Ο Επίτροπος του Ελεγκτικού Συνεδρίου κατά τον ασκούμενο από αυτόν προληπτικό έλεγχο των δαπανών υποχρεούται σε θεώρηση χρηματικού εντάλματος πληρωμής που εκδίδεται από τη Διοίκηση σε συμμόρφωση : α) προσωρινής διαταγής που εκδόθηκε κατά το άρθρο 691 παρ. 2 Κ.Πολ.Δ. από το δικαστήριο στο πλαίσιο της διαδικασίας των ασφαλιστικών μέτρων και β) σε απόφαση ασφαλιστικών μέτρων του αρμοδίου πολιτικού δικαστηρίου (αρθρ. 682 επόμ. Κ.Πολ.Δ.).

Η διαταγή πληρωμής του Δικαστή του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών, δεν παράγει δεσμευτική δύναμη δεδικασμένου, απλώς δύναται - υπό προϋποθέσεις - να αποκτήσει ισχύ δεδικασμένου που δεν καλύπτει τη δικαστική διάγνωση του ουσιαστικού δικαιώματος

Διαταγής πληρωμής. Κατά την έννοια των ως άνω διατάξεων,  το Ελεγκτικό Συνέδριο κατά την άσκηση του προληπτικού ελέγχου των δαπανών υποχρεούται να συμμορφώνεται με διαταγές πληρωμής που έχουν αποκτήσει δύναμη δεδικασμένου, ενώ η εξέταση του ζητήματος της δικαιοδοσίας του πολιτικού ή διοικητικού δικαστηρίου που τις εξέδωσε ανήκει αποκλειστικά στα δικαστήρια του οικείου κλάδου (Ολ. ΕΣ αποφ. 1023/2017, πρακτ. 3ηςΓεν. Συν/σης, 26.1.2011, Θ. Α ́ και Β ́, VIIΤμ. πράξεις 99, 77/2011, ΚΠΕΔ στο VIIΤμ. πράξεις 108/2016, 188/2013) Με τα δεδομένα αυτά, η 88/2018 διαταγή πληρωμής του Ειρηνοδικείου  έχει αποκτήσει δύναμη δεδικασμένου και δεσμεύει κατά την άσκηση του προληπτικού ελέγχου των δαπανών το Ελεγκτικό Συνέδριο.

Έκτακτη προσωρινή παρακράτηση αποδοχών υπαλλήλων που τελούν σε διαθεσιμότητα και προσωρινή διαταγή, κατ’ άρθρο 691 παρ.2 Κ.Πολ.Δ.(..)Κατάσταση : Εκκρεμεί αποδοχή 
Η Ενιαία Αρχή Πληρωμής του Γ.Λ.Κ. δεν επιτρέπεται να διενεργεί την έκτακτη προσωρινή παρακράτηση αποδοχών, κατά την παρ.1γ’ του άρθρου δεύτερου του ν. 3845/2010, όσων υπαλλήλων τελούν σε διαθεσιμότητα κατ’ εφαρμογή των διατάξεων του ν. 4093/2012, στις περιπτώσεις που έχει εκδοθεί προσωρινή διαταγή δικαστηρίου κατ’ άρθρο 691 παρ.2 Κ.Πολ.Δ., με την οποία ο φορέας απασχόλησης διατάσσεται να απασχολεί εργαζομένους που τελούν σε διαθεσιμότητα, προσωρινά με τους ίδιους όπως και πριν τη διαθεσιμότητα όρους εργασίας, μέχρι την ημερομηνία συζητήσεως των αιτήσεων ασφαλιστικών μέτρων. (πλειοψ.) Παραπέμφθηκε στην Ολομέλεια με την 175/2013 Γνωμοδότηση ολομελείας, η οποία είχε παραπεμφθεί με την 120/2013 γνωμοδότηση τμήματος.

Καταβολή οφειλόμενου ποσού και δικαστικών εξόδων σε δικηγόρο Δήμου, σε εκτέλεση διαταγής πληρωμής Ειρηνοδικείου και του σχετικού κατασχετηρίου. Μη νόμιμη δαπάνη, καθόσον οι διαταγές πληρωμής που εκδίδονται σύμφωνα με τα άρθρ. 623 και επ. Κ.Πολ.Δ. δεν παράγουν δεδικασμένο, αφού δεν εκδίδονται ύστερα από διαγνωστική δίκη. Οι διαταγές πληρωμής, ως εκτελεστοί τίτλοι (άρθρ. 904 παρ. 2 περ. ζ΄του Κ.Πολ.Δ.)δεν εμπίπτουν στην έννοια των δικαστικών αποφάσεων του άρθρ. 1 ν. 3068/2003, κατά ρητή επιταγή του άρθρ. 20 ν. 3301/2004 και επομένως δεν υποχρεώνουν τους Ο.Τ.Α. σε συμμόρφωση ούτε νόμιμα εκτελούνται κατ΄αυτών με τη διαδικασία της αναγκαστικής εκτέλεσης.

Από τις ανωτέρω διατάξεις και ενόψει των προπαρατιθέμενων άρθρων 2 παρ.3 και 14 παρ.1 του Διεθνούς Συμφώνου για τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα, τα οποία δεν ιδρύουν μόνο διεθνή ευθύνη των συμβαλλομένων κρατών, αλλά έχουν άμεση εφαρμογή και υπερνομοθετική ισχύ θεμελιώνοντας δικαιώματα υπέρ των προσώπων που υπάγονται στο πεδίο εφαρμογής τους, επιπροσθέτως δε εγγυώνται την ελεύθερη πρόσβαση στο δικαστήριο, καθώς και την πραγματική ικανοποίηση του δικαιώματος που επιδικάστηκε από αυτό, δηλαδή το δικαίωμα αναγκαστικής εκτέλεσης, χωρίς την οποία η προσφυγή στο δικαστήριο θα απέβαλλε την ουσιαστική αξία και χρησιμότητά της, συνάγεται ότι η νομοθετική ρύθμιση του άρθρου 1 του ν. 3068/2002, όπως το τρίτο εδάφιο αυτού προστέθηκε με το άρθρο 20 του ν. 3301/2004, σύμφωνα με την οποία δεν εκτελούνται οι αναφερόμενοι σ΄ αυτή εκτελεστοί τίτλοι, μεταξύ των οποίων και η διαταγή πληρωμής, αποβαίνει ανίσχυρη ως αντικειμένη προς τις αρχές της αποτελεσματικής δικαστικής προστασίας, που οι ως άνω εκτεθείσες διατάξεις κατοχυρώνουν (Πρακτικά Ολομ. Ελ. Συν. της 9ης Γεν. Συν./19.5.2010, Α.Π. 2347/2009, βλ. και Ολομ. Α.Π. 21/2001). Επομένως, υπάρχει υποχρέωση της Διοίκησης να συμμορφώνεται και στις διαταγές πληρωμής, οι οποίες ναι μεν εκδίδονται από δικαστή, χωρίς προηγουμένως να ακουστεί και να αναπτύξει τις απόψεις του ο καθού, μετά από εξέταση της συνδρομής των κατά νόμο προϋποθέσεων για την έκδοσή τους και όχι από συγκροτημένο δικαστήριο, πλην όμως εξομοιώνονται λειτουργικώς με τις δικαστικές αποφάσεις, διότι αφενός επιλύουν διαφορές, αφετέρου ανταποκρίνονται στα βασικά λειτουργικά γνωρίσματα της προβλεπόμενης από το άρθρο 20 του Συντάγματος δικαστικής προστασίας, δεδομένου ότι παρέχεται η δυνατότητα στον καθού να ασκήσει ανακοπή και να προβάλει τους ισχυρισμούς του, τόσο ως προς τη συνδρομή των προϋποθέσεων έκδοσης της διαταγής πληρωμής όσο και ως προς την απαίτηση. Ενόψει τούτων, όταν για την αξίωση του φερόμενου ως δικαιούχου δαπάνης το δικαίωμα αυτού για την πραγμάτωση της δαπάνης στηρίζεται σε διαταγή πληρωμής δικαστηρίου που εκδόθηκε στο πλαίσιο των διατάξεων 623 επ. του Κ.Πολ.Δικ., το Ελεγκτικό Συνέδριο υποχρεούται σε θεώρηση του οικείου χρηματικού εντάλματος, διότι δεν αποτελεί παρεμπιπτόντως αναφυόμενο ζήτημα κατά τον ασκούμενο έλεγχο του Συνεδρίου ο έλεγχος της ορθότητας ή μη της διαταγής πληρωμής, δηλαδή η νομιμότητα και βασιμότητα των λόγων και των όρων που την δικαιολογούν, η οποία αποτελεί γι’ αυτό νόμιμο δικαιολογητικό με το οποίο αποδεικνύεται η οικεία απαίτηση (πρβλ. Πρακτικά Ολομ. Ελ. Συν. της 9ης Γεν. Συν./19.5.2010).

Κατά τον ενεργούμενο από τον Ελεγκτικό Συνέδριο έλεγχο των δαπανών, ως δικαιολογητικό της δαπάνης προσκομίζεται ο εκτελεστός τίτλος της διαταγής πληρωμής, το Ελεγκτικό Συνέδριο έχει τη δυνατότητα σύμφωνα με το άρθρο 17 παρ. 3 του π.δ./τος 774/1980 να προέρχεται σε παρεμπίπτοντα έλεγχο ζητημάτων που άπτονται της νομιμότητας και κανονικότητας της δαπάνης και υπάγονται στη δικαιοδοσία και καθ’ ύλην αρμοδιότητα άλλων δικαστηρίων. Κατά τον έλεγχο αυτό παρακολουθεί και το θέμα της υποχρέωσης για συμμόρφωση ή μη του ελεγχόμενου φορέα προς εκδοθείσα διαταγή πληρωμής. Κατά συνέπεια, εάν ο εκδοθείς τίτλος πληρωμής της δαπάνης δεν συνοδεύεται από άλλα, πλην της διαταγής πληρωμής, δικαιολογητικά στα οποία να ερείδεται η καταβολή αυτού, η οποία, όπως προεκτέθηκε δεν δύναται να στηρίξει αυτοτελώς την νομιμότητα της δαπάνης αφού δεν ενέχει αυθεντική διάγνωση των αξιώσεων που περιέχει, δεν δημιουργείται υποχρέωση συμμόρφωσης των ΟΤΑ προς αυτή, ούτε εκτελείται κατ’ αυτών, το δε Ελεγκτικό Συνέδριο δεν δεσμεύεται να καταλήξει σε κρίση ότι η προαναφερόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη (βλ. Πρακτικά της 4ης Γεν. Συν. της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου της 27.2.2008, της 7ης Γεν. Συν. της Ολομ. του Ε.Σ. της 19-3-2003,Θέμα Α΄, Πράξεις VII Τμήματος 14/2005, 27/2006, 237/2007, IV.Τμήμ.17/2001, 30, 31/2004, Ι Τμήμ. 51, 71/2005 και Πρακτικά Ι τμήματος Συν.14η/5.6.2007 Θέμα Β΄).

Νομιμότητα έκτακτης προσωρινής παρακράτησης αποδοχών υπαλλήλων που τελούν σε διαθεσιμότητα και απασχολούνται από το φορέα με προσωρινή διαταγή κατ’ άρθρο 691 παρ. 2 Κ.Πολ.Δ.(..)Κατάσταση : Εκκρεμεί αποδοχή 
Η Ενιαία Αρχή Πληρωμών του Γ.Λ.Κ. δεν επιτρέπεται να διενεργεί την έκτακτη προσωρινή παρακράτηση αποδοχών, κατά την παράγραφο 1 γ΄ του άρθρου δεύτερου του ν. 3845/2010, όσων υπαλλήλων τελούν σε διαθεσιμότητα κατ’ εφαρμογή των διατάξεων του ν. 4093/2012, στις περιπτώσεις που έχει εκδοθεί προσωρινή διαταγή δικαστηρίου κατ’ άρθρο 691 παρ. 2 Κ.Πολ.Δ., με την οποία ο φορέας απασχόλησης διατάσσεται να απασχολεί εργαζόμενους που τελούν σε διαθεσιμότητα, προσωρινά με τους ίδιους όπως και πριν τη διαθεσιμότητα όρους εργασίας, μέχρι την ημερομηνία συζητήσεως των ασφαλιστικών μέτρων. (πλειοψ.) Παραπέμπεται στην Ολομέλεια του Ν.Σ.Κ. λόγω σπουδαιότητας. Εκδόθηκε η 175/2013 γνωμοδότηση της Α' Ολομέλειας και κατόπιν η 223/2013 της Πλήρους Ολομελείας.

Διαταγή πληρωμής(..}σύμφωνα με την παράγραφο 8 του άρθρου 30 του ν.2789/2000, εξαιρούνται από τη ρύθμιση του εν λόγω άρθρου και συναφώς και από την προβλεπόμενη από αυτό απαγόρευση της έναρξης ή συνέχισης των πράξεων της διαδικασίας της αναγκαστικής εκτέλεσης, εκτός των άλλων, και απαιτήσεις που καίτοι θα περιλαμβανόταν κατ' αρχή στη ρύθμιση του άρθρου 30 παρ.1 του Ν.2789/2000 κρίθηκαν οποτεδήποτε τελεσίδικα έως τη δημοσίευση του εν λόγω νόμου, έως δηλαδή την 11-2-2000, εκτός εάν η υπόθεση κατά την ημερομηνία ψήφισης αυτού εκκρεμεί στον ' Αρειο Πάγο. Στην εξαίρεση αυτή εμπίπτει όχι μόνο η έκδοση τελεσίδικης δικαστικής απόφασης για την απαίτηση, αλλά και η επιδίκαση της απαίτησης με διαταγή πληρωμής, εφόσον αυτή απέκτησε ισχύ δεδικασμένου αφού, όπως προκύπτει από τις διατάξεις των άρθρων 631, 632 παρ.1, 633 παρ.2, 904 παρ.2, 933 παρ.3 και 330 του ΚΠολΔ, η κατά τα άρθρα 623 επ. του ΚΠολΔ εκδιδόμενη διαταγή πληρωμής, μολονότι δε φέρει χαρακτήρα δικαστικής απόφασης, αλλ' αποτελεί απλώς τίτλο εκτελεστό, αποκτά εντούτοις ισχύ δεδικασμένου και ισοδυναμεί συνεπώς με τελεσίδικη επιδίκαση της απαίτησης, μετά την τελεσίδικη απόρριψη της ανακοπής που ασκήθηκε κατ' αυτής ή μετά την άπρακτη πάροδο των προθεσμιών, προς άσκηση ανακοπής των άρθρων 632 παρ.1 και 633 παρ.2 του ΚΠολΔ, οπότε δεν μπορεί να προσβληθεί πλέον, παρά μόνο με αναψηλάφιση ... Επομένως, δεν τίθεται ζήτημα εφαρμογής της ρυθμιστικής εξαίρεσης της παρ.8 του άρθρου 30 του Ν.2789/2000 στις περιπτώσεις εκείνες οφειλών προς Τράπεζες, από πιστωτικές συμβάσεις, που κατά τα προαναφερόμενα δεν υπαγόταν καθόλου στις ρυθμίσεις του άρθρου 30 παρ.1 του Ν.2789/2000 και 47 παρ.1 του Ν.2873/2000 μέχρι την 9-5-2001, που άρχισε να ισχύει ο Νόμος 2912/2001, δηλαδή εκτός άλλων ειδικότερα και για οφειλές από συμβάσεις δανείων που έληξαν με καταγγελία μέχρι την 15-4-1998 και η διαδικασία αναγκαστικής εκτέλεσης για την ικανοποίησή τους είχε ολοκληρωθεί μέχρι την 9-5-2001...

«Κατασκευή φρεατίων υδροσυλλογής δημοτικής ενότητας Καπνικού Σταθμού» και «Κατασκευή φρεατίων υδροσυλλογής δημοτικής ενότητας «Εθνικού Σταδίου»(…)ΕΚΔΟΣΗ ΔΙΑΤΑΓΗΣ ΠΛΗΡΩΜΗΣ ΑΠΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗ(..) Εξάλλου, ενόψει του προβλεπόμενου από τις διατάξεις του άρθρου 93 και 94 του Συντάγματος οργανωτικού σχήματος των χωριστών δικαιοδοσιών, ο έλεγχος των αποφάσεων και των λοιπών διαδικαστικών πράξεων ενεργείται υποχρεωτικά από όργανα που ανήκουν στον ίδιο δικαιοδοτικό κλάδο, υπό την επιφύλαξη ότι δεν πρόκειται για πράξεις που συνιστούν άσκηση αρμοδιότητας διοικητικής φύσεως (πρβλ. ΑΕΔ 23/1990). Ως εκ τούτου και δεδομένου ότι η έκδοση διαταγής πληρωμής από πολιτικό δικαστή, κατά τη διαδικασία των άρθρων 624 έως 634 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, εντάσσεται στην άσκηση δικαστικής και όχι διοικητικής αρμοδιότητας, ο έλεγχος της ορθότητας της αποφάσεως του δικαστικού λειτουργού της πολιτικής δικαιοδοσίας, που δέχθηκε την αίτηση εκδόσεως διαταγής πληρωμής έστω και για απαίτηση από υποκείμενη σχέση δημοσίου δικαίου, ανήκει, κατά τα ανωτέρω εκτεθέντα, αποκλειστικά στα πολιτικά δικαστήρια (ΑΕΔ 18/2005, Ολομ. Σ.τ.Ε. 2490/2006). Το δε Ελεγκτικό Συνέδριο, στο πλαίσιο άσκησης του επιβαλλόμενου από το Σύνταγμα (άρθρο 98), προληπτικού ελέγχου των δαπανών, όπως αυτός διαγράφεται στη διάταξη του άρθρου 17 του π.δ/τος 774/1980, προβαίνει επιτρεπτώς στην εξέταση και των παρεμπιπτόντως αναφυομένων ζητημάτων «επιφυλασσομένων των περί δεδικασμένου διατάξεων», συμπεριλαμβανομένου και του ελέγχου της ύπαρξης δικαιώματος του πιστωτή του Δημοσίου, των ο.τ.α. και λοιπών ν.π.δ.δ.. Όταν, όμως, για το ως άνω δικαίωμα υπάρχει δεδικασμένο από απόφαση των πολιτικών δικαστηρίων (άρθρο 322 επ. Κ.Πολ.Δ.) το Ελεγκτικό Συνέδριο δεσμεύεται από αυτό. Περαιτέρω, στην περίπτωση που η αξίωση του φερομένου ως δικαιούχου στηρίζεται στον εκτελεστό τίτλο της διαταγής πληρωμής, η οποία, εφόσον έχει καταστεί τελεσίδικη, υπό τις προϋποθέσεις του άρθρου 633 παρ. 1 και 2 του Κ.Πολ.Δ., εξομοιώνεται με δικαστική απόφαση και παράγει δεδικασμένο, το Ελεγκτικό Συνέδριο, κατά το γενόμενο υπ’ αυτού έλεγχο υποχρεούται σε θεώρηση του χρηματικού εντάλματος που εκδίδεται υπέρ του αιτηθέντος την έκδοση διαταγής πληρωμής και σε συμμόρφωση προς αυτήν. Τούτο, διότι δεν αποτελεί κατά την έννοια της παρ. 3 του άρθρου 17 του π.δ/τος 774/1980 παρεμπιπτόντως αναφυόμενο ζήτημα, στο πλαίσιο του ασκούμενου από το Ελεγκτικό Συνέδριο προληπτικού ελέγχου των δαπανών, η εξέταση της ορθότητας ή μη της απόφασης επί της διαταγής πληρωμής, που, σε κάθε περίπτωση, ανήκει στη δικαιοδοσία των πολιτικών δικαστηρίων και, μάλιστα, ανεξαρτήτως εάν αυτά έχουν δικαιοδοσία εκδόσεως διαταγής πληρωμής όταν η υποκείμενη σχέση είναι δημοσίου δικαίου. Συνεπώς, η διαταγή πληρωμής, υπό τις προϋποθέσεις που προαναφέρθηκαν αποτελεί νόμιμο και πλήρες δικαιολογητικό, με το οποίο αποδεικνύεται νόμιμη απαίτηση. (βλ. Πρακτικά Ολ. Ελ. Συν. 3η/ 26.1.2011, Πρ. VII Τμ. 99/2011).(...) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, οι εντελλόμενες δαπάνες είναι νόμιμες, καθόσον οι 113/2012 και 114/2012 διαταγές πληρωμής, κατά των οποίων δεν έχει ασκηθεί το ένδικο μέσο της ανακοπής των άρθρων 632 και 633 παρ. 2 του Κ.Πολ.Δ., έχουν καταστεί τελεσίδικες και παράγουν δεδικασμένο. Ως εκ τούτου, συνιστούν νόμιμο και πλήρες δικαιολογητικό των ελεγχόμενων χρηματικών ενταλμάτων, που δεσμεύουν το Ελεγκτικό Συνέδριο ως προς την ύπαρξη της επίδικης απαίτησης της φερόμενης ως δικαιούχου εταιρείας κατά του Δήμου ....... Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, οι εντελλόμενες δαπάνες είναι νόμιμες και τα υπό κρίση χρηματικά εντάλματα πρέπει να θεωρηθούν.