ΕΣ/ΠΡΩΤΟ ΤΜΗΜΑ/1191/2024
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Με την κρινόμενη έφεση, όπως οι λόγοι αυτής αναπτύσσονται με το από 7.4.2023 νομίμως κατατεθέν υπόμνημα, ζητείται η ακύρωση, άλλως η μεταρρύθμιση, της 73461 ....απόφασης της Προϊσταμένης της Διεύθυνσης Οικονομικής Διαχείρισης της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Οικονομικών, με την οποία καταλογίσθηκε σε βάρος της εκκαλούσας, πρώην υπαλλήλου του ως άνω Υπουργείου (κλάδου ΔΕ Εφοριακών), το ποσό των 3.423,51 ευρώ, το οποίο αντιστοιχεί σε αποδοχές, που φέρεται ότι εισέπραξε αχρεωστήτως κατά το χρονικό διάστημα από 9.7.2010 έως 31.10.2010, λόγω αυτοδίκαιης έκπτωσής της από την υπηρεσία συνεπεία αμετάκλητης ποινικής καταδίκης.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΔΕΥΤΕΡΟ ΤΜΗΜΑ/71/2024
Με την κρινόμενη έφεση ζητείται η ακύρωση της 1179/27.2.2014 απόφασης της Διευθύντριας του Περιφερειακού Υποκαταστήματος ΙΚΑ-ΕΤΑΜ Πειραιώς, με την οποία καταλογίστηκε η εκκαλούσα με το ποσό των 38.967,88 ευρώ, που φέρεται να εισέπραξε αχρεωστήτως ως αποδοχές κατά το χρονικό διάστημα από 18.11.2010 έως 31.7.2013, λόγω αυτοδίκαιης έκπτωσή της από την υπηρεσία, συνεπεία αμετάκλητης ποινικής καταδίκης της.
ΕΣ/ΤΜΗΜΑ ΠΡΩΤΟ/332/2024
Με την κρινόμενη έφεση και τους πρόσθετους λόγους, όπως αντικρούονται με το από 4.11.2022 νομίμως κατατεθέν υπόμνημα του Ελληνικού Δημοσίου (βλ. άρθρο 62 παρ. 1 του ν. 4700/2020), ζητείται η ακύρωση της .... απόφασης του Περιφερειακού Διευθυντή Εκπαίδευσης Κεντρικής Μακεδονίας, με την οποία ο εκκαλών, πρώην εκπαιδευτικός πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, καταλογίστηκε με το ποσό των 32.662,29 ευρώ, που φέρεται ότι έλαβε αχρεωστήτως ως αποδοχές κατά το χρονικό διάστημα από 8.10.2013 έως 31.3.2016, κατά το οποίο είχε εκπέσει αυτοδικαίως από την υπηρεσία συνεπεία της 776/2013 αμετάκλητης απόφασης του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Κιλκίς, με την οποία είχε κριθεί ένοχος για τις πράξεις της απιστίας, της υπεξαίρεσης κατ’ εξακολούθηση και της πλαστογραφίας μετά χρήσεως κατ’ εξακολούθηση.
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/631/2023
Παροχή υπηρεσίας λειτουργίας Χώρου Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων: Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι, στο πλαίσιο της άσκησης της σχετικής ευχέρειας του ΦΟ.Δ.Σ.Α. Νοτίου Αιγαίου, δεν αιτιολογείται νόμιμα η προβλεπόμενη στο άρθρο 2.2.5 περ. β΄ της διακήρυξης απαίτηση, κατά το μέρος που αφορά την πρόβλεψη αριθμοδείκτη του κυκλοφορούντος ενεργητικού προς το σύνολο των υποχρεώσεων μεγαλύτερο του 2. Τούτο, διότι δεν τεκμηριώνεται, στα έγγραφα της σύμβασης και στο 2863/25.8.2023 έγγραφο του Γενικού Διευθυντή της αναθέτουσας αρχής, η ανάγκη να διαθέτει ο ανάδοχος τέτοια ρευστότητα και, συνακόλουθα, μακροχρόνια βιωσιμότητα, ώστε να δύναται να εξοφλήσει, και μάλιστα στο διπλάσιο (αριθμοδείκτης >2), το σύνολο των υποχρεώσεών του, ακόμη και των μακροπρόθεσμων (π.χ. μακροπρόθεσμου δανεισμού), με τα στοιχεία του κυκλοφορούντος ενεργητικού, ήτοι με στοιχεία που είναι ρευστοποιήσιμα σε σύντομο χρονικό διάστημα (κατά κανόνα εντός των επόμενων 12 μηνών από τη λήξη της οικείας χρήσης). Αντιθέτως, στο προαναφερθέν 2863/25.8.2023 έγγραφο του Γενικού Διευθυντή του ΦΟ.Δ.Σ.Α. Νοτίου Αιγαίου αναφέρεται ότι, λόγω της απαίτησης για εμπροσθοβαρή εκτέλεση των εργασιών επαύξησης της υπολειπόμενης χωρητικότητας του ΧΥΤΑ, απαιτείται να διασφαλισθεί η ικανότητα του αναδόχου να διαθέτει «άμεση ρευστότητα» διπλάσια των «άμεσων υποχρεώσεων» του, και όχι των μακροπρόθεσμων υποχρεώσεών του. Συναφώς, ως προς την πλημμέλεια της σχετικής αιτιολογίας, το Κλιμάκιο λαμβάνει υπόψη, επίσης, τη σχετικά μικρή διάρκεια της σύμβασης (τρία έτη, με προαίρεση για ένα ακόμη έτος), καθώς και το ότι στη διακήρυξη προβλέπεται και έτερο κριτήριο χρηματοοικονομικής επάρκειας (μέσος ειδικός κύκλος εργασιών στον τομέα υπηρεσιών διαχείρισης στερεών αποβλήτων για τα 3 τελευταία οικονομικά έτη ύψους τουλάχιστον 1.500.000 ευρώ πλέον ΦΠΑ, βλ. άρθρο 2.2.5 περ. α΄ της διακήρυξης). Εξάλλου, ο προβαλλόμενος ισχυρισμός της αναθέτουσας αρχής ότι δεν υποβλήθηκαν αιτιάσεις ή προδικαστικές προσφυγές κατά του σχετικού όρου της διακήρυξης παρίσταται αλυσιτελής, δεδομένου του καθολικού και αυτεπάγγελτου χαρακτήρα του προσυμβατικού ελέγχου (βλ. ΕλΣυν Ολ. 1978/2021). Ενόψει αυτών, κατά την κρίση του Κλιμακίου, δεν τεκμηριώνεται επαρκώς ο λόγος για τον οποίο η αναθέτουσα αρχή εκτίμησε ότι η περιοριστική πρόβλεψη του άρθρου 2.2.5 περ. β΄ της διακήρυξης (αριθμοδείκτης κυκλοφορούντος ενεργητικού προς σύνολο υποχρεώσεων μεγαλύτερος του 2) τελεί σε αναλογία προς το αντικείμενο της σύμβασης, κατά παράβαση των διατάξεων των άρθρων 18 παρ. 1 και 75 παρ. 1 και 3 του ν. 4412/2016. ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/124/2024
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/114/2023
Παροχής υπηρεσιών καθαριότητας :Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι μη νομίμως το ΔΣ του Νοσοκομείου, με την προαναφερόμενη απόφαση της 7ης Συν/1/12.10.2022, προέβη στην οριστική κατακύρωση των αποτελεσμάτων του ελεγχόμενου διαγωνισμού στην εταιρεία «……». Τούτο, διότι η απόδοση ευθυνών στην ανάδοχο εταιρεία, ήδη με την από 5.10.2022 Έκθεση Έρευνας Εργατικού Ατυχήματος του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας, για το σοβαρό εργατικό ατύχημα που έλαβε χώρα στις 24.8.2022 στον χώρο των πλυντηρίων του Νοσοκομείου µε αποτέλεσμα τον ακρωτηριασμό εργαζομένης της, στο πλαίσιο εκτέλεσης προγενέστερης σύμβασης της ιδίας με το εν λόγω Νοσοκομείο, συνιστά οψιγενές στοιχείο (άρθρο 104 του ν. 4412/2016), που ήταν στη σφαίρα γνώσης του Νοσοκομείου, μπορεί δε να οδηγήσει, ως σοβαρό επαγγελματικό παράπτωμα του οικονομικού φορέα, λόγω παράβασης των διατάξεων της εργατικής νομοθεσίας, που θέτει εν αμφιβόλω την ακεραιότητά του, σε αποκλεισμό του από τη διαδικασία ανάθεσης σε οποιοδήποτε στάδιο πριν από τη σύναψη της σύμβασης, κατόπιν ουσιαστικής εκτίμησης των δεδομένων (βλ. άρθρα 18 παρ. 2 και 5 και 73 παρ. 6 του ν. 4412/2016). Για τον λόγο αυτό, το ΔΣ του Νοσοκομείου όφειλε, κατά την κρίση του Κλιμακίου, να αναμείνει σε κάθε περίπτωση, πριν από την οριστική κατακύρωση των αποτελεσμάτων του ελεγχόμενου διαγωνισμού (στις 12.10.2022), την υποβολή του πορίσματος της διενεργηθείσας ΕΔΕ που έλαβε τελικώς χώρα στις 21.10.2022 (ΕΜΠ 300/21.10.2022), ήτοι με απόκλιση μόλις ολίγων ημερών από την κατακύρωση. Αναλόγως δε με τα συμπεράσματα του πορίσματος της ΕΔΕ αναφορικά με την ευθύνη της εταιρείας «…….» ως προς την πρόκληση του προαναφερόμενου εργατικού ατυχήματος, λόγω αθέτησης των εργοδοτικών υποχρεώσεών της σχετικά με τη διασφάλιση της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων, το ΔΣ του Νοσοκομείου έπρεπε, στο πλαίσιο άσκησης της διακριτικής του ευχέρειας, να κρίνει με επαρκή αιτιολογία, υποκείμενη στον έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, αν τυχόν συντρέχουν λόγοι, οι οποίοι επιβάλλουν την, κατ’ άρθρο 106 παρ. 2 του ν. 4412/2016, ματαίωση της ελεγχόμενης διαγωνιστικής διαδικασίας, η οποία, κατά τα προεκτεθέντα, μετά την αξιολόγηση των υποβληθεισών τεχνικών προσφορών συνεχίστηκε με τη συμμετοχή μόνο της εν λόγω εταιρείας. Κατ’ ακολουθίαν τούτων, ενόψει της ως άνω διαπιστωθείσας ουσιώδους πλημμέλειας, κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης.
ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/682/2023
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/611/2023
Σύμβουλος Τεχνικής και Επιχειρησιακής Υποστήριξης:Για τους ίδιους ως άνω λόγους, είναι μη νόμιμη η αιτιολογία απόρριψης της προσφοράς (ότι η ανωτέρω υποψήφια ανάδοχος δεν καλύπτει τις ελάχιστες απαιτήσεις της διακήρυξης ως προς τη ζητούμενη απασχόληση των στελεχών της ομάδας που έχουν το ρόλο «Σύμβουλοι», διότι ενώ ναι μεν προσφέρει συνολικά για τον ως άνω ρόλο δύο στελέχη με συνολική απασχόληση 28 ανθρωπομήνες, δεν καλύπτει την ελάχιστη απαίτηση αυτά τα στελέχη να έχουν αυτοπρόσωπη παρουσία 14 ανθρωπομηνών έκαστος, καθώς έχουν συνολική απασχόληση σύμφωνα με την τεχνική προσφορά 10 και 18 ανθρωπομήνες έκαστος) της ένωσης εταιρειών «…..», η οποία διαλαμβάνεται στο από 23.1.2023 Πρακτικό της Επιτροπής Διαγωνισμού. Τέλος, το Κλιμάκιο σημειώνει ότι στην υπό κρίση υπόθεση, που αφορά την ανάθεση των υπηρεσιών του Τμήματος 1 του διαγωνισμού, η ως άνω πλημμέλεια καθίσταται ουσιώδης, καθόσον εξαιτίας της εφαρμογής της ως άνω «διευκρίνησης» αποκλείστηκε ο ως άνω διαγωνιζόμενος φορέας.
ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/156/2024
ΕΣ/ΠΡΩΤΟ ΤΜΗΜΑ/664/2024
Με την έφεση αυτή, όπως οι λόγοι της αναπτύσσονται με το από 29.9.2022 νομίμως κατατεθέν υπόμνημα, ζητείται η ακύρωση: α) της 2/79195/ΕΣΕΛ/26.10.2017 απόφασης του Προϊστάμενου της Γενικής Διεύθυνσης Δημοσιονομικών Ελέγχων του Υπουργείου Οικονομικών, με την οποία καταλογίσθηκε σε βάρος του εκκαλούντος, πρώην Προϊσταμένου της Γραμματείας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και ήδη πολιτικού συνταξιούχου, το συνολικό ποσό των 24.390,82 ευρώ, που αντιστοιχεί σε αποδοχές ύψους 23.912,57, που φέρεται ότι έλαβε αχρεωστήτως από τον Νοέμβριο του 2011 έως τον Αύγουστο του 2016, ως Προϊστάμενος Γραμματείας του ως άνω Πανεπιστημίου, λόγω μη ορθού υπολογισμού τους, κατά παράβαση του άρθρου 28 παρ. 4 του ν. 4009/2011, καθώς και σε πρόστιμο ύψους 478,25 ευρώ (2% επί του ως άνω αχρεωστήτως ληφθέντος ποσού) σύμφωνα με το άρθρο 16 παρ. 2 εδάφ. δεύτερο του ν. 3492/2006, β) της απόφασης της Επιτροπής Συντονισμού Ελέγχων (Ε.Σ.ΕΛ.) της Γενικής Διεύθυνσης Δημοσιονομικών Ελέγχων του Υπουργείου Οικονομικών που ελήφθη στη συνεδρίαση με αρ. 48/3.6.2016 (Θέμα 5ο), με την οποία απορρίφθηκαν οι ΕΜΠ 52/1.3.2016 αντιρρήσεις του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων κατά του ευρήματος 10 της 3456/2015 έκθεσης αποτελεσμάτων τακτικού ελέγχου στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, γ) του ευρήματος 10 και των επί αυτού συστάσεων με αρ. 1 και 2 της ως άνω έκθεσης και δ) κάθε άλλης συναφούς πράξης ή παράλειψης της Διοίκησης. Η ανωτέρω έφεση απαραδέκτως στρέφεται αφενός μεν κατά των υπό στοιχ. β΄ και γ΄ προσβαλλόμενων πράξεων, οι οποίες, ως προπαρασκευαστικές πράξεις της μεταγενεστέρως εκδοθείσας 2/79195/26.10.2017 πράξης καταλογισμού του Προϊσταμένου της Γενικής Διεύθυνσης Δημοσιονομικών Ελέγχων, στερούνται εκτελεστού χαρακτήρα (βλ. Ελ. Συν. Ι Τμ. 168, 1980/2016, 5185/2015, 498/2013, 2219/2012, 3225/2011), αφετέρου δε κατά κάθε άλλης συναφούς πράξης ή παράλειψης της Διοίκησης, ως αόριστη και ανεπίδεκτη δικαστικής εκτίμησης. Κατά τα λοιπά η ένδικη έφεση παραδεκτώς στρέφεται κατά της υπό στοιχ. α΄ προσβαλλόμενης πράξης, δεδομένου δε ότι έχει ασκηθεί εμπροθέσμως και νομοτύπως, πρέπει να γίνει τυπικώς δεκτή και να εξετασθεί περαιτέρω ως προς τη βασιμότητα των λόγων της
ΕΣ/ΠΡΩΤΟ ΤΜΗΜΑ/1075/2024
Με την υπό κρίση έφεση, όπως οι λόγοι αυτής αναπτύσσονται με τα από 19.2.2019 και 23.1.2023 νομίμως κατατεθέντα υπομνήματα, ο εκκαλών, πρώην σπουδαστής της Στρατιωτικής Σχολής Ευελπίδων (ΣΣΕ), παραδεκτώς στρέφεται κατά της .... πράξης του Διευθυντή της Διεύθυνσης Οικονομικού/3α του Γενικού Επιτελείου Στρατού και ζητεί την ακύρωσή της (βλ. την 2078/2021 απόφαση του Τμήματος). Με την πράξη αυτή καταλογίστηκε σε βάρος του το ποσό των τριάντα χιλιάδων διακοσίων ενενήντα οκτώ ευρώ και εξήντα τεσσάρων λεπτών (30.298,64 €), που αντιστοιχεί σε αποζημίωση του Ελληνικού Δημοσίου βάσει της παρ. 1 του άρθρου 8 του ν. 1911/1990, όπως ισχύει, λόγω της αποχώρησής του κατά τη διάρκεια του τέταρτου έτους σπουδών του από την ως άνω Σχολή.
ΕΣ/ΠΡΩΤΟ ΤΜΗΜΑ/1444/2024
Με την υπό κρίση έφεση, όπως οι λόγοι αυτής αναπτύσσονται με τα από 6.2.2023 και 12.6.2023 νομίμως κατατεθέντα υπομνήματα, ζητείται η ακύρωση της 1/2018 πράξης του Αναπληρωτή Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Νομό Δράμας, με την οποία καταλογίσθηκε σε βάρος του εκκαλούντος, τέως Αναπληρωτή Προϊστάμενου της Εφορείας Αρχαιοτήτων Δράμας, το ποσό των δέκα χιλιάδων εκατόν ενενήντα εννέα ευρώ (10.199,00 ευρώ), πλέον νομίμων προσαυξήσεων, για την αναπλήρωση ελλείμματος, που φέρεται ότι προκλήθηκε από την κατόπιν εντολής του σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 26 του ν. 4270/2014, εξόφληση χρηματικού εντάλματος για την πληρωμή μη νόμιμης δαπάνης ξυλουργικών εργασιών σε κτήρια και χώρους της Εφορείας Αρχαιοτήτων Δράμας.
ΕΣ/ΚΛΙΜ.Ε/785/2023
ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με τα δεδομένα αυτά, δεν καταλείπεται πεδίο για την άσκηση προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας από το Κλιμάκιο της 2ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «Αποχετευτικά Έργα Αναβάθμισης Αντλιοστασίων, Καταθλιπτικών Αγωγών, Παραλιακού Συλλεκτήριου Αγωγού και Κεντρικού Αγωγού ΕΕΛ ΑΙΝΕΙΑ». Σύμφωνα και με τα βασίμως προβαλλόμενα από τους συμβαλλόμενους, η σύμβαση αυτή ενσωματώνει την κατ’ αποκοπή «δαπάνη δυσμενών συνθηκών» των 348.801,40 ευρώ (χωρίς Φ.Π.Α.), συνιστώντας, κατ’ ουσίαν, την εξισωτική τακτοποίηση των εκατέρωθεν παροχών, κατόπιν διαπραγμάτευσης και συμβιβαστικής - μεταξύ των συμβαλλομένων - αντιμετώπισης της διαταραχθείσας ισορροπίας της σύμβασης, με την τελικώς επιτευχθείσα συμφωνία τους στο ανωτέρω ύψος του μέλλοντος να καταβληθεί διορθωτικού ποσού. Πρόκειται δηλαδή για αποκαταστατικό μέτρο, κατ’ επίκληση των άρθρων 200, 288 και 388 ΑΚ, της διαταραχθείσας ισορροπίας της σύμβασης, συνεπεία των μεταγενέστερων εξαιρετικών γεγονότων που λήφθησαν υπόψη, τα οποία οδήγησαν σε αιφνίδια μεταβολή των συνθηκών εκτέλεσής της, σε βαθμό που, αφενός έχει καταστεί ζημιογόνα για την ανάδοχο και αφετέρου υπερβαίνει τον, κατά την καλή πίστη και τα συναλλακτικά ήθη, δυνάμενο να αναληφθεί από αυτήν κίνδυνο. Ωστόσο, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (βλ. σκ. 2), δεν υφίσταται πεδίο προσυμβατικού ελέγχου επί τροποποίησης, η οποία δεν στοχεύει πράγματι στην αναδιαμόρφωση επιμέρους όρων της αρχικής σύμβασης, κατά την έννοια των διατάξεων των άρθρων 156 και 337 του ν.4412/2016, αλλά με αυτήν επιδιώκεται η συμβατική ικανοποίηση αξιώσεων. Κατά συνέπεια, το ελεγχόμενο σχέδιο «τροποποίησης» σύμβασης, το οποίο δεν αφορά πράγματι σε αναδιαμόρφωση επιμέρους όρου (συμβατικού τιμήματος) της αρχικής σύμβασης, αλλά αποσκοπεί κατ’ ουσίαν σε διακανονισμό εκ μέρους των συμβαλλόμενων μερών, εκφεύγει του προσυμβατικού ελέγχου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ 1058/2024
Αποκατάσταση ζημιών από τη θεομηνία Daniel, αντιπλημμυρική θωράκιση και βελτιώσεις στο Κλειστό Γυμναστήριο Καρδίτσας.ΑΠΡΟΒΛΕΠΤΕΣ ΠΕΡΙΣΤΑΣΕΙΣ(....)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Δικαστήριο κρίνει τα ακόλουθα: (i) τα έκτακτα καιρικά φαινόμενα του Σεπτεμβρίου 2023 (φαινόμενο «Ντάνιελ») που επικαλείται η αναθέτουσα αρχή ότι προκάλεσαν ζημιές στο Κλειστό Γυμναστήριο Καρδίτσας "Γιάννης Μπουρούσης", στοιχειοθετούν την απρόβλεπτη περίσταση που προβλέπει η διάταξη του άρθρου 32 παρ. 2 περ. γ΄ του ν.4412/2016, ωστόσο, όπως ορθώς κρίθηκε με την προσβαλλόμενη Πράξη, δεν αποδείχθηκε εν προκειμένω το κατεπείγον, ως βασική προϋπόθεση, για την εφαρμογή της διάταξης αυτής, διότι αυτό (το κατεπείγον), και εάν ακόμη συνέτρεξε σε χρόνο εγγύς των έκτακτων καιρικών φαινομένων, αποδυναμώθηκε στη συνέχεια λόγω της παρόδου πλέον των επτά μηνών από την εμφάνιση αυτών έως την αποστολή της Πρόσκλησης προς τους υποψήφιους οικονομικούς φορείς (19.4.2024) και την απόφαση της αναθέτουσας αρχής περί κατακύρωσης του αποτελέσματος της επίμαχης διαδικασίας διαπραγμάτευσης (30.4.2024). Για τους λόγους αυτούς.Απορρίπτει την με Α.Β.Δ. 5300/3.7.2024 προσφυγή του Δήμου Καρδίτσας.Δεν ανακαλεί την 10/2024 Πράξη του Αναπληρωτή Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου