Συνδρομητική Υπηρεσία. Για να έχετε πλήρη πρόσβαση στο mydocman.gr πρέπει να συνδεθείτε: Είσοδος

ΕΣ/ΤΜ.6/1761/2019

Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου

ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ: 4412/2016, 1836/1989

Προμήθεια τροφίμων...Με αυτά τα δεδομένα και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη που προηγήθηκε (υπό στοιχείο ΙΙ της παρούσας), μη νομίμως ο Δήμος ... προκήρυξε, ως μέρος της εν λόγω διακήρυξης, την προμήθεια γάλακτος εβαπορέ για το εργατοτεχνικό προσωπικό του, για το χρονικό διάστημα από 14.11.2017 έως και 25.6.2018 (βλ. Τμήμα Δ΄ της 30056/27.12.2018 διακήρυξης), ήτοι σε χρόνο μεταγενέστερο του επιβαλλόμενου, κατά παράβαση των ως άνω διατάξεων και της σχετικής υποχρέωσής του για καθημερινή παροχή ενός (1) λίτρου φρέσκου γάλακτος στους δικαιούχους εργαζόμενους, που αποκλειστικό σκοπό έχει την καθημερινή πρόληψη και προστασία της υγείας αυτών, ενώ περαιτέρω, όπως ορθά κρίθηκε με την προσβαλλόμενη Πράξη, δεν προκύπτει αντικειμενική αδυναμία του αιτούντος να χορηγήσει σε αυτούς φρέσκο γάλα, καθημερινά, κατά το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Οι δε ισχυρισμοί του Δήμου περί αντικειμενικής αδυναμίας του να χορηγήσει φρέσκο γάλα στους δικαιούχους για το διάστημα από 14/11/2017 (επομένη της ημερομηνίας που έληξε προγενέστερη σύμβαση γάλακτος) έως 26/06/2018 (οπότε υπεγράφη η νέα σύμβαση), εξαιτίας της καθυστέρησης ολοκλήρωσης του προηγούμενου διαγωνισμού τροφίμων και γάλακτος, επικαλούμενος τη μεταβολή του νομοθετικού πλαισίου διενέργειάς του (ν. 4412/2016), καθώς και το ανεπαρκές σε αριθμό προσωπικό του Δήμου, το οποίο δεν είχε εκπαιδευτεί κατάλληλα για την αλλαγή αυτή, είναι απορριπτέοι ως αβάσιμοι. Και τούτο, διότι τα ως άνω προβαλλόμενα (βλ. και την Τεχνική Έκθεση της υπ΄ αριθμ. 2018167 μελέτης της Διεύθυνσης ΠΕ.ΚΑ.ΠΡΑ, καθώς και το από 25.9.2019 Υπηρεσιακό Σημείωμα του Τμήματος Προμηθειών και Διαχείρισης Αποθηκών του Δήμου) δεν καθιστούν αντικειμενική την αδυναμία του αιτούντος, αντιθέτως δε αυτή οφείλεται στην έλλειψη προγραμματισμού των αρμοδίων υπηρεσιών του Δήμου, ώστε να λάβουν εγκαίρως όλα τα απαραίτητα μέτρα για την προμήθεια γάλακτος, συνεκτιμώντας και τις ενδεχόμενες συνέπειες από την επικαλούμενη αλλαγή του νομοθετικού πλαισίου. Εξάλλου, ο ισχυρισμός, που προβάλλεται, ότι η εν λόγω προμήθεια γάλακτος εβαπορέ είναι νόμιμη, διότι σκοπό έχει να ικανοποιήσει νόμιμη απαίτηση των φερόμενων ως δικαιούχων έναντι του Δήμου, η δε αξίωση αυτή για την παροχή γάλακτος εξακολουθεί να υφίσταται και για χρονικό διάστημα μεταγενέστερο του επιβαλλόμενου, είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, αφού, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (βλ. σκέψη υπό στοιχείο ΙΙ), δεν επιτρέπεται η χορήγηση του γάλακτος να γίνεται μαζικά ως προς τις αναλογούσες για κάθε εργαζόμενο ποσότητες, σε χρονικό διάστημα μεταγενέστερο του επιβαλλόμενου, ενώ η αντικατάσταση του φρέσκου γάλακτος από ίση ποσότητα γάλακτος μακράς διαρκείας ή τύπου εβαπορέ, επιτρέπεται μόνο κατ΄ εξαίρεση και εφόσον συντρέχουν λόγοι αντικειμενικής αδυναμίας χορήγησης, από την οικεία υπηρεσία, φρέσκου γάλακτος. Περαιτέρω, ο λόγος περί συγγνωστής πλάνης των αρμοδίων οργάνων του αιτούντος, τα οποία, όπως προβάλλεται, ενήργησαν χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των σχετικών διατάξεων, είναι ομοίως απορριπτέος ως αβάσιμος, δεδομένης της σαφήνειας του εφαρμοστέου εν προκειμένω νομοθετικού πλαισίου, καθώς και της πάγιας νομολογίας του Δικαστηρίου επί των τεθέντων ζητημάτων.

Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)

Σχετικά Έγγραφα

ΕΣ/ΤΜ.7/194/2009

Προμήθεια κουτιών γάλακτος...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στη νομική σκέψη που προηγήθηκε μη νόμιμα ο Δήμος ενέκρινε τη χορήγηση γάλακτος ΕΒΑΠΟΡΕ αντί για φρέσκο στους υπαλλήλους του (καθαριότητας, τεχνικών έργων, σχολικών φυλάκων, υπηρεσίας πρασίνου, υπηρεσίας νεκροταφείου και εποχικού προσωπικού) για το έτος 2009, καθόσον, από τα συνημμένα στα ως άνω χρηματικά εντάλματα δικαιολογητικά δεν αποδεικνύεται η αντικειμενική αδυναμία του Δήμου να χορηγήσει σε καθημερινή βάση 1 λίτρο φρέσκου γάλακτος. Οι ισχυρισμοί του Δήμου στην αριθ. πρωτ. 2715/20.2.2009 απόφαση του Δημάρχου του ότι δεν υπάρχει η κατάλληλη κτιριακή υποδομή για την καθημερινή εστίαση των υπαλλήλων, ούτε το απαραίτητο προσωπικό για τη φύλαξη και διανομή του φρέσκου γάλακτος κρίνονται ανεπαρκείς, καθόσον, δεδομένης της βούλησης του Νομοθέτη από το έτος 2003 για καθημερινή παροχή ενός λίτρου γάλακτος για λόγους ατομικής προστασίας και υγιεινής, η έλλειψη των ως άνω ελαχίστων προδιαγραφών (αν θεωρηθεί ότι αναγκαίως απαιτούνται), οφείλεται αποκλειστικά σε υπαιτιότητα της δημοτικής αρχής, με αποτέλεσμα να καταστρατηγούνται στην ουσία τους οι ως άνω διατάξεις, που αποκλειστικό σκοπό έχουν την πρόληψη και προστασία της υγείας συγκεκριμένης ευπαθούς μερίδας εργαζομένων. Περαιτέρω, αν και προσκομίστηκε κατάσταση των φερόμενων ως δικαιούχων υπαλλήλων, από τα συνημμένα στα επίμαχα χρηματικά εντάλματα δικαιολογητικά, δεν προκύπτει ο πραγματικός χρόνος παράδοσης στους δικαιούχους υπαλλήλους της αναλογούσας ποσότητας γάλακτος (υπάρχει μόνο γενική αναφορά για παροχή μαζικής ποσότητας σε κάθε υπάλληλο εντός δύο χρονικών περιόδων, από 16.3.09 έως 19.11.09 και από 20.11.09 έως 31.12.09), ούτε ο τρόπος διάθεσης (σε καθημερινή βάση ή όχι), ώστε να βρίσκει εφαρμογή η σχετική εκ της ως άνω ΚΥΑ υποχρέωση του Δήμου για καθημερινή παροχή 1 λίτρου γάλακτος στους εργαζόμενους. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, οι εντελλόμενες με τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα δαπάνες δεν είναι νόμιμες κι επομένως αυτά δεν πρέπει να θεωρηθούν.


ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.7/185/2018

Προμήθεια γάλακτος:. Με δεδομένα αυτά, νομίμως ο Δήμος προέβη στην προμήθεια γάλακτος, τύπου εβαπορέ, λόγω αποδεδειγμένης αντικειμενικής αδυναμίας να χορηγήσει φρέσκο γάλα. Συνεπώς, η εντελλόμενη δαπάνη είναι νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί.


ΕΣ/ΤΜ.7/431/2010

Προμήθεια γάλακτος...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στη νομική σκέψη που προηγήθηκε, το Τμήμα κρίνει ότι μη νόμιμα ο Δήμος ... ενέκρινε τη χορήγηση γάλακτος τύπου «εβαπορέ» αντί για φρέσκο στους δικαιούχους υπαλλήλους του για το έτος 2009, ολοκληρώνοντας μάλιστα τη διαδικασία της προμήθειας ετεροχρονισμένα, ήτοι περί το τέλος του έτους αυτού, με συνέπεια την καταστρατήγηση των ως άνω διατάξεων, που αποκλειστικό σκοπό έχουν την πρόληψη και προστασία της υγείας των δικαιούχων εργαζομένων, με την πρόβλεψη χορήγησης γάλακτος σε ημερήσια βάση. Εξάλλου, η απουσία ιατρού εργασίας δεν συνιστά λόγο αντικειμενικής αδυναμίας που δικαιολογεί την επικαλούμενη από το Δήμο αδυναμία χορήγησης εγκαίρως ενός λίτρου φρέσκου γάλακτος ημερησίως στους δικαιούχους αυτού και τούτο, διότι ούτε από τις προαναφερόμενες διατάξεις της Κ.Υ.Α. 53361/2006 ούτε από άλλη διάταξη της κείμενης νομοθεσίας τίθεται ως προϋπόθεση για τη χορήγηση γάλακτος στους εργαζόμενους η προηγούμενη γνώμη του ιατρού εργασίας.Κατ’ ακολουθίαν των προεκτεθέντων, η εντελλόμενη με τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα δαπάνη δεν είναι νόμιμη και συνεπώς, τα εντάλματα αυτά δεν πρέπει να θεωρηθούν.


ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.7/226/2019

Προμήθεια γάλακτος...Με δεδομένα τα ανωτέρω νομίμως ο Δήμος προέβη στην προμήθεια γάλακτος τύπου εβαπορέ, ενόψει της αντικειμενικής αδυναμίας του να χορηγήσει φρέσκο γάλα (βλ. Πρ. ΚΠΕΔ στο VII Tμ. 185/2018). Αντίθετα, όμως, και ενόψει του ότι το γάλα χορηγείται με σκοπό την άμεση κατανάλωσή του σε καθημερινή βάση προς προστασία της υγείας των εργαζομένων, δεν είναι δυνατή η αναδρομική χορήγησή του, καθόσον δεν μπορεί πλέον να εκπληρωθεί ο σκοπός της, η άμεση δηλαδή και καθημερινή κατανάλωσή του. Τούτο δοθέντος, αφενός μη νομίμως   ο Δήμος προκήρυξε στις 26.6.2018 την προμήθεια γάλακτος και για το διαδραμόν χρονικό διάστημα του έτους 2018 και αφετέρου μη νομίμως προέβη στην κατακύρωση των αποτελεσμάτων αυτού μετά τη λήξη του έτους 2018, στο οποίο η προμήθεια αυτή αφορούσε. Συνεπώς η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη για την ως άνω αιτία και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί. 


ΕΣ/ΤΜ.7/362/2009

Προμήθεια κουτιών γάλακτος...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Τμήμα κρίνει ότι, ανεξαρτήτως του ότι δεν αποδεικνύονται οι λόγοι της αντικειμενικής αδυναμίας για έγκαιρη ημερήσια χορήγηση φρέσκου γάλακτος, μη νόμιμα ο Δήμος ενέκρινε τη χορήγηση γάλακτος εβαπορέ στους δικαιούχους υπαλλήλους του για το έτος 2006 σε μαζικές ποσότητες ολοκληρώνοντας τη διαδικασία της προμήθειας ετεροχρονισμένα, ήτοι τρία και πλέον έτη μετά το κρίσιμο έτος χορήγησης του ως άνω είδους, με συνέπεια την καταστρατήγηση των ως άνω διατάξεων, που αποκλειστικό σκοπό έχουν την πρόληψη και προστασία της υγείας των δικαιούχων εργαζομένων. Η εν λόγω καθυστέρηση οφείλεται αποκλειστικώς σε υπαιτιότητα του Δήμου, απορριπτομένων των περί του αντιθέτου ισχυρισμών, καθ’ ότι δεν αποδείχθηκε η ύπαρξη οποιασδήποτε αντικειμενικής αδυναμίας, η οποία να παρεμπόδιζε τις υπηρεσίες του Δήμου να προβούν στην έγκαιρη χρονικώς έναρξη και ολοκλήρωση της διαδικασίας ανάθεσης της εν λόγω προμήθειας, σε συνδυασμό με την αδιαμφισβήτητη γνώση των αρμοδίων υπηρεσιών του Δήμου για τις δυσχέρειες και τον χρονοβόρο χαρακτήρα της σχετικής διαγωνιστικής διαδικασίας. Επίσης, πρέπει να απορριφθεί και ο ισχυρισμός του Δήμου, που σχετίζεται με την έκδοση της Κ.Υ.Α. 53361/2.10.2006, αφού η αλλαγή του κανονιστικού πλαισίου δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να δικαιολογήσει την προκύπτουσα από τα στοιχεία του φακέλου και τα διδάγματα της κοινής πείρας αδικαιολόγητη καθυστέρηση του Δήμου να προβεί εγκαίρως στη διαδικασία ανάθεσης της προμήθειας, την οποία όφειλε να είχε εκκινήσει σε χρόνο προγενέστερο του έτους 2006. Τέλος, το Τμήμα επισημαίνει, ότι κατά την έννοια των διατάξεων του άρθρου 25 παρ.1 εδ. α΄του π.δ/τος 60/2007, προσφυγή στη διαδικασία των διαπραγματεύσεων, κατόπιν τακτικού διαγωνισμού, χωρεί μόνον όταν είτε δεν υποβλήθηκαν καθόλου προσφορές, είτε όλες όσες υποβλήθηκαν κρίθηκαν απαράδεκτες ή μη κανονικές (βλ. Πράξεις IV Τμ.44/2007, 58/2008), περίπτωση που δεν συνέτρεχε εν προκειμένω, αφού η προσφορά της εταιρείας «….» κρίθηκε αποδεκτή κατά το στάδιο ελέγχου των δικαιολογητικών συμμετοχής (βλ. το από 31.3.2008 πρακτικό της Επιτροπής Αξιολόγησης του διαγωνισμού και την … απόφαση της Δημαρχιακής Επιτροπής) χωρίς περαιτέρω τα αρμόδια όργανα του Δήμου να προβούν, ως όφειλαν, στο άνοιγμα της οικονομικής της προσφοράς πριν προχωρήσουν στη διαδικασία των διαπραγματεύσεων. Κατ’ ακολουθίαν των προεκτεθέντων, η εντελλόμενη με το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δαπάνη δεν είναι νόμιμη και το ένταλμα αυτό δεν πρέπει να θεωρηθεί.


ΕΑΔΗΣΥ/1094/2022

«Προμήθεια ειδών διατροφής για τους παιδικούς σταθμούς του Δήμου, για το Κοινωνικό Παντοπωλείο και φρέσκου γάλακτος για εργαζομένους του Δήμου και των Νομικών του Προσώπων 2022»


ΕΣ/ΚΛ.ΤΜ.7/22/2014

Καταβολή αμοιβής στους φερόμενους ως δικαιούχους δημοτικούς υπαλλήλους της αξίας του γάλακτος(...) Με τα δεδομένα αυτά το Κλιμάκιο κρίνει ότι η έγκριση της καταβολής χρηματικού ποσού ίσου με την αξία του γάλακτος στους δικαιούχους που ορίζονται στην Κ.Υ.Α. 53361/11.10.2006 (ΦΕΚ Β΄ 1503), όπως τροποποιήθηκε με την Κ.Υ.Α. ΤΤ/36586/30.7.2007 (ΦΕΚ Β΄ 1323), δεν έγινε εγκαίρως κατά παραδοχή του πρώτου λόγου διαφωνίας της αναπληρώτριας Επιτρόπου. Ειδικότερα, από την έναρξη των ετών 2011 και 2012, οπότε και δημιουργήθηκε η υποχρέωση παροχής γάλακτος σε ορισμένους δικαιούχους υπαλλήλους του Δήμου, έως την εν τέλει έγκριση της σε χρήμα καταβολής της (20.12.2012), παρήλθε μεγάλο χρονικό διάστημα, το οποίο δεν δικαιολογείται από λόγους οφειλόμενους σε υπαιτιότητα του Δήμου .... Αντιθέτως, ενόψει του χρόνου έναρξης των διαγωνιστικών διαδικασιών (τέλος Σεπτεμβρίου 2011 και τέλος Ιουλίου 2012), προκύπτει ότι η αδυναμία χορήγησης φρέσκου γάλακτος και κατ΄επέκταση η αποτίμηση και καταβολή αυτού σε χρήμα οφείλεται σε υπαιτιότητα των αρμοδίων για τη διενέργεια των διαγωνισμών οργάνων του Δήμου, τα οποία παρέλειψαν να εκκινήσουν εγκαίρως, τις σχετικές διαδικασίες.


ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1409/2022

Προμήθεια φρέσκου γάλακτος για τις ανάγκες του εργατοτεχνικού προσωπικού του Δήμου.Από τη μη ανάλωση των κονδυλίων που είχαν προβλεφθεί για την αρχική σύμβαση αφού μέχρι τώρα έχουν τιμολογηθεί 74.730 λίτρα φρέσκου γάλακτος έναντι 195.264 λίτρων συνολικής ποσότητας, δεν συνάγεται πρόθεση αποφυγής εφαρμογής των διατάξεων του ν. 4412/2016, δεδομένου ότι τα υπόλοιπα 120.534 λίτρα φρέσκου γάλακτος που αντιστοιχούν στις ανάγκες του.., δεν δύνανται, λόγω της προαναφερόμενης διατάραξης της οικονομικής ισορροπίας της σύμβασης σε βάρος της αναδόχου εταιρείας, να τιμολογηθούν με την αρχική τιμή 0,78 ευρώ ανά λίτρο. Άλλωστε, δεν προβάλλεται από την Επίτροπο, ούτε αποδεικνύεται από τα στοιχεία του φακέλου που τέθηκαν υπόψη του Τμήματος, ότι υπάρχει διαθέσιμη από την ανάδοχο εταιρεία ποσότητα φρέσκου γάλακτος δυνάμενη να τιμολογηθεί με την αρχική τιμή που είχε προσφέρει η ανάδοχος εταιρεία ανά λίτρο φρέσκου γάλακτος πριν από την τροποποίηση. Τούτων δοθέντων το Τμήμα κρίνει ότι συντρέχουν οι όροι της διάταξης του άρθρου 132 παρ. 1γ΄ του ν.4412/2016 για την τροποποίηση της αρχικής 22554/18.12.2020 σύμβασης και την αυξητική αναπροσαρμογή της τιμής του συμβατικού αντικειμένου κατά 23.154,58 ευρώ, κατά τα αναφερόμενα στην 196/22.6.2022 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου.Kατ’ ακολουθίαν των προεκτεθέντων, πρέπει να γίνει δεκτή η κρινόμενη προσφυγή, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη 26/2022 πράξη της Υπηρεσίας Επιτρόπου  του Ελεγκτικού Συνεδρίου ΟΤΑ ΙΙ στο Δήμο Αγίας Παρασκευής και να υπογραφεί το σχέδιο της ελεγχόμενης σύμβασης.


ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/168/2022

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ:Να ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου και των πέντε (5) σχεδίων συμβάσεων για την προμήθεια από τον Δήμο … λευκού, φρέσκου, αγελαδινού, παστεριωμένου γάλακτος, με 3,5% κατ’ελάχιστον λιπαρά για τους δικαιούχους υπαλλήλους (στους οποίους παρέχονται τα μέσα ατομικής προστασίας) για τις ανάγκες του Δήμου και των Νομικών του Προσώπων, καθώς και για τις ανάγκες των παιδιών που φιλοξενούνται από τους παιδικούς σταθμούς του Δήμου για δύο (2) έτη, προϋπολογιζόμενης δαπάνης 1.681.910,00 ευρώ (πλέον ΦΠΑ)(....)Με τα δεδομένα αυτά, κατά τον έλεγχο που διενήργησε το Κλιμάκιο δεν διαπιστώθηκαν ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες διακωλυτικές της υπογραφής των υποβληθέντων σχεδίων συμβάσεων. Επισημαίνεται, όμως, ότι, κατά το χρόνο εκτέλεσης της σύμβασης (ανάλωσης του αντικειμένου της προμήθειας), αντικείμενο του ελέγχου των αρμοδίων οργάνων θα αποτελέσει και η ορθή εφαρμογή της ισχύουσας νομοθεσίας, που προβλέπει τη χορήγηση των υπό προμήθεια ποσοτήτων γάλακτος στους εργαζομένους συγκεκριμένων ειδικοτήτων.Δεν κωλύεται η υπογραφή των συμβάσεων.


ΕΣ/Κλ.Τμ.7/183/2017

Καταβολή μέρους της αμοιβής για έξοδα λειτουργίας συσσιτίων.(...)Με δεδομένα τα ανωτέρω και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις που προηγήθηκαν, οι εντελλόμενες με τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα δαπάνες δεν είναι νόμιμες, για τον λόγο ότι, αν και η προϋπολογισθείσα δαπάνη, που αφορούσε στην «Ανάδειξη χορηγητών προμήθειας τροφίμων για τις ανάγκες του Δήμου …... και της Δημοτικής Κοινωφελούς Επιχείρησης Κοινωνικής Πρόνοιας και Μέριμνας Δήμου ... και φρέσκου γάλακτος για τις ανάγκες του εργατοτεχνικού προσωπικού», ανερχόταν στο ποσό των 208.915 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., οι με αρ. Πρωτ. 5767 και 5768/15.2.2017 συμβάσεις καταρτίσθηκαν χωρίς να υποβληθούν τα σχέδια, καθώς και τα λοιπά στοιχεία της διαγωνιστικής διαδικασίας, στον προσυμβατικό έλεγχο του Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, ως όφειλαν, η παράλειψη δε αυτή καθιστά τις συναφθείσες συμβάσεις αυτοδικαίως άκυρες, μη δυνάμενες να αναπτύξουν οποιαδήποτε ενέργεια μεταξύ των συμβαλλομένων μερών, όπως η υποχρέωση καταβολής της συμφωνηθείσας αμοιβής στις φερόμενες ως δικαιούχους των ενταλμάτων εταιρείες.