ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ-ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ:..ζητεί την ανάκληση της 1228/2006 Πράξεως του Ε΄ Κλιμακίου.Με τα δεδομένα αυτά, το Τμήμα αποφαίνεται πως ορθώς έκρινε το Κλιμάκιο με την προσβαλλομένη ότι δεν συντρέχει εν προκειμένω η προϋπόθεση των απρόβλεπτων περιστάσεων, ώστε να μπορούν οι εργασίες να χαρακτηρισθούν ως εμπίπτουσες στην έννοια των συμπληρωματικών εργασιών, όπως αυτή καθορίζεται στα άρθρα 8 του ν. 1418/1984 και 8 του π.δ/τος 334/2000, γεγονός που ενισχύεται και από την προηγούμενη εξάντληση των απρόβλεπτων δαπανών του άρθρου 8 παρ. 2 του ν. 1418/1984 για εργασίες της ίδιας φύσεως και της ίδιας αιτιολογίας (ως προς την αναγκαιότητα αυτών) με εκείνες που περιλαμβάνονται στη συμπληρωματική σύμβαση, με αποτέλεσμα να μην είναι επιτρεπτή εν προκειμένω η σύναψη συμπληρωματικής σύμβασης, απορριπτομένων ως αβασίμων όλων των περί του αντιθέτου ισχυρισμών του αιτούντος και της παρεμβαίνουσας αναδόχου εταιρείας …(..)Κατόπιν τούτων, το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι η από 28.11.2006 αίτηση ανάκλησης του Οργανισμού .. πρέπει να απορριφθεί και να μην ανακληθεί η 1228/2006 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Συμπληρωματικές εργασίες που δεν περιλαμβάνοντο στο αρχικό αντικείμενο του έργου, ανατέθηκαν, με διαπραγμάτευση, στην ανάδοχο αυτού κοινοπραξία, χωρίς να συντρέχουν οι νόμιμες προς τούτο προϋποθέσεις (άρθρα 8 παρ. 1 του ν.1418/1984 και 8 παρ.3(δ) του π.δ/τος 23/1993), καθόσον δεν επρόκειτο για εργασίες που καταστάθηκαν αναγκαίες λόγω απρόβλεπτων περιστάσεων

Aντικατάσταση αγωγών ομβρίων...Οι προβλεπόμενες εργασίες ήταν κυρίως αφανείς εργασίες εντός του εδάφους, η ακριβής προμέτρηση ποσοτήτων των οποίων θα ήταν δυνατή, κατά το στάδιο της μελέτης, μόνο με την πραγματοποίηση διερευνητικών τομών στην οδό, διαδικασία που δεν προκρίθηκε, διότι επρόκειτο για οδό σε λειτουργία, με αποτέλεσμα η μελέτη να στηριχθεί σε επιφανειακή εκτίμηση – προμέτρηση ποσοτήτων. Σύμφωνα με το ίδιο ως άνω έγγραφο, κατά την εκτέλεση του έργου προέκυψε αύξηση στις εργασίες κυρίως των εκσκαφών και μεταφοράς των προϊόντων προς απόρριψη και εγκιβωτισμού με σκυρόδεμα του αγωγού στο σημείο σύνδεσης με τον συλλεκτήριο αγωγό στη ..., οι οποίες ήταν αναπόφευκτες προκειμένου το έργο να αποδοθεί, το συντομότερο δυνατό, ολοκληρωμένο, λειτουργικό και άρτια τεχνικά κατασκευασμένο. Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Τμήμα κρίνει ότι αντικείμενο του 1ου Α.Π.Ε. του έργου «Αντικατάσταση αγωγών ομβρίων» ήταν πράγματι η επανόρθωση ποσοτικών σφαλμάτων της μελέτης και ως εκ τούτου, νομίμως η σχετική δαπάνη για την πληρωμή των προαναφερόμενων υπερσυμβατικών εργασιών βάρυνε το κονδύλιο των απρόβλεπτων της οικείας σύμβασης. Κατ’ ακολουθίαν, η δαπάνη που εντέλλεται με το 414, οικονομικού έτους 2010, χρηματικό ένταλμα είναι νόμιμη, ωστόσο, το ένταλμα αυτό δεν μπορεί να θεωρηθεί λόγω λήξης του οικονομικού έτους 2010.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με την αίτηση αυτή το αιτούν επιδιώκει την ανάκληση της 21/2012 πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Στην κρινόμενη δε περίπτωση στη διακήρυξη του διαγωνισμού αναφερόταν η δυνατότητα σύναψης συμπληρωματικής σύμβασης κατά τους όρους του νόμου, στους οποίους δεν περιλαμβάνεται η δυνατότητα επέκτασης του τεχνικού αντικειμένου ούτε η σύναψη συμπληρωματικής σύμβασης σε περίπτωση προβλημάτων στη χρηματοδότηση του έργου, ήτοι χωρίς τη συνδρομή απρόβλεπτων περιστάσεων που αφορούν την ανάγκη εκτέλεσης συμπληρωματικών εργασιών, όπως επιχειρείται εν προκειμένω. Με τη βάση δε αυτή το αρμόδιο Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου έκρινε με την 170/2003 πράξη του ότι δεν κωλύεται η σύναψη της αρχικής σύμβασης, σε καμία δε περίπτωση με την κρίση του αυτή δεν νομιμοποίησε εκ των προτέρων τη σύναψη συμπληρωματικών συμβάσεων, για τις οποίες δεν συντρέχουν οι νόμιμες προϋποθέσεις. Ειδικά ως προς τις εργασίες διαμόρφωσης του περιβάλλοντος χώρου, ακόμα και αν γίνει δεκτός ο ισχυρισμός του αιτούντος ότι αυτές δεν αναφέρονται σε εργασίες πρασίνου και εν γένει διαμόρφωσης αυτού, αλλά σε εργασίες προστασίας της θεμελίωσης των κτιρίων, δεν συντρέχουν ομοίως οι προϋποθέσεις σύναψης συμπληρωματικής σύμβασης. Τούτο, διότι πέραν του ότι δεν προκύπτει κατά πόσο οι εργασίες αυτές αφορούν στα κτίρια που εμπίπτουν στο αρχικό συμβατικό αντικείμενο ώστε να μη συντρέχει περίπτωση επέκτασης του τεχνικού αντικειμένου, το αιτούν δεν επικαλείται τη συνδρομή απρόβλεπτων περιστάσεων που δικαιολογούν την ανάγκη πραγματοποίησή τους, ήτοι τη συνδρομή πραγματικών γεγονότων που προέκυψαν μετά τη σύναψη της αρχικής σύμβασης και δεν ήταν δυνατό να προβλεφθούν κατά το χρόνο σύνταξης των σχετικών μελετών. Ο προβαλλόμενος, εξάλλου, ισχυρισμός ότι η δυνατότητα επέκτασης του συμβατικού αντικειμένου στα κτίρια Δ και Ε δυνάμει του άρθρου 8 παρ. 3 περ. ε΄ του π.δ. 334/2000 (δικαίωμα προαίρεσης) κατέστη γνωστή στους διαγωνιζόμενους με το άρθρο 203.2 της διακήρυξης, δεν ασκεί εν προκειμένω καμία επιρροή, διότι η επίμαχη σύμβαση φέρεται προς έλεγχο ως συμπληρωματική και όχι ως ενάσκηση του ανωτέρω δικαιώματος προαίρεσης, που υπόκειται σε διαφορετικές προϋποθέσεις και έχει διάφορη νομική βάση από την ισχύουσα για τη σύναψη συμπληρωματικών συμβάσεων. Εξάλλου, έχει προ πολλού παρέλθει το χρονικό διάστημα της τριετίας από την ανάθεση της αρχικής σύμβασης, εντός του οποίου περιοριζόταν η οποιαδήποτε δυνατότητα της Αναθέτουσας Αρχής να ασκήσει το ανωτέρω δικαίωμά της και να εξαντλήσει την ανάθεση των υπολειπόμενων εργασιών των επίμαχων κτιρίων Δ και Ε. Επίσης, απορριπτέος κρίνεται και ο ισχυρισμός περί συνδρομής συγγνωστής πλάνης, λόγω της ύπαρξης πάγιας νομολογίας του Ελεγκτικού Συνεδρίου ως προς το εφαρμοστέο στις συμπληρωματικές συμβάσεις νομοθετικό καθεστώς. Για το λόγο αυτό το γεγονός ότι τα χρηματικά εντάλματα, που είχαν εκδοθεί σε εκτέλεση προηγούμενων όμοιων συμβάσεων, είχαν θεωρηθεί από την αρμόδια Υπηρεσία Επιτρόπου δεν αρκεί για τη θεμελίωση και αποδοχή του σχετικού αιτήματος. Τέλος, ο ισχυρισμός της αιτούσας περί πιεστικής ανάγκης μεταφοράς των εργαστηρίων της Ιατρικής Σχολής από το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο, αλυσιτελώς προβάλλεται, αφού τυχόν λόγοι προστασίας του δημοσίου συμφέροντος δεν μπορούν να θεμελιώσουν κατά το νόμο ανάκληση της προσβαλλόμενης πράξης.Δεν ανακαλει την  21/2012 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου

ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΕΡΓΟΥ-ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ: Επειδή, προβάλλεται ότι οι προσβαλλόμενες πράξεις έχουν αντιφατική και ελλιπή, άρα πλημμελή αιτιολόγηση. Ειδικώτερα προβάλλεται ότι αν και από την απόφαση περί χαρακτηρισμού του επίδικου έργου ως ειδικής φύσης φαίνεται ότι το συγκεκριμένο σύστημα του διαγωνισμού με συμμετοχή συγκεκριμένων εργοληπτικών επιχειρήσεων προκρίθηκε για το λόγο ότι οι επιχειρήσεις οι οποίες θα προσκληθούν πρέπει να έχουν εκτεταμένη εμπειρία σε αντίστοιχα έργα, σχετική εμπειρία σε τέτοιου είδους κατασκευές και να δραστηριοποιούνται στη γύρω από την ..... περιοχή, παραταύτα, όμως, προσκλήθηκε, στη συνέχεια, και η εταιρία ......, που έχει το μικρότερο υπόλοιπο ανεκτέλεστο εργασιών, με το επιχείρημα της αύξησης του ανταγωνισμού. Συνεπεία τούτου η αιτιολογία αυτή είναι αντιφατική ως προς τα κριτήρια επιλογής των εταιρειών που έπρεπε να προσκληθούν, αφού η παρεμβαίνουσα εταιρεία, που υπέβαλε μάλιστα τελικώς τη χαμηλότερη οικονομική προσφορά, δεν έχει τα απαιτούμενα ειδικά προσόντα, ούτε δραστηριοποιείτο στην περιοχή της .... Συναφώς, προβάλλεται επίσης αναιτιολόγητο των προσβαλλομένων πράξεων, από την άποψη ότι δεν εκτίθενται οι λόγοι για τους οποίους δεν προσκλήθηκαν να λάβουν μέρος στον επίμαχο διαγωνισμό και άλλες εργοληπτικές επιχειρήσεις από εκείνες που είχαν λάβει μέρος στον προηγούμενο που αφορούσε το αυτό έργο, αφού μάλιστα, όλες οι τότε μετέχουσες, όπως και η αιτούσα, είχαν γίνει τυπικά δεκτές από την Επιτροπή διαγωνισμού, ως πληρούσες τις τυπικές και ουσιαστικές προϋποθέσεις, και οι εργασίες της επίδικης εργολαβίας περιείχοντο στις εργασίες της αρχικής εργολαβίας.(...)Με τα δεδομένα αυτά, ο λόγος περί αναιτιολογήτου δεν πιθανολογείται σοβαρώς ως βάσιμος ούτε κατά το δεύτερο σκέλος του, περί μη προσκλήσεως προς συμμετοχή των εργοληπτικών επιχειρήσεων που είχαν συμμετάσχει στον προηγούμενο διαγωνισμό..

Έργο..Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, εφόσον στη συγκεκριμένη περίπτωση, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, αντικείμενο του 1ου Α.Π.Ε. δεν ήταν η διενέργεια συμπληρωματικών (νέων) εργασιών, αλλά η αύξηση των ποσοτήτων των ήδη προβλεπομένων συμβατικών εργασιών, το Τμήμα κρίνει ότι συντρέχουν οι νόμιμες προύποθέσεις για την επιβάρυνση του κονδυλίου των απροβλέπτων της οικείας σύμβασης με τη δαπάνη των εργασιών αυτών, δοθέντος, επιπροσθέτως, ότι αφενός μεν αυτές κατέστησαν αναγκαίες λόγω εσφαλμένων προμετρήσεων της οικείας μελέτης, αφετέρου δε ότι το προς εκτέλεση αντικείμενο της σύμβασης δεν τροποποιήθηκε. Κατόπιν των ανωτέρω, η Πράξη της οποίας ζητείται η ανάκληση (23/2010), η οποία έθεσε ως προϋπόθεση για την αυξομείωση των ήδη προβλεπομένων συμβατικών εργασιών τη συνδρομή «απρόβλεπτων περιστάσεων», πρέπει να ανακληθεί ως προς την κρίση της περί μη νομιμότητας της δαπάνης, που εντέλλεται με το 176, οικονομικού έτους 2009, χρηματικό ένταλμα πληρωμής. Το ένταλμα δε αυτό θα μπορούσε να θεωρηθεί, εάν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2009, σε βάρος των πιστώσεων του προϋπολογισμού του οποίου εκδόθηκε.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με την αίτηση αυτή επιδιώκεται η ανάκληση της 494/2012 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου Με τα δεδομένα αυτά το Τμήμα κρίνει, αναφορικά με την υπό στοιχείο (ε) κατηγορία εργασιών (εργασίες συντήρησης πρασίνου) καθώς και τις συναφείς με αυτές μελέτες, ότι εν προκειμένω συνέτρεξαν πράγματι επείγουσες περιστάσεις που δικαιολογούν την άμεση πραγματοποίηση μέρους των επίμαχων εργασιών κατόπιν προφορικής εντολής της αναθέτουσας αρχής που καταχωρήθηκε στο ημερολόγιο του έργου. Τούτο δε διότι έχουν εκτελεσθεί μόνο οι εργασίες συντήρησης που ήταν απολύτως απαραίτητες για να επιζήσει και να μην καταστραφεί το πολύ μεγάλο σε έκταση και σημασία έργο πρασίνου και φύτευσης που έχει εκτελεσθεί. Περαιτέρω δε το Τμήμα κρίνει ότι συντρέχουν εν προκειμένω και απρόβλεπτες περιστάσεις που δικαιολογούν τη σύναψη της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης για τις εργασίες αυτές. Τούτο διότι εν προκειμένω η ανάγκη εκτέλεσης των επίμαχων εργασιών οφείλεται στην μετάθεση του χρόνου περαίωσης του έργου συνεπεία της δημοσιονομικής κρίσης, όπως αναλυτικά αναφέρεται σε προηγούμενη σκέψη υπό στοιχείο V. Επιπλέον δε οι επίμαχες εργασίες είναι αναγκαίες για την ολοκλήρωση του έργου, από την εκτέλεση του οποίου δεν μπορούν να διαχωριστούν χωρίς να δημιουργηθούν μείζονα προβλήματα για την αναθέτουσα αρχή, δοθέντος ότι αφενός αποκαθιστούν το ισοζύγιο πρασίνου, όπως άλλωστε προβλέπεται και στους περιβαλλοντικούς όρους της εργολαβίας, σε ένα επιβαρυμένο περιβάλλον λόγω των πυρκαγιών του Αυγούστου 2007, αφετέρου συμβάλλουν αποτελεσματικά στη σταθεροποίηση των προβληματικών πρανών ορυγμάτων του αυτοκινητόδρομου. Κατά την ειδικότερη όμως γνώμη των μελών του Τμήματος με συμβουλευτική ψήφο, Παρέδρων, Αντιγόνης Στίνη και Ιωάννη Βασιλόπουλου, οι ανωτέρω υπό στοιχείο (ε) εργασίες και οι συναφείς με αυτές μελέτες δεν οφείλονται σε απρόβλεπτες κατά το χρόνο εκτέλεσης του έργου περιστάσεις, δεδομένου ότι αυτές έχουν ήδη περιληφθεί στο αντικείμενο της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης. Τούτο δε διότι δεν αποδεικνύεται από τα στοιχεία του φακέλου ότι η προβλεπόμενη περίοδος συντήρησης για τα φυτά είναι διετής (ήτοι έως 28.10.2011), τουναντίον η εγκεκριμένη μελέτη πρασίνου - φύτευσης (βλ. παράγραφο 1.6) προβλέπει περίοδο συντήρησης τουλάχιστον για τα πρώτα τρία έτη της εγκατάστασης των φυτών (ήτοι έως 28.10.2012). Τέλος και ανεξάρτητα από τα παραπάνω, δημιουργούνται αμφιβολίες σχετικά με το εάν οι υπόλοιπες ανεκτέλεστες ποσότητες των ως άνω εργασιών (ποσοστό που ανέρχεται στο 50%) θα επαρκέσουν για τη συντήρηση των φυτών έως και το τέλος του έτους 2013, οπότε και λήγει η συμβατική προθεσμία περαίωσης του έργου (28.12.2013).Ανακαλεί εν μέρει την 494/2012 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου.

Εντελλόμενη δαπάνη αφορούσε στην πληρωμή συμπληρωματικών εργασιών, που δεν περιλαμβάνονταν στην αρχική σύμβαση του έργου και οι οποίες ανατέθηκαν με την εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης, χωρίς να συντρέχουν οι νόμιμες προς τούτο προϋποθέσεις, χωρίς, δηλαδή, να πρόκειται για εργασίες που κατέστησαν αναγκαίες λόγω απρόβλεπτων περιστάσεων κατά την εκτέλεση του έργου

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:ζητείται παραδεκτώς η ανάκληση της 20/2011 Πράξεως του Ε΄ Κλιμακίο(...)Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω το Κλιμάκιο στερείται της χρονικής αρμοδιότητας να προβεί στον έλεγχο ήδη εκτελεσμένων, εργασιών και όφειλε να απόσχει αυτού, ως ορθώς έκρινε για τις υπό στοιχεία β) και γ) εργασίες, πλην όμως, οφείλει να ελέγξει τις κατηγορίες εργασιών που περιλαμβάνονται στη συμπληρωματική σύμβαση για τις οποίες δεν υφίσταται το κώλυμα της ενάρξεως εκτελέσεώς τους  [εργασίες υπό στοιχεία α), δ) και ε)].  Ως προς αυτές η οριστική κρίση του Τμήματος πρέπει να αναβληθεί προκειμένου να αποσταλεί ο φάκελος στο Ε΄ Κλιμάκιο για να εκφέρει την άποψή του σχετικά με τη συνδρομή των προϋποθέσεων καταρτίσεως συμπληρωματικών συμβάσεων και στη συνέχεια να αποσταλεί στο Τμήμα, προκειμένου να μην στερηθούν οι ενδιαφερόμενοι του πρώτου βαθμού κρίσεως της υποθέσεως.ΔΕΝ ΑΝΑΚΑΛΕΙ ΤΗΝ  20/2011 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου

Η ΠΑΡΟΥΣΑ ΠΡΑΞΗ ΔΕΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ  ΕλΣυν.Τμ.Μειζ-Επταμ.Συνθ/3030/2011

«Εγκατάσταση Μονάδος Αφαλάτωσης Δήμου …..» Νομίμως προκηρύχθηκε με τις διατάξεις περί Δημοσίων έργων παρότι αξία των εργασιών που περιλαμβάνονται στην σύμβαση καθώς και η παροχή υπηρεσιών υπολείπονται ουσιωδώς της αξίας των μηχανημάτων που συνθέτουν το σύστημα αφαλάτωσης (τα οποία πάντως δεν μπορούν να λειτουργήσουν αυτόνομα, χωρίς δηλαδή να γίνουν ειδικές εργασίες τοποθέτησης), διότι ο προέχων χαρακτήρας της συμβάσεως αυτής δεν είναι η προμήθεια μηχανημάτων αφαλάτωσης ούτε η παροχή των συναφών υπηρεσιών, οι οποίες έχουν παρεπόμενο χαρακτήρα, αλλά η κατασκευή ενός πλήρους λειτουργικού έργου, το οποίο επιτελεί μία τεχνική λειτουργία ως προϊόν των εργασιών που θα εκτελεσθούν και οι οποίες θα συνθέσουν ένα ολοκληρωμένο σύστημα αφαλατώσεως που όταν εκτελεσθεί η σύμβαση, και τεθεί σε παραγωγική λειτουργία, θα μπορεί να παράγει πόσιμο νερό από την θάλασσα.