Προμήθεια γάλακτος...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στη νομική σκέψη που προηγήθηκε, το Τμήμα κρίνει ότι μη νόμιμα ο Δήμος ... ενέκρινε τη χορήγηση γάλακτος τύπου «εβαπορέ» αντί για φρέσκο στους δικαιούχους υπαλλήλους του για το έτος 2009, ολοκληρώνοντας μάλιστα τη διαδικασία της προμήθειας ετεροχρονισμένα, ήτοι περί το τέλος του έτους αυτού, με συνέπεια την καταστρατήγηση των ως άνω διατάξεων, που αποκλειστικό σκοπό έχουν την πρόληψη και προστασία της υγείας των δικαιούχων εργαζομένων, με την πρόβλεψη χορήγησης γάλακτος σε ημερήσια βάση. Εξάλλου, η απουσία ιατρού εργασίας δεν συνιστά λόγο αντικειμενικής αδυναμίας που δικαιολογεί την επικαλούμενη από το Δήμο αδυναμία χορήγησης εγκαίρως ενός λίτρου φρέσκου γάλακτος ημερησίως στους δικαιούχους αυτού και τούτο, διότι ούτε από τις προαναφερόμενες διατάξεις της Κ.Υ.Α. 53361/2006 ούτε από άλλη διάταξη της κείμενης νομοθεσίας τίθεται ως προϋπόθεση για τη χορήγηση γάλακτος στους εργαζόμενους η προηγούμενη γνώμη του ιατρού εργασίας.Κατ’ ακολουθίαν των προεκτεθέντων, η εντελλόμενη με τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα δαπάνη δεν είναι νόμιμη και συνεπώς, τα εντάλματα αυτά δεν πρέπει να θεωρηθούν.

Προμήθεια τροφίμων...Με αυτά τα δεδομένα και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη που προηγήθηκε (υπό στοιχείο ΙΙ της παρούσας), μη νομίμως ο Δήμος ... προκήρυξε, ως μέρος της εν λόγω διακήρυξης, την προμήθεια γάλακτος εβαπορέ για το εργατοτεχνικό προσωπικό του, για το χρονικό διάστημα από 14.11.2017 έως και 25.6.2018 (βλ. Τμήμα Δ΄ της 30056/27.12.2018 διακήρυξης), ήτοι σε χρόνο μεταγενέστερο του επιβαλλόμενου, κατά παράβαση των ως άνω διατάξεων και της σχετικής υποχρέωσής του για καθημερινή παροχή ενός (1) λίτρου φρέσκου γάλακτος στους δικαιούχους εργαζόμενους, που αποκλειστικό σκοπό έχει την καθημερινή πρόληψη και προστασία της υγείας αυτών, ενώ περαιτέρω, όπως ορθά κρίθηκε με την προσβαλλόμενη Πράξη, δεν προκύπτει αντικειμενική αδυναμία του αιτούντος να χορηγήσει σε αυτούς φρέσκο γάλα, καθημερινά, κατά το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Οι δε ισχυρισμοί του Δήμου περί αντικειμενικής αδυναμίας του να χορηγήσει φρέσκο γάλα στους δικαιούχους για το διάστημα από 14/11/2017 (επομένη της ημερομηνίας που έληξε προγενέστερη σύμβαση γάλακτος) έως 26/06/2018 (οπότε υπεγράφη η νέα σύμβαση), εξαιτίας της καθυστέρησης ολοκλήρωσης του προηγούμενου διαγωνισμού τροφίμων και γάλακτος, επικαλούμενος τη μεταβολή του νομοθετικού πλαισίου διενέργειάς του (ν. 4412/2016), καθώς και το ανεπαρκές σε αριθμό προσωπικό του Δήμου, το οποίο δεν είχε εκπαιδευτεί κατάλληλα για την αλλαγή αυτή, είναι απορριπτέοι ως αβάσιμοι. Και τούτο, διότι τα ως άνω προβαλλόμενα (βλ. και την Τεχνική Έκθεση της υπ΄ αριθμ. 2018167 μελέτης της Διεύθυνσης ΠΕ.ΚΑ.ΠΡΑ, καθώς και το από 25.9.2019 Υπηρεσιακό Σημείωμα του Τμήματος Προμηθειών και Διαχείρισης Αποθηκών του Δήμου) δεν καθιστούν αντικειμενική την αδυναμία του αιτούντος, αντιθέτως δε αυτή οφείλεται στην έλλειψη προγραμματισμού των αρμοδίων υπηρεσιών του Δήμου, ώστε να λάβουν εγκαίρως όλα τα απαραίτητα μέτρα για την προμήθεια γάλακτος, συνεκτιμώντας και τις ενδεχόμενες συνέπειες από την επικαλούμενη αλλαγή του νομοθετικού πλαισίου. Εξάλλου, ο ισχυρισμός, που προβάλλεται, ότι η εν λόγω προμήθεια γάλακτος εβαπορέ είναι νόμιμη, διότι σκοπό έχει να ικανοποιήσει νόμιμη απαίτηση των φερόμενων ως δικαιούχων έναντι του Δήμου, η δε αξίωση αυτή για την παροχή γάλακτος εξακολουθεί να υφίσταται και για χρονικό διάστημα μεταγενέστερο του επιβαλλόμενου, είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, αφού, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (βλ. σκέψη υπό στοιχείο ΙΙ), δεν επιτρέπεται η χορήγηση του γάλακτος να γίνεται μαζικά ως προς τις αναλογούσες για κάθε εργαζόμενο ποσότητες, σε χρονικό διάστημα μεταγενέστερο του επιβαλλόμενου, ενώ η αντικατάσταση του φρέσκου γάλακτος από ίση ποσότητα γάλακτος μακράς διαρκείας ή τύπου εβαπορέ, επιτρέπεται μόνο κατ΄ εξαίρεση και εφόσον συντρέχουν λόγοι αντικειμενικής αδυναμίας χορήγησης, από την οικεία υπηρεσία, φρέσκου γάλακτος. Περαιτέρω, ο λόγος περί συγγνωστής πλάνης των αρμοδίων οργάνων του αιτούντος, τα οποία, όπως προβάλλεται, ενήργησαν χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των σχετικών διατάξεων, είναι ομοίως απορριπτέος ως αβάσιμος, δεδομένης της σαφήνειας του εφαρμοστέου εν προκειμένω νομοθετικού πλαισίου, καθώς και της πάγιας νομολογίας του Δικαστηρίου επί των τεθέντων ζητημάτων.

Η προσφεύγουσα ζητεί την ακύρωση της απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου Ασπροπύργου, η οποία απέρριψε την προσφορά της στον διαγωνισμό για την προμήθεια φρέσκου αγελαδινού γάλακτος για το προσωπικό του Δήμου. Το αντικείμενο της σύμβασης αφορούσε την προμήθεια πλήρους (3,5%) φρέσκου παστεριωμένου ομογενοποιημένου γάλακτος σε συσκευασία 1 λίτρου, σύμφωνα με προδιαγραφές της διακήρυξης, συμπεριλαμβανομένων εγκρίσεων εργοστασίων και θρεπτικών συστατικών. Η προσφεύγουσα ισχυρίζεται ότι η απόρριψη της ήταν παράνομη, επειδή η διακήρυξη δεν διευκρίνιζε ότι απαιτείται ειδικά εμπειρία σε φρέσκο γάλα (όχι εβαπορέ), ενώ επιπλέον καταλογίζει ελλείψεις στην τεχνική προσφορά του εις βάρος της επιλεγέντος οικονομικού φορέα.

Παροχή γάλακτος σε χρήμα :Με δεδομένα αυτά και ενόψει του ότι η τασσόμενη στο άρθρο 97 του   ν. 4483/2017 προθεσμία των 4 μηνών δεν ορίζεται ως αποκλειστική, νομίμως με την ως άνω 509/22.11.2017 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου ...., που αναρτήθηκε στο πρόγραμμα «ΔΙΑΥΓΕΙΑ» μετά τις 30.11.2017, αποφασίστηκε η χορήγηση του γάλακτος των ετών 2012 και 2013 σε χρήμα. Περαιτέρω και ενόψει του ότι η τιμή ανά λίτρο φρέσκου γάλακτος στο διαγωνισμό που προκηρύχθηκε το έτος 2012 για την προμήθεια γάλακτος ορίστηκε στο ποσό του 1,17 ευρώ με τον Φ.Π.Α. (709/2012 μελέτη), νομίμως για την αποτίμηση του μη χορηγηθέντος γάλακτος σε χρήμα το Δ.Σ. του Δήμου υπολόγισε την τιμή του λίτρου στο 1,17 ευρώ με τον Φ.Π.Α. καθόσον αυτή αποτελούσε «την τιμή διαγωνισμού που προκηρύχθηκε» κατά τον κρίσιμο χρόνο. Αντίθετα, μη νομίμως εγγράφηκε η σχετική δαπάνη στον Κ.Α.Ε. 20.6011, καθόσον αυτή δεν αφορά σε αποδοχές μονίμων υπαλλήλων ούτε μόνο σε υπαλλήλους της Υπηρεσίας Καθαριότητας και Ηλεκτροφωτισμού ούτε σε άλλες αμοιβές προσωπικού που δεν εντάσσονται σε συγκεκριμένους κωδικούς, αλλά πρόκειται για δαπάνη που εμπίπτει στον Κ.Α. 606 «Παρεπόμενες παροχές και έξοδα προσωπικού», στον οποίο εγγράφονται τα πρόσθετα έξοδα για το προσωπικό όλων των κατηγοριών καθώς και η δαπάνη για την προμήθεια γάλακτος (ΥΑ 23976/2016, Β΄ 2311). Τέλος, ομοίως μη νομίμως περιλαμβάνονται στους δικαιούχους υπαλλήλους και ΔΕ Επόπτες Πρασίνου και ΔΕ Επόπτες Φυλάκων, διότι αφενός οι ως άνω ειδικό-τητες Εποπτών δεν συμπεριλαμβάνονται στην ως άνω 53361/2.10.2006 Υ.Α. και αφετέρου διότι οι Επόπτες δεν ασχολούνται με τις εργασίες που αναφέρονται στην ίδια Υπουργική Απόφαση υπό την έννοια της αποκλειστικής απασχόλησης σε μόνιμη και καθημερινή βάση καθ’ όλη τη διάρκεια του ωραρίου τους, αλλά   τα καθήκοντά τους αφορούν στην εποπτεία - έλεγχο του προσωπικού που ασχολείται με τις εργασίες αυτές.

Προμήθεια αναλωσίμων ειδών δεξίωσης:..Με δεδομένα τα ανωτέρω και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προαναφέρθηκαν, το Τμήμα κρίνει καταρχήν ότι οι εντελλόμενες με τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα πληρωμής δαπάνες είναι νόμιμες, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην διάταξη του άρθρου 158 παρ.3 του ν. 3463/2006, διότι αυτή διενεργείται από τον Δήμο, ύστερα από απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου στο πλαίσιο του εορτασμού της τοπικής θρησκευτικής εορτής του Αγίου Γεωργίου στον οικισμό .., εντός της εδαφικής του περιφέρειας και συνδέεται με την προαγωγή των κοινωνικών συμφερόντων και πολιτιστικών ενδιαφερόντων των δημοτών του. Περαιτέρω, το Τμήμα κρίνει ότι οι ως άνω δαπάνες ενόψει του ύψους τους και της ποσότητας των ειδών που προσφέρθηκαν δεν υπερβαίνουν το προσήκον μέτρο, όπως αυτό προσδιορίστηκε ανωτέρω, με βάση τον πληθυσμό του Δήμου και της σημασίας της εκδήλωσης τόσο για τον ίδιο τον Δήμο όσο και για τους δημότες του.(..)τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα πληρωμής πρέπει να θεωρηθούν.

Η προσφεύγουσα αιτείται την ακύρωση της απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής του *** με αριθμό 444/2020, η οποία απορρίπτει την τεχνική της προσφορά στον διαγωνισμό για την προμήθεια γάλακτος προς τους εργαζόμενους του Δήμου. Το αντικείμενο της σύμβασης αφορά την παράδοση φρέσκου γάλακτος σε συσκευασίες ενός λίτρου, με μεταφορά και διάθεση από τον ανάδοχο στις υπηρεσίες του Δήμου κατά συγκεκριμένους τόπους και ώρες. Η προσφεύγουσα επιχειρηματολογεί ότι η μέθοδος παράδοσης που πρότεινε (διανομή μέσω καταστημάτων με ηλεκτρονική συσκευή) εξασφαλίζει υγειονομική ασφάλεια και αποφεύγει συνωστισμό, αλλά η Επιτροπή κρίθηκε ότι δεν τηρεί τους αυστηρούς όρους της Διακήρυξης για τον τρόπο και τόπο παράδοσης.

Προμήθεια φρέσκου γάλακτος για τις ανάγκες του εργατοτεχνικού προσωπικού του Δήμου.Από τη μη ανάλωση των κονδυλίων που είχαν προβλεφθεί για την αρχική σύμβαση αφού μέχρι τώρα έχουν τιμολογηθεί 74.730 λίτρα φρέσκου γάλακτος έναντι 195.264 λίτρων συνολικής ποσότητας, δεν συνάγεται πρόθεση αποφυγής εφαρμογής των διατάξεων του ν. 4412/2016, δεδομένου ότι τα υπόλοιπα 120.534 λίτρα φρέσκου γάλακτος που αντιστοιχούν στις ανάγκες του.., δεν δύνανται, λόγω της προαναφερόμενης διατάραξης της οικονομικής ισορροπίας της σύμβασης σε βάρος της αναδόχου εταιρείας, να τιμολογηθούν με την αρχική τιμή 0,78 ευρώ ανά λίτρο. Άλλωστε, δεν προβάλλεται από την Επίτροπο, ούτε αποδεικνύεται από τα στοιχεία του φακέλου που τέθηκαν υπόψη του Τμήματος, ότι υπάρχει διαθέσιμη από την ανάδοχο εταιρεία ποσότητα φρέσκου γάλακτος δυνάμενη να τιμολογηθεί με την αρχική τιμή που είχε προσφέρει η ανάδοχος εταιρεία ανά λίτρο φρέσκου γάλακτος πριν από την τροποποίηση. Τούτων δοθέντων το Τμήμα κρίνει ότι συντρέχουν οι όροι της διάταξης του άρθρου 132 παρ. 1γ΄ του ν.4412/2016 για την τροποποίηση της αρχικής 22554/18.12.2020 σύμβασης και την αυξητική αναπροσαρμογή της τιμής του συμβατικού αντικειμένου κατά 23.154,58 ευρώ, κατά τα αναφερόμενα στην 196/22.6.2022 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου.Kατ’ ακολουθίαν των προεκτεθέντων, πρέπει να γίνει δεκτή η κρινόμενη προσφυγή, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη 26/2022 πράξη της Υπηρεσίας Επιτρόπου  του Ελεγκτικού Συνεδρίου ΟΤΑ ΙΙ στο Δήμο Αγίας Παρασκευής και να υπογραφεί το σχέδιο της ελεγχόμενης σύμβασης.

Καταβολή αντιτίμου γάλακτος.(...)Μετά τα ανωτέρω εκτεθέντα, η εντελλόμενη, με τα ελεγχόμενα 5 και 6/2017 χρηματικά εντάλματα, δαπάνη, με την οποία καταβάλλεται σε εργαζόμενους στο Δήμο ....., για το από 1.1.2016 έως 27.5.2016 χρονικό διάστημα, το αντίτιμο του γάλακτος αντί της χορήγησής του σε είδος, είναι μη νόμιμη, δεδομένου ότι, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την Επίτροπο, η ως άνω καταβολή απαγορεύτηκε ρητώς και σαφώς από 1.1.2016, με την παράγραφο 4 του άρθρου 24 του Κεφαλαίου Δ΄ της υποπαραγράφου Δ.9 της παραγράφου Δ του άρθρου 2 του ν. 4336/2015, με συνέπεια να μην ισχύει από την ως άνω ημερομηνία η Κ.Υ.Α. 31119/2008, με την οποία είχε προβλεφθεί η ως άνω καταβολή υπό την προϋπόθεση της ειδικής αιτιολόγησης της αντικειμενικής αδυναμίας χορήγησης του γάλακτος σε είδος. Τούτο δε, ανεξαρτήτως ότι, και αν ακόμη ίσχυε η τελευταία αυτή Κ.Υ.Α., από κανένα στοιχείο του φακέλου δεν προκύπτει αντικειμενική αδυναμία του Δήμου για τη χορήγηση του γάλακτος σε είδος κατά το ως άνω χρονικό διάστημα, ενώ ο μη έγκαιρος προγραμματισμός της απαιτούμενης διαγωνιστικής διαδικασίας για την ανάθεση της προμήθειας γάλακτος κατά το έτος 2016 (εν προκειμένω η απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου ..... περί έγκρισης της δαπάνης για τη διενέργεια σχετικού διαγωνισμού εκδόθηκε στις 17.2.2016), δεν αποτελεί αντικειμενική αδυναμία κατά την έννοια της προϊσχύουσας διάταξης, (βλ. και Ε.Σ. Κ.Π.Ε.Δ. στο VII Τμ. 80/2017, 6, 188/2014). 5. Κατ' ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη, με τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα, δαπάνη είναι μη νόμιμη και αυτά δεν πρέπει να θεωρηθούν.

ΑΠΩΛΕΙΑ ΠΑΡΑΣΤΑΤΙΚΩΝ:Εφάπαξ βοηθήματος για έξοδα κηδείας:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, τα ανωτέρω φωτοαντίγραφα αποδείξεων παροχής υπηρεσιών δεν αποτελούν νόμιμα δικαιολογητικά εκκαθάρισης και πληρωμής των εντελλόμενων με τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα πληρωμής δαπανών, όπως βάσιμα προβάλλεται από τη διαφωνούσα Επίτροπο. Κατόπιν αυτών και ανεξαρτήτως από το ύψος της εντελλόμενης με το 51, οικονομικού έτους 2010, χρηματικό ένταλμα,  δαπάνης, τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα δεν πρέπει να θεωρηθούν.

Προμήθεια γάλακτος..:Με δεδομένα τα ανωτέρω μη νομίμως στους δικαιούχους του γάλακτος περιλαμβάνεται ο υπάλληλος ΔΕ Εποπτών Καθαριότητας, αφενός διότι η ειδικότητα Εποπτών δεν συμπεριλαμβάνεται στην ως άνω 53361/2.10.2006 Υ.Α. και αφετέρου διότι οι Επόπτες δεν ασχολούνται με τις εργασίες που αναφέρονται στην ίδια Υπουργική Απόφαση υπό την έννοια της αποκλειστικής απασχόλησης σε μόνιμη και καθημερινή βάση καθ’ όλη τη διάρκεια του ωραρίου τους, αλλά τα καθήκοντά τους αφορούν σε εποπτεία και έλεγχο του προσωπικού που ασχολείται με αυτές (βλ. σχετ. Πρ. ΚΠΕΔ στο VII Τμ. 189/2018). Περαιτέρω και ενόψει του ότι στην ως άνω βεβαίωση ρητά αναγράφονται οι εργαζόμενοι με ειδικότητα ΔΕ Εργατών Καθαριότητας ή Ταφών - Εκταφών, η χορήγηση γάλακτος στον ως άνω ΥΕ Εργάτη, που, σαφώς αντιδιαστέλεται προς τους λοιπούς εργάτες, είναι μη νόμιμη αφενός διότι δεν περιλαμβάνεται στις ειδικότητες που ρητά αναφέρονται στην ως άνω Κ.Υ.Α. και αφετέρου διότι δεν προκύπτει ότι απασχολείται σε μόνιμη και καθημερινή βάση και καθ’ όλη τη διάρκεια του ωραρίου του στους χώρους, που αναφέρονται στην Κ.Υ.Α, αλλά αντίθετα, στην ως άνω γνωμοδότηση αναφέρεται ότι απασχολείται σε χώρους που «η Κ.Υ.Α. δεν προβλέπει ειδικά». Τέλος, μη νομίμως στους δικαιούχους του γάλακτος περιλαμβάνεται και ένας (όχι δύο, όπως αναφέρεται στη διαφωνία) ΔΕ Οδηγός, αφενός διότι μόνον ο Οδηγός απορριμματοφόρων περιλαμβάνεται στις ειδικότητες που ρητά αναφέρονται στην ως άνω Κ.Υ.Α. και αφετέρου διότι δεν εκτελεί τα καθήκοντά του σε μόνιμη και καθημερινή βάση καθ’ όλη τη διάρκεια του ωραρίου του στους χώρους που αναφέρονται σ’ αυτήν. Περαιτέρω και ανεξαρτήτως του αν κατά τον υπολογισμό της υπό ανάθεση προμήθειας ελήφθησαν υπόψη μεγαλύτερες ποσότητες γάλακτος από αυτές που πράγματι δικαιούνται οι εργαζόμενοι του Συνδέσμου, σύμφωνα με τις ειδικότητες και τις ημέρες εργασίας εκάστου τούτων, η εντελλόμενη δαπάνη δεν πλήττεται από την αιτία αυτή, καθόσον αφορά στη χορήγηση γάλακτος για εργάσιμες μόνο ημέρες.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω η εντελλόμενη δαπάνη είναι εν μέρει μη νόμιμη, κατά το μέρος αυτής που αφορά στην προμήθεια γάλακτος στους ανωτέρω 3 υπαλλήλους του Συνδέσμου και ως εκ τούτου το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.