ΕΣ/ΤΜ.6/342/2019
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Έλλειμμα διαχείρισης...ζητείται η ακύρωση της 59/2016 Πράξης του Β΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Η εν λόγω νομιμοποιητική των επίμαχων δαπανών του ως άνω Νομικού Προσώπου Ιδιωτικού Δικαίου διάταξη, η οποία δεν διαφέρει κατά περιεχόμενο από άλλες αντίστοιχες που έχουν κριθεί στο παρελθόν από το Δικαστήριο τούτο ως μη αντικείμενες σε συνταγματικές διατάξεις (άρθρα 26 ν. 3274/2004 και 29 παρ. 8 ν. 3448/2006 και Ε.Σ. Ολ. 1573/2008, 1719/2010, 1747/2010 κ.α.), δεν προσκρούει στο άρθρο 98 του Συντάγματος περί Ελεγκτικού Συνεδρίου ούτε σε κάποια άλλη συνταγματική διάταξη, καθόσον σε καμία περίπτωση δεν θίγει ούτε περιορίζει τον κατασταλτικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, ο οποίος ασκείται με βάση το εκάστοτε ισχύον νομοθετικό πλαίσιο διενεργείας δημοσίων δαπανών, το οποίο μπορεί να έχει θεσπισθεί ακόμη και αναδρομικά μετά την διενέργεια των δαπανών, αφού ο νομοθέτης δεν κωλύεται να μεταβάλει αναδρομικά τους όρους νομιμότητας των δαπανών ακόμη και συγκεκριμένης διαχείρισης, οι δε τιθέμενες, όπως εν προκειμένω, προϋποθέσεις, που εξαρτούν τη νομιμοποίηση των δαπανών, από την σύμφωνη με τους σκοπούς της διαχείρισης εκτέλεση έργων, προμηθειών και υπηρεσιών καθώς και από την βεβαίωση πραγματικής εκτέλεσης των εργασιών αυτών, διασφαλίζουν τα όρια της νομιμοποίησης, ήτοι ότι οι διατάξεις αυτές δεν θα οδηγήσουν στην απαλλαγή από τη δημοσιονομική ευθύνη, διαχειριστές υπολόγους με ποινικώς ύποπτη δράση. Η άποψη αυτή ενισχύεται και από την δυνατότητα του νομοθέτη, η οποία δεν έχει αμφισβητηθεί μέχρι σήμερα ως προς την συνταγματικότητά της από τα δικαστήρια, με νομοθετικές ρυθμίσεις και παρεμβάσεις να μειώνει ή ακόμη πολλές φορές και να εξαφανίζει καταλογισμούς και πρόστιμα για παραβάσεις της δημοσιολογιστικής, φορολογικής, τελωνειακής κ.α. νομοθεσίας πράγμα που σημαίνει ότι εφόσον επιτρέπεται το μείζον λογικό, εύλογο και προ πάντων σύμφωνο με το Σύνταγμα είναι και το έλασσον, όπως συμβαίνει εν προκειμένω, με την αναδρομική νομοθετική ρύθμιση και θέσπιση προϋποθέσεων νομιμότητας ήδη διενεργηθεισών δημοσίων δαπανών συγκεκριμένης διαχείρισης. Κατά συνέπεια, η προσβαλλόμενη πράξη του Β΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου εκδοθείσα κατά παράβαση της διάταξης του άρθρου 45 του ν. 4301/2014 που νομιμοποίησε στο σύνολό τους τις επίμαχες δαπάνες είναι μη νόμιμη και για το λόγο αυτό ακυρωτέα, η δε κρινόμενη έφεση, παρελκούσης ως αλυσιτελούς της έρευνας των λοιπών λόγων αυτής, πρέπει, με αυτή την νομική βάση και αιτιολογία, να γίνει δεκτή και να εξαφανισθεί η προσβαλλόμενη πράξη του Β΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου καθό μέρος αφορά τον εκκαλούντα. Πλην όμως η γνώμη αυτή δεν κράτησε.Ακυρώνει, ως προς τον εκκαλούντα την 59/2016 Πράξη του Β΄ Κλιμακίου
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΤΜ.6/315/2019
Έλλειμμα διαχείρισης νομικού προσώπου...Η εν λόγω νομιμοποιητική των επίμαχων δαπανών του ως άνω Νομικού Προσώπου Ιδιωτικού Δικαίου διάταξη, η οποία δεν διαφέρει κατά περιεχόμενο από άλλες αντίστοιχες που έχουν κριθεί στο παρελθόν από το Δικαστήριο τούτο ως μη αντικείμενες σε συνταγματικές διατάξεις (άρθρα 26 ν. 3274/2004 και 29 παρ. 8 ν. 3448/2006 και Ε.Σ. Ολ. 1573/2008, 1719/2010, 1747/2010 κ.α.), δεν προσκρούει στο άρθρο 98 του Συντάγματος περί Ελεγκτικού Συνεδρίου ούτε σε κάποια άλλη συνταγματική διάταξη, καθόσον σε καμία περίπτωση δεν θίγει ούτε περιορίζει τον κατασταλτικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, ο οποίος ασκείται με βάση το εκάστοτε ισχύον νομοθετικό πλαίσιο διενεργείας δημοσίων δαπανών, το οποίο μπορεί να έχει θεσπισθεί ακόμη και αναδρομικά μετά την διενέργεια των δαπανών, αφού ο νομοθέτης δεν κωλύεται να μεταβάλει αναδρομικά τους όρους νομιμότητας των δαπανών ακόμη και συγκεκριμένης διαχείρισης, οι δε τιθέμενες, όπως εν προκειμένω, προϋποθέσεις, που εξαρτούν τη νομιμοποίηση των δαπανών, από την σύμφωνη με τους σκοπούς της διαχείρισης εκτέλεση έργων, προμηθειών και υπηρεσιών καθώς και από την βεβαίωση πραγματικής εκτέλεσης των εργασιών αυτών, διασφαλίζουν τα όρια της νομιμοποίησης, ήτοι ότι οι διατάξεις αυτές δεν θα οδηγήσουν στην απαλλαγή από τη δημοσιονομική ευθύνη, διαχειριστές υπολόγους με ποινικώς ύποπτη δράση. Η άποψη αυτή ενισχύεται και από την δυνατότητα του νομοθέτη, η οποία δεν έχει αμφισβητηθεί μέχρι σήμερα ως προς την συνταγματικότητά της από τα δικαστήρια, με νομοθετικές ρυθμίσεις και παρεμβάσεις να μειώνει ή ακόμη πολλές φορές και να εξαφανίζει καταλογισμούς και πρόστιμα για παραβάσεις της δημοσιολογιστικής, φορολογικής, τελωνειακής κ.α. νομοθεσίας πράγμα που σημαίνει ότι εφόσον επιτρέπεται το μείζον λογικό, εύλογο και προ πάντων σύμφωνο με το Σύνταγμα είναι και το έλασσον, όπως συμβαίνει εν προκειμένω, με την αναδρομική νομοθετική ρύθμιση και θέσπιση προϋποθέσεων νομιμότητας ήδη διενεργηθεισών δημοσίων δαπανών συγκεκριμένης διαχείρισης. Κατά συνέπεια, η προσβαλλόμενη πράξη του Β΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου εκδοθείσα κατά παράβαση της διάταξης του άρθρου 45 του ν. 4301/2014 που νομιμοποίησε στο σύνολό τους τις επίμαχες δαπάνες είναι μη νόμιμη και για το λόγο αυτό ακυρωτέα, η δε κρινόμενη έφεση, παρελκούσης ως αλυσιτελούς της έρευνας των λοιπών λόγων αυτής, πρέπει, με αυτή την νομική βάση και αιτιολογία, να γίνει δεκτή και να εξαφανισθεί η προσβαλλόμενη πράξη του Β΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου καθό μέρος αφορά τον εκκαλούντα. Πλην όμως η γνώμη αυτή δεν κράτησε. Κατ΄ ακολουθίαν των ανωτέρω, η κρινόμενη έφεση πρέπει να γίνει δεκτή και να ακυρωθεί η προσβαλλόμενη πράξη. Ακολούθως, μετά την αποδοχή της έφεσης, πρέπει να διαταχθεί η επιστροφή στον εκκαλούντα του παραβόλου που κατέθεσε για την άσκηση της έφεσης (άρθρο 73 παρ.4 του Κώδικα Νόμων για το Ελεγκτικό Συνέδριο) και εκτιμωμένων των περιστάσεων, να απαλλαγεί ο εφεσίβλητος από την καταβολή της δικαστικής δαπάνης του εκκαλούντος (βλ. άρθρο 275 παρ. 1 του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας, σε συνδυασμό με το άρθρο 123 του π.δ/τος 1225/1981, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 12 παρ. 2 του ν. 3472/2006).
ΕΣ/ΤΜΗΜΑ ΔΕΥΤΕΡΟ/775/2025
Η απόφαση αφορά την έφεση κατά της 4/2020 πράξης του Β΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία καταλογίστηκε στον εκκαλούντα το ποσό των 4.930,30 ευρώ για την αποκατάσταση ελλείμματος που διαπιστώθηκε στη διαχείριση του Δήμου Αρχαίας Ολυμπίας κατά το οικονομικό έτος 2000. Το Δευτερο Τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου δέχθηκε τον λόγο έφεσης περί παραγραφής. Το Δικαστήριο έκρινε ότι η αξίωση του Δήμου για αναπλήρωση του διαχειριστικού ελλείμματος του έτους 2000 είχε υποπέσει στη δεκαετή παραγραφή του άρθρου 39 του ν.4509/2017, καθώς το Φύλλο Μεταβολών και Ελλείψεων συντάχθηκε μετά την πάροδο δέκα ετών από τη δημιουργία του ελλείμματος. Κατόπιν αυτού, η έφεση έγινε δεκτή, η καταλογιστική πράξη ακυρώθηκε ως προς τον εκκαλούντα και διατάχθηκε η απόδοση του καταβληθέντος παραβόλου.
ΕΣ.ΚΛΙΜΑΚΙΟ Ε/264/2025
Η Πράξη 264/2025 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας του σχεδίου σύμβασης για το έργο της Περιφέρειας Θεσσαλίας «Βελτίωση οδού Βραγκιανά – Ρόγκια – όρια νομού προς νομό Ευρυτανίας (προς Κέδρα)» με συμβατικό τίμημα 3.565.115,41 ευρώ. Το Κλιμάκιο διαπίστωσε ότι δεν έχει εξασφαλιστεί βέβαιη χρηματοδότηση για την εκτέλεση του έργου. Συγκεκριμένα, η απόφαση ένταξης στο ΠΔΕ προβλέπει μηδενική κατανομή πιστώσεων και απαγορεύει τη νομική δέσμευση, ενώ η ένταξη σε συγχρηματοδοτούμενο πρόγραμμα του ΕΣΠΑ 2021-2027 δεν έχει ακόμη συντελεστεί. Βάσει της αρχής της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης, το Κλιμάκιο αναβάλλει την έκδοση οριστικής κρίσης και ζητεί τη συμπλήρωση του φακέλου προκειμένου να προσκομιστούν στοιχεία που να αποδεικνύουν τη δέσμευση πίστωσης και την εξασφάλιση χρηματοδότησης.
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1851/2022
Προμήθεια συστήματος διαχείρισης πεζοδρόμων:ζητείται η ανάκληση της 411/2022 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου(...)Κατ΄ακολουθία του συνόλου των ανωτέρω σκέψεων, η ελεγχόμενη προσφυγή και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση πρέπει να γίνουν δεκτές, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη 411/2022 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου και να υπογραφεί το υποβληθέν για έλεγχο σχέδιο σύμβασης, αντίγραφο του οποίου, σε ηλεκτρονική μορφή, επισυνάπτεται στην παρούσα και τηρείται στη Γραμματεία του Δικαστηρίου. Δοθέντος, όμως, ότι η αρχική σύμβαση η οποία τροποποιείται περιλάμβανε εξ΄αρχής τμήμα χρηματοδοτούμενο από το Π.Ε.Π. Θεσσαλίας, ο αναθέτων Δήμος καλείται πριν από την υπογραφή της ελεγχόμενης 3ης τροποποιητικής σύμβασης να λάβει και τη θετική γνώμη τροποποίησης νομικής δέσμευσης από την Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης Ε.Π. Περιφέρειας Θεσσαλίας, όπως έγινε και με προηγούμενες τροποποιήσεις της ίδιας αρχικής σύμβασης (βλ. ανωτέρω σκέψη 10).(...)Ανακαλεί την προσβαλλόμενη με αυτή 411/2022 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΕΣ/ΤΜ.1/7/2017
ΚΑΤΑΒΟΛΗ ΕΞΟΔΩΝ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΗΣ:..ζητείται η ανάκληση της 246/2016 πράξης του Κλιμακίου Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στο Ι Τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Κατά συνέπεια, σύμφωνα με όσα προηγουμένως κρίθηκαν και έγιναν, κατά πλειοψηφία, δεκτά, η εντελλόμενη δαπάνη, κατά το μέρος που αφορά στην καταβολή χιλιομετρικής αποζημίωσης για μετακινήσεις εντός έδρας πέραν των 250 χιλιομέτρων μηνιαίως,είναι μη νόμιμη και, ως εκ τούτου, η κρινόμενη αίτηση πρέπει να απορριφθεί και να μην ανακληθεί η 246/016 Πράξη του Κλιμακίου Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στο Ι Τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου, το δε επίμαχο 210, οικονομικού έτους 2016, χρηματικό ένταλμα πληρωμής του Δήμου ... – ..., που περιέχει και μη νόμιμη δαπάνη, να μην θεωρηθεί.
ΕΣ/ΤΜΗΜΑ ΔΕΥΤΕΡΟ/773/2025
Η απόφαση 0773/2025 του Δευτέρου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου δέχεται την έφεση κατά της 4/2020 πράξης του Β΄ Κλιμακίου, με την οποία είχε καταλογιστεί στον εκκαλούντα ποσό 77.887,00 ευρώ υπέρ του Δήμου Αρχαίας Ολυμπίας, για την αποκατάσταση ελλείμματος στη διαχείριση του οικονομικού έτους 2000. Το Δικαστήριο έκρινε ότι η αξίωση του Δήμου για αναπλήρωση του διαχειριστικού ελλείμματος είχε υποπέσει στη δεκαετή παραγραφή που θεσπίστηκε με το άρθρο 39 του ν. 4509/2017. Ο λόγος αυτός κρίθηκε βάσιμος επειδή το σχετικό Φύλλο Μεταβολών και Ελλείψεων συντάχθηκε μετά την πάροδο δέκα ετών από το τέλος του 2000, χωρίς να συντρέχει λόγος αναστολής. Κατ’ ακολουθίαν, η καταλογιστική πράξη ακυρώθηκε ως προς τον εκκαλούντα και διατάχθηκε η απόδοση του καταβληθέντος παραβόλου.
ΕΣ/ΤΜ.6/939/2010
ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Σύμβαση έργου: Ζητείται η ανάκληση της 64/2010 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Κατ’ ακολουθία όλων των ανωτέρω, πρέπει η υπό κρίση αίτηση ανάκλησης καθώς και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση να γίνουν δεκτές και να ανακληθεί η 64/2010 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, μη υπάρχοντος δε άλλου λόγου που να κωλύει την υπογραφή της υπό έλεγχο σύμβασης, πρέπει αυτή να υπογραφεί. Ανακαλεί την 64/2010 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΕλΣυν.Τμ.1(ΚΠΕ)/118/2015
ΑΠΟΔΟΧΕΣ:Αίτηση ανάκλησης των Πρακτικών της 19ης Συνεδρίασης/30.6.2015 του Κλιμακίου Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στο Ι Τμήμα.(..) Πλην όμως, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, εφόσον από τα στοιχεία που έχουν προσκομισθεί ενώπιον του Τμήματος προκύπτει ότι: α) το ένταλμα της πρώτης μισθοδοσίας του φερόμενου ως δικαιούχου μετά τη μεταφορά του στο Δήμο ...... είχε ελεγχθεί από τον αρμόδιο τότε Επίτροπο του Ελεγκτικού Συνεδρίου και αφού κρίθηκε ότι η σχετική δαπάνη ήταν νόμιμη το ένταλμα αυτό θεωρήθηκε και εκτελέσθηκε, β) η πράξη αυτή θεώρησης δεν έχει ανακληθεί και γ) δεν έχει μεσολαβήσει κάποια άλλη πράξη αρμοδίου διοικητικού οργάνου, που να ανακαλεί την πράξη μεταφοράς/τοποθέτησης του φερομένου ως δικαιούχου στο Δήμο ......, πριν από τη μετάταξή του στο Δήμο ......, ο προληπτικός έλεγχος νομιμότητας της δαπάνης μισθοδοσίας μετά την υπηρεσιακή μεταβολή της μετάταξης δεν μπορεί, με βάση τα ανωτέρω δεδομένα, να ανατρέξει σε παρεμπίπτοντα έλεγχο προηγούμενων πράξεων, δημιουργικών δαπανών, οι οποίες (δαπάνες) κρίθηκαν νόμιμες και το σχετικό χρηματικό ένταλμα θεωρητέο.
Ανακαλεί τα Πρακτικά της 19ης/30.6.2015 Συνεδρίασης του Κλιμακίου Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στο Ι Τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου
ΕΣ/ΤΜ.6/2386/2016
ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΕΡΓΟΥ:...ζητείται η ανάκληση της 57/2016 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Κατά συνέπεια, το Τμήμα οφείλει να αναπέμψει την υπόθεση στο Κλιμάκιο για να ασκήσει αυτό, εν όψει των νέων δεδομένων, την αρμοδιότητα του ελέγχου της συμβάσεως σε πρώτο βαθμό. Η γνώμη όμως αυτή δεν κράτησε.Κατά συνέπεια, η υπό κρίση αίτηση ανάκλησης πρέπει να γίνει δεκτή, να ανακληθεί η 57/2016 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου και να υπογραφεί το σχέδιο σύμβασης με αντικείμενο την ανάθεση από τη Δημοτική Επιχείρηση Ύδρευσης-Αποχέτευσης ... στην εταιρεία «... ΑΤΕ» της εκτέλεσης του έργου «Εργασίες ενιαίας διαχείρισης εξωτερικών υδραγωγείων Τ.Κ....»...Ανακαλεί την 57/2016 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου.Αποφαίνεται ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης με αντικείμενο την ανάθεση από τη Δημοτική Επιχείρηση Ύδρευσης-Αποχέτευσης ... στην εταιρεία «...» της εκτέλεσης του έργου «Εργασίες ενιαίας διαχείρισης εξωτερικών υδραγωγείων Τ.Κ. ...».
ΕλΣυνΤμ.6/929/2013
Ανάδειξη φορέα διαχείρισης της παραχώρησης εκμετάλλευσης του κέντρου επισκευής πλοιαρίων:.ζητείται η ανάκληση της 465/2012 Πράξης του Ζ' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Με τα δεδομένα αυτά, ορθώς, κατά την κρίση του Τμήματος, το Κλιμάκιο έκανε δεκτό με την προσβαλλομένη ότι, κατά παράβαση του άρθρου 11.4 της διακήρυξης, για την ανάδειξη της πλέον συμφέρουσας προσφοράς η οποία είναι εκείνη που θα ελάμβανε την υψηλότερη Συνολική Βαθμολογία Προσφοράς (ΣΒΠ), δεν εφαρμόσθηκε ο προβλεπόμενος στο άρθρο αυτό μαθηματικός τύπος, απορριπτομένων όλων των περί του αντιθέτου ισχυρισμών του αιτούντος προεχόντως ως αναπόδεικτων. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η κρινόμενη αίτηση ανάκλησης και η υπέρ αυτής παρέμβαση πρέπει να απορριφθούν και να μην ανακληθεί η 465/2012 Πράξη του Ζ' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.