Προγραμματική σύμβαση για τη μεταφορά απορριμάτων...Με δεδομένα αυτά, η μεταφορά των απορριμμάτων του Δήμου ... στον ΧΥΤΑ ... προβλέπεται ρητά από την 14/8.1.2019 απόφαση της Αποκεντρωμένης Διοίκησης ..., η οποία ρυθμίζει προσωρινά τη διάθεση των αστικών αποβλήτων του Δήμου εξαιτίας της καθυστέρησης υλοποίησης των υποδομών εναπόθεσής τους στον ΧΥΤΑ ..., με βάση τις προβλέψεις του εν εξελίξει ΠΕΣΔΑ. Η υλοποίηση αυτής της απόφασης δεν αναστέλλει τη νόμιμη υποχρέωση του Δήμου να καταβάλει στη ... την ετήσια εισφορά η οποία, μέσω της προγραμματικής σύμβασης που έχει συνάψει με τον ΦΟΔΣΑ ..., χρηματοδοτεί την εναπόθεση των απορριμμάτων στον ΧΥΤΑ ... κατ’ εφαρμογή της ανωτέρω απόφασης της Αποκεντρωμένης Διοίκησης (πρβλ. ΕΣ Κ.Π.Ε.Δ. 306/2019). Εξάλλου, η από 16.8.2018 μελέτη της ... είναι επαρκώς τεκμηριωμένη ως προς τον τρόπο υπολογισμού της ετήσιας εισφοράς του Δήμου ..., σε κάθε δε περίπτωση τυχόν αποκλίσεις θα ληφθούν υπόψη απολογιστικά και θα συνυπολογιστούν κατά τον προσδιορισμό του κόστους διαχείρισης του επόμενου έτους (άρθρο 5 παρ. 2 της 2527/7.1.2009 ΚΥΑ). Τέλος, κατά παράβαση του άρθρου 66 παρ. 1 του ν. 4270/ 2014 (Α΄ 143), η απόφαση ανάληψης υποχρέωσης εκδόθηκε μετά την έκδοση του τιμολογίου της ..., πλην όμως τούτο οφείλεται σε πλάνη των αρμοδίων δημοτικών οργάνων, η οποία εν όψει και της νομιμότητας της διαδικασίας καταβολής της εισφοράς, κρίνεται συγγνωστή.

ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ. (..) καταβολή αμοιβής για την «Παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών εκπόνησης Σχεδίου Τοπικής Διαχείρισης Αστικών Στερεών Αποβλήτων».(..) Με δεδομένα αυτά κρίνονται τα εξής:(..)Περαιτέρω, η διαδικασία εκπόνησης των ΤΣΔΑ δύναται να γίνει είτε από τις υπηρεσίες του Δήμου είτε από εξωτερικό συνεργάτη, χωρίς να εφαρμόζεται στην περίπτωση αυτή το π.δ. 89/2011, το οποίο αφορά στην κατάρτιση των επιχειρησιακών προγραμμάτων των Δήμων των άρθρων 204  επ. του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων. (..)Τέλος και ενόψει του ότι με τις υπό ανάθεση υπηρεσίες ο Δήμος δεν αποβλέπει απλώς στην καταγραφή, αποτύπωση και ανάλυση της υφιστάμενης κατάστασης αναφορικά με τη συλλογή και μεταφορά των αστικών στερεών αποβλήτων του, αλλά στην κατάρτιση ενός ΤΣΔΑ, στο οποίο θα προτείνεται η ανάπτυξη συγκεκριμένων δράσεων, η διαμόρφωση στόχων και προτάσεων, η δημιουργία συστήματος διαλογής και πράσινου ταμείου και η διαχείριση των αδρανών αποβλήτων του Δήμου, θα αποτυπώνεται η γενικότερη πολιτική για τη βιώσιμη διαχείριση των απορριμμάτων και θα είναι σύμφωνο με τις προβλέψεις και τις απαιτήσεις του ΕΣΔΑ, οι ελεγχόμενες υπηρεσίες είναι εξειδικευμένες και απαιτούν προσωπικό που όχι μόνο διαθέτει την απαραίτητη  ιδιότητα του ΠΕ Μηχανικού αλλά διαθέτει και επιπλέον εξειδίκευση και εμπειρία στα ζητήματα του τρόπου διαχείρισης και διάθεσης των αποβλήτων. Στην περίπτωση δε του Δήμου ... τέτοια εξειδίκευση έχει μόνο η υπάλληλος ΠΕ Περιβαλλοντολογίας, η οποία ενόψει των στενών χρονικών περιθωρίων που είχαν τεθεί για την ολοκλήρωση του ΤΣΔΑ, (τελική προθεσμία ορίστηκε 10 μέρες μετά την έκδοση της ως άνω ΠΥΣ) δεν μπορούσε να ολοκληρώσει το Σχέδιο χωρίς τη συνδρομή και εξωτερικού συνεργάτη.(..) Κατ’ ακολουθία, η εντελλόμενη δαπάνη είναι νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί.

Η Πράξη 4/2025 του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά στον έλεγχο νομιμότητας σχεδίου προγραμματικής σύμβασης μεταξύ του Δήμου Κεντρικής Κέρκυρας και Διαποντίων Νήσων και του Αναγκαστικού Συνδέσμου Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων ΔΕ Περιφέρειας Ηπείρου (Α.Σ.Δ.Σ.Α. ΔΕ ΠΗ). Η σύμβαση αφορά τη διάθεση των σύμμεικτων αστικών στερεών αποβλήτων του Δήμου στις εγκαταστάσεις της Ηπείρου (ΜΕΑ-ΧΥΤ) για το 2025, με προϋπολογισμό 2.520.000 ευρώ. Το Κλιμάκιο έκρινε ότι η σύμβαση αποτελεί προγραμματική σύμβαση οριζόντιας συνεργασίας, εξαιρούμενη από τον ν. 4412/2016. Ωστόσο, κρίθηκε ότι μη νομίμως δεν επιβαρύνεται με Φόρο Προστιθέμενης Αξίας (ΦΠΑ), διότι η αντιπαροχή έχει επαχθή χαρακτήρα (άρθρο 2 ν. 5144/2024) και ο Α.Σ.Δ.Σ.Α. ΔΕ ΠΗ δεν ασκεί τη δραστηριότητα της διαχείρισης αποβλήτων κατ’ ενάσκηση δημόσιας εξουσίας. Συνεπώς, δεν κωλύεται η υπογραφή της σύμβασης, υπό τον όρο της προσθήκης του ΦΠΑ στον προϋπολογισμό της και της έκδοσης ανάληψης υποχρέωσης από τον Δήμο Κέρκυρας και Διαποντίων Νήσων.

Υλοποίηση έργου..Σύμφωνα με τη μελέτη αυτή, το εν λόγω κόστος (5.405,40 ευρώ) ισούται με το γινόμενο που προκύπτει από τον πολλαπλασιασμό της ετήσιας ποσότητας των διαχειριζόμενων αποβλήτων συσκευασίας του ως άνω Δήμου (386,10 τόνοι), η οποία, σύμφωνα με την άνω μελέτη, προσδιορίστηκε σε ποσοστό 10% της ετήσιας ποσότητας των αστικών στερεών αποβλήτων του (3.861 τόνοι), επί το ετήσιο τέλος διαχείρισης αποβλήτων συσκευασίας (14 ευρώ άνω τόνο), το οποίο υπολογίστηκε ως ο λόγος των συνολικών ετήσιων εξόδων για την κάλυψη των αναγκών του συστήματος διαχείρισης αποβλήτων συσκευασίας των Δήμων της Περιφέρειας … προς την ετήσια ποσότητα των διαχειριζόμενων αποβλήτων συσκευασίας των ως άνω Δήμων (294.500 ευρώ : 21.029 τόνοι = 14 ευρώ ανά τόνο). Περαιτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη αφορά, ενόψει του αντικειμένου της σύμβασης, στην καταβολή του κόστους διαχείρισης και όχι συλλογής αποβλήτων συσκευασίας. Συνεπώς, νομίμως εγγράφηκε στον Κ.Α.Ε. 00.6737.05, κατ’ εφαρμογή των ρυθμίσεων της 25595/2017 Κ.Υ.Α. «Παροχή οδηγιών για την κατάρτιση των προϋπολογισμών των δήμων, οικονομικού έτους 2018» (ΦΕΚ Β΄ 2658), η οποία, άλλωστε, για τα έξοδα με περιγραφικό τίτλο «Υλοποίηση προγραμματικών συμβάσεων» προβλέπει μόνο τον ως άνω Κ.Α.Ε..  Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι νόμιμη, πλην το ένταλμα αυτό δεν πρέπει να θεωρηθεί λόγω λήξης του οικονομικού έτους 2018, τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει.

Διαχείριση επικίνδυνων ιατρικών αποβλήτων:..Με βάση τα ανωτέρω το Τμήμα κρίνει ότι η ανάθεση με τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης του έργου της συλλογής, μεταφοράς και διαχείρισης επικίνδυνων ιατρικών και μολυσματικών αποβλήτων του νοσοκομείου στην εταιρία … και στη …, δεν ήταν νόμιμη. Και τούτο διότι η δαπάνη για τις ανατεθείσες υπηρεσίες υπερέβαινε καταφανώς το όριο των 15.000,00 ευρώ σε ετήσια βάση, μέχρι του οποίου επιτρέπεται η άνευ ειδικών λόγων προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης, ενώ επείγουσα ανάγκη η οποία να οφείλεται σε απρόβλεπτες περιστάσεις, δεν στοιχειοθετείται εν προκειμένω, αφού και μόνο από το οικονομικό αντικείμενο των συμβάσεων καθίσταται σαφές ότι η συνολική ανάγκη του νοσοκομείου ήταν εξ αρχής γνωστή και κανένας λόγος προς αιτιολόγηση της καθυστερημένης κίνησης της διαδικασίας του αντίστοιχου τακτικού διαγωνισμού δεν προβάλλεται. Κατά συνέπεια, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, επειδή όμως, για λόγους δημόσιας υγείας υφίστατο άμεση ανάγκη για τη συλλογή, μεταφορά και διαχείριση των ΕΙΑ. και ενόψει της καθυστέρησης διενέργειας διεθνούς δημόσιου διαγωνισμού από τον ΙΦΕΤ, το Τμήμα κρίνει ότι τα όργανα του νοσοκομείου συγγνωστώς υπέλαβαν ότι μπορούσαν να προχωρήσουν σε διαδικασία διαπραγματεύσεων με τους ως άνω συμβαλλόμενους φορείς μέχρι να υπογραφούν συμβάσεις κατόπιν διενέργειας διαγωνισμού από το νοσοκομείο ή από οποιαδήποτε άλλη Δημόσια αρχή(..) συγγνωστή πλάνη

ΚΑΤΑΒΟΛΗ ΔΑΠΑΝΩΝ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΗΣ:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με τα εκτιθέμενα στην προηγούμενη σκέψη, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, διότι από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτει ότι δεν αφορά εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε ή εμφανίζει τοπική σχέση με την εδαφική περιφέρεια του Δήμου, ούτε αφορούσε τα ενδιαφέροντα των κατοίκων του Δήμου, αλλά τα ενδιαφέροντα κατοίκων Αθήνας, μελών του διοργανωτή της εκδήλωσης ως άνω σωματείου.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι μη νόμιμη και το χρηματικό ένταλμα 4Β χρηματικού εντάλματος πληρωμής, οικονομικού έτους 2018, του Δήμου .. δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Υπηρεσιες μεταφοράς και αποστείρωσης επικίνδυνων ιατρικών αποβλήτων. (Μη νόμιμη παραλαβή εργασιων) Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη δεύτερη σκέψη (ΙΙ) της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, αφού δεν συνοδεύεται από νόμιμο πρωτόκολλο παραλαβής των παρασχεθεισών υπηρεσιών..Και τούτο, διότι και τα τρία μέλη της επιτροπής παραλαβής αναφέρουν ότι δεν ήταν παρόντα κατά τη ζύγιση σε καμία από τις παραλαβές των ΕΑΑΜ από την ανάδοχο εταιρεία, καίτοι η παρουσία τους ήταν απαραίτητη προκειμένου να εξασφαλιστεί το ακριβές της ποσότητας των προς μεταφορά αποβλήτων, εν όψει του ότι το αντίτιμο των επίμαχων υπηρεσιών τελούσε σε άμεση συνάρτηση με τα κιλά των αποβλήτων. Περαιτέρω, λαμβανομένης υπόψη της ιδιαίτερης φύσης των επίμαχων υπηρεσιών (συλλογή, μεταφορά και τελική διάθεση των αποβλήτων), πρέπει να γίνει δεκτό ότι οι διατάξεις των παραγράφων 3 και 4 του άρθρου 28 του Κ.Π.Δ., που προβλέπουν τη διαδικασία της αυτοδίκαιης παραλαβής και των μετέπειτα ελέγχων από νέα επιτροπή για την εξασφάλιση των επιφυλαχθέντων, κατά την αυτοδίκαιη παραλαβή, δικαιωμάτων του φορέα, δεν προσιδιάζουν με το αντικείμενο των εν λόγω υπηρεσιών, αφού, στην προκειμένη περίπτωση που αντικείμενό τους ήταν η μεταφορά, αποστείρωση και απόρριψη αποβλήτων, δεν  απέμεινε κάποιο απτό αποτέλεσμα της παρασχεθείσας εργασίας που θα μπορούσε να τύχει οιουδήποτε μεταγενέστερου ελέγχου, ποιοτικού ή ποσοτικού. (..)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το κρινόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη δεν είναι νόμιμη και, συνεπώς, το ένταλμα αυτό δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Με την προδικαστική προσφυγή, ο προσφέρων (προσφεύγων) αιτείται την ακύρωση της απόφασης ανάθεσης του διαγωνισμού, ιδίως ως προς το μέρος που έκανε δεκτή την προσφορά της ένωσης οικονομικών φορέων «………………………». Το αντικείμενο της σύμβασης αφορά «Μελέτες Επέκτασης ……………..» με προϋπολογισμό 639.343,01€ (χωρίς ΦΠΑ). Ο προσφέρων υποστηρίζει ότι η συμμετέχουσα ένωση δεν πληρούσε τα κριτήρια τεχνικής ικανότητας και καταλληλότητας που όριζε η δικακήρυξη, ειδικά ως προς τις απαιτούμενες προϋπηρεσίες σε μελέτες ΧΥΤΑ/ΧΥΤ χωρητικότητας 350.000 m³ και την απαραίτητη εγγραφή στα Μητρώα Μελετητών για συγκεκριμένες κατηγορίες.

Διοργάνωση της γιορτής της Πρωτομαγιάς.(..)Με δεδομένα αυτά, λαμβανομένων υπόψη του λόγου της εκδήλωσης (Πρωτομαγιά) και της διεξαγωγής της στην αρχή της τουριστικής περιόδου, η εντελλόμενη δαπάνη είναι λειτουργική διότι συμβάλλει αφενός μεν στην επιτυχία της εκδήλωσης και αφετέρου στην αποτελεσματικότερη προβολή του Δήμου ως τουριστικού προορισμού...Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη είναι νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής πρέπει να θεωρηθεί.

Παροχή ηλεκτρολογικών εργασιών...:Με αυτά τα δεδομένα η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, διότι οι ανατεθείσες εργασίες ελέγχου ηλεκτρολογικών εγκαταστάσεων δημοτικών κτηρίων ανάγονται στις αρμοδιότητες του Τμήματος Ηλεκτρομηχανολογικών Έργων του Δήμου. Εντούτοις, λαμβανομένου υπόψη του αριθμού των κτιρίων (82) που θα υποβληθούν στον ηλεκτρολογικό έλεγχο και της ελλιπούς στελέχωσης του ως άνω Τμήματος, το οποίο είναι επιφορτισμένο με ποικίλες αρμοδιότητες (αποκατάσταση βλαβών ηλεκτρολογικού δικτύου, σύνταξη μελετών, συντηρήσεις εγκαταστάσεων), τα όργανα του Δήμου δεν ενήργησαν με πρόθεση καταστρατήγησης των προαναφερθεισών διατάξεων, αλλά με την πεποίθηση ότι μπορούσαν νομίμως να προβούν στην ελεγχόμενη ανάθεση. Κατ’ ακολουθία, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη αλλά το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής μπορεί να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης.