Η 15νθήμερη προθεσμία για την άσκηση αιτήσεως ανακλήσεως κατά πράξεως του Κλιμακίου που διενήργησε προσυμβατικό έλεγχο σε πρώτο βαθμό, είναι αποκλειστική, άρχεται δε για όλους τους νομιμοποιούμενους, ως έχοντες σπουδαίο έννομο συμφέρον, στην άσκηση αυτής, πλήν του Γενικού Επιτρόπου της Επικρατείας, από την κοινοποίηση της σχετικής πράξεως στον οικείο φορέα (Αναθέτουσα Αρχή).

Προγραμματική σύμβαση-αίτηση αναθεώρησης-απαράδεκτο:Ήδη με την κρινόμενη αίτηση ο Δήμος … ισχυρίζεται ότι έκτακτα πραγματικά περιστατικά και λόγοι ανωτέρας βίας τον παρεμπόδισαν να προβεί στην κατάθεση της αιτήσεως ανακλήσεως εντός της δεκαπενθήμερης προθεσμίας, παρά την καταβολή εκ μέρους του της οφειλόμενης προσοχής και επιμέλειας, δεδομένου ότι ο αρμόδιος για την κατάθεση της αιτήσεως αυτής υπάλληλος του Δήμου ασθένησε αιφνιδίως κατά το κρίσιμο χρονικό διάστημα, όπως αποδεικνύεται από τα προσκομιζόμενα ενώπιον του Δικαστηρίου στοιχεία (βλ. σχετικά: α) το από 30.10.2013 έγγραφο της Προϊσταμένης της Διεύθυνσης Κτηριακών Έργων της Γενικής Διεύθυνσης Ποιότητας Ζωής του Δήμου …, στο οποίο αναφέρεται ότι επιφορτισμένος με την κατάθεση της αιτήσεως ανακλήσεως υπάλληλος ήταν ο μηχανικός της Διεύθυνσης Κτηριακών Έργων …., β) την από 31.10.2013 βεβαίωση του Διευθυντή Ανθρώπινου Δυναμικού του Δήμου περί απουσίας του εν λόγω υπαλλήλου από την υπηρεσία με αναρρωτική άδεια κατά το διάστημα από 20.8.2013 έως 21.8.2013 και γ) το σχετικό από 20.8.2013 ιατρικό πιστοποιητικό του χειρούργου οδοντιάτρου ….). Ο ως άνω ισχυρισμός πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος, καθόσον δεν έλαβε χώρα στην εν λόγω Υπηρεσία ασυνήθιστο και απρόβλεπτο γεγονός που είχε ως συνέπεια να καταστήσει αδύνατη τη λειτουργία της κατά το κρίσιμο χρονικό διάστημα, η απουσία δε υπαλλήλου, λόγω ασθένειας, από την Υπηρεσία, γεγονός πολύ σύνηθες, δε δικαιολογεί την επίκληση εκ μέρους της συνδρομής λόγου ανωτέρας βίας που παρακωλύει την εμπρόθεσμη άσκηση ενδίκων βοηθημάτων και μέσων ενώπιον των αρμόδιων δικαστηρίων. Τούτο, διότι σε κάθε περίπτωση η Υπηρεσία υπέχει υποχρέωση προς αναπλήρωση των μη δυνάμεων να ασκήσουν, για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα και για οιονδήποτε λόγο απουσίας ή κωλύματος, τα καθήκοντά τους υπαλλήλων, στο πλαίσιο της εύρυθμης λειτουργίας της και προς αποτροπή των επερχομένων εις βάρος της δυσμενών δικονομικών αποτελεσμάτων. Ως εκ τούτου, ορθώς κρίθηκε με την προσβαλλόμενη απόφαση ότι η αίτηση ανακλήσεως ήταν απορριπτέα ως εκπροθέσμως ασκηθείσα, ενώ αβασίμως προβάλλεται ενώπιον του παρόντος Τμήματος ο πρόσθετος ισχυρισμός ότι η αίτηση αυτή κατατέθηκε εντός των νομίμων προθεσμιών, λόγω αναστολής των προθεσμιών άσκησης των πάσης φύσεως ενδίκων μέσων και βοηθημάτων ενώπιον του Ελεγκτικού Συνεδρίου κατά τη διάρκεια των δικαστικών διακοπών, συνεπώς, έπρεπε να εξετασθεί από το VI Τμήμα ως προς την ουσιαστική της βασιμότητα, καθόσον, σύμφωνα με όσα έχουν προεκτεθεί, η αναστολή αυτή δεν ισχύει για την προθεσμία άσκησης του ενδίκου μέσου της αιτήσεως ανακλήσεως κατά πράξεων του Κλιμακίου ενώπιον του αρμοδίου για τον προσυμβατικό έλεγχο VI Τμήματος. Κατόπιν τούτων, οι αιτήσεις αναθεωρήσεως α) του Δήμου … και β) της ανώνυμης αναπτυξιακής εταιρείας με την επωνυμία «…» πρέπει να απορριφθούν ως αβάσιμες. Ακολούθως, πρέπει να διαταχθεί η κατάπτωση του καταβληθέντος από την «…» παραβόλου υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου.

ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ:Στην προκειμένη περίπτωση η προσβαλλόμενη πράξη κοινοποιήθηκε στον φορέα με τηλεομοιοτυπία (φάξ) στις 20.11.2017 ημέρα Δευτέρα (βλ. σχετικά την από 20.11.2017 βεβαίωση παραλαβής της Μαρίνας Πέτρου Γραμματέα του Ζ΄ Κλιμακίου αριθμ. πρωτ. ΤΑΙΠΕΔ  33194/20.11.2017). Ως εκ τούτου, η δεκαπενθήμερη προθεσμία για την άσκηση αιτήσεως ανακλήσεως άρχισε στις 21.11.2017 ημέρα Τρίτη και συμπληρώθηκε στις 5.12.2017, ημέρα Τρίτη εργάσιμη και μη εξαιρετέα εκ του νόμου. Επομένως, η υπό κρίση αίτηση για την ανάκληση της ως άνω Πράξεως, που κατατέθηκε στη Γραμματεία του Γραφείου Καταθέσεων και Πρωτοκόλλου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στις 13.12.2017, ήτοι μετά από την πάροδο της δεκαπενθήμερης προθεσμίας, η οποία, κατά τα ανωτέρω, άρχισε από την επομένη της κοινοποίησης της προσβαλλόμενης πράξης στον φορέα έχει ασκηθεί εκπροθέσμως.

Εξόφληση του 4ου λογαριασμού της κύριας σύμβασης, καθώς και της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «Βελτίωση αθλητικών εγκαταστάσεων γηπέδου Δ.Δ. ......».(...)Ο  ν. 4129/2013 (ΦΕΚ Α΄, 52), ορίζει στο άρθρο 32 ότι: «1. …6. Αιτήσεις ανάκλησης των πράξεων ή πρακτικών των Κλιμακίων σε περίπτωση πλάνης περί τα πράγματα ή το νόμο υποβάλλονται στη γραμματεία του αρμόδιου Τμήματος από αυτόν που έχει έννομο συμφέρον μέσα σε προθεσμία τριάντα ημερών από την κοινοποίηση της πράξης ή του πρακτικού του Κλιμακίου στον οικείο φορέα. Τις αιτήσεις ανάκλησης εξετάζει το αρμόδιο Τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου, αποφαινόμενο σε συμβούλιο. Δεύτερη αίτηση ανάκλησης κατά της ίδιας πράξης δεν επιτρέπεται.».
Με τις διατάξεις αυτές  θεσπίζεται ειδική και  ταχεία διαδικασία ανακλήσεως των πράξεων που εκδίδονται  κατά τη διαδικασία της παραγράφου 1 του ίδιου άρθρου,  από τα αρμόδια Κλιμάκια του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο πλαίσιο άσκησης του προληπτικού ελέγχου των δαπανών. Ειδικότερα, η προθεσμία για την υποβολή της αιτήσεως ανακλήσεως  ρυθμίζεται αποκλειστικώς από τις ως άνω ειδικές διατάξεις και, ως εκ τούτου, δεν είναι εφαρμοστέα επί της προθεσμίας αυτής η γενική διάταξη του άρθρου 11 του Κώδικα περί δικών του Δημοσίου (κωδ. δ/γμα από 26.6. – 10.7. 1944, ΦΕΚ Α΄ 139, όπως έχει αντικατασταθεί με το άρθρο 12 του ν. 3514/2006, ΦΕΚ Α΄ 266), περί αναστολής των προθεσμιών άσκησης ενδίκων μέσων και βοηθημάτων κατά τη διάρκεια των δικαστικών διακοπών, ήτοι από 1ης Ιουλίου έως 15ης Σεπτεμβρίου κάθε έτους, η οποία εφαρμόζεται, κατά το άρθρο 22 παρ. 4 του ν. 1868/1989  (φ. Α΄ 230), στις λοιπές υποθέσεις δικαιοδοτικής αρμοδιότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Τούτο συνάγεται από τη γραμματική ερμηνεία της προεκτεθείσας διατάξεως της παρ. 6 του άρθρου 32 του ν. 4129/2013 και συνάδει με τον επιδιωκόμενο από το νομοθέτη σκοπό  (όπως συνάγεται και από την εισηγητική έκθεση του νόμου) της ταχείας  ολοκλήρωσης του προληπτικού ελέγχου, ούτως ώστε να μην παρεμποδίζεται η δημοσιονομική δραστηριότητα των διοικητικών οργάνων (Ολ. Πρακτ. της   4ης  Γεν. Συν. της  20.2.2013, πρβλ και 3433, 3432, 2762/2011 απόφ. Τμ. Μείζονος – Επταμελούς Σύνθεσης).   Επομένως, αίτηση ανακλήσεως που ασκείται, από οποιονδήποτε έχει σπουδαίο έννομο συμφέρον, μετά την πάροδο της αποκλειστικής, κατά τα παραπάνω, προθεσμίας των τριάντα ημερών από την κοινοποίηση της   πράξης του Κλιμακίου στον οικείο φορέα, είναι εκπρόθεσμη και για το λόγο αυτό, που ερευνάται αυτεπαγγέλτως από το Τμήμα, απορριπτέα  ως απαράδεκτη. 

Επιδιώκεται η ανάκληση της 9/2019 Πράξης του Αναπληρωτή Επιτρόπου της  Υπηρεσίας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο  νομό .....:Στην προκειμένη περίπτωση κατατέθηκε στη Γραμματεία του Γραφείου Καταθέσεων και Πρωτοκόλλου του Ελεγκτικού Συνεδρίου το 632/4.3.2019 έγγραφο του Δημάρχου .... με το ακόλουθο περιεχόμενο: « ΘΕΜΑ: Εμπρόθεσμη υποβολή αίτησης ανάκλησης  κατά της πράξης 9/2019 της υπηρεσίας Επιτρόπου νομού Δωδεκανήσου.   Σας διαβιβάζουμε την απόφαση 35/2019  με ΑΔΑ 6ΧΝ7ΩΗΠ-ΖΕ6 περί εμπρόθεσμης αίτησης ανάκλησης στο VI Τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου κατά της πράξης 9/2019 της υπηρεσίας Επιτρόπου στο νομό Δωδεκανήσου». Η κατά τα ανωτέρω διαβιβαζόμενη  απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου περιέχει λόγους ανάκλησης της προσβαλλομένης πράξης. Η προσβαλλόμενη πράξη κοινοποιήθηκε αρμοδίως στον φορέα (Δήμος ....)  στις 15.2.2019  (βλ. σχετικά το  477/19.2.2019 αποδεικτικό επίδοσης πράξης του υπαλλήλου του Ελεγκτικού Συνεδρίου Μιχαήλ Δρακιού). Ως εκ τούτου, η δεκαπενθήμερη προθεσμία για την άσκηση αιτήσεως ανακλήσεως άρχισε  την επομένη στις 16.2.2019 ημέρα Σάββατο και συμπληρώθηκε στις 2.3.2019 και επειδή ήταν ημέρα Σάββατο, μετατέθηκε η συμπλήρωσή της για την 4.3.2019 ημέρα Δευτέρα, εργάσιμη και μη εξαιρετέα εκ του νόμου. Επομένως, το κρινόμενο έγγραφο καθ΄ ερμηνεία του συνιστά δικόγραφο αίτησης ανάκλησης, δεδομένου ότι κατατέθηκε στη Γραμματεία του Γραφείου Καταθέσεων και Πρωτοκόλλου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στις 6.3.2019, ήτοι μετά από την πάροδο της δεκαπενθήμερης προθεσμίας, η οποία, κατά τα ανωτέρω, άρχισε από την επομένη της κοινοποίησης της προσβαλλόμενης πράξης στον φορέα, έχει ασκηθεί εκπροθέσμως και πρέπει να απορριφθεί . Απορρίπτει την κατά το σκεπτικό αίτηση ανάκλησης του Δήμου…….ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ-ΕΠΤΑΜ.ΣΥΝΘ/1032/2019

Δυνατότητα εξετάσεως αιτήματος ανακλήσεως παραιτήσεως πολιτικής υπαλλήλου. Νομιμότητα ή μη των προβαλλόμενων λόγων, ως λόγων ανακλήσεως των σχετικών διοικητικών πράξεων λύσεως της υπαλληλικής σχέσεως και επαναφορά της αιτούσας στην ενεργό υπηρεσία.(..)Κατάσταση :  Αποδεκτή 
α) Εφ’ όσον διακριβωθεί με αναμφισβήτητο τρόπο από την αρμόδια για την ανάκληση υπηρεσία, ότι η αιτούσα δεν είχε συνείδηση των πραττομένων κατά τον χρόνο υποβολής της αιτήσεως παραιτήσεως και ένα μήνα πριν από την υποβολή της αιτήσεως ανακλήσεως, η Διοίκηση δύναται να ανακαλέσει την περί αποδοχής της παραιτήσεως πράξη της. β) Εφ’ όσον η ίδια υπηρεσία είναι απόλυτα πεπεισμένη ότι οι προβαλλόμενοι, από την αιτούσα την ανάκληση της παραιτήσεώς της λόγοι (ότι η υγεία της είναι σοβαρά βεβαρημένη – βαρύτατη καρδιακή νόσος, γεγονότα που εκ των υστέρων αποδείχθηκαν αναληθή) είναι υπαρκτοί και ότι συνιστούν πράγματι, τους λόγους υποβολής της παρά πάνω αιτήσεως παραιτήσεως, δύναται να ανακαλέσει τις σχετικές με την λύση της υπαλληλικής σχέσεως πράξεις. Κρίση περί ευλόγου χρόνου.

Ανάκληση αποδοχής παραιτήσεως υπαλλήλου.(..)Κατάσταση :  Εκκρεμεί αποδοχή 
Η πλάνη παραιτηθέντος υπαλλήλου σχετικά με τον υπολογισμό της συντάξεώς του, ενόψει του ποσού της διαφοράς της συντάξεως (μικρότερη κατά 1/35), δεν είναι ουσιώδης και επομένως δεν είναι δυνατή η ανάκληση της παραιτήσεώς του μετά την πάροδο της προς τούτο νόμιμης προθεσμίας. Επίσης το χρονικό διάστημα, των 4 ½ ετών, από της παραιτήσεώς του μέχρι της αιτήσεως ανακλήσεως αυτής ή των 4 περίπου ετών από του χρόνου, κατά τον οποίο πληροφορήθηκε από το Γ.Λ.Κ. το ύψος της συντάξεως, που δικαιούται, μέχρι της υποβολής αιτήσεως ανακλήσεως της παραιτήσεώς του, δεν μπορεί να θεωρηθεί εύλογο.

Παροχή υπηρεσιών καθαρισμού-αίτηση αναθεώρησης-εκπρόθεσμο:Αιτημα για αναθεώρηση της 2755/2011 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.(...) Στην υπό κρίση υπόθεση από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτει ότι η 195/2011 πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, κοινοποιήθηκε στο αιτούν Νοσοκομείο με τηλεομοιοτυπία (fax) στις 8 Αυγούστου 2011 (βλ. το από 8.8.2011 αποδεικτικό επιτυχούς αποστολής – παραλαβής fax, που τηρείται στο αρχείο της Γραμματείας του Τμήματος) και έλαβε αριθμό πρωτοκόλλου εισερχομένων του Νοσοκομείου 30806/8.8.2011. Το αιτούν Νοσοκομείο κατέθεσε αίτηση ανακλήσεως κατά της πράξης αυτής στη γραμματεία του VI Τμήματος στις 14.9.2011 (Α.Β.Δ. 214/2011), ήτοι μετά από την πάροδο της αποκλειστικής δεκαπενθήμερης προθεσμίας, η οποία, στην προκειμένη περίπτωση, άρχισε την επομένη της κοινοποίησης της εν λόγω πράξης στην αναθέτουσα αρχή, ήτοι στις 9.8.2011 και συμπληρώθηκε δεκαπέντε (15) ημέρες μετά, ήτοι στις 23.8.2011, ημέρα Τρίτη. Επομένως, ορθώς κρίθηκε με την προσβαλλόμενη απόφαση ότι η αίτηση ανακλήσεως ήταν απορριπτέα ως εκπροθέσμως ασκηθείσα, ενώ αβασίμως, προβάλλεται ενώπιον του παρόντος Τμήματος ο ισχυρισμός ότι η αίτηση αυτή κατατέθηκε εντός των νομίμων προθεσμιών λόγω αναστολής των προθεσμιών άσκησης των πάσης φύσεως ενδίκων μέσων και βοηθημάτων ενώπιον του Ελεγκτικού Συνεδρίου κατά τη διάρκεια των δικαστικών διακοπών και συνεπώς έπρεπε να εξετασθεί από το VI Τμήμα ως προς την ουσιαστική της βασιμότητα, καθόσον, σύμφωνα με όσα έχουν προεκτεθεί, η αναστολή αυτή δεν ισχύει για την προθεσμία άσκησης του ενδίκου μέσου της αιτήσεως ανακλήσεως κατά πράξεων του Κλιμακίου ενώπιον του αρμοδίου για τον προσυμβατικό έλεγχο VI Τμήματος. Κατόπιν τούτων, η αίτηση αναθεωρήσεως του Γενικού Νοσοκομείου … «…» ως και η υπέρ αυτού ασκηθείσα παρέμβαση της εταιρείας «.....» πρέπει να απορριφθούν.

ΑΕΙ. Διαδικασία εκλογής μελών ΔΕΠ. Αναστολή προθεσμίας υποβολής δικαιολογητικών υποψηφίου λόγω ανωτέρας βίας.(..)Κατάσταση :  Εκκρεμεί αποδοχή 
Στην διαδικασία εκλογής μελών ΔΕΠ και συγκεκριμένα στην αποκλειστική προθεσμία των δύο μηνών που πρέπει να υποβληθεί ο τίτλος σπουδών από τον υποψήφιο, σε περίπτωση συνδρομής γεγονότων ανωτέρας βίας κατά την διάρκεια που «τρέχει» η αποκλειστική προθεσμία των δύο μηνών, επέρχεται αναστολή της προθεσμίας που «τρέχει» σε βάρος του υποψηφίου και παράτασή της για όσο χρονικό διάστημα διήρκεσε το γεγονός της ανωτέρας βίας ώστε τελικά η υποβολή του τίτλου σπουδών να γίνει εμπρόθεσμα.

Αντικατάσταση δικτύου ύδρευσης...ζητείται η αναθεώρηση της 1295/2019 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου ...Ωστόσο, στην προκειμένη περίπτωση, η κατά δύο μόλις ημέρες εκπρόθεσμη άσκηση της αίτησης ανάκλησης οφείλεται, όπως βάσιμα προβάλλεται με την ένδικη αίτηση αναθεώρησης, σε συγγνωστή πλάνη των οργάνων του αιτούντος Δήμου ως προς την έννοια των διατάξεων που διέπουν την προθεσμία άσκησή της, καθόσον πεπλανημένως, πλην συγγνωστώς, υπέλαβαν ότι η δεκαπενθήμερη προθεσμία αναφέρεται σε εργάσιμες ημέρες. Συνεπώς, το VI Τμήμα, που έκρινε αντιθέτως, υπέπεσε στην πλημμέλεια της πλάνης περί τα πράγματα και κατέστησε αναθεωρητέα την απόφασή του (πρβλ. Ε.Σ. Αποφ. Τμ. Μείζ. - Επταμ. Σύνθ. 1032/2019, 1836, 747/2018). Κατά την μειοψηφούσα όμως γνώμη του Συμβούλου Γεωργίου Βοΐλη, κατά πάγια και κοινώς αποδεκτή από όλα τα δικαστήρια γενική αρχή του δικαίου, εκπρόθεσμη άσκηση οποιουδήποτε ενδίκου μέσου ή βοηθήματος, όπως εν προκειμένω της ως άνω αιτήσεως ανακλήσεως, δικαιολογείται και παραδεκτώς γίνεται δεκτό για το λόγο αυτό μόνον αν συνέτρεξαν λόγοι ανωτέρας βίας οι οποίοι κατέστησαν αδύνατη την εμπρόθεσμη άσκησή του. Στην κρινόμενη υπόθεση δεν γίνεται επίκληση ούτε απόδειξη τέτοιων λόγων που να εμπόδισαν την εμπρόθεσμη άσκηση της επίμαχης αιτήσεως ανακλήσεως και κατά συνέπεια το Τμήμα με την προσβαλλόμενη πράξη του ορθώς έκρινε απορρίπτοντας ως απαράδεκτη την εν λόγω αίτηση ανακλήσεως αφού αυτή ασκήθηκε, κατά τα προαναφερόμενα, μετά την παρέλευση της νόμιμης δεκαπενθήμερης προθεσμίας. Η γνώμη όμως αυτή δεν κράτησε.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η υπό κρίση αίτηση αναθεώρησης του Δήμου ... πρέπει να γίνει δεκτή, να αναθεωρηθεί η 1295/2019 απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου και να αναπεμφθεί στο ως άνω Τμήμα προς ουσιαστική κρίση επ’ αυτής. Αναθεωρεί την 1295/2019 απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.