Δεν απαιτείται κατάθεση εγγύησης καλής εκτέλεσης της σύμβασης όταν με την υπογραφή της σύμβασης προμήθειας ο προμηθευτής προβαίνει στην άμεση παράδοση του υπό προμήθεια υλικού και η αναθέτουσα αρχή στην άμεση παραλαβή του.

Προμήθεια καυσίμων θέρμανσης και κίνησης...ζητείται η ανάκληση της 78/2019 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Ως εκ τούτου, δεν είναι βέβαιο ότι οι υποψήφιοι θα προσέφεραν τα ίδια ποσοστά έκπτωσης, σε περίπτωση που η διακήρυξη προέβλεπε τη δυνατότητα προμήθειας για επιμέρους ποσότητες (ανά είδος καυσίμου ή /και φορέα). Β) Περαιτέρω, ορθώς κρίθηκε με την προσβαλλόμενη Πράξη ότι στο σχέδιο σύμβασης μεταξύ της .... και της αναδόχου δεν έχουν περιληφθεί διατάξεις για την καταβολή και επιστροφή της εγγύησης καλής εκτέλεσης, σε ποσοστό 5% επί της αξίας της σύμβασης αυτής, όπως προβλέπεται από το άρθρο 4.1 της διακήρυξης. Με την κρινόμενη δε αίτηση ανάκλησης προβάλλεται αβασίμως ότι δεν απαιτείται να καταβληθεί η εγγύηση αυτή, κατ’ εφαρμογή του τρίτου εδαφίου του άρθρου 72 παρ. 1 β) του ν. 4412/2016, διότι η αξία της σύμβασης, χωρίς ΦΠΑ, είναι κατώτερη των 20.000 ευρώ, και συγκεκριμένα ανέρχεται στο ποσό των 19.511,20 ευρώ. Και τούτο διότι, όπως προαναφέρθηκε στη σκέψη IV της παρούσας, η εξαίρεση αυτή εφαρμόζεται μόνο στην περίπτωση κατά την οποία δεν ορίζεται άλλως στα έγγραφα της σύμβασης. Όμως, εν προκειμένω, στο άρθρο 4.1 της διακήρυξης ορίζεται ότι για την υπογραφή της σύμβασης απαιτείται η παροχή εγγύησης καλής εκτέλεσης, σύμφωνα με το άρθρο 72 παρ. 1 β) του ν. 4412/2016, ποσοστού 5% επί της αξίας της σύμβασης, εκτός ΦΠΑ, και κατατίθεται πριν ή κατά την υπογραφή της σύμβασης, χωρίς να προβλέπεται η εξαίρεση για σύμβαση αξίας κατώτερης των 20.000 ευρώ. Συνεπώς, για να είναι νόμιμη η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ της .... και της αναδόχου, θα πρέπει να προστεθούν σε αυτό διατάξεις που αφορούν στην καταβολή και επιστροφή της κατ’ άρθρο 4.1 της διακήρυξης εγγύησης καλής εκτέλεσης, σε ποσοστό 5% επί της αξίας της σύμβασης, εκτός ΦΠΑ.Κατόπιν των ανωτέρω, η κρινόμενη αίτηση ανάκλησης πρέπει να γίνει δεκτή, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη Πράξη και να κριθεί ότι δεν κωλύεται η υπογραφή των υποβληθέντων σχεδίων σύμβασης, υπό τον όρο ότι στο σχέδιο σύμβασης που αφορά τη ...., θα προστεθούν διατάξεις για την καταβολή και επιστροφή της κατ’ άρθρο 4.1 της διακήρυξης εγγύησης καλής εκτέλεσης, σε ποσοστό 5% επί της αξίας της σύμβασης αυτής, εκτός Φ.Π.Α.

Κατασκευή δικτύων αποχέτευσης ακαθάρτων και εγκαταστάσεων καθαρισμού λυμάτων:...ζητείται παραδεκτώς η ανάκληση της 394/2013 πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Με τα δεδομένα αυτά, το Τμήμα κρίνει καταρχήν ότι το Κλιμάκιο παραδεκτώς υπεισήλθε στην εξέταση του ζητήματος της διασφάλισης του χώρου εκτέλεσης του ελεγχόμενου έργου, παρά τα περί του αντιθέτου προβαλλόμενα από την αιτούσα, δεδομένου ότι το εν λόγω ζήτημα δεν αποτέλεσε αντικείμενο οριστικής ή μη κρίσης στην 193/2011 πράξη του Ε΄ Κλιμακίου, με την οποία έγινε δεκτό ότι δεν κωλύεται η υπογραφή της προηγηθείσας προγραμματικής σύμβασης μεταξύ του Δήμου … και της Περιφέρειας ... Και τούτο, διότι αφενός το Ε΄ Κλιμάκιο στην τελευταία ως άνω πράξη του δεν διέλαβε σχετική κρίση σχετικά με τη νομιμότητα ή μη της εκτέλεσης του έργου στο ως άνω μισθωμένο ακίνητο και αφετέρου δεν μπορεί να συναχθεί σχετική σιωπηρή θετική κρίση του Κλιμακίου, δεδομένου ότι το αντικείμενο της ελεγχθείσας προγραμματικής σύμβασης, τις προϋποθέσεις σύναψης της οποίας ερεύνησε το Κλιμάκιο, συνίστατο στη μεταβίβαση της αρμοδιότητας υλοποίησης του έργου στην αιτούσα Περιφέρεια, ενώ ο τρόπος και ο χώρος εκτέλεσης του έργου αποτελεί κυρίως αντικείμενο του ήδη διενεργουμένου ελέγχου νομιμότητας της υπό κρίση σύμβασης. Περαιτέρω, ενόψει όσων έγιναν ανωτέρω ερμηνευτικώς δεκτά (βλ. σκ. IV), το Τμήμα, λαμβάνοντας, επιπλέον, υπόψη ότι α) το προς κατασκευή έργο έχει εκτιμώμενο χρόνο λειτουργίας 20 έως 40 έτη, β) η μεταξύ του Δήμου … και του ανωτέρω ιδρύματος συναφθείσα σύμβαση μίσθωσης του ακινήτου, στο οποίο θα εκτελεσθεί το έργο, θα διαρκέσει έως την 31.3.2051, ενώ, αν κατά τη λήξη αυτής το ίδρυμα αποφασίσει την εκ νέου εκμίσθωση του μίσθιου, ο Δήμος θα έχει δικαίωμα προτίμησης επί ίσων προσφορών, γ) οι διέπουσες την ως άνω σύμβαση διατάξεις και ιδίως η διάταξη του άρθρου 281 του Αστικού Κώδικα παρέχουν επαρκή εξασφάλιση ότι το δικαίωμα καταγγελίας της σύμβασης δεν θα ασκηθεί καταχρηστικά εκ μέρους του εκμισθωτή, ενόψει και της ζωτικής για το κοινωνικό σύνολο σημασίας των αναγκών, τις οποίες προορίζεται να καλύψει το προς εκτέλεση έργο, κρίνει ότι στην υπό κρίση περίπτωση με την ως άνω συναφθείσα σύμβαση μίσθωσης διασφαλίζεται η ομαλή κατασκευή και λειτουργία του έργου, κατά τα βασίμως με τις υπό κρίση αίτηση και παρεμβάσεις προβαλλόμενα.(..). Συνακόλουθα, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, πρέπει να γίνουν δεκτές η υπό κρίση αίτηση και οι υπέρ αυτής ασκηθείσες παρεμβάσεις και να ανακληθεί η προσβαλλόμενη πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, το δε οικείο σχέδιο σύμβασης μπορεί να υπογραφεί, εφόσον η αναγραφόμενη στο σχέδιο (σελ. 2, παρ. 1) σειρά ισχύος των τευχών διορθωθεί με βάση τις αντίστοιχες ρυθμίσεις του άρθρου 5.2 της οικείας διακήρυξης.

ΑΣΦΑΛΤΟΣΤΡΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΥΝΤΗΡΗΣΕΙΣ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΟΔΩΝ.(...)Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η ως άνω σκοπούμενη τροποποίηση - διόρθωση της ... σύμβασης, η οποία περιορίζεται στη συμπλήρωση του πίνακα εγγυήσεων καλής εκτέλεσης, ανεξαρτήτως του ότι συνιστά μη ουσιώδη τροποποίηση κατά την έννοια της παραγράφου 5 του άρθρου 324 του ν.4700/2020, δεν επιφέρει μεταβολή ως προς τα ήδη κριθέντα με την 281/2021 Πράξη του Κλιμακίου, αλλά επιβάλλεται σε συμμόρφωση (σύμφωνα και με τη σχετικώς τεθείσα με την ίδια πράξη επισήμανση) προς τα οριζόμενα από τη διακήρυξη (άρθρο 17.1 αυτής) και τις διατάξεις του άρθρου 72 παρ. 4 ν.4412/2016, σχετικά με το ύψος της εγγύησης καλής εκτέλεσης, χωρίς να υπόκειται κατά τούτο εκ νέου στον προσυμβατικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το υποβληθέν σχέδιο τροποποίησης της 6458/4.5.2022 σύμβασης απαραδέκτως εισάγεται προς έλεγχο ενώπιον του Κλιμακίου.

Δημιουργία συστήματος επιτήρησης συνόρων...Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι το ως άνω προβλεφθέν στο ΣΤ΄ Παράρτημα της διακήρυξης δικαίωμα της Αναθέτουσας Αρχής να συνάψει - αφού το ενεργοποιήσει με πρωτοβουλία της - με την ανάδοχο, μετά το πέρας της τριετούς περιόδου χρόνου εγγύησης καλής λειτουργίας-δωρεάν συντήρησης του συστήματος, νέα σύμβαση (πρόσθετη πράξη), με την οποία να παρατείνεται, κατ΄ έτος και μέχρι 7 έτη, η πλήρης συντήρηση (προληπτική και αποκατάσταση βλαβών) του συστήματος, δεν αποτέλεσε, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν (σκέψη ΙΙ), νομίμως αντικείμενο της ελεγχόμενης σύμβασης και δη υπό την μορφή νομίμου δικαιώματος προαίρεσης. Και τούτο, διότι η αξία της εν λόγω δυνητικώς συναφθησομένης σύμβασης- η οποία το πρώτον αναφέρεται ως δικαίωμα προαίρεσης με το άρθρο 18 του υποβληθέντος για έλεγχο σχεδίου σύμβασης, δεν προϋπολογίσθηκε από την Αναθέτουσα Αρχή. Επίσης, αυτή δεν περιβλήθηκε των απαιτούμενων διατυπώσεων δημοσιότητας, δεδομένου ότι δεν συμπεριελήφθη στο αντικείμενο και στη συνολική προϋπολογιζόμενη δαπάνη της προμήθειας, όπως τα στοιχεία αυτά η τελευταία καθορίστηκαν στη διακήρυξη που εστάλη για δημοσίευση στον ελληνικό τύπο, στο Φ.Ε.Κ., αλλά και στο Συμπλήρωμα της Επίσημης Εφημερίδας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στο τμήμα ΙΙ.2.11. του οποίου "Πληροφορίες σχετικά με δικαιώματα προαίρεσης" σημειώθηκε "όχι". (..)Κατ’ ακολουθίαν αυτών και δεδομένου ότι οι νομικές πλημμέλειες που αναφέρθηκαν στην προηγούμενη σκέψη καθιστούν μη νόμιμη την ελεγχόμενη διαγωνιστική διαδικασία, κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης.

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/1040/2019 

Προμήθεια Διατάξεων νεφρικής Υποστήριξης...Η διακήρυξη προβλέπει ως δικαιολογητικό συμμετοχής οικονομικού φορέα στο διαγωνισμό (άρθρο 2.2.2) την κατάθεση εγγυητικής επιστολής συμμετοχής, ως όρο για την υπογραφή της σύμβασης (άρθρο 4.1) την κατάθεση εγγύησης καλής εκτέλεσης από τον ανάδοχο, αντίστοιχα δε στο παράρτημα ΙΙΙ – Υποδείγματα εγγυητικών επιστολών περιέχει (υπόδειγμα 1) σχέδιο εγγυητικής επιστολή συμμετοχής και (υπόδειγμα 2) σχέδιο εγγυητικής επιστολής καλής εκτέλεσης, τέλος το σχέδιο σύμβασης που δημοσιεύθηκε στο παράρτημα IV της διακήρυξης προβλέπει την κατάθεση από τον ανάδοχο εγγυητικής επιστολής καλής εκτέλεσης της σύμβασης (άρθρο 4). Σύμφωνα με τους όρους αυτούς έχει συνταχθεί και το υποβληθέν προς έλεγχο ανωτέρω σχέδιο σύμβασης προμήθειας με την προαναφερόμενη ανάδοχο. Ως εκ τούτου, εν προκειμένω, η προβαλλόμενη με την προσβαλλόμενη πράξη πλημμέλεια δεν ανάγεται σε νομίμως ελεγχόμενο λόγο αντικειμενικής νομιμότητας του ανωτέρω σχεδίου σύμβασης, το οποίο, αναφορικά προς τις απαιτούμενες εγγυήσεις έστω και αν αναφέρει εκ παραδρομής έναν όρο είναι σε κάθε περίπτωση σύμφωνο προς τους όρους της διακήρυξης του διαγωνισμού και περιέχει τους όρους του σχεδίου σύμβασης που δημοσιεύθηκε ως παράρτημα της διακήρυξης κατά τα βασίμως, κατ’ εκτίμηση του δικογράφου, προβαλλόμενα με την προσφυγή ανάκλησης. Επομένως, ο λόγος ανάκλησης πρέπει να γίνει δεκτός...Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, το Δικαστήριο αποφαίνεται ότι η προσφυγή ανάκλησης πρέπει να γίνει δεκτή και να ανακληθεί η προσβαλλόμενη πράξη και ότι δεν κωλύεται η υπογραφή των υποβληθέντων προς έλεγχο σχεδίων συμβάσεων, με αντικείμενο την προμήθεια «Διατάξεων Νεφρικής Υποστήριξης» 

ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ. Καταβολή αμοιβής για την «Αντικατάσταση κεντρικής θύρας εισόδου και επισκευή αναβατορίου ΑμΕΑ στο πρώην δημαρχείο ...». Ως αιτιολογία της άρνησής της, .., προέβαλε ότι στην από 21.6.2017 βεβαίωση καλής εκτέλεσης αναφέρονται επιφυλάξεις σχετικά με το σύνολο των εργασιών, με αποτέλεσμα να μην προκύπτει η καλή εκτέλεση και το εύλογο της δαπάνης του έργου, κατά παράβαση του άρθρου 15 του π.δ. 171/87, ενώ η από 31.7.2017 βεβαίωση καλής εκτέλεσης δεν μπορεί να ληφθεί υπόψη, επειδή η 246/24.7.2017 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου για τον ορισμό νέων μελών στην οικεία επιτροπή δεν έχει αναδρομική ισχύ.(..)Με τα δεδομένα αυτά, η εντελλόμενη δαπάνη είναι νόμιμη, καθόσον επισυνάπτεται βεβαίωση καλής εκτέλεσης των εργασιών στις οποίες αφορά η ελεγχόμενη δαπάνη και δεν ασκεί επιρροή το ότι η επιτροπή βεβαίωσης καλής εκτέλεσης των σχετικών έργων ορίστηκε μετά την περαίωση των εργασιών.

ΕΡΓΑ.(εγγυητική επιστολή) ζητείται η εν μέρει ανάκληση της 351/2015 πράξης του Ε΄ Κλιμακίου, με την οποία κρίθηκε μεν ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Υπουργείου ... και της αιτούσας εταιρείας για την ανάθεση σ’ αυτή της εκτέλεσης του έργου. (..) Κατά τον διενεργηθέντα έλεγχο νομιμότητας του υποβληθέντος νέου σχεδίου σύμβασης, το Ε΄ Κλιμάκιο δεν διαπίστωσε τη συνδρομή ουσιωδών νομικών πλημμελειών που να κωλύουν την υπογραφή του. Πλην όμως, έθεσε ως όρο υπογραφής του σχετικού σχεδίου σύμβασης τον επανυπολογισμό του ποσού της εγγύησης καλής εκτέλεσης, η οποία στο προσκομισθέν σχέδιο είχε υπολογιστεί κατ’ εφαρμογή του μη ισχύοντος εν προκειμένω άρθρου 157 παρ. 1(β) του ν. 4281/2014 σε ποσοστό 5% επί της αξίας της σύμβασης (μη συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.), καθώς και την παροχή πρόσθετης εγγύησης καλής εκτέλεσης, σύμφωνα με τις διατάξεις των παραγράφων 1 και 2 του άρθρου 35 του Κ.Δ.Ε., όπως η παρ. 2 αντικαταστάθηκε με την εφαρμοζόμενη και στην ελεγχόμενη σύμβαση, δυνάμει του άρθρου 30 παρ. 2 του ν. 4258/2014, διάταξη του άρθρου 59 παρ. 5 του ν. 4146/2013.(..)Με τα δεδομένα αυτά, και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη III της παρούσας, το Τμήμα κρίνει ότι στην προκειμένη περίπτωση, η εγγύηση καλής εκτέλεσης πρέπει να υπολογιστεί με βάση τα οριζόμενα στο άρθρο 35 παρ. 2 του ΚΔΕ, όπως αυτό ισχύει μετά την τροποποίησή του με το άρθρο 59 παρ. 2 του ν. 4146/2013, και όχι με βάση το άρθρο 157 του ν. 4281/2014, όπως αβασίμως προβάλλεται με την κρινόμενη αίτηση. Τούτο, διότι το άρθρο 201 παρ. 5 του ν. 4281/2014 ορίζει ρητά ότι το άρθρο 157 αυτού εφαρμόζεται στους διαγωνισμούς, η δημοσίευση της διακήρυξης των οποίων έλαβε χώρα μετά την έναρξη ισχύος του άρθρου 157, ήτοι μετά τις 8.8.2014. Με δεδομένο δε τον χρόνο εκκίνησης της διαδικασίας σύναψης της υπό κρίση σύμβασης, με τη δημοσιοποίηση της σχετικής διακήρυξης στις 5.9.2008, ήτοι πριν από τη δημοσίευση του ανωτέρω ν. 4281/2014, δεν γεννάται καμιά αμφιβολία ότι εφαρμόζονται επ’ αυτού οι διατάξεις του προαναφερόμενου άρθρου 35 παρ. 2 του Κ.Δ.Ε., όπως ισχύουν μετά την αντικατάστασή τους από το άρθρο 59 παρ. 5 του ν. 4146/2013.(..)Απορρίπτει την αίτηση ανάκλησης της εταιρείας με την επωνυμία «... Ανώνυμος Τεχνική Εταιρεία»...Δεν ανακαλεί την 351/2015 πράξη του Ε΄ Κλιμακίου κατά το αιτηθέν μέρος αυτής.

ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΕΡΓΑ:Με τα δεδομένα αυτά, και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη νομική σκέψη, το Τμήμα κρίνει ότι, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα με την κρινόμενη αίτηση, η εγγύηση καλής εκτέλεσης της επίμαχης σύμβασης πρέπει να υπολογιστεί με βάση τα οριζόμενα στο άρθρο 157 του ν. 4281/2014, όπως άλλωστε ρητά προβλέπεται και από το άρθρο 17 της οικείας διακήρυξης. Τούτο, διότι κατά τα προβλεπόμενα στο άρθρο 201 παρ. 5 του ίδιου νόμου η δημοσίευση της περίληψης του επίμαχου διαγωνισμού έλαβε χώρα στις 17.10.2014, ήτοι μετά την έναρξη ισχύος του άρθρου αυτού (8.8.2014) και συνεπώς δεν γεννάται καμιά αμφιβολία ότι εφαρμόζονται επ’ αυτού οι διατάξεις του προαναφερόμενου άρθρου 157 του ν. 4281/2014. Κατά συνέπεια, ορθώς εν προκειμένω, όπως προκύπτει από το υποβληθέν σχέδιο σύμβασης, το ύψος της εγγύησης καλής εκτέλεσης υπολογίστηκε σε ποσοστό 5% επί της αξίας της σύμβασης...η ένδικη αίτηση ανάκλησης πρέπει να γίνει δεκτή και να ανακληθεί εν μέρει η προσβαλλομένη 53/2014 πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην 15η Υπηρεσία, ...

Συμπληρωματική σύμβαση. Η σύμβαση αυτή αφορά σε εργασίες, οι οποίες είχαν αρχίσει να εκτελούνται σε χρόνο προγενέστερο της υποβολής της σε προσυμβατικό έλεγχο, γεγονός που αποδεικνύεται και από την κατάθεση από την ανάδοχο Κ/Ξ των εγγυητικών επιστολών καλής εκτέλεσης του έργου. Το Κλιμάκιο στερείται αρμοδιότητας ελέγχου της νομιμότητας της σύμβασης αυτής. Με την 3143/2010 απόφαση του VI Τμήματος ανακλήθηκε η προμνησθείσα Πράξη του Κλι-μακίου, καθόσον εκ παραδρομής βεβαιώθηκε η έναρξη εκτέλεσης των εργασιών της συμπλη-ρωματικής σύμβασης, ενώ προκειμένου περί συμπληρωματικών συμβάσεων ο ανάδοχος υποχρεούται να καταθέσει τις εγγυητικές επιστολές καλής εκτέλεσης πριν από την υπογραφή της σύμβασης κατά το άρθρο 35 παρ. 6 του ν.3669/2008, και δεν διαπιστώθηκε ουσιώδης νομική πλημμέλεια, που να κωλύει την υπογραφή της σύμβασης.