ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.4/44/2019
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Προμήθεια και τοποθέτηση κλειδαριών: Η επίμαχη σύμβαση είναι σύμβαση μεικτή (υπηρεσίας/προμήθειας), το κύριο αντικείμενο της οποίας είναι αυτό της υπηρεσίας κλειθροποιού ενόψει της μεγαλύτερης (έστω και κατά λίγο) εκτιμώμενης αξίας της υπηρεσίας έναντι της προμήθειας [βλ. άρθρο 4 παρ. 2 του 4412/2016 «Δημόσιες Συμβάσεις Έργων, Προμηθειών και Υπηρεσιών (προσαρμογή στις Οδηγίες 2014/24/ΕΕ και 2014/25/ΕΕ )», Α΄ 147]. Συνεπώς, ο πρώτος λόγος της Επιτρόπου είναι αβάσιμος και το ...... ορθώς επιβάρυνε μόνον τον Κ.Α.Ε. 0863.01 «Συντήρηση και επισκευή κτιρίων». Κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την Επίτροπο, στο κείμενο της 64/2017 σύμβασης δεν περιλαμβάνεται όρος περί τμηματικής παραλαβής του συμβατικού αντικειμένου. Ωστόσο, ενόψει του ότι, παρά την έλλειψη ρητού συμβατικού όρου, τα συμβαλλόμενα μέρη δρουν, κατ’ αποτέλεσμα, εντός του πλαισίου της οικείας διακήρυξης, όπου ρητώς προβλεπόταν η τμηματική παράδοση του συμβατικού αντικειμένου, το οποίο μάλιστα έχει προδιαγραφεί να διαρκέσει δύο έτη, το Κλιμάκιο κρίνει την εν λόγω πλημμέλεια μη ουσιώδη και, συνεπώς, μη δυνάμενη να οδηγήσει σε μη θεώρηση του ελεγχόμενου χρηματικού εντάλματος.Αναφορικά με τον τρίτο λόγο της Επιτρόπου, το Κλιμάκιο σημειώνει τα εξής: Τα γραμμάτια σύστασης παρακαταθήκης εκδόσεως του Τ.Π.Δ. αποτελούν έναν διαφορετικό τρόπο καταβολής εγγύησης από τις εγγυητικές επιστολές των τραπεζών. Ειδικότερα, με την κατάθεση εγγύησης από τους εργολάβους παρακαταθέτες στο ως άνω Ταμείο καταρτίζεται εγγυοδοτική παρακαταθήκη, σύμβαση δηλαδή η οποία διέπεται από τις ειδικές διατάξεις του π.δ/τος της 30ης Δεκ.1926/3ης Ιαν. 1927 «Περί συστάσεως και αποδόσεως παρακαταθηκών και καταθέσεων παρά τω Ταμείω Παρακαταθηκών και Δανείων» καθώς και από τις γενικές διατάξεις των άρθρων 822 επ. ΑΚ. Η εν λόγω σύμβαση είναι αυτοτελής και έχει ως περιεχόμενο την εξασφάλιση που παρέχεται με μετρητά από ένα πρόσωπο για την καλή εκπλήρωση των καθηκόντων του (εγγυοδοσία) και διαφέρει της εγγύησης (άρθρα 847 επ. ΑΚ), της ανάληψης δηλαδή από τον εγγυητή της υποχρέωσης απέναντι στο δανειστή να εκπληρώσει την παροχή του πρωτοφειλέτου, αν δεν το κάνει ο τελευταίος. Πιο συγκεκριμένα, στην εγγυοδοτική παρακαταθήκη ο ίδιος ο υποψήφιος εγγυάται για την εκπλήρωση των υποχρεώσεών του και για την εξασφάλιση της αναθέτουσας Αρχής, καταβάλλοντας ο ίδιος το χρηματικό ποσό προς φύλαξη στο Τ.Π.Δ. ως δημόσιο θεματοφύλακα (βλ. Ελ.Συν. αποφ. VI Tμ. 3118/2014). Περαιτέρω, δεν υφίσταται συγκεκριμένη ρητώς οριζόμενη διάρκεια της εγγυοδοσίας που παρέχεται με την παρακαταθήκη αλλά λαμβάνεται υπόψη η δεκαπενταετής παραγραφή της αξίωσης του λήπτη του γραμματίου παρακαταθήκης δυνάμει του άρθρου 17 του Ν. 3647/1928 (βλ. ΑΠ 544/2011). Συνεπώς, είναι απορριπτέα τα προβαλλόμενα από την Επίτροπο περί μη νομιμότητας της κατατεθείσας, εν προκειμένω, εγγυοδοτικής παρακαταθήκης, λόγω μη αναγραφής στο σώμα της ημερομηνίας λήξης. Περαιτέρω, ορθώς επισημαίνει η Επίτροπος, στην από 30.10.2018 διαφωνία της, ότι δεν ελέγχθηκε η γνησιότητα της εγγυοδοτικής παρακαταθήκης εντός ευλόγου χρόνου, αλλά μόλις στις 6.9.2018, ήτοι μετά και την έκδοση της δεύτερης πράξης επιστροφής του ελεγχόμενου εντάλματος. Ωστόσο, ενόψει της, έστω εκ των υστέρων, βεβαίωσης από το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων της γνησιότητας της εγγυοδοτικής παρακαταθήκης για την καλή εκτέλεση της σύμβασης, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η ως άνω πλημμέλεια είναι μη ουσιώδης.Κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την Επίτροπο, η απόφαση έγκρισης ανάληψης πολυετούς υποχρέωσης της Συγκλήτου δεν αναρτήθηκε στη Διαύγεια (βλ. άρθρο 2 παρ. 6Α του ν. 3861/2010, Α΄ 112), ενώ, περαιτέρω, δεν προκύπτει να στηρίζεται σε πλήρη ως προς τον προϋπολογισμό της σύμβασης εισήγηση του Τμήματος Προμηθειών. Ωστόσο, το Κλιμάκιο παρατηρεί ότι, στη συγκεκριμένη περίπτωση, το ......, παρά την ύπαρξη απόφασης έγκρισης ανάληψης πολυετούς υποχρέωσης, προχώρησε εν τέλει σε έκδοση απόφασης ανάληψης υποχρέωσης για το σύνολο της δαπάνης της σύμβασης, τούτο δε σε έγκριση του πρωτογενούς αιτήματος του Τμήματος Συντήρησης Εγκαταστάσεων (βλ. το από 6.10.2017 υπηρεσιακό σημείωμα), ενώ, επιπλέον, τηρήθηκαν ως προς αυτήν την τελευταία απόφαση (για το σύνολο της δαπάνης) όλες οι νόμιμες διατυπώσεις δημοσιότητας (ΔΙΑΥΓΕΙΑ, ΚΗΜΔΗΣ). Λαμβάνοντας, λοιπόν, υπόψη τα ανωτέρω, καθώς και τους ισχυρισμούς του ...... περί εξασφάλισης ικανοποίησης τυχόν έκτακτων και απρόβλεπτων αναγκών του έτους 2018, το Κλιμάκιο κρίνει ότι τα όργανα του ...... λειτούργησαν, εν προκειμένω, χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης της κείμενης νομοθεσίας.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΝΣΚ/112/2023
Ερωτάται εάν μπορεί το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων να αποδώσει χρηματική παρακαταθήκη στον δικαστικώς αναγνωρισθέντα δικαιούχο αυτής πριν την πλήρωση της αναβλητικής αίρεσης (όρου) της προσκόμισης φορολογικής και ασφαλιστικής ενημερότητας που έχει τεθεί από τον καταθέτη στο σχετικό Γραμμάτιο Σύστασης.(..)Το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων δεν μπορεί να αποδώσει χρηματική παρακαταθήκη στον δικαστικώς αναγνωρισθέντα δικαιούχο αυτής πριν την πλήρωση της αναβλητικής αίρεσης (όρου) της προσκόμισης φορολογικής και ασφαλιστικής ενημερότητας που έχει τεθεί από τον καταθέτη στο σχετικό Γραμμάτιο Σύστασης, διότι δεν επιτρέπεται εκ μέρους του ΤΠΔ, που είναι απλός θεματοφύλακας, αλλοίωση της παρακαταθήκης καθ’ οιονδήποτε τρόπο ούτε απόδοση αυτής, καθόσον τούτο θα αναιρούσε το σκοπό της παρακαταθήκης και θα παραβίαζε τη βούληση του παρακαταθέτη και την αναβλητική αίρεση (όρο) που έχει διατυπωθεί σ’ αυτήν (ομόφωνα).
ΝΣΚ/131/2006
Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων. Απόδοση παρακαταθήκης στο ΔΗ.Κ.ΚΙ.(..)Κατάσταση : Αποδεκτή
Στην παρούσα φάση σε ουδένα δύναται να αποδοθεί από το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων η συσταθείσα σ’ αυτό, δυνάμει του υπ’ αριθ. 540331/20-10-2005 οικείου γραμματίου δικαστική χρηματική παρακαταθήκη, διότι είναι εκκρεμής δικαστική διαμάχη και δεν έχει αρθεί κατά νόμιμο τρόπο το κώλυμα, ήτοι δεν έχει πληρωθεί η αναβλητική αίρεση υπό την οποία τελεί η εν λόγω παρακαταθήκη, αποδέσμευση της οποίας θα καταστεί δυνατή μόνο όταν προσκομισθεί νόμιμος τίτλος και από τη διερεύνηση του περιεχομένου του κριθεί εάν, με ποιες προϋποθέσεις και σε ποιόν θα γίνει η απόδοση. (ομοφ.)
ΝΣΚ/144/2012
Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων – Δυνατότητα απόδοσης στους δικαιούχους ελεύθερα αποδοτέας και αυτούσιας παρακαταθήκης, με περιεχόμενο επιταγές – Προϋποθέσεις – Παραγραφή.(..)Κατάσταση : Αποδεκτή
Το δικαίωμα των υπέρ ου η ως άνω παρακατάθεση να αναλάβουν την συσταθείσα αυτούσια παρακαταθήκη, λόγω του ότι το περιεχόμενό της δεν είναι δεκτικό συναλλαγής, ανεξαρτήτως του χρόνου συστάσεώς της και του πότε κατέστη απαιτητή, δεν έχει υποπέσει στην θεσπισθείσα υπέρ του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων 15ετή κτητική παραγραφή. (ομοφ.)
ΝΣΚ/31/2020
Παρακαταθήκη στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων. Παραγραφή.Η αξίωση της δικαιούχου για είσπραξη του αποδοτέου ποσού δυνάμει του υπ’ αριθμ. 334171/14-10-1996 γραμματίου παρακαταθήκης που υποβλήθηκε στο ΤΠΔ μέσω του δικαστικού συμπαραστάτη της τον Δεκέμβριο του 2019, έχει υποπέσει και στη δεκαπενταετή παραγραφή του άρθρου 17 εδ. β’ του ν. 3646/1928 και στην εικοσαετή παραγραφή του άρθρου 249 του Α.Κ. υπέρ του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων (ομόφωνα).
ΕλΣυν.Κλ.Τμ.7/148/2017
ΔΑΠΑΝΕΣ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΗΣ:Με δεδομένα τα ανωτέρω και σε συνδυασμό με όσα έγιναν δεκτά στη νομική σκέψη που προηγήθηκε, κρίνεται ότι οι εντελλόμενες με τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα δαπάνες είναι μη νόμιμες καθόσον η ΔΕΥΑΑ δεν τήρησε, πριν από την πραγματοποίηση των μετακινήσεων, την προβλεπόμενη εκ του οικείου νομοθετικού πλαισίου διαδικασία για την έκδοση των αναγκαίων αποφάσεων ανάληψης των δαπανών, υπογεγραμμένων από τον οικείο Διατάκτη. Και τούτο ειδικότερα διότι η 21/1.2.2017 απόφαση ανάληψης υποχρέωσης, η οποία υπογράφεται από τον Γενικό Διευθυντή της ΔΕΥΑΑ, αναρτήθηκε στον ιστότοπο της «ΔΙΑΥΓΕΙΑΣ» και, ως εκ τούτου, άρχισε να ισχύει (βλ. άρθρο 4 παρ. 2 του ν. 3861/2010), μετά την πραγματοποίηση των μετακινήσεων. Περαιτέρω, όμως, το Κλιμάκιο κρίνει ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση τα αρμόδια όργανα της επιχείρησης δεν ενήργησαν με πρόθεση καταστρατήγησης των οικείων δημοσιολογιστικών διατάξεων, αφού οι οικείες αποφάσεις ανάληψης δαπανών εκδόθηκαν πριν από την πραγματοποίηση των μετακινήσεων, πλην η μία εξ αυτών (21/1.2.2017) εκ παραδρομής αναρτήθηκε καθυστερημένα στον ιστότοπο της «ΔΙΑΥΓΕΙΑΣ».
ΕλΣυν.Κλ.7/37/2016
ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΙΚΑ ΔΑΠΑΝΩΝ - ΑΝΑΛΗΨΗ ΥΠΟΧΡΕΩΣΗΣ:Μη νόμιμη η καταβολή αμοιβής από Δημοτικό Λιμενικό Ταμείο σε ιδιώτες για τις υπηρεσίες είσπραξης και απόδοσης τελών ελλιμενισμού, καθόσον οι αποφάσεις ανάληψης υποχρέωσης και αποφάσεις ανάθεσης των ανωτέρω υπηρεσιών, αναρτήθηκαν στο διαδικτυακό τόπο του Προγράμματος Διαύγεια, σε χρόνο μεταγενέστερο της υπογραφής των οικείων συμβάσεών τους με το Ταμείο, με αποτέλεσμα να παραβιάζονται οι διατάξεις του άρθρου 2 παρ. 2 του π.δ/τος 113/2010 (ΦΕΚ Α΄ 194/2010) που επιβάλλουν την έκδοση της σχετικής απόφασης ανάληψης υποχρέωσης, σε κάθε περίπτωση, πριν από την υπογραφή της σχετικής σύμβασης.(Συγγνωστή πλάνη)
ΝΣΚ/40/2025
Ερωτάται α) εάν μπορεί να ανακληθεί από τον καταθέτη χρηματική παρακαταθήκη, που έχει συσταθεί ως υποχρεωτική εκ του νόμου και αποδοτέα κατά το άρθρο 988 παρ. 1 εδ. β΄ του ΚΠολΔ, όταν, εκ των υστέρων, έχει εκλείψει ο δικαιολογητικός λόγος συστάσεώς της και β) σε περίπτωση αρνητικής απάντησης, εάν και βάσει ποιας νόμιμης διαδικασίας μπορεί το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων να αποδώσει το ποσό της παρακαταθήκης αυτής χωρίς την πλήρωση του αναγραφόμενου σ’ αυτήν όρου απόδοσης(..)Κατάσταση : Αποδεκτή
α) Επί του πρώτου σκέλους του ερωτήματος, ότι, κατ΄ εξαίρεση των ισχυόντων περί της μη δυνατότητας ανάκλησης των υποχρεωτικών παρακαταθηκών και ενόψει, αποκλειστικά, του διδόμενου ιστορικού, η συστήσασα την υποχρεωτική εκ του νόμου παρακαταθήκη μπορεί να την ανακαλέσει και να εισπράξει το ποσό του σχετικού Γραμματίου προκειμένου να το επιστρέψει στην καθής η κατάσχεση, υπό τον όρο ότι θα προσκομιστεί από την καθής η κατάσχεση υπεύθυνη δήλωση που θα φέρει βεβαίωση του γνήσιου της υπογραφής του νόμιμου εκπροσώπου της, ότι δεν έχει μέχρι σήμερα οριστεί συμβολαιογράφος και δεν έχει ακολουθηθεί η διαδικασία του άρθρου 988 παρ. 1 παρ. 2 περ. β΄ του ΚΠολΔ (κατά πλειοψηφία) και β) ενόψει της απάντησης επί του πρώτου σκέλους, παρέλκει η εξέταση του δεύτερου σκέλους του ερωτήματος (ομόφωνα)
ΝΣΚ/157/2019
α) Εάν, μετά την υποβολή σχετικής αίτησης τέκνου αποβιώσαντος άμεσα ασφαλισμένου, το οποίο έχει αποποιηθεί την κληρονομία του αποβιώσαντος πατέρα του, πρέπει να συσταθεί από το Τ.Π.Δ. παρακαταθήκη υπέρ αυτού, υπό την ιδιότητά του ορισθέντος δικαιούχου της ασφαλιστικής αποζημίωσης, και β) εάν είναι δυνατή η εκ μέρους του Τ.Π.Δ. σύσταση παρακαταθήκης λόγω του ότι το αίτημα υποβλήθηκε μετά την πάροδο της προθεσμίας, η οποία ορίζεται στην παρ.3 του άρθρου 18 του ν. 4571/2018. (...) α) Το Τ.Π.Δ. υποχρεούται να συστήσει παρακαταθήκη υπέρ του τέκνου, διότι το δικαίωμα στο ασφάλισμα αποκτάται μετά το θάνατο του άμεσα ασφαλισμένου πατρός του, ο οποίος έχει ορίσει το τέκνο δικαιούχο του ασφαλίσματος, χωρίς να ασκεί καμία έννομη επιρροή η αποποίηση της κληρονομίας. β) Είναι δυνατή η εκ μέρους του Τ.Π.Δ. σύσταση παρακαταθήκης ανεξαρτήτως του ότι το αίτημα υποβλήθηκε μετά την πάροδο της προθεσμίας της παρ. 3 του άρθρου 18 του ν. 4571/2018 (ομόφ.).
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.1/38/2018
Αποζημιωση μελων Διοικητικού Συμβουλίου (..)Συναφώς, η εντελλόμενη με το Ε440/2017 χρηματικό ένταλμα πληρωμής δαπάνη παρίσταται εν μέρει μη κανονική, καθώς σε αυτό επισυνάπτεται, ομοίως, η ανωτέρω απόφαση ανάληψης υποχρέωσης, αλλά με αυτό εντέλλεται η καταβολή αποζημίωσης σε μέλη του Δ.Σ. του νοσοκομείου σε συνεδριάσεις κατά τη διάρκεια ολόκληρου του μήνα Μαρτίου του έτους 2017 [1.3.2017, 16.3.2017, 30.3.2017]. Επιπρόσθετα, η εντελλόμενη με τα Ε438/2017 και Ε439/2017 χρηματικά εντάλματα πληρωμής δαπάνη, στα οποία επισυνάπτεται η ίδια ως άνω απόφαση ανάληψης υποχρέωσης παρίσταται μη κανονική, καθώς με αυτά εντέλλεται η καταβολή αποζημίωσης σε μέλη του Δ.Σ. του νοσοκομείου σε συνεδριάσεις κατά τους μήνες Ιανουάριο και Φεβρουάριο του έτους 2017, σε χρόνο δηλαδή που δεν είχε εκδοθεί και αναρτηθεί στη ΔΙΑΥΓΕΙΑ η εν λόγω απόφαση ανάληψης υποχρέωσης.... το Κλιμάκιο κρίνει ότι τα όργανα του νοσοκομείου, ενήργησαν χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των δημοσιονομικών διατάξεων που αφορούν την διαδικασία και το χρόνο έκδοσης απόφασης ανάληψης υποχρέωσης αναφορικά με τις δαπάνες που αφορούν τα προαναφερόμενα χρηματικά εντάλματα πληρωμής, ενώ συγγνωστώς υπέλαβαν ότι τηρήθηκε η νόμιμη διαδικασία για την εκτέλεση τους.
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.7/68/2019
Απόφαση ανάληψης :Με δεδομένα αυτά, η ελεγχόμενη δαπάνη είναι μη κανονική, δεδομένου ότι η απόφαση ανάληψης της υποχρέωσης εκδόθηκε και αναρτήθηκε στο Πρόγραμμα «Διαύγεια» σε χρόνο μεταγενέστερο της γενεσιουργού της δαπάνης 178/25.6.2018 απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου, με την οποία το αρμόδιο όργανο του Δήμου ενέκρινε κατ’ ουσίαν την παροχή χρηματικής επιχορήγησης στον εν λόγω σύλλογο. Πλην, όμως, ενόψει της υποχρέωσης καταβολής της επιχορήγησης για την ενίσχυση εθελοντικών δράσεων πυροπροστασίας, τα όργανα του Δήμου χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των εφαρμοστέων διατάξεων, αλλά λόγω πλάνης περί την υποχρέωση δέσμευσης των αναγκαίων δαπανών, υπέλαβαν ότι η έκδοση και ανάρτηση στο διαδίκτυο της απόφασης ανάληψης υποχρέωσης σε χρονικό σημείο μεταγενέστερο της απόφασης κατανομής των σχετικών ποσών, εντός σύντομου όμως διαστήματος, δεν καθιστά την ελεγχόμενη δαπάνη μη κανονική. Περαιτέρω, προσκομίζεται η 6649/13.12.2018 βεβαίωση της Διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών του Δήμου ..... ότι το συνολικό ποσό των επιχορηγήσεων του Δήμου σε συλλόγους, σωματεία, οργανώσεις κ.λπ. για το έτος 2018 δεν υπερβαίνει το 1,5% των τακτικών εσόδων του (άρθρο 202 του ν. 3463/2006). Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα θα μπορούσε να θεωρηθεί, εάν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2018, τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει.