ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΘΑΡΙΟΤΗΤΑΣ:Με την 1/2023 Πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Υπηρεσία Επιτρόπου Τομέα Εξωτερικών (στο εξής: προσβαλλόμενη Πράξη) έγινε δεκτό ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της προαναφερόμενης σύμβασης, το οποίο αφορά στην ανάθεση, από την προσφεύγουσα Α.Α. στην εταιρεία «…», των υπηρεσιών καθαριότητας κτιρίων του Υπουργείου Εξωτερικών για τρία συνολικά χρόνια (στο εξής: ελεγχόμενη σύμβαση), «επισημαίνοντας» ότι «πρέπει να γίνει σχετική διόρθωση στο άρθρο 5 της σύμβασης, ώστε η εγγυητική επιστολή καλής εκτέλεσης να υπολογιστεί στο 4% επί της προϋπολογιζόμενης αξίας του διαγωνισμού και όχι στο 5% επί της συνολικής αξίας της σύμβασης».(...)Κατόπιν τούτων, πρέπει να γίνει δεκτό ότι, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα με την κρινόμενη προσφυγή, η εγγύηση καλής εκτέλεσης της ελεγχόμενης σύμβασης υπολογίζεται, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 4.1 της οικείας Διακήρυξης, που καθορίζει το ύψος αυτής «σε ποσοστό 5% επί της αξίας της σύμβασης» κι όχι σύμφωνα με άρθρο 72 του ν. 4412/2016, όπως αντικαταστάθηκε από το άρθρο 21 του ν. 4782/2021, οι διατάξεις του οποίου τέθηκαν σε ισχύ μεταγενέστερα (1.6.2021) της αποστολής της οικείας Διακήρυξης προς δημοσίευση στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης (22.4.2021).Δέχεται την προσφυγή ανάκλησης.

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:να ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας του διαγωνισμού και του σχεδίου σύμβασης για την «Υπηρεσία διατήρησης παροχετευτικής ικανότητας ρεμάτων Π.Ε. Κεντρικού και Νοτίου Τομέα Αθήνας (2021-2022)», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 1.048.387,09 ευρώ, μη συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α., και συμβατικής αμοιβής 912.096,768 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α.(....)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το Κλιμάκιο δεν διαπιστώνει ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες που να κωλύουν την υπογραφή του ως άνω υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης, αντίγραφο του οποίου τηρείται ηλεκτρονικά στη Γραμματεία του Κλιμακίου. Ωστόσο, το Κλιμάκιο επισημαίνει ότι πρέπει να διορθωθεί η πρόβλεψη του υπό έλεγχο σχεδίου περί του ποσού της οφειλόμενης εγγύησης καλής εκτέλεσης, δεδομένου ότι σε αυτό αναγράφεται ότι το ως άνω ποσό αντιστοιχεί σε ποσοστό 4% επί της αξίας της σύμβασης, χωρίς Φ.Π.Α., αντί του ορθού 4% επί της εκτιμώμενης αξίας της σύμβασης σύμφωνα με το άρθρο 4.1. της διακήρυξης και με τις διατάξεις του άρθρου 72 παρ. 4 και  6 του ν. 4412/2016 όπως ίσχυαν κατά τον χρόνο  αποστολής της υπό έλεγχο διακήρυξης στην Επίσημη Εφημερίδα της Ένωσης (24/9/2021 και στις 6/10/2021), ήτοι μετά την τροποποίησή τους με τον ν. 4782/2021 (Α΄ 36/9.3.2021) 

Προμήθεια Διατάξεων νεφρικής Υποστήριξης...Η διακήρυξη προβλέπει ως δικαιολογητικό συμμετοχής οικονομικού φορέα στο διαγωνισμό (άρθρο 2.2.2) την κατάθεση εγγυητικής επιστολής συμμετοχής, ως όρο για την υπογραφή της σύμβασης (άρθρο 4.1) την κατάθεση εγγύησης καλής εκτέλεσης από τον ανάδοχο, αντίστοιχα δε στο παράρτημα ΙΙΙ – Υποδείγματα εγγυητικών επιστολών περιέχει (υπόδειγμα 1) σχέδιο εγγυητικής επιστολή συμμετοχής και (υπόδειγμα 2) σχέδιο εγγυητικής επιστολής καλής εκτέλεσης, τέλος το σχέδιο σύμβασης που δημοσιεύθηκε στο παράρτημα IV της διακήρυξης προβλέπει την κατάθεση από τον ανάδοχο εγγυητικής επιστολής καλής εκτέλεσης της σύμβασης (άρθρο 4). Σύμφωνα με τους όρους αυτούς έχει συνταχθεί και το υποβληθέν προς έλεγχο ανωτέρω σχέδιο σύμβασης προμήθειας με την προαναφερόμενη ανάδοχο. Ως εκ τούτου, εν προκειμένω, η προβαλλόμενη με την προσβαλλόμενη πράξη πλημμέλεια δεν ανάγεται σε νομίμως ελεγχόμενο λόγο αντικειμενικής νομιμότητας του ανωτέρω σχεδίου σύμβασης, το οποίο, αναφορικά προς τις απαιτούμενες εγγυήσεις έστω και αν αναφέρει εκ παραδρομής έναν όρο είναι σε κάθε περίπτωση σύμφωνο προς τους όρους της διακήρυξης του διαγωνισμού και περιέχει τους όρους του σχεδίου σύμβασης που δημοσιεύθηκε ως παράρτημα της διακήρυξης κατά τα βασίμως, κατ’ εκτίμηση του δικογράφου, προβαλλόμενα με την προσφυγή ανάκλησης. Επομένως, ο λόγος ανάκλησης πρέπει να γίνει δεκτός...Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, το Δικαστήριο αποφαίνεται ότι η προσφυγή ανάκλησης πρέπει να γίνει δεκτή και να ανακληθεί η προσβαλλόμενη πράξη και ότι δεν κωλύεται η υπογραφή των υποβληθέντων προς έλεγχο σχεδίων συμβάσεων, με αντικείμενο την προμήθεια «Διατάξεων Νεφρικής Υποστήριξης» 

Παροχή υπηρεσιών φύλαξης των κτηριακών εγκαταστάσεων.(...) Tο Δικαστήριο παρατηρεί καταρχάς ότι το δικαίωμα προαίρεσης τριών μηνών δημοσιεύθηκε προσηκόντως, δοθέντος ότι όλες οι προβλεπόμενες εκ του νόμου δημοσιεύσεις έλαβαν αποδεδειγμένα χώρα (ΕΕΕΕ, ΚΗΜΔΗΣ, τύπος), Ωστόσο, ενόψει των γενομένων δεκτών στη σκέψη 10 και με δεδομένα τα πραγματικά περιστατικά που προκύπτουν από τον φάκελο της υπόθεσης, ορθώς κρίθηκε με την προσβαλλομένη ότι η διακήρυξη παρίσταται ασαφής, ως εκ της μη αναγραφής σε αυτήν του ακριβούς ποσού στο οποίο αντιστοιχεί το δικαίωμα αυτό. Τούτο διότι, σύμφωνα με τις διατάξεις που προπαρατέθηκαν, οι όροι της διακήρυξης πρέπει να είναι σαφείς και ακριβείς και να μην καταλείπουν οποιαδήποτε αμφιβολία ως προς το περιεχόμενό τους στους ενδιαφερόμενους οικονομικούς φορείς. Εντούτοις, στην προκειμένη περίπτωση, η πλημμέλεια αυτή παρίσταται μη ουσιώδης δεδομένου ότι α) ουδείς ενδιαφερόμενος οικονομικός φορέας ζήτησε διευκρινίσεις σχετικά την αξία του δικαιώματος προαίρεσης, β) δεν προσβλήθηκε με προδικαστική προσφυγή ή οποιοδήποτε άλλο ένδικο βοήθημα ο σχετικός όρος της διακήρυξης, γ) ο ανταγωνισμός δεν επλήγη εκ της μη αναγραφής της ακριβούς αξίας του δικαιώματος προαίρεσης, δοθέντος ότι πρόκειται για δευτερεύον, μικρής διάρκειας δικαίωμα που, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας, δεν θα μπορούσε να επηρεάσει τη λήψη απόφασης περί συμμετοχής ή μη ενός οικονομικού φορέα στον συγκεκριμένο διαγωνισμό και δ) ήταν δυνατόν, εν προκειμένω, η αξία του δικαιώματος προαίρεσης να υπολογιστεί ευχερώς με απλή αναγωγή της συνολικής προϋπολογισθείσας αξίας της σύμβασης (για διάρκεια είκοσι τεσσάρων μηνών) στους τρεις μήνες που σαφώς ορίζεται η διάρκεια του ανωτέρω δικαιώματος της αναθέτουσας αρχής. Ως εκ τούτου, πρέπει να γίνει δεκτός ο σχετικός λόγος της προσφυγής.Κατ’ ακολουθίαν αυτών, η κρινόμενη προσφυγή και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση πρέπει να γίνουν δεκτές και να ανακληθεί η προσβαλλομένη. 1/2023 Πράξης της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου

ΑΣΦΑΛΤΟΣΤΡΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΥΝΤΗΡΗΣΕΙΣ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΟΔΩΝ.(...)Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η ως άνω σκοπούμενη τροποποίηση - διόρθωση της ... σύμβασης, η οποία περιορίζεται στη συμπλήρωση του πίνακα εγγυήσεων καλής εκτέλεσης, ανεξαρτήτως του ότι συνιστά μη ουσιώδη τροποποίηση κατά την έννοια της παραγράφου 5 του άρθρου 324 του ν.4700/2020, δεν επιφέρει μεταβολή ως προς τα ήδη κριθέντα με την 281/2021 Πράξη του Κλιμακίου, αλλά επιβάλλεται σε συμμόρφωση (σύμφωνα και με τη σχετικώς τεθείσα με την ίδια πράξη επισήμανση) προς τα οριζόμενα από τη διακήρυξη (άρθρο 17.1 αυτής) και τις διατάξεις του άρθρου 72 παρ. 4 ν.4412/2016, σχετικά με το ύψος της εγγύησης καλής εκτέλεσης, χωρίς να υπόκειται κατά τούτο εκ νέου στον προσυμβατικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το υποβληθέν σχέδιο τροποποίησης της 6458/4.5.2022 σύμβασης απαραδέκτως εισάγεται προς έλεγχο ενώπιον του Κλιμακίου.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ...ζητείται η ανάκληση της 155/2020 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στις σκέψεις 2 και 3 της παρούσας, οι προβαλλόμενοι με την αίτηση ανάκλησης και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση λόγοι παρίστανται βάσιμοι, καθώς:Α. Η μη υποδιαίρεση της ελεγχόμενης σύμβασης σε περισσότερα τμήματα κείται εντός των ορίων της διακριτικής ευχέρειας της αναθέτουσας αρχής και παρίσταται αιτιολογημένη, οι δε σχετικοί λόγοι προκύπτουν από τα έγγραφα αυτής και ιδίως από τα άρθρα 1.3 και 2.2.6.5., καθώς και από το Παράρτημα Α της οικείας διακήρυξης, στα οποία γίνεται εκτενέστατη περιγραφή του φυσικού και οικονομικού αντικειμένου της σύμβασης (βλ. σκέψη 2.Δ. της παρούσας). Ειδικότερα, όπως προκύπτει από τις ανωτέρω ρυθμίσεις, αλλά και από το σύνολο της διακήρυξης, το αντικείμενο της σύμβασης είναι η προμήθεια και διανομή, υπό μορφή πακέτων, τροφίμων και ειδών βασικής υλικής συνδρομής σε αδύναμους οικονομικά ωφελούμενους εντός της Περιφέρειας ... Δεδομένου ότι πρόκειται για εκτεταμένη εδαφική περιφέρεια, για μεγάλο όγκο διανεμόμενων προϊόντων και μεγάλο αριθμό ωφελούμενων, είναι αναγκαίο να υπάρχει κεντρικός συντονισμός, παρακολούθηση και έλεγχος των διανομών από την αιτούσα Περιφέρεια ..., ώστε να παρέχεται επιτυχώς και ταχέως μια ολοκληρωμένη υπηρεσία, που θα ενοποιεί την προμήθεια, την ενδιάμεση αποθήκευση, την πακετοποίηση, τη μεταφορά σε σημεία διανομής και τη διανομή απευθείας σε ωφελούμενους των προϊόντων, τη διανομή τους κατ’ οίκον σε νοικοκυριά που έχουν μέλη με «ειδικές ανάγκες» και την επιστροφή και αναδιανομή αδιαθέτων προϊόντων. (..)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει η κρινόμενη αίτηση και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση να γίνουν δεκτές, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη 155/2020 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου και να επιτραπεί να υπογραφεί το σχέδιο σύμβασης μεταξύ της Περιφέρειας ... και της εταιρείας  «...», με αντικείμενο την «Προμήθεια Τροφίμων και Βασικής Υλικής Βοήθειας για τις ανάγκες του Επιχειρησιακού Προγράμματος Επισιτιστικής και Βασικής Υλικής Συνδρομής για το Ταμείο Ευρωπαϊκής Βοήθειας Απόρων (ΤΕΒΑ/FEAD) της Κοινωνικής Σύμπραξης της Π.Ε. ..., Π.Ε. ..., ..., Π.Ε.  ...».

Μίσθωση μηχανήματος χαλαζικής προστασίας και προμήθεια ιωδιούχου αργύρου...ζητείται η ανάκληση της 2/2020 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Και τούτο διότι, προκειμένου να αποφευχθεί η  προαναφερθείσα ασυμβατότητα, θα έπρεπε πρώτα να ολοκληρωθεί ο διαγωνισμός για τη μίσθωση του συστήματος χαλαζικής προστασίας με εναέρια μέσα και στη συνέχεια, ανάλογα με το είδος των πυροδοτικών μηχανισμών που θα φέρει το σύστημα αυτό, θα έπρεπε να ακολουθήσει η  διενέργεια διαγωνιστικής διαδικασίας για την προμήθεια των φυσιγγίων ιωδιούχου αργύρου, προκειμένου αυτά να είναι συμβατά με τους ανωτέρω μηχανισμούς. Περαιτέρω, η ελεγχόμενη υποδιαίρεση σε Τμήματα δεν εισήγαγε στη διαγωνιστική διαδικασία αθέμιτο περιορισμό του ανταγωνισμού, καθώς μόνο το γεγονός ότι υπήρχε ένας μόνο υποψήφιος προσφέρων, δεν συνιστά, άνευ ετέρου, πλημμέλεια της διαγωνιστικής διαδικασίας (πρβλ. Ε.Σ. Τμ. Μείζ. Επταμ. Σύνθ. 7380/2015), επιπλέον, σε κάθε περίπτωση, ο ενδιαφερόμενος οικονομικός φορέας που δεν είχε την ικανότητα να υποβάλει αυτοτελώς προσφορά για τα Τμήματα της σύμβασης, είχε τη δυνατότητα,  να στηριχτεί στην ικανότητα τρίτων (βλ. άρθρο 2.3.4 της διακήρυξης), καθώς και να αναθέσει σε υπεργολάβους τμήμα της σύμβασης [βλ. άρθρο 2.4.2.3.1 της διακήρυξης: «(…) Οι προσφέροντες πρέπει να προσκομίσουν δήλωση στην οποία να αναφέρουν το τμήμα της Σύμβασης το οποίο προτίθενται, ενδεχομένως, να αναθέσουν σε τρίτους υπό μορφή υπεργολαβίας (…)» και άρθρο 4.4 της διακήρυξης, με τίτλο «Υπεργολαβία»]. Κατόπιν των προεκτεθέντων το Τμήμα κρίνει ότι, η αναθέτουσα αρχή κινήθηκε εντός των ορίων της διακριτικής της ευχέρειας κατά την αιτιολογημένη επιλογή της να υποδιαιρέσει την ελεγχόμενη σύμβαση στα ανωτέρω δύο διακριτά  Τμήματα, χωρίς η υποδιαίρεση αυτή να παρίσταται προσχηματική, ούτε  άλλωστε ετέθη  ζήτημα ανεπίτρεπτου περιορισμού των δυνητικών υποψηφίων στο διαγωνισμό και παραβίασης των κανόνων του υγιούς ανταγωνισμού, όπως εσφαλμένα κρίθηκε με την προσβαλλόμενη Πράξη.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, οι κρινόμενες αιτήσεις πρέπει να γίνουν δεκτές, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη 2/2020 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου

Ζητείται η ανάκληση της 11/2022 πράξης του Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην 2η Υπηρεσία του Τομέα Παιδείας, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του προσφεύγοντος  και της παρεμβαίνουσας εταιρείας, με αντικείμενο « Α. τον προσδιορισμό της αντικειμενικής αξίας της ακίνητης περιουσίας του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (κτηρίων, οικοπέδων, κληροδοτημάτων και λοιπών ακινήτων της ιδιοκτησίας του) και τη δημιουργία Μητρώου Παγίων.(...)Ενόψει των ανωτέρω, το Δικαστήριο κρίνει ότι η επιλογή του προσφεύγοντος να μην υποδιαιρεθεί το αντικείμενο της υπό ανάθεση σύμβασης σε δύο τουλάχιστον τμήματα. κείται εντός των ορίων της διακριτικής του ευχέρειας, δεδομένου ότι αιτιολογείται επαρκώς ενόψει του αντικειμένου της, όπως αυτό περιγράφεται στα έγγραφα της σύμβασης, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα με την προσφυγή και την υπέρ αυτής παρέμβαση. (...)Ως προς τον δεύτερο διακωλυτικό λόγο προβάλλεται ότι η πρόβλεψη της τριετίας 2018-2020 στον όρο 2.2.5. της διακήρυξης, δεν αντίκειται στις διατάξεις του άρθρου 75 και στο Μέρος Ι του Παραρτήματος XII του Προσαρτήματος Α’ του ν. 4412/2016, καθώς δεν ορίζεται ρητώς από τις ως άνω διατάξεις ότι οι τρεις τελευταίες χρήσεις είναι τα τρία τελευταία ημερολογιακά έτη προ του έτους της δημοσίευσης της διακήρυξης .Για  τους  λόγους  αυτούςΔέχεται την ένδικη προσφυγή ανάκλησης και την ασκηθείσα υπέρ αυτής παρέμβαση.Ανακαλεί την 11/2022 πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην 2η Υπηρεσία του Τομέα Παιδείας.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ: Σύμβαση εκτέλεσης έργου βελτίωσης εθνικής οδού. Εγγύηση καλής εκτέλεσης. Επισήμανση να συμπληρωθεί το νόμιμο ποσό της εγγυητικής επιστολής καλής εκτέλεσης που πρέπει να κατατεθεί από τον ανάδοχο, σύμφωνα με το άρθρο 72 του ν. 4412/2016, όπως ισχύει, μετά την τροποποίησή του από το άρθρο 21 του ν. 4782/2021. Κρίσιμος χρόνος για την οριστικοποίηση του οικείου θεσμικού πλαισίου διενέργειας του διαγωνισμού και σύναψης της σύμβασης.

ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ, ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΟΠΙΚΩΝ ΒΛΑΒΩΝ.(...)Κατόπιν τούτων, πρέπει να γίνει δεκτό ότι, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα με την κρινόμενη προσφυγή και την υπέρ αυτής παρέμβαση, η εγγύηση καλής εκτέλεσης της ελεγχόμενης σύμβασης, υπολογίζεται σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 17.1 της οικείας Διακήρυξης που καθορίζει το ύψος αυτής «σε ποσοστό 5% επί της αξίας της σύμβασης» κι όχι σύμφωνα με άρθρο 72 του ν. 4412/2016, το οποίο εντάσσεται στο μη εφαρμοστέο εν προκειμένω Βιβλίο Ι του ν. 4412/2016, ούτε με βάση το άρθρο 302 του ίδιου νόμου, το οποίο δεν εφαρμόζεται, κατ’ άρθρο 222 παράγραφος 7 ν. 4412/2016, στην περίπτωση της Ε.ΥΔ.Α.Π. και το οποίο καθορίζει το ύψος της εγγύησης σε ποσοστό 5% «επί της εκτιμώμενης αξίας της σύμβασης».