Ανάθεση του έργου σίτισης φοιτητών..ζητείται η αναθεώρηση της 2469/2020 απόφασης του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Ο ειδικότερος ισχυρισμός της δεύτερης προσφεύγουσας περί παραβίασης της αρχής της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης της είναι αποριπτέος ως αβάσιμος. Το Δικαστήριο υπενθυμίζει ότι στην απόφασή του ΕλΣ Ολ. 2141/2020 (σκέψη 21) είχε δεχθεί ότι πλημμέλεια οφειλόμενη σε περιοριστικό όρο της διακήρυξης δεν στοιχειοθετούσε ουσιώδη πλημμέλεια, επειδή, με προηγούμενες πράξεις του το Κλιμάκιο προσυμβατικού ελέγχου δεν είχε αναδείξει ταυτόσημη πλημμέλεια άλλης διαγωνιστικής διαδικασίας, δημιουργώντας έτσι την πεποίθηση στην αναθέτουσα αρχή ότι ο σχετικός, ως πλημμελής κριθείς μεταγενεστέρως όρος, ήταν νόμιμος. Όμως, το Δικαστήριο στην ως άνω απόφασή του δεν παρέλειψε να αναφέρει ότι «δεν δύναται να θεωρήσει την πλημμέλεια αυτή ως ουσιώδη, καθόσον δεν αναδεικνύεται δι’ αυτής, ως εκ του λόγου που την εξηγεί, πλήγμα στην αντικειμενική ακεραιότητα της διαγωνιστικής διαδικασίας». Το Δικαστήριο κρίνει ότι στην προκειμένη περίπτωση η πλημμέλεια που διαπιστώθηκε στη σκέψη 32 της παρούσας είναι τόσο σοβαρή που δεν δύναται να καλυφθεί από την εμπιστοσύνη της αναδόχου αρχής σε προηγούμενη διενέργεια ελέγχου. Ο περιορισμός του ανταγωνισμού που επιχειρήθηκε με τον συνδυασμό των δύο προαναφερθέντων όρων, δεν μπορεί να δικαιολογηθεί κατά την κοινή πείρα από τις συνθήκες της αγοράς, όπως μπορούσε στην υπόθεση επί της οποίας εκδόθηκε η ΕλΣ Ολ. 2141/2020, και πρέπει, λόγω της σοβαρότητας αυτού, να τύχει, χάριν θεραπείας της αντικειμενικής νομιμότητας, της δέουσας αυστηρής κύρωσης, ώστε να εμπεδωθεί στις δημόσιες αρχές που υπόκεινται στον προσυμβατικό έλεγχο, η στέρεη πεποίθηση ότι δεν διαφεύγουν της κύρωσης σοβαρές πλημμέλειες της διαγωνιστικής διαδικασίας, εκ του τυχαίου και συμπτωματικού γεγονότος ότι, παρά το πρόδηλο πλήγμα στον ανταγωνισμό που επήλθε με την προκήρυξη, δεν επέδειξε ενδιαφέρον για τη διαδικασία παρά μόνον ένας οικονομικός φορέας.(...)Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, οι κρινόμενες προσφυγές πρέπει να απορριφθούν και να διαταχθεί η κατάπτωση του κατατεθέντος από τη δεύτερη προσφεύγουσα παραβόλου. 

Συντήρηση αποχετευτικών δικτύων.(...) . Με τα δεδομένα αυτά, το Δικαστήριο κρίνει ότι, όπως ορθώς δέχθηκε το Κλιμάκιο, αν και με μερικώς διάφορη αιτιολογία, ο όρος που προβλέπεται στο άρθρο 2.2.5 της διακήρυξης του ελεγχόμενου διαγωνισμού, σύμφωνα με τον οποίο, σε περίπτωση ένωσης οικονομικών φορέων, η απαίτηση χρηματοοικονομικής επάρκειας περί ελάχιστου μέσου γενικού ετήσιου κύκλου εργασιών κατά τις τρεις τελευταίες οικονομικές χρήσεις, ποσού τουλάχιστον 400.000 ευρώ, πρέπει να καλύπτεται από όλα τα μέλη της, αντίκειται στην αρχή της αναλογικότητας, διότι εισάγει παρέκκλιση που δεν δικαιολογείται από αντικειμενικούς λόγους, συνεχόμενους με τη φύση, την πολυπλοκότητα ή τις ιδιαιτερότητες του αντικειμένου της σύμβασης, και υπερβαίνει το αναγκαίο μέτρο, εισάγει συνεπώς, ανεπίτρεπτο, υπέρμετρο περιορισμό στην πρόσβαση στο διαγωνισμό σε βάρος των επιχειρήσεων, συμπεριλαμβανομένων των μικρομεσαίων. Περαιτέρω, ο όρος αυτός είναι, κατά την κρίση του Δικαστηρίου, αρκούντως σαφής, καθώς δεν καταλείπεται ουδεμία αμφιβολία ως προς το νόημά του, κατ’ απόρριψη του προβαλλόμενου ισχυρισμού της προσφεύγουσας αναδόχου ότι το αληθές νόημα της συγκεκριμένης πρόβλεψης, ερμηνευόμενης σε συνδυασμό με την πρόβλεψη του άρθρου 2.2.8.1 ότι «οι ενώσεις οικονομικών φορέων δύνανται να στηρίζονται στις ικανότητες των συμμετεχόντων στην ένωση ή άλλων φορέων», είναι ότι οι παραπάνω ελάχιστες απαιτήσεις αρκεί να καλύπτονται από ένα μέλος της ένωσης. Μία τέτοια ερμηνεία ουδόλως συνάγεται από το άρθρο 2.2.5 της διακήρυξης, το περιεχόμενο του οποίου έρχεται σε προφανή αντίθεση με την ως άνω πρόβλεψη του άρθρου 2.2.8.1 της διακήρυξης, που προέρχεται από την αντίστοιχη ρύθμιση του σχετικού πρότυπου τεύχους της Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ. για διαγωνισμούς έργων κάτω των ορίων. Επομένως, η πρόβλεψη αμφοτέρων των ανωτέρω ρυθμίσεων στην ίδια διακήρυξη δημιουργεί μάλλον σύγχυση στους ενδιαφερόμενους οικονομικούς φορείς, παρά φωτίζει το «αληθές», κατά την προσφεύγουσα, νόημα της επίδικης ρύθμισης του άρθρου 2.2.5 της διακήρυξης, καθώς πρόκειται περί αντιφατικών μεταξύ τους προβλέψεων.	Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει η κρινόμενη προσφυγή να απορριφθεί, να μην ανακληθεί η 352/2024 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου και να διαταχθεί η κατάπτωση υπέρ του Δημοσίου του κατατεθέντος για την άσκηση της προσφυγής παραβόλου (βλ. άρθρα 310 παρ. 1 και 336 παρ. 1 του ν. 4700/2020).Για τους λόγους αυτούς.Απορρίπτει την προσφυγή της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία «…».Δεν ανακαλεί την 352/2024 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου. 

Ανάθεση υπηρεσιών εστίασης...Με δεδομένα όσα προεκτέθηκαν και σύμφωνα με τις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει τα εξής: Α) Ο όρος της διακήρυξης (2.2.6), σύμφωνα με τον οποίο οι οικονομικοί φορείς απαιτείται σωρευτικά να έχουν εκτελέσει παρόμοιες συμβάσεις κατά την τελευταία τριετία (2017, 2018, 2019) και επιπλέον να διαθέτουν τουλάχιστον 1 παρόμοια σύμβαση σε ισχύ, πέραν του ότι, ως προς το πρώτο του σκέλος, διατυπώνεται αορίστως, καθώς δεν διευκρινίζει τον αριθμό των συμβάσεων που πρέπει να έχουν εκτελεστεί, περιόρισε ουσιωδώς τον κύκλο των δυνητικών προσφερόντων στον διαγωνισμό, χωρίς ο περιορισμός αυτός να σχετίζεται με το αντικείμενο της σύμβασης και να δικαιολογείται από οποιοδήποτε επιτακτικό λόγο δημοσίου συμφέροντος. Ούτε άλλωστε προκύπτει γιατί  ο σκοπός, για τον οποίο τέθηκε ο εν λόγω περιορισμός, δεν θα μπορούσε να επιτευχθεί με άλλα λιγότερο περιοριστικά μέτρα, όπως, όλως ενδεικτικώς, με την πρόβλεψη περί παράλληλης εκτέλεσης πλειόνων συμβάσεων οποτεδήποτε μέσα στην τελευταία τριετία. Πρόκειται, συνεπώς, για έναν μη εύλογο και δυσανάλογα περιοριστικό όρο, όπως άλλωστε μαρτυρείται από τη συμμετοχή στον διαγωνισμό μόλις τριών οικονομικών φορέων, οι δύο εκ των οποίων μάλιστα αποκλείσθηκαν προτού καν διαπιστωθεί εάν πληρούν τα κριτήρια ποιοτικής επιλογής (βλ. και 45/2021 Πράξη του Κλιμακίου, όπου παρατίθενται όμοια περιστατικά)...(..)Κατ’ ακολουθία, καθόσον οι διαπιστούμενες ως άνω πλημμέλειες εντοπίζονται σε ουσιώδεις όρους της  διακήρυξης και συνδέονται με την εφαρμογή βασικών αρχών και κανόνων του δικαίου περί δημοσίων συμβάσεων, που συνάπτονται άμεσα με την εκδήλωση ενδιαφέροντος συμμετοχής στον διαγωνισμό και την διαμόρφωση των υποβαλλομένων προσφορών, το Κλιμάκιο κρίνει ότι  κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης.

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/765/2021

Ανάθεση υπηρεσιών καθαριότητας...Με δεδομένα όσα προεκτέθηκαν και σύμφωνα με τις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει τα εξής:Α) Ο όρος της διακήρυξης (2.2.6), σύμφωνα με τον οποίο οι οικονομικοί φορείς απαιτείται σωρευτικά να έχουν εκτελέσει τουλάχιστον μια (1) παρόμοια σύμβαση ανά έτος κατά την τελευταία τριετία (2017, 2018, 2019) και επιπλέον να διαθέτουν τουλάχιστον τρεις (3) παρόμοιες συμβάσεις σε ισχύ, περιόρισε ουσιωδώς τον κύκλο των δυνητικών προσφερόντων στον διαγωνισμό, χωρίς ο περιορισμός αυτός να σχετίζεται με το αντικείμενο της σύμβασης και να δικαιολογείται από οποιοδήποτε επιτακτικό λόγο δημοσίου συμφέροντος, εφόσον κατά τα λοιπά οι προσφέροντες ανταποκρίνονται στα στοιχεία της ίδιας απαίτησης (πρβλ. Ελ.Σ. Έβδομο Τμ. 2649/2020). Ούτε άλλωστε προκύπτει ότι ο σκοπός, για τον οποίο τέθηκε ο εν λόγω περιορισμός, δεν θα μπορούσε να επιτευχθεί με άλλα λιγότερο περιοριστικά μέτρα, όπως, όλως ενδεικτικώς, με την πρόβλεψη περί παράλληλης εκτέλεσης πλειόνων συμβάσεων οποτεδήποτε μέσα στην τελευταία τριετία. Πρόκειται, συνεπώς, για έναν μη εύλογο και δυσανάλογα περιοριστικό όρο, όπως άλλωστε μαρτυρείται από τη συμμετοχή στον διαγωνισμό μόλις τριών οικονομικών φορέων, οι δύο εκ των οποίων μάλιστα αποκλείσθηκαν προτού καν διαπιστωθεί εάν πληρούν τα κριτήρια ποιοτικής επιλογής. Ειδικώς δε ως προς τον ειδικότερο όρο οι οικονομικοί φορείς να διαθέτουν τουλάχιστον τρεις παρόμοιες συμβάσεις σε ισχύ, ο τελευταίος είναι παράνομος και για τον πρόσθετο λόγο ότι συμπεριλήφθηκε στη διακήρυξη χωρίς να έχει προηγουμένως εγκριθεί από το Δ.Σ. της αναθέτουσας αρχής, καθόσον δεν περιλαμβανόταν στις τεχνικές προδιαγραφές για την ανάθεση της υπηρεσίας που εγκρίθηκαν κατά την από 24.7.2020 24η συνεδρίαση αυτού...Κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος, με το 4/4.1.2021 έγγραφο της Διευθύντριας της Οικονομικής Υπηρεσίας του Κ.Κ.Π.-Π.Κ.Μ., σχεδίου σύμβασης με αντικείμενο την ανάθεση υπηρεσιών καθαριότητας των χώρων των παραρτημάτων του Κέντρου Κοινωνικής Πρόνοιας Περιφέρειας ....

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/603/2021

Ολοκληρωμένο έργο ανάπλασης κοινοχρήστου χώρου και χώρου πρασίνου ή δικτύου του οικισμού (....)Υπό τα ανωτέρω δεδομένα, πρέπει να γίνουν δεκτά τα ακόλουθα: Από τη διατύπωση του όρου του άρθρου 2.2.6.α της Διακήρυξης, σε συνδυασμό με το άρθρο 2.2.9.2 αυτής, περί αποδεικτικών μέσων, όπου γίνεται αναφορά σε «προμήθειες που παραδόθηκαν» και όχι σε «προμήθεια» (βλ. ανωτέρω σκ. 8), αλλά και από το αντικείμενο της εν λόγω προμήθειας/εγκατάστασης, το μέγεθος και την πολυπλοκότητά της, από τα οποία δεν απορρέουν ιδιαίτερα αυξημένες απαιτήσεις, συνάγεται ότι, για την πλήρωση του επίμαχου κριτηρίου τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας, απαιτείται ο προσφέρων να έχει εκτελέσει, κατά τη διετία 2021-2022, μία ή περισσότερες συμβάσεις προμήθειας και εγκατάστασης, αντικειμένου συναφούς προς την ελεγχόμενη, με προϋπολογισμό, αυτοτελώς της μίας σύμβασης ή αθροιστικά των περισσοτέρων, τουλάχιστον ισόποσο του προϋπολογισμού της ελεγχόμενης σύμβασης. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, νομίμως συμμετείχε ο προσφεύγων ανάδοχος στη διαδικασία ανάθεσης της ελεγχόμενης σύμβασης, επικαλούμενος, προς πλήρωση του κριτηρίου του άρθρου 2.2.6.α της Διακήρυξης, περισσότερες της μίας συμβάσεις, οι οποίες αθροιστικά υπερβαίνουν το καθορισθέν όριο του 100% του προϋπολογισμού της ελεγχόμενης σύμβασης, γεγονός που δεν αμφισβητείται. Επομένως, η προσβαλλόμενη Πράξη, κρίνοντας τα αντίθετα, εσφαλμένα ερμήνευσε και εφάρμοσε τον όρο του άρθρου 2.2.6.α της Διακήρυξης και ο σχετικός λόγος ανάκλησης πρέπει να γίνει δεκτός ως βάσιμος.

Προμήθεια  απορριμματοφόρων (...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις το Δικαστήριο κρίνει ότι, όπως βάσιμα προβάλλεται με την υπό κρίση προσφυγή, ο όρος της διακήρυξης 2.2.6, που ορίζει τα κριτήρια ποιοτικής επιλογής για την τεχνική και επαγγελματική επάρκεια των διαγωνιζόμενων οικονομικών φορέων, τελεί σε συνάφεια με το φυσικό αντικείμενο της ελεγχόμενης προμήθειας και εντάσσεται στο οικονομικό αντικείμενο αυτής. Τούτο διότι από την οικεία διακήρυξη προκύπτει ότι ο προσφεύγων Δήμος απέβλεψε τόσο στην προμήθεια των αναφερόμενων σε αυτήν απορριμματοφόρων οχημάτων, όσο και στις παρεπόμενες υπηρεσίες συντήρησης και επισκευής των βλαβών αυτών κατά την περίοδο εγγυημένης λειτουργίας, η οποία ορίστηκε για τα απορριμματοφόρα οχήματα σε ένα τουλάχιστον έτος από την οριστική παραλαβή τους.Περαιτέρω, λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω, καθώς και τη φύση του αντικειμένου της προμήθειας 	το Δικαστήριο κρίνει ότι τα τεθέντα με τη διακήρυξη κριτήρια ποιοτικής επιλογής για την τεχνική και επαγγελματική επάρκεια των διαγωνιζομένων, ήτοι η διάθεση εξειδικευμένου προσωπικού (τεχνιτών μηχανολόγων και ηλεκτρολόγων) που θα επιφορτιστούν με την τεχνική υποστήριξη των προσφερόμενων οχημάτων, καθώς και ενός κινητού συνεργείου-οχήματος για την επί τόπου τεχνική υποστήριξη αυτών προς πλήρη αποκατάσταση των σχετικών βλαβών, παρίστανται νόμιμα, καθώς, πέραν του ότι τελούν σε πλήρη συνάφεια με το φυσικό και οικονομικό αντικείμενο της ελεγχόμενης προμήθειας, αποσκοπούν στην ορθολογικότερη και αποτελεσματικότερη εκτέλεση της σύμβασης και είναι πρόσφορα για τη διακρίβωση εκ μέρους της αναθέτουσας Αρχής σε πρώιμο στάδιο, ήτοι κατά το στάδιο υποβολής των προσφορών, των τεχνικών μέσων που διαθέτουν οι υποψήφιοι οικονομικοί φορείς και της τεχνικής ικανότητας του προσωπικού τους να ανταποκριθεί με επιτυχία στις υποχρεώσεις τεχνικής υποστήριξης που επιτάσσει η ζητούμενη με τη διακήρυξη εγγυημένη λειτουργία, σύμφωνα με τον όρο 6.6 της ελεγχόμενης διακήρυξης και το Παράρτημα Ι αυτής. Συνεπώς, ως προς τον αναδειχθέντα από την Επίτροπο διακωλυτικό λόγο υπογραφής της σύμβασης το Δικαστήριο κρίνει ότι αυτός δεν συντρέχει και, συνεπώς, η υπό κρίση προσφυγή πρέπει να γίνει δεκτή και η προσβαλλόμενη πράξη να ανακληθεί. 	Για τους λόγους αυτούς.Δέχεται την από 4.12.2024 (ΑΒΔ 6607/2024) προσφυγή ανάκλησης.Ανακαλεί την 20/2024 πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου 

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Ζητείται η ανάκληση της 343/2021 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης για την ανάθεση της υπηρεσίας με τίτλο «Φύλαξη κτιρίων, εγκαταστάσεων και εξωτερικών χώρων του ….. διάρκειας είκοσι τριών (23) μηνών».(....)Περαιτέρω, όμως, όπως ορθώς κρίθηκε από το Κλιμάκιο, ο ίδιος όρος ως προϋπόθεση συμμετοχής (κριτήριο ποιοτικής επιλογής) είναι μη νόμιμος, διότι δεν εντάσσεται στις περιοριστικώς αναφερόμενες προϋποθέσεις τεχνικής ικανότητας του άρθρου 75 παρ. 4 του ν. 4412/2016, όπως αυτές εξειδικεύονται περαιτέρω στο Μέρος II «Τεχνική ικανότητα» του Παραρτήματος ΧΙΙ του Προσαρτήματος Α του ίδιου νόμου (βλ. σκ. 20). Πλην όμως, το Δικαστήριο κρίνει, κατά πλειοψηφία, ότι η πλημμέλεια αυτή δεν παρίσταται εν προκειμένω ουσιώδης, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα με τις ένδικες προσφυγές, ενόψει του ότι (i) στο διαγωνισμό μπορούσε κατ’ αρχήν να συμμετάσχει κάθε ενδιαφερόμενος εγκατεστημένος στο σύνολο της επικράτειας ή στο εξωτερικό, (ii) δεν ασκήθηκε ένσταση κατά της νομιμότητας της διακήρυξης από κάποιον οικονομικό φορέα ούτε υπήρξε αποκλεισμός υποψηφίου λόγω μη συμμόρφωσης με τον ανωτέρω όρο, (iii) το ίδιο το Δικαστήριο, σε πρόσφατες πράξεις του (βλ. ενδεικτ. τις 383/2018 και 32/2021 πράξεις του Ζ΄ Κλιμακίου), δεν ανέδειξε τη σχετική πλημμέλεια, με αποτέλεσμα το … να την επαναλάβει στον ελεγχόμενο διαγωνισμό και (iv) ο σχετικός όρος, η συνδρομή του οποίου δεν ορίζεται ρητά στη διακήρυξη ότι τίθεται επί ποινή απαραδέκτου, αφορά κατ’ ουσίαν μόνο στον ανάδοχο, αποσκοπώντας προδήλως στην εξασφάλιση ότι ο τελευταίος θα συμμορφωθεί με ένα νόμιμο, κατά τα προαναφερθέντα, όρο εκτέλεσης της σύμβασης.Απορρίπτει την παρέμβαση της εταιρείας «…» ως απαράδεκτη.Συνεκδικάζει τις προσφυγές ανάκλησης και δέχεται αυτές.Δέχεται την παρέμβαση του πρώτου προσφεύγοντος.Ανακαλεί την 343/2021 πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:να ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου και του σχεδίου σύμβασης του Δήμου … - … με αντικείμενο τη «Φύτευση και συντήρηση χώρων πρασίνου», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 1.491.935,48 ευρώ πλέον Φ.Π.Α. (1.850.000,00 ευρώ με το Φ.Π.Α.) και συμβατικού ποσού 1.462.096,77 ευρώ πλέον Φ.Π.Α.(....)Συνεπώς, αποκλείονται ως κριτήρια ανάθεσης εκείνα που δεν αποσκοπούν στον εντοπισμό της πλέον συμφέρουσας προσφοράς, αλλά συνδέονται με την εκτίμηση της καταλληλότητας των διαγωνιζομένων να εκτελέσουν τη σύμβαση. Για τους ίδιους δε λόγους, μη νομίμως προβλέπονται σε διακήρυξη κριτήρια (ποιοτικής) επιλογής, τα οποία υποχρεωτικά συνεκτιμώνται, ήτοι αξιολογούνται και βαθμολογούνται κατά τη φάση ανάδειξης της πλέον συμφέρουσας προσφοράς. Σε κάθε περίπτωση, τα προβλεπόμενα από τη διακήρυξη κριτήρια επιλογής ή ανάθεσης πρέπει να σχετίζονται με την ορθή και αποτελεσματική εκτέλεση της συγκεκριμένης σύμβασης και να μην παρίστανται δυσανάλογα(....) μη νομίμως προβλέπονται στην παρούσα διακήρυξη (άρθρο 2.2.6) ως κριτήρια ποιοτικής επιλογής των υποψήφιων φορέων η «παρουσίαση ολοκληρωμένης έκθεσης αντιμετώπισης του έργου, προδιαγραφές της προσφερόμενης υπηρεσίας, περιβαλλοντική διαχείριση, μεθοδολογία οργάνωσης, διοίκησης και υλοποίησης του Έργου, σχεδιασμός, προγραμματισμός και παρακολούθηση - έλεγχος προόδου του έργου», καθώς δεν συνιστούν αντικειμενικούς όρους απόδειξης της γενικώς κατεχόμενης από τους ενδιαφερόμενους φορείς τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας να αναλάβουν την εκτέλεση της σύμβασης, αλλά σχετίζονται κατ’ εξοχήν με την ανάπτυξη και αξιολόγηση του ουσιαστικού περιεχομένου και των ποιοτικών χαρακτηριστικών των προσφορών τους, προς κάλυψη των αναγκών των ζητούμενων υπηρεσιών, με συνέπεια να βαθμολογούνται εν προκειμένω και κατά το στάδιο ανάθεσης ως επιμέρους στοιχεία της τεχνικής προσφοράς.(...)Εν προκειμένω εξάλλου δεν αναπτύχθηκε πράγματι επαρκής ανταγωνισμός, αφού στη διαδικασία συμμετείχε τελικώς ένας μόνο οικονομικός φορέας, κατά την αξιολόγηση της προσφοράς του οποίου μάλιστα δεν εφαρμόστηκε ο ρητά προβλεπόμενος στο άρθρο 3.1.3 της διακήρυξης μαθηματικός τύπος για την ανάδειξη αυτής ως της πλέον συμφέρουσας για την αναθέτουσα Αρχή. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης.

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1274/2021.

Επισκευές και συντηρήσεις των εγκαταστάσεων κλιματισμού.(...)Λαμβάνοντας τα ανωτέρω υπόψη, το Δικαστήριο κρίνει ότι δεν τυγχάνουν εφαρμογής εν προκειμένω, ήτοι αναφορικά με τις επίμαχες απαιτήσεις της διακήρυξης ως προς το προσωπικό που θα διατεθεί στην υλοποίηση της σύμβασης και δεν ανήκει στον ανάδοχο, οι ρυθμίσεις του άρθρου 78 του ν. 4412/2016 και οι αντίστοιχες του άρθρου 2.2.8 της διακήρυξης «περί δάνειας ικανότητας», καθώς αυτές προϋποθέτουν στήριξη στη δάνεια ικανότητα τρίτου για την ικανοποίηση των εξεταζομένων ως προς το πρόσωπο του προσφέροντος κριτηρίων επιλογής της οικονομικής και χρηματοοικονομικής επάρκειας (άρθρο 75 παρ. 3 του ν. 4412/2016 και άρθρο 2.2.5 της διακήρυξης) ή/και της τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας (άρθρο 75 παρ. 4 του ν. 4412/2016 και άρθρο 2.2.6 της διακήρυξης) αυτού και δεν εφαρμόζονται για την κάλυψη των απαιτήσεων και όρων που αποτελούν στοιχεία της τεχνικής προσφοράς του διαγωνιζόμενου. Ως εκ τούτου, δεν απαιτείται η υποβολή χωριστών εντύπων ΕΕΕΣ και δικαιολογητικών κατακύρωσης για το προσωπικό αυτό, ούτε δήλωση στο ΕΕΕΣ που η ίδια υπέβαλε ότι θα στηρίζεται στη δάνεια ικανότητα τρίτων, όπως λανθασμένα υπολαμβάνει η Αναπληρώτρια Επίτροπος. 	Μετά δε και τις ανωτέρω παραδοχές και εφόσον δεν προβάλλεται άλλος διακωλυτικός της υπογραφής της σύμβασης λόγος, παρέλκει η εξέταση του προβαλλόμενου με την ασκηθείσα υπέρ της προσφυγής και κατά τους κύρους της προσβαλλόμενης πράξης παρέμβαση λόγου ότι οι εργαζόμενοι με σύμβαση παροχής ανεξάρτητων υπηρεσιών δεν συνιστούν «τρίτους» δανείζοντες τεχνική ικανότητα, αλλά αποτελούν «ίδιους πόρους» του προσφέροντος, ο οποίος αυτοδύναμα θα εκτελέσει τη σύμβαση (βλ. σχετικά ΔΕφΑθ 906/2023 σκ. 8 και Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ. 1045/2022 σκ. 9, αλλά και αντίθετα ΕλΣυν Ολ. 310/2022 σκ. 49, ΣτΕ 107/2018 σκ. 6, ΔΕφΑθ. 826/2024 σκ. 10, ΔΕφΑθ. 236/2019 σκ. 7), και ότι, επομένως, για τον λόγο αυτό, δεν ασκεί επιρροή στη νομιμότητα του διαγωνισμού ο χαρακτηρισμός των επίμαχων απαιτήσεων είτε ως κριτηρίων τεχνικής ικανότητας είτε ως στοιχείων της τεχνικής προσφοράς των διαγωνιζομένων. Επίσης, παρέλκει η εξέταση των προβαλλόμενων από την αναθέτουσα αρχή λόγων δημοσίου συμφέροντος.

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Να ελέγξει τη νομιμότητα της διαγωνιστικής διαδικασίας και του σχεδίου σύμβασης με αντικείμενο την «Παροχή υπηρεσιών καθαριότητας των κτηρίων του … διάρκειας δύο (2) ετών, με δυνατότητα παράτασης ενός (1) επιπλέον έτους», συνολικής προϋπολογιζόμενης δαπάνης 3.387.096,77 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α.(....)Κατ’ ακολουθία, καθόσον οι διαπιστούμενες ως άνω πλημμέλειες, που αναφέρονται σε τέσσερα (4) από τα πέντε (5) συνολικά κριτήρια ανάθεσης, εντοπίζονται σε ουσιώδεις όρους της διακήρυξης και συνδέονται με την εφαρμογή βασικών αρχών και κανόνων του δικαίου περί δημοσίων συμβάσεων, που συνάπτονται άμεσα με την εκδήλωση ενδιαφέροντος συμμετοχής στον διαγωνισμό και την διαμόρφωση των υποβαλλομένων προσφορών, το Κλιμάκιο κρίνει ότι κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης.

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/1831/2021 (ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1137/2021).