Αποκατάσταση ζημιών οδικών υποδομών...Με δεδομένα τα εκτιθέμενα ανωτέρω (σκ. 3.6 της παρούσας), το Δικαστήριο κρίνει ότι ο προβαλλόμενος λόγος ανάκλησης πρέπει να γίνει δεκτός ως βάσιμος και να ανακληθεί η προσβαλλόμενη πράξη και κατά το μέρος αυτό.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, το Δικαστήριο κρίνει ότι η προσφυγή ανάκλησης πρέπει να γίνει δεκτή και, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη πράξη και ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης για το έργο «Αποκατάσταση ζημιών οδικών υποδομών του Δήμου ..., Περιφερειακής Ενότητας ... που επλήγη από τη φυσική καταστροφή της 18ης και 19ης Σεπτεμβρίου 2020» ανάμεσα στον ήδη προσφεύγοντα και την ανώνυμη εταιρεία με την επωνυμία «...», συμβατικού ποσού 888.181,82 ευρώ πλέον ΦΠΑ (1.101.345,45 ευρώ συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ-Προσυμβατικός ελεγχος: Αιτηση ανάκλησης της 13/2012 πράξης του Επιτρόπου στην 1η Υπηρεσία του Ελεγκτικού Συνεδρίου Νομού… (...) Με τα δεδομένα αυτά, το Τμήμα κρίνει ότι ο πρώτος λόγος ανάκλησης είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, δεδομένου ότι η απόφαση με την οποία κατακυρώθηκε το επίμαχο έργο, προϋπολογιζόμενης δαπάνης 195.121,84 ευρώ πλέον ΦΠΑ, ελήφθη από την Οικονομική Επιτροπή στις 14.3.2011, πριν από τη θέση σε ισχύ της παραγράφου 1 του άρθρου 9 του Ν. 4071/2012, συνεπώς αρμοδίως εκδόθηκε η προσβαλλόμενη ενόσω εξακολουθούσε να εφαρμόζεται η διάταξη του άρθρου 278 του Ν. 3852/2010 που επέβαλε τον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας σχεδίων συμβάσεων έργων των Ο.Τ.Α. η προϋπολογιζόμενη δαπάνη των οποίων υπερβαίνει το ποσό των 100.000 ευρώ πλέον ΦΠΑ εφόσον η σχετική κατακυρωτική απόφαση κατ’ ακολουθία της διαγωνιστικής διαδικασίας ανάθεσή τους εκδόθηκε κατά τη διάρκεια της ισχύος της. Περαιτέρω, το Τμήμα κρίνει ότι ο δεύτερος λόγος ανάκλησης πρέπει να γίνει δεκτός, διότι η, ορθώς κατ’ αρχήν σύμφωνα με τα εκτιθέμενα ανωτέρω στη σκέψη ΙΙΙ, διαπιστούμενη με την προσβαλλόμενη πράξη πλημμέλεια της διαδικασίας ανάθεσης του επίμαχου έργου ως προς το χρόνο έκδοσης της απόφασης με την οποία εγκρίθηκαν οι οικείοι περιβαλλοντικοί όροι, δεν είναι ουσιώδης στην προκειμένη περίπτωση, δεδομένου ότι με την απόφαση αυτή, όπως βεβαιώνεται με το 5536/25.6.2012 έγγραφο της Διεύθυνσης Τεχνικών Έργων της Περιφερειακής Ενότητας ....., δεν επέρχεται οποιαδήποτε τροποποίηση στη μελέτη του έργου, και επιπροσθέτως, διότι, ενόψει της μεταβολής του ισχύοντος και διέποντος το συγκεκριμένο έργο νομοθετικού καθεστώτος του Ν. 1650/1986, με τις τεθείσες σε ισχύ, μετά τη σύνταξη της μελέτης και την κατάρτιση των όρων της διακήρυξης του διαγωνισμού του εν λόγω έργου, διατάξεις του Ν. 4014/2011, οι περιβαλλοντικοί όροι που τελικώς εγκρίθηκαν για την πραγματοποίησή του ανταποκρίνονται πλήρως στις νεώτερες αυτές ρυθμίσεις, οι οποίες βελτιστοποιούν τις συνθήκες περιβαλλοντικής προστασίας, όπως άλλωστε προεκτέθηκε, κατά την εκτέλεση έργων σε σχέση με το προϊσχύσαν νομοθετικό πλαίσιο. Τέλος, ως προς τον τρίτο λόγο ανάκλησης, το Τμήμα κρίνει ομοίως ότι πρέπει να γίνει δεκτός ως βάσιμος, καθώς, σύμφωνα με τα εκτιθέμενα στη σκέψη ΙV, αρμοδίως η Οικονομική Επιτροπή με την 469/21.12.2011 απόφασή της ενέκρινε τη διακήρυξη του διαγωνισμού, όπως οι αναλυτικοί όροι και τα επιμέρους τεύχη της σε σχέδιο είχαν συνταχθεί και θεωρηθεί από τα αρμόδια καθ’ ύλη υπηρεσιακά όργανα της τεχνικής υπηρεσίας, ήδη από τον Ιούλιο του έτους 2011, χωρίς σ’ αυτό να ασκεί επιρροή το γεγονός ότι η διακήρυξη υπεγράφη και από την Αντιπεριφερειάρχη μεταγενεστέρως, ενόψει της εκτελέσεως της ανωτέρω αποφάσεως της Οικονομικής Επιτροπής με τη δημοσίευση της διακήρυξης και της περίληψής της. Εξάλλου, ο ορισμός της Διεύθυνσης Τεχνικών Έργων της Περιφερειακής Ενότητας ..... ως προϊσταμένης αρχής στη διακήρυξη του διαγωνισμού δεν συνεπάγεται τροποποίηση των νομοθετικών διατάξεων με τις οποίες καθορίζονται οι αρμοδιότητες της Οικονομικής Επιτροπής ως αποφασίζοντος οργάνου, η οποία, άλλωστε, ως τέτοιο έλαβε το σύνολο των αποφάσεων και στην προκειμένη διαγωνιστική διαδικασία, αντίθετα, κατά τη σαφή διατύπωσή του, ετέθη ώστε να προλαμβάνει αμφιβολίες των διαγωνιζομένων ως προς το υπηρεσιακό όργανο στο οποίο μπορούσαν να απευθύνονται κατά την εξέλιξη του διαγωνισμού.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:  Αίτημα αναθεώρησης της 3631/2013 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, απορριπτικής αίτησης του ήδη αιτούντος Δήμου για την ανάκληση της 299/2013 πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή της 2ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου (...)Με τα δεδομένα αυτά το παρόν Τμήμα κρίνει ότι, όπως ορθά έγινε δεκτό και με την προσβαλλόμενη απόφαση, δεν συντρέχουν εν προκειμένω οι προϋποθέσεις σύναψης συμπληρωματικής σύμβασης για την εκτέλεση των ανωτέρω εργασιών. Ειδικότερα, ναι μεν ο Κ.ΕΝ.Α.Κ. άρχισε να ισχύει από 9.7.2010, ήτοι μετά την έγκριση των μελετών και των τευχών δημοπράτησης του έργου, που έγινε στις 20.5.2010, είχε όμως αυτός δημοσιευτεί στις 9.4.2010, ήτοι σε χρόνο προγενέστερο της έγκρισης αυτών και της ανάθεσης εκτέλεσης του έργου, οπότε και η αναθέτουσα αρχή γνώριζε και όφειλε να γνωρίζει, ενόψει μάλιστα και του αντικειμένου του επίμαχου έργου, ότι, αν και κατά το χρόνο εκείνο δεν υποχρεούτο σε συμμόρφωση προς αυτόν (καθώς ακόμη δεν είχε αρχίσει να ισχύει), το προς εκτέλεση έργο έπρεπε να πληροί τις ελάχιστες προδιαγραφές του ανωτέρω Κανονισμού, εφόσον θα περαιωνόταν μετά το χρόνο έναρξης ισχύος του. Επομένως, η ως άνω μεταβολή του νομοθετικού πλαισίου που έλαβε χώρα μετά την έγκριση των μελετών του αρχικού έργου, αλλά πριν από την ανάθεση αυτού (στις 20.7.2010), δεν συνιστά εν προκειμένω απρόβλεπτο, κατά την έννοια του νόμου, γεγονός, δεδομένου ότι η μεταβολή αυτή ήταν γνωστή στην αναθέτουσα αρχή κατά τον κρίσιμο χρόνο και έπρεπε να τη λάβει υπόψη της πριν από την ανάθεση της εκτέλεσης του αρχικού έργου. Σε κάθε περίπτωση, άλλωστε, ο προαναφερόμενος Κανονισμός ίσχυε κατά το χρόνο σύναψης της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης, στην οποία, εφόσον συνέτρεχε η προϋπόθεση του απροβλέπτου, έπρεπε να έχουν συμπεριληφθεί και οι εργασίες που αποτελούν το αντικείμενο της επίμαχης 2ης συμπληρωματικής σύμβασης.  Περαιτέρω, ο προβαλλόμενος ισχυρισμός περί συγγνωστής πλάνης της αναθέτουσας αρχής ως προς τη συνδρομή των προϋποθέσεων για τη σύναψη της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης, δεν μπορεί να γίνει δεκτός, καθόσον πρόκειται για εξαιρετική διαδικασία απευθείας ανάθεσης, ως προς την οποία η νομοθεσία και η νομολογία είναι από μακρού χρόνου γνωστές και σταθερές, αναφορικά με τις προϋποθέσεις σύναψης συμπληρωματικών συμβάσεων και ειδικότερα με τη συνδρομή απρόβλεπτων περιστάσεων. Τέλος, και ο ισχυρισμός του αιτούντος Δήμου ότι, αν δεν εκτελεστούν οι εργασίες της συμπληρωματικής αυτής σύμβασης προκειμένου το έργο να προσαρμοστεί στις απαιτήσεις του Κ.ΕΝ.Α.Κ., δεν θα είναι δυνατή η λήψη του προβλεπόμενου από το άρθρο 12 του ν. 4122/2013 πιστοποιητικού ενεργειακής απόδοσης αυτού, είναι απορριπτέος, αφού τυχόν λόγοι που αφορούν στην αρτιότητα και λειτουργικότητα του έργου δεν αρκούν για τη νόμιμη σύναψη της συμπληρωματικής σύμβασης και δεν μπορούν να θεμελιώσουν, κατά το νόμο, την αναθεώρηση της προσβαλλόμενης απόφασης. Συνεπώς, και κατά το μέρος τούτο ορθώς απορρίφθηκαν, με την προσβαλλόμενη απόφαση, οι σχετικώς προβληθέντες λόγοι ανάκλησης της 299/2013 απορριπτικής πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.(...)Απορρίπτει την αίτηση του Δήμου ..... για αναθεώρηση της 3631/2013 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου​

Η απόφαση 86/2025 της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών αφορά την αποδοχή ενδικοφανούς προσφυγής επιχείρησης κατά πράξεων διορθωτικού προσδιορισμού φόρου εισοδήματος για τα φορολογικά έτη 2016 και 2017, οι οποίες εκδόθηκαν από τον Προϊστάμενο του 1ου ΕΛ.ΚΕ. Αττικής. Οι πράξεις αυτές επέβαλαν φόρο και πρόστιμα ύψους 67.836,08 ευρώ (2016) και 75.934,85 ευρώ (2017) λόγω καταχώρησης εικονικών φορολογικών στοιχείων για ανύπαρκτες ενδοκοινοτικές συναλλαγές. Η ΔΕΔ εξέτασε τον προβαλλόμενο λόγο της παραγραφής. Διαπιστώθηκε ότι, αν και το δικαίωμα παρατάθηκε λόγω λήψης πληροφοριών από τις κυπριακές φορολογικές αρχές στις 04.08.2023, η κοινοποίηση των προσβαλλόμενων πράξεων συντελέστηκε στις 07.08.2024, δηλαδή μετά την παρέλευση της προθεσμίας παραγραφής. Επομένως, ο λόγος παραγραφής έγινε δεκτός και οι πράξεις ακυρώθηκαν, με αποτέλεσμα μηδενικές οριστικές φορολογικές υποχρεώσεις.

Αμοιβή μελετητών (9ος λογαριασμός) για την εκπόνηση της μελέτης "Ύδρευσης, αποχέτευσης ομβρίων και ακαθάρτων περιοχών.." Δήμου, βάσει των προϋπολογισμών των εγκεκριμένων προμελετών για τα διάφορα τμήματα του έργου. Νόμιμη, καθόσον α) υπάρχουν βεβαιώσεις ότι οι ανάδοχοι μελετητές συμμορφώθηκαν πλήρως με τις συμβατικές τους υποχρεώσεις, β) επιτρέπεται η συνέχιση έργων που είχαν ενταχθεί στο Ε.Π.Τ.Α., όπως η επίμαχη μελέτη, από τις πιστώσεις του προγράμματος "ΘΗΣΕΑΣ" και γ) ορθώς το ύψος αμοιβής των μελετητών υπολογίστηκε καθ' υπέρβαση της προσωρινά εκτιμώμενης αμοιβής, που προβλεπόταν στην οικεία σύμβαση, αφού η τελευταία αποσκοπούσε μόνο στον καθορισμό των τάξεων των απαιτουμένων πτυχίων.

Η απόφαση 122/2025 της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών (ΔΕΔ) αποδέχεται την ενδικοφανή προσφυγή επιχείρησης και ακυρώνει τρεις οριστικές πράξεις διορθωτικού προσδιορισμού ΦΠΑ του 2ου ΕΛ.ΚΕ. Αττικής για τις περιόδους 2021-2023. Ο καταλογισμός (συνολικού ύψους περίπου 180.000€) βασίστηκε σε διαπιστώσεις του ελέγχου περί ανυπαρξίας αποθηκευτικού χώρου και μη προσκόμισης βιβλίου απογραφών, με αποτέλεσμα ο έλεγχος να θεωρήσει ότι τα δηλωθέντα αποθέματα λήξης διατέθηκαν σε φορολογητέα δραστηριότητα. Η ΔΕΔ έκρινε ότι ο έλεγχος κατέληξε σε αναιτιολόγητα συμπεράσματα, καθώς δεν διενήργησε τις απαραίτητες ελεγκτικές επαληθεύσεις, απέρριψε τεκμηρίωση για αποθέματα σε τρίτη εταιρεία και παρέλειψε να ζητήσει διοικητική συνδρομή για τις ενδοκοινοτικές παραδόσεις. Ο ισχυρισμός της εταιρείας περί αβάσιμου του ελέγχου έγινε δεκτός, λόγω της παντελούς αοριστίας και της ανεπαρκούς αιτιολογίας της έκθεσης ελέγχου.

Υπογραφή σχεδίου συμπληρωματικής σύμβασης:..ζητείται η αναθεώρηση της 1045/2019 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Με τα δεδομένα αυτά και συνεκτιμώντας ότι τόσο από τις εκτεταμένες, ήδη για χρονικό διάστημα πλέον της δεκαετίας εκτελούμενες, εργασίες εκσκαφής, στο πλαίσιο προηγούμενων εργολαβιών για την κατασκευή της Α΄ και της Β΄ Φάσης του Χ.Υ.Τ.Α., όσο από τις κατά καιρούς εκπονηθείσες τεχνικές εκθέσεις ουδέποτε προέκυψε ένδειξη αποσάθρωσης των γεωλογικών σχηματισμών, ότι το σημείο, στο οποίο εντοπίσθηκαν οι ρηγματώσεις, καταλαμβάνει πολύ περιορισμένη έκταση, σε σχέση με την επιφάνεια του Χ.Υ.Τ.Α., όπου έχουν επανειλημμένως εκτελεσθεί, χωρίς δυσχέρειες, εργασίες παρόμοιες με εκείνες της κύριας σύμβασης, και ότι η  τελευταία ανατέθηκε με την εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης, ακριβώς εξαιτίας της κατεπείγουσας ανάγκης επαύξησης της χωρητικότητας του Χ.Υ.Τ.Α., το Δικαστήριο άγεται στην κρίση ότι, όπως βασίμως προβάλλεται, με την ένδικη αίτηση, η διενέργεια διερευνητικών εκσκαφών, κατά το στάδιο της μελέτης του έργου, υπερέβαινε τα άκρα όρια επιμέλειας του συνετού μελετητή (πρβλ. 40/2019, 410/2016, 394/2013 Τμ. Μείζ. -  Επταμ. Σύνθ. Ελ. Συν.) και ότι, ως εκ τούτου, η αποκαλυφθείσα αστάθεια του υποβάθρου του έργου συνιστά, πράγματι, απρόβλεπτη περίσταση, κατά την έννοια της παρ. 1 του άρθρου 156 του ν. 4412/2016. Καθόσον, περαιτέρω, συντρέχουν και οι λοιπές  νόμιμες προϋποθέσεις, αφού το ποσό των επίμαχων εργασιών, αθροιζόμενο με το ποσό της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης, δεν υπερβαίνει το 50% του ποσού της κύριας σύμβασης, πρόκειται δε για εργασίες που, επειδή αποβλέπουν στην αποκατάσταση, σταθεροποίηση, στεγάνωση και αντιπλημμυρική θωράκιση της περιοχής, όπου εντοπίσθηκαν οι ρηγματώσεις, είναι απολύτως απαραίτητες για την έντεχνη ολοκλήρωση του τεχνικού αντικειμένου του έργου, πρέπει η υπό κρίση αίτηση να γίνει δεκτή, να αναθεωρηθεί η 1045/2019 απόφαση του VI Τμήματος και, κατά παραδοχή της από 19.6.2019 (Α.Β.Δ. 3198/2019) αίτησης ανάκλησης, να ανακληθεί η 467/2019 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου, μη κωλυομένης της υπογραφής του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου συμπληρωματικής σύμβασης.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με τα δεδομένα αυτά το παρόν Τμήμα κρίνει ότι, όπως ορθά έγινε δεκτό και με την προσβαλλόμενη απόφαση, δεν συντρέχουν εν προκειμένω οι προϋποθέσεις σύναψης συμπληρωματικής σύμβασης για την εκτέλεση των ανωτέρω εργασιών. Ειδικότερα, ναι μεν ο Κ.ΕΝ.Α.Κ. άρχισε να ισχύει από 9.7.2010, ήτοι μετά την έγκριση των μελετών και των τευχών δημοπράτησης του έργου, που έγινε στις 20.5.2010, είχε όμως αυτός δημοσιευτεί στις 9.4.2010, ήτοι σε χρόνο προγενέστερο της έγκρισης αυτών και της ανάθεσης εκτέλεσης του έργου, οπότε και η αναθέτουσα αρχή γνώριζε και όφειλε να γνωρίζει, ενόψει μάλιστα και του αντικειμένου του επίμαχου έργου, ότι, αν και κατά το χρόνο εκείνο δεν υποχρεούτο σε συμμόρφωση προς αυτόν (καθώς ακόμη δεν είχε αρχίσει να ισχύει), το προς εκτέλεση έργο έπρεπε να πληροί τις ελάχιστες προδιαγραφές του ανωτέρω Κανονισμού, εφόσον θα περαιωνόταν μετά το χρόνο έναρξης ισχύος του. Επομένως, η ως άνω μεταβολή του νομοθετικού πλαισίου που έλαβε χώρα μετά την έγκριση των μελετών του αρχικού έργου, αλλά πριν από την ανάθεση αυτού (στις 20.7.2010), δεν συνιστά εν προκειμένω απρόβλεπτο, κατά την έννοια του νόμου, γεγονός, δεδομένου ότι η μεταβολή αυτή ήταν γνωστή στην αναθέτουσα αρχή κατά τον κρίσιμο χρόνο και έπρεπε να τη λάβει υπόψη της πριν από την ανάθεση της εκτέλεσης του αρχικού έργου.

Εννοια εργου.Κατασκευή έργου - βελτίωση αθλητικών εγκαταστάσεων:..Σύμφωνα με τα εκτιθέμενα στην προηγούμενη σκέψη και με τα δεδομένα που παρατίθενται στη σκέψη 4, το Δικαστήριο κρίνει ότι ο λόγος ανάκλησης προβάλλεται βασίμως και πρέπει να γίνει δεκτός. Τούτο διότι, από το σύνολο των εργασιών, όπως ειδικότερα περιγράφονται στο τιμολόγιο δημοπράτησης, προκύπτει ότι, μολονότι η ελεγχόμενη σύμβαση περιέχει προμήθεια υλικών και εργασία τοποθέτησης, εντούτοις, το κύριο αντικείμενό της αποσκοπεί στη χρήση και εφαρμογή πρώτων υλών και υλικών (σύνθεση, κατεργασία ή και συναρμογή αυτών) με την εκτέλεση ενός συνόλου επιμέρους εργασιών σύμφωνα με τις προβλεπόμενες κατασκευαστικές προδιαγραφές, οι οποίες συντελούν στην επίτευξη του επιδιωκόμενου αυτοτελούς λειτουργικά και τεχνικά αποτελέσματος, δηλαδή στην ανακατασκευή γηπέδων, ώστε να καταστούν σύγχρονα, κατάλληλα και ασφαλή για το σκοπό για τον οποίο προορίζονται. Εξάλλου, αναφορικά προς την προμήθεια των συνθετικών ταπήτων, ανεξάρτητα από το κόστος της, αφορά υλικά που απαιτούνται για την κατασκευή του έργου, εξυπηρετεί το σκοπό που επιδιώκεται από το σύνολο των εργασιών, ήτοι την αναβάθμιση των αθλητικών εγκαταστάσεων του ήδη προσφεύγοντος, ώστε αυτές να καταστούν σύγχρονες και λειτουργικές, επομένως, έχει παρεπόμενο χαρακτήρα, ως αναγκαίο συμπλήρωμα του έργου και εντάσσεται στο ενιαίο σύνολο των εργασιών που προϋποθέτει η παραγωγή του. Κατά συνέπεια, ο χαρακτήρας της σύμβασης είναι η κατασκευή ενός πλήρως λειτουργικού έργου, το οποίο επιτελεί μία τεχνική λειτουργία, ως προϊόν των εργασιών που θα εκτελεστούν, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα με τις ένδικες προσφυγές, εσφαλμένως δε με την προσβαλλόμενη πράξη κρίθηκαν τα αντίθετα.

Αμοιβή ΑΕΙ για εκπόνηση προμελετών ωρίμανσης και σκοπιμότητας για τη δημιουργία διοφόρων Μουσείων.Μη νόμιμη εφόσον δεν προσκομίστηκε το πτυχίο του μελετητή ή του μελετητικού γραφείου που εκπόνησε τις προμελέτες, αναγκαίο τυπικό δικαιολογητικό για τον έλεγχο της νομιμότητας του υπό κρίση χρηματικού εντάλματος.