ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΚΑΥΣΙΜΩΝ ΚΑΙ ΛΙΠΑΝΤΙΚΩΝ: Με τα δεδομένα αυτά δεν διαπιστώνονται ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες στη διαδικασία ανάδειξης αναδόχων για την προμήθεια καυσίμων και λιπαντικών για τις ανάγκες του Δήμου … και των νομικών του προσώπων και συνεπώς δεν κωλύεται η υπογραφή των υποβληθέντων προς έλεγχο σχεδίων συμβάσεων, υπό τον όρο ότι στα σχέδια συμβάσεων για την προμήθεια των καυσίμων, (ήτοι μεταξύ αφενός του ... και αφετέρου του Δημάρχου … και του Προέδρου των Δημοτικών Παιδικών Σταθμών) θα συμπληρωθεί ότι η τιμή των καυσίμων θα υπολογίζεται στη διαμορφούμενη, για έκαστο είδος, μέση τιμή της περιοχής του Παρατηρητηρίου Τιμών Υγρών Καυσίμων του Υπουργείου Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας (αρ.63 του ν.4257/2014, ΦΕΚ Α΄ 93)..Δεν κωλύεται η υπογραφή των υποβαλλόμενων για έλεγχο νομιμότητας σχεδίων συμβάσεων, κατά τα ειδικότερα αναφερόμενα στο σκεπτικό.

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ:Να ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχων και των σχεδίων συμβάσεων για την ανάθεση της προμήθειας πετρελαιοειδών για τις ανάγκες του Δήμου … και των νομικών του προσώπων για τρία έτη(....)Τούτων δοθέντων, το Κλιμάκιο δεν διαπιστώνει ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες που να κωλύουν την υπογραφή των υποβληθέντων για έλεγχο δέκα τριών σχεδίων συμβάσεων για την προμήθεια πετρελαιοειδών για την κάλυψη των αναγκών του Δήμου … και των νομικών του προσώπων, υπό τον όρο ότι στο προοίμιο των συμβάσεων προμήθειας καυσίμων κίνησης και θέρμανσης θα προσδιορισθεί ότι το ποσοστό έκπτωσης, το οποίο καθορίσθηκε με την οικονομική προσφορά των αναδόχων, θα εφαρμόζεται στη διαμορφούμενη, για έκαστο είδος, μέση τιμή για το Νομό … του Παρατηρητηρίου Τιμών Υγρών Καυσίμων του Υπουργείου Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας. Αποφαίνεται ότι δεν κωλύεται η υπογραφή των υποβληθέντων για έλεγχο σχεδίων σύμβασης, υπό τον όρο που τέθηκε στη σκέψη 5 της παρούσας.

Προμήθεια υγρών καυσίμων:..ζητείται η ανάκληση της 20/2014 πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου:...Με δεδομένα τα ανωτέρω, ορθά κρίθηκε από το Κλιμάκιο ότι πάσχει αοριστίας η διακήρυξη στο μέτρο που δεν προσδιόριζε αν η προσφερόμενη από τους συμμετέχοντες στο διαγωνισμό έκπτωση αφορά στη μέση τιμή λιανικής πώλησης ή στη μέση τιμή χονδρικής πώλησης των καυσίμων. Περαιτέρω, ομοίως ορθά κρίθηκε ότι είναι αντιφατική και ως εκ τούτου  μη επιδεχόμενη εφαρμογής τόσο η οικονομική προσφορά όσο και η 284/2013 κατακυρωτική απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής καθόσον αναφέρουν ότι το ποσοστό έκπτωσης υπολογίζεται και στη μέση τιμή λιανικής πώλησης και στη μέση τιμή χονδρικής πώλησης και συνεπώς καθίσταται αδύνατος ο προσδιορισμός της πρσφερόμενης τιμής. Δεδομένου, όμως, ότι ο αιτών Δήμος προσκομίζει: 1. Την από 30.1.2014 επιστολή της αναδόχου προς τον αιτούντα Δήμο, με αριθμ. πρωτ.  5173/30.1.2014 αυτού, στην οποία ρητά διευκρινίζεται ότι το ποσοστό έκπτωσης που προσέφερε στο διαγωνισμό αφορά στη νόμιμα διαμορφούμενη κάθε φορά μέση τιμή λιανικής πώλησης του είδους καυσίμου την ημέρα παράδοσης, 2. Πέντε (5) νέα σχέδια σύμβασης, στα οποία αναφέρεται ότι η έκπτωση 0,5% που προσέφερε η ανάδοχος αφορά στη μέση τιμή λιανικής πώλησης και λαμβανομένου περαιτέρω υπόψη ότι στον κρινόμενο διαγωνισμό δεν κατατέθηκαν άλλες προσφορές, ώστε να υπάρξει, πράγματι, αδυναμία, ενόψει της ασάφειας της διακήρυξης, στην εξεύρεση της χαμηλότερης τιμής κατόπιν σύγκρισης των τυχόν υποβαλλόμενων προσφορών, με ποσοστό έκπτωσης επί διαφορετικής βάσης (μέση τιμή χονδρικής ή λιανικής πώλησης), το Τμήμα κρίνει ότι πρέπει να γίνει δεκτή η αίτηση ανάκλησης. Κατ΄ακολουθίαν των ανωτέρω η αίτηση ανάκλησης πρέπει να γίνει δεκτή και να ανακληθεί η 20/2014 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου κατά το μέρος που με αυτή κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή των υποβληθέντων για έλεγχο σχεδίων συμβάσεων για την προμήθεια υγρών καυσίμων. Συνακόλουθα δεν κωλύεται η υπογραφή των σχεδίων σύμβασης, που προσκομίζονται ενώπιον του Τμήματος, μεταξύ της αναδόχου προμηθεύτριας και των: 1. Δήμου ..., 2. Δημοτικής Επιχείρησης Ύδρευσης και Αποχέτευσης ... (...), 3.Κέντρου Μέριμνας και Αλληλεγγύης Δήμου Κομοτηνής 4. Σχολικής Επιτροπής Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Δήμου ... και 5. Σχολικής Επιτροπής Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης του αυτού Δήμου.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΚΑΥΣΙΜΩΝ:Με τα δεδομένα αυτά δεν διαπιστώνονται ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες που να κωλύουν την υπογραφή των υποβληθέντων για έλεγχο σχεδίων συμβάσεων, υπό τους όρους ότι: α) Τα προβλεπόμενα στα οικεία σχέδια συμβάσεων ποσοστά έκπτωσης σχετικά με την προμήθεια των καυσίμων υπολογίζονται στη διαμορφούμενη, για έκαστο είδος, μέση τιμή της περιοχής του Παρατηρητηρίου Τιμών Υγρών Καυσίμων του Υπουργείου Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας (αρθρ.63 του ν.4257/2014, ΦΕΚ Α΄ 93), το οποίο και πρέπει να αναγραφεί ρητά στο προοίμιο των συμβάσεων στα σημεία που γίνεται λόγος για την προσφερόμενη έκπτωση επί της μέσης λιανικής τιμής. β) Στο άρθρο 2 των συμβάσεων θα αναμορφωθεί η διατύπωση, προκειμένου να προβλεφθεί ρητά στην ίδια παράγραφο πως η ετήσια διάρκεια της σύμβασης αρχίζει από την υπογραφή της. Γ) Στην επόμενη παράγραφο του ίδιου άρθρου, που προβλέπεται δικαίωμα παράτασης της σύμβασης, πρέπει να συμπληρωθεί ότι η δυνατότητα παράτασης δεν θα συνεπάγεται υπέρβαση των ποσοτήτων της διακήρυξης και της προϋπολογιζόμενης δαπάνης της διακήρυξης

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ-ΑΓΟΡΕΣ.Παρατηρητήριο Τιμών:Μη νόμιμη η καταβολή αμοιβής από Νοσοκομείο σε ιδιωτική εταιρεία για την προμήθεια υγειονομικού υλικού (ιατρικών αερίων), καθόσον: α) μεταξύ των προμηθευθέντων ειδών δεν περιλαμβάνεται η προμήθεια πρωτοξειδίου του αζώτου, περιλαμβάνεται όμως η προμήθεια αερίου ιατρικού οξυγόνου σε τιμή η οποία υπερβαίνει την αντίστοιχη τιμή του Παρατηρητηρίου Τιμών (άρθρο 13 του ν. 3918/2011, ΦΕΚ Α' 31/2011, όπως ισχύει μετά την τροποποίησή του με το άρθρο 14 παρ. 7 του ν. 4052/2012, ΦΕΚ Α' 41/2012) και β) μη νομίμως περιλήφθηκε στη σύμβαση όρος περί επιβάρυνσης του Νοσοκομείου με έξοδα εμφιάλωσης μικρών φιαλών αερίου ιατρικού οξυγόνου, συνολικού ποσού 11.193,00 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ), δεδομένου ότι η διακήρυξη του πρόχειρου διαγωνισμού δεν περιείχε καμία αναφορά σε τέτοιου είδους επιβαρύνσεις, ενώ, περαιτέρω, το ανωτέρω έξοδο επιβαρύνει επιπρόσθετα την ήδη υπερβαίνουσα την τιμή του Παρατηρητηρίου.

Προμήθεια συριγγών:Με τα δεδομένα αυτά και όσα εκτέθηκαν στη νομική σκέψη που προηγήθηκε: 1) Κατά τον βασίμως προβαλλόμενο από την Επίτροπο λόγο, μη νομίμως κατακυρώθηκαν στη φερόμενη ως δικαιούχο του χρηματικού εντάλματος εταιρεία τα είδη που αφορά το ελεγχόμενο ένταλμα και συγκεκριμένα: 1) «σύριγγα 5ml» σε τιμή 0,03040 ευρώ ανά τεμάχιο, που υπερβαίνει την προϋπολογισθείσα τιμή 0,0222 ευρώ σε ποσοστό μεγαλύτερο του 10%, 2) σύριγγα 10ml» σε τιμή 0,04070 ευρώ που υπερβαίνει την προϋπολογισθείσα τιμή 0,0342 ευρώ σε ποσοστό μεγαλύτερο του 10% και 3) «σύριγγα 20ml» σε τιμή 0,06190 ευρώ που υπερβαίνει την προϋπολογισθείσα τιμή 0,0474 ευρώ σε ποσοστό μεγαλύτερο του 10%.2) Ωστόσο, ενόψει του ότι οι τιμές για τα είδη «σύριγγα 10ml» και «σύριγγα 20ml» εναρμονίζονται με τις καταχωρημένες στο Παρατηρητήριο Τιμών της Ε.Π.Υ. τιμές, οι εντελλόμενες για τα είδη αυτά δαπάνες εμπίπτουν στη νομιμοποιητική διάταξη της παραγράφου 28 του άρθρου 66 του ν. 3984/2011, όπως το δεύτερο εδάφιο αυτής αντικαταστάθηκε με το άρθρο έκτο παρ. 2α του ν. 4432/2016 και συνεπώς νομίμως εντέλλεται η πληρωμή τους. Αντιθέτως, η τιμή για το είδος «σύριγγα 5ml» δεν εναρμονίζεται με την καταχωρημένη στο Παρατηρητήριο Τιμών της Ε.Π.Υ. τιμή και συνεπώς η εντελλόμενη για το είδος αυτό δαπάνη δεν δύναται να νομιμοποιηθεί βάσει της προαναφερόμενης διάταξης και παραμένει μη νόμιμη

Σε ανοικτό διαγωνισμό με κριτήριο κατακύρωσης τη χαμηλότερη τιμή παρέχεται η δυνατότη¬τα στους υποψήφιους προμηθευτές να υποβάλουν προσφορά για ολόκληρες τις ποσότητες ενός ή περισσοτέρων από τα προκηρυχθέντα είδη. Μη νομίμως κατακυρώνεται με κριτήριο κατακύρωσης τη χαμηλότερη τιμή η προμήθεια είδους στο μοναδικό προσφέροντα προμηθευτή εάν προηγουμένως δεν έχει εξετασθεί η προσφορά του με βάση συγκριτικά στοιχεία τιμών προηγούμενων διαγωνισμών ή της αγοράς, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 21 παρ.η του π.δ.118/2007. Με την 2709/2010 απόφασή του το VI Τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου ανακάλεσε την ως άνω Πράξη και έκρινε, μετά την προσκόμιση στοιχείων, ότι τα αρμόδια όργανα της αναθέτουσας αρχής εισηγήθηκαν, χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των οικείων διατάξεων, την κατακύρωση στον μοναδικό προσφέροντα προμηθευτή, αφού έλαβαν υπόψη τους τιμές κατακύρωσης πα¬ρελθόντων ετών.

Προμήθεια αντιδραστηρίων...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Τμήμα κρίνει ότι:i) Όσον αφορά στα είδη με α/α 94 (για το οποίο δεν συντρέχει η αναφερόμενη στη σκέψη IV της παρούσας πλημμέλεια, καθόσον, σύμφωνα με τους σχετικούς πίνακες σύγκρισης τιμών που προσκομίστηκαν στο Τμήμα - βλ. σκέψη V της παρούσας - το είδος αυτό κατακυρώθηκε σε χαμηλότερη τιμή από την αντίστοιχη του διαγωνισμού έτους 2007 του αιτούντος Υπουργείου), 150, 237, και 421 (και ανεξαρτήτως του αν συντρέχει ως προς τα τρία αυτά είδη η αναφερόμενη στη σκέψη IV της παρούσας πλημμέλεια), ορθώς κρίθηκε από το Κλιμάκιο ότι μη νομίμως κατακυρώθηκαν, καθόσον η οικονομική προσφορά των οικείων αναδόχων υπερέβαινε ουσιωδώς την, κατά την οικεία διακήρυξη, προϋπολογισθείσα για τα ως άνω είδη δαπάνη. Συγκεκριμένα, οι αυξήσεις των προσφερόμενων τιμών σε σχέση με την προϋπολογισθείσα δαπάνη των ειδών αυτών (συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α. 23% σε αμφότερες τις τιμές) ανέρχονται για το είδος με α/α 94 σε ποσοστό 52,87% (κατακυρωθείσα τιμή 2.140,20 ευρώ έναντι προϋπολογισθείσας δαπάνης 1.400,00 ευρώ), για το είδος με α/α 150 σε ποσοστό 122,81% (κατακυρωθείσα τιμή 7.018,38 ευρώ έναντι προϋπολογισθείσας δαπάνης 3.150,00 ευρώ), για το είδος με α/α 237 σε ποσοστό 117,96% (κατακυρωθείσα τιμή 3.269,34 ευρώ έναντι προϋπολογισθείσας δαπάνης 1.500,00 ευρώ) και για το είδος με α/α 421 σε ποσοστό 36,12% (κατακυρωθείσα τιμή 245,016 ευρώ έναντι προϋπολογισθείσας δαπάνης 180,00 ευρώ). Κατά συνέπεια, δεδομένου ότι τα ως άνω ποσοστά απόκλισης των οικονομικών προσφορών των οικείων αναδόχων από τον προϋπολογισμό, είναι τέτοια, ώστε οι υπερβάσεις αυτών να θεωρούνται ουσιώδεις, στοιχειοθετείται με βάση τα πραγματικά δεδομένα της υπόθεσης υπέρβαση των ακραίων ορίων της διακριτικής ευχέρειας της αναθέτουσας αρχής, απορριπτομένων ως αλυσιτελώς προβαλλόμενων των ανωτέρω ισχυρισμών του αιτούντος Υπουργείου. Πέραν δε της μη νομιμότητας του οικείου διαγωνισμού, με την ως άνω κατακύρωση παραβιάστηκαν και οι αρχές της ανάπτυξης υγιούς ανταγωνισμού και της ίσης μεταχείρισης των υποψηφίων, εφ’ όσον απετράπησαν ενδεχομένως υποψήφιοι από την υποβολή αντίστοιχων ή και καλύτερων προσφορών από αυτές των αναδόχων, γνωρίζοντας ότι το ύψος αυτών δεν μπορεί να υπερβεί το ποσό της προϋπολογιζόμενης δαπάνης.(...)Ανακαλεί εν μέρει την 56/2013 πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου 

Προμήθεια τροφίμων και ποτών.(..) Με  δεδομένα τα ανωτέρω και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν το Κλιμάκιο κρίνει τα εξής: α) Μη νομίμως ορίστηκε για τα είδη της διακήρυξης, πλην του ελαιόλαδου, τα οποία, σύμφωνα με την από 20.9.2017 βεβαίωση της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδος (Γενική Διεύθυνση Ανάπτυξης – Διεύθυνση Ανάπτυξης Π.Ε. ... – Τμήμα Εμπορίου), δεν έχουν υπαχθεί στη ρύθμιση του άρθρου 13 του ν. 3438/2006 και για τα οποία δεν εκδίδεται δελτίο μέσης τιμής λιανικής πώλησης, ως κριτήριο κατακύρωσης η πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά, αποκλειστικά βάσει της τιμής, η οποία θα προκύπτει από το προσφερόμενο μεγαλύτερο ποσοστό έκπτωσης επί τοις εκατό στην τιμή του είδους, όπως αυτή νόμιμα διαμορφώνεται και σύμφωνα με τη μέση τιμή λιανικής πώλησης κατά το χρόνο παράδοσής τους, καθώς ενέχει αοριστία ως προς τον τρόπο διαμόρφωσης της τελευταίας αυτής τιμής. (..)β) Αναφορικά με το είδος «έξτρα παρθένο ελαιόλαδο 5 Lt», το οποίο έχει υπαχθεί στη διάταξη του άρθρου 13 του ν. 3438/2006, μη νομίμως το Νοσοκομείο το προμηθεύτηκε σε τιμή 30,112 ευρώ (με ΦΠΑ) και συνολικά 662,47 ευρώ (30,112X22 τεμ) (βλ. το 18362/8.12.2016 τιμολόγιο πώλησης της εταιρείας «....»), διότι υπερβαίνει την μέση τιμή λιανικής πώλησής, που ίσχυε κατά το χρόνο παράδοσής του (27,20 ευρώ Χ 25% = 20,4 Χ22 = 448,8 ευρώ). Η έκδοση δε του 29/3.10.2017 πιστωτικού τιμολογίου, ποσού 213,67 ευρώ της εταιρείας «....» δεν δύναται να καταστήσει νόμιμη την καταβολή στη φερόμενη ως δικαιούχο μεγαλύτερου ποσού από αυτό που δικαιούται κατά νόμο. ...Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το εν λόγω χρηματικό ένταλμα δεν δύναται να θεωρηθεί

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ-ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ:να ελέγξει τη νομιμότητα των σχεδίων τροποποίησης των ... και ... συμβάσεων μεταξύ του Δημοτικού Κέντρου Κοινωνικής Προστασίας και Αλληλεγγύης … - … και των οικονομικών φορέων «… Α.Ε.» και «… Ε.Ε.», αντίστοιχα, με αντικείμενο, μεταξύ άλλων, την προμήθεια λοιπών γαλακτοκομικών ειδών και γάλακτος, αντίστοιχα, για τις ανάγκες του ως άνω νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου.(...)Ειδικότερα, δεν αιτιολογείται από το ως άνω Δημοτικό Κέντρο Κοινωνικής Προστασίας και Αλληλεγγύης … - … η διά της ελεγχόμενης τροποποίησης υιοθέτηση της ανωτέρω ρήτρας (τύπου) αναπροσαρμογής τιμών, ειδικώς και μόνο για την αναπροσαρμογή των τιμών μονάδας των ανωτέρω ειδών της ανωτέρω αρχικής σύμβασης με τον ανωτέρω ανάδοχο οικονομικό φορέα, για τα οποία (είδη) κριτήριο κατακύρωσης ήταν, σύμφωνα με την οικεία διακήρυξη, η χαμηλότερη τιμή.(...)Περαιτέρω δε, αν ήταν γνωστή κατά τον χρόνο υποβολής των προσφορών στον ανωτέρω διαγωνισμό για την ανάθεση της ανωτέρω αρχικής σύμβασης στους σχετικώς δραστηριοποιούμενους οικονομικούς φορείς που είτε συμμετείχαν είτε θα μπορούσαν να συμμετάσχουν στη σχετική διαγωνιστική διαδικασία ανάθεσης η διά της ελεγχόμενης τροποποίησης εισαγωγή στην ανωτέρω αρχική σύμβαση της ανωτέρω ρήτρας (τύπου) αναπροσαρμογής τιμών, που οδηγεί μη νομίμως και χωρίς καμιά ειδική αιτιολόγηση, σύμφωνα με τα ανωτέρω εκτεθέντα, στις προαναφερόμενες εξαιρετικά μεγάλες αυξήσεις των τιμών της προσφοράς που υπέβαλε ο ανωτέρω ανάδοχος οικονομικός φορέας στον οικείο διαγωνισμό για τα ανωτέρω αντίστοιχα είδη..., θα ήταν δυνατή, είτε η υποβολή προσφορών και από άλλους οικονομικούς φορείς για τα αντίστοιχα είδη, είτε η υποβολή διαφορετικών προσφορών από τους άλλους δύο (2) οικονομικούς φορείς ... που υπέβαλαν παραδεκτές προσφορές για τα είδη αυτά.(...)Αποφαίνεται ότι: α) κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου τροποποίησης της ... σύμβασης μεταξύ του Δημοτικού Κέντρου Κοινωνικής Προστασίας και Αλληλεγγύης … – … και του οικονομικού φορέα «… Α.Ε.» για την προμήθεια λοιπών γαλακτοκομικών ειδών και β) δεν κωλύεται η υπογραφή σχεδίου τροποποίησης της ... σύμβασης μεταξύ του του ίδιου ως άνω ν.π.δ.δ. και του οικονομικού φορέα «… Ε.Ε.» για την προμήθεια γάλακτος.