Εκπόνηση μελετών:..ζητείται η ανάκληση της 15/2018 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Κατόπιν αυτών και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη υπό στοιχείο ΙΙ. Β, το Τμήμα κρίνει ότι το ελεγχόμενο σχέδιο συμφωνίας – πλαισίου αποσκοπεί στην εκπόνηση μελετών (α. Οδοποιίας, β. Λιμενικών Έργων, γ. Υδραυλικών, δ. Τοπογραφικών, ε. Γεωτεχνικών και στ. Περιβαλλοντικών) ανόμοιων μεταξύ τους για διάφορα βασικά έργα υποδομής του αιτούντος Δήμου, κατά παράβαση των οριζόμενων στην παρ. 10 του άρθρου 39 του ν. 4412/2016. Και τούτο διότι, κατά την έννοια της διάταξης αυτής, οι ανατιθέμενες με συμφωνία – πλαίσιο μελέτες δεν απαιτείται μεν να ανήκουν οπωσδήποτε σε μία μόνο κατηγορία, ωστόσο αυτές πρέπει να εντάσσονται στο πλαίσιο εκτέλεσης είτε περισσότερων του ενός συγκεκριμένων όμοιων τεχνικά έργων, είτε περισσότερων τμημάτων του αυτού έργου, όχι όμως να αφορούν διάφορα έργα διακριτών μεταξύ τους αντικειμένων, όπως συμβαίνει εν προκειμένω (1. έργα οδοποιίας, 2. έργα αντιμετώπισης διάβρωσης ακτών, 3. έργα οριοθέτησης και διευθέτησης ρεμάτων). Περαιτέρω, η ανάθεση των ως άνω μελετών με σύναψη συμφωνίας - πλαισίου, σε συνδυασμό με τη δυνατότητα υποβολής προσφοράς για το σύνολο του συμβατικού αντικειμένου .., περιορίζει υπέρμετρα τον ανταγωνισμό, στο μέτρο που καθίσταται αφενός μεν αδύνατη η συμμετοχή μεμονωμένων μελετητών, αφετέρου δε υποχρεωτική η σύμπραξη μελετητών εγγεγραμμένων στις αντίστοιχες κατηγορίες. Εξάλλου, οι προβαλλόμενοι με την αίτηση ισχυρισμοί περί έλλειψης από τις υπηρεσίες του Δήμου τεχνικού προσωπικού κατάλληλου για την εκπόνηση μελετών συγκοινωνιακών, λιμενικών και υδραυλικών έργων, καθώς και κυκλοφοριακών, τοπογραφικών, γεωτεχνικών και περιβαλλοντικών μελετών, οι οποίες αποτελούν το αντικείμενο της ελεγχόμενης συμφωνίας – πλαισίου, δεν ασκούν επιρροή εν προκειμένω, καθόσον δεν αίρουν την ως άνω διαπιστωθείσα πλημμέλεια.(..)πρέπει να απορριφθεί η κρινόμενη αίτηση, καθώς και η ασκηθείσα υπέρ αυτής παρέμβαση, και να μην ανακληθεί η προσβαλλομένη 15/2018 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Προγραμματική σύμβαση:..ζητείται παραδεκτώς η ανάκληση της 304/2017 Πράξης του Κλιμακίου Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στο VII Τμήμα...Με τα δεδομένα αυτά η συγκεκριμένη σύμβαση, που συνήφθη μεταξύ του αιτούντος Δήμου και της αιτούσας αναπτυξιακής ανώνυμης εταιρείας Ο.Τ.Α., αφενός δε συνιστά προγραμματική σύμβαση του άρθρου 100 του ν. 3852/2010, αφετέρου ως τέτοια δεν εμπίπτει σε κανέναν από τους αναφερό-μενους στο άρθρο 12 του ν. 4412/2016 συμβατικούς τύπους, τους οποίους ο νόμος αυτός εξαιρεί από το πεδίο εφαρμογής του. Τούτο, διότι από το αντικεί-μενο της ανωτέρω συναφθείσας σύμβασης και κυρίως από τη διαμόρφωση των δικαιωμάτων και υποχρεώσεων των συμβαλλόμενων μερών, προκύπτει ότι αυτά δεν εκκινούν από την ίδια αφετηρία συμφερόντων με σκοπό την από κοινού, δια της αλληλοσυμπλήρωσης αρμοδιοτήτων ή οικονομοτεχνικών μέσων, εκτέλεση της δημόσιας αποστολής τους, ούτε συμβάλλουν με ισορροπημένο τρόπο στην υλοποίηση του αντικειμένου της σύμβασης. Αντιθέτως, προκύπτει ότι ο Δήμος … λειτουργεί ως αναθέτουσα αρχή που επιδιώκει, έναντι καταβολής ανταλλάγματος (55.000,00 ευρώ, συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.), την εκτέλεση εκ μέρους της αντισυμβαλλόμενης αναπτυξιακής ανώνυμης εταιρείας Ο.Τ.Α., που επέχει απλώς θέση παρόχου υπηρεσιών, των αναγραφό-μενων στη σύμβαση εργασιών (εκπόνηση μελετών), προκειμένου το έργο της ανέγερσης του ως άνω κολυμβητηρίου να καταστεί ώριμο προς δημοπράτηση κατόπιν εξασφάλισης σχετικής συγχρηματοδότησης. (..)Απορρίπτει τις αιτήσεις α) της αναπτυξιακής ανώνυμης εταιρείας Ο.Τ.Α. με την επωνυμία «….» και β) του Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού με την επωνυμία «…» για την ανάκληση της 304/2017 πράξης του Κλιμακίου Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στο Τμήμα τούτο.

Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στην προηγούμενη σκέψη, το Τμήμα κρίνει τα εξής: Α) Οι σχεδιαζόμενες αναπλάσεις των πλατειών στα Τ.Δ. Σουλίου και Πασίου αποτελούν έργα, κατά την έννοια των διατάξεων του άρθρου 1 παρ. 3 του ν. 1418/1984, καθόσον αυτές περιλαμβάνουν εργασίες που συνίστανται κυρίως στην τοποθέτηση κυβολίθων και πλακών, κατασκευή δαπέδων από σκυρόδεμα, πέτρινων καθισμάτων, τοιχείων κλπ., τα οποία συνδέονται σταθερά με το έδαφος κατά τρόπο ώστε η απόσπασή τους από αυτό να μην είναι δυνατή χωρίς βλάβη ή αλλοίωση του σκοπού τους, επιπλέον δε οι σχεδιαζόμενες εργασίες ανάπλασης των δύο πλατειών απαιτούν για την εκτέλεσή τους ειδικές γνώσεις από εξειδικευμένο προσωπικό, προκειμένου να εξασφαλιστεί το προσδοκώμενο αισθητικό και τεχνικό αποτέλεσμα. Επομένως, οι μελέτες που ανατέθηκαν σύμφωνα με τα προαναφερόμενα, αφορούν στην εκτέλεση έργων. Περαιτέρω, έχει έδαφος εφαρμογής η ρύθμιση του άρθρου 22 παρ. 1 του ν. 3274/2004, όπως ίσχυε κατά το χρόνο ανάθεσης των μελετών, τροποποιηθείσα με το άρθρο 24 παρ. 8 του ν. 3613/2007, με την οποία προβλέπεται η κατ’ εξαίρεση δυνατότητα κατάτμησης των δημοτικών έργων και η σύνταξη αντίστοιχων μελετών, εφόσον αφορούν σε διαφορετικά δημοτικά διαμερίσματα (πρόκειται για δημοτικά διαμερίσματα του συσταθέντος με το άρθρο 1 του ν. 2539/1997 Δήμου ... Ν. Κορινθίας, τα οποία μετονομάστηκαν σε τοπικά, σύμφωνα με το άρθρο 2 παρ. 3 και 4 του νέου ως άνω Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων). Κατ’ ακολουθίαν, νομίμως ανατέθηκε απευθείας η εκπόνηση των ως άνω δύο μελετών, που αφορούσαν σε αντίστοιχα έργα ανά τοπικό διαμέρισμα, εφόσον η προεκτιμώμενη αμοιβή εκάστης δεν υπερέβαινε το ποσοστό του 30% του ανωτάτου ορίου αμοιβής πτυχίου Α΄ Τάξης, που ίσχυε κατά τον κρίσιμο χρόνο ανάθεσης αυτών για τη συγκεκριμένη κατηγορία των ειδικών αρχιτεκτονικών μελετών (11.093 Χ 30% = 3.327,90 ευρώ έναντι 3.327,73 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α., εν προκειμένω για κάθε μία μελέτη). Β) Οι εντελλόμενες με τα 123 και 125, οικονομικού έτους 2010 χρηματικά εντάλματα δαπάνες, που αφορούν στην εκπόνηση όμοιων από άποψη γνωστικού αντικειμένου μελετών – ήτοι μελετών της κατηγορίας 7 (ειδικές αρχιτεκτονικές) – εντός του ίδιου δημοτικού διαμερίσματος, μη νομίμως επιμερίστηκαν και ανατέθηκαν απευθείας, με βάση το ύψος της δαπάνης που προέκυψε από την εν λόγω κατάτμηση, χωρίς να ακολουθηθεί η ανοικτή ή κλειστή διαδικασία του ν. 3316/2005, καθόσον, ναι μεν η προεκτιμώμενη αμοιβή (χωρίς Φ.Π.Α.) για κάθε μία από ως άνω μελέτες δεν υπερέβαινε το ποσό που τίθεται από τις ισχύουσες κατά τον κρίσιμο χρόνο ανάθεσής τους διατάξεις ως όριο για την απευθείας ανάθεση (10.712,00 Χ 30% = 3.213,60 ευρώ), η συνολική, όμως, δαπάνη αυτών χωρίς Φ.Π.Α. ανερχόταν στο ποσό των 6.386,56 ευρώ (3.193,28 + 3.193,28) και, επομένως, υπερέβαινε το προαναφερόμενο όριο μέχρι του οποίου ήταν επιτρεπτή η απευθείας ανάθεσή τους. Ομοίως, οι εντελλόμενες με τα 124 και 126, οικονομικού έτους 2010, χρηματικά εντάλματα δαπάνες αφορούν στην εκπόνηση όμοιων από άποψη γνωστικού αντικειμένου μελετών – ήτοι μελετών της κατηγορίας 9 (μηχανολογικές - ηλεκτρολογικές) – εντός του ίδιου δημοτικού διαμερίσματος και συνεπώς, μη νομίμως επιμερίστηκαν και ανατέθηκαν απευθείας, με βάση το ύψος της δαπάνης που προέκυψε από την εν λόγω κατάτμηση, χωρίς να ακολουθηθεί η ανοικτή ή κλειστή διαδικασία του ν. 3316/2005, αφού η συνολική δαπάνη αυτών χωρίς Φ.Π.Α. ανερχόταν στο ποσό των 6.386,56 ευρώ (3.193,28 + 3.193,28) και, επομένως, υπερέβαινε το όριο των 3.213,60 ευρώ (10.712,00 Χ 30%).

Παροχή πηρεσιών τεχνικής συμβουλευτικής υποστήριξης:..ζητείται η ανάκληση της 123/2018 Πράξης του Κλιμακίου Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στο Τμήμα τούτο... Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 5, το Τμήμα κρίνει ότι από το αντικείμενο της ανωτέρω σύμβασης που συνήφθη μεταξύ του αιτούντος Δήμου και της αιτούσας αναπτυξιακής ανώνυμης εταιρείας Ο.Τ.Α. και κυρίως από τη διαμόρφωση των δικαιωμάτων και υποχρεώσεων των συμβαλλόμενων μερών, προκύπτει ότι αυτή δεν συνιστά προγραμματική σύμβαση του άρθρου 100 του ν. 3852/2010, όπως επιγράφεται. Τούτο δε, διότι δεν πρόκειται για συμφωνία που θέτει το γενικό πλαίσιο για την οργάνωση και διαχείριση δημοσίων υπηρεσιών, με σκοπό τη διευκόλυνση της παροχής τους, ούτε τα συμβαλλόμενα μέρη συμπράττουν με ισορροπημένο τρόπο στην υλοποίηση του αντικειμένου της. Αντιθέτως, προκύπτει ότι στην ουσία πρόκειται για ανάθεση συγκεκριμένης συνήθους υπηρεσίας παροχής υπηρεσιών τεχνικού συμβούλου από τον Δήμο ..., που λειτουργεί ως αναθέτουσα αρχή, στην αναπτυξιακή εταιρεία «....», που επέχει απλώς θέση παρόχου υπηρεσιών, υλοποιώντας ο ίδιος το αντικείμενο της σύμβασης, ενώ η συνεισφορά του Δήμου είναι όλως συμπληρωματική, καθόσον περιορίζεται στη χρηματοδότηση, σχεδόν στο σύνολο, της συγκεκριμένης δραστηριότητας (160.000 επί συνόλου 163.000 ευρώ), στην εξασφάλιση των απαιτούμενων αδειοδοτήσεων, στην παράδοση, στην οποία προβαίνει κάθε εργοδότης προς τον ανάδοχο, κάθε διαθέσιμου σε αυτόν στοιχείου σχετικά με την υπό εκτέλεση μελέτη ή υπηρεσία, καθώς και στη συμμετοχή του στην Κοινή Επιτροπή Παρακολούθησης. Άλλωστε, η επικαλούμενη από τις αιτούσες σύναψη, μετά την ολοκλήρωση των σχετικών μελετών, εκτελεστικών συμβάσεων με τρίτους για τα έργα που αναφέρονται στη σύμβαση, δεν αφορούν στην υλοποίηση αυτού καθεαυτού του αντικειμένου της, που συνίσταται στην παροχή από την «....» υπηρεσιών τεχνικής συμβουλευτικής υποστήριξης στην Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου ... κατά την εκπόνηση των απαριθμούμενων στη σύμβαση μελετών, στο πλαίσιο της διαδικασίας ωρίμανσης των αντίστοιχων έργων, ενώ η έλλειψη κέρδους που, επίσης, επικαλούνται, δεδομένου ότι το συμβατικό ποσό καλύπτει μόνο το κόστος εκτέλεσης της σύμβασης, δεν αναιρεί τον επαχθή χαρακτήρα αυτής (βλ. Δ.Ε.Ε. απόφαση της 23.12.2009, CoNISMa, C-305/08, σκ. 33, απόφαση της 19.12.2012, Azienda Sanitaria Locale di Lecce, C-159/11, σκ. 29). Επομένως, εν προκειμένω, όπως ορθώς, αν και με διαφορετική αιτιολογία, έκρινε και το Κλιμάκιο με την προσβαλλόμενη Πράξη του, πρόκειται για κοινή δημόσια σύμβαση παροχής τεχνικών υπηρεσιών συναφών με την εκπόνηση μελέτης, η οποία ανατέθηκε απευθείας στη συγκεκριμένη αναπτυξιακή ανώνυμη εταιρεία, χωρίς να συντρέχουν οι προς τούτο προβλεπόμενες στο άρθρο 32 του ν. 4412/2016 εξαιρετικές προϋποθέσεις..(..)Ενόψει των προεκτεθέντων, εφόσον η ελεγχόμενη σύμβαση καθιερώνει «οριζόντια συνεργασία μεταξύ αναθετουσών αρχών», σύμφωνα με το άρθρο 12 παρ. 4 του ν. 4412/2016, εξαιρείται από το πεδίο εφαρμογής του νόμου αυτού και, ως εκ τούτου, η εντελλόμενη με το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι νόμιμη. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, οι συνεξεταζόμενες λόγω συνάφειας αιτήσεις πρέπει να γίνουν δεκτές και να ανακληθεί η 123/2018 Πράξη του Κλιμακίου Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στο Τμήμα τούτο. Το ελεγχόμενο δε χρηματικό ένταλμα πληρωμής πρέπει να θεωρηθεί.Ανακαλεί την 123/2018 Πράξη του Κλιμακίου Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στο VΙΙ Τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου

Αμοιβή μελέτης με τίτλο: «Υδραυλική μελέτη αντλιοστασίων λυμάτων ......». Ως αιτιολογία της άρνησής της η Επίτροπος προέβαλε ότι η μελέτη αυτή, που ανατέθηκε απευθείας, έχει όμοιο γνωστικό αντικείμενο με τη μελέτη «Υδραυλική προμελέτη μονάδας επεξεργασίας λυμάτων(...)ο ν. 3316/2005 «Ανάθεση και εκτέλεση δημοσίων συμβάσεων εκπόνησης μελετών και παροχής συναφών υπηρεσιών και άλλες διατάξεις» (Α΄ 42, διορθ. σφαλμ. Α΄ 85) ορίζει, στην παρ. 2 περ. α΄ του άρθρου 1, ότι: «“Μελέτη” είναι το αποτέλεσμα συστηματικής και αναλυτικής επιστημονικής και τεχνικής εργασίας και έρευνας σε συγκεκριμένο απλό ή σύνθετο γνωστικό αντικείμενο, που αποβλέπει ιδίως στην παραγωγή τεχνικού έργου ή στην επέμβαση σε τεχνικό έργο ή αφορά στο σχεδιασμό και την απεικόνιση τεχνικού έργου ή παραγωγικής διαδικασίας ή σε μεθόδους ανάπτυξης και σχεδιασμού του ευρύτερου χώρου (…)», στο άρθρο 2 παρ. 1 και 2, ότι: «1. Ο νόμος αυτός ρυθμίζει τη σύναψη και εκτέλεση όλων των δημοσίων συμβάσεων, ανεξαρτήτως αξίας, για την εκπόνηση μελετών και παροχή λοιπών υπηρεσιών μηχανικού και των άλλων ελευθερίων επαγγελμάτων των κατηγοριών μελετών της παραγράφου 2, που εμπίπτουν καθ’ ύλην στο «Παράρτημα ΙΙ Α» της Οδηγίας 2004/18/ΕΚ και στο «Παράρτημα XVIIΑ» της Οδηγίας 2004/17/ΕΚ, όπως εκάστοτε ισχύουν, όταν οι μελέτες δεν εκπονούνται και οι υπηρεσίες δεν παρέχονται από το προσωπικό της αναθέτουσας Αρχής. (…) 2. Οι μελέτες ή και υπηρεσίες επίβλεψης μελετών και έργων, ανάλογα με το αντικείμενό τους, διακρίνονται στις ακόλουθες κατηγορίες: (1) (…) (13) Μελέτες υδραυλικών έργων (εγγειοβελτιωτικών έργων, φραγμάτων, υδρεύσεων, αποχετεύσεων) και διαχείρισης υδατικών πόρων (…)», στο άρθρο 4: «3. Για τη διεξαγωγή διαγωνισμού του νόμου αυτού η αναθέτουσα Αρχή εγκρίνει τα αντίστοιχα συμβατικά τεύχη, που περιλαμβάνουν το φάκελο έργου και τη Συγγραφή Υποχρεώσεων. Προϋπόθεση για την έναρξη της διαδικασίας ανάθεσης οριστικής μελέτης είτε μεμονωμένα είτε με άλλα στάδια μελετών είναι η ένταξη του έργου στον προγραμματικό σχεδιασμό του φορέα», στο άρθρο 7, ότι: «1. Για την ανάθεση της οριστικής μελέτης χωρίς αξιολόγηση προκαταρκτικών μελετών όπως και των μελετών της παρ. 5 του άρθρου 5, ο εργοδότης συντάσσει προκήρυξη, η οποία δημοσιεύεται κατά το άρθρο 12. Η διαδικασία ανάθεσης που ακολουθείται είναι είτε η ανοικτή είτε η κλειστή, αναλόγως της πολυπλοκότητας, του μεγέθους και της εξειδικευμένης εμπειρίας που απαιτείται για την εκπόνηση της μελέτης». Κατ’ εξουσιοδότηση των διατάξεων του άρθρου 45 παρ. 3 και 4 του ν. 3316/2005 εκδόθηκε η Δ15/οικ/19263/2009 (Β΄ 1837) απόφαση του Υπουργού ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε., ισχύουσα κατά τον κρίσιμο στην προκειμένη περίπτωση χρόνο, που ορίζει στο άρθρο μόνο αυτής: «1. (…) 2. (…) τα όρια αμοιβής κάθε τάξης πτυχίου καθορίζονται σε EURO όπως παρακάτω: Α) Για τις κατηγορίες μελετών του άρθρου 2 του π.δ. 798/1978 1-10-13-14-16 ΠΤΥΧΙΟ Α ΤΑΞΗΣ Από 0,0029 EURO έως 38,078 EURO». Τέλος, η παράγραφος 1 του άρθρου 12 του π.δ. 171/1987 (Α΄ 84) ως έχει τροποποιηθεί και ισχύει, ορίζει ότι: «Επιτρέπεται η κατάτμηση των δημοτικών (…) έργων και η σύνταξη των αντίστοιχων μελετών, με αναγραφή στον προϋπολογισμό του Δήμου (…) κατατμημένων πιστώσεων για την εκτέλεση αυτών ανά δημοτικό διαμέρισμα». Με τις διατάξεις του ν. 3316/2005 καθιερώνεται ο κανόνας της σύναψης των συμβάσεων μελετών ύστερα από δημόσιο, ανοικτό ή κλειστό, διαγωνισμό, ώστε να επιτυγχάνεται ανάπτυξη επαρκούς ανταγωνισμού και η διασφάλιση των οικονομικών συμφερόντων των Ο.Τ.Α.. Κατ’ εξαίρεση είναι δυνατή η προσφυγή στη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης σε περιπτώσεις περιοριστικά καθορισμένες. Τέτοια περίπτωση συντρέχει όταν η προεκτιμώμενη συνολική αμοιβή όλων των σταδίων της υπό ανάθεση μελέτης δεν υπερβαίνει το 30% του ανώτατου ορίου αμοιβής πτυχίου Α΄ τάξης της κατηγορίας μελετών στην οποία αυτή ανήκει. Προκειμένου για υδραυλικές μελέτες (κατηγορία μελετών 13) το ανώτατο αυτό όριο καθορίζεται από 3.9.2009 στο ποσό των 38.078 ευρώ, ήτοι για την απευθείας ανάθεση τέτοιας κατηγορίας μελετών το όριο είναι 11.423 ευρώ (38.078 Χ 30% = 11.423 ευρώ). Επομένως, δεν επιτρέπεται η απευθείας ανάθεση όταν η συνολική αμοιβή της υπό ανάθεση μελέτης υπερβαίνει το ως άνω όριο των 11.423 ευρώ. Περαιτέρω, στην περίπτωση περισσότερων μελετών που ανήκουν στην ίδια κατηγορία, δηλαδή έχουν ομοειδές γνωστικό αντικείμενο και αποτελούν τα τμήματα στα οποία έχει κατατμηθεί μία μελέτη, τα ανωτέρω εξακολουθούν να ισχύουν. Επομένως, η εφαρμοστέα διαδικασία ανάθεσης εξευρίσκεται με τη συνάθροιση της δαπάνης που απαιτείται για την εκπόνηση της συνολικής μελέτης, δηλαδή για το σύνολο των επιμέρους μελετών και όχι με βάση το ύψος της δαπάνης που προκύπτει για κάθε τμήμα. Κατά συνέπεια, ο επιμερισμός μιας μελέτης, η οποία λόγω του ύψους της αμοιβής για την εκπόνησή της δεν εμπίπτει στις περιπτώσεις μελετών που επιτρέπεται να ανατίθενται απευθείας, σε περισσότερες ομοειδείς με αντίστοιχες προς αυτές χωριστές πιστώσεις στον οικείο προϋπολογισμό και η απευθείας ανάθεση των επιμέρους μελετών χωριστά λόγω ποσού, κατά παράκαμψη της διαδικασίας ε

ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΕΡΓΟΥ:..ζητείται η αναθεώρηση της 123/2019 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Με αυτά τα δεδομένα και σύμφωνα με τις ως άνω νομικές παραδοχές, ορθώς κρίθηκε με την προσβαλλόμενη απόφαση ότι η διαδικασία που προηγήθηκε της ανάθεσης του επίμαχου έργου είναι νομικώς πλημμελής. Ειδικότερα: Α. το φυσικό – τεχνικό αντικείμενο του έργου δεν προσδιορίζεται με σαφήνεια και πληρότητα, όπως απαιτεί ο νόμος, αλλά περιγράφεται σε γενικό πλαίσιο με απλή αναφορά των ρεμάτων, στα οποία θα λάβουν χώρα οι εργασίες, δίχως να καθορίζεται το είδος καθώς και η ακριβής προμέτρηση της ποσότητας των εργασιών που πρόκειται να εκτελεσθούν. Συγκεκριμένα, όπως ορθώς δέχθηκε το VI Τμήμα, i. η υδρολογική – υδραυλική μελέτη που προβλέπεται  στην από 10.1.2018 Τεχνική Έκθεση, που συνοδεύει το έργο, αλλά και στην από 15.5.2017 Τεχνική Έκθεση που υποβλήθηκε στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση, προκειμένου να δοθεί απαλλαγή για την περιβαλλοντική αδειοδότηση, αποτελεί βασικό στοιχείο προσδιορισμού του τεχνικού αντικειμένου του έργου, ως εκ του ότι αυτό συνάπτεται αρρήκτως  με τον έλεγχο της παροχετευτικότητας των ρεμάτων σε σχέση με τις πλημμυρικές παροχές, για το λόγο δε αυτό η εν λόγω μελέτη έπρεπε να είχε προηγηθεί της δημοπράτησης του επίμαχου έργου. Αντιθέτως όμως, η μελλοντική εκπόνηση αυτής από τον ανάδοχο κατά τη διάρκεια εκτέλεσης του έργου, τίθεται ως προϋπόθεση υλοποίησης των εργασιών. ii. Συναφώς, η πρόβλεψη  υποχρέωσης του αναδόχου να εκπονήσει τοπογραφικές μελέτες και να διενεργήσει αποτυπώσεις του φυσικού εδάφους, από τις οποίες θα προκύπτουν τα υψόμετρα των υποχρεωτικών σημείων της μηκοτομής του πυθμένα των ρεμάτων (γέφυρες, τεχνικά προς αρδευτικές και στραγγιστικές διώρυγες κ.λπ.) καθώς και επαρκή ενδιάμεσα στοιχεία, για να προσδιορίζονται τα απαιτούμενα οριστικά επίπεδα του πυθμένα τους με την αφαίρεση των φερτών υλικών (απορρίμματα, μπάζα, προσχώσεις, αυτοφυής βλάστηση), αποδεικνύει ότι το τεχνικό αντικείμενο του υπό εκτέλεση έργου δεν έχει προσδιοριστεί εκ των προτέρων με ακρίβεια. iii. Η ασάφεια και η αοριστία του αντικειμένου του έργου ενισχύεται και από το ότι στις ως άνω Τεχνικές Εκθέσεις ορίζεται ότι α) κατά την εκτέλεση του έργου θα εκτελεσθούν όσες εργασίες κριθούν απαραίτητες και σε θέσεις, που θα υποδειχθούν από την Υπηρεσία, β) οι εργασίες που δεν είναι δυνατόν να κοστολογηθούν συμβατικά, θα αντιμετωπισθούν απολογιστικά και γ) οι εργασίες, που είναι δύσκολο να προβλεφθούν από την αρχή, θα επιβαρύνουν το κονδύλι των απροβλέπτων. Την ασάφεια περαιτέρω επιτείνει η αναντιστοιχία μεταξύ της Τεχνικής Έκθεσης του έργου και της Ε.Σ.Υ., καθώς στην τελευταία (άρθρο 9 της Ε.Σ.Υ.) προβλέπεται ρητώς, ότι ο ανάδοχος υποχρεούται να συντάξει, μεταξύ άλλων, και μελέτες σχεδιασμού και εγκατάστασης αρδευτικού δικτύου φυτοτεχνικών εργασιών, οι οποίες ουδεμία σχέση έχουν με το αντικείμενο της διαγωνιστικής διαδικασίας. Β. Η συμπερίληψη της εκπόνησης της ως άνω υδρολογικής – υδραυλικής μελέτης στο αντικείμενο του δημοπρατηθέντος έργου δεν είναι νόμιμη, διότι i. ως στοιχείο της ωριμότητας του έργου έπρεπε να προϋπάρχει στο φάκελο το διαγωνισμού, ii. δεν συντρέχει η εξαιρετική περίπτωση ούτε οι προϋποθέσεις του άρθρου 50 του                  ν. 4412/2016, ώστε να είναι επιτρεπτή η ανάθεση  της μελέτης από κοινού με την κατασκευή του έργου, iii. το σύστημα υποβολής προσφορών που επελέγη, ήτοι επιμέρους ποσοστά έκπτωσης κατά ομάδες ομοειδών εργασιών, δεν είναι συμβατό με το σύστημα που προβλέπεται από τις διατάξεις του ν. 4412/2016 (αλλά και του προϊσχύσαντος ν. 3316/2005) για τις συμβάσεις μελετών, όπου ο ανάδοχος επιλέγεται με κριτήριο την πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά και όχι τη χαμηλότερη τιμή, ώστε να εξασφαλίζεται το ποιοτικό αποτέλεσμα της μελέτης σε συνδυασμό με την καλύτερη δυνατή τιμή. Οι προβαλλόμενοι με την αίτηση λόγοι περί αναγκαιότητας σύνταξης των άνω μελετών, ως εκ του ότι εξυπηρετούν περιβαλλοντικούς σκοπούς προστασίας των ρεμάτων και επιβάλλονται από την περιβαλλοντική νομοθεσία, πρέπει να απορριφθούν, διότι δεν αμφισβητείται η αναγκαιότητα εκπόνησης των μελετών αυτών, αλλά η νομιμότητα ανάθεσής τους στον ανάδοχο του υπό εκτέλεση έργου. Ομοίως, πρέπει να απορριφθεί ο ισχυρισμός ότι οι αναδειχθείσες πλημμέλειες δεν είναι ουσιώδεις, διότι η δημοπράτηση έργου, του οποίου το φυσικό – τεχνικό αντικείμενο δεν προσδιορίζεται με επάρκεια και ακρίβεια, με παράλληλη ανάθεση εκπόνησης της προσδιοριστικής του αντικειμένου αυτού μελέτης στον εργολήπτη που αναλαμβάνει την κατασκευή του, χωρίς να συντρέχουν οι προϋποθέσεις του νόμου, συνιστά  ουσιώδη πλημμέλεια, αφού η κατασκευή του βέλτιστου δυνατού έργου απαιτεί την προηγούμενη ανάθεση της προσδιοριστικής του αντικειμένου του μελέτης υπό συνθήκες υγιούς ανταγωνισμού και με κριτήρια που εξασφαλίζουν την ποιότητα αυτής. Εξάλλου, αλυσιτελώς προβάλλεται ότι η διαδικασία που ακολουθήθηκε ήταν νόμιμη ως εκ του ότι ουδεμία ένσταση υποβλήθηκε από τους υποψηφίους αναδόχους, διότι η συμπεριφορά των διαγωνιζομένων δεν ασκεί επιρροή στον προσυμβατικό έλεγχο από το Ε.Σ., που είναι πλήρης, αυτεπάγγελτος και καθολικός, εκτείνεται δε σε όλη τη διαδικασία σύναψης μιας σύμβασης. Απορριπτέος και ο ισχυρισμός περί του ότι επιτακτικοί λόγοι δημοσίου συμφέροντος επιβάλλουν την υπογραφή της κρινόμενης σύμβασης, διότι το δημόσιο συμφέρον, που προφανώς εξυπηρετείται με την ολοκλήρωση των εν λόγω εργασιών, δεν αναιρεί την υποχρέωση των αναθετουσών αρχών για τήρηση των διαδικασιών ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων, οι οποίες έχουν επίσης θεσπιστεί για λόγους δημοσίου συμφέροντος (Τμ. Μείζ. – Επταμ. Συνθ. 682/2017, 2490/2015). Τέλος, ενόψει της σαφήνειας των εφαρμοστέων διατάξεων, αλλά και του προαναφερθέντος ουσιώδους χαρακτήρα των νομικών πλημμελειών που έλαβαν χώρα κατά τη διαγωνιστική διαδικασία, πρέπει να απορριφθεί ο ισχυρισμός περί συγγνωστής πλάνης των οργάνων της Αναθέτουσας Αρχής.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η κρινόμενη αίτηση αναθεώρησης πρέπει να απορριφθεί.

Τοπογραφική αποτύπωση οικισμών(..)Από το συνδυασμό των ανωτέρω διατάξεων συνάγεται ότι ως κύρια διαδικασία ανάθεσης μελετών από τους Ο.Τ.Α. καθιερώνεται ο διαγωνισμός μεταξύ μελετητών ή/και μελετητικών γραφείων. Ως εξαιρετική δε διαδικασία προβλέπεται η απευθείας ανάθεση. Η τελευταία επιτρέπεται αποκλειστικώς και μόνο στις ρητά προσδιοριζόμενες από τις ίδιες ρυθμίσεις περιπτώσεις. Τέτοια περίπτωση συντρέχει όταν η προεκτιμώμενη συνολική αμοιβή όλων των σταδίων της υπό ανάθεση μελέτης δεν υπερβαίνει το 30% του ανώτατου ορίου αμοιβής πτυχίου Α΄ τάξης της κατηγορίας μελετών στην οποία ανήκει η υπό ανάθεση. Προκειμένου για μελέτες τοπογραφίας (κατηγορία μελετών 16) το ανώτατο αυτό όριο καθορίστηκε από 3.9.2009 στο ποσό των 38.078,00 ευρώ, ήτοι για την απευθείας ανάθεση τέτοιας κατηγορίας μελετών το όριο ήταν 11.423,40 ευρώ (38.078,00 Χ 30% = 11.423,40 ευρώ). Επομένως, δεν  επιτρέπεται η απευθείας ανάθεση όταν η συνολική αμοιβή της υπό ανάθεση μελέτης υπερβαίνει το ως άνω όριο των 11.423,40 ευρώ. Εξάλλου, ελλείψει σχετικής ρύθμισης, στο ποσό της προεκτιμώμενης αμοιβής μιας μελέτης -και προκειμένου να διαπιστωθεί εάν το ποσό αυτό υπερβαίνει το όριο που τίθεται από την προαναφερόμενη διάταξη του άρθρου 209 παρ.3 του ν.3463/2006- δεν περιλαμβάνεται ο αναλογών φόρος προστιθέμενης αξίας (Φ.Π.Α.), δεδομένου ότι ο φόρος αυτός δεν αποτελεί τμήμα της αμοιβής, αλλά αποδίδεται όπως ειδικότερα ορίζουν οι οικείες διατάξεις περί Φ.Π.Α. Περαιτέρω, στην περίπτωση περισσότερων μελετών που ανήκουν στην ίδια κατηγορία, δηλαδή έχουν ομοειδές γνωστικό αντικείμενο, και αποτελούν τα τμήματα στα οποία έχει κατατμηθεί μία μελέτη, τα ανωτέρω εξακολουθούν να ισχύουν. Επομένως, η εφαρμοστέα διαδικασία ανάθεσης εξευρίσκεται με τη συνάθροιση της δαπάνης που απαιτείται για την εκπόνηση της συνολικής μελέτης, δηλαδή για το σύνολο των επιμέρους μελετών και όχι με βάση το ύψος της δαπάνης που προκύπτει για κάθε τμήμα. Κατά συνέπεια, ο επιμερισμός μιας μελέτης, η οποία λόγω του ύψους της αμοιβής για την εκπόνησή της δεν εμπίπτει στις περιπτώσεις μελετών που επιτρέπεται να ανατίθενται απευθείας, σε περισσότερες ομοειδείς με αντίστοιχες προς αυτές χωριστές πιστώσεις στον οικείο προϋπολογισμό και η απευθείας ανάθεση των επιμέρους μελετών χωριστά λόγω ποσού, κατά παράκαμψη της διαδικασίας επιλογής αναδόχου με δημόσιο ανοικτό ή κλειστό διαγωνισμό δεν είναι νόμιμος. Επομένως δεν είναι νόμιμη και η δαπάνη που προκαλείται από την εκπόνηση των μελετών αυτών (βλ. πράξεις VII Τμ. 134, 101/2012, 238/2011, 430, 328/2010). Εξάλλου, η δυνατότητα της κατ' εξαίρεση αναγραφής στο δημοτικό προϋπολογισμό κατατμημένων πιστώσεων, αφορά, κατά τη ρητή διατύπωση του άρθρου 22 παρ. 1 του ν. 3274/2004, όπως ίσχυε κατά τον κρίσιμο χρόνο, μόνο στα έργα και τις αντίστοιχες μελέτες, που εκπονούνται για την εκτέλεση αυτών σε διαφορετικά δημοτικά ή τοπικά διαμερίσματα. Τέλος, από το συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 1 περ. 43Α8 και 2 παρ.10 του ν.2539/1997 (ΦΕΚ Α?, 244) και 2 παρ. 3 και 4 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων (ν.3463/2006, ΦΕΚ Α?, 114) συνάγεται ότι κατά τον κρίσιμο χρόνο ανάθεσης των επίμαχων μελετών (έτος 2009) ο Δήμος ..... αποτελείτο αποκλειστικά από το τοπικό διαμέρισμα ......(...) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα εκτίθενται στη δεύτερη σκέψη της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι οι επίμαχες μελέτες τοπογραφίας έχουν το ίδιο γνωστικό αντικείμενο, δεν προϋποθέτουν διαφορετικά προσόντα για την εκπόνησή τους, ανατέθηκαν κατά τον ίδιο χρόνο στον ίδιο μελετητή, εκτελέστηκαν βάσει πανομοιότυπων συμβάσεων, με συμβατικό οικονομικό αντάλλαγμα που δεν διαφοροποιείται σημαντικά, αφορούν, δε, στο ίδιο τοπικό διαμέρισμα (.....).

Καταβολή αμοιβής για την παροχή υπηρεσιών:..Με τα δεδομένα αυτά η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, διότι στο κείμενο της σύμβασης δεν ορίζεται διάρκεια ισχύος αυτής, κατά παράβαση του εφαρμοζόμενου ως εκ του χρόνου σύναψής της άρθρου 26 παρ. 3 του π.δ. 28/1980. Ωστόσο, λόγω της φύσης των ανατεθεισών εργασιών εκπόνησης του οδηγού - εγχειριδίου σε συνδυασμό με τις αλλεπάλληλες διαβουλεύσεις (συναντήσεις - επαφές) με όλες τις εμπλεκόμενες υπηρεσίες του Δήμου, τα αρμόδια όργανα αυτού ενήργησαν χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης της ως άνω διάταξης αποβλέποντας προεχόντως στο αποτέλεσμα των παρασχεθεισών υπηρεσιών και όχι στον χρόνο ολοκλήρωσής τους. Ομοίως, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι κανονική, διότι για το οικονομικό έτος 2016 δεν εκδόθηκε απόφαση του διατάκτη που να αναλαμβάνει και στη συνέχεια να ανατρέπει, λόγω μη πληρωμής της, τη δεσμευθείσα πίστωση ύψους 20.000,00 €. Ωστόσο, τα όργανα του Δήμου εκ παραδρομής δεν ακολούθησαν τη νόμιμη διαδικασία έκδοσης και ανατροπής της απόφασης ανάληψης υποχρέωσης κατά το έτος 2016, δοθείσας της χρονοβόρας (λόγω των εμπλεκόμενων υπηρεσιών) διαδικασίας καθορισμού της κατεύθυνσης που έπρεπε να ακολουθήσει η ανάδοχος κατά την εκπόνηση του παραδοτέου ...και συνεπώς ενήργησαν με συγγνωστή πλάνη. Επίσης βάσιμος είναι ο λόγος διαφωνίας που αφορά στη διαδικασία παραλαβής της παρασχεθείσας υπηρεσίας, δοθέντος ότι η 96974/ 7.12.2015 σύμβαση συνάφθηκε πριν από την έναρξη ισχύος του ν. 4412/2016 και, συνεπώς, η επιτροπή παραλαβής θα έπρεπε να έχει συγκροτηθεί σύμφωνα με τις διατάξεις του π.δ. 28/1980. Πλην όμως, δεδομένου ότι η παραλαβή της επίμαχης εργασίας έγινε στις 11.10.2017, υπό την ισχύ του νέου ως άνω νόμου, τα αρμόδια όργανα του Δήμου ενήργησαν με την πεποίθηση ότι ορθώς εφαρμόζουν τις διατάξεις του άρθρου 221 παρ. 11 περ. δ΄ εδ. α΄ του ν. 4412/2106, θεωρώντας ως κρίσιμο για το εφαρμοστέο καθεστώς το χρονικό σημείο της παραλαβής της υπηρεσίας. Περαιτέρω, η επαγγελματική και τεχνική καταλληλότητα της εταιρείας για την εκτέλεση της ανατεθείσας υπηρεσίας προκύπτει από την ομοίου περιεχομένου σύμβαση που είχε η ίδια συνάψει με τον Δήμο …, ενώ ο εκπονηθείς οδηγός - εγχειρίδιο δεν αφορά στον αστικό πολεοδομικό σχεδιασμό και δεν ανήκει στις αρμοδιότητες της Διεύθυνσης Αστικού Σχεδιασμού και Αρχιτεκτονικών μελετών. Ειδικότερα, το παραδοτέο της υπό κρίση σύμβασης αποτελεί μια καταγραφή προθέσεων των υπηρεσιών του Δήμου με σκοπό την ομοιομορφία του αστικού του εξοπλισμού και, ήδη από την απόφαση ανάθεσης, προκύπτει σαφώς η δυνητική εφαρμογή των προτεινόμενων λύσεων. Το αντικείμενο δε της σύμβασης έχει εγγύτερη σχέση με την προβολή του Δήμου ως τουριστικού προϊόντος, τη βελτίωση της ποιότητας αυτού μέσω των προτάσεων που κατατίθενται και, συνακόλουθα, εμπίπτει στην αρμοδιότητα του Τμήματος Τουρισμού της Διεύθυνσης Πολιτισμού και Τουρισμού. Τέλος, δεν απαιτούνταν κανονιστική απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου κατόπιν εισήγησης της Επιτροπής Ποιότητας Ζωής, καθόσον τέτοια απόφαση απαιτείται για πιο εκτεταμένες και δεσμευτικές επεμβάσεις ...Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί, λόγω συγγνωστής πλάνης των αρμόδιων οργάνων του Δήμου ...