Προμήθεια γραφικής ύλης και χαρτιού (..)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙ, το Κλιμάκιο κρίνει ότι, όπως βασίμως προβάλλει η Επίτροπος, η προμήθεια των συγκεκριμένων ειδών μη νομίμως διενεργήθηκε κατόπιν των ως άνω παράλληλων τμηματικών απευθείας αναθέσεων. Και τούτο διότι πρόκειται για ομοειδή, κατά την αντίληψη των συναλλαγών και τη φύση τους, είδη, που εμπίπτουν στην αυτή κατηγορία ειδών χαρτοπωλείου, η συνολική δαπάνη για την προμήθεια των οποίων υπερβαίνει το νόμιμο όριο των 20.000 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ), μέχρι του  οποίου επιτρέπεται προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της απευθείας ανάθεσης. Επομένως, μη νομίμως επιμερίστηκε η συνολική απαιτούμενη ποσότητα των επίμαχων ομοειδών ειδών και διενεργήθηκαν παράλληλα δύο διαδικασίες απευθείας ανάθεσης, χωρίς, άλλωστε, να προκύπτει εν προκειμένω η συνδρομή λόγων κατεπείγοντος που οφείλονται σε απρόβλεπτες περιστάσεις και επέβαλαν την προσφυγή στην ως άνω εξαιρετική διαδικασία. Περαιτέρω, αλυσιτελώς με το έγγραφο επανυποβολής γίνεται επίκληση του ότι τα επίμαχα είδη βαρύνουν διαφορετικό ΚΑΕ του προϋπολογισμού της .....,  αφού τυχόν πρόβλεψη διαφορετικών ΚΑΕ δεν αναιρεί το ομοειδές των ειδών, κατά τη φύση τους και την αντίληψη των συναλλαγών. Ομοίως δεν αναιρείται το ομοειδές από την επικαλούμενη αδυναμία των ενδιαφερόμενων οικονομικών φορέων να προσφέρουν το σύνολο των ζητούμενων ειδών, η οποία, σε κάθε περίπτωση, αντιμετωπίζεται με την πρόβλεψη της δυνατότητας υποβολής προσφορών για μέρος μόνον αυτών. Ωστόσο, το Κλιμάκιο, λαμβάνοντας υπόψη τις συντρέχουσες εν προκειμένω περιστάσεις, καθώς και ότι ο αρμόδιος φορέας προέβη σε σύνταξη τεχνικών προδιαγραφών για τα υπό προμήθεια είδη, συλλογή ικανού αριθμού προσφορών από επιχειρήσεις δραστηριοποιούμενες στον οικείο κλάδο εμπορίου (είδη χαρτοπωλείου) και σύγκριση αυτών, προκειμένου να αναδειχθεί η συμφερότερη από οικονομική άποψη προσφορά, τηρώντας έτσι κάποιες ελάχιστες εγγυήσεις ανάπτυξης ανταγωνισμού προς διασφάλιση του δημοσίου συμφέροντος, κρίνει ότι συγγνωστώς και χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των εφαρμοστέων διατάξεων η ..... προσέφυγε στη συγκεκριμένη διαδικασία.  Επομένως,  τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα πρέπει να θεωρηθούν λόγω συγγνωστής πλάνης. Κατά την ειδικότερη δε γνώμη της Παρέδρου Αντιγόνης Στίνη, τα εντάλματα πρέπει να θεωρηθούν λόγω της νομιμότητας των εντελλόμενων με αυτά δαπανών, διότι νομίμως η Αρχή προέβη στις επίμαχες απευθείας αναθέσεις, καθόσον πράγματι πρόκειται για μη ομοειδή αγαθά, η προμήθεια των οποίων δεν απευθύνεται κατ΄ανάγκη στους αυτούς προμηθευτές, και τα οποία, δεδομένης της αξίας τους, νομίμως μπορούσαν να ανατεθούν απευθείας, όπως εν προκειμένω.

Προμήθεια ειδών φωτισμού γηπέδου:Στην προκείμενη περίπτωση, με την 191/14/17.7.2017 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου Νότιας ....., εγκρίθηκε η απευθείας ανάθεση της εκτέλεσης του έργου «Φωτισμός γηπέδου 5Χ5 ΤΚ Κοσμά», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 7.200,00 ευρώ, σε τρίτο και η διάθεση της απαιτούμενης πίστωσης, με την 69/7/4.4.2018 όμοια απόφαση αυτή τροποποιήθηκε κατά το μέρος που αφορούσε στη διαδικασία εκτέλεσης του έργου και εγκρίθηκε η εκτέλεσή του με αυτεπιστασία, με την 589/2.7.2018 απόφαση του Δημάρχου εγκρίθηκε η απευθείας ανάθεση στον ...της προμήθειας των απαραίτητων υλικών για την εκτέλεση του έργου έναντι τιμήματος 7.200,00 ευρώ και αυθημερόν υπογράφηκε η σχετική σύμβαση. Το έργο συμπεριλήφθηκε υπό τον ΚΑΕ 20-7322.101 στον εγκριθέντα με τη 253/30/27.12.2017 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου προϋπολογισμό του έτους 2018 αρχικά με μηδενική πίστωση και στη συνέχεια, με τη 19/5/20.2.2018 όμοια απόφαση, εγκρίθηκε η 1η αναμόρφωση του προϋπολογισμού έτους 2018 στην οποία συμπεριλήφθηκε η ενίσχυση του ως άνω ΚΑΕ με μεταφορά ποσού 7.200,00 ευρώ από το αποθεματικό. Τέλος, κατόπιν παραλαβής των οικείων υλικών (από 25.7.2018 πρωτόκολλο παραλαβής) εκδόθηκε το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα.Με τα δεδομένα αυτά, η επίμαχη δαπάνη είναι κανονική, διότι  η σχετική πίστωση έχει εγγραφεί ορθά σε κωδικό της κατηγορίας 73 «Έργα»   του προϋπολογισμού του έτους 2018 του Δήμου Νότιας ......

ΕΡΓΑ-ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ: Νόμιμη η καταβολή αμοιβής από Δήμο σε ανώνυμη εταιρεία για εκτέλεση της σύμβασης «Προμήθεια σκυροδέματος», που διενεργήθηκε με απευθείας ανάθεση, μετά την κήρυξη ως άγονου του ανοικτού διαγωνισμού που προηγήθηκε, καθόσον δεν πρόκειται για σύμβαση εκτέλεσης έργου με αυτεπιστασία (για να απαιτείται μελέτη, απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου και απόφαση του Περιφερειακού Συμβουλίου Δημοσίων Έργων), αλλά για σύμβαση προμήθειας αγαθών, αφού είναι  μικτή σύμβαση που υπερέχει η προμήθεια σκυροδέματος, (εφόσον δεν προσδιορίζεται η αξία των υπηρεσιών μεταφοράς και τοποθέτησης του), και η οποία δεν συνδέεται με κάποιο έργο, αλλά με τις υπηρεσίες διάστρωσης του σκυροδέματος στο οδόστρωμα, οι οποίες  παρέχονται από το προσωπικό που διαθέτει η αναθέτουσα αρχή, (άρθρο 209 του ν. 3463/2006,  άρθρο 2 παρ. 13 του ν. 2286/1995 και άρθρο 13 παρ. 3 του ν. 2503/1997).

ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΕΙΣ: Μη νόμιμη. (...) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει ότι μη νομίμως, όπως βασίμως η Επίτροπος προβάλλει, πριν από την παροχή των επίμαχων υπερωριών δεν έχει εκδοθεί από το Δήμο απόφαση ανάληψης υποχρέωσης για τη δαπάνη καταβολής των σχετικών αποζημιώσεων, που αρχικά βάρυναν τη σχετική  πίστωση του προϋπολογισμού του Δήμου έτους 2012, η οποία εν συνεχεία να ανατραπεί, λόγω μη πληρωμής της δαπάνης κατά το οικείο οικονομικό έτος (2012), προκειμένου να εκδοθεί νέα σχετική απόφαση ανάληψης υποχρέωσης για το επόμενο οικονομικό έτος (2013), στον προϋπολογισμό του Δήμου, για το οποίο αυτές έχουν εκ νέου εγγραφεί. Απορρίπτει δε ως νόμω και ουσία αβάσιμο τον προβαλλόμενο από το Δήμο ισχυρισμό, ότι ήταν λανθασμένη η εγγραφή της σχετικής με την εντελλόμενη δαπάνη πίστωσης στον προϋπολογισμό έτους 2012 και η εκ νέου εγγραφή της με ΚΑΕ, που δηλώνει οφειλές προηγούμενου οικονομικού έτους στον προϋπολογισμό του έτους 2013, κι επομένως νόμιμη η μη έκδοση σχετικής απόφασης ανάληψης υποχρέωσης εντός του 2012, καθώς η σχετική επιχορήγηση, που αφορά στο μεγαλύτερο μέρος τους, εισπράχθηκε από το Δήμο εντός του 2013 (1.2.2013). Τούτο δε, διότι αφενός, κατά παράβαση όσων  έγιναν δεκτά στις σκέψεις που προηγήθηκαν, όχι μόνο εντός του 2012 αλλά ουδέποτε δεν έχει εκδοθεί σχετική απόφαση ανάληψης υποχρέωσης αφετέρου δε η εντελλόμενη δαπάνη αφορά αποζημιώσεις για υπερωρίες που παρασχέθηκαν εντός του 2012, κι επομένως αποτελεί δαπάνη του 2012, που ορθώς, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, βάρυνε αρχικά τη σχετική πίστωση του προϋπολογισμού του Δήμου έτους 2012 και εν συνεχεία τη σχετική πίστωση με ΚΑΕ που δηλώνει οφειλές προηγούμενου οικονομικού έτους (02.80.8111.02) του προϋπολογισμού του Δήμου έτους 2013. 

Με τα δεδομένα αυτά το Τμήμα κρίνει ότι η παραπάνω δαπάνη δεν είναι νόμιμη, αφού πρόκειται για προμήθεια υλικών εξοπλισμού παιδικής χαράς τα οποία δεν συνδέονται με το έδαφος κατά τρόπο που να μην μπορούν να αποχωρισθούν από αυτό χωρίς ουσιαστική βλάβη και αλλοίωσή τους, ενώ οι σχετικές εργασίες τοποθέτησής τους δεν απαιτούν ειδικές τεχνικές γνώσεις και εξειδικευμένο τεχνικό προσωπικό καλύπτουν δε μικρό μέρος της συνολικής δαπάνης και επομένως δεν πρόκειται για εκτέλεση δημοσίου έργου για τα οποία αποκλειστικά όπως προελέχθη είναι νόμιμη η καταβολή εργολαβικού οφέλους. Εξάλλου ο ισχυρισμός του Δήμου ότι η εν λόγω προμήθεια δεν είναι μεμονωμένη αλλά συνδέεται αναπόσπαστα με το υπόλοιπο έργο και αποτελεί προϋπόθεση για την ολοκλήρωσή του δεν είναι βάσιμος αφού όπως προκύπτει από την από 31.1.2005 τεχνική έκθεση το έργο αφορά σε αναπλάσεις διαφόρων περιοχών του Δήμου με εργασίες χωματουργικές, οικοδομικές περιφράξεις πλατειών, πλακοστρώσεις, ηλεκτροφωτισμός κ.λπ., οι οποίες σε καμμία περίπτωση δεν συνδέονται αναπόσπαστα με την προμήθεια οργάνων παιδικής χαράς η οποία είναι αυτοτελής (σε αντίθεση με προμήθειες άλλων υλικών όπως πλακών, σκυροδέματος κ.λπ.) και δεν αποτελεί προϋπόθεση για την ολοκλήρωση των εργασιών ανάπλασης.

Προμήθεια οικοδομικών υλικών...Υπό τα ανωτέρω δεδομένα, όσον αφορά την εν λόγω διαπιστωθείσα πλημμέλεια, όπως αυτή προσδιορίζεται με την προσβαλλόμενη Πράξη (πρβλ. Ελ.Συν. απόφ., 505/2021 Ολομ., σκ. 6), πρέπει να γίνει δεκτό ότι, ενόψει του προϋπολογισμού και του αντικειμένου της ελεγχόμενης σύμβασης, βάσει των οποίων δεν προκύπτουν διακριτές υποκατηγορίες οικοδομικών υλικών, καθώς και λαμβάνοντας υπόψη τα προβαλλόμενα από τα αρμόδια όργανα του Δήμου ότι η σύναψη μίας μόνο σύμβασης οδηγεί σε οικονομίες κλίμακας, καθιστώντας ταυτόχρονα ευκολότερη τη διαχείριση της, ο προσφεύγων Δήμος κινήθηκε εντός των ορίων της διακριτικής του ευχέρειας ως προς την επιλογή του να μην διαχωρίσει τα προς προμήθεια υλικά και να απαιτήσει οικονομικές προσφορές για το σύνολο αυτών ..(....)Μετά από όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, πρέπει η κρινόμενη προσφυγή ανάκλησης και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση να γίνουν δεκτές, ανακαλουμένης αντίστοιχα της προσβαλλόμενης Πράξης, και η ελεγχόμενη σύμβαση να υπογραφεί, υπό τον όρο, κατά τα εκτεθέντα στη σκέψη 6.4 της παρούσας απόφασης, ότι πριν από την υπογραφή της θα δεσμευθεί, με την τήρηση της νόμιμης διαδικασίας, πίστωση σε βάρος του ορθού ΚΑΕ και, κατά τα εκτεθέντα στη σκέψη 5.3 της παρούσας, ότι θα προστεθεί στο συμβατικό κείμενο η συμφωνηθείσα από τα συμβαλλόμενα μέρη δέσμευση για την παράδοση των προς προμήθεια οικοδομικών  υλικών εντός 48 ωρών από την παραγγελία της υπηρεσίας, σε σημεία που θα υποδεικνύει η αρμόδια υπηρεσία της προσφεύγουσας αναθέτουσας αρχής. 

Προμήθεια λαμπτήρων: Με τα δεδομένα αυτά, ο Δήμος ..... προέβη νόμιμα στην απευθείας ανάθεση των ανωτέρω προμηθειών, σύμφωνα με το άρθρο 6 παρ. 14 του                ν. 4071/2012, δεδομένου ότι αυτές αφορούν στην κάλυψη αναγκών διαφορετικών Δ.Ε. του Δήμου, δεν υπερβαίνουν το ποσό των 20.000 η καθεμία και ήδη ακολουθήθηκε εξαρχής η διαδικασία αναγραφής ξεχωριστών ανά Δ.Ε. πιστώσεων στον προϋπολογισμό του έτους 2017 (29304/17.11.2017 έγγραφο του Δήμου ....., όπου αναφέρονται οι ΚΑΕ 20.6662.01 και 20.6662.10, ως επιβαρυ-νόμενοι για την προμήθεια λαμπτήρων και ηλεκτρολογικού υλικού, αντίστοιχα, ως προς τη Δ.Ε. ..... και οι ΚΑΕ 20.6662.02 και 20.6662.11 ως επιβαρυ-νόμενοι για την προμήθεια αντίστοιχων όμοιων αντικειμένων, ως προς τη Δ.Ε. Αγίας Τριάδας). Περαιτέρω, το άρθρο 6 παρ. 2 του ν. 4412/2016 δεν εφαρμόζεται εν προκειμένω, καθόσον ρυθμίζει τον τρόπο υπολογισμού της εκτιμώμενης αξίας μιας σύμβασης όταν η αναθέτουσα αρχή αποτελείται από επιχειρησιακές μονάδες, στην έννοια των οποίων δεν περιλαμβάνονται οι δημοτικές ενότητες (Κ.Υ.Α. 75555/289/17 «Καθορισμός κριτηρίων υπαγωγής στην έννοια της χωριστής επιχειρησιακής μονάδας ανεξαρτήτως υπεύθυνης για τη σύναψη συμβάσεων της ίδιας ή ορισμένων κατηγοριών αυτών» - ΦΕΚ Β΄ 2336).

Τροποποίηση της αριθ. Τ.3451/41/Β0019/30-6-1999 (B΄ 1470) απόφασης Υπουργού Οικονομικών «Διενέργεια και Φορολογημένων Πωλήσεων από τα Καταστήματα Αφορολογήτων Ειδών της εταιρίας ΚΑΕ Α.Ε. - Διαδικασία Πώλησης Αδασμοφορολογήτων και Φορολογημένων Προϊόντων από την εταιρία ΚΑΕ Α.Ε.» .

Τροποποίηση της υπό στοιχεία Τ.3451/41/Β0019/ 30-6-1999 απόφασης Υφυπουργού Οικονομικών, «Διενέργεια και Φορολογημένων Πωλήσεων από τα Καταστήματα Αφορολογήτων Ειδών της εταιρίας ΚΑΕ Α.Ε. Διαδικασία Πώλησης Αδασμοφορολογήτων και Φορολογημένων Προϊόντων από την εταιρία ΚΑΕ Α.Ε.» (Β'1470).

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ:Δαπάνη Δήμου για την καταβολή αμοιβής σε εταιρεία για την προμήθεια οικοδομικών υλικών (ταινιών μαρμάρων), στην οποία εταιρεία είχε ανατεθεί επίσης, ύστερα από διενέργεια ανοικτού διαγωνισμού, βάσει μελέτης, το έργο της ανάπλασης της οδού ..., εντός του ιδίου Δήμου, έναντι ανταλλάγματος 1.031.898,01 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α., με κονδύλια απρόβλεπτων, ποσού 134.372,66 ευρώ, με προθεσμία ολοκλήρωσης 180 ημέρες από την υπογραφή της σύμβασης.Νομίμως ανατέθηκε η εν λόγω προμήθεια στην συγκεκριμένη εταιρεία, μεταξύ των σκοπών της οποίας περιλαμβάνεται, εκτός από την κατασκευή δημοσίων έργων, και η εμπορία οικοδομικών υλικών. Περαιτέρω, η δαπάνη αφορά σε ανεξάρτητη από το ως άνω έργο σύμβαση προμήθειας οικοδομικών υλικών που ερείδεται επί αυτοτελούς μελέτης και της οποίας η μεν πραγματοποίηση εγκρίθηκε από τα αρμόδια όργανα του Δήμου κατά την ολοκλήρωση του έργου, με σκοπό την αισθητική αναβάθμισή του, οι δε σχετικές εργασίες τοποθέτησης των υλικών εκτελέστηκαν από το Δήμο, με αυτεπιστασία. Ως εκ τούτου, η προμήθεια αυτή δεν ήταν δυνατόν να έχει συμπεριληφθεί στην μελέτη, που αφορά στο έργο της ανάπλασης, ενώ η κάλυψη αυτής από το κονδύλι των απροβλέπτων, υπό την προϋπόθεση ότι αυτό δεν έχει ήδη αναλωθεί και ότι οι εργασίες κατασκευής του έργου έχουν ολοκληρωθεί, αντί της ανάθεσής της με νέα σύμβαση, ανάγεται στη διακριτική ευχέρεια της αναθέτουσας αρχής και πάντως δεν επιφέρει, στον παρόντα χρόνο και με τα ως άνω δεδομένα, δημοσιονομικές επιπτώσεις.