Η Πράξη 70/2025 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο της νομιμότητας της διαγωνιστικής διαδικασίας και του σχεδίου σύμβασης για το έργο του Δήμου Περάματος, με τίτλο «Ολοκληρωμένη παρέμβαση για την δημιουργία χώρων αναψυχής και περιπάτου στην περιοχή “ΑΡΜΟΣ”». Το ελεγχόμενο έργο, προϋπολογισμού 4.944.814 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ) και συμβατικού τιμήματος 4.895.365,86 ευρώ, αφορά την ανάπλαση έκτασης 33.000 τ.μ., συμπεριλαμβάνοντας δημιουργία νέων κτιρίων, χώρους πρασίνου, ποδηλατόδρομο, παιδική χαρά και αναβάθμιση γηπέδων. Το έργο χρηματοδοτείται μέσω δανείου του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων, στο πλαίσιο του προγράμματος «Αντώνης Τρίτσης». Η διαδικασία ανάδειξης του αναδόχου (οικονομικός φορέας «... ΙΚΕ»), ο οποίος υπέβαλε μοναδική προσφορά, κρίθηκε νόμιμη και δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης.

Εξόφληση λογαριασμών δύο έργων που πραγματοποιούνται στον περιβάλλοντα χώρο Ιερών Ναών, ήτοι σε χώρο που δεν ανήκει στην κυριότητα του Δήμου αλλά των οικείων ενοριών (ν.π.δ.δ.). Δαπάνες μη νόμιμες διότι, δεν δικαιολογείται η δημοτική δαπάνη εκτέλεσης εργασιών στο χώρο αυτό, αφού δεν πρόκειται περί κοινόχρηστης εκτάσεως,σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 1 του ν. 590/1977.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ-ΑΓΟΡΕΣ.Διακήρυξη:Νόμιμη η καταβολή ποσού από Δήμο σε ομόρρυθμη εταιρεία για την προμήθεια οργάνων και την τοποθέτηση αυτών σε δύο παιδικές χαρές του Δήμου, καθόσον η προσθήκη όρων στη διακήρυξη, προς το σκοπό διαφύλαξης της ασφάλειας των ανηλίκων χρηστών των παιδικών χαρών ανάγεται στη διακριτική ευχέρεια της αναθέτουσας αρχής, δεν πλήττει τον ανταγωνισμό και συνάδει με την επιταγή η παιδική χαρά να μην θέτει σε κίνδυνο την ασφάλεια και υγεία των παιδιών (άρθρα 2 παρ.1 και 3 παρ.1 της 28492/18.5.2009 απόφασης του Υπουργού Εσωτερικών).

Εκτέλεση εργασιών διαμόρφωσης και συντήρησης κήπων:Με τα δεδομένα αυτά, νομίμως ανατέθηκαν στη φερόμενη ως δικαιούχο οι επίμαχες εργασίες, καθόσον, ναι μεν το αντικείμενο της σύμβασης δεν είναι εξειδικευμένης φύσης και εμπίπτει στις αρμοδιότητες του Τμήματος Περιβάλλοντος και Πρασίνου της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος, Καθαριότητας και Ανακύκλωσης, ωστόσο στη συγκεκριμένη περίπτωση προκύπτει αντικειμενική αδυναμία εκτέλεσης της εν λόγω υπηρεσίας από το υπηρετούν προσωπικό, δεδομένου ότι, όπως προκύπτει από το έγγραφο επανυποβολής του Δήμου, οι τρεις υπάλληλοι συναφούς ειδικότητας δεν επαρκούν για τη διαμόρφωση και συντήρηση των εκτεταμένων χώρων πρασίνου που διαθέτει ο Δήμος ....., ενώ ταυτόχρονα ο Δήμος δεν διαθέτει και το απαιτούμενο κοπτικό μηχάνημα. Περαιτέρω, το κόστος δαπάνης των εργασιών προκύπτει, εν προκειμένω, επαρκώς καθόσον στον ενδεικτικό προϋπολογισμό της οικείας μελέτης αναφέρεται το κόστος ανά επιφάνεια στρέμματος (15 ευρώ), η οποία ανέρχεται, σύμφωνα με το ημερολόγιο συντήρησης κοινοχρήστων χώρων πρασίνου, σε 468 στρέμματα, λαμβανομένου υπόψη ότι ο Δήμος ..... έχει εκτεταμένο δίκτυο χώρων πρασίνου, με συνέπεια την ανάγκη παρέμβασης σε πολλά διαφορετικά σημεία και ότι, σύμφωνα με την οικεία τεχνική έκθεση η ανάδοχος υποχρεούται και σε έκτακτες επεμβάσεις σε οποιοδήποτε χώρο πρασίνου όταν και όποτε της δοθεί εντολή από την Υπηρεσία.

Με την προδικαστική προσφυγή ζητείται η ακύρωση: α) του 2ου Πρακτικού της Τριμελούς Επιτροπής Διεξαγωγής Διαγωνισμών Παραχωρήσεων, β) του Πρακτικού Διοικητικού Συμβουλίου που δημοσιεύθηκε στη ΔΙΑΥΓΕΙΑ, γ) του Πρακτικού για την έγκριση του 3ου Πρακτικού Επιτροπής Διαγωνισμού σχετικά με την κατακύρωση και ανάδειξη οριστικού Αναδόχου, και δ) κάθε άλλης σχετικής πράξης ή παραλειψής. Το αντικείμενο της σύμβασης αφορά την προσωρινή παραχώρηση ιδιιατέρου δικαιώματος χρήσης μιας ηλεκτρονικής γεφυροπλάστιγγας οδικού τύπου (μη εγκατεστημένης) στο λιμάνι *, με συνολική έκταση 130 τ.μ., περιλαμβάνοντας οικισκό, περιβάλλοντα χώρο, μηχανήματα και χώρο ζύγισης, ως μέρος λιμενικών δραστηριοτήτων.

Νομιμοποίηση της Επιτροπής Διοίκησης του Π.Ε.Α.Κ. Πατρών για τη χορήγηση άδειας εγκατάστασης περιπτέρου στον περιβάλλοντα χώρο του Παμπελοποννησιακού Σταδίου.(..)Κατάσταση :  Εκκρεμεί αποδοχή 
Μετά την έκδοση του Ν 3016/2002 και της σε εκτέλεση αυτού κ.υ.α., (8153/31-10-2003) η Επιτροπή Διοίκησης του Παμπελοποννησιακού Εθνικού Αθλητικού Κέντρου (Π.Ε.Α.Κ.) Πατρών δεν νομιμοποιείται να ασκεί διοίκηση και διαχείριση του σταδίου και του περιβάλλοντος αυτό χώρου, ούτε να παρέχει τη σύμφωνη γνώμη της για τη χορήγηση άδειας περιπτέρου στον περιβάλλοντα χώρο αυτού.

Με τις δύο προδικαστικές προσφυγές (577/2020 και 580/2020), οι προσφεύγουσες εταιρείες ζητούν την ακύρωση της απόφασης 533/2020 της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου, η οποία αφορά τον διαγωνισμό για την ανάθεση υπηρεσιών συντήρησης και ανάπλασης πλατειών, πεζοδρόμων, κλιμάκων και άλλων κοινόχρηστων πράσινων χώρων σε 7 Δημοτικές Κοινότητες. Το αντικείμενο της σύμβασης περιλαμβάνει εργασίες όπως εγκατάσταση πρασίνου, αποκατάσταση σκληρών επιφανειών, συντήρηση χώρων πρασίνου και δενδροστοιχιών, συντήρηση δικτύων άρδευσης και πράσινων δωμάτων, με συνολική εκτιμώμενη αξία 30.057.553,38 ευρώ (πριν ΦΠΑ). Οι προσφεύγουσες επικρίνουν τη νομιμότητα της απόφασης, ισχυριζόμενες ότι η αναδειχθείσα ανάδοχος δεν πληρούσε τα κριτήρια συμμετοχής.

Επιδόμα επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας :Με τα δεδομένα αυτά το Κλιμάκιο κρίνει ότι, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα με την έκθεση διαφωνίας, οι φερόμενοι ως δικαιούχοι των ελεγχόμενων χρηματικών ενταλμάτων δεν δικαιούνται να λαμβάνουν επίδομα επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας. Τούτο δε, αναφορικά καταρχάς με τον υπάλληλο του Τμήματος Περιβάλλοντος, Πρασίνου και Πολιτικής Προστασίας της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος, Καθαριότητας και Πρασίνου, ο οποίος απασχολείται με τη συντήρηση των δικτύων άρδευσης των πάρκων κ.λπ. του Δήμου, διότι δεν εμπίπτει σε καμία από τις ειδικές και περιοριστικά αναφερόμενες από τις οικείες διατάξεις κατηγορίες υπαλλήλων, που είναι στενά ερμηνευτές, για τις οποίες δικαιολογείται η καταβολή του εν λόγω επιδόματος Εξάλλου, ο προβαλλόμενος με το έγγραφο επανυποβολής του εντάλματος ισχυρισμός του Δήμου ..... ότι η έννοια της διάταξης του άρθρου 98 του ν. 4483/2017 είναι ότι το επίδομα καταβάλλεται αδιακρίτως σε όλους τους υπαλλήλους με την ειδικότητα του υδραυλικού και ότι η προϋπόθεση της απασχόλησης στην κατασκευή και συντήρηση δικτύων ύδρευσης αφορά μόνο στους τεχνίτες και εργάτες, είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, ούτε άλλωστε ασκεί επιρροή η περί του αντιθέτου άποψη που διατυπώνεται στο 20876/18.5.2018 έγγραφο του Τμήματος Μόνιμου Προσωπικού της Γενικής Διεύθυνσης Αποκέντρωσης και Τοπικής Αυτοδιοίκησης του Υπουργείου Εσωτερικών, αφού πρόκειται για έγγραφο παροχής οδηγιών εσωτερικής φύσης, στερουμένου επομένως, ως εκ της φύσεώς του, δεσμευτικής ισχύος. Και τούτο, διότι τόσο από το γράμμα όσο και από πνεύμα της εν λόγω διάταξης, αλλά και του συνόλου των διατάξεων με τις οποίες καθορίζονται οι δικαιούχοι και οι όροι καταβολής του επιδόματος, συνάγεται ότι αυτό, ιδίως μάλιστα το υψηλότερο της κατηγορίας Α, καταβάλλεται σε εργαζόμενους σε χώρους και υπό συνθήκες τέτοιες που το δικαιολογούν, ως αντιστάθμισμα των αυξημένων κινδύνων, στους οποίους εκτίθενται, και της ιδιαίτερης επιβάρυνσης της υγείας τους. Επομένως, μόνο οι υδραυλικοί που απασχολούνται σε δίκτυα ύδρευσης και αποχέτευσης δικαιούνται να λαμβάνουν το εν λόγω επίδομα. Όσον δε αφορά τους υπαλλήλους της Διεύθυνσης Τεχνικών Έργων, οι οποίοι, σύμφωνα με τη βεβαίωση του καθ’ ύλη αρμόδιου Προϊσταμένου, απασχολούνται στη συντήρηση δικτύων ύδρευσης και αποχέτευσης δημοτικών κτιρίων, ομοίως είναι μη νόμιμη η καταβολή σε αυτούς του επιδόματος, δοθέντος ότι οι εν λόγω αρμοδιότητες ανήκουν στην Δ.Ε.Υ.Α.Λ., σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 1069/1980, και δεν περιλαμβάνονται στις αρμοδιότητες του Τμήματος Υδραυλικών και Εγγειοβελτιωτικών Έργων, όπως αυτές περιγράφονται στον Οργανισμό Εσωτερικής Υπηρεσίας του Δήμου ...... Κατά συνέπεια, μη νομίμως εκτελούνται οι εν λόγω εργασίες από υπηρεσίες του Δήμου ....., γεγονός άλλωστε που δεν αμφισβητήθηκε από το Δήμο με το έγγραφο επανυποβολής του.

Με την προδικαστική προσφυγή, ο προσφεύγων ζητεί την ακύρωση της Αποφάσεως 114/2018 της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου Κομοτηνής, η οποία ενέκρινε τις προσφορές δύο άλλων διαγωνιζομένων για τη σύμβαση «Συντήρηση χώρων πρασίνου σε κοινόχρηστους χώρους ευθύνης του Δήμου Κομοτηνής 2018-2019», εκτιμώμενης αξίας 157.464,30 ευρώ. Ο προσφεύγων ισχυρίζεται ότι οι άλλοι διαγωνιζόμενοι δεν τηρούν τους όρους της διακήρυξης, ιδίως όσον αφορά στη στήριξη σε τρίτους οικονομικούς φορείς για την τεχνική και επαγγελματική ικανότητα, καθώς και την έλλειψη απαραίτητων δικαιολογητικών για την απόδειξη της εμπειρίας και των επαγγελματικών προσόντων. Αντικείμενο της σύμβασης είναι η εκτέλεση εργασιών συντήρησης πρασίνου, συμπεριλαμβανομένων κλαδευτικών, αρδευτικών και άλλων αντίστοιχων εργασιών.

Ο προσφεύγων επιδιώκει με την προδικαστική προσφυγή την μερική ακύρωση της προσβαλλόμενης απόφασης της οικονομικής επιτροπής του Δήμου Κηφισιάς, η οποία έγιναν δεκτά τα πρακτικά αξιολόγησης της επιτροπής του διαγωνισμού, που αφορούσαν την απόρριψη της δικής του προσφοράς και τη συνέχιση στο διαγωνισμό της εταιρείας στην οποία κατακυρώθηκε προσωρινά η προμήθεια της ομάδας Β. Το αντικείμενο της σύμβασης ήταν η «Προμήθεια και τοποθέτησης οργάνων, δαπέδων, περιφράξεων, καθιστικών κάδων, βρυσών, ιστών φωτισμού, πιλάρ και πινακίδων σε υπάρχουσες παιδικές χαρές» με σκοπό την αποκατάσταση των ελλείψεων, ώστε για κάθε υπάρχουσα παιδική χαρά να διασφαλιστούν οι απαιτούμενες προδιαγραφές ασφάλειας. Η επίμαχη ομάδα Β «Ξύλινη και μεταλλική περίφραξη» (CPV: 44231000-8) είχε προϋπολογισθείσα αξία 82.800,00€ πλέον ΦΠΑ.