Συµπλήρωση της υπ’ αριθμ. 28492/2009 (ΦΕΚ Β΄931/ 18.5.2009) «Καθορισµός των προϋποθέσεων και των τεχνικών προδιαγραφών για την κατασκευή και τη λειτουργία των παιδικών χαρών των Δήµων και των Κοινοτήτων, τα όργανα και η διαδικασία αδειοδότησης και ελέγχου τους, η διαδικασία συντήρησης αυτών, καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτοµέρεια» υπουργικής απόφασης.

Παροχή συμβουλευτικών Υπηρεσιών για την Πιστοποίηση  Παιδικών Χαρών.Με δεδομένα όσα εκτέθηκαν πρέπει να γίνουν δεκτά τα ακόλουθα: Οι ανατεθείσες με την από 21.9.2017 σύμβαση υπηρεσίες, συνιστάμενες στην καταγραφή της υφιστάμενης κατάστασης στις τριάντα (30) παιδικές χαρές του Δήμου ... και τις ενδεδειγμένες ενέργειες αντικατάστασης ή επισκευής του υπάρχοντος εξοπλισμού και κατάλληλης διαμόρφωσης του χώρου, προκειμένου αυτές να πιστοποιηθούν ως ασφαλείς για χρήση από τους δημότες, υπάγονται στην έννοια των τεχνικών και λοιπών συναφών επιστημονικών υπηρεσιών, δοθέντος ότι η ανάθεση τους αποσκοπεί στη συνδρομή του Δήμου στο δρομολογούμενο έργο της συντήρησης των παιδικών χαρών του προκειμένου να πιστοποιηθεί η καταλληλότητά τους, για την εκτέλεση του οποίου θα επιδιώξει την έγκριση χρηματοδότησης από το Πράσινο Ταμείο. Καθόσον πρόκειται δε για έργο που αφορά τη διαμόρφωση και τον εξωραϊσμό κοινόχρηστων χώρων του Δήμου, η εκτέλεση των σχετιζόμενων με αυτό υπηρεσιών όπως οι επίμαχες προδήλως εντάσσεται στα προαναφερθέντα βάσει του Ο.Ε.Υ. του Δήμου ... καθήκοντα του υπηρετούντος στο Τμήμα Μελετών και Τεχνικών Έργων προσωπικού, το οποίο, κατά τον κρίσιμο χρόνο, ήταν στελεχωμένο, πλην του Προϊσταμένου (ειδικότητας ΠΕ Πολιτικών-Μηχανικών), επιπλέον με δύο (2) υπαλλήλους ειδικότητας ΠΕ Αρχιτεκτόνων-Μηχανικών και έναν (1) υπάλληλο ειδικότητας ΤΕ Μηχανολόγων-Μηχανικών. Δοθέντος, άλλωστε, ότι σύμφωνα με την 28492/09 Απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών (Β΄931/18.5.2009), όπως αυτή έχει ήδη τροποποιηθεί με την 27934/14 (Β΄2029/25.7.2014) όμοια σχετικά με τις προϋποθέσεις και τις τεχνικές προδιαγραφές που πρέπει να πληρούνται κατά την κατασκευή νέων και την πιστοποίηση της καταλληλότητας ήδη υφιστάμενων παιδικών χαρών των δήμων, οι τιθέμενες προδιαγραφές αφορούν στη συμμόρφωση σε συγκεκριμένα πρότυπα.....Οι διορθωτικές επεμβάσεις δεν πρέπει να αλλοιώνουν τη δομική αρτιότητα του εγκατεστημένου εξοπλισμού. …», ειδικά δε ως προς τις υφιστάμενες παιδικές χαρές δεν εφαρμόζεται το σύνολο των τιθέμενων (ως προς τις νέες παιδικές χαρές) προϋποθέσεων, αβάσιμα προβάλλεται η αδυναμία λόγω έλλειψης εξειδίκευσης των δύο αρχιτεκτόνων-μηχανικών και του ενός μηχανολόγου-μηχανικού του Τμήματος Μελετών και Τεχνικών Έργων του Δήμου να εκτελέσουν τις συγκεκριμένες υπηρεσίες. Δεδομένου ότι μη νομίμως ανατέθηκαν αυτές σε τρίτο ιδιώτη, κατ’ αρχήν παρέλκει η εξέταση του προβαλλόμενου λόγου περί υπαγωγής των υπηρεσιών στον  ν. 3316/2005 και, ως εκ τούτου, μη νομότυπης παράλειψης διενέργειας διαγωνισμού για την ανάθεση τους, επισημαίνεται, ωστόσο, ότι υπό την ισχύ του (ήδη εφαρμοστέου) ν. 4412/2016 είναι επιτρεπτή η απευθείας ανάθεση μελετών, καθώς επίσης τεχνικών και συναφών επιστημονικών υπηρεσιών, υπό την ειδικότερη διαδικασία που προβλέπει το άρθρο 118, ήτοι κατόπιν διενέργειας κλήρωσης... Κατ’ ακολουθία όσων ανωτέρω εκτέθηκαν, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Με την προδικαστική προσφυγή, η αιτούσα εταιρεία ζητά την ακύρωση της Απόφασης 36/2019 της Οικονομικής Επιτροπής, η οποία απέρριψε τον υποφάκελο «Δικαιολογητικών Συμμετοχής & Τεχνικής Προσφοράς» της, ενώ έκανε αποδεκτό τον αντίστοιχο υποφάκελο της παρεμβαίνουσας. Το αντικείμενο της σύμβασης αφορά την προμήθεια, μεταφορά και πλήρη τοποθέτηση εξοπλισμού, καθώς και εργασίες αναβάθμισης σε 24 παιδικές χαρές του δήμου, με στόχο τη βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών ψυχαγωγίας ανηλίκων και τη δημιουργία ασφαλών και λειτουργικών παιδικών χαρών. Η αιτούσα υποστηρίζει ότι η απόρριψή της ήταν παράνομη, καθώς πληρούσε τις απαιτήσεις για τα φωτιστικά σώματα με δηλώσεις συμμόρφωσης CE, ενώ κατηγορεί την αναθέτουσα αρχή για ασάφεια στις προδιαγραφές και παραβίαση της αρχής της ίσης μεταχείρισης.

Ο προσφεύγων επιδιώκει με την προδικαστική προσφυγή την μερική ακύρωση της προσβαλλόμενης απόφασης της οικονομικής επιτροπής του Δήμου Κηφισιάς, η οποία έγιναν δεκτά τα πρακτικά αξιολόγησης της επιτροπής του διαγωνισμού, που αφορούσαν την απόρριψη της δικής του προσφοράς και τη συνέχιση στο διαγωνισμό της εταιρείας στην οποία κατακυρώθηκε προσωρινά η προμήθεια της ομάδας Β. Το αντικείμενο της σύμβασης ήταν η «Προμήθεια και τοποθέτησης οργάνων, δαπέδων, περιφράξεων, καθιστικών κάδων, βρυσών, ιστών φωτισμού, πιλάρ και πινακίδων σε υπάρχουσες παιδικές χαρές» με σκοπό την αποκατάσταση των ελλείψεων, ώστε για κάθε υπάρχουσα παιδική χαρά να διασφαλιστούν οι απαιτούμενες προδιαγραφές ασφάλειας. Η επίμαχη ομάδα Β «Ξύλινη και μεταλλική περίφραξη» (CPV: 44231000-8) είχε προϋπολογισθείσα αξία 82.800,00€ πλέον ΦΠΑ.

Η προσφεύγουσα εταιρεία ζητάει: (1) την απόρριψη των προσφορών των διαγωνιζόμενων εταιρειών για το Τμήμα Γ (Είδη Ηλεκτροφωτισμού), (2) την ανάκληση ή ακύρωση της υπ' αριθ. 77/2019 απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου Κερατσινίου-Δραπετσώνας, η οποία έκανε δεκτές τις εν λόγω προσφορές, και (3) την επαναχείριση της ίδιας ως μόνης αποδεκτής προσφοράς για το εν λόγω τμήμα. Το αντικείμενο της σύμβασης αφορά την 'Προμήθεια και τοποθέτηση οργάνων παιδικών χαρών, ασφαλούς δαπέδου και στοιχείων ηλεκτροφωτισμού' για 11 παιδικές χαρές του Δήμου, με προϋπολογισμό 452.000 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ). Η προσφεύγουσα ισχυρίζεται ότι οι αποδεκτές προσφορές ήταν παράνομες, ελλιπείς και μη συμβατές με τις προδιαγραφές της διακήρυξης.

Προμήθεια και τοποθέτηση εξοπλισμού για την αναβάθμιση της παιδικής χαράς του Παυσιλύπου και δημιουργία νέας παιδικής χαράς.(...)Το Δικαστήριο κρίνει ότι δεν παραβιάστηκαν οι αρχές του ενωσιακού δικαίου από την απαίτηση των τεχνικών προδιαγραφών της διακήρυξης οι διαστάσεις του εξοπλισμού των παιδικών χαρών να είναι συγκεκριμένες. Τούτο διότι όπως προκύπτει από την 28492/18.5.2009 υπουργική απόφαση, όπως ισχύει, αλλά και την τεχνική έκθεση της διακήρυξης ο χώρος έκαστης παιδικής χαράς είναι εκ των προτέρων οριοθετημένος και  με συγκεκριμένες διαστάσεις εισόδου και ζωνών όδευσης στο εσωτερικό του . Ως εκ τούτου ο εξοπλισμός που θα τοποθετηθεί εντός αυτών, μόνο εάν διαθέτει συγκεκριμένες διαστάσεις διασφαλίζει ότι θα εξυπηρετούνται με άνεση και ασφάλεια οι ανάγκες των ανήλικων χρηστών και των συνοδών τους. Πέραν των ανωτέρω η αναθέτουσα αρχή προκειμένου να αποτρέψει τον περιορισμό των δυνητικά ενδιαφερόμενων οικονομικών φορέων στην πρόσβαση της εν λόγω προμήθειας προέβλεψε ότι οι διαστάσεις του εξοπλισμού των παιδικών χαρών δύνανται να έχουν απόκλιση έως 5% από τις προσδιορισμένες στην τεχνική περιγραφή. Συνεπώς, ο συγκεκριμένος όρος παρίσταται επαρκώς αιτιολογημένος και πρόσφορος για την επίτευξη του επιδιωκόμενου σκοπού της προμήθειας κατάλληλου εξοπλισμού και της ασφαλούς διαμόρφωσης των παιδικών χαρών του Δήμου .., οι δε σχετικές απαιτήσεις ως προς τις προβλεπόμενες διαστάσεις δεν είναι υπερβολικές, ούτε φωτογραφικές, ούτε δύναται να υποστηριχθεί βασίμως ότι εμπόδισαν τη συμμετοχή τυχόν ενδιαφερομένων στον διαγωνισμό (ΕλΣυν Τμ.VI 640/2016).Kατ’ ακολουθίαν των προεκτεθέντων, πρέπει να γίνει δεκτή η κρινόμενη προσφυγή στο σύνολό της,  να ανακληθεί η προσβαλλόμενη 10/2022 πράξη της Υπηρεσίας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Περιφερειακή Ενότητα Καρδίτσας και να υπογραφεί το σχέδιο σύμβασης.

Συντήρηση και προμήθεια οργάνων παιδικών χαρών:..Με αυτά τα δεδομένα και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη μείζονα σκέψη της παρούσας, προκύπτουν τα εξής: α) Όσον αφορά στην από 21.6.2016 σύμβαση με τίτλο «Συντήρηση παιδικών χαρών Δ.Κ. ... ...», η οποία έχει μικτό χαρακτήρα, αφού το αντικείμενο της αφορά τόσο στην προμήθεια των εξαρτημάτων και ανταλλακτικών των οργάνων, που ήδη υπάρχουν στις παιδικές χαρές, όσο και σε εργασίες συντήρησης και επισκευής ενός δαπέδου (10 τ.μ.) και μίας σύνθετης κατασκευής, η σύμβαση αυτή συνιστά σύμβαση προμήθειας, διότι η αξία των υπό προμήθεια ειδών υπερβαίνει, και μάλιστα δυσανάλογα πολύ, την αξία των εργασιών, η οποία δεν εγγίζει ούτε τα 1.000 ευρώ και ως εκ τούτου μη νομίμως ανατέθηκε απευθείας στην ως άνω ανάδοχο εταιρία, αφού η συνολική προϋπολογιζόμενη δαπάνη ποσού 24.600 ευρώ, υπερβαίνει το ποσό των 15.000 ευρώ, μέχρι του οποίου είναι δυνατή η προσφυγή στη διαδικασία αυτή. β) Τόσο τα εξαρτήματα - ανταλλακτικά των οργάνων των παιδικών χαρών (π.χ. κάθισμα κούνιας, σκοινί αναρρίχησης, ξύλινη σκάλα κλπ.) που περιλαμβάνονται στην ως άνω σύμβαση προμήθειας, όσο και αυτά που περιλαμβάνονται στην, ομοίως από 21.7.2016, δεύτερη σύμβαση προμήθειας (τραμπάλες, μύλοι, ζωάκια ελατηρίου κλπ) αποβλέπουν στην συντήρηση των παιδικών χαρών της Δ.Κ. Αγ. ..., που επιβάλλει είτε την επιδιόρθωση (π.χ. προστατευτικά πάνελ) και αντικατάσταση (π.χ. καθίσματα κούνιας και ξύλινη σκάλα) τμήματος των οργάνων που ήδη υπάρχουν, είτε την προμήθεια νέων οργάνων, πρόκειται, δηλαδή, και στις δύο περιπτώσεις για προμήθεια ειδών που κατά τις συναλλακτικές αντιλήψεις θεωρούνται ομοειδή και τα οποία από τη φύση τους και τη λειτουργικότητά τους εντάσσονται σε όμοιες ή παρεμφερείς κατηγορίες αγαθών και εκτελούνται και από την ίδια εταιρία και συνεπώς, θα έπρεπε για την προμήθειά τους να διενεργηθεί ένας ενιαίος πρόχειρος διαγωνισμός, δεδομένου ότι η συνολική προϋπολογιζόμενη δαπάνη αυτών ανέρχεται στο ποσό των 39.460 ευρώ και ως εκ τούτου μη νομίμως αυτές ανατέθηκαν με απευθείας ανάθεση.(..) οι εντελλόμενες δαπάνες είναι μη νόμιμες ..

Προμήθεια οργάνων και εξοπλισμού παιδικών χαρών:Αίτηση  ανάκλησης της 10/2018 Πράξης του Επιτρόπου στην Υπηρεσία Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου :Με τα δεδομένα αυτά το Τμήμα κρίνει ότι η απόφαση της αναθέτουσας αρχής να μην υποδιαιρέσει την επίμαχη προμήθεια σε τμήματα ανά παιδική χαρά ή γεωγραφικό διαμέρισμα, αιτιολογείται επαρκώς, όπως βασίμως προβάλλεται με την υπό κρίση αίτηση. Τούτο διότι οι δέκα τρεις (13) παιδικές χαρές του Δήμου, ανεξάρτητα από τη γεωγραφική τους χωροθέτηση, αποτελούν ένα ενιαίο λειτουργικό σύστημα χώρων άθλησης και ψυχαγωγίας, για την ομοιόμορφη διαμόρφωση του οποίου, με ομοειδή εξοπλισμό, απαιτείται ενιαίος συντονισμός του προσωπικού και των εργασιών των επιμέρους τμημάτων, προκειμένου να επιτευχθεί η εμπρόθεσμη και προσήκουσα εκτέλεση της σύμβασης, που αποβλέπει στη δημιουργία σύγχρονων χώρων ψυχαγωγίας για το σύνολο των παιδιών των δημοτικών διαμερισμάτων του Δήμου και στην ασφαλή λειτουργία των χώρων αυτών, ενόψει και των θεσπιζόμενων από την οικεία νομοθεσία αυστηρών προδιαγραφών. Συνεπώς, η ενιαία δημοπράτηση της επίμαχης προμήθειας χωρίς την πρόβλεψη δυνατότητας υποβολής προσφοράς για τμήμα μόνο των ζητουμένων ειδών δεν συνιστά εν προκειμένω κακή χρήση της διακριτικής ευχέρειας της αναθέτουσας αρχής, ενόψει μάλιστα και του όρου του άρθρου 2.2.8 της διακήρυξης (βλ. σκέψη 4.Γ),  βάσει του οποίου οι φορείς που τυχόν δεν δραστηριοποιούνται στην εμπορία του συνόλου των ειδών, δύνανται να υποβάλουν προσφορά στηριζόμενοι στις ικανότητες άλλων φορέων (πρβλ. Ε.Σ. Τμ. VI 528/2018) Ανακαλεί τη 10/2018 Πράξη του Επιτρόπου στην Υπηρεσία Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Δήμο 

ΜΕΙΚΤΗ ΣΥΜΒΑΣΗ-ΔΗΜΟΣΙΟ ΕΡΓΟ-ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ «Αισθητική, ενεργειακή και περιβαλλοντική αναβάθμιση υποδομών ψυχαγωγίας σε κοινόχρηστους χώρους του Δήμου Δυτικής Λέσβου (προμήθεια υλικών και οργάνων για δημιουργία παιδικών χαρών)» (...) Σύμφωνα με την διακήρυξη, αντικείμενο της προς υπογραφή σύμβασης είναι η προμήθεια και εγκατάσταση, μετά της κατασκευής των αναγκαίων υποδομών και χώρων πρασίνου, του απαραίτητου εξοπλισμού δραστηριοτήτων παιδικής χαράς, αστικού εξοπλισμού, φωτισμού και των λοιπών προαπαιτουμένων εργασιών και υπηρεσιών σε είκοσι επτά (27) παιδικές χαρές σε οικισμούς του Δήμου Δυτικής Λέσβου, με στόχο την δημιουργία ή αναβάθμισή τους (...)Από την αντικειμενική εκτίμηση του συνόλου των ποιοτικών χαρακτηριστικών της ελεγχόμενης σύμβασης, σε συνδυασμό με τα αναφερόμενα στη σκέψη 5 κριτήρια, το Κλιμάκιο άγεται στην κρίση ότι η προς ανάθεση σύμβαση αποτελεί μεικτή σύμβαση εκτέλεσης εργασιών και προμήθειας (βλ. σκέψεις 2-5 και 14), το προέχον (κύριο) αντικείμενο της οποίας είναι αυτό της προμήθειας των ειδών που αποτελούν το ενιαίο σύνολο για την κατασκευή/αναβάθμιση των παιδικών χαρών του Δήμου Δυτικής Λέσβου. (...) Εν όψει της παραδοχής ότι το κύριο αντικείμενο της σύμβασης είναι η προμήθεια και εγκατάσταση των ανωτέρω ειδών, μη νομίμως, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις 6 και 7, δημοπρατήθηκε η προς ανάθεση σύμβαση ως έργο. Κατά συνέπεια, α) μη νομίμως και κατά παράβαση των αρχών του ελεύθερου και ανόθευτου ανταγωνισμού περιορίσθηκε ο κύκλος των δικαιούμενων συμμετοχής στους οικονομικούς φορείς που είναι εγγεγραμμένοι στην αντίστοιχη κατηγορία έργων του Μ.Ε.ΕΠ., οι οποίοι δεν πρέπει να υπερβαίνουν το ανώτατο όριο ανεκτέλεστου υπολοίπου συμβάσεων δημοσίων έργων (βλ. σκ. 6 της παρούσας), β) μη νομίμως επιβαρύνθηκε το σύνολο του αντικειμένου της σύμβασης με γενικά έξοδα και εργολαβικό όφελος, απρόβλεπτα και αναθεώρηση (βλ. σκ. 6 της παρούσας) και γ) μη νομίμως δεν τηρήθηκε η υποχρέωση διαβίβασης της προκήρυξης της σύμβασης στην Υπηρεσία Εκδόσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης για δημοσίευση, αν και η εκτιμώμενη, πλέον ΦΠΑ, αξία της σύμβασης υπερβαίνει το ποσό των 221.000,00 ευρώ (βλ. σκ. 7 της παρούσας). Αποφαίνεται ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης