Συνδρομητική Υπηρεσία. Για να έχετε πλήρη πρόσβαση στο mydocman.gr πρέπει να συνδεθείτε: Είσοδος

ΕΣ/ΤΜ.4/24/2019

Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου

ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ: 4129/2013, 4025/2011, 3852/2010

Προμήθεια τροφίμων:..ζητείται παραδεκτώς η ανάκληση της 62/2019 πράξης του Κλιμακίου Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στο IV Τμήμα, Με δεδομένα τα ανωτέρω, το Τμήμα κρίνει ότι όσον αφορά τη μη νόμιμη χορήγηση της άδειας καταλληλότητας του οχήματος της αναδόχου εταιρείας με την επωνυμία «....», αυτή, κατά παραδοχή του σχετικού λόγου ανακλήσεως, νομίμως εχώρησε από τη Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της Περιφερειακής Ενότητας ...., εφόσον, σύμφωνα με τα αναφερθέντα ανωτέρω (παρ. ΙΙΙ) αρμόδιες για τη χορήγηση αυτού του είδους της βεβαίωσης είναι, όταν πρόκειται για μεταφορά τροφίμων ζωικής προελεύσεως, οι κατά τόπους αρμόδιες Περιφερειακές Υπηρεσίες Κτηνιατρικής (ανάλογα με το πού έλαβε χώρα η ταξινόμηση ή έκδοση άδειας κυκλοφορίας του οχήματος) και, εν προκειμένω, η Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της Περιφερειακής Ενότητας .... (άρθρα 14 και 18 του π.δ. 145/2010 «Οργανισμός της Περιφέρειας ....» εκδοθέν κατ’ εξουσιοδότηση του άρθρου 241 παρ. 1 και 7 του ν. 3852/2010). Όσον αφορά δε τον ισχυρισμό του αιτούντος την ανάκληση νομικού προσώπου ότι δεν ήταν απαραίτητη από πλευράς της αναδόχου …. η υποχρέωση προσκόμισης πιστοποιητικού HACCP, αλλά απλώς υποχρέωση δήλωσης ότι εφαρμόζει τις αρχές HACCP, η οποία (υποχρέωση) καλύφθηκε από σχετική δήλωση στην προσφορά της, ορθώς κρίθηκε από το Κλιμάκιο ότι η προσκόμιση πιστοποιητικού HACCP ήταν υποχρεωτική, προεχόντως, διότι προβλεπόταν στη διακήρυξη επί ποινή αποκλεισμού, όπως ρητά και με σαφήνεια αναγράφεται στη σελ. 50 αυτής (…είναι απαραίτητο το πιστοποιητικό εφαρμογής του συστήματος Ανάλυσης Κινδύνων & Κρίσιμων Σημείων Ελέγχου HACCP των προμηθευτών …), ενώ η διατήρηση από το Νοσοκομείο της δυνατότητας μη παραλαβής όσων προϊόντων δεν ανταποκρίνονταν στις απαιτούμενες ποιοτικές προδιαγραφές σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να υποκαταστήσει την πιστοποιημένη εφαρμογή των αρχών του ως άνω συστήματος. Λαμβανομένου, όμως, υπ’ όψιν του γεγονότος ότι η εν λόγω ανάδοχος υπέβαλε δήλωση ότι τηρεί τον Οδηγό Υγιεινής 2 του ΕΦΕΤ (ο οποίος βασίζεται στις αρχές HACCP), γεγονός που οδήγησε τα αρμόδια όργανα του Νοσοκομείου να θεωρήσουν συγγνωστώς ότι καλύπτεται η σχετική απαίτηση της διακήρυξης, ότι η σύμβαση έχει κατά το μεγαλύτερο μέρος της εκτελεσθεί, χωρίς να ανακύψουν προβλήματα ως προς την ποιότητα των παρεχομένων προϊόντων, καθώς και ότι τυχόν διακοπή της τροφοδοσίας θα δημιουργήσει στο Νοσοκομείο μεγάλες δυσχέρειες στη λειτουργία του, το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι η κρινόμενη αίτηση πρέπει να γίνει δεκτή και η προσβαλλόμενη πράξη πρέπει να ανακληθεί. Κατά τη γνώμη, όμως, του Συμβούλου Κωνσταντίνου Παραθύρα και του Παρέδρου Ιωάννη Νταλαχάνη η υπό κρίση αίτηση πρέπει να απορριφθεί, διότι ο σχετικός όρος της διακήρυξης περί πιστοποίησης εφαρμογής αρχών HACCP από τους αναδόχους ήταν σαφής και η σχετική έλλειψη δεν μπορεί να καλυφθεί κατ’ άλλο τρόπο, λαμβανομένου υπ’ όψιν και του γεγονότος ότι αφορά τον ευαίσθητο τομέα της τροφοδοσίας ασθενών.

Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)

Σχετικά Έγγραφα

Ελ.Συν.Κλ.Τμ.1/68/2017

ΚΑΤΑΒΟΛΗ ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΩΝ ΑΠΟΔΟΧΩΝ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Κλιμάκιο λαμβάνοντας υπόψη, ότι: α) το ένταλμα της πρώτης μισθοδοσίας (μηνός Ιουλίου 2016) του εν λόγω υπαλλήλου, ως εργαζόμενου με σύμβαση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου, είχε ελεχθεί από την Επίτροπο του Ελεγκτικού Συνεδρίου και, αφού είχε κριθεί ότι η σχετική δαπάνη ήταν νόμιμη, το εν λόγω ένταλμα είχε θεωρηθεί, β) η πράξη αυτή θεώρησης δεν έχει αναθεωρηθεί από το όργανο που την εξέδωσε, σύμφωνα με τις προϋποθέσεις του άρθρου 48 του Κώδικα Νόμων για το Ελεγκτικό Συνέδριο και γ) δεν μεσολάβησε κάποια απόφαση αρμοδίου οργάνου, που να ανακαλεί τη πράξη κατάταξης του φερόμενου ως δικαιούχου, κρίνει ότι ο προληπτικός έλεγχος νομιμότητας της δαπάνης για την καταβολή αναδρομικών αποδοχών λόγω αλλαγής μισθολογικού κλιμακίου κατόπιν αναγνώρισης προϋπηρεσίας στον ανωτέρω υπάλληλο δεν μπορεί, με βάση τα ανωτέρω δεδομένα, να ανατρέξει σε παρεμπίπτοντα έλεγχο προηγούμενων πράξεων, δημιουργικών δαπανών (κατάταξή του σε προσωποπαγή θέση ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου), οι οποίες (δαπάνες) κρίθηκαν νόμιμες και το σχετικό χρηματικό ένταλμα θεωρητέο, απορριπτομένου του σχετικού λόγου διαφωνίας.


ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.7/236/2014

Καταβολή αποζημίωσης σε υπαλλήλους Δήμου:..Με δεδομένα τα ανωτέρω και σε συνδυασμό με όσα αναφέρονται στη μείζονα σκέψη της παρούσας το Κλιμάκιο τούτο κρίνει τα ακόλουθα: Δοθέντος ότι εν τοις πράγμασι, απορρίφθηκε το αίτημα της φερόμενης ως δικαιούχου που διαβιβάστηκε από το Δήμο ... περί καταβολής αποζημίωσης σ’ αυτήν από το Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης & Πρόνοιας (βλ. και το 22615/27.5.2013 έγγραφο της Δ/νσης Κοινωνικής Προστασίας του Δήμου), πρέπει να γίνει δεκτό ότι, στην προκειμένη περίπτωση, δεν αποτέλεσαν γενιουσιουργό λόγο έκδοσης του επίμαχου τίτλου πληρωμής, συνακόλουθα έρεισμα για την καταβολή της επίμαχης αποζημίωσης οι διατάξεις της ΚΥΑ Π2/οικ.2673/2001 «Τροποποίηση και συμπλήρωση Προγραμματικών Αποφάσεων περί παροχής Κοινωνικής Προστασίας» (Β΄ 1185). Το νόμιμο έρεισμα της δαπάνης ενός χρηματικού εντάλματος πληρωμής μπορεί όμως να εξετασθεί, αυτεπαγγέλτως, στο πλαίσιο διενέργειας του προληπτικού ελέγχου, ως εκ τούτου, αντικείμενο της παρούσας διαφωνίας συνιστά σε κάθε περίπτωση η έρευνα της νομιμότητας της αιτίας έκδοσης του υπό έλεγχο τίτλου πληρωμής, όπως αυτή προκύπτει από την αιτιολογία των σχετικών διοικητικών πράξεων. Στο πλαίσιο αυτό συνεκτιμάται ότι ο Δήμος αποδέχεται, μετά την πρώτη μάλιστα ενταλματοποίηση της δαπάνης, την υπαιτιότητα των οργάνων αυτού και συγκεκριμένα την ύπαρξη βλάβης του δικτύου αποχέτευσης ακαθάρτων, την οποία είχε υποστεί το δίκτυο πριν από δεκατέσσερα (14) έτη, αναλαμβάνει δε την υποχρέωση καταβολής αποζημίωσης για ζημίες που φέρεται ότι υπέστη η ιδιοκτησία της φερόμενης ως δικαιούχου του εντάλματος ένεκα της φερόμενης ως παράνομης παράλειψης των οργάνων αυτού.(...)Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω η εντελλόμενη με το χρηματικό ένταλμα δαπάνη δεν ερείδεται επί νόμιμης αιτίας και, ως εκ τούτου, το επίμαχο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δεν πρέπει, όπως βάσιμα αν και με διαφορετική αιτιολογία επικαλείται η διαφωνούσα Επίτροπος, να θεωρηθεί.


ΕΣ/ΟΛΟΜ/1642/2020

Προμήθεια τροφίμων..ζητείται η αναθεώρηση της 1079/2020 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Σύμφωνα με όσα έγιναν ανωτέρω δεκτά (σκέψεις 21 έως 24), το Δικαστήριο κρίνει ότι μη νομίμως έγινε δεκτή η τεχνική προσφορά της προσφεύγουσας, καθόσον δεν υπέβαλε πιστοποιητικό ποιότητας ISO 22000 ή ισοδύναμο. Εξάλλου, όπως ορθώς κρίθηκε με την προσβαλλόμενη απόφαση, ισοδύναμο της πιστοποίησης βάσει του εν λόγω προτύπου (που εκπονήθηκε από τον Διεθνή Οργανισμό Τυποποίησης, ενσωματώνοντας τις απαιτήσεις του HACCP, και προδιαγράφει τις απαιτήσεις που πρέπει να ικανοποιούν οι επιχειρήσεις που εμπλέκονται στην αλυσίδα τροφίμων, ανεξαρτήτως μεγέθους, ώστε να καταδεικνύουν την ικανότητά τους στον έλεγχο των κινδύνων βλ. https://www.iso.org/standard/65464.html), δεν αποτελεί η απλή δήλωση του οικονομικού φορέα ότι τηρεί τις αρχές συστήματος HACCP, αλλά η πιστοποίηση από ανεξάρτητο διαπιστευμένο φορέα για την προσήκουσα ανάπτυξη, εφαρμογή και τήρηση του συστήματος αυτού, τέτοια δε πιστοποίηση η προσφεύγουσα συνομολογεί ότι δεν διαθέτει. Τέλος, ο ισχυρισμός της προσφεύγουσας περί συνδρομής επιτακτικών λόγων δημοσίου συμφέροντος, ιδίως ενόψει της πανδημίας που προκλήθηκε από την ασθένεια Covid-19, που καθιστά δυσχερή την ανεύρεση κατάλληλων αναδόχων, πρέπει να απορριφθεί, καθόσον οι λόγοι δημοσίου συμφέροντος που επικαλείται η προσφεύγουσα δεν αναιρούν την υποχρέωση της αναθέτουσας αρχής να τηρεί τους κανόνες ανάθεσης των δημόσιων συμβάσεων, οι οποίοι έχουν επίσης θεσπιστεί για την προστασία του δημοσίου συμφέροντος. Ενόψει, επομένως, της συνδρομής της ουσιώδους πλημμέλειας που διαπιστώθηκε στην προηγούμενη σκέψη, το Δικαστήριο, επιβεβαιώνοντας τη σχετική απόφαση του Τμήματος, κρίνει ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης για το Τμήμα 4 της διακήρυξης («Κρέατα νωπά για το ... (ΔΕ ...). Αναθεωρεί εν μέρει τη 1079/2020 απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου


ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.4/101/2019

Επισκευή γεωργικών γεωτρήσεων του Δήμου:...Από τα ανωτέρω πραγματικά περιστατικά προκύπτει ότι η ανάθεση από την Περιφέρεια … (Περιφερειακή Ενότητα …) των ανωτέρω εργασιών επισκευής των ΜΡ1, ΧΡ4 και ΧΡ2 γεωτρήσεων, έλαβε, πράγματι, χώρα μετά τη λήξη της από 6.6.2018 προγραμματικής συμβάσεως μεταξύ της Περιφέρειας και του Δήμου .., με την οποία είχε παραχωρηθεί στην πρώτη (Περιφέρεια) η χρήση των εν λόγω γεωτρήσεων από κοινού με τον Δήμο …, επιπλέον δε της είχε ανατεθεί η συντήρηση και επισκευή του αναγκαίου μηχανολογικού εξοπλισμού των γεωτρήσεων αυτών. Με το δεδομένο αυτό και λαμβάνοντας επίσης υπ’ όψιν ότι η συντήρηση και διαχείριση των εν λόγω γεωτρήσεων που βρίσκονται στην εδαφική περιφέρεια του Δήμου … ανήκει στον Δήμο αυτόν (βλ. σκ. ΙΙ.Γ.), το Κλιμάκιο κρίνει ότι, όπως βασίμως προβάλλεται από τον διαφωνούντα Επίτροπο, κατά τον χρόνο αναθέσεως από την Περιφέρεια των επίμαχων εργασιών επισκευής των γεωτρήσεων, η ίδια δεν ήταν πλέον αρμόδια να προβεί στην ανάθεση αυτή, αφού η προγραμματική σύμβαση, με την οποία της είχε εκχωρηθεί από τον Δήμο … η σχετική αρμοδιότητα, είχε πλέον λήξει. Είναι, συνεπώς, βάσιμος κατά τούτο ο προβαλλόμενος λόγος διαφωνίας. Εντούτοις, όμως, το Κλιμάκιο λαμβάνοντας υπ’ όψιν ότι: α) η εν λόγω ανάθεση εκ μέρους της Περιφέρειας δεν έλαβε χώρα αυθαίρετα, αλλά κατ’ επίκληση της από 6.6.2018 προγραμματικής συμβάσεως, δυνάμει της οποίας της είχε εκχωρηθεί η σχετική αρμοδιότητα έως τις 15.9.2018,  β) το χρονικό διάστημα που είχε παρέλθει από τη λήξη της προγραμματικής συμβάσεως, μέχρι την επίμαχη ανάθεση, δεν ήταν μεγάλο, γ) τα όργανα της Περιφέρειας ενήργησαν, όχι με πρόθεση καταστρατηγήσεως των σχετικών διατάξεων, αλλά με σκοπό την εκπλήρωση, έστω και με κάποια καθυστέρηση, των υποχρεώσεων που είχε αναλάβει η Περιφέρεια με την ανωτέρω προγραμματική σύμβαση, πιστεύοντας ότι ενεργούσαν νομίμως, δ) ότι η επισκευή των προαναφερομένων γεωτρήσεων αποσκοπούσε στο να καταστούν αυτές πλήρως λειτουργικές για την κάλυψη των προαναφερομένων στην προγραμματική σύμβαση κοινών σκοπών του Δήμου …, αφενός, και της Περιφέρειας …, αφετέρου, και ε) ότι η επιδιωκόμενοι με την εν λόγω επισκευή σκοποί, ήτοι η διασφάλιση της ισορροπίας του οικοσυστήματος του … και του …, καθώς και η ομαλή άρδευση της περιοχής σε περίπτωση πιθανής λειψυδρίας κατά την αρδευτική περίοδο του έτους 2018, εμπίπτουν στις αρμοδιότητες της Περιφέρειας, σύμφωνα με τα εκτιθέμενα στην προηγούμενη σκέψη (ΙΙ.Γ.), ανεξαρτήτως του ότι αυτή καθεαυτή η συντήρηση αποτελεί αρμοδιότητα του Δήμου, κρίνει ότι το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής θα μπορούσε να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης, εάν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2018, τις πιστώσεις του προϋπολογισμού του οποίου βαρύνει.


Ελ.Συν.Τμ.6/403/2017

ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΑΠΟΡΡΙΜΑΤΟΦΟΡΩΝ ΟΧΗΜΑΤΩΝ: ..επιδιώκεται η ανάκληση της 256/2016 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Ενόψει των ανωτέρω διευκρινήσεων, το Τμήμα κρίνει ότι η βαθμολόγηση της τεχνικής προσφοράς της αναδόχου εταιρείας παρίσταται δικαιολογημένη, η δε διαπιστωθείσα από το Κλιμάκιο πλημμέλεια της αιτιολογίας στο σχετικό Πρακτικό της Επιτροπής Διαγωνισμού δεν καθίσταται, εν προκειμένω, ουσιώδης και δεν επιδρά στη νομιμότητα της ερειδόμενης σε αυτό απόφασης κατακύρωσης. Γενομένου δε δεκτού του ανωτέρω ισχυρισμού, παρέλκει η εξέταση των λοιπών λόγων ανάκλησης.Κατόπιν των ανωτέρω, πρέπει να γίνει δεκτή η κρινόμενη αίτηση και η σχετική παρέμβαση και να ανακληθεί η προσβαλλόμενη Πράξη, κατ’ ακολουθίαν, να κριθεί ότι δεν κωλύεται η σύναψη της σύμβασης μεταξύ του Δήμου ... και της εταιρείας «….» για την προμήθεια των ανωτέρω ειδών.


ΕΣ/ΤΜ.6/737/2019

Υπογραφή σχεδίου προγραμματικής σύμβασης:..ζητείται παραδεκτώς η ανάκληση της 222/2019 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα αναφέρθηκαν στη σκέψη ΙΙ της παρούσας το Τμήμα κρίνει ότι:Α. Όπως βασίμως προβάλλεται με την κρινόμενη αίτηση, η ελεγχόμενη σύμβαση μεταξύ του Δήμου ... και της εταιρείας «...» αποτελεί γνήσια προγραμματική σύμβαση, η νομιμότητα σύναψης της οποίας εδράζεται στη νεότερη του άρθρου 100 του ν. 3852/2010, ειδική διάταξη του άρθρου 76 του ν. 4483/2017, με την οποία παρέχεται η δυνατότητα, μεταξύ άλλων, στους Δήμους να συνάπτουν προγραμματικές συμβάσεις με τον ..., με σκοπό την απομάκρυνση πυλώνων μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας υψηλής τάσης από κατοικημένες περιοχές, για λόγους προστασίας της δημόσιας υγείας, όπως συμβαίνει εν προκειμένω. Συνεπώς, εσφαλμένως κρίθηκε με την προσβαλλόμενη Πράξη ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση πρόκειται για μη νόμιμη απευθείας ανάθεση από το Δήμο ... στην «...» της εκτέλεσης του σχετικού έργου.Β. Επιπλέον, η ελεγχόμενη προγραμματική σύμβαση έχει το ελάχιστο αναγκαίο περιεχόμενο του άρθρου 100 παρ. 2 του ν. 3852/2010, δεδομένου ότι με την κρινόμενη αίτηση προσκομίστηκαν επιπλέον: α) ανάλυση προϋπολογισμού του έργου, β) αναλυτικό χρονοδιάγραμμα εκτέλεσης της σύμβασης και γ) το 9245/16.4.2019 έγγραφο του Δήμου ..., το οποίο περιλαμβάνει το άρθρο 9Α με τίτλο «Συγκρότηση, αρμοδιότητες και λειτουργία της Κοινής Επιτροπής Παρακολούθησης», στο οποίο ορίζονται αναλυτικά το όργανο παρακολούθησης της εφαρμογής της προγραμματικής σύμβασης, καθώς οι αρμοδιότητές του και το οποίο θα πρέπει να προστεθεί στην ελεγχόμενη προγραμματική σύμβαση.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η κρινόμενη αίτηση ανάκλησης και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση πρέπει να γίνουν δεκτές, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη Πράξη και να κριθεί ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος για έλεγχο νομιμότητας σχεδίου προγραμματικής σύμβασης μεταξύ του Δήμου ... και της εταιρείας «...», για την εκτέλεση του έργου «Κατασκευή παραλλαγών των εναέριων διασυνδετικών γραμμών μεταφοράς (Γ.Μ.) 400 KV ...».


ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.7/ΠΡΑΚΤ.13η/2017

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις ΙΙ και ΙΙΙ, εισηγούμαι ότι, κατά το πρώτο σκέλος της, η αμφιβολία της Αναπληρώτριας Επιτρόπου πρέπει να αρθεί υπέρ της άποψης ότι το επίμαχο χρηματικό ένταλμα, το οποίο φέρει «με εντολή δημάρχου» την υπογραφή του προϊσταμένου της λογιστικής υπηρεσίας, συνιστά νομίμως εκδοθέν τίτλο πληρωμής που υπόκειται στον προληπτικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, διότι, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της τελευταίας σχετικής απογραφής (βλ. την 2891/13/15.3.2013 απόφαση του Προέδρου της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, ΦΕΚ Β΄ 630), ο πληθυσμός του Δήμου … ανέρχεται σε 14.631 κατοίκους, η δε εντελλόμενη με αυτό δαπάνη δεν εξαιρείται από τον ως άνω έλεγχο και υπερβαίνει το όριο των 5.000,00 ευρώ με ΦΠΑ. Όσον αφορά, όμως, στο δεύτερο σκέλος της κρινόμενης αμφιβολίας, ανεξάρτητα από το ότι ο Σύνδεσμος Διαχείρισης Αποβλήτων Νομού … δε διαχειρίζεται τα λοιπά-πλην των αποβλήτων συσκευασίας-απόβλητα, αλλά απλώς τα συλλέγει και τα μεταφέρει (βλ. την από 21.4.2016 προγραμματική σύμβαση μεταξύ του Δήμου .. και του εν λόγω Συνδέσμου καθώς και την 23/2013 γνωμοδότηση του ΣΤ΄ Τμήματος του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους), εισηγούμαι ότι απαραδέκτως εισάγεται, διότι με αυτό δεν προσδιορίζονται με τρόπο σαφή και συγκεκριμένο τα ζητήματα για τα οποία προκαλούνται αμφιβολίες στην Αναπληρώτρια Επίτροπο ως προς την ερμηνεία των κρίσιμων διατάξεων που διέπουν την επίμαχη δαπάνη, αλλά αντιθέτως τίθεται στην ουσία ευθέως ερώτημα στο Κλιμάκιο για το αν πρέπει η δαπάνη αυτή να κριθεί νόμιμη και να θεωρηθεί ή όχι το επίμαχο χρηματικό ένταλμα. Συνεπώς το Κλιμάκιο δεν πρέπει να αποφανθεί επ’ αυτού και ο φάκελος της υπόθεσης πρέπει να επιστραφεί στην Αναπληρώτρια Επίτροπο, προκειμένου αυτή να διατυπώσει παραδεκτά τις αμφιβολίες της ή να διαφωνήσει σχετικά με τη θεώρηση του ως άνω  χρηματικού  εντάλματος,  τηρώντας την προβλεπόμενη από το άρθρο 32 παρ. 1 του ν. 4129/2013 διαδικασία.


ΕΣ/ΤΜ.6/298/2019

Εργασίες επισκευής χρωματισμών του Δικαστικού Μεγάρου..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙ της παρούσας, το Τμήμα κρίνει ότι η ελεγχόμενη προγραμματική σύμβαση μεταξύ του .... και της αιτούσας Περιφέρειας αποτελεί προγραμματική σύμβαση πολιτισμικής ανάπτυξη του άρθρου 100 παρ. 5 του ν. 3852/2010, για τη σύναψη της οποίας απαιτείται η συμμετοχή του Υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού. Και τούτο διότι αυτή αποσκοπεί στην εκτέλεση έργου με πολιτιστικό χαρακτήρα - όπως ρητώς χαρακτηρίζονται με την προαναφερόμενη διάταξη οι παρεμβάσεις επί διατηρητέων κτιρίων- και δη στην εκτέλεση εργασιών επισκευής και χρωματισμών επί του Δικαστικού Μεγάρου …, το οποίο έχει χαρακτηρισθεί διατηρητέο κτίριο με την οικ.22525/1525/4.4.1988 απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων. Εν προκειμένω όμως, η σύναψη της ελεγχόμενης προγραμματικής σύμβασης μεταξύ του .... και της αιτούσας Περιφέρειας …, χωρίς τη συμμετοχή, ως συμβαλλόμενου μέρους, του Υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού, δεν δύναται, κατά την κρίση του Τμήματος, να αποτελέσει λόγο διακωλυτικό της υπογραφής της. Και τούτο ειδικότερα διότι, ανεξαρτήτως του ότι ο βασικός δικαιολογητικός λόγος σύναψης αυτής αποτελεί, όπως αποδείχθηκε, η εξασφάλιση της χρηματοδότησης αυτής από την Περιφέρεια .... - καθώς το ... δεν διαθέτει τους απαραίτητους πόρους προκειμένου να εκτελέσει το έργο αυτό αυτοτελώς-, σε κάθε περίπτωση, η συνεργασία και συμμετοχή του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, στην εκτέλεση του έργου της προγραμματικής σύμβασης έχει εν τοις πράγμασι διασφαλισθεί, αφού η συνταχθείσα, κατά το έτος 2005, μελέτη για την εκτέλεση των περιγραφόμενων σε αυτήν εργασιών επί του ως άνω διατηρητέου κτιρίου, έχει εγκριθεί από την αρμόδια υπηρεσία του ίδιου Υπουργείου, ήτοι από την Διεύθυνση Προστασίας και Αναστήλωσης Νεωτέρων και Σύγχρονων Μνημείων, με την ΥΠΠΟ/ΔΑΝΣΜ/37693/1453/2005 απόφαση. Επιπλέον, στην τελευταία αυτή εγκριτική απόφαση προβλέπεται ρητώς ότι οι εργασίες που θα εκτελεστούν θα τελούν υπό την εποπτεία της αρμόδιας υπηρεσίας του Υπουργείου Πολιτισμού, η οποία θα είναι ενήμερη και για την έναρξη και εξέλιξη των εργασιών. Επισημαίνεται δε ρητώς ότι, η ως άνω υπηρεσία του Υπουργείου δύναται να παρέμβει και να διακόψει τις εργασίες, εάν αυτές παρεκκλίνουν της εγκεκριμένης μελέτης. Επομένως, το εν λόγω Υπουργείο τελεί σε γνώση των εργασιών, που πρόκειται να εκτελεσθούν επί του προαναφερόμενου διατηρητέου κτίσματος, στο πλαίσιο της ελεγχόμενης προγραμματικής σύμβασης και εν τοις πράγμασι πληρούται στην συγκεκριμένη περίπτωση, ο ειδικότερος σκοπός του νόμου που επιτάσσει τη συμμετοχή του ως άνω Υπουργείου κατά τη σύναψη προγραμματικών συμβάσεων πολιτιστικού χαρακτήρα, ο οποίος συνίσταται αφενός, στην τήρηση των σχετικών με την προστασία του πολιτιστικού περιβάλλοντος διατάξεων και αφετέρου στην ένταξη των σχετικών έργων στον ευρύτερο προγραμματισμό του Υπουργείου. Περαιτέρω, όσον αφορά την δεύτερη αιτίαση της Αναπληρώτριας Επίτροπου σύμφωνα με την οποία κωλύεται η σύναψη της επίμαχης προγραμματικής σύμβασης, δοθέντος ότι δεν προκύπτει από τα προσκομιζόμενα στοιχεία επικαιροποίηση της μελέτης του έργου, που συντάχθηκε πριν από 14 έτη, το Τμήμα κρίνει ότι αυτή προώρως προβάλλεται στο παρόν στάδιο, αφού το εν λόγω ζήτημα δεν συνάπτεται με τη νομιμότητα της ελεγχόμενης προγραμματικής σύμβασης αλλά της εκτελεστικής σύμβασης ανάθεσης δημοσίου έργου, η οποία πρόκειται να επακολουθήσει.Κατ΄ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει να γίνει δεκτή η υπό κρίση αίτηση, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη 11/2019 Πράξη της Αναπληρώτριας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Νομό …, το δε οικείο σχέδιο της υπό κρίση προγραμματικής σύμβασης πολιτισμικής ανάπτυξης να υπογραφεί.


ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.1/239/2019

Καταβολή αμοιβής  δικηγόρου :Με τα δεδομένα αυτά και ενόψει όσων έγιναν δεκτά στην προηγούμενη νομική σκέψη, το Κλιμάκιο κρίνει ότι οι προβληθέντες από τον Επίτροπο λόγοι διαφωνίας παρίστανται βάσιμοι. Ειδικότερα, η εντελλόμενη με το υπό έλεγχο χρηματικό ένταλμα δαπάνη δεν είναι νομίμως εκκαθαρισμένη, καθόσον – ανεξαρτήτως της πλήρους έλλειψης αιτιολογίας των αποφάσεων της Οικονομικής Επιτροπής για την ανάθεση των δικηγορικών υπηρεσιών στον φερόμενο ως δικαιούχο του εντάλματος – δεν υφίστανται έγκυρες συμβάσεις παροχής δικηγορικών υπηρεσιών, καθόσον δεν προηγήθηκε αιτιολογημένη κρίση του αποκλειστικώς αρμόδιου Δημοτικού Συμβουλίου σχετικά με τον προσδιορισμό των αμοιβών του φερομένου ως δικαιούχου δικηγόρου, η οποία να συνιστά το προϊόν διαβούλευσης των συμβαλλομένων μερών. Επί της παραδοχής αυτής ουδεμία επιρροή ασκεί η κατάθεση των από 25.5.2018 και 25.6.2018 πινάκων αμοιβών και εξόδων του φερόμενου ως δικαιούχου δικηγόρου, αφού τα έγγραφα αυτά, ακόμα και υπό την εκδοχή ότι συνιστούν έγγραφες προτάσεις κατατέθηκαν μετά την παροχή των επίμαχων νομικών υπηρεσιών, καθώς και ενώπιον της οικονομικής υπηρεσίας του Δήμου για την εκκαθάριση και ενταλματοποίηση της οικείας δαπάνης. Για τον ίδιο δε ακριβώς λόγο, της εκ των υστέρων σύνταξης αυτών, δεν είναι ληπτέα υπόψη και τα προσκομισθέντα ιδιωτικά συμφωνητικά μεταξύ του Δημάρχου και του ανωτέρω δικηγόρου. Επισημαίνεται ότι, ενόψει όσων ανωτέρω (στην σκέψη ΙΙ.1.Β της παρούσας) έγιναν δεκτά, η πρόβλεψη του Κώδικα Δικηγόρων ότι στην περίπτωση που δεν προκύπτει η ύπαρξη έγκυρης έγγραφης συμφωνίας περί αμοιβής για την παροχή δικηγορικών υπηρεσιών, ισχύουν οι οριζόμενες νόμιμες αμοιβές, έχει την έννοια ότι οι οριζόμενες νόμιμες αμοιβές ισχύουν όταν η αμοιβή για την παροχή δικηγορικών υπηρεσιών έχει εγκριθεί από το διοικητικό όργανο, αλλά η σχετική απόφαση και η σε εκτέλεση αυτής συμφωνία είναι νομικώς πλημμελής για άλλον λόγο και όχι στην περίπτωση που το στάδιο της διαπραγμάτευσης της αμοιβής απέβη ατελέσφορο, δηλαδή δεν προέκυψε συμφωνία των αντισυμβαλλόμενων ως προς το ουσιώδες στοιχείο της αμοιβής με την τήρηση της προσήκουσας διοικητικής διαδικασίας. Πέραν τούτων, η εντελλόμενη δαπάνη είναι και μη κανονική, καθόσον οι σχετικές αποφάσεις ανάληψης υποχρέωσης λήφθηκαν σε χρονικό σημείο (30.7.2018) μεταγενέστερο της παροχής των επίμαχων νομικών υπηρεσιών, κατά τους μήνες Οκτώβριο 2017 και Απρίλιο 2018, αντιστοίχως, ενώ, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, στην υπό στοιχείο ΙΙ.2 νομική σκέψη, η απόφαση αυτή έπρεπε να προηγείται χρονικά οποιασδήποτε σχετικής με την εν λόγω δαπάνη διοικητικής πράξης ή υλικής ενέργειας, δεδομένου ότι με αυτόν τον τρόπο επιτυγχάνεται ο σκοπός του νόμου που συνίσταται στην, εκ των προτέρων, δέσμευση των αναγκαίων πιστώσεων και στην αποτροπή της διενέργειας δαπανών καθ’ υπέρβαση αυτών.


ΕλΣυν.Κλ.Τμ.7/49/2016

ΜΕΛΕΤΕΣ:Με δεδομένα τα ανωτέρω και σε συνδυασμό με όσα έγιναν δεκτά στη μείζονα σκέψη της παρούσας κρίνεται ότι, παρά το γεγονός ότι η εκτελεστότητα της 511/2013 διαταγής πληρωμής δεν έχει ανασταλεί, δεν συντρέχει εισέτι υποχρέωση συμμόρφωσης του Δήμου ... προς έκδοση τίτλου πληρωμής για την καταβολή του ποσού των 5.005,17 ευρώ, αφού εκκρεμούσης της εφέσεως κατά της 101/2014 απόφασης του Ειρηνοδικείου … η ως άνω διαταγή πληρωμής δεν έχει καταστεί τελεσίδικη. Συνεπώς, η 101/2014 διαταγή πληρωμής του Ειρηνοδικείου … δεν συνιστά νόμιμη αιτία έκδοσης του 46, οικονομικού έτους 2015, χρηματικού εντάλματος πληρωμής του Δήμου ... και για το λόγο αυτό το ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.