Προμήθεια και διανομή ειδών διατροφής.(...)Με τα δεδομένα αυτά, λαμβανομένου υπόψη ότι η προϋπολογισθείσα δαπάνη για τα επιμέρους είδη διατροφής δύναται να τεκμηριωθεί, όπως γίνεται δεκτό στη νομική σκέψη της παρούσας, είτε μέσω ενδελεχούς έρευνας αγοράς, την οποία ο προσφεύγων Δήμος ισχυρίζεται ότι διενήργησε (βάσει του ιστοτόπου https://e-katanalotis.gov.gr), χωρίς, ωστόσο, να προσκομίζει σχετικώς οποιοδήποτε αποδεικτικό στοιχείο, είτε, εναλλακτικά, μέσω σύγκρισης με τις τιμές ειδών που έχουν προϋπολογισθεί και κατακυρωθεί σε πρόσφατες ομοειδείς αναθέσεις δημοσίων συμβάσεων, το Δικαστήριο κρίνει ότι με την προσκόμιση του προμνησθέντος, συνταχθέντος από την αρμόδια Διεύθυνση του προσφεύγοντος, συγκριτικού πίνακα, που περιλαμβάνει τις επιμέρους τιμές των προς προμήθεια ειδών διατροφής στην επίδικη διακήρυξη, σε σχέση με αυτές που έχουν αντληθεί από διακηρύξεις ομοειδών προμηθειών που δημοσιεύθηκαν σε προγενέστερο της σύνταξης της διακήρυξης χρόνο, τεκμηριώνεται η προϋπολογισθείσα δαπάνη με επαρκή στοιχεία.	Για τους λόγους αυτούς.Δέχεται την από 30.11.2024 (ΑΒΔ 6586/2024) προσφυγή ανάκλησης.Ανακαλεί την 400/2024 πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Με την προσφυγή αυτή επιδιώκεται η αναθεώρηση της 1378/2024 απόφασης του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου με την οποία απορρίφθηκε η από 3.9.2024 (ΑΒΔ 5931/4.9.2024) προσφυγή ανάκλησης που ασκήθηκε από το προσφεύγον κατά της 295/2024 πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου (Γ΄ Διακοπών) του Ελεγκτικού Συνεδρίου. .(...). Με τα δεδομένα αυτά ο πρώτος λόγος αναθεώρησης πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος. Δοθέντος δε ότι η τεκμηρίωση του προϋπολογισμού αποτελεί τμήμα του υποχρεωτικού περιεχομένου του φακέλου της σύμβασης κατά τον ν. 4412/2016 και ότι στην προκειμένη περίπτωση δεν αποδείχθηκε παντάπασι η ακρίβεια του υπολογισμού των συνολικών και επιμέρους ποσοτήτων των προς προμήθεια υλικών, με αποτέλεσμα να μην δύναται να ελεγχθεί το εύλογο της σχετικής δημοσιονομικής επιβάρυνσης του Νοσοκομείου εντός του πλαισίου των αρχών της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης και της οικονομικότητας, το Δικαστήριο κρίνει ότι η εν λόγω πλημμέλεια παρίσταται εν προκειμένω ουσιώδης, και πλήττει το σύνολο της διενεργηθείσας διαδικασίας ανάθεσης της εν λόγω προμήθειας, κωλύοντας την υπογραφή των υποβληθέντων σχεδίων σύμβασης, όπως ορθώς κρίθηκε με την προσβαλλόμενη απόφαση του Εβδόμου Τμήματος. Κατόπιν αυτών, παρέλκει ως αλυσιτελής η έρευνα των λοιπών λόγων αναθεώρησης (ΕλΣυν Ολ. 1656/2023 σκέψη 33, 179/2022 σκέψη 38, 1833/2021 σκέψη 14), με τους οποίους προβάλλεται πλάνη περί τα πράγματα του Τμήματος ως προς α) τη διαπιστωθείσα ελλιπή τεκμηρίωση των τιμών μονάδας των προς προμήθεια υλικών και β) την κατακύρωση των ειδών 4 και 5 της διακήρυξης σε μειοδότη που δεν προσέφερε τη χαμηλότερη τιμή. 	. Το Δικαστήριο υπενθυμίζει ότι ο έλεγχος νομιμότητας που ασκείται από το Ελεγκτικό Συνέδριο επί των σχεδίων συμβάσεων που υπάγονται στην ελεγκτική του δικαιοδοσία είναι αυτεπάγγελτος, καθολικός και ανεξάρτητος των τυχόν υποβληθεισών ενστάσεων, διοικητικών προσφυγών και λοιπών προβλεπόμενων ενδίκων βοηθημάτων, περιοριζόμενος μόνον από την ύπαρξη δεδικασμένου στις περιπτώσεις, που τα αρμόδια δικαστήρια αποφάνθηκαν επί ζητημάτων που έθεσαν ενώπιόν τους οι συμμετέχοντες στον διαγωνισμό, αιτούμενοι δικαστικής προστασίας, απορριπτομένου ως αβάσιμου του περί του αντιθέτου ισχυρισμού του προσφεύγοντος (ΕλΣυν Ολ. 1404/2022, 180/2022, 1978/2021, 1832/2021, Τμ. Μείζ. - Επταμ. Σύνθ. αποφ. 763/2019, 1354/2018). Κατόπιν αυτών, η ένδικη προσφυγή πρέπει να απορριφθεί και να μην αναθεωρηθεί η 1378/2024 απόφαση του Εβδόμου Τμήματος του Δικαστηρίου.

Ο προσφεύγων ζητά την ακύρωση της διακήρυξης για την προμήθεια νωπών κρεάτων (με εκτιμώμενη αξία 199.750 ευρώ χωρίς ΦΠΑ) λόγω ανισότητας στα κριτήρια συμμετοχής μεταξύ μεγάλων και μικρομεσαίων επιχειρημάτων, ασάφειας ως προς τους όρους της διαδικασίας, και άνισης μεταχείρισης των διαγωνιζομένων που δεν εγκατεστημένοι στη νήσο όπου θα πραγματοποιηθεί η προμήθεια. Το αντικείμενο της σύμβασης αφορά προμήθεια νωπών κρεάτων οπληφόρων και πουλερικών για την παροχή τροφίμων. Ο προσφεύγων υποστηρίζει ότι οι διαφοροποιημένες απαιτήσεις για πιστοποιητικά HACCP/ISO 22000 και η προτίμηση σε νωπά έναντι κατεψυγμένων κρεάτων δημιουργούν άδικα εμπόδια στον ανταγωνισμό.

Προμήθεια δέκα (10) πολυκέντρων ανακύκλωσης (...)ζητείται η αναθεώρηση της 1100/2024 απόφασης του Έβδομου Τμήματος (...)Σε κάθε δε περίπτωση, δεν θα πρέπει να παραβλεφθεί και το γεγονός ότι, κατά τα γνωστά στο Δικαστήριο από προηγούμενες δικαστικές του ενέργειες (βλ. ΕλΣυν Πράξεις Στ΄ Κλιμακίου 176/2023, 148/2023, 632/2022, 623/2022, 231/2021, Έβδ. Τμ. 776/2024, 1190/2023), η προϋπολογιζόμενη τιμή μονάδας της ελεγχόμενης συμφωνίας-πλαίσιο δεν παρουσιάζει σημαντικές αποκλίσεις από την αντίστοιχη τιμή μονάδας σε ομοειδείς συναφθείσες συμφωνίες-πλαίσιο και εκτελεστικές αυτών συμβάσεις. Τέλος, το γεγονός ότι ο εν λόγω διαγωνισμός του ΕΔΣΝΑ αποτέλεσε μεταγενέστερα αντικείμενο ελέγχου της ΕΔΕΛ, όπως αναφέρεται στην προσβαλλόμενη απόφαση, δεν δύναται να κλονίσει τα στοιχεία τεκμηρίωσης του προϋπολογισμού της ελεγχόμενης σύμβασης καθιστώντας αυτά εκ των υστέρων ανεπαρκή και μη αξιοποιήσιμα από την αναθέτουσα Αρχή, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα και από την προσφεύγουσα.(..)  η έλλειψη μιας διευρυμένης έρευνας αγοράς εκτός ελλαδικού χώρου, όπου κατά τα κοινώς γνωστά επικρατούν άλλες οικονομικές συνθήκες, δεν δύναται να καταστήσει αφ΄εαυτής ανεπαρκή και αναιτιολόγητη την τεκμηρίωση της προϋπολογιζόμενης τιμής μονάδας των προς προμήθεια πολυκέντρων, προεχόντως διότι τούτο εναπόκειται στις εκτιμήσεις της εκάστοτε αναθέτουσας αρχής, σε κάθε δε περίπτωση τέτοια υποχρέωση δεν βρίσκει έρεισμα στο νομοθετικό πλαίσιο που διέπει την κρινόμενη υπόθεση (πρβλ. ΕλΣυν Έβδ. Τμ. 1030/2024 σκ. 24). Κατόπιν των ανωτέρω, ο σχετικός λόγος αναθεώρησης είναι βάσιμος και πρέπει να γίνει καθ’ ολοκληρία δεκτός.Κατόπιν των ανωτέρω και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 7 της παρούσας, το Δικαστήριο κρίνει ότι κατ’ εσφαλμένη ερμηνεία και εφαρμογή του άρθρου 54 του ν. 4412/2016 το δικάσαν Τμήμα απεφάνθη ότι οι τιθέμενες με τη διακήρυξη τεχνικές προδιαγραφές υπερβαίνουν το περιθώριο εκτίμησης που έχει η αναθέτουσα Αρχή κατά τη διαμόρφωση των τεχνικών χαρακτηριστικών των υπό προμήθεια πολυκέντρων. Τούτο δε, διότι η επιλογή από τον Δήμο των συγκεκριμένων τεχνικών προδιαγραφών αιτιολογείται δοθέντος ότι οι τελευταίες εξυπηρετούν κατά τον βέλτιστο τρόπο τις ανάγκες και τις λειτουργικές απαιτήσεις της κρινόμενης προμήθειας. 	Κατ’ ακολουθίαν, πρέπει να γίνει δεκτή η κρινόμενη προσφυγή αναθεώρησης, να αναθεωρηθεί η προσβαλλόμενη 1100/2024 απόφαση του Εβδόμου Τμήματος (Ε΄ Θερινού) και, κατά παραδοχή της προσφυγής ανάκλησης, να ανακληθεί η 246/2024 πράξη του Στ΄ Κλιμακίου, μετά δε την ανάκληση αυτής, το Δικαστήριο αποφαίνεται ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου συμφωνίας – πλαίσιο, μεταξύ του Δήμου Παλαιού Φαλήρου και της ανώνυμης εταιρείας «….Α.Β.Ε.Ε.» για την «Προμήθεια δέκα (10) πολυκέντρων ανακύκλωσης υλικών για Διαλογή στην Πηγή, τεσσάρων (4) ρευμάτων, με παροχή οικονομικού εργαλείου προς τους δημότες».

Η προσφεύγουσα ζητεί την ακύρωση της απόφασης της αναθέτουσας αρχής με την οποία απορρίφθηκε η προσφορά της για την ανάδειξη αναδόχου που θα αναλάβει την προμήθεια νωπών κρεάτων και πουλερικών των μονάδων της ΠΕ… (CPV κωδικοί…). Το αντικείμενο της σύμβασης αφορά προμήθεια νωπών κρεάτων και πουλερικών με προϋπολογιζόμενη δαπάνη 156.427,00€ πλέον ΦΠΑ. Η προσφεύγουσα υποστηρίζει ότι απορρίφθηκε άδικα επειδή δεν προσκόμισε ΦΕΚ σύστασης, καταστατικό και πρακτικό ΔΣ, καθώς και φωτοαντίγραφα αδειών οχημάτων, παρόλο που υπέβαλε άλλα ισοδύναμα δικαιολογητικά όπως πιστοποιητικό ΓΕΜΗ και άδειες καταλληλότητας, κατηγορώντας την διακήρυξη για ασάφεια.

Με την προδικαστική προσφυγή ζητείται η ακύρωση της απόφασης με αριθμό Φ600 163/47/30745 Σ.2063/16-4-2020 του Διοικητή της αναθέτουσας αρχής, η οποία ενέκρινε την κατακύρωση της σύμβασης στην παρεμβαίνουσα εταιρεία για την προμήθεια νωπών κρεάτων (μοσχαρίσιου και πουλερικών) και παρασκευασμάτων κρέατος. Το αντικείμενο της σύμβασης αφορά την προμήθεια νωπών κρεάτων (μοσχαρίσιου, πουλερικών, αμνοεριφίων) και παρασκευασμάτων κρέατος για τις ανάγκες των στρατιωτικών μονάδων και υπηρεσιών των Φρουρών, με συνολικό προϋπολογισμό περίπου 380.000€ χωρίς ΦΠΑ. Επιπλέον, ζητείται η ανάδειξη της προσφεύγουσας ως ανάδοχου για τα είδη της σύμβασης για τα οποία ασκείται η προσφυγή.

Ο προσφεύγων με την προδικαστική προσφυγή επιδιώκει την απόρριψη της προσφοράς του παρεμβαίνοντος ως μη σύννομης, αποδεικνύοντας ότι η επιχείρηση του παρεμβαίνοντος, ενώ λειτουργεί ως κρεοπωλείο, δεν διαθέτει τις απαραίτητες εγκρίσεις και άδειες για τη συμμετοχή στον διαγωνισμό για την προμήθεια νωπών κρεάτων και πουλερικών για τις Μονάδες της 98 ΑΔΤΕ και το Στρατιωτικό Πρατήριο Λέσβου, σύμφωνα με την εθνική και ενωσιακή νομοθεσία. Το αντικείμενο της σύμβασης αφορά την προμήθεια νωπών κρεάτων και πουλερικών με εκτιμώμενη αξία 200.000 ευρώ χωρίς ΦΠΑ, και το κριτήριο κατακύρωσης είναι η πλέον συμφέρουσα από οικονομικής άποψης προσφορά, βάσει τιμής ανά είδος.

Προμήθεια αστικών λεωφορείων συμπιεσμένου φυσικού αερίου(....)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη μείζονα σκέψη, το Δικαστήριο κρίνει, κατά παραδοχή των σχετικών ισχυρισμών των υπό κρίση προσφυγών, ότι είναι νόμιμη η τροποποίηση της ισχύουσας 2/2024 σύμβασης μεταξύ των δύο προσφευγόντων, χωρίς την προσφυγή σε νέα διαδικασία σύναψης σύμβασης, καθόσον αυτή υπάγεται στις εξαιρετικές περιστάσεις των περιπτώσεων β΄ και γ΄ του άρθρου 337 παρ. 1 του ν. 4412/2016. Οι ως άνω συμπληρωματικές προμήθειες (σκ. 21), συναθροιζόμενες με τις αυξήσεις του κόστους παραγωγής εξαιτίας εξωγενών παραγόντων (σκ. 22) αυξάνουν το συμβατικό τίμημα κατά 8.318.400,00 ευρώ (πλέον ΦΠΑ), ανερχόμενες σε ποσοστό 16% (5,2% συν 10,8%, αντίστοιχα) επί του συνολικού αρχικού συμβατικού τιμήματος, με αποτέλεσμα να καλύπτεται η γενική προϋπόθεση της παρ. 1 του άρθρου 337 του ν. 4412/2016 περί μη υπέρβασης σωρευτικώς του ποσοστού 50% της αξίας της αρχικής σύμβασης, ανεξαρτήτως του είδους της τροποποίησης.Για τους λόγους αυτούς.Συνεκδικάζει τις από 23.9.2024 (ΑΒΔ 6112/2024) και 20.9.2024 (ΑΒΔ 6113/23.9.2024) προσφυγές ανάκλησης της αλλοδαπής εταιρείας με την επωνυμία «S.P.A.» και του Ελληνικού Δημοσίου, αντίστοιχα.	Δέχεται αυτές.Ανακαλεί την 323/2024 πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Αποφαίνεται ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου τροποποίησης της 2/2024 σύμβασης μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και της αλλοδαπής εταιρείας με την επωνυμία «…S.P.A.» με αντικείμενο την προμήθεια διακοσίων (200) απλών αστικών λεωφορείων συμπιεσμένου φυσικού αερίου (CNG) 12 μέτρων. Αντίγραφο του ως άνω σχεδίου τροποποίησης της 2/2024 σύμβασης σε ηλεκτρονική μορφή, επισυναπτόμενο στην παρούσα, τηρείται στη Γραμματεία του Δικαστηρίου 

Συντήρηση και επισκευή αντλητικών συγκροτημάτων(...)Με τα δεδομένα αυτά το Δικαστήριο δέχεται ότι όσον μεν αφορά στην κατάρτιση του προϋπολογισμού και στην τεκμηρίωση αυτού, βασίμως καταρχάς προβάλλεται ότι η αναθέτουσα αρχή δεν ήταν υποχρεωμένη, βάσει του ισχύοντος νομοθετικού πλαισίου, να προκηρύξει διαγωνισμό με τις ίδιες ακριβώς ποσότητες εργασιών και υλικών, με αυτές που είχαν προβλεφθεί στην αμέσως προηγούμενη διαγωνιστική διαδικασία με ίδιο αντικείμενο. Τούτο, υπό την προϋπόθεση ότι η επιλογή των ποσοτήτων εργασιών και υλικών τεκμηριώνεται πρωτογενώς από τον φάκελο του διαγωνισμού ή έστω αιτιολογείται ενώπιον του Τμήματος με στοιχεία που είχαν ληφθεί υπόψη κατά την κατάστρωση της διακήρυξης. (...)Αντιθέτως, ουδόλως τεκμηριώνεται η κατ’ αποκοπή δαπάνη ύψους 101.198,81 ευρώ του Τμήματος 2 του διαγωνισμού, που αφορά σε «Κινητήρες αντλίες κατάλληλων τεχνικών προδιαγραφών», καθώς δεν προκύπτει από οποιοδήποτε στοιχείο του φακέλου ούτε από τους ισχυρισμούς που προβάλλει ο προσφεύγων στο δικόγραφο της προσφυγής, ότι έχει προέλθει από έρευνα αγοράς, διενεργηθείσα από όργανα του προσφεύγοντος προ της σύνταξης των συμβατικών τευχών. Πολλώ μάλλον, οι ισχυρισμοί του προσφεύγοντος ότι η κατ’ αποκοπή τιμή του Τμήματος 2 προκύπτει από τιμοκατάλογο που προσκομίστηκε από την ανάδοχο εταιρεία, εκτός του ότι αναφέρονται σε πολύ μεταγενέστερο από τον χρόνο κατάρτισης του προϋπολογισμού χρόνο, ήτοι στο στάδιο υποβολής της τεχνικής προσφοράς στο πλαίσιο του διαγωνισμού, ουδόλως συνιστούν την επαρκή τεκμηρίωση του ύψους του προϋπολογισμού που απαιτεί το άρθρο 45 παρ. 3 του ν. 4412/2016.Κατόπιν των ανωτέρω, και εφόσον εξακολουθεί να διαπιστώνεται διακωλυτικός λόγος της υπογραφής του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης (βλ. σκέψη 18 της παρούσας), η ένδικη προσφυγή ανάκλησης πρέπει να απορριφθεί και να μην ανακληθεί η 59/2024 πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στη 2η Υπηρεσία Επιτρόπου 

ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΜΑΘΗΤΩΝ.(...)Εξάλλου, από την επισκόπηση του Παραρτήματος Ι της διακήρυξης προκύπτει ότι ο δεύτερος διακωλυτικός λόγος είναι βάσιμος, διότι η ΚΥΑ που διέπει αποκλειστικώς τις υπηρεσίες μεταφοράς μαθητών απαιτεί μετ΄επιτάσεως (βλ. παρ. ε.2. και ε.3 του Κεφ. Γ΄ του άρθρου 2) από τις εκάστοτε αναθέτουσες αρχές, μεταξύ άλλων, να υποδιαιρούν τα δρομολόγια σε δύο τουλάχιστον και άνω ομάδες-τμήματα προς ενίσχυση και διεύρυνση του γνήσιου ανταγωνισμού και κατ΄επέκταση προς διασφάλιση της αρχής της οικονομικότητας μέσω της επίτευξης χαμηλότερου κόστους δρομολογίων.Ομοίως βάσιμη παρίσταται και η τρίτη αναδειχθείσα με την προσβαλλόμενη Πράξη πλημμέλεια της ελεγχόμενης διαδικασίας. Τούτο, διότι από τα περιεχόμενα στον φάκελο της ελεγχθείσας διαδικασίας φύλλα excel υπολογισμού του κόστους εκάστου υπεραστικού δρομολογίου, προκύπτει αφενός ότι τα χιλιόμετρα που χρησιμοποιήθηκαν κατά την εφαρμογή του μαθηματικού τύπου υπολογισμού του κόστους κάθε δρομολογίου παρίστανται αυξημένα σε σχέση με αυτά που αναγράφονται στη διακήρυξη, αφετέρου ότι τα μη έμφορτα χιλιόμετρα κάθε δρομολογίου δεν υπολογίστηκαν βάσει του συντελεστή προσαύξησης f που προβλέπεται στον μαθηματικό τύπο της ανωτέρω ΚΥΑ, αλλά βάσει ενός αριθμού χιλιομέτρων, ο οποίος σε κάθε περίπτωση παρίσταται αυθαίρετος καθώς δεν επιβεβαιώνεται από κανένα στοιχείο του φακέλου. Για τους λόγους αυτούς Απορρίπτει την προσφυγή της Περιφέρειας Θεσσαλίας και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση του Υπεραστικού …Α.Ε., για την ανάκληση της 15/2024 Πράξης της Αναπληρώτριας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Περιφερειακή Ενότητα Καρδίτσας.