Παροχή υπηρεσιών αποκομιδής, μεταφοράς και διαθέσεως των αποβλήτων  Νοσοκομείου.:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει ότι στην προκειμένη περίπτωση δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις των άρθρων 26 παρ. 2 και 29 του ν. 4412/2016 για την επιτρεπτή προσφυγή στην ανταγωνιστική διαδικασία με διαπραγμάτευση, η δε διαδικασία που ακολούθησε το Νοσοκομείο για την ανάθεση των επίμαχων υπηρεσιών είχε στην πραγματικότητα χαρακτήρα συνοπτικού διαγωνισμού, καθώς συντάχθηκε διακήρυξη, η οποία δημοσιεύθηκε, ενώ ο διαγωνισμός διενεργήθηκε από τριμελή επιτροπή με υποβολή εγγράφων τεχνικών και οικονομικών προσφορών, οι οποίες ανοίχθηκαν και αξιολογήθηκαν σε διαφορετικά στάδια. Η επιλογή, όμως, της διαδικασίας αυτής δεν ήταν νόμιμη, αφού και μόνο η αξία της επίμαχης, από 17.1.2018, συμβάσεως διάρκειας έξι (6) μηνών, ανερχόμενη στο ποσό των 131.825,40 ευρώ άνευ Φ.Π.Α., υπερβαίνει το ποσό των 60.000 ευρώ, μέχρι του οποίου επιτρέπεται προσφυγή στη διαδικασία του συνοπτικού διαγωνισμού, επιπροσθέτως, δε, η εκτιμώμενη αξία των εν λόγω υπηρεσιών, οι οποίες έχουν περιοδικό χαρακτήρα, υπολογιζόμενη σε βάση δωδεκαμήνου, σύμφωνα με τις ειδικότερες προβλέψεις της διατάξεως του άρθρου 6 παρ. 11 του νόμου 4412/2016 για τις συμβάσεις υπηρεσιών περιοδικού χαρακτήρα (βλ. σκ. ΙΙ), υπερβαίνει το ποσό των 221.000 ευρώ που, σύμφωνα με τα εκτιθέμενα ανωτέρω, συνιστά το ισχύον από 1.1.2018, κατώτατο όριο εφαρμογής του δικαίου της Ένωσης. Περαιτέρω, από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει η συνδρομή απρόβλεπτων γεγονότων που κατέστησαν αδύνατη τη διενέργεια διαγωνιστικής διαδικασίας για την κάλυψη των σχετικών αναγκών του Νοσοκομείου. Ειδικότερα, η μη διενέργεια ενιαίων διαγωνισμών στο πλαίσιο των ΠΠΥΦΥ των ετών 2014 και 2015, λόγω εντάξεως της σχετικής δαπάνης σε λανθασμένο ΚΑΕ, δεν συνιστά απρόβλεπτη περίσταση, αλλά ανάγεται στη σφαίρα ευθύνης των οργάνων του ιδίου του Νοσοκομείου, τα οποία μάλιστα, μετά την αποτυχία διεξαγωγής ανοικτού διαγωνισμού στο πλαίσιο του ΠΠΥΦΥ του έτους 2014, επανέλαβαν την ίδια πλημμέλεια και στο ΠΠΥΦΥ του έτους 2015. Τούτων, συνεπώς, παρέπεται ότι η επίμαχη ανάθεση μη νομίμως διενεργήθηκε χωρίς την τήρηση των διατάξεων του ν. 4412/2016 για τη διενέργεια ανοικτού διαγωνισμού άνω των ορίων, με τήρηση και των προβλεπομένων για τους διαγωνισμούς αυτούς διατυπώσεων δημοσιότητας. Εντούτοις, όμως, το Κλιμάκιο λαμβάνοντας υπ’ όψιν ότι: α) τα όργανα του Νοσοκομείου τηρώντας τις διατυπώσεις του συνοπτικού διαγωνισμού (δημοσίευση διακηρύξεως σε εφημερίδα, ανάρτηση στο ΚΗΜΔΗΣ, υποβολή εγγράφων σφραγισμένων τεχνικών και οικονομικών προσφορών και έλεγχος αυτών σταδιακά από Επιτροπή Διαγωνισμού) τήρησαν κάποιες ελάχιστες εγγυήσεις διαφάνειας και ανάπτυξης ανταγωνισμού, β) οι τιμές που προσέφερε η φερόμενη ως δικαιούχος για τη διαχείριση των αποβλήτων (ΕΑΑΜ και ΜΕΑ) δεν υπερέβαιναν τις αντίστοιχες καταχωρημένες τιμές στο Παρατηρητήριο Τιμών της ΕΠΥ, ενώ οι προσφερθείσες τιμές για τη συλλογή και μεταφορά των αποβλήτων αυτών δεν υπερέβαιναν τις αντίστοιχες τιμές της προηγούμενης συμβάσεως, γ) ότι παρά τις επανειλημμένες ματαιώσεις των διαγωνισμών που προβλέπονταν στα ΠΠΥΦΥ των ετών 2014 και 2015, τα όργανα του Νοσοκομείου προέβησαν, ήδη πριν από τη λήξη της επίμαχης συμβάσεως, σε ενέργειες για τη διεξαγωγή ανοικτού διαγωνισμού, ο οποίος τελικώς ολοκληρώθηκε με την υπογραφή της από 18.7.2018 συμβάσεως και δ) ότι τελικώς, η διαδικασία αναθέσεως που ακολουθήθηκε στην προκειμένη περίπτωση αποσκοπούσε στην πρόσκαιρη και μόνον αντιμετώπιση της επιτακτικής ανάγκης για αδιάλειπτη παροχή των επίμαχων υπηρεσιών, κρίνει ότι τα όργανα του Νοσοκομείου δεν ενήργησαν με πρόθεση καταστρατηγήσεως των οικείων διατάξεων, αλλά επειδή πεπλανημένως πίστεψαν ότι ενεργούσαν νομίμως.

Εκτέλεση συμβάσεων μίσθωσης μηχανημάτων αποχιονισμού:.. Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις που προηγήθηκαν, η διαδικασία ανάθεσης των ανωτέρω συμβάσεων είναι πλημμελής, κατά τον βασίμως προβαλλόμενο λόγο. Τούτο διότι, διενεργήθηκε κατά τις διατάξεις του π.δ. 242/1996, το οποίο καταργήθηκε από την έναρξη ισχύος του ν. 4412/2016, και δεν πληρούσε τις προϋποθέσεις οποιασδήποτε από τις προβλεπόμενες στις διατάξεις του νόμου αυτού κατά κανόνα εφαρμοστέες διαγωνιστικές διαδικασίες, διενεργούμενες με ηλεκτρονικά μέσα, από τα προβλεπόμενα στις ίδιες διατάξεις όργανα, στις προθεσμίες και στα στάδια εξέλιξης που ομοίως καθορίζονται, τις οποίες και η ίδια Περιφέρεια είχε ήδη εφαρμόσει, σύμφωνα με στοιχεία γνωστά στο Δικαστήριο από άλλες δικαστικές ενέργειές του (βλ. Πράξεις Ζ΄ Κλιμακίου 30/2017, για τη χειμερινή περίοδο 2016-2017, 286 και 310/2017 για τη χειμερινή περίοδο 2017 – 2018, από τις οποίες προκύπτει ότι η ίδια Περιφέρεια διενήργησε κατόπιν των 2095/2016 και 447/2017, αντίστοιχων, αποφάσεων της Οικονομικής Επιτροπής διαδικασίες ανάθεσης υπηρεσιών αποχιονισμού για το υποδιαιρούμενο σε τμήματα εθνικό οδικό δίκτυο της αρμοδιότητάς της, κατ’ εφαρμογή των διατάξεων του ν. 4412/2016, οι διαδικασίες δε αυτές είχαν ολοκληρωθεί όταν η Οικονομική Επιτροπή έλαβε την 2688/14.11.2017 απόφασή της σχετικά με το κρίσιμο εν προκειμένω αντικείμενο υπηρεσιών αποχιονισμού –βλ. και 323/2018 όμοια Πράξη, αντίστοιχα για την περίοδο 2018-2019, κατόπιν των 190/30.1.2018 και 526/27.2.2018 αποφάσεων της Οικονομικής Επιτροπής). Δεδομένου, δε, ότι δεν προκύπτει ούτε η αναθέτουσα Αρχή επικαλείται εξαιρετική περίπτωση κατεπείγουσας ανάγκης λόγω απρόβλεπτων περιστάσεων και ότι η προϋπολογιζόμενη δαπάνη του συνόλου των εργασιών αποχιονισμού (4 τομείς διαδρομών) υπερβαίνει το ισχύον, κατά τον κρίσιμο χρόνο, όριο των 20.000 ευρώ, μέχρι το οποίο επιτρέπεται η απευθείας ανάθεση, άνευ ειδικών λόγων, αλλά και το όριο των 60.000 ευρώ μέχρι το οποίο επιτρέπεται η διενέργεια συνοπτικού διαγωνισμού, ούτε ως νόμιμη περίπτωση απευθείας ανάθεσης ή συνοπτικού διαγωνισμού μπορούν, οι ανατεθείσες υπηρεσίες - προμήθειες να αντιμετωπιστούν. Τέλος, ο εξώδικος συμβιβασμός μεταξύ της Περιφέρειας … και της φερόμενης ως δικαιούχου του εντάλματος 3, οικονομικού έτους 2019, …, ως αιτιώδης δικαιοπραξία, είναι άκυρος, διότι στηρίζεται σε μη νόμιμη σύμβαση, η οποία στο πεδίο, του δημοσιολογιστικού δικαίου δεν συνιστά έγκυρη αιτία εξώδικου συμβιβασμού, αφού δεν είναι δυνατό να προβληθούν αξιώσεις κατά του νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου, εν προκειμένω της Περιφέρειας, ευθέως από τη σύμβαση (βλ. Πράξεις IV Τμήματος 7/2019, 47/2017, και εκεί παρατιθέμενη νομολογία). Τούτα θα ίσχυαν και στην περίπτωση του … εάν είχε ληφθεί θετική απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής επί της αντίστοιχου περιεχομένου αίτησής του, η οποία και μόνο προσκομίζεται. Επομένως, ο ισχυρισμός που προβάλλεται με το 70833/24.4.2019 έγγραφο της Περιφερειακής Ενότητας …, σχετικά με την επίτευξη εξωδικαστικού συμβιβασμού δεν ασκεί επιρροή επί της νομιμότητας των εντελλόμενων δαπανών, πέραν του ότι αιτιολογία αυτών, όπως σαφώς αναγράφεται στα εκδοθέντα χρηματικά εντάλματα, είναι η εκτέλεση των οικείων συμβάσεων και η καταβολή του προβλεπόμενου συμβατικού τιμήματος. Κατά συνέπεια, οι εντελλόμενες δαπάνες είναι μη νόμιμες. Ωστόσο, το Κλιμάκιο εκτιμά ότι τα αρμόδια όργανα της Περιφέρειας …, χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των ισχυουσών διατάξεων, αλλά από πλάνη, λόγω του ότι το φυσικό συμβατικό αντικείμενο ήταν ιδιαίτερα περιορισμένο ανήκε δε στο επαρχιακό οδικό δίκτυο, θεώρησαν ότι εξακολουθούσαν να ισχύουν παράλληλα και μπορούσαν να εφαρμοστούν οι διατάξεις του π.δ. 242/1996, διότι δεν συγκαταριθμούνται στις ρητώς καταργούμενες με τις διατάξεις του άρθρου 377 παρ. 2 του ν. 4412/2016.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, οι εντελλόμενες δαπάνες είναι μη νόμιμες, ωστόσο, τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα πρέπει να θεωρηθούν λόγω συγγνωστής πλάνης.

Αμοιβή πολιτικού μηχανικού. (..) για την εκτέλεση του έργου «Έκτακτες εργασίες επισκευής δωμάτων για την αποφυγή διείσδυσης υδάτων».(..).Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙ της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι, το Νοσοκομείο, προκειμένου να αναθέσει την εκτέλεση των ως άνω έκτακτων εργασιών υγρομόνωσης των κτηρίων του, ενδεικτικής προϋπολογισθείσας δαπάνης 4.900 ευρώ, προσέφυγε σε διαδικασία ανάθεσης που φέρει όλα τα χαρακτηριστικά ενός συνοπτικού διαγωνισμού,...Ως εκ του λόγου δε αυτού, το Νοσοκομείο δεν όφειλε να ακολουθήσει τη διαδικασία που αναφέρεται στην παράγραφο 5 του άρθρου 118 του ν. 4412/2016 και αφορά αποκλειστικά σε απευθείας αναθέσεις συμβάσεων έργων, μελετών και παροχής τεχνικών και λοιπών συναφών επιστημονικών υπηρεσιών.(..)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω η εντελλόμενη δαπάνη είναι νόμιμη, το δε ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής θα μπορούσε να θεωρηθεί, εάν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2017

Επέκταση ΧΥΤΑ...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (σκ. ΙΙ), το Κλιμάκιο κρίνει ότι στην προκειμένη περίπτωση η αναθέτουσα αρχή (ΦοΔΣΑ Β. …) μη νομίμως προσέφυγε, για την ανάθεση του ελεγχόμενου έργου, στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης, χωρίς προηγούμενη δημοσίευση προκήρυξης, κατ’ εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 32 παρ.2 εδ. γ΄του ν.4412/2016. Και τούτο, διότι από τα στοιχεία του φακέλου της υπόθεσης δεν προκύπτει ότι υφίσταται επείγουσα ανάγκη οφειλόμενη σε απρόβλεπτες περιστάσεις, που να δικαιολογεί την προσφυγή στην προαναφερόμενη εξαιρετική διαδικασία ανάθεσης. Ειδικότερα, οι επικαλούμενοι από την αναθέτουσα αρχή λόγοι της καθυστέρησης στον υπό εξέλιξη διαγωνισμό ανάθεσης της Μονάδας Επεξεργασίας Απορριμμάτων, της σημαντικής επιβάρυνσης του ΧΥΤΑ … κατά τη διάρκεια της καλοκαιρινής περιόδου, καθώς και του κινδύνου που εγκυμονεί το γεγονός ότι  το υφιστάμενο κύτταρο έχει φτάσει σε μεγάλο ύψος απορριμματικής μάζας (υπό στοιχ. 4, 6 και 3 λόγοι), που παρατίθενται στην προαναφερόμενη 49/2020 απόφαση του ΔΣ του ΦοΣΔΑ και καθιστούν αναγκαία, κατά τα διαλαμβανόμενα στην απόφαση αυτή, την άμεση ολοκλήρωση του έργου, δεν δύνανται να δικαιολογήσουν την προσφυγή στη διαδικασία των διαπραγματεύσεων για τη σύναψη της ελεγχόμενης σύμβασης, δοθέντος ότι ήταν γνωστοί στην αναθέτουσα αρχή ήδη από το έτος 2017, οπότε και ξεκίνησε η δημοπράτηση και κατασκευή του έργου χωρίς να έχει περατωθεί μέχρι σήμερα, παρά τη σύναψη μάλιστα και συμπληρωματικής σύμβασης

Εκτέλεση εργασιών διαμόρφωσης και συντήρησης κήπων:Με τα δεδομένα αυτά, νομίμως ανατέθηκαν στη φερόμενη ως δικαιούχο οι επίμαχες εργασίες, καθόσον, ναι μεν το αντικείμενο της σύμβασης δεν είναι εξειδικευμένης φύσης και εμπίπτει στις αρμοδιότητες του Τμήματος Περιβάλλοντος και Πρασίνου της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος, Καθαριότητας και Ανακύκλωσης, ωστόσο στη συγκεκριμένη περίπτωση προκύπτει αντικειμενική αδυναμία εκτέλεσης της εν λόγω υπηρεσίας από το υπηρετούν προσωπικό, δεδομένου ότι, όπως προκύπτει από το έγγραφο επανυποβολής του Δήμου, οι τρεις υπάλληλοι συναφούς ειδικότητας δεν επαρκούν για τη διαμόρφωση και συντήρηση των εκτεταμένων χώρων πρασίνου που διαθέτει ο Δήμος ....., ενώ ταυτόχρονα ο Δήμος δεν διαθέτει και το απαιτούμενο κοπτικό μηχάνημα. Περαιτέρω, το κόστος δαπάνης των εργασιών προκύπτει, εν προκειμένω, επαρκώς καθόσον στον ενδεικτικό προϋπολογισμό της οικείας μελέτης αναφέρεται το κόστος ανά επιφάνεια στρέμματος (15 ευρώ), η οποία ανέρχεται, σύμφωνα με το ημερολόγιο συντήρησης κοινοχρήστων χώρων πρασίνου, σε 468 στρέμματα, λαμβανομένου υπόψη ότι ο Δήμος ..... έχει εκτεταμένο δίκτυο χώρων πρασίνου, με συνέπεια την ανάγκη παρέμβασης σε πολλά διαφορετικά σημεία και ότι, σύμφωνα με την οικεία τεχνική έκθεση η ανάδοχος υποχρεούται και σε έκτακτες επεμβάσεις σε οποιοδήποτε χώρο πρασίνου όταν και όποτε της δοθεί εντολή από την Υπηρεσία.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ :Κατασκευή και Συντήρηση Συγκοινωνιακών Υποδομών :Ζητείται η ανάκληση της 447/2021 Πράξης του Ε’ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου(...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν ερμηνευτικώς δεκτά στη σκέψη 3, το Δικαστήριο κρίνει ότι συντρέχουν εν προκειμένω οι προϋποθέσεις της περίπτωσης γ΄ της παραγράφου 2 του άρθρου 32 του ν. 4412/2016 για την προσφυγή στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη δημοσίευση διακήρυξης. Διότι οι βραχοπτώσεις στην περιοχή Καταρράκτες … αποτελούν απρόβλεπτο περιστατικό που κατέστησε αναγκαία την προσφυγή στην ανωτέρω διαδικασία. Ειδικότερα δε, από τον χρόνο εκδήλωσης του φαινομένου (Μάρτιος του έτους 2017 και Σεπτέμβριος του έτους 2018) μέχρι και σήμερα το διαβρωμένο και με χαλαρή δομή βραχώδες πρανές της περιοχής  δεν έχει σταθεροποιηθεί, εγκυμονώντας κινδύνους για την ασφάλεια των διερχομένων, ενώ στις 6.2.2019  εκδηλώθηκαν στις ίδιες περιοχές νέες βραχοπτώσεις, με αποτέλεσμα ο Δήμος …..να τελεί έκτοτε, σχεδόν συνεχώς, σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης (..0Συνεπώς, η ανάγκη εκτέλεσης του έργου, σύμφωνα με την οικεία τεχνική περιγραφή, προέκυψε εξαιτίας των ως άνω απρόβλεπτων περιστάσεων, συνδέεται, ως εκ τούτου, αιτιωδώς με αυτές, και κρίνεται επείγουσα για την αποκατάσταση της ομαλής κυκλοφορίας υπό συνθήκες ασφάλειας και μη συμβιβαζόμενη με το σημαντικό χρονικό διάστημα που απαιτείται για την ολοκλήρωση των διαδικασιών, στις οποίες λαμβάνει χώρα δημοσίευση διακήρυξης. Τούτο, δοθέντος ότι η προβλεπόμενη στο άρθρο  121 του ν. 4412/2016 δυνατότητα σύντμησης προθεσμιών αφορά μόνον τις προθεσμίες για την υποβολή προσφορών, χωρίς πάντως να διασφαλίζει την οικονομία και της λοιπής διαδικασίας που απαιτείται για την ολοκλήρωση ενός ανοικτού διαγωνισμού. Ενόψει δε της ανάγκης να αντιμετωπιστούν οι βραχοπτώσεις, η αναθέτουσα αρχή προέβη σε όλες τις ενδεδειγμένες ενέργειες για την άμεση προώθηση της δημοπράτησης του σχετικού έργου αποκατάστασης, λαμβανομένης υπόψη, όπως προκύπτει και από το ιστορικό που προεκτέθηκε, της πληθώρας των διοικητικών αδειών και αποφάσεων που έπρεπε να εκδοθούν κατά το διάστημα αυτό, στο οποίο έλαβε χώρα, επίσης, και η πανδημία του κορωνοϊού. Ειδικότερα, εξασφαλίστηκε η απαραίτητη χρηματοδότηση του έργου με τη σύναψη συναφούς προγραμματικής σύμβασης μεταξύ του Δήμου και του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών (βλ. και ΕλΣυν Ε΄ Κλ. Πράξη 163/2019) και στις 5.3.2019 εγκρίθηκε η δέσμευση της προϋπολογιζόμενης δαπάνης του έργου σε βάρος του Π.Δ.Ε. (βλ. την Β/ΠΡΣ003/ΟΔ/οικ.1051/5.3.2019 απόφαση του Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών). ​Ανακαλεί την 447/2021 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Προμήθεια “φυτοπαθολογικού υλικού(...)Με δεδομένα αυτά, οι επίμαχες προμήθειες, που ανατέθηκαν στην ίδια ανάδοχο σε χρονική απόσταση μικρότερη των δέκα (10) ημερών και προορίζονται για την κάλυψη των αναγκών του φυτωρίου και των χώρων πρασίνου του Δήμου, είναι ομοειδείς, χωρίς ο διαφορετικός CPV και ο διαφορετικός συντελεστής Φ.Π.Α. να δύνανται, εν προκειμένω, να αναιρέσουν αυτήν την κρίση. Συνεπώς, πέραν του ότι η προμήθεια “σπόρων, φυτών και δενδρυλλίων” παρανόμως ανατέθηκε απευθείας διότι η εκτιμώμενη αξία της, χωρίς Φ.Π.Α., υπερβαίνει τις 20.000 ευρώ, αμφότερες οι επίμαχες προμήθειες παρανόμως κατατμήθηκαν και ανατέθηκαν απευθείας στην ίδια ανάδοχο, ενώ θα έπρεπε, ως εκ της συνολικής εκτιμώμενης δαπάνης τους που δεν υπερβαίνει τις 60.000 ευρώ, να ανατεθούν με τη διαδικασία του συνοπτικού διαγωνισμού.

ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.7/25/2019

Μίσθωση χημικών τουαλετών... Συγκεκριμένα, ενώ υπό συνήθεις συνθήκες για την αποκομιδή των λυμάτων από τις χημικές τουαλέτες αρκεί για την απάντληση του περιεχομένου τους η χρήση αντλητικού συστήματος και προσωρινή αποθήκευση αυτών εντός της δεξαμενής λυμάτων που διαθέτει ειδικώς αδειοδοτημένο εταιρικό όχημα, όπως εξάλλου κατ’ ελάχιστο επιβάλλει η εθνική νομοθεσία, στην προκειμένη περίπτωση, όπως υποστηρίζει η παρεμβαίνουσα και δεν αντικρούστηκε από την προσφεύγουσα, λόγω της μεγάλης ποσότητας των λυμάτων των τουαλετών, εξαιτίας της ευρείας χρήσης τους από τον ιδιαιτέρως αυξημένο αριθμό χρηστών τους (προσφύγων και μεταναστών) τους τελευταίους μήνες, τα λύματα γεμίζουν περισσότερο από μία φορά την ημέρα τις δεξαμενές των συνήθων εταιρικών οχημάτων, με αποτέλεσμα λόγω της απόστασης του στρατοπέδου «.....», όπου γίνεται η χρήση των τουαλετών, από το Βιολογικό Καθαρισμό της ΔΕΥΑ ....., όπου πρέπει να οδηγούνται τα λύματα, σε συνδυασμό με το χρόνο που απαιτείται για την απάντληση των λυμάτων από κάθε τουαλέτα, καθιστά δυσχερή την απρόσκοπτη, ασφαλή και υγιεινή χρήση των τουαλετών. Αντίθετα, μετά την απάντλησή τους από τις τουαλέτες η προσωρινή αποθήκευση των λυμάτων σε ειδικό όχημα βυτιοφόρο μεταφοράς λυμάτων – αποβλήτων, του οποίου η δεξαμενή έχει αναμφίβολα μεγαλύτερη χωρητικότητα από αυτή των συνήθων ειδικών οχημάτων καθαρισμού χημικών τουαλετών, μπορεί να συμβάλλει στην επίτευξη του επιδιωκόμενου σκοπού της σύμβασης. Επιπλέον, η βαλλόμενη απαίτηση δεν παρίσταται δυσανάλογη με το σκοπό αυτό, ούτε απαγορεύει την ανάληψη της σύμβασης από επιχειρήσεις όμοιες με αυτή της προσφεύγουσας εκ μόνου του λόγου ότι για την απάντληση των λυμάτων κατά την εθνική νομοθεσία και το οικείο Ευρωπαϊκό Πρότυπο για τη διάθεση χημικών τουαλετών κατ’ ελάχιστον απαιτείται να διαθέτουν τα συνήθη  οχήματα καθαρισμού και απάντλησης λυμάτων. Τούτο δε, διότι δεν ισχυρίζεται η προσφεύγουσα ούτε προκύπτει ότι από την εθνική νομοθεσία ή το οικείο Ευρωπαϊκό Πρότυπο για τη λειτουργία τους απαγορεύεται να διαθέτουν και ειδικό βυτιοφόρο όχημα για το σκοπό αυτό ούτε ότι αν αυτές δεν το διαθέτουν παρίσταται αδύνατο να μπορούν να χρησιμοποιήσουν τέτοιο όχημα τρίτου είτε από αλλού είτε και από τη νήσο ...... Τα δε περί του αντιθέτου προβαλλόμενα είναι απορριπτέα ως αβάσιμα. Συνακόλουθα, απορριπτέος είναι και ο πρώτος λόγος της κρινόμενης δεύτερης προσφυγής.

Προμήθεια καυσίμων κίνησης και θέρμανσης:..Υπό τα δεδομένα αυτά μη νομίμως ακολουθήθηκε η διαδικασία του συνοπτικού διαγωνισμού για την προμήθεια των ελεγχόμενων καυσίμων, καθόσον  η αξία της προμήθειάς τους για το έτος 2019 για την κάθε Δημοτική Ενότητα συναθροιζόμενη με την αξία της προηγηθείσας απευθείας ανάθεσης, υπερβαίνει το ποσό των 60.000,00 ευρώ, που τίθεται ως όριο για την διενέργεια συνοπτικού διαγωνισμού. Επειδή όμως ο Δήμος ήδη προμηθεύεται καύσιμα για το έτος 2019 κατόπιν της διενέργειας ηλεκτρονικού διαγωνισμού, η ολοκλήρωση του οποίου καθυστέρησε λόγω της υποβολής προσφυγών, με αποτέλεσμα να εξαντληθούν οι ποσότητες καυσίμων στις αρχές Δεκεμβρίου 2018, τα αρμόδια όργανά του χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των σχετικών διατάξεων, αλλά από πλάνη, θεώρησαν ότι ενόψει της προκήρυξης του διαγωνισμού και της αναμονής περάτωσής του μπορούσαν να προβούν σε συνοπτικούς διαγωνισμούς.Κατ’ ακολουθία, τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα πληρωμής του Δήμου ... θα μπορούσαν να θεωρηθούν, εάν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2019 εις βάρος των πιστώσεων του οποίου εκδόθηκαν.

ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ.(απευθείας ανάθεση) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 2 της παρούσας,  το Τμήμα κρίνει ότι πληρούνται σωρευτικώς οι προϋποθέσεις του άρθρου 32 παρ. 2 περ. γ΄ του ν. 4412/2016, καθόσον η αναθέτουσα αρχή ανέθεσε με την επίμαχη διαδικασία την εκτέλεση των εργασιών που είναι απολύτως αναγκαίες για την εξυπηρέτηση των άμεσων αναγκών της, λόγω της επικείμενης εξάντλησης της υφιστάμενης χωρητικότητας των διαθέσιμων κυττάρων υποδοχής απορριμμάτων, που προέκυψε εξαιτίας των χρονοβόρων διαδικασιών για την υποχρεωτική αναθεώρηση του Ε.Σ.Δ.Α. και του ΠΕ.Σ.Δ.Α. ..., σύμφωνα με τις προβλέψεις της νέας κοινοτικής νομοθεσίας που ενσωματώθηκε στο εθνικό δίκαιο με το ν. 4042/2012, καθώς και για την περιβαλλοντική αδειοδότηση του έργου. Τούτο δε, διότι το έργο δεν δύναται τεχνικά να κατασκευασθεί τμηματικά, όπως εσφαλμένως υπέλαβε το Κλιμάκιο, καθόσον οι προβλεπόμενες στη μελέτη εργασίες βαθιάς εκσκαφής, που συνοδεύονται από ευρείας κλίμακας ελεγχόμενες εκρήξεις για τη διαμόρφωση της λεκάνης του ΧΥΤΑ σε βαθύτερο σημείο, πρέπει να πραγματοποιηθούν στο σύνολό τους στην παρούσα φάση για λόγους ασφαλείας, λόγω της μεταγενέστερης άμεσης γειτνίασης με το χώρο εναπόθεσης απορριμμάτων, ενώ η τμηματική χρήση του έργου (υποδιαίρεση σε υποκύτταρα) αφορά αποκλειστικά το στάδιο λειτουργίας του, με σκοπό αφενός τη μείωση της παραγωγής στραγγισμάτων μέσω του περιορισμού της ενεργού επιφανείας και αφετέρου την εξυπηρέτηση της αδήριτης ανάγκης εναπόθεσης απορριμμάτων στο μοναδικό αδειοδοτημένο χώρο του ΧΥΤΑ ... λόγω της δεδομένης εξάντλησης της χωρητικότητάς του μέχρι την εκτέλεση των έργων του νέου ΠΕ.Σ.Δ.Α…. Τέλος, το Τμήμα κρίνει ότι η διαδικασία που τηρήθηκε, με την πρόσκληση τριών υποψηφίων για την υποβολή προσφοράς εντός 10 ημερών και τον έλεγχο των δικαιολογητικών συμμετοχής και κατακύρωσης και η οποία διήρκεσε συνολικά 20 ημέρες, είναι, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας, σύντομη, λαμβανομένου υπόψη του γεγονότος ότι με τους όρους της ως άνω πρόσκλησης διασφαλίσθηκε από την αναθέτουσα αρχή εντός μίας εκ των πραγμάτων περιορισμένης αγοράς η ανάπτυξη ανταγωνισμού και διαφάνειας. Ανακαλεί την 420/2017 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.