ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.4/91/2019
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Παροχή υπηρεσιών προσδιορισμού της μισθωτικής και εμπορικής (αγοραίας)(...) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα αναφέρθηκαν στη νομική σκέψη της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει τα εξής: Α) Πέραν του ότι αορίστως προβάλλεται από την Επίτροπο ότι η ανάθεση των επίμαχων υπηρεσιών σε τμήματα κόστισε πιο ακριβά από το ότι θα κόστιζε η ανάθεση αυτών σε έναν ανάδοχο, όπως βασίμως προβάλλεται από τον Ε.Φ.Κ.Α., η αναθέτουσα αρχή, διαιρώντας την σύμβαση σε τμήματα, ενήργησε σύμφωνα με τα οριζόμενα στις διατάξεις του άρθρου 59 του ν. 4412/2016, ειδική δε αιτιολόγηση απαιτείται στην περίπτωση που η σύμβαση δεν διαιρεθεί σε τμήματα. Σε κάθε περίπτωση, όπως αναφέρεται στο Γ31/4910/21.12.2018 έγγραφο του Ε.Φ.Κ.Α., η υπηρεσία υποδιαίρεσε τη σύμβαση σε τμήματα προκειμένου να εξασφαλίσει την ταχύτερη παραλαβή των εκτιμήσεων, να ενισχύσει των ανταγωνισμό και να επιτύχει την υποβολή χαμηλότερων τιμών. Β) Aπορριπτέος τυγχάνει και ο δεύτερος λόγος διαφωνίας της Επιτρόπου, καθώς, όπως βασίμως προβάλλεται από τον Ε.Φ.Κ.Α., η περιοδική εκτίμηση της αξίας των ακινήτων του Ε.Φ.Κ.Α. εμπίπτει στις αρμοδιότητές του, ο δε έλεγχος της σκοπιμότητας της ανάθεσης της εκτίμησης των συγκεκριμένων ακινήτων εκφεύγει της αρμοδιότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου (βλ. και άρθρο 28 του ν. 4129/2013).
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΤΜ.6/1292/2019
Λειτουργία και συντήρηση εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων..ζητείται η ανάκληση της 444/2019 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη νομική σκέψη της παρούσας, το Τμήμα κρίνει ότι η υπό κρίση διαδικασία ανάθεσης δημόσιας υπηρεσίας, ως εκ της φύσεως της Δ.Ε.Υ.Α. ..., που αποτελεί τον φορέα διενέργειάς της και του αντικειμένου της σύμβασης, που αφορά επεξεργασία λυμάτων, διέπεται, σύμφωνα με τα άρθρα 222 παρ. 2 και 230 παρ. 2 του ν. 4412/2016, από τις διατάξεις του Βιβλίου ΙΙ (άρθρα 222 έως 338) του εν λόγω νόμου σχετικά με τις αναθέσεις φορέων που δραστηριοποιούνται στους τομείς του ύδατος, της ενέργειας, των μεταφορών και των ταχυδρομικών υπηρεσιών. Επομένως, αναφορικά με την υποδιαίρεση της σύμβασης σε τμήματα εφαρμοστέες είναι οι διατάξεις του άρθρου 288 του ν. 4412/2016, σύμφωνα με τις οποίες η ευχέρεια του αναθέτοντα φορέα να μην υποδιαιρέσει μια σύμβαση σε τμήματα, υπόκειται μόνον σε οριακό έλεγχο των άκρων ορίων της. Ενόψει των ανωτέρω, λαμβάνοντας υπόψη το είδος τη σύμβασης, τα λοιπά στοιχεία του φακέλου, όπως διευκρινίστηκαν από τον αναθέτοντα φορέα καθώς και α) το δικαιολογημένο ενδιαφέρον της Δ.Ε.Υ.Α. ... να μην καταστεί άγονος ο διαγωνισμός για τις απομακρυσμένες ΕΕΛ …. και …, β) το γεγονός ότι μεγάλο μέρος της δαπάνης της σύμβασης αντιπροσωπεύει το προσωπικό που απαιτείται για τη λειτουργία και συντήρηση των μονάδων (ελάχιστο προσωπικό για όλες τις μονάδες 1 Χημικός ΠΕ, 1 Μηχανολόγος ΠΕ, 1 Γεωπόνος ΠΕ, 1 Ηλεκτροτεχνίτης ΔΕ, 3 εργάτες), το οποίο θα έπρεπε πιθανώς να αυξηθεί σε περίπτωση που η σύμβαση είχε υποδιαιρεθεί σε τμήματα με συνέπεια την αύξηση του κόστους της σύμβασης και γ) το πεπερασμένο σε αριθμό τεχνικό προσωπικό της Δ.Ε.Υ.Α. ..., το οποίο θα έπρεπε να συντονίσει τρεις αναδόχους (και το ανάλογο αυξημένο τεχνικό προσωπικό των αναδόχων), κρίνει ότι η επιλογή του αναθέτοντα φορέα να μην υποδιαιρέσει την επίμαχη σύμβαση σε περισσότερα τμήματα κείται εντός των ορίων της διακριτικής του ευχέρειας. Κατόπιν αυτών δεν τίθεται ζήτημα ανεπιτρέπτου περιορισμού των δυνητικών υποψηφίων στον επίμαχο διαγωνισμό και παραβίασης των κανόνων του υγιούς ανταγωνισμού, όπως εσφαλμένα κρίθηκε με την προσβαλλόμενη Πράξη. Περαιτέρω, σε ό,τι αφορά τον δεύτερο διακωλυτικό της υπογραφής της ως άνω σύμβασης λόγο, που εντόπισε το Κλιμάκιο με την προσβαλλόμενη Πράξη του, το Τμήμα κρίνει ότι, όπως ορθώς, κατ’ αποτέλεσμα, έγινε δεκτό με την προσβαλλομένη, το πρακτικό της Επιτροπής Διαγωνισμού για την τεχνική αξιολόγηση των προσφορών των διαγωνιζομένων έπρεπε να περιλαμβάνει, πέραν της βαθμολογίας, και λεκτική διατύπωση της κρίσης ανά κριτήριο, υποχρέωση, η οποία, του νόμου μη διακρίνοντος, απαιτείται και στην προκειμένη περίπτωση που υποβλήθηκε μία και μόνο τεχνική προσφορά, προκειμένου να καταστεί ευχερής ο έλεγχος της συμφωνίας της προσφοράς αυτής με τις απαιτήσεις της διακήρυξης. Εξάλλου, ο σχετικός ισχυρισμός της Δ.Ε.Υ.Α. ... ότι εκ παραδρομής δεν συμπεριλήφθηκε στο τελικό πρακτικό πίνακας με τα πραγματικά δεδομένα που επηρέασαν τη βαθμολογία, ο οποίος όμως είχε συνταχθεί και προσκομίζεται το σχετικό χειρόγραφο, όπως προεκτέθηκε, ενώπιον του Δικαστηρίου, δεν μπορεί να γίνει δεκτός, διότι α) οι σημειώσεις της Επιτροπής Διαγωνισμού που περιλαμβάνονται σε αυτόν δεν αποτέλεσαν αντικείμενο κρίσης της ... απόφασης του Διοικητικού Συμβουλίου της Δ.Ε.Υ.Α. ..., ούτως ώστε να εγκριθούν με την τελευταία και β) δεν αποδεικνύεται ο ακριβής χρόνος σύνταξης του παραπάνω εγγράφου. Ωστόσο, το Τμήμα λαμβάνοντας υπόψη το ανωτέρω έγγραφο, τη σημασία για την τοπική κοινωνία της απρόσκοπτης και συνεχούς λειτουργίας των εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων, καθώς και ότι στην προκειμένη περίπτωση υποβλήθηκε μία μόνο προσφορά, η οποία, μάλιστα, έλαβε υψηλή βαθμολογία, κρίνει, κατά πλειοψηφία, ότι ο αναθέτων φορέας συγγνωστώς υπέλαβε ότι η Επιτροπή Διαγωνισμού μπορούσε να μην θέσει στο οικείο πρακτικό τεχνικής αξιολόγησης και τη λεκτική αποτύπωση της βαθμολογίας της. Μειοψήφησε η Σύμβουλος Βασιλική Πέππα, στην άποψη της οποίας προσχώρησε ο Πάρεδρος Ιωάννης Νταλαχάνης, σύμφωνα με την οποία ο ισχυρισμός περί συνδρομής συγγνωστής πλάνης των οργάνων της Δ.Ε.Υ.Α. ... πρέπει να απορριφθεί και να μην ανακληθεί η προσβαλλόμενη πράξη, διότι η διαπιστωθείσα ως άνω παραβίαση της υποχρέωσης ειδικής αιτιολόγησης της βαθμολόγησης και αξιολόγησης των υποβαλλόμενων στο πλαίσιο των σχετικών διαγωνισμών, τεχνικών προσφορών, είναι ουσιώδης καθώς καθιστά αδύνατο τον έλεγχο εφαρμογής των κριτηρίων αξιολόγησης από τους αναθέτοντες φορείς κατά τρόπο αντικειμενικό (σχ.VI Τμ 734/2019). Η γνώμη, όμως, αυτή δεν εκράτησε..Ανακαλεί την 444/2019 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου
ΕΣ/ΤΜ.6/227/2020
ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ:Ζητείται η ανάκληση της 65/2019 Πράξης του Επιτρόπου της 2ης Υπηρεσίας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Ν. Ηρακλείου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος για προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας σχεδίου σύμβασης μεταξύ της Δ.Ε.Υ.Α….. και της εταιρείας «… Α.Ε.», με αντικείμενο την «Προμήθεια Υδρομέτρων και Υλικών Συντήρησης Δικτύων Ύδρευσης-Αποχέτευσης» και συμβατικό τίμημα 312.968,59 ευρώ (μη συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α.).(....)Περαιτέρω, το γεγονός ότι η Επιτροπή Διαγωνισμού προέβη η ίδια στη διόρθωση των συγκεκριμένων υπολογιστικών σφαλμάτων της οικονομικής προσφοράς της αναδόχου (...), δεν συνιστά στη συγκεκριμένη περίπτωση ουσιώδη νομική πλημμέλεια που να κωλύει την υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης, δοθέντος ότι η εταιρεία «… Α.Ε.», έστω κι αν δεν κλήθηκε εγγράφως να παράσχει διευκρινίσεις (...), δεν αντέλεξε στην ως άνω διόρθωση, όταν της κοινοποιήθηκε η απόφαση ανάδειξής της ως προσωρινής αναδόχου με συνολικό ποσό 312.968,59 ευρώ, χωρίς ΦΠΑ.Ανακαλεί την 65/2019 Πράξη του Επιτρόπου της 2ης Υπηρεσίας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Ν. Ηρακλείου.Αποφαίνεται ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ της Δ.Ε.Υ.Α…. και της εταιρείας «… Α.Ε.», με αντικείμενο την «Προμήθεια Υδρομέτρων και Υλικών Συντήρησης Δικτύων Ύδρευσης-Αποχέτευσης», αντίγραφο του οποίου τηρείται στο αρχείο της Γραμματείας του Δικαστηρίου.
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/227/2023
Ζητείται η ανάκληση της 11/2022 πράξης του Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην 2η Υπηρεσία του Τομέα Παιδείας, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του προσφεύγοντος και της παρεμβαίνουσας εταιρείας, με αντικείμενο « Α. τον προσδιορισμό της αντικειμενικής αξίας της ακίνητης περιουσίας του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (κτηρίων, οικοπέδων, κληροδοτημάτων και λοιπών ακινήτων της ιδιοκτησίας του) και τη δημιουργία Μητρώου Παγίων.(...)Ενόψει των ανωτέρω, το Δικαστήριο κρίνει ότι η επιλογή του προσφεύγοντος να μην υποδιαιρεθεί το αντικείμενο της υπό ανάθεση σύμβασης σε δύο τουλάχιστον τμήματα. κείται εντός των ορίων της διακριτικής του ευχέρειας, δεδομένου ότι αιτιολογείται επαρκώς ενόψει του αντικειμένου της, όπως αυτό περιγράφεται στα έγγραφα της σύμβασης, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα με την προσφυγή και την υπέρ αυτής παρέμβαση. (...)Ως προς τον δεύτερο διακωλυτικό λόγο προβάλλεται ότι η πρόβλεψη της τριετίας 2018-2020 στον όρο 2.2.5. της διακήρυξης, δεν αντίκειται στις διατάξεις του άρθρου 75 και στο Μέρος Ι του Παραρτήματος XII του Προσαρτήματος Α’ του ν. 4412/2016, καθώς δεν ορίζεται ρητώς από τις ως άνω διατάξεις ότι οι τρεις τελευταίες χρήσεις είναι τα τρία τελευταία ημερολογιακά έτη προ του έτους της δημοσίευσης της διακήρυξης .Για τους λόγους αυτούςΔέχεται την ένδικη προσφυγή ανάκλησης και την ασκηθείσα υπέρ αυτής παρέμβαση.Ανακαλεί την 11/2022 πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην 2η Υπηρεσία του Τομέα Παιδείας.
ΕΣ/ΤΜ.6/1541/2019
Ψηφιακός μετασχηματισμός του γεωργικού τομέα..ζητείται η ανάκληση της 268/2019 πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου,όπως βασίμως προβάλλεται με την αίτηση ανάκλησης και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση, η θέσπιση της υποχρέωσης των υποψηφίων αναδόχων να υποβάλουν προσφορά για το σύνολο των ζητούμενων με τη διακήρυξη ειδών και υπηρεσιών, δεν παραβιάζει το άρθρο 59 του ν. 4412/2016, αφού τέθηκε για λόγους που ανάγονται στη φύση και την πολυπλοκότητα του προς εκπόνηση «έργου», οι οποίοι δεν επιτρέπουν την υποδιαίρεσή του, άλλως θα ετίθετο σε διακινδύνευση η έντεχνη ολοκλήρωση αλλά και η ορθή λειτουργία αυτού. Εξάλλου, λόγοι περί της μη υποδιαίρεσης της σύμβασης σε τμήματα συνάγονται, όπως επίσης βασίμως προβάλλεται, από τα έγγραφα της σύμβασης και ειδικότερα από την περιγραφή του έργου στη διακήρυξη (όρος §3.1. του Παραρτήματος Ι της διακήρυξης) σε ό,τι αφορά τον απαιτούμενο εξοπλισμό (τηλεμετρικοί σταθμοί συλλογής δεδομένων) και τον τρόπο που αυτός θα εγκατασταθεί (όρος §3.2.1.3, του Παραρτήματος Ι της διακήρυξης), αλλά και τις αναφορές που γίνονται σε αυτήν και αφορούν στην ανάγκη να δημιουργηθεί μία πλατφόρμα, ως ενιαίο και αδιαίρετο στοιχείο, η οποία θα συνιστά εθνική υποδομή ευφυούς γεωργίας, η ενοποιημένη λειτουργία της οποίας θα διασφαλίζεται μέσω της ολοκλήρωσης των προβλεπόμενων στη διακήρυξη υποσυστημάτων. Σε κάθε περίπτωση, οι τηλεμετρικοί σταθμοί συλλογής δεδομένων στο σύνολό τους, ως εξοπλισμός και αφετέρου τα λογισμικά επεξεργασίας δεδομένων και παροχής υπηρεσιών ως υπηρεσίες συγκροτούν, κατά τα περιγραφόμενα στη διακήρυξη, ένα ενιαίο και αδιαίρετο σύνολο. Εξάλλου, ορθώς υποστηρίζεται με την ανάκληση ότι τυχόν πληθώρα διαφορετικών τεχνολογιών στην κατασκευή των τηλεμετρικών σταθμών και ετερογενών υποσυστημάτων στα λογισμικά επεξεργασίας δεδομένων, είτε προέκυπτε από τον γεωγραφικό διαχωρισμό του έργου, είτε από τον οριζόντιο διαχωρισμό του (σε εξοπλισμό και λογισμικά) θα προκαλούσε σοβαρά ζητήματα διαλειτουργικότητας, αφού οι τεχνολογίες που θα ακολουθούσε ο κάθε ανάδοχος θα διέφεραν σημαντικά, η δε ασυμβατότητα όλων αυτών μεταξύ τους μελλοντικά θα συνεπαγόταν αύξηση του κόστους συντήρησης, υποστήριξης και επέκτασης του «έργου». Κατόπιν όλων των ανωτέρω, το Τμήμα κρίνει ότι, η αναθέτουσα αρχή κινήθηκε εντός των ορίων της διακριτικής της ευχέρειας κατά την επιλογή της να μην υποδιαιρέσει την ελεγχόμενη σύμβαση σε τμήματα, επιπλέον δε η αιτιολογία της απόφασής της αυτής συνάγεται, όπως διαπιστώθηκε, από την περιγραφή του αντικειμένου της σύμβασης στη διακήρυξη ιδίως αναφορικά και με τη φύση των προς προμήθεια ειδών και υπηρεσιών που το απαρτίζουν...Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, κατά παραδοχή του πρώτου διακωλυτικού λόγου υπογραφής της σύμβασης ο οποίος συνιστά ουσιώδη πλημμέλεια της ελεγχόμενης διαγωνιστικής διαδικασίας το Τμήμα κρίνει ότι η υπό κρίση αίτηση ανάκλησης καθώς και η ασκηθείσα υπέρ αυτής παρέμβαση πρέπει να απορριφθούν.
ΔΕΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ-ΕΠΤΑΜ.ΣΥΝΘ/119/2020
ΕΣ/ΤΜΗΜΑ/ΕΒΔΟΜΟ/536/2025
Συντήρηση κτιρίων (...)Με τα δεδομένα αυτά, σύμφωνα με όσα αναφέρονται στις σκέψεις 5 έως 7, στην οικεία διακήρυξη και στο 3028/22.1.2025 έγγραφο του Τμήματος Τεχνικών Υπηρεσιών του ΠΔΜ και όσα ειδικότερα προβάλλονται με τις υπό κρίση προσφυγή και παρέμβαση, το Δικαστήριο κρίνει ότι η επιλογή της αναθέτουσας αρχής να μην υποδιαιρέσει την ελεγχόμενη σύμβαση σε περισσότερα τμήματα με βάση γεωγραφικά ή άλλα κριτήρια βρίσκεται εντός των ορίων της διακριτικής της ευχέρειας και παρίσταται επαρκώς αιτιολογημένη. Περαιτέρω, σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στις σκέψεις 8 και 9, το Δικαστήριο κρίνει ότι, όπως βασίμως προβάλλεται με τις υπό κρίση προσφυγή και παρέμβαση, οι σχετικοί με την εμπειρία των υποψηφίων οικονομικών φορέων στην εκτέλεση προηγούμενων συμβάσεων όροι του άρθρου 2.2.6 της διακήρυξης, σύμφωνα με τους οποίους οι ως άνω φορείς πρέπει να έχουν εμπειρία σε αντίστοιχες συμβάσεις συντήρησης Η/Μ εγκαταστάσεων, και όχι και σε άλλα αντικείμενα, όπως η συντήρηση κτηριακών εγκαταστάσεων και του περιβάλλοντα χώρου αυτών, με συνολική αξία τουλάχιστον 800.000 ευρώ χωρίς ΦΠΑ, η κάθε αντίστοιχη σύμβαση να μην είναι κατώτερη από 400.000 ευρώ και να αφορά σε κτήριο ή συγκρότημα κτηρίων συνολικής επιφάνειας άνω των 100.000 τ.μ. με συνολική εγκατεστημένη ηλεκτρική ισχύ τουλάχιστον 10.000 kVA, σχετίζονται με την ορθή και αποτελεσματική εκτέλεση της ελεγχόμενης σύμβασης, είναι ποσοτικά και ποιοτικά συναφείς με το αντικείμενο αυτής, αλλά και πρόσφοροι για τη διακρίβωση της καταλληλότητας των υποψηφίων και, συνεπώς, δεν περιορίζουν αδικαιολόγητα και υπέρμετρα τον ανταγωνισμό. Για τους λόγους αυτούς.Δέχεται την προσφυγή ανάκλησης και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση.Ανακαλεί την 4/2025 Πράξη του Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Υπηρεσία Επιτρόπου
ΕΣ/ΤΜ.6/11/2019
Τοποθέτηση – απομάκρυνση – γενικότερη διαχείριση κινητών συστημάτων υγιεινής στις λαϊκές αγορές αρμοδιότητας της Διεύθυνσης Λαϊκών Αγορών.επιδιώκεται η ανάκληση της 370/2018 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.(...)Εν προκειμένω, το αντικείμενο του διαγωνισμού δεν είναι περίπλοκο και είχε γίνει γνωστό στους ενδιαφερόμενους οικονομικούς φορείς ήδη από τις 13.12.2017, ημερομηνία ανάρτησης στο διαδικτυακό τόπο ΔΙΑΥΓΕΙΑ της 437/7.12.2017 απόφασης του Περιφερειακού Συμβουλίου Αττικής (ΑΔΑ: ΩΧΗΩ7Λ7-88Λ), με την οποία εγκρίθηκε η σκοπιμότητα του αντικειμένου του ελεγχόμενου διαγωνισμού, άλλως έγινε γνωστό στις 11.4.2018, ημερομηνία ανάρτησης στο διαδικτυακό τόπο ΔΙΑΥΓΕΙΑ της 856/3.4.2018 απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής της Περιφέρειας Αττικής περί έγκρισης των όρων της 6/2018 διακήρυξης του ελεγχόμενου διαγωνισμού (ΑΔΑ: Ψ7297Λ7-9ΩΡ). Ο λόγος αυτός είναι βάσιμος, προεχόντως γιατί εν προκειμένω πράγματι τέθηκε στη διακήρυξη η ελάχιστη νόμιμη προθεσμία των 30 ημερών που προβλέπεται στις παραγράφους 1 και 4 του άρθρου 27 του ν. 4412/2016, δεδομένου ότι επρόκειτο για ηλεκτρονικό ανοικτό διαγωνισμό. Επιπλέον, από τα στοιχεία του φακέλου, δεν προκύπτει ότι το αντικείμενο του διαγωνισμού ήταν τέτοιας πολυπλοκότητας που θα είχε ως αποτέλεσμα να μην επαρκεί για την προετοιμασία των υποψηφίων, η ως άνω τεθείσα προθεσμία των 30 ημερών. Το γεγονός δε ότι η Περιφέρεια Αττικής ζήτησε για πρώτη φορά για τις λαϊκές αγορές που υπάγονται στην κατά τόπο αρμοδιότητά της, τα εν λόγω κινητά συστήματα υγιεινής, ήτοι ρυμουλκούμενες τουαλέτες τύπου τρέιλερ, τα οποία (τρέιλερ) θα πρέπει να διαθέτουν έγκριση τύπου νόμιμης κυκλοφορίας στην Ελλάδα, δεν καθιστά άνευ ετέρου πολύπλοκο το εν λόγω συμβατικό αντικείμενο. Σε κάθε δε περίπτωση, οι υποψήφιοι ούτε οποιοσδήποτε άλλος ενδιαφερόμενος ήγειρε αντιρρήσεις κατά των όρων της διακήρυξης, και πάντως σύμφωνα με το άρθρο 1 της διακήρυξης, είχαν τη δυνατότητα, αν δεν είχαν το χρόνο να ανταποκριθούν οι ίδιοι στις απαιτήσεις της διακήρυξης εντός της ανωτέρω προθεσμίας, να στηριχθούν στις ικανότητες τρίτων. Β) Περαιτέρω, προβάλλεται βασίμως ότι η αναθέτουσα αρχή τήρησε τα οριζόμενα στο άρθρο 59 του ν. 4412/2016, για το λόγο ότι υποδιαίρεσε τη σύμβαση σε δύο τμήματα, ειδική δε αιτιολόγηση απαιτείται μόνο στην περίπτωση που η σύμβαση δεν διαιρεθεί σε τμήματα, περίπτωση που δεν συντρέχει εν προκειμένω. Σε κάθε περίπτωση, στην 437/7.12.2017 απόφαση του Περιφερειακού Συμβουλίου Αττικής παρατίθεται αναλυτική αιτιολόγηση της επιλογής υποδιαίρεσης της ελεγχόμενης σύμβασης σε δύο τμήματα και όχι σε περισσότερα (αποφυγή υψηλού διοικητικού κόστους διενέργειας αλλεπάλληλων διαγωνισμών με το ίδιο αντικείμενο και επίβλεψης των εργασιών από διαφορετικούς αναδόχους σε κάθε τομέα, μερική μόνο κάλυψη των λαϊκών αγορών για μεγάλα χρονικά διαστήματα επειδή δεν υπάρχει ανάδοχος σε κάποιους τομείς κ.λπ., βλ. ανωτέρω σκέψη υπό IV. Α.). Τέλος, όσον αφορά τη διαπίστωση του Κλιμακίου, σύμφωνα με την οποία, στο άρθρο 7 των ελεγχόμενων σχεδίων σύμβασης θα έπρεπε να συμπληρωθεί ότι, εφόσον ενεργοποιηθεί το δικαίωμα προαίρεσης, θα ήταν καταβλητέα πρόσθετη εγγυητική επιστολή καλής εκτέλεσης ποσού 16.791,97 ευρώ και 16.148,25 ευρώ, αντίστοιχα, ήτοι ποσοστό 5% επί της αξίας του δικαιώματος προαίρεσης κάθε τομέα (άρθρο 17ο της διακήρυξης), η αιτούσα προβάλλει ότι αυτή είναι προϋπόθεση που τηρεί πάντα η Περιφέρεια Αττικής, συνεπώς καθ’ ερμηνεία του σχετικού λόγου, δέχεται να συμμορφωθεί με την ως άνω διαπίστωση του Κλιμακίου.Ανακαλεί την 370/2018 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΕΣ/ΤΜ.6/622/2020
Ανακατασκευή αρδευτικού δικτύου..ζητείται η ανάκληση της 467/2019 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Ως προς τη δεύτερη διαπιστωθείσα με την προσβαλλόμενη Πράξη πλημμέλεια, προβάλλεται, με την αίτηση ανάκλησης και την ασκηθείσα υπέρ αυτής παρέμβαση, ότι η θέσπιση της υποχρέωσης των υποψηφίων αναδόχων να υποβάλουν προσφορά για το σύνολο των ζητούμενων με την εν λόγω διακήρυξη ειδών και υπηρεσιών δεν παραβιάζει το άρθρο 59 του ν. 4412/2016, αφού αυτή τέθηκε για λόγους αναγόμενους στη φύση και την ιδιαιτερότητα του προς εκπόνηση αντικειμένου της συγκεκριμένης σύμβασης, οι οποίοι δεν επιτρέπουν την υποδιαίρεσή του, άλλως θα ετίθετο σε διακινδύνευση η ορθή εκτέλεση και ολοκλήρωση αυτού. Εξάλλου, λόγοι περί της μη υποδιαίρεσης της σύμβασης σε τμήματα συνάγονται, όπως προβάλλεται, από τα έγγραφα της σύμβασης και ειδικότερα αφενός μεν από την Τεχνική Έκθεση της διακήρυξης, όπου επισημαίνεται η ανάγκη για ταυτόχρονη - με την αντικατάσταση των παλαιών αρδευτικών συστημάτων - εκτέλεση εργασιών αναβάθμισης των αυτοματισμών του δικτύου άρδευσης, καθώς και για αντικατάσταση του υπάρχοντος χλοοτάπητα με ταυτόχρονες συμπληρωματικές φυτεύσεις (θάμνων και ποοδών φυτών), αφετέρου δε από την Τεχνική Περιγραφή του αντικειμένου, όπου αναφέρεται ότι, εξαιτίας των κινδύνων που, λόγω της θέσης εκτέλεσής του, ελλοχεύουν για την ασφάλεια των συνεργείων του αναδόχου, οι εργασίες πρέπει να γίνονται με τη δέουσα προσοχή και να είναι κατά το δυνατό εντοπισμένες, ώστε με ευθύνη του αναδόχου να περιφράσσεται, με κατάλληλη σήμανση, το τμήμα που εκτελείται (βλ. σημείο υπό τον τίτλο «Ιδιαίτερες συνθήκες της εργασίας»). Από τα ανωτέρω προκύπτει ότι τα υπό προμήθεια είδη, καθώς και οι προς ανάθεση υπηρεσίες, όπως προβλέπονται στη συγκεκριμένη διακήρυξη, συγκροτούν ένα ενιαίο και αδιαίρετο σύνολο, το οποίο, πρέπει να εκτελεστεί υπό την ευθύνη ενός αναδόχου και, μάλιστα, σε χρονικό διάστημα 90 ημερών από την υπογραφή της σύμβασης (βλ. άρθρο 23 της διακήρυξης). Κατόπιν αυτών και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη υπό στοιχείο ΙΙΙ της παρούσας, το Τμήμα κρίνει ότι στην προκειμένη περίπτωση, όπως βάσιμα προβάλλεται, δεν υφίσταται παραβίαση του άρθρου 59 του ν. 4412/2016, αφού η αναθέτουσα αρχή κινήθηκε εντός των ορίων της διακριτικής της ευχέρειας κατά την επιλογή της να μην υποδιαιρέσει την ελεγχόμενη σύμβαση σε τμήματα, η δε αιτιολογία της απόφασής της αυτής συνάγεται από την περιγραφή στα έγγραφα της διακήρυξης του αντικειμένου της και, ειδικότερα, από τη φύση των προς προμήθεια ειδών και υπηρεσιών που το απαρτίζουν.Κατ΄ ακολουθίαν των ανωτέρω, το Τμήμα κρίνει ότι πρέπει η υπό κρίση αίτηση και η ασκηθείσα υπέρ αυτής παρέμβαση να γίνουν δεκτές και να ανακληθεί η 467/2019 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου,
ΕΣ.ΚΛ.ΣΤ/36/2021
Προμήθεια και εγκατάσταση φωτιστικών σωμάτων...Με τα δεδομένα αυτά η ελεγχόμενη σύμβαση αποτελεί ενιαία μικτή σύμβαση προμήθειας που περιλαμβάνει και εργασίες τοποθέτησης – εγκατάστασης, πρόκειται να εκτελεσθεί σε ενιαίο γεωγραφικό χώρο και πρέπει να ολοκληρωθεί σε σύντομο χρονικό διάστημα (10 μήνες), ενώ ο ανάδοχος φέρει ειδική δεκαετή εγγυητική ευθύνη απέναντι στην αναθέτουσα Αρχή, ώστε να διασφαλίζεται η προσήκουσα εκτέλεση της σύμβασης προμήθειας και επιτυγχάνεται ο σκοπός της αναβάθμισης του οδοφωτισμού. Λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω, το Κλιμάκιο διαπιστώνει ότι η μη υποδιαίρεση της σύμβασης σε τμήματα αιτιολογείται επαρκώς από τα έγγραφα της σύμβασης σύμφωνα με το άρθρο 59 παρ. 1 του ν. 4412/2016, καθόσον σε διαφορετική περίπτωση θα μπορούσε να τεθεί σε διακινδύνευση η προσήκουσα εκτέλεσή της και, κυρίως, η εγγυημένη λειτουργία της συγκεκριμένης προμήθειας επί δεκαετία. (πρβλ. ΕλΣ Αποφάσεις VI Τμ. 608, 609/2018, βλ. Πράξη Στ΄ Κλιμ. 140/2019).
ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/602/2021
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.4/161/2018
ΜΙΣΘΩΜΑΤΑ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙ της παρούσας, η εντελλόμενη, πάγιου χαρακτήρα, δαπάνη δεν είναι κανονική, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα με τον πρώτο λόγο διαφωνίας του Επιτρόπου. Και τούτο διότι οι ΑΑΥΜ11/20.3.2018 και ΑΑΥ Μ32/3.5.2018 αποφάσεις, με τις οποίες δεσμεύθηκαν οι πιστώσεις, δεν εκδόθηκαν αμέσως μετά την έναρξη του οικονομικού έτους, περαιτέρω δε εκδόθηκαν μετά την έναρξη διενέργειας της δαπάνης και επομένως δεν τηρήθηκε η προβλεπόμενη, στα άρθρα 66 παρ. 8 του ν. 4270/2014 και 9 παρ. 1 του π.δ. 80/2016, διαδικασία για τη νόμιμη ανάληψη της σχετικής υποχρέωσης. Ωστόσο, το Κλιμάκιο λαμβάνοντας υπόψη ότι η λειτουργία του Ε.Φ.Κ.Α. ως φορέα κοινωνικής ασφάλισης άρχισε στις 1.1.2017, οπότε και εντάχθηκαν αυτοδίκαια σε αυτόν οι υφιστάμενοι φορείς κοινωνικής ασφάλισης, μεταξύ των οποίων και το Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ. και ο Ε.Φ.Κ.Α. κατέστη οιονεί καθολικός διάδοχός τους, καθώς και το μεταβατικό στάδιο λειτουργίας του νέου αυτού φορέα, κρίνει ότι η παραβίαση των ως άνω διατάξεων δεν οφείλεται σε πρόθεση καταστρατήγησης των οικείων διατάξεων, αλλά σε συγγνωστή πλάνη των αρμοδίων οργάνων. Περαιτέρω, ενόψει των ειδικών διατάξεων περί μισθώσεων που διέπουν από 1.1.2017 τον Ε.Φ.Κ.Α., στον οποίο έχει ενταχθεί το Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ. και καθορίζουν συγκεκριμένη διαδικασία σύναψης νέας ή παράτασης υφιστάμενης μίσθωσης, η οποία προφανώς συναρτάται με τις αρχές της διαφάνειας, της ανάπτυξης του ανταγωνισμού και την επίτευξη των καλύτερων δυνατών όρων για το συμφέρον του εν λόγω νομικού προσώπου (βλ. ανωτέρω σκέψη ΙΙΙ Β), δεν καθίσταται νόμιμη η εντελλόμενη δαπάνη και για το δεύτερο λόγο διαφωνίας. Και ναι μεν τέτοιου είδους αξιώσεις εκ της μισθωτικής σχέσης επιδικάζονται, δυνάμει των άρθρων 601 ή 611 του Α.Κ., από τα πολιτικά δικαστήρια, πλην όμως ο έλεγχος των νομίμων προϋποθέσεων για την καταβολή των εν λόγω δαπανών από το Ελεγκτικό Συνέδριο ερείδεται επί άλλης βάσης, λαμβανομένων υπόψη των προαναφερόμενων όρων που τίθενται από τις παρατεθείσες ανωτέρω διατάξεις ως προς την τήρηση της διαδικασίας σύναψης των μισθώσεων ακινήτων από τον Ε.Φ.Κ.Α., μη αρκούσης για την κρίση της νομιμότητας της δαπάνης, μόνης της χρήσης των μισθωμένων ακινήτων. Υιοθέτηση διαφορετικής εκδοχής, πιθανότατα θα οδηγούσε στην επ’ αόριστον μη διενέργεια νέων διαγωνισμών και εν τέλει στη μη εφαρμογή των τιθέμενων από τις ως άνω διατάξεις διαδικασιών, η πρόβλεψη των οποίων θα καθίστατο ανεδαφική (βλ. Ελ.Συν. IV Τμ. Πρ. 20/2017). Περαιτέρω, όμως λαμβανομένων υπόψη: α) της σύστασης του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης ως οιονεί καθολικού διαδόχου του Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ. (άρθρα 51 και 53 του ν. 4387/2016), της αυτοδίκαιης ένταξης των υφιστάμενων φορέων κοινωνικής ασφάλισης σε αυτόν και του μεταβατικού σταδίου λειτουργίας του νέου φορέα, εξ αιτίας του οποίου δεν είχαν ακόμη καθοριστεί η δομή, το οργανόγραμμα και η απαιτούμενη χωροταξική αναδιάρθρωση των υπηρεσιών του, β) της 828/56/27.12.2017 απόφασή του Δ.Σ. του Ε.Φ.Κ.Α. περί έγκρισης προκήρυξης νέου δημόσιου Διαγωνισμού για τη μίσθωση χώρων για τη στέγαση των υπηρεσιών του Ε.Φ.Κ.Α. στην Περιφέρεια Θεσσαλίας (σκέψη IV Α), του Γ31/2197/26.6.2018 εγγράφου της Προϊσταμένης της Διεύθυνσης Στέγασης και Τεχνικών Υπηρεσιών του Ε.Φ.Κ.Α. το Κλιμάκιο, κατά πλειοψηφία, κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα του Ε.Φ.Κ.Α. ενήργησαν χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των οικείων διατάξεων, αλλά επειδή συγγνωστώς υπέλαβαν ότι μπορούν να προβούν νομίμως στην ενταλματοποίηση της δαπάνης. Κατά τη γνώμη, όμως της Παρέδρου Ευαγγελίας Πασπάτη, στην προκειμένη περίπτωση, δεν δύναται να αναγνωριστεί συγγνωστή πλάνη στα όργανα του Ε.Φ.Κ.Α. Και τούτο, διότι, από τη λήξη της δεύτερης παράτασης της επίμαχης μίσθωσης (στις 18.9.2017) έχει παρέλθει ιδιαίτερα μεγάλο χρονικό διάστημα, χωρίς από τα αρμόδια όργανα του Ε.Φ.Κ.Α. να έχει προκηρυχθεί κάποιος διαγωνισμός για τη μίσθωση ακινήτων. Από τα στοιχεία δε του φακέλου και τα λοιπά επικαλούμενα έγγραφα (βλ. σκέψη IV Α και Β) προκύπτει ότι μέχρι και το Ιούνιο του 2018 οι υπηρεσίες του Ε.Φ.Κ.Α. έχουν προβεί μόνο σε προπαρασκευαστικές ενέργειες για τη διενέργεια διαγωνισμού.
ΕΣ/ΤΜ.6/1321/2018
Προμήθεια οργάνων και εξοπλισμού παιδικών χαρών:Αίτηση ανάκλησης της 10/2018 Πράξης του Επιτρόπου στην Υπηρεσία Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου :Με τα δεδομένα αυτά το Τμήμα κρίνει ότι η απόφαση της αναθέτουσας αρχής να μην υποδιαιρέσει την επίμαχη προμήθεια σε τμήματα ανά παιδική χαρά ή γεωγραφικό διαμέρισμα, αιτιολογείται επαρκώς, όπως βασίμως προβάλλεται με την υπό κρίση αίτηση. Τούτο διότι οι δέκα τρεις (13) παιδικές χαρές του Δήμου, ανεξάρτητα από τη γεωγραφική τους χωροθέτηση, αποτελούν ένα ενιαίο λειτουργικό σύστημα χώρων άθλησης και ψυχαγωγίας, για την ομοιόμορφη διαμόρφωση του οποίου, με ομοειδή εξοπλισμό, απαιτείται ενιαίος συντονισμός του προσωπικού και των εργασιών των επιμέρους τμημάτων, προκειμένου να επιτευχθεί η εμπρόθεσμη και προσήκουσα εκτέλεση της σύμβασης, που αποβλέπει στη δημιουργία σύγχρονων χώρων ψυχαγωγίας για το σύνολο των παιδιών των δημοτικών διαμερισμάτων του Δήμου και στην ασφαλή λειτουργία των χώρων αυτών, ενόψει και των θεσπιζόμενων από την οικεία νομοθεσία αυστηρών προδιαγραφών. Συνεπώς, η ενιαία δημοπράτηση της επίμαχης προμήθειας χωρίς την πρόβλεψη δυνατότητας υποβολής προσφοράς για τμήμα μόνο των ζητουμένων ειδών δεν συνιστά εν προκειμένω κακή χρήση της διακριτικής ευχέρειας της αναθέτουσας αρχής, ενόψει μάλιστα και του όρου του άρθρου 2.2.8 της διακήρυξης (βλ. σκέψη 4.Γ), βάσει του οποίου οι φορείς που τυχόν δεν δραστηριοποιούνται στην εμπορία του συνόλου των ειδών, δύνανται να υποβάλουν προσφορά στηριζόμενοι στις ικανότητες άλλων φορέων (πρβλ. Ε.Σ. Τμ. VI 528/2018) Ανακαλεί τη 10/2018 Πράξη του Επιτρόπου στην Υπηρεσία Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Δήμο