Η προσφεύγουσα ζητεί την ακύρωση της απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου Ασπροπύργου, η οποία απέρριψε την προσφορά της στον διαγωνισμό για την προμήθεια φρέσκου αγελαδινού γάλακτος για το προσωπικό του Δήμου. Το αντικείμενο της σύμβασης αφορούσε την προμήθεια πλήρους (3,5%) φρέσκου παστεριωμένου ομογενοποιημένου γάλακτος σε συσκευασία 1 λίτρου, σύμφωνα με προδιαγραφές της διακήρυξης, συμπεριλαμβανομένων εγκρίσεων εργοστασίων και θρεπτικών συστατικών. Η προσφεύγουσα ισχυρίζεται ότι η απόρριψη της ήταν παράνομη, επειδή η διακήρυξη δεν διευκρίνιζε ότι απαιτείται ειδικά εμπειρία σε φρέσκο γάλα (όχι εβαπορέ), ενώ επιπλέον καταλογίζει ελλείψεις στην τεχνική προσφορά του εις βάρος της επιλεγέντος οικονομικού φορέα.

Προμήθεια κουτιών γάλακτος...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στη νομική σκέψη που προηγήθηκε μη νόμιμα ο Δήμος ενέκρινε τη χορήγηση γάλακτος ΕΒΑΠΟΡΕ αντί για φρέσκο στους υπαλλήλους του (καθαριότητας, τεχνικών έργων, σχολικών φυλάκων, υπηρεσίας πρασίνου, υπηρεσίας νεκροταφείου και εποχικού προσωπικού) για το έτος 2009, καθόσον, από τα συνημμένα στα ως άνω χρηματικά εντάλματα δικαιολογητικά δεν αποδεικνύεται η αντικειμενική αδυναμία του Δήμου να χορηγήσει σε καθημερινή βάση 1 λίτρο φρέσκου γάλακτος. Οι ισχυρισμοί του Δήμου στην αριθ. πρωτ. 2715/20.2.2009 απόφαση του Δημάρχου του ότι δεν υπάρχει η κατάλληλη κτιριακή υποδομή για την καθημερινή εστίαση των υπαλλήλων, ούτε το απαραίτητο προσωπικό για τη φύλαξη και διανομή του φρέσκου γάλακτος κρίνονται ανεπαρκείς, καθόσον, δεδομένης της βούλησης του Νομοθέτη από το έτος 2003 για καθημερινή παροχή ενός λίτρου γάλακτος για λόγους ατομικής προστασίας και υγιεινής, η έλλειψη των ως άνω ελαχίστων προδιαγραφών (αν θεωρηθεί ότι αναγκαίως απαιτούνται), οφείλεται αποκλειστικά σε υπαιτιότητα της δημοτικής αρχής, με αποτέλεσμα να καταστρατηγούνται στην ουσία τους οι ως άνω διατάξεις, που αποκλειστικό σκοπό έχουν την πρόληψη και προστασία της υγείας συγκεκριμένης ευπαθούς μερίδας εργαζομένων. Περαιτέρω, αν και προσκομίστηκε κατάσταση των φερόμενων ως δικαιούχων υπαλλήλων, από τα συνημμένα στα επίμαχα χρηματικά εντάλματα δικαιολογητικά, δεν προκύπτει ο πραγματικός χρόνος παράδοσης στους δικαιούχους υπαλλήλους της αναλογούσας ποσότητας γάλακτος (υπάρχει μόνο γενική αναφορά για παροχή μαζικής ποσότητας σε κάθε υπάλληλο εντός δύο χρονικών περιόδων, από 16.3.09 έως 19.11.09 και από 20.11.09 έως 31.12.09), ούτε ο τρόπος διάθεσης (σε καθημερινή βάση ή όχι), ώστε να βρίσκει εφαρμογή η σχετική εκ της ως άνω ΚΥΑ υποχρέωση του Δήμου για καθημερινή παροχή 1 λίτρου γάλακτος στους εργαζόμενους. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, οι εντελλόμενες με τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα δαπάνες δεν είναι νόμιμες κι επομένως αυτά δεν πρέπει να θεωρηθούν.

Προμήθεια γάλακτος...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στη νομική σκέψη που προηγήθηκε, το Τμήμα κρίνει ότι μη νόμιμα ο Δήμος ... ενέκρινε τη χορήγηση γάλακτος τύπου «εβαπορέ» αντί για φρέσκο στους δικαιούχους υπαλλήλους του για το έτος 2009, ολοκληρώνοντας μάλιστα τη διαδικασία της προμήθειας ετεροχρονισμένα, ήτοι περί το τέλος του έτους αυτού, με συνέπεια την καταστρατήγηση των ως άνω διατάξεων, που αποκλειστικό σκοπό έχουν την πρόληψη και προστασία της υγείας των δικαιούχων εργαζομένων, με την πρόβλεψη χορήγησης γάλακτος σε ημερήσια βάση. Εξάλλου, η απουσία ιατρού εργασίας δεν συνιστά λόγο αντικειμενικής αδυναμίας που δικαιολογεί την επικαλούμενη από το Δήμο αδυναμία χορήγησης εγκαίρως ενός λίτρου φρέσκου γάλακτος ημερησίως στους δικαιούχους αυτού και τούτο, διότι ούτε από τις προαναφερόμενες διατάξεις της Κ.Υ.Α. 53361/2006 ούτε από άλλη διάταξη της κείμενης νομοθεσίας τίθεται ως προϋπόθεση για τη χορήγηση γάλακτος στους εργαζόμενους η προηγούμενη γνώμη του ιατρού εργασίας.Κατ’ ακολουθίαν των προεκτεθέντων, η εντελλόμενη με τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα δαπάνη δεν είναι νόμιμη και συνεπώς, τα εντάλματα αυτά δεν πρέπει να θεωρηθούν.

Η προσφεύγουσα με την προδικαστική προσφυγή της αιτείται την ακύρωση της υπ' αριθμ. 295/24.06.2021 απόφασης της αναθέτουσας αρχής, η οποία έγινε δεκτή η προσφορά της εταιρείας «……» για την Ομάδα Α («ΕΙΔΗ ΠΑΝΤΟΠΩΛΕΙΟΥ») του διαγωνισμού με τίτλο «Προμήθεια τροφίμων και παροχή φρέσκου γάλακτος στους δικαιούχους υπαλλήλους του … και των φορέων του για τρία (3) έτη». Η προσφυγή θεμελιώνεται στο ότι η προσφορά της αντιπάλου εταιρείας παρουσιάζει αποκλίσεις από τις τεχνικές προδιαγραφές της διακήρυξης, καθώς τα προσφερόμενα είδη μέλι δεν ανταποκρίνονται στις απαιτούμενες συσκευασίες (920γρ και 1000γρ) και δεν είναι θυμαρίσιο, όπως απαιτείται. Η προσφεύγουσα ζητεί την απόρριψη της αντιπάλου προσφοράς και τον διορισμό της ως προσωρινού αναδόχου για την εν λόγω ομάδα του διαγωνισμού.

Προμήθεια φρέσκου γάλακτος για τις ανάγκες του εργατοτεχνικού προσωπικού του Δήμου.Από τη μη ανάλωση των κονδυλίων που είχαν προβλεφθεί για την αρχική σύμβαση αφού μέχρι τώρα έχουν τιμολογηθεί 74.730 λίτρα φρέσκου γάλακτος έναντι 195.264 λίτρων συνολικής ποσότητας, δεν συνάγεται πρόθεση αποφυγής εφαρμογής των διατάξεων του ν. 4412/2016, δεδομένου ότι τα υπόλοιπα 120.534 λίτρα φρέσκου γάλακτος που αντιστοιχούν στις ανάγκες του.., δεν δύνανται, λόγω της προαναφερόμενης διατάραξης της οικονομικής ισορροπίας της σύμβασης σε βάρος της αναδόχου εταιρείας, να τιμολογηθούν με την αρχική τιμή 0,78 ευρώ ανά λίτρο. Άλλωστε, δεν προβάλλεται από την Επίτροπο, ούτε αποδεικνύεται από τα στοιχεία του φακέλου που τέθηκαν υπόψη του Τμήματος, ότι υπάρχει διαθέσιμη από την ανάδοχο εταιρεία ποσότητα φρέσκου γάλακτος δυνάμενη να τιμολογηθεί με την αρχική τιμή που είχε προσφέρει η ανάδοχος εταιρεία ανά λίτρο φρέσκου γάλακτος πριν από την τροποποίηση. Τούτων δοθέντων το Τμήμα κρίνει ότι συντρέχουν οι όροι της διάταξης του άρθρου 132 παρ. 1γ΄ του ν.4412/2016 για την τροποποίηση της αρχικής 22554/18.12.2020 σύμβασης και την αυξητική αναπροσαρμογή της τιμής του συμβατικού αντικειμένου κατά 23.154,58 ευρώ, κατά τα αναφερόμενα στην 196/22.6.2022 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου.Kατ’ ακολουθίαν των προεκτεθέντων, πρέπει να γίνει δεκτή η κρινόμενη προσφυγή, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη 26/2022 πράξη της Υπηρεσίας Επιτρόπου  του Ελεγκτικού Συνεδρίου ΟΤΑ ΙΙ στο Δήμο Αγίας Παρασκευής και να υπογραφεί το σχέδιο της ελεγχόμενης σύμβασης.

Η προσφεύγουσα εταιρεία ασκεί προδικαστική προσφυγή κατά της απόφασης 251/2018, με την οποία αναδείχθηκε η εταιρεία «...» ως οριστική ανάδοχος για τα τμήματα Α-Β του διαγωνισμού για την προμήθεια φρέσκου γάλακτος («Λοιπές Παροχές σε είδος (Γάλα)»). Η προσφυγή ζητά την ακύρωση της προσβαλλόμενης πράξης, ισχυριζόμενη ότι η ανάδοχος δεν πληρούσε τις προϋποθέσεις, με ελλείψεις στα δικαιολογητικά κατακύρωσης και πλημμέλειες στην τεχνική προσφορά, κατά παράβαση της νομοθεσίας περί δημοσίων συμβάσεων. Το αντικείμενο της σύμβασης αφορά προμήθεια φρέσκου παστεριωμένου γάλακτος (πλήρες ή ελαφρύ) για την κάλυψη αναγκών προσωπικού, με συνολική προϋπολογισμένη δαπάνη 256.967,42 € (συμπ. ΦΠΑ).

Προμήθεια τροφίμων...Με αυτά τα δεδομένα και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη που προηγήθηκε (υπό στοιχείο ΙΙ της παρούσας), μη νομίμως ο Δήμος ... προκήρυξε, ως μέρος της εν λόγω διακήρυξης, την προμήθεια γάλακτος εβαπορέ για το εργατοτεχνικό προσωπικό του, για το χρονικό διάστημα από 14.11.2017 έως και 25.6.2018 (βλ. Τμήμα Δ΄ της 30056/27.12.2018 διακήρυξης), ήτοι σε χρόνο μεταγενέστερο του επιβαλλόμενου, κατά παράβαση των ως άνω διατάξεων και της σχετικής υποχρέωσής του για καθημερινή παροχή ενός (1) λίτρου φρέσκου γάλακτος στους δικαιούχους εργαζόμενους, που αποκλειστικό σκοπό έχει την καθημερινή πρόληψη και προστασία της υγείας αυτών, ενώ περαιτέρω, όπως ορθά κρίθηκε με την προσβαλλόμενη Πράξη, δεν προκύπτει αντικειμενική αδυναμία του αιτούντος να χορηγήσει σε αυτούς φρέσκο γάλα, καθημερινά, κατά το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Οι δε ισχυρισμοί του Δήμου περί αντικειμενικής αδυναμίας του να χορηγήσει φρέσκο γάλα στους δικαιούχους για το διάστημα από 14/11/2017 (επομένη της ημερομηνίας που έληξε προγενέστερη σύμβαση γάλακτος) έως 26/06/2018 (οπότε υπεγράφη η νέα σύμβαση), εξαιτίας της καθυστέρησης ολοκλήρωσης του προηγούμενου διαγωνισμού τροφίμων και γάλακτος, επικαλούμενος τη μεταβολή του νομοθετικού πλαισίου διενέργειάς του (ν. 4412/2016), καθώς και το ανεπαρκές σε αριθμό προσωπικό του Δήμου, το οποίο δεν είχε εκπαιδευτεί κατάλληλα για την αλλαγή αυτή, είναι απορριπτέοι ως αβάσιμοι. Και τούτο, διότι τα ως άνω προβαλλόμενα (βλ. και την Τεχνική Έκθεση της υπ΄ αριθμ. 2018167 μελέτης της Διεύθυνσης ΠΕ.ΚΑ.ΠΡΑ, καθώς και το από 25.9.2019 Υπηρεσιακό Σημείωμα του Τμήματος Προμηθειών και Διαχείρισης Αποθηκών του Δήμου) δεν καθιστούν αντικειμενική την αδυναμία του αιτούντος, αντιθέτως δε αυτή οφείλεται στην έλλειψη προγραμματισμού των αρμοδίων υπηρεσιών του Δήμου, ώστε να λάβουν εγκαίρως όλα τα απαραίτητα μέτρα για την προμήθεια γάλακτος, συνεκτιμώντας και τις ενδεχόμενες συνέπειες από την επικαλούμενη αλλαγή του νομοθετικού πλαισίου. Εξάλλου, ο ισχυρισμός, που προβάλλεται, ότι η εν λόγω προμήθεια γάλακτος εβαπορέ είναι νόμιμη, διότι σκοπό έχει να ικανοποιήσει νόμιμη απαίτηση των φερόμενων ως δικαιούχων έναντι του Δήμου, η δε αξίωση αυτή για την παροχή γάλακτος εξακολουθεί να υφίσταται και για χρονικό διάστημα μεταγενέστερο του επιβαλλόμενου, είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, αφού, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (βλ. σκέψη υπό στοιχείο ΙΙ), δεν επιτρέπεται η χορήγηση του γάλακτος να γίνεται μαζικά ως προς τις αναλογούσες για κάθε εργαζόμενο ποσότητες, σε χρονικό διάστημα μεταγενέστερο του επιβαλλόμενου, ενώ η αντικατάσταση του φρέσκου γάλακτος από ίση ποσότητα γάλακτος μακράς διαρκείας ή τύπου εβαπορέ, επιτρέπεται μόνο κατ΄ εξαίρεση και εφόσον συντρέχουν λόγοι αντικειμενικής αδυναμίας χορήγησης, από την οικεία υπηρεσία, φρέσκου γάλακτος. Περαιτέρω, ο λόγος περί συγγνωστής πλάνης των αρμοδίων οργάνων του αιτούντος, τα οποία, όπως προβάλλεται, ενήργησαν χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των σχετικών διατάξεων, είναι ομοίως απορριπτέος ως αβάσιμος, δεδομένης της σαφήνειας του εφαρμοστέου εν προκειμένω νομοθετικού πλαισίου, καθώς και της πάγιας νομολογίας του Δικαστηρίου επί των τεθέντων ζητημάτων.

Η προδικαστική προσφυγή αίτησε την ακύρωση της απόφασης με αριθμ. 198/2019 της Εκτελεστικής Επιτροπής του Συνδέσμου, η οποία απέρριψε την προσφορά της προσφεύγουσας για την προμήθεια φρέσκου γάλακτος για τους εργαζόμενους του Συνδέσμου το έτος 2019-2020. Το αντικείμενο της σύμβασης ήταν η προμήθεια φρέσκου γάλακτος με προϋπολογισμό 70.500,07€ συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ 13%. Οι προσφεύγουσες επικαλέστηκαν παραβάσεις των διατάξεων του Ν. 4412/2016, ιδίως του άρθρου 73 για λόγους αποκλεισμού, αμφισβητώντας τον αποκλεισμό τους λόγω μη επάρκειας μέτρων αυτοκάθαρσης για προηγούμενη παράβαση ανταγωνισμού. Επίσης, αμφισβητήθηκε η νομιμότητα της διαδικασίας, συμπεριλαμβανομένης της μη αποσφράγισης της οικονομικής προσφοράς και της πρόσβασης στα έγγραφα του διαγωνισμού.

Η εταιρεία προσφεύγουσα ζητά την ακύρωση της απόφασης του Δήμου που επικύρωνε την κατακύρωση της σύμβασης στον ανάδοχο για την «Προμήθεια Φρέσκου Παστεριωμένου Γάλακτος ως μέσο προστασίας δικαιούχων εργαζομένων». Το αντικείμενο της σύμβασης αφορά προμήθεια γάλακτος για τον Δήμο και τη Δημοτική Βιβλιοθήκη, με προϋπολογισμό 660.564,10€ (συμπ. ΦΠΑ). Η προσφυγή εστιάζει σε καταλογισμούς παρανόμων ενεργειών κατά τη διαδικασία αξιολόγησης και υποβολής δικαιολογητικών κατακύρωσης.

Παροχή γάλακτος σε χρήμα :Με δεδομένα αυτά και ενόψει του ότι η τασσόμενη στο άρθρο 97 του   ν. 4483/2017 προθεσμία των 4 μηνών δεν ορίζεται ως αποκλειστική, νομίμως με την ως άνω 509/22.11.2017 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου ...., που αναρτήθηκε στο πρόγραμμα «ΔΙΑΥΓΕΙΑ» μετά τις 30.11.2017, αποφασίστηκε η χορήγηση του γάλακτος των ετών 2012 και 2013 σε χρήμα. Περαιτέρω και ενόψει του ότι η τιμή ανά λίτρο φρέσκου γάλακτος στο διαγωνισμό που προκηρύχθηκε το έτος 2012 για την προμήθεια γάλακτος ορίστηκε στο ποσό του 1,17 ευρώ με τον Φ.Π.Α. (709/2012 μελέτη), νομίμως για την αποτίμηση του μη χορηγηθέντος γάλακτος σε χρήμα το Δ.Σ. του Δήμου υπολόγισε την τιμή του λίτρου στο 1,17 ευρώ με τον Φ.Π.Α. καθόσον αυτή αποτελούσε «την τιμή διαγωνισμού που προκηρύχθηκε» κατά τον κρίσιμο χρόνο. Αντίθετα, μη νομίμως εγγράφηκε η σχετική δαπάνη στον Κ.Α.Ε. 20.6011, καθόσον αυτή δεν αφορά σε αποδοχές μονίμων υπαλλήλων ούτε μόνο σε υπαλλήλους της Υπηρεσίας Καθαριότητας και Ηλεκτροφωτισμού ούτε σε άλλες αμοιβές προσωπικού που δεν εντάσσονται σε συγκεκριμένους κωδικούς, αλλά πρόκειται για δαπάνη που εμπίπτει στον Κ.Α. 606 «Παρεπόμενες παροχές και έξοδα προσωπικού», στον οποίο εγγράφονται τα πρόσθετα έξοδα για το προσωπικό όλων των κατηγοριών καθώς και η δαπάνη για την προμήθεια γάλακτος (ΥΑ 23976/2016, Β΄ 2311). Τέλος, ομοίως μη νομίμως περιλαμβάνονται στους δικαιούχους υπαλλήλους και ΔΕ Επόπτες Πρασίνου και ΔΕ Επόπτες Φυλάκων, διότι αφενός οι ως άνω ειδικό-τητες Εποπτών δεν συμπεριλαμβάνονται στην ως άνω 53361/2.10.2006 Υ.Α. και αφετέρου διότι οι Επόπτες δεν ασχολούνται με τις εργασίες που αναφέρονται στην ίδια Υπουργική Απόφαση υπό την έννοια της αποκλειστικής απασχόλησης σε μόνιμη και καθημερινή βάση καθ’ όλη τη διάρκεια του ωραρίου τους, αλλά   τα καθήκοντά τους αφορούν στην εποπτεία - έλεγχο του προσωπικού που ασχολείται με τις εργασίες αυτές.