Εάν ο εκπρόσωπος των εργαζομένων ο οποίος προβλέπεται από τη διάταξη του άρθρου 230 του ν. 4555/2018 να συμμετέχει ως επιπλέον μέλος στο ΔΣ του Συνδέσμου, παραμένει επιπλέον μέλος αυτού, ή καταλαμβάνει μία θέση μέλους της αντιπολίτευσης κατά την εφαρμογή των γενικών διατάξεων του άρθρου 6 του ν. 4623/2019, όπως ισχύουν, μειώνοντας έτσι την εκπροσώπηση των αιρετών αντιπροσώπων των δήμων στον Σύνδεσμο.(...)Ο εκπρόσωπος των εργαζομένων ο οποίος προβλέπεται από τη διάταξη του άρθρου 230 του ν. 4555/2018 να συμμετέχει ως επιπλέον μέλος στο ΔΣ του Συνδέσμου, παραμένει επιπλέον μέλος αυτού, και δεν καταλαμβάνει μία θέση μέλους της αντιπολίτευσης κατά την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 6 του ν. 4623/2019, όπως ισχύουν, και κατά συνέπεια, δε μειώνεται η εκπροσώπηση των αιρετών αντιπροσώπων των δήμων στον Σύνδεσμο.

ΥΠ.ΕΣ/41272/2020:Ενημέρωση για την αποδοχή από τον Υπουργό Εσωτερικών της αριθμ. 48/2020 Ατομικής Γνωμοδότησης του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους

Οικονομικές αρμοδιότητες Δήμων:(....)Εξ άλλου, κατά τον χρόνο ψηφίσεως των σχετικών διατάξεων, δεν είχε δοκιμασθεί στην πράξη η εφαρμογή του συστήματος της απλής αναλογικής που εισήχθη με τον ν. 4555/2018 στη διοίκηση των δήμων, προκειμένου να δικαιολογείται από επιτακτικούς λόγους δημοσίου συμφέροντος, αναγόμενους στην ομαλή λειτουργία αυτών, η τόσο σοβαρή και έντονη επέμβαση του νομοθέτη στη θέληση των εκλογέων, με την εφαρμογή των επίδικων ρυθμίσεων και κατά την τρέχουσα δημοτική περίοδο. Για τους λόγους αυτούς, οι προαναφερθείσες ρυθμίσεις, καθ’ ό μέρος καταλαμβάνουν τη δημοτική περίοδο που διανύεται μετά τις εκλογές που διενεργήθηκαν στις 26 Μαΐου και 2 Ιουνίου 2019, έρχονται σε αντίθεση με τις διατάξεις των άρθρων 5 (παρ. 1), 52 και 102 (παρ. 2) του Συντάγματος. Συνεπώς, οι ρυθμίσεις αυτές, οι οποίες, κατά τη βούληση του νομοθέτη, συνέχονται μεταξύ τους ως ενιαίο σύνολο και δεν μπορούν να εφαρμοσθούν αυτοτελώς, πρέπει να παραμερισθούν στο σύνολό τους ως αντισυνταγματικές και να εφαρμοσθούν κατά τη συγκρότηση των εν λόγω δημοτικών επιτροπών οι προϋφιστάμενες αυτών διατάξεις. Αντιθέτως, δεν αντίκεινται στις διατάξεις αυτές του Συντάγματος οι ρυθμίσεις που αφορούν την ανάδειξη των μελών των διοικητικών συμβουλίων δημοτικών νομικών προσώπων (Δ.Ε.Υ.Α. κ.λπ.), καθ’ όσον οι εν λόγω οργανωτικές μεταβολές δεν συνδυάζονται και με μεταφορά αρμοδιοτήτων από άμεσα όργανα διοίκησης του δήμου προς τα αντίστοιχα συλλογικά όργανα των νομικών αυτών προσώπων.(....)Δέχεται εν μέρει την αίτηση,...Ακυρώνει τις 563/1-9-2019 και 564/1-9-2019 αποφάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου … και την 20501/2-9-2019 απόφαση του Δημάρχου …, Ορίζει ως χρόνο ενάρξεως των αποτελεσμάτων της ακυρώσεως την προηγούμενη της δημοσιεύσεως της παρούσας αποφάσεως ημέρα, Απορρίπτει την αίτηση κατά τα λοιπά

Προμήθεια τροφίμων..:Με δεδομένα αυτά η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη, καθόσον η διάθεση της οικείας πίστωσης έγινε από την Οικονομική Επιτροπή και όχι από το Δήμαρχο, κατά παράβαση του άρθρου 58 παρ. 1 του ν.3852/2010, όπως ίσχυε κατά τον κρίσιμο χρόνο (25.7.2018). Ωστόσο, λαμβανομένου υπόψη του ισχυρισμού του Δήμου ότι τα αρμόδια όργανά του δεν είχαν ενημερωθεί για τη νέα ρύθμιση λόγω του μικρού χρονικού διαστήματος που είχε μεσολαβήσει από την έναρξη ισχύος της (5 εργάσιμες ημέρες), εν προκειμένω αυτά ενήργησαν χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης της ως άνω διάταξης και τα χρηματικά εντάλματα πρέπει να θεωρηθούν λόγω συγγνωστής τους πλάνης.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, οι εντελλόμενες δαπάνες είναι μη νόμιμες, πλην τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα πληρωμής πρέπει να θεωρηθούν λόγω συγγνωστής πλάνης.

Καταβολή οδοιπορικών εξόδων...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, η καταβολή οδοιπορικών εξόδων και ημερήσιας αποζημίωσης στο φερόμενο ως δικαιούχο υπάλληλο για τη μετάβασή του στην Αθήνα στις 26.7.2018 είναι μη νόμιμη, καθόσον, όπως βασίμως προβάλλει η διαφωνούσα Επίτροπος, δεν εκδόθηκε, πριν από την πραγματοποίηση της επίμαχη μετακίνησης, η προβλεπόμενη εκ του νόμου εντολή από το Δήμαρχο ..., στην οποία να προσδιορίζεται η ημερομηνία και ο τόπος της μετακίνησης, ο αριθμός των ημερών εκτός έδρας, η αιτία της μετακίνησης, το μέσο μετακίνησης, καθώς και το ποσό της εκτιμώμενης δαπάνης, με αντίστοιχη βεβαίωση δέσμευσης σχετικής πίστωσης. Πλην όμως, ενόψει της αποδεδειγμένης μετακίνησης του φερόμενου ως δικαιούχου υπαλλήλου στην ... για συνάντηση στα γραφεία του Πράσινου Ταμείου και λαμβάνοντας υπόψη ότι α) προϋπόθεση για την έκδοση εντολής μετακίνησης είναι να υπάρχει σχετική πίστωση στον προϋπολογισμό του οικείου φορέα και να βεβαιώνεται η δέσμευση αυτής κατά τις διατάξεις του Δημοσίου Λογιστικού και β) παρά την έκδοση της 1526/17.7.2018 απόφασης ανάληψης υποχρέωσης πριν την ημερομηνία μετακίνησης (26.7.2018), δεν κατέστη δυνατή η ολοκλήρωση της οικεία διαδικασίας με την έκδοση απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου ... για την έγκριση της δαπάνης και τη διάθεση της πίστωσης (βλ. και Ε.Σ. Κλιμ. Προλ. Ελ. Δαπ. στο Ι Τμ. 267/2018), λόγω της έναρξης ισχύος του ν. 4555/2018 και των αλλαγών που επήλθαν στη διαδικασία ανάληψης υποχρέωσης, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η παράλειψη έκδοσης εντολής μετακίνησης δεν οφείλεται σε πρόθεση καταστρατήγησης των κειμένων διατάξεων εκ μέρους των αρμοδίων οργάνων του Δήμου .., αλλά σε συγγνωστή πλάνη αυτών.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, οι εντελλόμενες με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δαπάνες δεν είναι νόμιμες, πλην όμως αυτό θα μπορούσε να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης.

Καταβολή αποζημίωσης σε δημοτικούς συμβούλους για συμμετοχή σε συνεδριάσεις..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, ο προβαλλόμενος από την Αναπληρώτρια Επίτροπο λόγος διαφωνίας είναι απορριπτέος. Και τούτο διότι επιτρεπτώς, δυνάμει της πρόσδοσης αναδρομικής ισχύος στις διατάξεις της κ.υ.α. 11836/2018, εκδόθηκε η απόφαση ανάληψης της εντελλόμενης δαπάνης μετά την πραγματοποίηση των αντίστοιχων συνεδριάσεων, καίτοι αφορά σε χρόνο πριν την έκδοση της 90/3421/20.6.2018 απόφασης του δημοτικού συμβουλίου του Δήμου …, αφού η ανάληψη της εν λόγω δαπάνης δεν ήταν εφικτό να προηγηθεί της τελευταίας αυτής απόφασης, με την οποία ορίστηκαν οι δικαιούχοι δημοτικοί σύμβουλοι και το ύψος της καταβλητέας αποζημίωσης. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δαπάνη είναι κανονική και, ως εκ τούτου, αυτό πρέπει να θεωρηθεί.

Δαπάνη, που αφορά στην παράθεση, στο πλαίσιο εκδήλωσης, γεύματος αποκλειστικά και μόνο στα μέλη των συμμετεχόντων χορευτικών συλλόγων (σύνολο 150 ατόμων) είναι νόμιμη, καθόσον συνιστά δαπάνη παρεπόμενη, συνάδουσα με τους κανόνες της σύγχρονης εθιμοτυπίας, που συνέβαλε στην αποτελεσματικότερη επίτευξη του στόχου της ως άνω εκδήλωσης, ενώ δεν υπερβαίνει και το επιβαλλόμενο από την υπάρχουσα οικονομική συγκυρία και τα διδάγματα της κοινής πείρας και λογικής, προσήκον μέτρο (πρβλ. Πράξεις 69/2006, 10/2010 VII Τμήματος). Περαιτέρω, η δαπάνη της ενοικίασης των 112 παραδοσιακών στολών για τις ανάγκες των πέντε συνολικά χορευτικών τμημάτων (τριών παιδικών και δύο ενηλίκων) του Συλλόγου (βλ. το από 12.1.2011 έγγραφο του Διοικητικού Συμβουλίου αυτού), που εντέλλεται με το 1416, οικονομικού έτους 2010, χρηματικό ένταλμα πληρωμής, ναι μεν συνιστά παρεπόμενη δαπάνη, πλην αντιτίθεται στην αρχή της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης υπό την έννοια ότι δεν αποδείχθηκε η αναγκαιότητα της διενεργούμενης δαπάνης, εφόσον πρόκειται για εκδήλωση ψυχαγωγικού χαρακτήρα που επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο, ενώ περαιτέρω δεν προκύπτει ότι συνέβαλε στην αποτελεσματικότερη επίτευξη του στόχου της εκδήλωσης αυτής. Σε κάθε περίπτωση, υπερβαίνει, ενόψει και του συνόλου των δαπανών που ανέλαβε ο Δήμος που συμμετείχε στην διοργάνωση της ετησίως επαναλαμβανομένης εκδήλωσης (βλ. την 20.6.2010 μελέτη προϋπολογισμού ποσού 6.000,00 ευρώ) το επιβαλλόμενο από τα διδάγματα της κοινής πείρας και λογικής, αλλά και από την υπάρχουσα οικονομική συγκυρία, που επιτάσσει την προσαρμογή σε νέους δημοσιονομικούς κανόνες και αρχές, προσήκον μέτρο (πρβλ. Πράξη 78/2010 VII Τμήματος).

Προμήθεια εδεσμάτων και ποτών:.Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στην προηγούμενη σκέψη, το Τμήμα κρίνει ότι η εντελλόμενη με το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δαπάνη δεν εμπίπτει στις διατάξεις του άρθρου 158 παρ. 3 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων, καθόσον η προαναφερόμενη εκδήλωση (κοκτέιλ) δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι συνδέεται με την προαγωγή των κοινωνικών και οικονομικών συμφερόντων ή των πνευματικών και πολιτιστικών ενδιαφερόντων των κατοίκων του Δήμου, σε κάθε δε περίπτωση δεν προηγήθηκε απόφαση του δημοτικού συμβουλίου περί της διενέργειας της δαπάνης αυτής, η δε προσκομισθείσα και επικληθείσα από το Δήμο 867/26.5.2008 πράξη του Δημοτικού Συμβουλίου, με την οποία, όπως προκύπτει από το περιεχόμενό της, εγκρίθηκε η αποδέσμευση ποσού 68.000,00 ευρώ από τον ΚΑ 6433.00 (ΠΚ 0825) Φ10 προϋπολογισμού έτους 2008 προκειμένου ο Δήμος να αντιμετωπίσει δαπάνες συνεδρίων, δεξιώσεων και άλλων συναφών εκδηλώσεων, δεν μπορεί να καλύψει την έλλειψη αυτή, καθόσον δεν διατίθεται με αυτή πίστωση, ειδικά και συγκεκριμένα, για τη δαπάνη αυτή.(..)Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα δαπάνη δεν είναι νόμιμη και το ένταλμα αυτό δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Καταβολή αποζημιώσεωνγια τη συμμετοχή τους σε συνεδριάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου,  :Με δεδομένα τα ανωτέρω και σε συνδυασμό με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη της παρούσας κρίνεται ότι ο προβαλλόμενος από τον Επίτροπο λόγος διαφωνίας είναι απορριπτέος. Και τούτο ειδικότερα διότι επιτρεπτώς, δυνάμει της πρόσδοσης αναδρομικής ισχύος στις διατάξεις της προαναφερθείσας Κ.Υ.Α., εκδόθηκε η απόφαση ανάληψης των εντελλόμενων με τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα πληρωμής δαπανών μετά την έκδοση της 246/2018 απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου, ήτοι σε χρόνο μετά την πραγματοποίηση των αντίστοιχων συνεδριάσεων, αφού η ανάληψη των σχετικών δαπανών, που αφορούν στην πρώτη καταβολή της αποζημίωσης δεν  ήταν εφικτό να προηγηθεί της προαναφερθείσας απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου, με την οποία ορίστηκαν οι δικαιούχοι δημοτικοί σύμβουλοι και το ύψος της αποζημίωσης, συνακόλουθα η αναγκαία προς ανάληψη δαπάνη.   Απορριπτομένου συνεπώς του λόγου αυτού, οι εντελλόμενες με τα 91Α και 92Α, οικονομικού έτους 2018, χρηματικά εντάλματα πληρωμής του Δήμου ..... δαπάνες είναι νόμιμες και για το λόγο αυτό οι υπό έλεγχο τίτλοι πληρωμής θα μπορούσαν να θεωρηθούν εάν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος, τις πιστώσεις του οποίου βαρύνουν.

Προμήθεια εξοπλισμού για χιονοδρομικό κέντρο :Επιδιώκεται η αναθεώρηση της 1076/2020 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου(...)Με τις υπό κρίση προσφυγές προβάλλεται ότι η επίμαχη προμήθεια, που αναβαθμίζει το χιονοδρομικό κέντρο ......, έχει προεχόντως αναπτυξιακό χαρακτήρα και, ως εκ τούτου, η υλοποίησή της εμπίπτει στις αναπτυξιακού περιεχομένου αρμοδιότητες των Περιφερειών που προβλέπονται στον ν. 3852/2010. Επομένως, νομίμως η Περιφέρεια ...... ανέλαβε, ως φορέας υλοποίησης του έργου, να διενεργήσει τη διαδικασία της εν λόγω προμήθειας. Προβάλλεται επιπλέον ότι η εν λόγω προμήθεια δεν συνιστά επιχορήγηση της προσφεύγουσας ανώνυμης εταιρείας Ο.Τ.Α., διότι οι εγκαταστάσεις ανήκουν στο Δημόσιο, η προσφεύγουσα δημοτική επιχείρηση διαχειρίζεται δημόσια περιουσία και δεν έχει αμιγώς εμπορικό σκοπό και σε κάθε περίπτωση, οι εγκαταστάσεις εξυπηρετούν δημόσιο συμφέρον. Σε κάθε περίπτωση, η επιχορήγηση δεν απαγορεύεται λόγω των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών της υπό κρίση περίπτωσης, δηλαδή της χρηματοδότησης της προμήθειας από το Π.Δ.Ε., του αναπτυξιακού χαρακτήρα της επένδυσης αλλά και του σκοπού της απαγορευτικής των επιχορηγήσεων διάταξης της παρ. 3 άρθρο 265 του ν.3463/2006, που συνίσταται κατ΄ ουσία στην απαγόρευση της αύξησης του μετοχικού κεφαλαίου των δημοτικών επιχειρήσεων από τους οικείους Δήμους.Κατά την κρίση του Δικαστηρίου, αντικείμενο της προμήθειας είναι πάγιος εξοπλισμός του μοναδικού στην Περιφέρεια ...... Χιονοδρομικού Κέντρου ......, έχει δε σκοπό την αναβάθμιση, βελτίωση και εκσυγχρονισμό των εγκαταστάσεων και των παρεχομένων υπηρεσιών του λειτουργούντος σε δημόσια δασική έκταση χιονοδρομικού κέντρου, με αποτέλεσμα την αύξηση της επισκεψιμότητας και τη συνακόλουθη ανάπτυξη της οικονομίας και του τουρισμού της περιοχής. Με αυτό το περιεχόμενο, πρόκειται, για έργο αναπτυξιακού χαρακτήρα σε επίπεδο Περιφέρειας. Ως τέτοιο δε,  εμπίπτει στις αναπτυξιακού περιεχομένου αρμοδιότητες των Περιφερειών, όπως αυτές ορίζονται στο άρθρο 186 παρ. II Α περ. 1 του ν.3852/2010, οι δε σχετικές αρμοδιότητες που προβλέπονται από το καταστατικό της δημοτικής επιχείρησης δεν έχουν χαρακτήρα αποκλειστικό (σκέψη 7). Περαιτέρω, η διενέργεια της επίμαχης προμήθειας δεν αποτελεί απαγορευμένη επιχορήγηση κατά την παρ. 3 του άρθρου 265 του ν.3463/2006, διότι η κρινόμενη περίπτωση αφορά προδήλως έργο για αναβάθμιση των πάγιων υποδομών και περιουσιακών στοιχείων του χιονοδρομικού κέντρου με αναπτυξιακό χαρακτήρα, και δεν εξυπηρετεί λειτουργικές δαπάνες της προσφεύγουσας Α.Ε. Ο.Τ.Α..  Επισημαίνεται τέλος, ότι η  εν λόγω δημοτική επιχείρηση έχουσα προς τούτο αποκλειστικό προνόμιο επί δασικής εκτάσεως, επιτελεί πράγματι κρατικό σκοπό συνιστάμενο στην τουριστική αξιοποίηση και ανάπτυξη της περιοχής. Για το λόγο δε αυτό της έχει παραχωρηθεί η δημόσια δασική έκταση, με την πρόβλεψη, κατά τα ρητώς οριζόμενα στην αριθμ. 159707/4637/16-7-1984 απόφαση του Υφυπουργού Γεωργίας ότι σε περίπτωση διάλυσης αυτής το σύνολο της περιουσίας της (κτίρια, εγκαταστάσεις) περιέρχεται στην κυριότητα και διαχείριση του Ελληνικού Δημοσίου χωρίς την καταβολή ουδεμίας αποζημίωσης. Για τους λόγους αυτούς, που βασίμως προβάλλονται με τις ένδικες προσφυγές, νομίμως η Περιφέρεια ...... ανέλαβε την υλοποίηση της επίμαχης προμήθειας.Αναθεωρεί την 1067/2020 απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Δέχεται την αίτηση ανάκλησης και ανακαλεί την 79/2020 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου

Καταβολή  οφειλών Αναπτυξιακής Δημοτικής Επιχείρησης η οποία τελεί σε εκκαθάριση.(..) Με τα δεδομένα αυτά η εντελλόμενη δαπάνη είναι νόμιμη και κανονική, διότι στο ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα επισυνάπτονται όλα τα απαραίτητα έγγραφα, από τα οποία προκύπτει το δικαίωμα του πιστωτή, αρχικά έναντι της .... και ακολούθως έναντι του Δήμου ..., καθώς και η νόμιμη αιτία από την οποία απορρέει η αξίωση αυτού, ήτοι η συναφθείσα σύμβαση παροχής υπηρεσιών καθαριότητας, το αντικείμενο της οποίας εμπίπτει στις καταστατικές δραστηριότητες της ήδη λυθείσας επιχείρησης...(..) Εξάλλου, ο ανωτέρω εργολάβος έχει παραιτηθεί από την 6543/12.9..2013 αγωγή του κατά της ...., με την οποία επιδίωκε να καταδικαστεί αυτή στην καταβολή ποσού 479.157,36 ευρώ, ως συμφωνημένη εργολαβική αμοιβή του (από 4.7.2017 δήλωση παραίτησης και από 141/4.7.2017 έκθεση κατάθεσης παραίτησης στο Πολυμελές Πρωτοδικείο ...).Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη είναι νόμιμη και κανονική και το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί.