Συνδρομητική Υπηρεσία. Για να έχετε πλήρη πρόσβαση στο mydocman.gr πρέπει να συνδεθείτε: Είσοδος

ΕΣ/Τ1/18/2006

Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου

ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ: 2685/1999

Χιλιομετρική αποζημίωση για μετακινήσεις εντός έδρας τεχνικών υπαλλήλων ΟΤΑ. Προϋποθέσεις και απαραίτητα δικαιολογητικά. Μη νόμιμα καταβάλλεται η ως άνω αποζημίωση σε τεχνικούς υπαλλήλους δήμου, καθόσον οι γραπτές εντολές μετακίνησης αυτών είναι γενικές και αόριστες, ενώ δεν είναι εφικτός ο υπολογισμός της χιλιομετρικής απόστασης, αφού δεν αναφέρονται τα συγκεκριμένα έργα και ο τόπος εκτέλεσης αυτών (Συγγνωστή πλάνη).

Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)

Σχετικά Έγγραφα

ΕλΣυν/Τμ.1/45/2012

Η οφειλόμενη χιλιομετρική αποζημίωση στους καθηγητές που μετακινούνται προς συμπλήρωση του ωραρίου διδασκαλίας τους θα υπολογιστεί επί της χιλιομετρικής απόστασης από το σχολείο της οργανικής τους θέσης μέχρι το σχολείο που διατέθηκαν για τη συμπλήρωση του ωραρίου τους. (Πρβλ. 258/2008, 125/2003, 234/1993 πράξεις του Τμήματος τούτου, βλ. και 456/1999 Ολ., 502/1998 γνωμοδοτήσεις Ν.Σ.Κ., 2/55768/0022/20.2.2009 "Συμπλήρωση ωραρίου εκπαιδευτικών και οδοιπορικά έξοδα" εγκύκλιο του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους). Επιπροσθέτως, επιβάλλεται η διαπίστωση ότι η πραγματοποίηση των ωρών διδασκαλίας και των αντίστοιχων μετακινήσεων των καθηγητών στο σχολείο που διατέθηκαν προς συμπλήρωση του υποχρεωτικού ωραρίου τους αποδεικνύονται από τα δικαιολογητικά που καθορίζει η μνημονευθείσα (ανωτέρω σκέψη 4) 2/45850/0026/17.3.2001 απόφαση του Υπουργού Οικονομικών.


ΕΣ/Τμ1(ΚΠΕ)33/2014

ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΑ: Μη νόμιμη. (...) Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στη μείζονα σκέψη (ΙΙ) της παρούσας, όσον αφορά τους ως άνω έντεκα (11) πρώτους φερόμενους ως δικαιούχους υπαλλήλους, η καταβολή χιλιομετρικής αποζημίωσης για τις ανωτέρω μετακινήσεις είναι μη νόμιμη καθώς οι εντολές μετακίνησής τους είναι γενικές και αόριστες, όπως βασίμως προβάλλεται από τον Επίτροπο. Τούτο διότι, ναι μεν σε αυτές αναφέρεται η λίστα των υπό επίβλεψη δημοτικών έργων, πλην όμως δεν προσδιορίζεται επακριβώς η αιτία και ο τόπος μετακίνησής τους, ήτοι τα συγκεκριμένα εκτελούμενα έργα που ανά ημέρα ήταν επιφορτισμένοι να επιβλέψουν, καθώς και η ακριβής διεύθυνση των ημερήσιων τόπων μετάβασής τους. Εξάλλου, η έλλειψη της απαιτούμενης εξειδίκευσης του τόπου μετακίνησης του υπαλλήλου δεν καλύπτεται, σε κάθε περίπτωση, από τις επισυναπτόμενες στα χρηματικά εντάλματα αναλυτικές καταστάσεις οδοιπορικών, αφού, όπως προεκτέθηκε, ούτε σ’ αυτές αναγράφεται η ακριβής διεύθυνση των ημερήσιων τόπων μετακίνησής τους. Περαιτέρω, η παράθεση των ως άνω στοιχείων παρίσταται στην προκειμένη περίπτωση  αναγκαία, καθόσον λόγω της ανεπαρκούς αιτιολογίας των σχετικών πράξεων καθίσταται ανέφικτος ο έλεγχος της νομιμότητας της ίδιας της αιτίας χρήσεως Ι.Χ. οχημάτων. Και τούτο διότι, λαμβάνοντας υπόψη την κατανομή των αρμοδιοτήτων μεταξύ των Διευθύνσεων του Υπηρεσιών του Δήμου ……… (βλ. αρμοδιότητες των Διευθύνσεων Κατασκευών, Συντήρησης και Αυτεπιστασίας, Καθαριότητας, Κηποτεχνίας και Πρασίνου του προαναφερθέντος Οργανισμού του Δήμου ……….) και την ενδεχόμενη αλληλοεπικάλυψη αρμοδιοτήτων μεταξύ των εμπλεκόμενων στην επίβλεψη έργων υπηρεσιών, καταλείπονται αμφιβολίες ακόμα και ως προς το αν δικαιολογείται η χρήση οχημάτων ιδιωτικής χρήσης εκ μέρους των υπαλλήλων της συγκεκριμένης Διεύθυνσης Τροχαίου Υλικού, σύμφωνα με το άρθρο 7 του ν. 2685/1995. Επίσης, μη νόμιμη είναι η καταβολή χιλιομετρικής αποζημίωσης για τις μετακινήσεις του τελευταίου εκ των ως άνω υπαλλήλων (……….), διότι στις εβδομαδιαίες εντολές μετακίνησης δεν προσδιορίζεται καθόλου η αιτία μετακίνησης, με αναφορά των έργων που του είχαν ανατεθεί να επιβλέπει, ούτε και ο ακριβής τόπος μετακίνησης με αναγραφή της διεύθυνσης του τόπου μετάβασής του. Η έλλειψη δε αυτή δεν αναπληρώνεται από τα αναγραφόμενα στις αναλυτικές καταστάσεις οδοιπορικών, προεχόντως διότι ο έλεγχος τιμών ανταλλακτικών με επισκέψεις σε γραφεία εταιριών δεν εμπίπτει στην έννοια του δημόσιου έργου.


ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.1/75/2018

Καταβολή εξόδων κίνησης (χιλιομετρική αποζημίωση) Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στη μείζονα σκέψη (ΙΙ) της παρούσας, η καταβολή στους φερόμενους ως δικαιούχους του χρηματικού εντάλματος πληρωμής χιλιομετρικής αποζημίωσης για τις αναφερόμενες στις υποβληθείσες καταστάσεις μετακινήσεις τους είναι μη νόμιμη, καθόσον, δεν έχουν εκδοθεί πριν από την πραγματοποίηση εκάστης μετακίνησης οι προβλεπόμενες εκ του νόμου αποφάσεις, στις οποίες να προσδιορίζεται με τρόπο συγκεκριμένο η αιτία της μετακίνησης, ήτοι η αναγκαιότητα διεξαγωγής τακτικού/έκτακτου ελέγχου, καθώς και ο τόπος μετακίνησης, με παράθεση οδού και αριθμού, ώστε να καθίσταται ευχερής ο έλεγχος της διανυθείσας χιλιομετρικής απόστασης..(..)Άλλωστε, η καταβολή χιλιομετρικής αποζημίωσης στους ανωτέρω υπαλλήλους είναι μη νόμιμη και για τον πρόσθετο λόγο ότι δεν προσκομίζεται γραπτή εντολή, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ. 2δ του άρθρου 6 της υποπαραγράφου Δ9 της παραγράφου Δ του άρθρου 2 του ν. 4336/2015, από την οποία να προκύπτει η αναγκαιότητα χρησιμοποίησης ιδιωτικής χρήσης μεταφορικού μέσου, πολλώ δε μάλλον δεν προκύπτει ο λόγος για τον οποίο δεν έγινε χρήση του υπηρεσιακού οχήματος για τις μετακινήσεις αυτές...Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δαπάνη είναι μη νόμιμη και, ως εκ τούτου, αυτό δεν πρέπει να θεωρηθεί.


ΕλΣυν.Κλ1(ΚΠΕ)/246/2016

ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΑ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα αναπτύχθηκαν στη μείζονα σκέψη της παρούσας (υπό στοιχ. II), η καταβολή χιλιομετρικής αποζημίωσης για τις ανωτέρω μετακινήσεις των φερόμενων ως δικαιούχων υπαλλήλων είναι μη νόμιμη, καθόσον οι εντολές μετακίνησής τους είναι γενικές και αόριστες, όπως βασίμως προβάλλεται από την Επίτροπο με τον τρίτο λόγο διαφωνίας της. Συγκεκριμένα, αναφέρονται μεν οι οδοί στις οποίες αυτοί μετακινήθηκαν, ενίοτε δε συνοδευόμενες από αναφορά του δημοτικού κτιρίου (σχολείου, αθλητικού κέντρου κ.λπ.) ή χώρου (π.χ. παιδικής χαράς, πλατείας), πλην όμως από τα στοιχεία αυτά δεν προσδιορίζεται επακριβώς ο τόπος μετάβασης, αφού ελλείπουν οι αριθμοί των εν λόγω οδών. Η παράθεση του ως άνω στοιχείου παρίσταται στην προκειμένη περίπτωση αναγκαία, καθόσον η έλλειψη της απαιτούμενης εξειδίκευσης των τόπων μετακίνησης των ανωτέρω υπαλλήλων καθιστά αδύνατη τη διακρίβωση και τον έλεγχο της διανυθείσας χιλιομετρικής απόστασης, σε κάθε, δε, περίπτωση, δεν καλύπτεται από την επισυναπτόμενη στο χρηματικό ένταλμα ως άνω κατάσταση χιλιομετρικής αποζημίωσης, δοθέντος ότι ούτε σ’ αυτήν αναγράφεται η ακριβής διεύθυνση των ημερήσιων τόπων μετακίνησής τους. Περαιτέρω, η επίμαχη δαπάνη είναι μη νόμιμη και για τον πρώτο λόγο διαφωνίας της Επιτρόπου, ήτοι κατά το μέρος που υπερβαίνει ανά υπάλληλο το ισχύον κατά το χρόνο των μετακινήσεων μηνιαίο όριο των 250 χλμ. που προβλέπεται στη διάταξη της υποπαραγράφου Δ9 της παραγράφου Δ´ του άρθρου 2 του ν. 4336/2015, και, ειδικότερα, στο άρθρο 6 παρ. 2δ, το οποίο ισχύει για όλες τις αναφερόμενες στην ανωτέρω διάταξη (υπό α΄έως δ΄) κατηγορίες υπαλλήλων (Ε.Σ. πρ. 159/2016 του παρόντος Κλιμακίου, οικ. 2/74450/ΔΕΠ/24.11.2015 -ΑΔΑ: ΩΨΘΩΗ-ΓΑ2- διευκρινιστική εγκύκλιο του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών, επί του άρθρου 6) και όχι αποκλειστικά για τους υπαλλήλους της περίπτωσης δ΄, κατ’απόρριψη του αντίθετου ισχυρισμού του Δήμου ....... Τέλος, και ανεξαρτήτως του ότι ο δεύτερος λόγος διαφωνίας της Επιτρόπου αφορά στο ουσιαστικό μέρος της επίμαχης δαπάνης (βλ. άρθρο 28 παρ. 6 του Κώδικα Νόμων για το Ελεγκτικό Συνέδριο που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 4129/2013, Α΄, 52), αυτός παρίσταται αλυσιτελής, καθόσον αφορά σε χιλιομετρική αποζημίωση πέραν του επιτρεπόμενου από τις προαναφερθείσες διατάξεις μηνιαίου ορίου ανά υπάλληλο (250 χλμ.).

ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.1/7/2017


ΕλΣυν/Κλ.1(ΚΠΕ)175/2015

Ημερήσια αποζημίωση:Νόμιμη η καταβολή εξόδων μετακίνησης (αντίτιμο εισιτηρίων, έξοδα διανυκτέρευσης και ημερήσια αποζημίωση) σε υπαλλήλους Δήμου, καθόσον , λαμβάνοντας υπόψη, τη χιλιομετρική απόσταση (291 χλμ.) και τη μετακίνηση των φερόμενων ως δικαιούχων με συγκοινωνιακό μέσο, νομίμως εγκρίθηκε μία (1) διανυκτέρευση για τη συγκεκριμένη μετακίνηση, και, ως εκ τούτου νομίμως καταβλήθηκε ολόκληρη η ημερήσια αποζημίωση, χωρίς να χρειάζεται να αποδειχθεί περαιτέρω το αναγκαίο αυτής της διανυκτέρευσης,


ΕΣ/Τμ.1(ΚΠΕ)183/2014

Μη νόμιμη η καταβολή δαπάνης για χιλιομετρική αποζημίωση και δαπάνης διοδίων σε μηχανικούς Δήμου, ως έξοδα μετακίνησής τους εκτός έδρας οι οποίες μετακινήσεις πραγματοποιήθηκαν με ιδιωτικής χρήσης μεταφορικό μέσο, καθόσον  αφού η εκτός έδρας μετακίνησή τους δεν περιελάμβανε τη διαδοχική μετάβασή τους σε περισσότερες περιοχές, ρητά προσδιορισμένες στις σχετικές εντολές μετακίνησης, σύμφωνα με το άρθρο 7 παρ. 2 περ. Β΄ υποπερ. β΄ του ν.  2685/1999, εφαρμοζομένων όμως, κατά τα λοιπά των διατάξεων της παρ.3 του ιδίου ως άνω άρθρου και νόμου, περί καταβολής στον μετακινούμενο του αντιτίμου του εισιτηρίου του φθηνότερου συγκοινωνιακού μέσου της αντίστοιχης διαδρομής, ενώ, κατά το μέρος που αφορούν στην καταβολή της ημερήσιας αποζημίωσης, κατ’ εφαρμογή των διατάξεων της εκδοθείσας, κατ’ εξουσιοδότηση του άρθρου 9 παρ. 5 του ν. 3833/2010, 2/33481/0022/27.4.2011 απόφασης του Υφυπουργού Οικονομικών, είναι καθόλα νόμιμη.

ΕΣ/Τ1/47/2006

Οδοιπορικά έξοδα και ημερήσια εκτός έδρας αποζημίωση υπαλλήλου του Οργανισμού Εργατικής Εστίας για την μετάβασή της εκτός έδρας για εκτέλεση υπηρεσίας. Νόμιμη η σχετική δαπάνη, καθόσον, μετά την υποβολή της ορθής επανάληψης της οικείας εντολής μετακίνησης, συγκεκριμενοποιήθηκε τόσο ο τόπος μετάβασης όσο και η αιτία μετακίνησης της ανωτέρω υπαλλήλου (αρθ.3 παρ.3 ν.2685/99).


ΕΣ/ΚΛ.ΤΜ.1/115/2016

Καταβολή ποσού 725,00 ευρώ στον υπάλληλο αυτού ……., ως ημερήσια αποζημίωση και έξοδα μετακίνησης, για μετακινήσεις του εκτός έδρας.(...) Με δεδομένα αυτά, και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι μη νομίμως εκκαθαρίζεται η αυξημένη ημερήσια αποζημίωση ύψους 560,00 ευρώ (56,00 ευρώ Χ 10 μέρες), για τις ως άνω μετακινήσεις του δικαιούχου υπαλλήλου και όχι η γενικώς προβλεπόμενη από τις διατάξεις του ν. 2685/1999 ημερήσια αποζημίωση. Και τούτο, διότι ο υπάλληλος αυτός δεν μετακινήθηκε με την ιδιότητά του ως Μηχανικού της Τεχνικής Υπηρεσίας του Νοσοκομείου, αλλά με την ιδιότητά του ως Τεχνικού Ασφαλείας, όπως τούτο προκύπτει από τις σχετικές εντολές μετακίνησης, θέση για την οποία, ως προσόν διορισμού στον εισαγωγικό βαθμό δεν ορίζεται απαραίτητα η κτήση Πτυχίου Πολυτεχνικής Σχολής, αλλά και οποιασδήποτε άλλης Πανεπιστημιακής Σχολής (άρθρο 11 ν. 3850/2010) και, συνεπώς, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι, κατά το μέρος αυτό, μη νόμιμη. Εντούτοις, και λαμβανομένου, περαιτέρω, υπόψη ότι ο Οργανισμός του Νοσοκομείου προβλέπει ότι μόνο υπάλληλος του Κλάδου ΠΕ Μηχανικών ή ΤΕ Μηχανικών μπορεί να καταλάβει τη θέση του Τεχνικού Ασφαλείας, κρίνεται ότι τα όργανα του Νοσοκομείου δεν ενήργησαν με σκοπό την καταστρατήγηση των σχετικών διατάξεων, αλλά με την πεποίθηση ότι ο ως άνω υπάλληλος δικαιούται την αυξημένη ημερήσια αποζημίωση, καθόσον κατέχει θέση για την οποία, κατά τον Οργανισμό, απαιτείται πτυχίο ΠΕ ή ΤΕ Μηχανικού.


ΕΣ/ΚΛ.ΤΜ.1/155/2016

Καταβολή ποσού ως ημερήσια αποζημίωση και έξοδα μετακίνησης, για μετακινήσεις του εκτός έδρας. (...)Με δεδομένα αυτά, και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι μη νομίμως εκκαθαρίζεται η αυξημένη ημερήσια αποζημίωση ύψους 560,00 ευρώ (56,00 ευρώ Χ 10 μέρες), για τις ως άνω μετακινήσεις του δικαιούχου υπαλλήλου και όχι η γενικώς προβλεπόμενη από τις διατάξεις του ν. 2685/1999 ημερήσια αποζημίωση. Και τούτο, διότι ο υπάλληλος αυτός δεν μετακινήθηκε με την ιδιότητά του ως Μηχανικού της Τεχνικής Υπηρεσίας του Νοσοκομείου, αλλά με την ιδιότητά του ως Τεχνικού Ασφαλείας, όπως τούτο προκύπτει από τις σχετικές εντολές μετακίνησης, θέση για την οποία, ως προσόν διορισμού στον εισαγωγικό βαθμό δεν ορίζεται απαραίτητα η κτήση Πτυχίου Πολυτεχνικής Σχολής, αλλά και οποιασδήποτε άλλης Πανεπιστημιακής Σχολής (άρθρο 11 ν. 3850/2010) και, συνεπώς, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι, κατά το μέρος αυτό, μη νόμιμη. Εντούτοις, και λαμβανομένου, περαιτέρω, υπόψη ότι ο Οργανισμός του Νοσοκομείου προβλέπει ότι μόνο υπάλληλος του Κλάδου ΠΕ Μηχανικών ή ΤΕ Μηχανικών μπορεί να καταλάβει τη θέση του Τεχνικού Ασφαλείας, κρίνεται ότι τα όργανα του Νοσοκομείου δεν ενήργησαν με σκοπό την καταστρατήγηση των σχετικών διατάξεων, αλλά με την πεποίθηση ότι ο ως άνω υπάλληλος δικαιούται την αυξημένη ημερήσια αποζημίωση, καθόσον κατέχει θέση για την οποία, κατά τον Οργανισμό, απαιτείται πτυχίο ΠΕ ή ΤΕ Μηχανικού.


ΕλΣυν/Τμ.1/34/2014

Οδοιπορικά έξoδα.Χιλιομετρική αποζημίωση για μετακινήσεις εντός έδρας με ιδιωτικής χρήσης αυτοκίνητο δικαιούνται, μεταξύ άλλων, οι τεχνικοί υπάλληλοι των Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού που μετακινούνται για την επίβλεψη δημοτικού (δημοσίου) έργου, κατά την έννοια του ως άνω άρθρου 1 παρ. 3 του ν. 1418/1984, όπως ισχύει. Για τη νόμιμη καταβολή της ανωτέρω αποζημίωσης απαιτείται η έκδοση σχετικής εγκριτικής απόφασης από το περιεχόμενο της οποίας πρέπει να προκύπτει η πλήρωση των προαναφερόμενων προϋποθέσεων χρήσης ιδιόκτητου επιβατικού αυτοκινήτου. Ειδικότερα, πρέπει να καθορίζεται με ακρίβεια: α) η ημερομηνία, β) ο τόπος, με παράθεση της συγκεκριμένης διεύθυνσης, ώστε να καθίσταται ευχερής ο έλεγχος της διανυθείσας χιλιομετρικής απόστασης και γ) η αιτία της μετακίνησης, με επακριβή προσδιορισμό του συγκεκριμένου υπό επίβλεψη έργου, ώστε να μπορεί να ελεγχθεί η ορθή υπαγωγή αυτού στην προαναφερθείσα έννοια του δημοσίου έργου. Σε περίπτωση που οι προαναφερόμενες νόμιμες προϋποθέσεις χρήσης επιβατικού αυτοκινήτου δεν συντρέχουν ή η εντολή μετακίνησης δεν έχει το ως άνω συγκεκριμένο περιεχόμενο, είναι μη νόμιμη η καταβολή της σχετικής χιλιομετρικής αποζημίωσης (Ε.Σ. Πράξεις Ι Τμ. 224, 199, 75/2010, 274, 204/2009, 136/2008, 141/2007, 18/2006, 162/2004, 157/2003).(....)η διάταξη του άρθρου 90 παρ. 3 του ν. 2362/1995, με την οποία θεσπίζεται διετής παραγραφή για τις ρηθείσες αξιώσεις των υπαλλήλων του Δημοσίου/Ο.Τ.Α., δεν αντίκειται στην από το άρθρο 4 παρ. 1 του Συντάγματος αρχή της ισότητας (Α.Ε.Δ. 1/2012, πρβλ. Α.Ε.Δ. 9/2009, Σ.τ.Ε. 186/2013, 3134/2012). Δεδομένου δε ότι, στο συγκεκριμένο ζήτημα, το Σύνταγμα δεν έχει στενότερη έννοια από την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (Ε.Σ.Δ.Α.), η διάταξη αυτή είναι, καταρχήν, συμβατή με τις διατάξεις της Ε.Σ.Δ.Α. και του Πρώτου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου αυτής, υπό την επιφύλαξη, όμως, ότι από το πραγματικό εκάστης περίπτωσης δεν προκύπτει ότι ο δικαιούχος παραπεμποδίστηκε ή αποθαρρύνθηκε, με οποιονδήποτε τρόπο, να προσφύγει δικαστικά για την ικανοποίηση της επίμαχης αξίωσης πριν τη συμπλήρωση της διετούς παραγραφής (βλ. Σ.τ.Ε. 4440, 2403, 292/2013, 3086/2012, Ε.Δ.Δ.Α. απόφαση της 20ης Μαΐου 2010, Lelas κατά Κροατίας, σκέψεις 71-78 και της 3ης Οκτωβρίου 2013, Γιαβή κατά Ελλάδας, σκέψη 51).(...)Δοθέντος δε ότι ο νόμος δεν ορίζει ρητά, πρέπει να γίνει δεκτό ότι η αξίωση απόδοσης των δαπανών στις οποίες υποβλήθηκε ο υπάλληλος γεννάται την πρώτη ημέρα του μήνα που ακολουθεί το μήνα στον οποίο αναφέρονται οι μετακινήσεις (πρβλ. άρθρο 12 του ν.δ/τος 65/1973, Α΄ 150, όπως ίσχυε μετά την τροποποίησή του με το άρθρο 35 παρ. 3 του ν. 1882/1990, Α΄ 43).