Με την αναιρεσιβαλλόμενη 673/2022 απόφαση του Δεύτερου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου έγινε δεκτή έφεση της αναιρεσίβλητης, πρώην υπαλλήλου του Δήμου Καλλιθέας και ακυρώθηκε η προσβληθείσα με την έφεση αυτή 959/2018 απόφαση του Δημάρχου Καλλιθέας, με την οποία καταλογίστηκε εις βάρος της το συνολικό ποσό των 14.029,15 ευρώ, που φέρεται ότι εισέπραξε αχρεωστήτως ως αποδοχές κατά το χρονικό διάστημα από 1.11.2017 έως 30.4.2018. Το Τμήμα έκρινε ότι η καταλογιστική απόφαση δεν είναι νόμιμη, αφού η αναιρεσίβλητη κατά το ανωτέρω χρονικό διάστημα εργαζόταν στον Δήμο Καλλιθέας με ενεργή υπαλληλική σχέση, δοθέντος ότι η λύση αυτής διαπιστώθηκε με την 387/18.5.2018 απόφαση του Δημάρχου, από τις 18.5.2018. Περαιτέρω το Τμήμα έκρινε ότι σε κάθε περίπτωση, ακόμη δηλαδή και αν η υπαλληλική σχέση της είχε λυθεί αναδρομικά από την 1.11.2017 με την έκδοση σχετικής διαπιστωτικής πράξης του Δημάρχου Καλλιθέας, ο σε βάρος της καταλογισμός των ανωτέρω αποδοχών θα παραβίαζε την αρχή της χρηστής διοίκησης. 

Με την ένδικη ανακοπή, όπως αυτή αναπτύσσεται με το από 13.1.2017 παραδεκτώς κατατεθέν υπόμνημα και αντικρούεται με την από 19.1.2022 έκθεση απόψεων του Προϊσταμένου της Ζ΄ Δ.Ο.Υ. Θεσσαλονίκης (βλ. το 3529/21.1.2022 διαβιβαστικό έγγραφο του Δικαστικού Τμήματος της ως άνω Δ.Ο.Υ.), ζητείται η ακύρωση της 287/27.1.2014 πράξης του Προϊσταμένου της Η΄ (νυν Ζ΄) Δ.Ο.Υ. Θεσσαλονίκης, με την οποία βεβαιώθηκε ταμειακώς εις βάρος του ανακόπτοντος, πρώην Προϊσταμένου του Τμήματος Φ.Π.Α. της Β΄ Δ.Ο.Υ. Θεσσαλονίκης, το ποσό του 1.034.790,00 ευρώ (κεφάλαιο 355.136,00 ευρώ και προσαυξήσεις 679.654,00 ευρώ), το οποίο καταλογίσθηκε εις βάρος του με την 629/2013 απόφαση των Οικονομικών Επιθεωρητών της Οικονομικής Επιθεώρησης Υπολοίπου Κεντρικής Μακεδονίας του Υπουργείου Οικονομικών, αλληλεγγύως και εις ολόκληρον με τον Επόπτη ελέγχου της Β΄ Δ.Ο.Υ. Θεσσαλονίκης…, και αφορά σε έλλειμμα που προκλήθηκε στη διαχείριση της ως άνω Δ.Ο.Υ. λόγω παράνομων επιστροφών Φ.Π.Α. στις ιδιωτικές επιχειρήσεις «…», «..» και «…».

ΚΑΤΑΛΟΓΙΣΜΟΙ:Με την κρινόμενη έφεση ... ζητείται, παραδεκτώς, η ακύρωση άλλως η μεταρρύθμιση της 47/2011 πράξης καταλογισμού του Β΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Με την προσβαλλόμενη πράξη καταλογίστηκε, υπέρ του Δήμου ...  και σε βάρος των εκκαλούντων, εις ολόκληρον κατά το μέρος της ευθύνης εκάστου, ως υπολόγων της χρηματικής διαχείρισης του Δήμου κατά το οικονομικό έτος 2000, με το ποσό του διαπιστωθέντος κατά την εν λόγω διαχείριση ελλείμματος. Συγκεκριμένα, καταλογίστηκαν α) ο Δήμαρχος ... (1ος από τους εκκαλούντες), μέχρι το ποσό των 866.950,47 ευρώ, β) οι δημοτικοί σύμβουλοι βα) ..., γ) ο Ελεγκτής Εσόδων-Εξόδων Ο.Τ.Α. ..., μέχρι το ποσό των 866.950,47 ευρώ, και δ) η Προϊσταμένη Οικονομικού του Δήμου .... (15η από τους εκκαλούντες), μέχρι το ποσό των 866.950,47 ευρώ.(....)Συνεκτιμώντας, ότι η θεωρούμενη ως έλλειμμα κατάσταση διαχείρισης και οι, δυνάμει αυτής, αποδιδόμενες στους εκκαλούντες δημοσιονομικές παραβάσεις δεν αφορούν σε προσπορισμό ίδιου οικονομικού οφέλους. Συνεκτιμώντας, ότι ο αποδιδόμενος με την προσβαλλόμενη πράξη βαθμός υπαιτιότητας των εκκαλούντων εξικνείται μέχρι και του βαθμού της ελαφράς μόνο αμέλειας(....)Δέχεται εν μέρει την έφεση. Μεταρρυθμίζει την 47/2011 πράξη του Β΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου και περιορίζει το, εις ολόκληρο, καταλογισθέν ποσό α) σε βάρος του Δημάρχου ..., μέχρι 182.865,07 ευρώ, β) σε βάρος των δημοτικών συμβούλων βα) ...., γ) σε βάρος του Ελεγκτή Εσόδων-Εξόδων ..., μέχρι 109.719,04 ευρώ, και δ) σε βάρος της Προϊσταμένης Οικονομικού του Δήμου ..., μέχρι 108.719,77 ευρώ.

ΑΝΑΙΡΕΘΗΚΕ ΕΝ ΜΕΡΕΙ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/2000/2020

Με την προσβαλλόμενη απόφαση έγινε εν μέρει δεκτή έφεση της αναιρεσείουσας κατά της 15341/2014 καταλογιστικής απόφασης του Διοικητικού Συμβουλίου (Δ.Σ.) του ως άνω Νοσοκομείου και περιορίσθηκε το εις βάρος της, συνεπεία ανακλήσεως του διορισμού της λόγω πλαστογραφίας του βαθμού του πτυχίου της, καταλογισθέν ποσό των 169.616,11 ευρώ, στο ύψος των 40.000,00 ευρώ, κατ’ εφαρμογή της αρχής της αναλογικότητας.Υπό το φως των ανωτέρω, το Δικαστήριο κρίνει ότι ο καταλογισμός εις βάρος της εκκαλούσας και ήδη αναιρεσείουσας ποσού που υπερβαίνει αυτό των 5.000,00 ευρώ, διαρρηγνύει τη δίκαιη ισορροπία μεταξύ του σκοπού που επιδιώκεται με τον καταλογισμό και των περιουσιακών δικαιωμάτων της καταλογιζομένης. Τούτο δε, ύστερα από στάθμιση των εξής δεδομένων της υπόθεσης: (α) Η ήδη αναιρεσείουσα κατείχε τον απαιτούμενο για την εκτέλεση των καθηκόντων της θέσης, στην οποία διορίσθηκε, τίτλο σπουδών, αλλά με βαθμό μικρότερο αυτού που αρχικώς δήλωσε. (β) Η ίδια εκτέλεσε τα καθήκοντά της επί δώδεκα περίπου έτη και δεν έχει τη δυνατότητα να διεκδικήσει με άλλον τρόπο τις μισθολογικές απολαβές αυτής της περιόδου. (γ) Η διοίκηση του Νοσοκομείου καθ’ όλο το χρονικό διάστημα της εργασίας της δεν προέβη στον έλεγχο των στοιχείων που ήταν κατατεθειμένα στο προσωπικό της μητρώο. (δ) Το Νοσοκομείο επωφελήθηκε επί δώδεκα περίπου έτη των υπηρεσιών της. ε) Οι υπηρεσίες της αυτές παρασχέθηκαν με συνέπεια και επάρκεια και, ως εκ τούτου, έναντι των καταβληθεισών αποδοχών, ελήφθη ως αντιπαροχή η αρμόζουσα στη θέση de facto απασχόλησή της. στ) Σε αντίθεση με συναφή περίπτωση, που αποτέλεσε αντικείμενο κρίσης της 599/2021 απόφασης της Ολομέλειας του Δικαστηρίου, με την οποία ακυρώθηκε καθ’ ολοκληρίαν ο σχετικός καταλογισμός (πρβλ. σκ. 31-33 της απόφασης αυτής), από την αναιρεσιβαλλόμενη απόφαση δεν προκύπτει ότι η κατάθεση του ως άνω παραποιημένου κρίσιμου δικαιολογητικού δεν είχε ως αποτέλεσμα την εκτόπιση ετέρου υποψηφίου από την ήδη αναιρεσείουσα και, ως εκ τούτου, ότι δεν επηρέασε την πρόσληψή της, ούτε ότι υπήρξε ποινική καταδίκη εις βάρος της για την πράξη της αυτή. Στο σημείο αυτό, εξάλλου, παρατηρείται ότι ούτε από την επισκόπηση του δικογράφου της έφεσης, όπως, άλλωστε, και του αναιρετηρίου, προκύπτει ότι η ήδη αναιρεσείουσα προέβαλε, κατά τρόπο ορισμένο, και με επίκληση των αναγκαίων αποδεικτικών στοιχείων, ότι η κατάθεση του ως άνω παραποιημένου κρίσιμου δικαιολογητικού δεν είχε ως αποτέλεσμα την εκτόπιση ετέρου υποψηφίου από την ήδη αναιρεσείουσα και, ως εκ τούτου, ότι δεν επηρέασε την πρόσληψή της, ούτε ότι υπήρξε ποινική καταδίκη εις βάρος της για την πράξη της αυτή. 
Κατόπιν αυτών, η ένδικη έφεση πρέπει να γίνει εν μέρει δεκτή, να μεταρρυθμιστεί η καταλογιστική πράξη και το ποσό του καταλογισμού να περιορισθεί στο ποσό, πέραν του οποίου κατά τα ανωτέρω διαρρηγνύεται η δίκαιη ισορροπία, ήτοι στο ποσό των 5.000,00 ευρώ

Επομένως, πρέπει να γίνει εν μέρει δεκτή η έφεση, να μεταρρυθμιστεί η καταλογιστική πράξη και από τα κατά τα ανωτέρω καταλογισθέντα εις βάρος των αναιρεσειόντων ποσά, όπως διαμορφώθηκαν μετά τη μεταρρύθμιση της καταλογιστικής πράξης από την αναιρεσιβαλλόμενη απόφαση, πρέπει α) από το ποσό των 15.259,91 ευρώ, στο οποίο περιορίστηκε το σε βάρος της πρώτης αναιρεσείουσας καταλογισθέν ποσό, πρέπει να αφαιρεθεί το ποσό των 594,84 ευρώ που αντιστοιχεί στο 1/10 των 5.948,36 ευρώ (που είχε αρχικώς καταλογιστεί σε βάρος της και αφορούσε στις δαπάνες κινητής τηλεφωνίας, οι οποίες έχουν νομιμοποιηθεί) και β) από το ποσό των 22.889,87 ευρώ, στο οποίο περιορίστηκε το σε βάρος εκάστου των λοιπών αναιρεσειόντων καταλογισθέν ποσό, πρέπει να αφαιρεθεί το ποσό των 892,54 ευρώ που αντιστοιχεί στο 1/10 των 8.922,54 ευρώ (που είχε αρχικώς καταλογιστεί σε βάρος καθενός από αυτούς και αφορούσε στις δαπάνες κινητής τηλεφωνίας, οι οποίες έχουν νομιμοποιηθεί). Κατόπιν αυτών, το καταλογισθέν εις βάρος της πρώτης αναιρεσείουσας ποσό πρέπει να περιορισθεί στο ποσό των 14.665,07 (15.259,91 – 594,84) ευρώ και το καταλογισθέν εις βάρος των λοιπών ποσό πρέπει να περιορισθεί στο ποσό των 21.997,62 (22.889,87 – 892,25) ευρώ.Για τους λόγους αυτούς.Δέχεται εν μέρει την αίτηση αναίρεσης. Αναιρεί την 843/2019 απόφαση του VII Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου κατά τα οριζόμενα στο σκεπτικό.

Η διάταξη του άρθρου 48 παρ. 3 του Ν.Δ/τος 496/1974(Διετής παραγραφή) δεν αντίκειται στο άρθρο 4 παρ. 1 του Συντάγματος, καθώς και ότι η έννοια των διατάξεων των άρθρων 49 και 51 περ. β του αυτού ως άνω Ν.Δ/τος είναι, ότι αίτηση, υποβληθείσα στο αρμόδιο ν.π.δ.δ. πριν από την έναρξη του χρόνου παραγραφής αναστέλλει την έναρξη της παραγραφής αυτής επί ένα εξάμηνο, κατά τα εις το αιτιολογικό.

Για την υπό κρίση έφεση, όπως αυτή συμπληρώνεται με το από 13.3.2020 παραδεκτώς κατατεθέν υπόμνημα, καταβλήθηκε το νόμιμο παράβολο (βλ. το 328722225950 0511 0008 ηλεκτρονικό παράβολο που εκδόθηκε από τη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων, ποσού 813,00 ευρώ). Με την ως άνω έφεση ζητείται η ακύρωση της 6/2019 Πράξης του Επιτρόπου στην 8η Υπηρεσία Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία καταλογίστηκε, πλην άλλων, και ο εκκαλών, με το συνολικό ποσό των 81.269,61 ευρώ. Το ποσό αυτό αντιστοιχεί: (α) σε ελλείμματα για τα οποία φέρεται ότι ευθύνεται αυτός ως υπόλογος του νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου με την επωνυμία «Επιτροπή Λογιστικής Τυποποίησης και Ελέγχων» (ΕΛΤΕ), λόγω της ιδιότητάς του ως Αντιπρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου αυτού, αναλυόμενα στα εξής ποσά για τα οποία ο εκκαλών καταλογίστηκε αλληλεγγύως και εις ολόκληρον με τους …Πρόεδρο και Αντιπρόεδρο, αντιστοίχως, του Διοικητικού Συμβουλίου του ως άνω νομικού προσώπου: ποσό 63.164,19 ευρώ, που φέρεται ότι αποτελεί έλλειμμα στη διαχείριση του εν λόγω νομικού προσώπου και καταλογίζεται υπέρ αυτού, ποσό 5.468,37 ευρώ, που φέρεται ότι αντιστοιχεί σε μη διενεργηθείσες και αποδοθείσες κρατήσεις υπέρ της αποκεντρωμένης δημόσιας υπηρεσίας με την επωνυμία «Μετοχικό Ταμείο Πολιτικών Υπαλλήλων» (ΜΤΠΥ) και καταλογίζεται υπέρ του τελευταίου, και ποσό 347,61 ευρώ, που φέρεται ότι αντιστοιχεί σε μη διενεργηθείσες και αποδοθείσες κρατήσεις υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου, και (β) σε ποσό 12.289,44 ευρώ που καταλογίσθηκε ατομικώς εις βάρος του εκκαλούντος και υπέρ της ΕΛΤΕ και που φέρεται ότι αντιστοιχεί σε αχρεωστήτως καταβληθείσες σε αυτόν αποδοχές. 

Με την υπό κρίση έφεση, όπως οι λόγοι αυτής αναπτύσσονται με το από 20.4.2018 νομίμως κατατεθέν υπόμνημα, ζητείται η ακύρωση της .... απόφασης καταλογισμού του Οικονομικού Επιθεωρητή της Διεύθυνσης Εκτάκτων και Ειδικών Ελέγχων της Γενικής Διεύθυνσης Δημοσιονομικών Ελέγχων - Περιφερειακό Γραφείο Θεσσαλονίκης - της Γενικής Γραμματείας Δημοσιονομικής Πολιτικής του Υπουργείου Οικονομικών .., κατά το μέρος που με αυτήν καταλογίστηκε υπέρ του Δήμου Θεσσαλονίκης και εις βάρος του εκκαλούντος, Διαχειριστή Πληρωμών του ίδιου Δήμου, αλληλεγγύως και εις ολόκληρον με άλλα πρόσωπα, το συνολικό ποσό των 402.019,32 ευρώ Περαιτέρω, όμως, το Τμήμα, λαμβάνοντας υπόψη, κατ’ εφαρμογή της ως άνω διάταξης του άρθρου 37 παρ. 1 του ν. 3801/2009, ότι η πραγματοποίηση των επίμαχων δαπανών αφορά σε χρονικό διάστημα μέχρι 1.7.2005 και συνεκτιμώντας: α) τις συνθήκες, υπό τις οποίες δημιουργήθηκε το επίδικο έλλειμμα, ιδίως δε την ακολουθούμενη επί σειρά ετών στον Δήμο Θεσσαλονίκης πρακτική των εκταμιεύσεων δημοτικού χρήματος χωρίς την έκδοση χρηματικών ενταλμάτων, αλλά κατόπιν Ε.Ε.Π. και της λογιστικής τακτοποίησης του μεγαλύτερου μέρους αυτών στο επόμενο έτος με την ανοχή ή και καθ’ υπόδειξη της ηγεσίας του Δήμου, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι ο εκκαλών εκτελούσε   τις επίμαχες εκταμιεύσεις κατόπιν σχετικών εντολών του άμεσα Προϊσταμένου του Διευθυντή της Ταμειακής Υπηρεσίας του Δήμου, με συνέπεια να τελεί υπό καθεστώς ψυχολογικής πίεσης ως προς την εφαρμογή της ανωτέρω πρακτικής (Ε.Σ. VΙΙ Τμ. 496/2018, 1091/2017), β) ότι από κανένα στοιχείο του φακέλου δεν προκύπτει προσπορισμός ιδίου οικονομικού οφέλους από τον εκκαλούντα και γ) το ύψος του καταλογισθέντος ποσού, σε συνδυασμό με την οικονομική κατάσταση του εκκαλούντος, όπως αυτή προκύπτει από στοιχεία γνωστά στο Δικαστήριο από προηγούμενες ενέργειές του (βλ. την 7489/2015 απόφαση  του Τμήματος τούτου) και ιδίως από τα εκκαθαριστικά σημειώματα φόρου εισοδήματος ετών 2012, 2013 και 2014, σύμφωνα με τα οποία τα εισοδήματά του ανήλθαν σε 19.635,27, 18.397,82 και 18.633,78 ευρώ, αντίστοιχα, ενώ, παράλληλα, η κατάσταση της υγείας του είναι επιβαρυμένη λόγω διαφόρων παθήσεων (σχετ. η 21697/17.11.2009 γνωμάτευση της Πρωτοβάθμιας Υγειονομικής Επιτροπής Ν. Θεσσαλονίκης, με την οποία πιστοποιείται ότι φέρει ποσοστό αναπηρίας μεγαλύτερο του 67%), το Τμήμα κρίνει ότι συντρέχει περίπτωση μείωσης του καταλογισθέντος εις βάρος του εκκαλούντος ποσού έως το ένα δέκατο (1/10) και απαλλαγής του από το σύνολο των εις βάρος του καταλογισθεισών προσαυξήσεων εκπρόθεσμης καταβολής.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει να γίνει εν μέρει δεκτή η υπό κρίση έφεση, να μεταρρυθμιστεί η προσβαλλομένη κατά το μέρος που αφορά στον εκκαλούντα, να περιοριστεί, με βάση τα προαναφερθέντα, το ποσό του εις βάρος του καταλογισμού σε 13.400,64 ευρώ

Για την υπό κρίση έφεση, όπως αυτή συμπληρώνεται με το από 13.3.2020 παραδεκτώς κατατεθέν υπόμνημα, καταβλήθηκε το νόμιμο παράβολο (βλ. το 329742639950 0602 0080 ηλεκτρονικό παράβολο που εκδόθηκε από τη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων, ποσού 1.500,00 ευρώ). Με την ως άνω έφεση ζητείται η ακύρωση της 6/2019 πράξης του Επιτρόπου στην 8η Υπηρεσία Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία καταλογίστηκε, πλην άλλων, και ο εκκαλών, με το συνολικό ποσό των 153.994,61 ευρώ. Το ποσό αυτό αντιστοιχεί (α) σε ελλείμματα για τα οποία φέρεται ότι ευθύνεται αυτός ως υπόλογος του νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου με την επωνυμία «Επιτροπή Λογιστικής Τυποποίησης και Ελέγχων» (ΕΛΤΕ), λόγω της ιδιότητάς του ως Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου αυτού, αναλυόμενα στα εξής ποσά για τα οποία ο εκκαλών καταλογίστηκε αλληλεγγύως και εις ολόκληρον με τους…, Αντιπροέδρους του Διοικητικού Συμβουλίου του ως άνω νομικού προσώπου: i. ποσό 63.164,19 ευρώ, που φέρεται ότι αποτελεί έλλειμμα στη διαχείριση του εν λόγω νομικού προσώπου και καταλογίζεται υπέρ αυτού, ii. ποσό 5.468,37 ευρώ, που φέρεται ότι αντιστοιχεί σε μη διενεργηθείσες και αποδοθείσες κρατήσεις υπέρ της αποκεντρωμένης δημόσιας υπηρεσίας με την επωνυμία «Μετοχικό Ταμείο Πολιτικών Υπαλλήλων» (ΜΤΠΥ) και καταλογίζεται υπέρ του τελευταίου, και iii. ποσό 347,61 ευρώ, που φέρεται ότι αντιστοιχεί σε μη διενεργηθείσες και αποδοθείσες κρατήσεις υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου, και (β) σε ποσό 85.014,44 ευρώ που καταλογίσθηκε ατομικώς εις βάρος του εκκαλούντος και υπέρ της ΕΛΤΕ και φέρεται ότι αντιστοιχεί σε αχρεωστήτως καταβληθείσες σε αυτόν αποδοχές. 

Διαγραφή επισφαλούς απαίτησης του Στρατιωτικού Πρατηρίου Λήμνου, συνολικού ύψους 183.850,57 ευρώ σε βάρος του κεφαλαίου αυτού, σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 102 του ν.δ. 721/1970.(..)
Δεν είναι δυνατή η έκδοση απόφασης του Υπουργού Εθνικής Άμυνας για διαγραφή της απαίτησης του Στρατιωτικού Πρατηρίου Λήμνου, που προέρχεται από δόλια ενέργεια υπολόγου του, συνολικού ύψους 183.850,57 ευρώ σε βάρος του κεφαλαίου αυτού μετά από γνωμοδότηση του ΝΣΚ, κατ’ εφαρμογή της παρ. 4 του άρθρου 102 του ν.δ. 721/1970 (κατά πλειοψηφία).