Διαφημιστική προβολή.. Επιτρεπτό κατάτμησης προμήθειας ομοίων ή ομοειδών κατηγοριών αγαθών ή υπηρεσιών σε περισσότερες με την ανάληψη πολλαπλών χαμηλού προϋπολογισμού συμβάσεων. Προκήρυξη ή μη ενιαίου τακτικού διαγωνισμού. Δεν είναι επιτρεπτή η κατάτμηση μιας προμήθειας ομοίων ή ομοειδών κατηγοριών αγαθών ή υπηρεσιών σε περισσότερες προμήθειες, όταν από τεχνική και ουσιαστική άποψη όχι μόνο μπορούν, αλλά και επιβάλλεται, για το οικονομοτεχνικώς άρτιο και συμφέρον του έργου, να αποτελέσουν αντικείμενο ενιαίας διαδικασίας (διαγωνισμού - σύμβασης). Ως κατάτμηση νοείται η ανάληψη πολλαπλών νομικών δεσμεύσεων (συμβάσεων) χαμηλού προϋπολογισμού που, αντικειμενικά καταλήγει στην αποφυγή της ενδεδειγμένης, με βάση τον συνολικό προϋπολογισμό του έργου, διαδικασίας προμήθειας (π.χ. ανοικτή) και την προσφυγή σε απλούστερη ή συντομότερη (π.χ. πρόχειρη ή με διαπραγμάτευση), με αποτέλεσμα την καταστρατήγηση των κειμένων περί προμηθειών διατάξεων. Το έργο του ερωτήματος πρέπει να υλοποιηθεί ως ενιαίο, αφού αφορά την προμήθεια ομοειδών υπηρεσιών και απευθύνεται στην ίδια κατηγορία υποψηφίων αναδόχων. Για τον λόγο αυτό πρέπει να προκηρυχθεί ένας ενιαίος τακτικός διαγωνισμός.

Προμήθεια μηχανογραφικού - χημικού χαρτιού για τις ανάγκες της Τεχνικής Υπηρεσίας του Δήμου. Μη νομίμως επιμερίσθηκαν οι ως άνω προμήθειες, οι οποίες αφορούν σε όμοια ή ομοειδή αγαθά, σε χωριστές πιστώσεις και ανατέθηκαν απευθείας, με βάση το ύψος της δαπάνης που προέκυψε από την εν λόγω κατάτμηση, χωρίς να διενεργηθεί δημόσιος διαγωνισμός, καθόσον η συνολική τους ετήσια δαπάνη υπερβαίνει το όριο των 15.000 ευρώ, μέχρι το οποίο είναι επιτρεπτή η απευθείας ανάθεση, κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 209 παρ.1 του ν.3463/2006 και της 11389/8.3.1993 Απόφασης του Υπουργού Εσωτερικών.

Προμήθεια μελανοταινιών εκτυπωτών...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Τμήμα κρίνει ότι τα ως άνω προμηθευθέντα υλικά, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας και τις συναλλακτικές αντιλήψεις, θεωρούνται όμοια ή ομοειδή αγαθά, τα οποία εντάσσονται στην ευρύτερη κατηγορία των αγαθών (κατηγορία γένους) αναλώσιμα και ανταλλακτικά εκτυπωτικών/φωτοτυπικών μηχανημάτων και ηλεκτρονικών υπολογιστών. Κατά συνέπεια, μη νομίμως επιμερίσθηκε ο Κ.Α.Ε. 10.6613 σε μερικότερους υποκωδικούς, ήτοι σε χωριστές πιστώσεις που ανατέθηκαν απευθείας, με βάση το ύψος της δαπάνης που προέκυψε από την εν λόγω κατάτμηση, αντί της διενέργειας δημόσιου διαγωνισμού, καθόσον η συνολική τους ετήσια δαπάνη, όπως προκύπτει από το άθροισμα των ποσών των ως άνω επιμέρους συμβάσεων ανάθεσης των κρίσιμων προμηθειών (9.000,00 + 2.500,00 + 876,32 + 5.000,00 = 17.376,32 ευρώ), υπερβαίνει το όριο των 15.000 ευρώ, μέχρι το οποίο είναι κατά νόμο επιτρεπτή η απευθείας ανάθεσή τους. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα δαπάνη δεν είναι νόμιμη και αυτό δεν πρέπει να θεωρηθεί.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ-ΑΓΟΡΕΣ:Ανάθεση - Διαδικασία διαγωνισμού - κατάτμηση:Νόμιμη η δαπάνη Νοσοκομείου για την προμήθεια υλικών για τις ανάγκες της τεχνικής υπηρεσίας κατ' εφαρμογή των διατάξεων της παρ.12 αρθ.2 του ν.2286/1995, διότι η συνολική αξία των υλικών αυτών υπολείπεται του ποσού, μέχρι του οποίου ο φορέας μπορεί να προσφύγει στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης. (20.000 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α.). Εξάλλου το ποσό εκάστης προμήθειας αλλά και συνολικά υπολείπεται του ποσού των 15.000 ευρώ, μέχρι του οποίου έχει αρμοδιότητα ο Διοικητής του Νοσοκομείου

Προμήθεια φωτοαντιγραφικού και μηχανογραφικού–χημικού χαρτιού...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Τμήμα κρίνει ότι τα ως άνω προμηθευθέντα υλικά, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας και τις συναλλακτικές αντιλήψεις, θεωρούνται όμοια ή ομοειδή αγαθά, τα οποία εντάσσονται στην ευρύτερη κατηγορία των αγαθών (κατηγορία γένους) αναλώσιμα (χαρτική ύλη) εκτυπωτικών/φωτοτυπικών μηχανημάτων και ηλεκτρονικών υπολογιστών και αφορούν, στο σύνολό τους, στις ανάγκες μηχανοργάνωσης των ως άνω υπηρεσιών. Κατά συνέπεια, μη νομίμως επιμερίσθηκαν σε διαφορετικούς υποκωδικούς, ήτοι σε χωριστές πιστώσεις που ανατέθηκαν απευθείας, με βάση το ύψος της δαπάνης που προέκυψε από την εν λόγω κατάτμηση, αντί της διενέργειας δημόσιου διαγωνισμού, καθόσον η συνολική τους ετήσια δαπάνη, όπως προκύπτει από το άθροισμα των ποσών των ως άνω επιμέρους συμβάσεων ανάθεσης των κρίσιμων προμηθειών (11.991,20 + 14.990,49 + 2.992,42 = 29.974,11 ευρώ), υπερβαίνει το όριο των 15.000 ευρώ, μέχρι το οποίο είναι κατά νόμο επιτρεπτή η απευθείας ανάθεσή τους. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, οι εντελλόμενες με τα υπό κρίση χρηματικά εντάλματα δαπάνες δεν είναι νόμιμες και αυτά δεν πρέπει να θεωρηθούν.

Ανάθεση - Διαδικασία διαγωνισμού - κατάτμηση:Μη νόμιμη η καταβολή μέρους αμοιβής ιδιωτικής εταιρείας από Δήμο για την προμήθεια ανιονικού πολυηλεκτρολύτη και χημικού υλικού, καθόσον πρόκειται κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας και τις συναλλακτικές αντιλήψεις, για ομοειδή αγαθά, τα οποία εντάσσονται στην ευρύτερη κατηγορία αγαθών (κατηγορία γένους) «χημικά προϊόντα», η δε συνολική δαπάνη για την προμήθειά τους, υπερβαίνει το τιθέμενο με την ΚΥΑ 27319/18.7.2002 (ΦΕΚ Β', 945) όριο των 15.000,00 ευρώ με Φ.Π.Α., άνω του οποίου απαιτείται, η διενέργεια πρόχειρου διαγωνισμού.

ΚΑΤΑΤΜΗΣΗ.Καταβολή αμοιβής για την προμήθεια, πινακίδων σήμανσης και οδικών σημάτων, το δε δεύτερο στην καταβολή αμοιβής στην ίδια ως άνω εταιρεία για την καθρεπτών για δρόμους.(...)Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα αναπτύχθηκαν στη σκέψη 2, οι εντελλόμενες με τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα δαπάνες είναι μη νόμιμες, δεδομένου ότι αφορούν στην προμήθεια αγαθών (πινακίδων οδικής σήμανσης και καθρεπτών κυκλοφορίας), εντός του έτους 2016, τα οποία ως εκ της λειτουργίας τους, δηλαδή της εξυπηρέτησης της κυκλοφορίας των αυτοκινήτων, και του σκοπού τον οποίο επιτελούν, δηλαδή την ασφαλή οδική κυκλοφορία, εντάσσονται στην ίδια κατηγορία αγαθών, αυτή των υλικών σήμανσης οδών, είναι δε δυνατή η προμήθειά τους από τον ίδιο προμηθευτή και, συνεπώς, αποτελούν κατάτμηση της συνολικής δαπάνης που απαιτούνταν για την κάλυψη των αναγκών του Δήμου ... στα προαναφερόμενα αγαθά για το έτος 2016. Ωστόσο, ο Δήμος ... συγγνωστώς, χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των εκτιθέμενων στη σκέψη 2 διατάξεων, υπέλαβε ότι επρόκειτο για διαφορετικές προμήθειες, οι οποίες μπορούσαν να ανατεθούν χωριστά, ενόψει του διαφορετικού αντικειμένου των προς προμήθεια αγαθών και της μη αναφοράς στον Κ.Ο.Κ. των καθρεπτών ως πινακίδων σήμανσης οδών.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ:(...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Τμήμα κρίνει ότι οι εντελλόμενες δαπάνες, οι οποίες αφορούν στην προμήθεια ομοειδών αγαθών (λουλουδιών και δένδρων), δεν είναι νόμιμες, καθόσον μη νομίμως επιμερίσθηκαν οι ως άνω προμήθειες και ανατέθηκαν απευθείας, με βάση το ύψος της δαπάνης που προέκυψε από την εν λόγω κατάτμηση, χωρίς να διενεργηθεί πρόχειρος διαγωνισμός, αφού η συνολική τους ετήσια δαπάνη, ανέρχεται στο ποσό των 19.167,50 ευρώ και επομένως υπερβαίνει το όριο των 15.000 ευρώ, μέχρι το οποίο είναι κατά νόμο επιτρεπτή η απευθείας ανάθεσή τους. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, οι  εντελλόμενες με τα υπό κρίση χρηματικά εντάλματα δαπάνες δεν είναι νόμιμες και αυτά δεν πρέπει να θεωρηθούν.

Οι προμήθειες των Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου, ακόμη και όταν δεν εντάσσονται στο Ενιαίο Πρόγραμμα Προμηθειών, διέπονται από τις διατάξεις του ν. 2286/1995 και την προαναφερθείσα κατ' εξουσιοδότηση αυτού εκδοθείσα Π1/7446/14-1-2002 απόφαση του Υφυπουργού Ανάπτυξης, σύμφωνα με την οποία, για την εξεύρεση του χρηματικού ορίου, μέχρι του οποίου επιτρέπεται η απευθείας ανάθεση προμήθειας, λαμβάνεται υπόψη η κατά κωδικό αριθμό είδους του αρχείου ειδών του Υπουργείου Ανάπτυξης, δαπάνη (βλ. πρ. IV Τμ. 79/2003, 116/2001). Επειδή, όμως, η ανωτέρω κατηγοριοποίηση των ειδών ενδέχεται να άγει σε καταστρατηγήσεις, προς το σκοπό αποφυγής διενέργειας πρόχειρου ή τακτικού, κατά περίπτωση, διαγωνισμού, γίνεται παγίως δεκτό από το Δικαστήριο τούτο ότι, εφόσον πρόκειται για όμοια ή ομοειδή, κατά τη φύση του πράγματος και την αντίληψη των συναλλαγών, αγαθά, η υπέρβαση ή μη του ορίου, μέχρι του οποίου χωρεί προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της απευθείας ανάθεσης, κρίνεται με βάση τη συνολικώς (αθροιστικώς) απαιτούμενη για την προμήθεια τέτοιων ειδών ετήσια δαπάνη (βλ. πρ. IV Τμ. 28 και 29/1997, 91/2000, 12 και 13/2001, 79/2003, 120/2005, 139/2006), ανεξάρτητα από το βαρυνόμενο Κ.Α.Ε.(βλ. πρ. IV Tμ. 8/2007) . Απαγορεύεται επομένως ο επιμερισμός τέτοιων αγαθών σε μικρότερες ποσότητες ή μερικότερες κατηγορίες και στη συνέχεια η χωριστή διενέργεια περισσότερων απευθείας αναθέσεων ή πρόχειρων διαγωνισμών, με βάση το ύψος κάθε μερικότερης δαπάνης, που προκύπτει από την κατάτμηση της συνολικής δαπάνης, καθόσον με την τμηματική ανάθεση των όμοιων/ομοειδών αγαθών καταστρατηγείται η θεμελιώδης αρχή της νομοθεσίας περί δημοσίων συμβάσεων, που είναι η διενέργεια διαγωνισμού (βλ. Πράξεις IV Τμ. 12, 31, 116/2001, 26, 203, 212/2003, 75, 60, 180/2004, 64, 124, 129/2005, 20, 117/2006, 8, 24/2007 κ.ά.). Περαιτέρω, είναι επιτρεπτή η προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της απευθείας ανάθεσης, εφόσον συντρέχουν λόγοι επείγουσας ανάγκης, που οφείλεται σε αυταπόδεικτα απρόβλεπτες καταστάσεις. Κατά πάγια δε νομολογία του Τμήματος, οι απρόβλεπτες περιστάσεις πρέπει να συναρτώνται με εξαιρετικά και ασυνήθη γεγονότα, τα οποία σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να απορρέουν από ευθύνη της αναθέτουσας αρχής και αντικειμενικά δεν ήταν δυνατό να προβλεφθούν κατά τον προγραμματισμό των σχετικών υπηρεσιών, παρά την επίδειξη της ενδεδειγμένης επιμέλειας και προσοχής από την αναθέτουσα αρχή. Επίσης, από τη φύση της απόφασης για την προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης, επιβάλλεται να περιέχει κάθε φορά πλήρη και σαφή αιτιολογία περί της συνδρομής των προϋποθέσεων για την εφαρμογή της, η δε κρίση της αναθέτουσας αρχής περί της συνδρομής των ανωτέρω περιστάσεων υπόκειται, ως νομική, σε πλήρη έλεγχο ορθής εκτίμησης και χαρακτηρισμού από το Δικαστήριο. (βλ. ενδεικτικά Πράξεις 5, 22, 50/2007, 57, 113, 117, 139/2006 IV Τμήματος Ελ. Συν.).

Μη νόμιμες οι δαπάνες που αφορούσαν την προμήθεια ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού, για την κάλυψη αναγκών Καρδιοχειρουργικής Κλινικής Νοσοκομείου, καθόσον προέκυψαν ύστερα από κατάτμηση της συνολικής ποσότητας ομοειδών αγαθών, δηλαδή του απαιτούμενου ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού, που προοριζόταν για τη λειτουργία της ίδιας κλινικής, μολονότι ο συνολικός ετήσιος προϋπολογισμός για την προμήθειά τους υπερέβαινε, το όριο των 60.000 ευρώ και ως εκ τούτου, έπρεπε για την προμήθεια να εγκριθεί η διενέργεια ανοικτού δημόσιου διαγωνισμού και όχι τριών πρόχειρων διαγωνισμών (άρθρο 2 παρ. 12 και 13  του ν. 2286/1995, ΦΕΚ Α΄ 19/1995, σε συνδυασμό  με την Π1/3305/2010 απόφαση του Υφυπουργού Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας, ΦΕΚ Β΄ 1789/2010).