ΥΠΕΡΩΡΙΕΣ: Νόμιμη. (...) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι οι εντελλόμενες με τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα δαπάνες, δεν είναι νόμιμες. Και τούτο, διότι η 1651/37151/7.3.2013 απόφαση της Γενικής Γραμματέως Αποκεντρωμένης ….. με την οποία καθιερώθηκε η 24ωρη εργασία καθώς και η εργασία κατά τις Κυριακές και εξαιρέσιμες ημέρες και αργίες των υπαλλήλων των Υπηρεσιών Καθαριότητας  του Δήμου … και η 562/2.4.2013 απόφαση του Δημάρχου …, με την οποία καθιερώθηκε η νυχτερινή απασχόληση και η απασχόληση αργιών Κυριακών και εξαιρεσίμων ημερών (προς συμπλήρωση εβδομαδιαίας εργασίας) 242 υπαλλήλων της Διεύθυνσης Καθαριότητας και Ανακύκλωσης του Δήμου … ισχύουν από τη δημοσίευσή τους, δεν μπορούν να αναπτύξουν αναδρομικά αποτελέσματα και ως εκ τούτου δεν μπορούν να παράσχουν νόμιμο έρεισμα για την καταβολή αμοιβής στους φερόμενους ως δικαιούχους υπαλλήλους του Τμήματος Καθαριότητας του Δήμου για υπερωριακή εργασία, που αυτοί φέρεται ότι παρείχαν κατά τις Κυριακές ή κατά τις νυχτερινές ώρες προς συμπλήρωση εβδομαδιαίας εργασίας σε υπηρεσία που λειτουργούσε σε εικοσιτετράωρη βάση, πριν από τη δημοσίευσή τους. Εξάλλου, ο ισχυρισμός του Δήμου ότι σε κάθε περίπτωση οι φερόμενοι ως δικαιούχοι των επίμαχων χρηματικών ενταλμάτων παρείχαν υπερωριακή απασχόληση κατά τους μήνες Ιανουάριο, Φεβρουάριο και Μάρτιο 2013 δεν ασκεί επιρροή στη νομιμότητα των εντελλόμενων δαπανών.

Εξόφληση του 1ου λογαριασμού έργου:Με τα δεδομένα αυτά η εκτελεστική σύμβαση εκτέλεσης δημοσίου έργου μεταξύ του Δήμου ....... και της αναδόχου «……» έπρεπε, ως εκ του ύψους του προϋπολογισμού της προγραμματικής σύμβασης σε εκτέλεση της οποίας συνάφθηκε, που υπερέβαινε το ποσό των 200.000,00 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., να υποβληθεί σε προληπτικό έλεγχο νομιμότητας από τον αρμόδιο Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Από τον έλεγχο όμως της διαδικασίας σύναψης της εκτελεστικής αυτής σύμβασης, όπως ανωτέρω εκτέθηκε, δεν διαπιστώνεται ουσιώδης πλημμέλεια που θα μπορούσε να δημιουργήσει κώλυμα για την υπογραφή της. Επομένως, εφόσον στη διαδικασία σύναψης της επίμαχης σύμβασης και στο συμβατικό κείμενο δεν διαπιστώθηκε πλημμέλεια, έστω και σ’ αυτό το στάδιο ελέγχου, δεν καθίσταται άνευ άλλου τινός μη νόμιμη κάθε δαπάνη που εντέλλεται σε εκτέλεση αυτής

Ελεγχος νομιμότητας σχεδίου προγραμματικής σύμβασης.(..) Με βάση τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η υπό έλεγχο προγραμματική σύμβαση για την αγορά και εγκατάσταση νέων φωτιστικών σωμάτων στο οδικό δίκτυο και τα κτήρια του Δήμου ... δεν αποτελεί δημόσια σύμβαση έργου, καθόσον δεν αποσκοπεί στην επίτευξη ενός συνολικού αποτελέσματος οικοδομικών εργασιών ή εργασιών μηχανικού που θα προϋπέθετε την εφαρμογή μελέτης με τη χρήση τεχνικών γνώσεων και μεθόδων, αλλά σύμβαση για την ανάθεση προμήθειας και, ως εκ τούτου, αρμόδιο να επιληφθεί του ελέγχου της νομιμότητάς της είναι το ΣΤ΄ Κλιμάκιο του Δικαστηρίου τούτου, στο οποίο και πρέπει να παραπεμφθεί ο φάκελος.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, και δεδομένου ότι το ζήτημα της υλικής αρμοδιότητας του Δικαστηρίου εξετάζεται αυτεπαγγέλτως, η κρισιολογούμενη αγωγή πρέπει να απορριφθεί ως απαράδεκτη ελλείψει δικαιοδοσίας (άρθρα 2 και 4 ΚΠολΔ) τόσο ως προς την κύρια βάση αυτής, όσο και ως προς την επικουρική βάση αυτής, δεκτού γενομένου του σχετικού προβληθέντος εκ μέρους του εναγόμενου ισχυρισμού. Τέλος, τα δικαστικά έξοδα του εναγόμενου Δήμου, πρέπει να επιβληθούν εις βάρος του ενάγοντος, λόγω της ήττας του τελευταίου, όπως ορίζεται ειδικότερα στο διατακτικό, χωρίς να συντρέχουν οι προϋποθέσεις του άρθρου 22 παρ. 1 Ν 3693/1957 για επιβολή μειωμένης δικαστικής δαπάνης, καθώς η Νομική Υπηρεσία του εναγόμενου Δήμου δεν παρέχεται από το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους.

Βελτίωση πρόσβασης οδού....Ακολούθως, στο άρθρο 6, ορίζεται ότι τα πάσης φύσης έξοδα που αφορούν στη συνομολόγηση, εξυπηρέτηση και εξόφληση του δανείου ανέρχονται σε 3.000,00 ευρώ και θα καταβάλλονται από το Π.Δ.Ε., με μεταφορά του ποσού στον ειδικώς προς τούτο συσταθέντα στο .... λογαριασμό, στα δε άρθρα 7 και 8 επαναλαμβάνονται οι ρυθμίσεις του άρθρου 8 της Κ.Υ.Α. 13022/2018, σχετικά με την πληρωμή των δανειακών υποχρεώσεων προς το .... και τη διαδικασία εκταμίευσης του δανείου. Περαιτέρω, στο άρθρο 10, καθορίζονται, πλην άλλων, τα προς εξασφάλιση του δανείου εκχωρούμενα έσοδα του Δήμου, σε περίπτωση απένταξης από το Πρόγραμμα «ΦΙΛΟΔΗΜΟΣ Ι» και καταγγελίας της δανειακής σύμβασης, σύμφωνα με τις διατάξεις της ανωτέρω Κ.Υ.Α., καθώς και πρόσθετη ασφάλεια, συνιστάμενη στην εκχώρηση, από το Δήμο προς το ...., όλων των αξιώσεων από τη σύμβαση που θα συναφθεί με τον ανάδοχο του έργου και, ειδικότερα, της εγγυητικής επιστολής καλής εκτέλεσης του έργου, σε περίπτωση κήρυξης έκπτωτου του αναδόχου. Τέλος, στα άρθρα 11 έως 20, ορίζονται, πλην άλλων, ο χρόνος αποδέσμευσης του Δήμου από κάθε υποχρέωση αποπληρωμής του δανείου, οι υποχρεώσεις του σχετικά με την τήρηση του ισχύοντος θεσμικού πλαισίου και των όρων της απόφασης ένταξης, καθώς και οι πρόσθετες υποχρεώσεις του που απορρέουν από την εκτέλεση του επίμαχου έργου.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, δεν συντρέχει λόγος που να κωλύει την υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου δανειακής σύμβασης μεταξύ του Δήμου ... – ... και του ...., δυνάμει των οικείων αποφάσεων προσφυγής στο δανεισμό και έγκρισης των σχετικών όρων από τα αρμόδια όργανα του Δήμου και του ....,αντίγραφο του οποίου τηρείται σε ηλεκτρονική μορφή στη Γραμματεία του παρόντος Κλιμακίου.

Λειτουργία χώρου υγειονομικής ταφής αποβλήτων...Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο δεν διαπιστώνει ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες που να κωλύουν την υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Περιφερειακού Συνδέσμου Φο.Δ.Σ.Α. ... και της ένωσης προσώπων «.... Α.Ε.», αντίγραφο του οποίου τηρείται ηλεκτρονικά στη Γραμματεία του Κλιμακίου, υπό τις εξής προϋποθέσεις:α) Ότι πριν από την υπογραφή του σχεδίου σύμβασης θα εκδοθούν από τα αρμόδια όργανα αποφάσεις ανανέωσης – τροποποίησης της Α.Ε.Π.Ο. και της άδειας διάθεσης αστικών αποβλήτων για το Χ.Υ.Τ.Α. ... (βλ. άρθρα 5 του ν. 4014/2011 - Α΄ 209, και 8 της Κ.Υ.Α. 50910/2727/22.12.2003 - Β΄ 1909).β) Ότι θα διορθωθεί, στο άρθρο 10 του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης, το ποσό του τιμήματος εξαγοράς του εξοπλισμού μετά τη λήξη της χρηματοδοτικής μίσθωσης αυτού, από το εσφαλμένως αναγραφόμενο «12.000,00 ευρώ» στο ορθό «11.000,00 ευρώ», σύμφωνα με την οικονομική προσφορά της αναδόχου.γ) Τέλος, επισημαίνεται ότι ο όρος που αναφέρεται στην τεχνική έκθεση της μελέτης των υπό ανάθεση υπηρεσιών – η οποία αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα του υποβληθέντος σχεδίου σύμβασης σύμφωνα με το άρθρο 36 αυτής – με τον οποίο ορίζεται ότι: «Απόβλητα που προέρχονται από άλλους φορείς (εκτός από τον Δήμο ... ή τρίτους) μπορούν να γίνουν δεκτά μόνο μετά από σχετική έγκριση της αναθέτουσας αρχής. Ο Πάροχος αποζημιώνεται αντίστοιχα με τη συμβατική τιμή που θα προκύψει από τον διαγωνισμό που θα προκηρυχθεί βάσει της παρούσας μελέτης παροχής υπηρεσιών», κατά την κρίση του Κλιμακίου, παρίσταται αόριστος και ασαφής, δεδομένου ότι δεν προσδιορίζεται με αυτόν σε ποια περίπτωση και υπό ποιες προϋποθέσεις η ανάδοχος θα δέχεται απόβλητα από φορείς έτερους πλην του Δήμου Δίου – Ολύμπου, ο οποίος εξυπηρετείται από το Χ.Υ.Τ.Α. ..., έχοντας ταυτόχρονα δικαίωμα να απαιτήσει αποζημίωση, η οποία δεν προσδιορίζεται εάν θα είναι καθ’ υπέρβαση ή εντός της συμβατικής αμοιβής, ενώ σε κάθε περίπτωση ο όρος αυτός δύναται να αποβεί σε βάρος των αναγκών, για την εξυπηρέτηση των οποίων συντάχθηκε η σχετική μελέτη και διενεργήθηκε ο διαγωνισμός, καθόσον θα οδηγήσει ενδεχομένως στη μη εξυπηρέτησή τους λόγω έλλειψης χώρου ή πρόωρης ανάλωσης της συμβατικής αμοιβής. Ως εκ τούτου, ο όρος αυτός κρίνεται ως μη νόμιμος και πρέπει να απαλειφθεί (βλ. Ελ.Συν. Ζ΄ Κλιμ. Πράξη 290/2016).

Εάν για τον υπολογισμό του δικαιώματος της κανονικής άδειας των απασχολούμενων, δυνάμει της προσωρινής διαταγής του Προέδρου Πρωτοδικών Αθηνών, που εκδόθηκε κατά τη διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων, η απασχόλησή τους θεωρείται συνεχής στον ίδιο εργοδότη [Ηλεκτρονικό Εθνικό Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (e-ΕΦΚΑ)] ή εάν παρόλο που η απασχόληση των εν λόγω προσώπων διέπεται από τους ίδιους όρους και προϋποθέσεις, το δικαίωμά τους θα υπολογισθεί με βάση το χρόνο απασχόλησής τους, όπως θα ίσχυε σε περίπτωση σύναψης νέας σύμβασης εργασίας.(...)Το χρονικό διάστημα απασχόλησης των συμβασιούχων καθαριότητας, δυνάμει προσωρινής διαταγής του Προέδρου Πρωτοδικών Αθηνών, από την επομένη της αυτοδίκαιης λήξης των συμβάσεών τους, δεν αποτελεί νέα σύμβαση ούτε και συνέχεια της προηγούμενης που έληξε, το δε δικαίωμα επί της κανονικής άδειας θα καθορισθεί με βάση τον χαρακτηρισμό που θα προσδώσει το δικαστήριο της κύριας δίκης με την εκδοθησομένη οριστική απόφασή του, στη σχέση εξαρτημένης εργασίας ως ορισμένου ή αορίστου χρόνου.

Βελτίωση πρόσβασης οδού...Ειδικότερα, προβλέπεται ότι η ενδεικτική εξαμηνιαία τοκοχρεολυτική δόση διαμορφώνεται στο συνολικό ποσό των 36.864,74 ευρώ, εκ του οποίου ποσό 27.590,30 ευρώ θα προέλθει από πόρους της Ε.Τ.Επ. και ποσό 9.274,44 ευρώ από πόρους του .... (βλ. άρθρο 5.1), καθώς και ότι το ποσό της εξαμηνιαίας τοκοχρεολυτικής δόσης που αντιστοιχεί στο προερχόμενο από πόρους Ε.Τ.Επ. ποσό του δανείου, είναι ενδεικτικό και όχι δεσμευτικό για το ...., αφού ο ακριβής καθορισμός του εξαρτάται από το ακριβές ύψος του επιτοκίου, όπως θα προσδιορισθεί κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 4.1 του σχεδίου (βλ. άρθρο 5.2). Ακολούθως, στο άρθρο 6, ορίζεται ότι τα πάσης φύσης έξοδα που αφορούν στη συνομολόγηση, εξυπηρέτηση και εξόφληση του δανείου ανέρχονται σε 3.000,00 ευρώ και θα καταβάλλονται από το Π.Δ.Ε., με μεταφορά του ποσού στον ειδικώς προς τούτο συσταθέντα στο .... λογαριασμό, στα δε άρθρα 7 και 8 επαναλαμβάνονται οι ρυθμίσεις του άρθρου 8 της Κ.Υ.Α. 13022/2018, σχετικά με την πληρωμή των δανειακών υποχρεώσεων προς το .... και τη διαδικασία εκταμίευσης του δανείου. Περαιτέρω, στο άρθρο 10, καθορίζονται, πλην άλλων, τα προς εξασφάλιση του δανείου εκχωρούμενα έσοδα του Δήμου, σε περίπτωση απένταξης από το Πρόγραμμα «ΦΙΛΟΔΗΜΟΣ Ι» και καταγγελίας της δανειακής σύμβασης, σύμφωνα με τις διατάξεις της ανωτέρω Κ.Υ.Α., καθώς και πρόσθετη ασφάλεια, συνιστάμενη στην εκχώρηση, από το Δήμο προς το ...., όλων των αξιώσεων από τη σύμβαση που θα συναφθεί με τον ανάδοχο του έργου και, ειδικότερα, της εγγυητικής επιστολής καλής εκτέλεσης του έργου, σε περίπτωση κήρυξης έκπτωτου του αναδόχου. Τέλος, στα άρθρα 11 έως 20, ορίζονται, πλην άλλων, ο χρόνος αποδέσμευσης του Δήμου από κάθε υποχρέωση αποπληρωμής του δανείου, οι υποχρεώσεις του σχετικά με την τήρηση του ισχύοντος θεσμικού πλαισίου και των όρων της απόφασης ένταξης, καθώς και οι πρόσθετες υποχρεώσεις του που απορρέουν από την εκτέλεση του επίμαχου έργου.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, δεν συντρέχει λόγος που να κωλύει την υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου δανειακής σύμβασης μεταξύ του Δήμου ... – ... και του ...., δυνάμει των οικείων αποφάσεων προσφυγής στο δανεισμό και έγκρισης των σχετικών όρων από τα αρμόδια όργανα του Δήμου και του ....,αντίγραφο του οποίου τηρείται σε ηλεκτρονική μορφή στη Γραμματεία του παρόντος Κλιμακίου.

Υπηρεσίες καθαριότητας...Συνεπώς, ο υπολογισμός των δώρων Χριστουγέννων και Πάσχα, επιδόματος αδείας και αντικαταστάτη αδείας πρέπει να γίνονται επί τη βάσει της μερικής απασχόλησης των εργαζόμενων και αμειβόμενων με ωρομίσθιο καθαριστριών και όχι επί της βάσει της εκ περιτροπής εργασίας. Όπως δε προκύπτει από την ισχύουσα εργατική νομοθεσία, οι εργαζόμενοι με το σύστημα της μερικής απασχόλησης λαμβάνουν ως δώρο Χριστουγέννων και Πάσχα όσα ημερομίσθια λαμβάνει και ο εργαζόμενος με πλήρη απασχόληση, ήτοι 25 ημερομίσθια ως δώρο Χριστουγέννων και 15 ημερομίσθια ως δώρο Πάσχα, έχοντας όμως ως βάση υπολογισμού τις μειωμένες αποδοχές. Επίσης, οι μερικώς απασχολούμενοι εργαζόμενοι έχουν δικαίωμα ετήσιας άδειας με αποδοχές και επίδομα αδείας, με βάση τις αποδοχές που θα ελάμβαναν εάν εργάζονταν κατά το χρόνο της αδείας τους, για τη διάρκεια της οποίας εφαρμόζονται αναλόγως οι διατάξεις των παραγράφων 1 και 2 του άρθρου 2  του Α.Ν. 539/1945, όπως ισχύει, όπου το επίδομα αδείας ορίζεται κατ’ελάχιστον στα 13 ημερομίσθια. Τέλος, με το ίδιο σύστημα της μερικής απασχόλησης υπολογίζονται και οι αποδοχές του αντικαταστάτη εργαζομένου. Παρόλα αυτά, στην κριθείσα περίπτωση από την ανάλυση της οικονομικής προσφοράς της πρώτης προσφεύγουσας προκύπτει ότι αυτή υπολόγισε τα δώρα Χριστουγέννων, Πάσχα, επιδόματος αδείας και αποδοχών αντικαταστάτη αδείας λαμβάνοντας εσφαλμένως υπόψιν της τα ισχύοντα για την απασχόληση με τη μορφή της εκ περιτροπής εργασίας, και όχι τα ισχύοντα για την μερική απασχόληση. Ενόψει των ανωτέρω, ορθώς η αναθέτουσα αρχή απέρριψε την οικονομική της προσφορά, απορριπτόμενων ως αβάσιμων των σχετικών ισχυρισμών της πρώτης προσφεύγουσας. Εξάλλου, ενόψει της αυτοτέλειας κάθε διαγωνιστικής διαδικασίας ως αβάσιμοι απορρίπτονται και ισχυρισμοί της πρώτης προσφεύγουσας σε σχέση με την αποδοχή των ισχυρισμών αυτών από άλλη αναθέτουσα αρχή στο πλαίσιο παρόμοιας διαγωνιστικής διαδικασίας. Δοθέντων των ανωτέρω, ουδεμία ασάφεια ανακύπτει σε σχέση με την οικονομική προσφορά της πρώτης προσφεύγουσας για την οποία η αναθέτουσα αρχή όφειλε, κατ’εφαρμογή της διάταξης του άρθρου 102 του ν. 4412/2016, να ζητήσει από την πρώτη προσφεύγουσα να διευκρινίσει την οικονομική προσφορά της πριν προβεί στην προσβαλλόμενη κρίση της. 

Νομιμότητα σχεδίου σύμβασης, (..) υπηρεσιών με αντικείμενο τη «Μεταφόρτωση και μεταφορά των αστικών στερεών αποβλήτων (ΑΣΑ) του Δήμου ...»,(..) Με βάση τα ανωτέρω και δεδομένου ότι δεν εκκρεμούν ενστάσεις, προσφυγές ή αιτήσεις ασφαλιστικών μέτρων κατά της διαδικασίας ανάδειξης του αναδόχου του έργου (βλ. τη .. βεβαίωση του Προϊστάμενου της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος και Καθαριότητας του Δήμου ...), το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν συντρέχει νόμιμος λόγος που να κωλύει την υπογραφή του υποβληθέντος για έλεγχο...,(..) υπό τον όρο ότι η χρονική διάρκεια του δικαιώματος προαίρεσης θα περιοριστεί επίσης στους εννέα μήνες, καθόσον, κατά πάγια νομολογία του Δικαστηρίου τούτου (βλ. Ε.Σ. VI Τμ. 3245/2013, 270/2011, 337/2010), η διάρκειά του δεν δύναται να υπερβαίνει τη χρονική διάρκεια της κύριας σύμβασης.