή υπηρεσιών φύλαξης νοσοκομείου:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει ότι κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την διαφωνούσα Επίτροπο, οι επίμαχες υπηρεσίες μη νομίμως ανατέθηκαν στη φερόμενη ως δικαιούχο εταιρεία με τη διαδικασία της διαπραγματεύσεως (απευθείας αναθέσεως). Τούτο δε, διότι, σύμφωνα με τα προεκτεθέντα στη σκέψη ΙΙΙ, η αξία των εν λόγω υπηρεσιών, οι οποίες έχουν περιοδικό χαρακτήρα, υπολογιζόμενη σε βάση δωδεκαμήνου, σύμφωνα με τις ειδικότερες προβλέψεις της διάταξης του άρθρου 6 παρ. 11 του νόμου 4412/2016 για τις συμβάσεις υπηρεσιών περιοδικού χαρακτήρα (βλ. σκ. ΙΙ), υπερβαίνει τόσο το ποσό των 20.000 ευρώ, μέχρι του οποίου επιτρέπεται η, άνευ ειδικών λόγων, προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της απευθείας αναθέσεως, όσο και το ποσό των 60.000 ευρώ, πέραν του οποίου επιβάλλεται η διενέργεια ανοικτού διαγωνισμού. Ειδικότερα, και μόνο η συνολική αξία των επίμαχων συμβάσεων που συνήφθησαν για την παροχή υπηρεσιών φύλαξης κατά τους μήνες Ιούνιο, Ιούλιο και Αύγουστο του έτους 2018, ανερχόμενη στα 26.085 ευρώ άνευ Φ.Π.Α. (8.695 ευρώ x 3), υπερβαίνει το ανωτέρω όριο των 20.000 ευρώ, ενώ, σύμφωνα με τα εκτιθέμενα στη σκέψη ΙΙΙ.Β, η συνολική αξία των συμβάσεων που συνήφθησαν με τη διαδικασία της απευθείας αναθέσεως εντός του έτους 2018, συμπεριλαμβανομένων και των επίμαχων, ανερχόμενη στο ποσό των 95.645 ευρώ άνευ Φ.Π.Α., υπερβαίνει το όριο των 60.000 ευρώ, πέραν του οποίου επιβάλλεται η διενέργεια ανοικτής διαγωνιστικής διαδικασίας. Περαιτέρω, από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει η συνδρομή απρόβλεπτων περιστάσεων που κατέστησαν αδύνατη την ανάθεση των εν λόγω υπηρεσιών κατόπιν διενέργειας ανοικτού διαγωνισμού. Ειδικότερα, από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτει ότι το Νοσοκομείο δεν μερίμνησε για την ένταξη διαγωνισμού για την ανάθεση των υπηρεσιών φύλαξης σε κάποιο ΠΠΥΦΥ, ενόψει της λήξεως της 4/2017 συμβάσεως στις 31.1.2018. Επιπλέον, η προοπτική της συνάψεως ατομικών συμβάσεων για την κάλυψη των σχετικών αναγκών του, ουδόλως δικαιολογεί την προσφυγή στη διαδικασία της απευθείας αναθέσεως για χρονικό διάστημα τουλάχιστον έντεκα (11) μηνών, σύμφωνα με τα εκτιθέμενα ανωτέρω, καθώς το Νοσοκομείο όφειλε, μέχρι τη μετάβαση στο νέο καθεστώς, να εφαρμόζει απαρεγκλίτως την νομοθεσία που ρυθμίζει τις διαδικασίες συνάψεως δημοσίων συμβάσεων. Άλλωστε, η δυνατότητα συνάψεως ατομικών συμβάσεων ήταν γνωστή ήδη από τον Φεβρουάριο του έτους 2016, οπότε και ετέθησαν σε ισχύ οι διατάξεις του άρθρου 97 του ν. 4368/2016. Όφειλε, συνεπώς, το Νοσοκομείο να προβεί εγκαίρως στις απαιτούμενες ενέργειες για τη σύναψη των εν λόγω συμβάσεων αμέσως μετά τη λήξη της …./2017 συμβάσεως, στις 31.1.2018, ειδάλλως να προβεί στις απαιτούμενες ενέργειες για τη διενέργεια διαγωνιστικής διαδικασίας μέχρι να καταστεί δυνατή η σύναψη ατομικών συμβάσεων κατ’ εφαρμογή της ανωτέρω διατάξεως. Τέλος, αβασίμως το Νοσοκομείο επικαλείται την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 6 παρ. 10 του ν. 4412/2016 και προβάλλει ότι οι διατάξεις αυτές του παρέχουν τη δυνατότητα να συνάπτει συμβάσεις με απευθείας ανάθεση για μεμονωμένα τμήματα, μέχρι του ποσού των 80.000 ευρώ, διότι οι διατάξεις αυτές, δεν εισάγουν εξαίρεση από τα αναφερόμενα στη σκέψη ΙΙ όρια για την υποχρέωση διενέργειας διαγωνισμού, όπως εσφαλμένως υπολαμβάνει το Νοσοκομείο, αλλά αναφέρονται στη διενέργεια επιμέρους διαγωνιστικών διαδικασιών, οι οποίες αποτελούν τμήματα ενός ευρύτερου διαγωνισμού. Στην προκειμένη όμως περίπτωση ουδεμία διαγωνιστική διαδικασία διενεργήθηκε, αντιθέτως πρόκειται για ανεπίτρεπτη κατάτμηση της συνολικής αξίας των συμβάσεων φύλαξης που συνήφθησαν σε δωδεκάμηνη βάση, ώστε να προκύψουν πολλές επιμέρους συμβάσεις κάτω των 20.000 ευρώ και να ανατεθούν με τη διαδικασία της απευθείας αναθέσεως προς αποφυγή των διατάξεων περί διενέργειας ανοικτού διαγωνισμού.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω οι ελεγχόμενες δαπάνες δεν είναι νόμιμες και τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθούν.

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΘΑΡΙΟΤΗΤΑΣ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει τα ακόλουθα:1) Κατά τον βασίμως προβαλλόμενο από την Επίτροπο πρώτο λόγο διαφωνίας, μη νομίμως παρασχέθηκαν οι επίμαχες υπηρεσίες ποσού 433.884,02 ευρώ χωρίς να προηγηθεί ο επιβαλλόμενος από τις διατάξεις του π.δ 60/2007 ανοικτός διαγωνισμός, το μεν διότι ακόμη και αυτή η μηνιαία δαπάνη για την κάλυψη των αναγκών του Νοσοκομείου σε υπηρεσίες καθαριότητας υπερβαίνει το κοινοτικό όριο των 209.000 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., το δε διότι από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει η συνδρομή μη οφειλόμενων σε υπαιτιότητα των αρμοδίων οργάνων του φορέα, εκτάκτων και απρόβλεπτων περιστάσεων. Αντιθέτως, από κανένα στοιχείο του φακέλου δεν αποδεικνύεται ότι από τις 30.6.2013 –οπότε έληξε η αρχική διάρκεια της από 1.7.2011 σύμβασης- δεν κατέστη δυνατή η προκήρυξη και διενέργεια διαγωνισμού για την κάλυψη των παγίων και εκ των προτέρων γνωστών  αναγκών του Νοσοκομείου σε υπηρεσίες καθαριότητας. Συναφώς το Νοσοκομείο και χωρίς καμία αναφορά σε προγενέστερα ΠΠΥΥ (επισημαίνεται ότι ακόμη και στο πλαίσιο υλοποίησης του ΠΠΥΥ 2010 είναι δυνατή η κατακύρωση διαγωνισμού έως τις 30.6.2016 βάσει της 5108/2015, (Β΄ 3008/2015) απόφασης του Υπουργού Υγείας), αναφέρει ότι στο πλαίσιο υλοποίησης του ΠΠΥΥ 2013 και μολονότι είχε οριστεί ως καταληκτική ημερομηνία για την δημοσίευση της διακήρυξης η 31.12.2014, τα αρμόδια όργανά του διαβίβασαν τις τεχνικές προδιαγραφές προς έγκριση στην Ε.Π.Υ. το πρώτον στις 4.11.2014, εν συνεχεία δε λόγω της μη έγκαιρης έγκρισης των τεχνικών προδιαγραφών ο διαγωνισμός δεν προκηρύχθηκε. Ωστόσο, οι περιστάσεις αυτές και ιδίως η καθυστερημένη διαβίβαση των τεχνικών προδιαγραφών προς έγκριση στην Ε.Π.Υ. δεν αποδεικνύουν ότι ακόμη και στο πλαίσιο υλοποίησης του ΠΠΥΥ 2013 η μη διενέργεια διαγωνισμού δεν ανάγεται στη σφαίρα ευθύνης των οργάνων του Νοσοκομείου. Περαιτέρω, μόνος ο ορισμός του Νοσοκομείου «….» με την 9944/12.3.2015 απόφαση της 1ης Υ.ΠΕ. ως φορέα διενέργειας του ενιαίου διαγωνισμού για την κάλυψη των αναγκών των Νοσοκομείων αρμοδιότητάς της στο πλαίσιο υλοποίησης του ΠΠΥΥ 2014 και η μη ολοκλήρωση του οικείου διαγωνισμού δεν συνιστά απρόβλεπτο γεγονός μη αναγόμενο στη σφαίρα ευθύνης των οργάνων του Νοσοκομείου. Τούτο διότι δεν προβάλλεται ότι τα αρμόδια όργανα του Νοσοκομείου απέστειλαν εγκαίρως τις απαιτούμενες τεχνικές προδιαγραφές στο Νοσοκομείο «…», ούτε ότι εν συνεχεία όχλησαν το Νοσοκομείο αυτό ή την εποπτεύουσα Υγειονομική Περιφέρεια για τη διενέργεια του διαγωνισμού. (..)

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕλΣυν./Τμ.4/40/2016

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ - ΑΓΟΡΕΣ.Ανάθεση - Διαδικασία διαγωνισμού - κατάτμηση:Μη νόμιμη η αμοιβή ιδιωτικής εταιρείας από Νοσοκομείο για την προμήθεια ειδών παντοπωλείου και διαφόρων τροφίμων, καθόσον το σύνολο των ειδών που αποτελούν το αντικείμενο των ως άνω απευθείας αναθέσεων είναι ομοειδή αγαθά (τρόφιμα και ροφήματα) των οποίων η συνολική αξία, κατά παράβαση των διατάξεων των παραγράφων 12 και 13 του άρθρου 2 του ν. 2286/1995, υπερβαίνει το τιθέμενο για τη νόμιμη προσφυγή στην απευθείας ανάθεση όριο των 20.000 ευρώ (χωρίς Φ.Π.Α.) και περαιτέρω, δεν προκύπτει, ούτε το Νοσοκομείο επικαλείται, συνδρομή λόγων κατεπείγοντος, οφειλόμενων σε απρόβλεπτες περιστάσεις, οι οποίοι (λόγοι) θα καθιστούσαν δικαιολογημένη την προσφυγή στην ως άνω εξαιρετική διαδικασία.

Παροχή υπηρεσιών καθαριότητας:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει τα εξής: Δοθέντος ότι σύμφωνα με τα προεκτεθέντα στη σκέψη ΙV, η συνολική αξία των επίμαχων συμβάσεων καθαριότητας των αποκεντρωμένων μονάδων  της 2ης Διοίκησης Υγειονομικής Περιφέρειας … που συνήφθησαν εντός του χρονικού διαστήματος από 2.5.2017 έως 1.8.2018, ανέρχεται στο συνολικό ποσό των 174.734,32 ευρώ, βασίμως προβάλλεται από την διαφωνούσα Επίτροπο ότι οι επίμαχες υπηρεσίες μη νομίμως ανατέθηκαν στους φερόμενους ως δικαιούχους με τη διαδικασία της απευθείας αναθέσεως. Τούτο δε, διότι, με βάση τα ανωτέρω δεδομένα, η αξία των εν λόγω υπηρεσιών, οι οποίες έχουν περιοδικό χαρακτήρα, υπολογιζόμενη σε βάση δωδεκαμήνου, σύμφωνα με τις ειδικότερες προβλέψεις της διάταξης του άρθρου 6 παρ. 11 του νόμου 4412/2016 για τις συμβάσεις υπηρεσιών περιοδικού χαρακτήρα (βλ. σκ. ΙΙΙ) υπερβαίνει τόσο το ποσό των 20.000 ευρώ, μέχρι του οποίου επιτρέπεται η, άνευ ειδικών λόγων, προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της απευθείας αναθέσεως, όσο και το ποσό των 60.000 ευρώ, πέραν του οποίου επιβάλλεται η διενέργεια ανοικτού διαγωνισμού. Εξάλλου, από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει η συνδρομή απρόβλεπτων περιστάσεων που κατέστησαν αδύνατη την ανάθεση των εν λόγω υπηρεσιών κατόπιν διενέργειας ανοικτού διαγωνισμού. Ειδικότερα, η 2η Διοίκηση Υγειονομικής Περιφέρειας …, καθ’ όλο το χρονικό διάστημα από την 1.1.2015, οπότε και κατέστη αρμόδια, δυνάμει των διατάξεων του άρθρου 21 του ν. 4238/2014 για την κατάρτιση του ετησίου προγράμματος προμηθειών και υπηρεσιών των αποκεντρωμένων μονάδων που υπάγονται στην εδαφική της περιφέρεια (βλ. και τις προδιαληφθείσες διατάξεις του άρθρου 4 παρ. 3β΄ του ν. 3329/2005 για τις αρμοδιότητες του Τμήματος Προμηθειών αυτής) και τη διενέργεια διαγωνιστικών διαδικασιών για τη σύναψη των σχετικών συμβάσεων, μέχρι και τον Αύγουστο του έτους 2018 (καταληκτικός χρόνος των επίμαχων συμβάσεων) δεν μερίμνησε για την ένταξη διαγωνισμού για την ανάθεση των επίμαχων υπηρεσιών καθαριότητας σε κάποιο ΠΠΥΦΥ. Αντιθέτως, με το προμνησθέν 20462/4.4.2019 έγγραφο του Διευθυντού του Τμήματος Προμηθειών αυτής συνομολογεί ότι καθ’ όλο το προαναφερόμενο χρονικό διάστημα προέβαινε στη σύναψη συμβάσεων καθαριότητας με τη διαδικασία της απευθείας αναθέσεως, καθώς ανέμενε την ολοκλήρωση της διαδικασίας συνάψεως ατομικών συμβάσεων εργασίας δυνάμει των διατάξεων του άρθρου 97 του ν. 4368/2016. Παρά, δε, το γεγονός ότι η διαδικασία αυτή δεν τελεσφόρησε για αρκετές, και ειδικότερα για 11 περίπου, αποκεντρωμένες μονάδες, η εν λόγω Δ.Υ.ΠΕ.. εξακολούθησε και μετά τον Ιούνιο του έτους 2018 να προβαίνει στη σύναψη συμβάσεων με τη διαδικασία της απευθείας αναθέσεως, επιμένοντας στην ανεύρεση σχετικής λύσεως μέσω της συνάψεως ατομικών συμβάσεων ή της προσλήψεως επικουρικού προσωπικού. Εντούτοις, όμως, η προοπτική της συνάψεως ατομικών συμβάσεων για την κάλυψη των αναγκών των αποκεντρωμένων μονάδων της Δ.Υ.ΠΕ.. σε υπηρεσίες καθαριότητας ουδόλως δικαιολογεί την προσφυγή στη διαδικασία της απευθείας αναθέσεως για το επίμαχο χρονικό διάστημα δεκαέξι (16) περίπου μηνών, σύμφωνα με τα εκτιθέμενα ανωτέρω, καθώς δεν συνιστά έκτακτο και απρόβλεπτο γεγονός. Τούτο, δε, διότι η Δ.Υ.ΠΕ.. γνώριζε εξαρχής ότι η ολοκλήρωση της σχετικής διαδικασίας επρόκειτο να διαρκέσει αρκετούς μήνες, η ίδια, δε, από τον Φεβρουάριο του έτους 2016, οπότε και ετέθησαν σε ισχύ οι διατάξεις του άρθρου 97 του ν. 4368/2016, ξεκίνησε τη διαδικασία συνάψεως ατομικών συμβάσεων - με την ανακοίνωση της σχετικής πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος στο Α.Σ.Ε.Π. - μόλις τον Αύγουστο του έτους 2017 (4.8.2017) ολοκληρώνοντας αυτήν για την πλειονότητα των μονάδων της δέκα (10) περίπου μήνες μετά, ήτοι τον Ιούνιο του έτους 2018. Δεδομένου, συνεπώς, του μακρού χρόνου που ήταν εκ των προτέρων  γνωστό ότι θα μεσολαβούσε – και πράγματι μεσολάβησε - μέχρι τη σύναψη των εν λόγω ατομικών συμβάσεων, όφειλε η Δ.Υ.ΠΕ.. να εφαρμόζει απαρεγκλίτως την νομοθεσία που ρυθμίζει τις διαδικασίες συνάψεως δημοσίων συμβάσεων και να προβεί άμεσα στις απαιτούμενες ενέργειες για τη διενέργεια διαγωνιστικής διαδικασίας για την κάλυψη των αναγκών της σε υπηρεσίες καθαριότητας. Περαιτέρω, ανεξαρτήτως των ανωτέρω, όσον αφορά ειδικότερα τα 841/2019 (σε αντικατάσταση του 1734/2018), 844/2019 (σε αντικατάσταση του 1779/2018), 845/2019 (σε αντικατάσταση του 1808/2018), 846/2019 (σε αντικατάσταση του 1809/2018) και 847/2019 (σε αντικατάσταση του 1810/2018) χρηματικά εντάλματα πληρωμής, τα οποία έχουν εκδοθεί επ’ ονόματι της εταιρείας «….» και δ.τ. «….», σύμφωνα με τα εκτιθέμενα στην σκέψη V.A.i, μεταξύ της φερομένης ως δικαιούχου και της εταιρείας με την επωνυμία «…» και με δ.τ. «...» έχει συναφθεί η 1277/13.3.2017 σύμβαση πρακτορείας επιχειρηματικών απαιτήσεων (factoring) με αναγωγή με το εκτεθέν στην σκέψη αυτή περιεχόμενο. Δοθέντος, δε, ότι η σύμβαση αυτή έχει αναγγελθεί νομίμως στην αρμόδια για την πληρωμή Οικονομική Διεύθυνση της 2ης Διοίκησης Υγειονομικής Περιφέρειας …, καθώς και στα αρμόδια για την αναγνώριση της δαπάνης όργανα διοικήσεως αυτής, σύμφωνα με τα γενόμενα δεκτά στην σκέψη IV, από την αναγγελία αυτή έχει αποκοπεί κάθε δεσμός της οφειλέτιδας 2ης Διοίκησης Υγειονομικής Περιφέρειας … προς την ανάδοχο εταιρεία «...», αποκλειστική, δε, δικαιούχος εισπράξεως των απαιτήσεων που απορρέουν από τα προαναφερθέντα Α3487/31.5.2017, Α3518/30.6.2017, Α3520/30.6.2017, Α3574/31.8.2017, Α3673/30.11.2017 και Α3545/31.7.2017 τιμολόγια παροχής υπηρεσιών συνολικής αξίας 26.753,37 ευρώ έχει πλέον καταστεί η «…» και με δ.τ. «...», προς την οποία και μόνο οφείλει η 2η Δ.Υ.ΠΕ.. … να καταβάλει τα οφειλόμενα με βάση τα ανωτέρω τιμολόγια ποσά. Τούτων συνεπώς παρέπεται ότι τα προμνησθέντα 841, 844, 845, 846 και 847, οικονομικού έτους 2019, χρηματικά εντάλματα πληρωμής μη νομίμως εκδόθηκαν επ’ ονόματι της εταιρείας «...» αντί της  εταιρείας «…» (πρβλ. Ελ. Συν. IV Tμ. Πρ. 76/2008, 199/2003, Κ.Π.Ε.Δ. στο ΙV Tμ. 25/2019, 186/2017).Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω οι ελεγχόμενες δαπάνες δεν είναι νόμιμες και τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθούν.

Παροχή υπηρεσιών διαχείρισης αποβλήτων:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει τα εξής: α) Κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την Επίτροπο, οι επίμαχες υπηρεσίες μη νομίμως ανατέθηκαν απευθείας στη φερόμενη ως δικαιούχο εταιρεία. Και τούτο, διότι η εκτιμώμενη αξία των εν λόγω υπηρεσιών, οι οποίες  έχουν περιοδικό χαρακτήρα, υπολογιζόμενη σε βάση δωδεκαμήνου, σύμφωνα με τις ειδικότερες προβλέψεις της διάταξης του άρθρου 6 παρ. 11 του νόμου 4412/2016 για τις συμβάσεις υπηρεσιών περιοδικού χαρακτήρα (βλ. σκ. ΙΙ), υπερβαίνει τόσο το ποσό των 20.000 ευρώ (η δαπάνη της από 16.3.2016 επτάμηνης σύμβασης ανερχόταν σε 58.240,00 ευρώ), μέχρι του οποίου επιτρέπεται η, άνευ ειδικών λόγων, προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της απευθείας ανάθεσης, όσο και το ποσό των 60.000 ευρώ, μέχρι του οποίου επιτρέπεται προσφυγή στη διαδικασία του συνοπτικού διαγωνισμού, ενώ περαιτέρω, από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει η συνδρομή απρόβλεπτων περιστάσεων που κατέστησαν αδύνατη τη διενέργεια διαγωνιστικής διαδικασίας για την κάλυψη των σχετικών αναγκών του Νοσοκομείου. Ειδικότερα, η επικαλούμενη μη διενέργεια, στο πλαίσιο των ΠΠΥΥ 2012 και ΠΠΥΥ 2013, ενιαίων διαγωνισμών από το ορισθέν προς τούτο Π.Γ.Ν. ΑΧΕΠΑ δεν συνιστά απρόβλεπτη περίσταση, αλλά ανάγεται στη σφαίρα ευθύνης των υπηρεσιών υγείας, στις οποίες περιλαμβάνονται, ενόψει της αρχής της ενότητας της Διοίκησης, τόσο οι υπηρεσίες που είναι αρμόδιες να προγραμματίζουν κεντρικά και να διενεργούν τις σχετικές διαδικασίες ανάθεσης όσο και οι νοσοκομειακές μονάδες για λογαριασμό των οποίων υλοποιούνται οι διαδικασίες αυτές. Ως εκ τούτου, τα όργανα του Νοσοκομείου δεν δύνανται να επικαλεστούν τις ενέργειες ή παραλείψεις τρίτων δημόσιων φορέων, προκειμένου να δικαιολογήσουν την προσφυγή στη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης (πρβλ. Ελ.Συν. IV Tμ 57/2017 όπου και μειοψηφία, ΚΠΕΔ στο IV Τμ. 10/2017, 176, 125, 111, 110, 92, 71, 41/2016, 147, 134, 105, 65/2015, 174, 68, 56/2014). Ανεξαρτήτως αυτών και σε κάθε περίπτωση, το Νοσοκομείο δεν αποδεικνύει την έλλειψη υπαιτιότητάς του για τη μη διενέργεια διαγωνισμού και την παράλληλη συστηματική προσφυγή σε απευθείας αναθέσεις για μακρό διάστημα. Συγκεκριμένα, δεν προκύπτει ότι το Νοσοκομείο όχλησε τους αρμόδιους φορείς αναφορικά με την υλοποίηση των προβλεπόμενων στα Π.Π.Υ.Υ. 2012 και 2013 διαγωνισμών, ενώ, όπως προκύπτει από το 4277/6.4.2015 έγγραφο της 4ης ΥΠΕ Μακεδονίας και Θράκης και το 8324/16.7.2018 έγγραφο του Νοσοκομείου, παρότι στο πλαίσιο του ΠΠΥΥ 2014 είχε οριστεί το ίδιο φορέας διενέργειας του σχετικού διαγωνισμού, ο διαγωνισμός αυτός διενεργήθηκε με μεγάλη καθυστέρηση (στις 20.10.2017). β) Περαιτέρω, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την Επίτροπο, η εντελλόμενη δαπάνη που αφορά σε αμοιβή της φερόμενης ως δικαιούχου εταιρείας για την παροχή των επίμαχων υπηρεσιών στο Νοσοκομείο κατά το διάστημα από 18.10.2016 έως 28.10.2016 είναι μη νόμιμη, διότι οι υπηρεσίες αυτές παρασχέθηκαν πριν από την έναρξη ισχύος της από 2.12.2016 σύμβασης (βλ. άρθρο 11 της σύμβασης, σύμφωνα με το οποίο η ισχύς της σύμβασης αρχίζει από 2.12.2016), η οποία σε κάθε περίπτωση δεν θα μπορούσε να έχει αναδρομική ισχύ (βλ. σκεψ. ΙΙΙ).