Προμήθεια εξοπλισμού για τη λειτουργία του νέου Ιωακείμειου Γηροκομείου Ιεράς Μητροπόλεως:..ζητείται η ανάκληση της 34/2017 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη (ΙΙΙ), το Τμήμα κρίνει ότι αναρμοδίως το Κλιμάκιο επελήφθη του ελέγχου της νομιμότητας του σχεδίου σύμβασης, που αφορά στην προμήθεια εξοπλισμού για τη λειτουργία του νέου Ιωακείμειου Γηροκομείου Ιεράς Μητρόπολης ..., αφού αυτή όπως προεκτέθηκε, συνιστά μέρος της Πράξης «ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΜΟΝΑΔΑΣ ΦΡΟΝΤΙΔΑΣ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΩΝ «ΝΕΟΥ ΙΩΑΚΕΙΜΕΙΟΥ ΓΗΡΟΚΟΜΕΙΟΥ» ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗΣ ...», η οποία εντάχθηκε στον Άξονα Προτεραιότητας «Αειφόρος Ανάπτυξη και Ποιότητα Ζωής στην ...» του Επιχειρησιακού Προγράμματος ..., με προϋπολογισμό κατώτερο του ποσού των 10.000.000 ευρώ (χωρίς Φ.Π.Α.). Για το λόγο δε αυτό, που εξετάζεται αυτεπαγγέλτως από το Δικαστήριο, η προσβαλλόμενη Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου πρέπει να ανακληθεί.​

Ανακαλεί την 34/2017 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Υλοποίηση μελέτης:..Με αυτά τα δεδομένα και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη νομική σκέψη της παρούσας, το Τμήμα κρίνει ότι η Περιφέρεια ... έχει, δυνάμει του άρθρου 186 ΙΙ. περιπτ. ΣΤ. του ν. 3852/2010, συντρέχουσα με το Δημόσιο (εν προκειμένω, Υπουργείο ...) αρμοδιότητα εκπόνησης μελέτης για την κατασκευή του Νέου Κτιρίου Φαρμακευτικών Εργαστηρίων (ΦΕ) στην 441 ΑΒΥΥ στο στρατόπεδο ...», δοθέντος ότι το προς μελέτη κτίριο ευρίσκεται εντός των διοικητικών ορίων της Περιφέρειας, ενώ, περαιτέρω, η κατασκευή και λειτουργία του προδήλως κατατείνει στην  εξυπηρέτηση αναγκών των πολιτών της Περιφέρειας, ήτοι σε βελτιστοποιημένες ιατρικές υπηρεσίες από τα ... Νοσοκομεία της ..., στα οποία έχουν πρόσβαση δυνάμει της Υ4α/οικ.18421/11 κοινής απόφασης των Υπουργών Εθνικής Άμυνας και Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης. Συνεπώς, νομίμως προβαίνει η Περιφέρεια στη σύναψη της επίμαχης προγραμματικής σύμβασης με το Υπουργείο ... για την εκπόνηση της ανωτέρω μελέτης, η οποία έχει ενταχθεί στο Πρόγραμμα Εκτελεστέων Έργων της, έτους 2018.Κατόπιν των ανωτέρω και δεδομένου ότι δεν έχει αναδειχθεί έτερος λόγος που να κωλύει την υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου προγραμματικής σύμβασης, πρέπει να γίνει δεκτή η κρινόμενη αίτηση, να αναθεωρηθεί η 120/2019 απόφαση του VI Τμήματος, ακολούθως δε να ανακληθεί η 43/2018 πράξη της Επιτρόπου της 15ης Υπηρεσίας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου και να επιτραπεί η υπογραφή του οικείου σχεδίου σύμβασης.Αναθεωρεί την 120/2019 απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Εργασίες επισκευής χρωματισμών του Δικαστικού Μεγάρου..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙ της παρούσας, το Τμήμα κρίνει ότι η ελεγχόμενη προγραμματική σύμβαση μεταξύ του .... και της αιτούσας Περιφέρειας αποτελεί προγραμματική σύμβαση πολιτισμικής ανάπτυξη του άρθρου 100 παρ. 5 του ν. 3852/2010, για τη σύναψη της οποίας απαιτείται η συμμετοχή του Υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού. Και τούτο διότι αυτή αποσκοπεί στην εκτέλεση έργου με πολιτιστικό χαρακτήρα - όπως ρητώς χαρακτηρίζονται με την προαναφερόμενη διάταξη οι παρεμβάσεις επί διατηρητέων κτιρίων- και δη στην εκτέλεση εργασιών επισκευής και χρωματισμών επί του Δικαστικού Μεγάρου …, το οποίο έχει χαρακτηρισθεί διατηρητέο κτίριο με την οικ.22525/1525/4.4.1988 απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων. Εν προκειμένω όμως, η σύναψη της ελεγχόμενης προγραμματικής σύμβασης μεταξύ του .... και της αιτούσας Περιφέρειας …, χωρίς τη συμμετοχή, ως συμβαλλόμενου μέρους, του Υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού, δεν δύναται, κατά την κρίση του Τμήματος, να αποτελέσει λόγο διακωλυτικό της υπογραφής της. Και τούτο ειδικότερα διότι, ανεξαρτήτως του ότι ο βασικός δικαιολογητικός λόγος σύναψης αυτής αποτελεί, όπως αποδείχθηκε, η εξασφάλιση της χρηματοδότησης αυτής από την Περιφέρεια .... - καθώς το ... δεν διαθέτει τους απαραίτητους πόρους προκειμένου να εκτελέσει το έργο αυτό αυτοτελώς-, σε κάθε περίπτωση, η συνεργασία και συμμετοχή του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, στην εκτέλεση του έργου της προγραμματικής σύμβασης έχει εν τοις πράγμασι διασφαλισθεί, αφού η συνταχθείσα, κατά το έτος 2005, μελέτη για την εκτέλεση των περιγραφόμενων σε αυτήν εργασιών επί του ως άνω διατηρητέου κτιρίου, έχει εγκριθεί από την αρμόδια υπηρεσία του ίδιου Υπουργείου, ήτοι από την Διεύθυνση Προστασίας και Αναστήλωσης Νεωτέρων και Σύγχρονων Μνημείων, με την ΥΠΠΟ/ΔΑΝΣΜ/37693/1453/2005 απόφαση. Επιπλέον, στην τελευταία αυτή εγκριτική απόφαση προβλέπεται ρητώς ότι οι εργασίες που θα εκτελεστούν θα τελούν υπό την εποπτεία της αρμόδιας υπηρεσίας του Υπουργείου Πολιτισμού, η οποία θα είναι ενήμερη και για την έναρξη και εξέλιξη των εργασιών. Επισημαίνεται δε ρητώς ότι, η ως άνω υπηρεσία του Υπουργείου δύναται να παρέμβει και να διακόψει τις εργασίες, εάν αυτές παρεκκλίνουν της εγκεκριμένης μελέτης. Επομένως, το εν λόγω Υπουργείο τελεί σε γνώση των εργασιών, που πρόκειται να εκτελεσθούν επί του προαναφερόμενου διατηρητέου κτίσματος, στο πλαίσιο της ελεγχόμενης προγραμματικής σύμβασης και εν τοις πράγμασι πληρούται στην συγκεκριμένη περίπτωση, ο ειδικότερος σκοπός του νόμου που επιτάσσει τη συμμετοχή του ως άνω Υπουργείου κατά τη σύναψη προγραμματικών συμβάσεων πολιτιστικού χαρακτήρα, ο οποίος συνίσταται αφενός, στην τήρηση των σχετικών με την προστασία του πολιτιστικού περιβάλλοντος διατάξεων και αφετέρου στην ένταξη των σχετικών έργων στον ευρύτερο προγραμματισμό του Υπουργείου. Περαιτέρω, όσον αφορά την δεύτερη αιτίαση της Αναπληρώτριας Επίτροπου σύμφωνα με την οποία κωλύεται η σύναψη της επίμαχης προγραμματικής σύμβασης, δοθέντος ότι δεν προκύπτει από τα προσκομιζόμενα στοιχεία επικαιροποίηση της μελέτης του έργου, που συντάχθηκε πριν από 14 έτη, το Τμήμα κρίνει ότι αυτή προώρως προβάλλεται στο παρόν στάδιο, αφού το εν λόγω ζήτημα δεν συνάπτεται με τη νομιμότητα της ελεγχόμενης προγραμματικής σύμβασης αλλά της εκτελεστικής σύμβασης ανάθεσης δημοσίου έργου, η οποία πρόκειται να επακολουθήσει.Κατ΄ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει να γίνει δεκτή η υπό κρίση αίτηση, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη 11/2019 Πράξη της Αναπληρώτριας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Νομό …, το δε οικείο σχέδιο της υπό κρίση προγραμματικής σύμβασης πολιτισμικής ανάπτυξης να υπογραφεί.

Ανάθεση υπηρεσίας..ζητείται η ανάκληση της 254/2012 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Τμήμα κατά πλειοψηφία κρίνει ότι αναρμοδίως το Κλιμάκιο επελήφθη του ελέγχου της νομιμότητας της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου και του σχεδίου σύμβασης, που αφορά στην ανάθεση της συγχρηματοδοτούμενης από το .... υπηρεσίας «Προσαρμογή λειτουργικότητας και παροχή πρόσθετης υποστήριξης στους χρήστες Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος Δημοσιονομικής Πολιτικής του Υπουργείου Οικονομικών», αφού αυτή αποτελεί ανεξάρτητο τμήμα (υποέργο) της προαναφερθείσας πράξης και έχει αυτοτελή προϋπολογισμό κατώτερο του ποσού των 5.000.000 ευρώ (χωρίς Φ.Π.Α.). Κατά συνέπεια, για το λόγο αυτό, που εξετάζεται αυτεπαγγέλτως από το Δικαστήριο, η προσβαλλόμενη Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου πρέπει να ανακληθεί. Κατά τη μειοψηφούσα όμως γνώμη, το Κλιμάκιο αρμοδίως επελήφθη του ελέγχου του σχεδίου σύμβασης, καθώς η προς ανάθεση υπηρεσία που συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο .... σε ποσοστό 85% και από εθνικούς πόρους σε ποσοστό 15% αποτελεί υποέργο της Πράξης «Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα Δημοσιονομικής Πολιτικής του Υπουργείου Οικονομικών», ο συνολικός προϋπολογισμός της οποίας υπερβαίνει το όριο ελέγχου που τίθεται στο άρθρο 25 παρ. 3 του ν. 3614/2007.Ανακαλεί την 254/2012 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:εκτέλεση των εργασιών συντήρησης - περιποίησης των γηπέδων ποδοσφαίρου του Δήμου (...)Εξάλλου, ούτε στη σχετική βεβαίωση της Επιτροπής παραλαβής ούτε στο τιμολόγιο της αναδόχου προσδιορίζονται συγκεκριμένα, κατά είδος, ποσότητα και τιμή, οι υπηρεσίες που παρασχέθηκαν και παρελήφθησαν. Ενόψει τούτων, η μη αναγραφή, έστω κατά προσέγγιση, των ποσοτήτων των υπό ανάθεση υπηρεσιών και κυρίως η μη κοστολόγησή τους, που καθιστά αόριστη την προϋπολογισθείσα δαπάνη, καθιστούν τη διαδικασία πλημμελή και την σχετικώς υπογραφείσα σύμβαση μη νόμιμη. Αντίθετα αβασίμως προβάλλεται ότι μη νομίμως το ν.π.δ.δ. προχώρησε στην ανάθεση των σχετικών υπηρεσιών, για το λόγο ότι η διαχείριση και η συντήρηση των γηπέδων εμπίπτει στην αρμοδιότητα του Δήμου, καθόσον, σύμφωνα με την απόφαση σύστασης του ν.π.δ.δ. Δήμου ..., η λειτουργία και συντήρηση των γηπέδων εμπίπτει στους σκοπούς λειτουργίας του και συνεπώς αυτό δύναται να προβαίνει στη διάθεση πιστώσεων και στην συνακόλουθη καταβολή δαπανών, που συνάδουν με την αποστολή και τις αρμοδιότητες του και συμβάλλουν στην εκπλήρωση των σκοπών του.Αποφαίνεται ότι το 7, οικονομικού έτους 2016, χρηματικό ένταλμα πληρωμής του ν.π.δ.δ. Δήμου ..., ποσού 2.236,38 ευρώ, δεν πρέπει να θεωρηθεί.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ:Με αυτά τα δεδομένα α) η τροποποίηση της Προγραμματικής Σύμβασης μεταξύ του Δήμου Κ. ..... και της «.....» παρίσταται νόμιμη, καθόσον προβλέπεται στο άρθρο 6 της αρχικής σύμβασης και δεν μεταβάλλει το φυσικό και οικονομικό αντικείμενο αυτής. Συγκεκριμένα, με την από Νοέμβριο 2017 πλήρως και επαρκώς εμπεριστατωμένη μελέτη της «.....» άλλαξε απλώς ο τρόπος υπολογισμού του τέλους διαχείρισης, το οποίο, σε συμμόρφωση με την αρχή της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης, συναρτάται πλέον αποκλειστικώς με τις ποσότητες αποβλήτων συσκευασίας (ανακυκλώσιμων). Η εισαγωγή δε των στοιχείων αυτών με την τροποποιητική σύμβαση δεν επέφερε μεταβολή του οικονομικού αντικειμένου της αρχικής Προγραμματικής Σύμβασης, αφού το ποσό για το «διοικητικό κόστος επίβλεψης» παρέμεινε το ίδιο για το μετονομασθέν «τέλος διαχείρισης» (3.631,60 ευρώ). Εξάλλου, ούτε  η αλλαγή στο χρονοδιάγραμμα πληρωμής της σύμβασης επηρέασε το φυσικό και οικονομικό αντικείμενό της, καθόσον επανυπολογίστηκε το ποσό επί το έλασσον, με αφαίρεση του μέχρι τότε πληρωθέντος ποσού και με πληρωμή του υπολοίπου σε τέσσερις, ομοίως, τριμηνιαίες δόσεις. Κατ’ ακολουθία, οι υποχρεώσεις των συμβαλλομένων παρέμειναν ίδιες και δεν διαταράχθηκε η ισορροπία της αρχικής σύμβασης, και τούτο ανεξαρτήτως του αν στις Προγραμματικές Συμβάσεις, που, όπως προαναφέρθηκε, προωθούν τη συνεργασία μεταξύ φορέων για την επίτευξη κοινού σκοπού και δεν αποσκοπούν στην εξισορρόπηση των συμφερόντων των αντισυμβαλλομένων, νοείται διατάραξη της οικονομικής ισορροπίας της σύμβασης υπέρ κάποιου συμβαλλομένου φορέα. β) Στην Κ.Υ.Α. 23976/22.7.2016 «Παροχή οδηγιών για την κατάρτιση του προϋπολογισμού των δήμων, οικονομικού έτους 2017 - τροποποίηση της υπ’ αριθμ. 7028/2004 (Β΄ 253) απόφασης» προβλέπεται Κ.Α. εξόδων προϋπολογισμού 20/6277.02 με τίτλο «Δαπάνες συλλογής και μεταφοράς στερεών αποβλήτων και ανακυκλώσιμων υλικών από ΦΟΔΣΑ μέσω προγραμματικών συμβάσεων (παρ. 7δ του άρθρου 24 του Ν 3613.2007)», χωρίς περαιτέρω διαχωρισμό σε ανακυκλώσιμα υλικά και στερεά απόβλητα, επομένως δεν αποτελεί πλημμέλεια της δαπάνης η ακριβής αποτύπωση του τίτλου του Κ.Α. αυτού στο χρηματικό ένταλμα. γ) Με το από 29.12.2017 Πρακτικό της Κοινής Επιτροπής Παρακολούθησης της Σύμβασης διαπιστώνεται η καλή εκτέλεσή της για το πρώτο και δεύτερο τρίμηνο της ισχύος της (έως 23.11.2017), ενώ βεβαιώνεται ότι μπορεί να γίνει αποπληρωμή αυτής έως 31.12.2017. Περαιτέρω, μεταξύ των στοιχείων του φακέλου υπάρχουν δελτία αποστολής και ζυγολόγια που αποδεικνύουν την εκτέλεση της σύμβασης για το επίμαχο χρονικό διάστημα και τα οποία έλαβε υπόψη της η Επιτροπή, προκειμένου να βεβαιώσει τη δυνατότητα πληρωμής. Επομένως, επιτρεπτώς λαμβάνει χώρα η πληρωμή του ποσού που αντιστοιχεί στο διάστημα πέραν του δευτέρου τριμήνου της σύμβασης.

Επισκευή γεωργικών γεωτρήσεων του Δήμου:...Από τα ανωτέρω πραγματικά περιστατικά προκύπτει ότι η ανάθεση από την Περιφέρεια … (Περιφερειακή Ενότητα …) των ανωτέρω εργασιών επισκευής των ΜΡ1, ΧΡ4 και ΧΡ2 γεωτρήσεων, έλαβε, πράγματι, χώρα μετά τη λήξη της από 6.6.2018 προγραμματικής συμβάσεως μεταξύ της Περιφέρειας και του Δήμου .., με την οποία είχε παραχωρηθεί στην πρώτη (Περιφέρεια) η χρήση των εν λόγω γεωτρήσεων από κοινού με τον Δήμο …, επιπλέον δε της είχε ανατεθεί η συντήρηση και επισκευή του αναγκαίου μηχανολογικού εξοπλισμού των γεωτρήσεων αυτών. Με το δεδομένο αυτό και λαμβάνοντας επίσης υπ’ όψιν ότι η συντήρηση και διαχείριση των εν λόγω γεωτρήσεων που βρίσκονται στην εδαφική περιφέρεια του Δήμου … ανήκει στον Δήμο αυτόν (βλ. σκ. ΙΙ.Γ.), το Κλιμάκιο κρίνει ότι, όπως βασίμως προβάλλεται από τον διαφωνούντα Επίτροπο, κατά τον χρόνο αναθέσεως από την Περιφέρεια των επίμαχων εργασιών επισκευής των γεωτρήσεων, η ίδια δεν ήταν πλέον αρμόδια να προβεί στην ανάθεση αυτή, αφού η προγραμματική σύμβαση, με την οποία της είχε εκχωρηθεί από τον Δήμο … η σχετική αρμοδιότητα, είχε πλέον λήξει. Είναι, συνεπώς, βάσιμος κατά τούτο ο προβαλλόμενος λόγος διαφωνίας. Εντούτοις, όμως, το Κλιμάκιο λαμβάνοντας υπ’ όψιν ότι: α) η εν λόγω ανάθεση εκ μέρους της Περιφέρειας δεν έλαβε χώρα αυθαίρετα, αλλά κατ’ επίκληση της από 6.6.2018 προγραμματικής συμβάσεως, δυνάμει της οποίας της είχε εκχωρηθεί η σχετική αρμοδιότητα έως τις 15.9.2018,  β) το χρονικό διάστημα που είχε παρέλθει από τη λήξη της προγραμματικής συμβάσεως, μέχρι την επίμαχη ανάθεση, δεν ήταν μεγάλο, γ) τα όργανα της Περιφέρειας ενήργησαν, όχι με πρόθεση καταστρατηγήσεως των σχετικών διατάξεων, αλλά με σκοπό την εκπλήρωση, έστω και με κάποια καθυστέρηση, των υποχρεώσεων που είχε αναλάβει η Περιφέρεια με την ανωτέρω προγραμματική σύμβαση, πιστεύοντας ότι ενεργούσαν νομίμως, δ) ότι η επισκευή των προαναφερομένων γεωτρήσεων αποσκοπούσε στο να καταστούν αυτές πλήρως λειτουργικές για την κάλυψη των προαναφερομένων στην προγραμματική σύμβαση κοινών σκοπών του Δήμου …, αφενός, και της Περιφέρειας …, αφετέρου, και ε) ότι η επιδιωκόμενοι με την εν λόγω επισκευή σκοποί, ήτοι η διασφάλιση της ισορροπίας του οικοσυστήματος του … και του …, καθώς και η ομαλή άρδευση της περιοχής σε περίπτωση πιθανής λειψυδρίας κατά την αρδευτική περίοδο του έτους 2018, εμπίπτουν στις αρμοδιότητες της Περιφέρειας, σύμφωνα με τα εκτιθέμενα στην προηγούμενη σκέψη (ΙΙ.Γ.), ανεξαρτήτως του ότι αυτή καθεαυτή η συντήρηση αποτελεί αρμοδιότητα του Δήμου, κρίνει ότι το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής θα μπορούσε να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης, εάν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2018, τις πιστώσεις του προϋπολογισμού του οποίου βαρύνει.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ: Αίτηση   ανάκλησης  της  4/2017  πράξης  της Αναπληρώτριας Επιτρόπου στην Υπηρεσία Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου (...) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη II, το Τμήμα κρίνει ότι το αντικείμενο της υπό έλεγχο σύμβασης θα μπορούσε να υπαχθεί στο άρθρο 89 του ν.4368/2016, αφού με αυτήν επιδιώκεται η αντιμετώπιση επισιτιστικών προβλημάτων κοινωνικά ευπαθών περιοχών της χώρας. Eν προκειμένω όμως, δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις που θέτει ο νόμος για τη σύναψη προγραμματικής σύμβασης, καθώς οι συμβαλλόμενοι δεν εκκινούν από κοινή αφετηρία, συμπράττοντας ισόρροπα για την από κοινού εξυπηρέτηση ενός δημόσιου σκοπού, αλλά αποβλέπουν η μεν αιτούσα-η ουσιώδης συμβολή της οποίας εξαντλείται στην ανάληψη της υποχρέωσης για τη κάλυψη του συμβατικού κόστους- στην υλοποίηση του αντικειμένου της σύμβασης, το δε ...... ...... στη λήψη της αντιπαροχής για την εκ μέρους του υλοποίηση του συμβατικού αντικειμένου. Στην ερμηνευτική αυτήν εκδοχή συνηγορεί και η επιβάρυνση, στο αρχικώς υποβληθέν στην Υπηρεσία Επιτρόπου σχέδιο σύμβασης, του ποσού του προϋπολογισμού της σύμβασης με ΦΠΑ, ο οποίος επιβάλλεται στις δημόσιες συμβάσεις παροχής υπηρεσιών, όχι όμως και στις προγραμματικές συμβάσεις (βλ. ΕΣ Πρ. VII Τμ. 29/2015). Περαιτέρω με την ελεγχόμενη σύμβαση δεν τίθεται ένα γενικό πλαίσιο για την οργάνωση και διαχείριση των υπηρεσιών ούτε προσδίδεται προγραμματικός χαρακτήρας στο αντικείμενό της, αντιθέτως οι παρεχόμενες υπηρεσίες προσδιορίζονται κατά τρόπο σαφή και συγκεκριμένο (βλ. την από 26.8.2016 πρόταση του ......υ στην οποία αναφέρονται αναλυτικά ο αριθμός των σχολείων και των μαθητών, τα παρεχόμενα είδη τροφίμων και το κοστολόγιό τους), τα δε συμβαλλόμενα μέρη αναλαμβάνουν να εκπληρώσουν τις κύριες υποχρεώσεις (παροχή υπηρεσίας-αμοιβή) μίας εξ επαχθούς αιτίας σύμβασης παροχής υπηρεσιών. Συνακόλουθα το Τμήμα  κρίνει- παρελκομένης της εξέτασης των λοιπών πλημμελειών που τίθενται με την προσβαλλομένη πράξη- ότι δεν ήταν νόμιμη η προσφυγή από την αιτούσα στη διαδικασία της προγραμματικής σύμβασης αλλά για την υλοποίηση του αντικειμένου της ελεγχόμενης σύμβασης έπρεπε να επιλεγεί η διαγωνιστική διαδικασία. Τέλος απορριπτέος είναι ο λόγος ανάκλησης περί συνδρομής λόγων δημοσίου συμφέροντος δεδομένου ότι αυτό υπηρετείται με την τήρηση του νόμου, ενώ πρέπει να απορριφθεί ενόψει της σαφήνειας των εφαρμοστέων διατάξεων και ο λόγος ανάκλησης περί συγγνωστής πλάνης.Απορρίπτει την αίτηση της ανάκλησης.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη (υπό στοιχείο ΙΙ) το Τμήμα κρίνει ότι η ελεγχόμενη σύμβαση νομίμως συνάπτεται, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 100 παρ. 1 περίπτωση γ΄ του ν. 3852/2010 μεταξύ του Δήμου ... και του Φιλανθρωπικού Ιδρύματος «...» και τούτο διότι, ο σκοπός του Ιδρύματος αυτού, όπως περιγράφεται στη συστατική του πράξη, είναι φιλανθρωπικός, καθόσον στοχεύει στην προστασία και την ασφαλή φύλαξη των τέκνων εργαζόμενων μητέρων περιορισμένων εισοδημάτων με σκοπό την ομαλή ψυχοσωματική τους ανάπτυξη, υπό την έννοια δε αυτή ο σκοπός του συγκαταλέγεται μεταξύ των ειδικώς αναφερόμενων στο άρθρο 1 του ν. 4182/2013 περιπτώσεων που λογίζονται κατά το νόμο ως κοινωφελείς σκοποί (βλ. και άρθρο 1 του α.ν. 2039/1939). Εφόσον δε για την επιδίωξη του εν λόγω σκοπού έχει διατεθεί σύνολο περιουσίας αυτοτελώς διοικούμενο, η φύση του προσδίδει περαιτέρω στην περιουσία αυτή την ιδιότητα του κοινωφελούς ιδρύματος. Ως εκ τούτου, πρέπει να γίνει δεκτό ότι το Φιλανθρωπικό Ίδρυμα «...» δύναται, ως κοινωφελές ίδρυμα, να συνάψει προγραμματικές συμβάσεις του άρθρου 100 παρ. 1 περίπτωση γ΄ του ν. 3852/2010, με αντισυμβαλλομένο αυτού Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού. Ενόψει των ανωτέρω, δεν συντρέχει ο μοναδικός λόγος μη νομιμότητας του σχεδίου της επίμαχης προγραμματικής σύμβασης που προβάλλεται με την προσβαλλόμενη πράξη.Κατ’ ακολουθίαν όσων διαλαμβάνονται στις σκέψεις που προηγήθηκαν και εφόσον δεν προβάλλεται έτερος λόγος μη νομιμότητας, πρέπει η ένδικη αίτηση να γίνει δεκτή και να ανακληθεί η προσβαλλόμενη 7/2018 πράξη του Επιτρόπου της Υπηρεσίας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Δήμο ...

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις ΙΙ και ΙΙΙ, εισηγούμαι ότι, κατά το πρώτο σκέλος της, η αμφιβολία της Αναπληρώτριας Επιτρόπου πρέπει να αρθεί υπέρ της άποψης ότι το επίμαχο χρηματικό ένταλμα, το οποίο φέρει «με εντολή δημάρχου» την υπογραφή του προϊσταμένου της λογιστικής υπηρεσίας, συνιστά νομίμως εκδοθέν τίτλο πληρωμής που υπόκειται στον προληπτικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, διότι, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της τελευταίας σχετικής απογραφής (βλ. την 2891/13/15.3.2013 απόφαση του Προέδρου της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, ΦΕΚ Β΄ 630), ο πληθυσμός του Δήμου … ανέρχεται σε 14.631 κατοίκους, η δε εντελλόμενη με αυτό δαπάνη δεν εξαιρείται από τον ως άνω έλεγχο και υπερβαίνει το όριο των 5.000,00 ευρώ με ΦΠΑ. Όσον αφορά, όμως, στο δεύτερο σκέλος της κρινόμενης αμφιβολίας, ανεξάρτητα από το ότι ο Σύνδεσμος Διαχείρισης Αποβλήτων Νομού … δε διαχειρίζεται τα λοιπά-πλην των αποβλήτων συσκευασίας-απόβλητα, αλλά απλώς τα συλλέγει και τα μεταφέρει (βλ. την από 21.4.2016 προγραμματική σύμβαση μεταξύ του Δήμου .. και του εν λόγω Συνδέσμου καθώς και την 23/2013 γνωμοδότηση του ΣΤ΄ Τμήματος του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους), εισηγούμαι ότι απαραδέκτως εισάγεται, διότι με αυτό δεν προσδιορίζονται με τρόπο σαφή και συγκεκριμένο τα ζητήματα για τα οποία προκαλούνται αμφιβολίες στην Αναπληρώτρια Επίτροπο ως προς την ερμηνεία των κρίσιμων διατάξεων που διέπουν την επίμαχη δαπάνη, αλλά αντιθέτως τίθεται στην ουσία ευθέως ερώτημα στο Κλιμάκιο για το αν πρέπει η δαπάνη αυτή να κριθεί νόμιμη και να θεωρηθεί ή όχι το επίμαχο χρηματικό ένταλμα. Συνεπώς το Κλιμάκιο δεν πρέπει να αποφανθεί επ’ αυτού και ο φάκελος της υπόθεσης πρέπει να επιστραφεί στην Αναπληρώτρια Επίτροπο, προκειμένου αυτή να διατυπώσει παραδεκτά τις αμφιβολίες της ή να διαφωνήσει σχετικά με τη θεώρηση του ως άνω  χρηματικού  εντάλματος,  τηρώντας την προβλεπόμενη από το άρθρο 32 παρ. 1 του ν. 4129/2013 διαδικασία.