ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ: Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει ότι κατά παράβαση του άρθρου 25 του π.δ. 60/2007 – το οποίο τυγχάνει εφαρμοστέο στην προκειμένη περίπτωση ως εκ της συνολικής προϋπολογιζόμενης δαπάνης για την προμήθεια ομοειδών ειδών σε ετήσια βάση – προσέφυγε το Ε.ΚΕ.Α., μέσω της ως άνω μη νόμιμης παράτασης,  ουσιαστικά στη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης για την υλοποίηση της επίμαχης προμήθειας, δεδομένου ότι δεν προκύπτει η συνδρομή έκτακτων περιστάσεων, οφειλομένων σε απρόβλεπτες περιστάσεις, τα οποία κατέστησαν αδύνατη τη διενέργεια και την ολοκλήρωση εγκαίρως της οικείας διαγωνιστικής διαδικασίας. Τούτο, διότι όσα επικαλείται το Ε.ΚΕ.Α. δεν οφείλονται σε εξωγενείς παράγοντες μη δυνάμενους να προβλεφθούν, αλλά ανάγονται στη σφαίρα ευθύνης της ίδιας της Διοίκησης, στο πλαίσιο της αρχής της ενότητας της οποίας, αφενός μεν επιβάλλεται η συνεργασία όλων των αρμόδιων υπηρεσιών υγείας, ώστε να δρομολογούνται εγκαίρως οι προβλεπόμενες διαγωνιστικές διαδικασίες, αφετέρου δε τα όργανα του Ε.Κ.Ε.Α. δεν δύνανται να επικαλεστούν τις ενέργειες ή παραλείψεις τρίτων δημόσιων φορέων, προκειμένου να δικαιολογήσουν την προσφυγή στη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης. Πλην όμως, το Κλιμάκιο συνεκτιμώντας: α) την αδήριτη ανάγκη του Ε.ΚΕ.Α. για την πραγματοποίηση της επίμαχης προμήθειας, η οποία είναι ζωτικής σημασίας για τη δημόσια υγεία και ειδικότερα για τη διενέργεια ιολογικού ελέγχου του αίματος, β) το γεγονός ότι το Ε.ΚΕ.Α., με την επίμαχη ανάθεση τρίμηνης διάρκειας, κατέβαλε προσπάθεια να μην υπερβεί το αναγκαίο μέτρο που απαιτείτο μέχρι την τελεσφόρηση του ενιαίου ανοικτού διαγωνισμού και γ) ότι ο ενιαίος ανοικτός διαγωνισμός προκηρύχθηκε από το Ε.ΚΕ.Α. την επομένη μόλις ημέρα από τον ορισμό αυτού ως φορέα διενέργειας του διαγωνισμού, άγεται στη κρίση, ότι τα αρμόδια όργανα του Ε.ΚΕ.Α. ενήργησαν συγγνωστώς και χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των κείμενων διατάξεων κατά την πραγματοποίηση της επίμαχης προμήθειας.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ: ζητείται εμπροθέσμως και εν γένει παραδεκτώς η ανάκληση της 380/2022 Πράξης του ΣΤ΄ Συνεκτιμώντας τα στοιχεία  που προκύπτουν εναργώς τόσο από το από 29.09.2022 αναλυτικό καθολικό ειδών όσο και από την από 09.08.2022 κατάσταση συμβάσεων ανά είδος που προσκομίζονται με την προσφυγή, και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω στη σκέψη 5, το Δικαστήριο διαπιστώνει τη συνδρομή ουσιώδους πλάνης του Κλιμακίου ως προς το υπαρκτό εν προκειμένω των πραγματικών προϋποθέσεων της συνδυαστικής εφαρμογής του 32 του ν. 4412/2016 και του άρθρου 34 της από 30.3.2020 Π.Ν.Π.. Τούτο διότι ένεκα πλάνης, δέχθηκε ότι ο αριθμός της συνολικής ποσότητα των αντιδραστηρίων που είχε στη διάθεσή του το Ε.ΚΕ.Α. στις 9.8.2022 ανερχόταν σε 356.160, πλέον του αριθμού αντιδραστηρίων, που το Κλιμάκιο θεωρούσε ότι το Ε.ΚΕ.Α. είχε τη δυνατότητα να προμηθευτεί, έως τη λήξη ισχύος της προηγηθείσας 2ης τροποποιητικής σύμβασης στις 8.9.2022. Συνακόλουθα, ένεκα πλάνης δέχθηκε με την προσβαλλόμενη ότι στις 9.9.2022, ημεροχρονολογία έναρξης ισχύος της ελεγχόμενης σύμβασης, τα αποθέματα του Ε.ΚΕ.Α. σε αντιδραστήρια, ανέρχονταν σε 221.160 (356.160 - 135.000). Εφόσον δε το ορθό αριθμητικό μέγεθος της συνολικής υπολειπόμενης ποσότητα αντιδραστηρίων στις 9.8.2022 ήταν 356.160 αντιδραστήρια, δεν υφίστατο διαθέσιμη ποσότητα αντιδραστηρίων που αρκούσε να καλύψει τους τρεισήμισι από τους τέσσερις μήνες διάρκειας ισχύος της ελεγχόμενης σύμβασης όπως πεπλανημένως και ανακριβώς θεωρήθηκε από το Κλιμάκιο. Κατά συνέπεια, νομίμως με την 4079/19.7.2022 πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος, εκκίνησε η ελεγχόμενη διαδικασία διαπραγμάτευσης για την ανάθεση νέας προμήθειας 250.000 αντιδραστηρίων μοριακού ελέγχου covid-19, υπαγορευόμενη από την επείγουσα ανάγκη έγκαιρης διασφάλισης της επάρκειας των αντιδραστηρίων για το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα των τεσσάρων μηνών διάρκειας της σύμβασης και από την αβέβαιη εξέλιξη της πανδημίας, επί τη βάσει των συνδυαστικώς εφαρμοζομένων και στενώς ερμηνευτέων διατάξεων του άρθρου 32 του ν. 4412/2016 και του άρθρου 34 της από 30.3.2020 Π.Ν.Π.. Κατά τον χρόνο, δε, εκδίκασης της προσφυγής προκύπτει ότι η ισχύς του εν λόγω άρθρου της Π.Ν.Π. έχει ήδη παραταθεί έως τις 31.12.2022 με το άρθρο 57 παρ. 2 του ν. 4975/2022, με αποτέλεσμα να μην ανταποκρίνεται προς τα γεγονότα η μη νομιμότητα της αίρεσης της παράτασής του, την οποία επικαλείται το Κλιμάκιο.  Ανακαλεί την προσβαλλόμενη με αυτή 380/2022 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Προμήθεια αντιδραστηρίων:..ζητείται η ανάκληση της 187/2012 πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν προηγουμένως δεκτά, το Τμήμα κρίνει ότι: Α) Μη νομίμως, σύμφωνα με τα ορθώς κριθέντα από το Κλιμάκιο, η επιτροπή του διαγωνισμού ανάθεσης των επίμαχων προμηθειών δεν συγκροτήθηκε με ετήσια θητεία και σε κάθε περίπτωση μέχρι την ολοκλήρωση του διαγωνισμού, εφόσον αυτός δεν είχε περατωθεί εντός ενός έτους και με αρμοδιότητα γενικώς τη διεξαγωγή των διαγωνισμών ανάθεσης προμηθειών της σχετικής θεματικής ενότητας του νοσοκομείου αλλά αποκλειστικά για τη διενέργεια του συγκεκριμένου διαγωνισμού, το αντικείμενο του οποίου σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι είναι εξειδικευμένο ή ότι παρουσιάζει ιδιομορφίες για το αιτούν νοσοκομείο, δεδομένου ότι η ανάθεση των επίμαχων προμηθειών (αντιδραστηρίων για τις ανάγκες του αιματολογικού εργαστηρίου του νοσοκομείου) επαναλαμβάνεταιπεριοδικώς απ’ αυτό κι επομένως τα φερόμενα ως απολύτως εξειδικευμένα μέλη της θα μπορούσαν να αποτελούν μέλη της οικείας πάγιας με ετήσια θητεία επιτροπής διενέργειας των σχετικών διαγωνισμών του νοσοκομείου και απορρίπτει, ως αβάσιμους, τους περί του αντιθέτου προβαλλόμενους με την αίτηση και την παρέμβαση ισχυρισμούς.(..)Β) Μη νομίμως, σύμφωνα με τα ορθώς κριθέντα από το Κλιμάκιο, δεν προσδιορίστηκε στη διακήρυξη του διαγωνισμού η επιμέρους δαπάνη εκάστου εκ των επίμαχων προς προμήθεια ειδών, με συνέπεια ειδικά για τα είδη των ομάδων με α/α 6 και 11, για τα οποία δεν απαιτείτο η προσφορά συνοδού εξοπλισμού αλλά αντίθετα επιτρεπόταν για κάθενα από αυτά η προσφορά και κατακύρωσή του σε διαφορετικό μειοδότη, να καθίσταται ανέφικτος ο έλεγχος των προσφερθεισών στο διαγωνισμό τιμών, καθώς και των τιμών κατακύρωσής τους, ως προς την μη υπέρβαση της προϋπολογισθείσας για κάθε είδος δαπάνης κατά ποσοστό ανώτερο του 10%, αλλά και ο υπολογισμός του ποσού της εγγυητικής επιστολής συμμετοχής (5% επί της ανύπαρκτης προϋπολογισθείσας δαπάνης κάθε επιμέρους είδους).(..)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η κρινόμενη αίτηση και η υπέρ αυτής παρέμβαση πρέπει να γίνουν εν μέρει δεκτές και η προσβαλλόμενη πράξη του Κλιμακίου να ανακληθεί κατά το μέρος που έκρινε ότι κωλύεται η υπογραφή των ελεγχθέντων σχεδίων συμβάσεων μεταξύ του αιτούντος νοσοκομείου και α) της παρεμβαίνουσας «... A.E.» για την προμήθεια των ειδών (αντιδραστηρίων) της ομάδας με α/α 3, β) της «.... A.E.» για την προμήθεια των ειδών (αντιδραστηρίων) των ομάδων με α/α 5 και 13, γ) της «.... Α.Ε.» για την προμήθεια των ειδών (αντιδραστηρίων) της ομάδας με α/α 7, δ) της «.... Α.Ε.» για την προμήθεια των ειδών (αντιδραστηρίων) των ομάδων με α/α 9, 10 και 14.Ανακαλεί εν μέρει την 187/2012 πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, σύμφωνα με τα ειδικότερα εκτιθέμενα στο σκεπτικό.

Μη νόμιμη η καταβολή ποσού ως αμοιβή από Νοσοκομείο σε ιδιωτικές εταιρείες για την προμήθεια χημικών αντιδραστηρίων και λοιπών υλικών, καθόσον, το ως άνω νοσηλευτικό ίδρυμα προσέφυγε στην εξαιρετική διαδικασία της απευθείας ανάθεσης, ενώ όφειλε να προβεί στη διενέργεια δημόσιου τακτικού διαγωνισμού (ν. 2286/1995), εφόσον η αξία των συνολικά προμηθευθέντων ειδών, τα οποία αποτελούν όμοια ή ομοειδή αγαθά, υπερέβαινε ετησίως, το όριο των 20.000 ευρώ. Δεν τίθεται εν προκειμένω ζήτημα εφαρμογής των νομιμοποιητικών διατάξεων του άρθρου 66 παρ. 28 του ν. 3984/2011, διότι δεν αποδεικνύεται ότι οι κατά περίπτωση επιτευχθείσες συμβατικές τιμές, εναρμονίστηκαν με τις χαμηλότερες τιμές της εγχώριας αγοράς, όπως αυτές έχουν καταγραφεί στο Παρατηρητήριο Τιμών του άρθρου 24 του ν. 3846/2010.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι, εφόσον η προϋπολογιζόμενη συνολική αξία των προς προμήθεια ειδών υπερέβαινε, σε ετήσια βάση, το όριο των 60.000 ευρώ (χωρίς Φ.Π.Α.), μη νομίμως προσέφυγε το Νοσοκομείο στην εξαιρετική διαδικασία της απευθείας ανάθεσης, αντί της διενέργειας δημόσιου τακτικού διαγωνισμού, δεδομένου ότι από κανένα στοιχείο του φακέλου δεν προκύπτουν οι απρόβλεπτες εκείνες περιστάσεις που κατέστησαν αδύνατη τη διενέργεια τακτικού διαγωνισμού για την πραγματοποίηση της εν λόγω προμήθειας..(..)Εντούτοις, το Κλιμάκιο, συνεκτιμώντας την άμεση και επιτακτική ανάγκη του Νοσοκομείου για την προμήθεια των εν λόγω αντιδραστηρίων χάριν της προάσπισης του αγαθού της δημόσιας υγείας, καθώς και το γεγονός ότι στην επίμαχη διαδικασία διαπραγμάτευσης κλήθηκε να συμμετάσχει ικανός αριθμός εταιρειών (7), κρίνει ότι τα όργανα του Νοσοκομείου δεν ενήργησαν με πρόθεση καταστρατήγησης των οικείων διατάξεων, αλλά επειδή πεπλανημένα πλην συγγνωστά υπέλαβαν ότι μπορούσαν να ενεργήσουν όπως ενήργησαν για να καλύψουν την εξ αντικειμένου επιτακτική ανάγκη διασφάλισης της δημόσιας υγείας.(συγγνωστή πλάνη)

Προμήθεια αντιδραστηρίων:..Υπό τα ανωτέρω δεδομένα, και σύμφωνα με όσα αναπτύχθηκαν ανωτέρω στη σκέψη ΙΙ, εφόσον, οι ως άνω δαπάνες προμήθειας αντιδραστηρίων αιμοδοσίας για το οικονομικό έτος 2017 υπερέβαιναν το ποσό των 20.000 ευρώ μέχρι και την υπογραφή των συμβάσεων από τις οποίες απορρέουν οι εντελλόμενες δαπάνες, και εφόσον δεν γίνεται επίκληση και δεν στοιχειοθετείται στις σχετικές αποφάσεις ανάθεσης η συνδρομή εξαίρεσης λόγω απρόβλεπτων γεγονότων, μη νομίμως το αναθέτον Νοσοκομείο προσέφυγε στις προμνησθείσες απευθείας αναθέσεις. Λαμβάνοντας όμως υπόψη ότι προσήχθησαν από το Νοσοκομείο στοιχεία από τα οποία επιβεβαιώνεται ότι προέβη σε προκήρυξη νέου ανοικτού διαγωνισμό, εντός του επίμαχου έτους 2017, για την ανάθεση προμήθειας όμοιων αντιδραστηρίων, το Κλιμάκιο κρίνει ότι τα όργανα αυτού δεν ενήργησαν με πρόθεση καταστρατήγησης των νομίμων διαδικασιών ανάθεσης. Ως εκ τούτου, δέχεται συνδρομή συγγνωστή πλάνης υπέρ αυτών, η οποία δικαιολογεί τη θεώρηση των ελεγχόμενων χρηματικών ενταλμάτων, τα εντάλματα όμως δεν μπορούν να θεωρηθούν λόγω λήξης του οικονομικού έτους 2018, τις πιστώσεις του οποίου βαρύνουν.  

Προμήθεια αντιδραστηρίων ανοσολογικών εξετάσεων.(..)Με τα δεδομένα αυτά ...το Κλιμάκιο κρίνει, κατ’ εκτίμηση του σχετικού λόγου διαφωνίας, ότι μη νομίμως το Νοσοκομείο προέβη από μόνο του στην ανάθεση της επίμαχης προμήθειας με την ανωτέρω εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης, καθώς δεν προκύπτει, αλλά ούτε και το Νοσοκομείο επικαλείται ότι υπήρχε σχετική πρόβλεψη σε κάποιο ΠΠΥΥ ή ότι είχε παρασχεθεί σ’ αυτό σχετική δυνατότητα από την Ε.Π.Υ. κατόπιν εγκρίσεως του αρμόδιου Υπουργού, στο πλαίσιο του συστήματος διενέργειας των προμηθειών, που θεσπίζει ο ν. 3580/2007. ... Τέλος, η ανάθεση της επίμαχης προμήθειας πάσχει και για τον πρόσθετο λόγο ότι πριν από την απόφαση της 15ης Συνεδρ./14.7.2016 (θέμα Ε.Η.Δ. 3ο) του Διοικητικού Συμβουλίου του Νοσοκομείου, με την οποία εγκρίθηκε η σύναψη της επίμαχης σύμβασης με τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης, δεν είχε ληφθεί η σύμφωνη γνώμη της Ενιαίας Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων (Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ.). ...Κατ’ ακολουθίαν των προεκτεθέντων, η ελεγχόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη.....και το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Προμήθεια αντιδραστηρίων:..Με τα δεδομένα αυτά και όσα ήδη εκτέθηκαν στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει τα ακόλουθα:Κατά τον βασίμως προβαλλόμενο πρώτο λόγο διαφωνίας, μη νομίμως συνήφθησαν οι επίμαχες συμβάσεις με τις φερόμενες ως δικαιούχους των χρηματικών ενταλμάτων εταιρείες, με τη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης, μεμονωμένα και κατά παράκαμψη των διατυπώσεων του πρόχειρου διαγωνισμού, αφού η συνολική ετήσια δαπάνη του Νοσοκομείου για την κάλυψη των αναγκών του σε αντιδραστήρια υπερέβη το όριο των 20.000 ευρώ, πέραν του οποίου επιβάλλεται η διενέργεια τουλάχιστον πρόχειρου διαγωνισμού. Περαιτέρω, από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει, ούτε το Νοσοκομείο αποδεικνύει, ότι συνέτρεξαν λόγοι επείγοντες, οφειλόμενοι σε αυταπόδεικτα απρόβλεπτες περιστάσεις, οι οποίοι κατέστησαν αδύνατη τη διενέργεια νόμιμης διαγωνιστικής διαδικασίας για την κάλυψη των αναγκών του, η οποία, σε κάθε περίπτωση, ανάγεται στη σφαίρα ευθύνης της Διοίκησης, υπό την έννοια του ορθολογικού προγραμματισμού από τα αρμόδια όργανα των εκ των προτέρων γνωστών σε αυτά αναγκών, καθώς και της τήρησης και έγκαιρης ολοκλήρωσης των διαδικασιών που προβλέπονται από τη νομοθεσία περί σύναψης δημοσίων συμβάσεων.(...)Συνακόλουθα, οι εντελλόμενες δαπάνες δεν είναι νόμιμες και τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα δεν πρέπει να θεωρηθούν.

Η απευθείας ανάθεση από Δήμο προμηθειών και υπηρεσιών σε ιδιώτη αποκλειστικό αντιπρόσωπο στην Ελλάδα ξένου οίκου κατασκευής των μηχανημάτων είναι μη επαρκώς αιτιολογημένη, αφού δεν προκύπτει ότι τα μηχανήματα αυτά αδυνατούν για τεχνικούς λόγους να λειτουργήσουν με ανταλλακτικά και αναλώσιμα άλλου πλην της κατασκευάστριας εταιρείας ή ότι δεν μπορούν να συντηρηθούν από τρίτο.

Προμήθεια αντιδραστηρίων:..ζητείται η ανάκληση της 193/2012 πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Με τα παραπάνω δεδομένα και σύμφωνα με όσα έγιναν προηγουμένως δεκτά, το Τμήμα κρίνει ότι:Α) Το τιθέμενο στη συγκεκριμένη διακήρυξη (Παράρτημα ΣΤ΄ της διακήρυξης, Ομάδα Β΄) κριτήριο με τίτλο «Αξιοπιστία αντιπροσώπου Ελλάδας προηγούμενη εμπειρία στη διάθεση παρόμοιων αντιδραστηρίων και αναλυτών σε άλλα νοσοκομεία», κατά την άποψη που επικράτησε, ορθώς αξιολογήθηκε και βαθμολογήθηκε ειδικά για κάθε συμμετέχουσα εταιρεία που προσέφερε αναλυτές. Και τούτο, διότι το εν λόγω κριτήριο συνάπτεται άρρηκτα με τη δυνατότητα διαρκούς ανεφοδιασμού του ... από τον ενδιάμεσο αντιπρόσωπο, που δεν είναι η κατασκευάστρια των προς προμήθεια ειδών εταιρεία, και συνδέεται άμεσα με την υλοποίηση της προμήθειας, καθόσον άπτεται της τεχνικής υποστήριξης κατά τη διάρκεια εξέλιξης της σύμβασης και επομένως είναι πρόσφορο για τον έλεγχο της καταλληλότητας των υποψηφίων, βάσει των επαγγελματικών και τεχνικών τους γνώσεων και ικανοτήτων.(..)Κατ’ ακολουθίαν των προεκτεθέντων, πρέπει η υπό κρίση αίτηση ανάκλησης και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση να γίνουν δεκτές, να ανακληθεί η 193/2012 πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου και να επιτραπεί η υπογραφή των οικείων σχεδίων συμβάσεων, δοθέντος ότι με την προσβαλλόμενη πράξη δεν αναδείχθηκε άλλος λόγος διακωλυτικός της υπογραφής τους.