ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΜΕΛΕΤΩΝ:Με την προσφυγή αυτή επιδιώκεται η ανάκληση της 40/2021 πράξης της Επιτρόπου της Υπηρεσίας Επιτρόπου ΟΤΑ Ι Περιφέρειας … του Ελεγκτικού Συνεδρίου.(....)θα αφορά στην επικαιροποίηση – συμπλήρωση ή/και τροποποίηση των υπαρχουσών μελετών αντιπλημμυρικής προστασίας περιοχών του Δήμου … για τη δημοπράτηση των αντίστοιχων έργων, καθώς και στη σύνταξη τευχών δημοπράτησης των υπαρχουσών μελετών αντιπλημμυρικής προστασίας περιοχών του Δήμου(....)Με δεδομένα τα ανωτέρω, κατά τα ορθώς κριθέντα με την προσβαλλόμενη πράξη, μη νομίμως και χωρίς να παρέχεται από την αναθέτουσα αρχή ειδική προς τούτο αιτιολόγηση κλήθηκε να συμμετάσχει στην ελεγχόμενη διαδικασία διαπραγμάτευσης μόνο ένας οικονομικός φορέας, ήτοι η προσφεύγουσα.Δεν ανακαλεί την 40/2021 πράξη της Επιτρόπου της Υπηρεσίας Επιτρόπου ΟΤΑ Ι Περιφέρειας  … του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

ΜΕΛΕΤΕΣ:ζητείται η ανάκληση της 28/2023 Πράξης της Επιτρόπου στην Υπηρεσία Επιτρόπου Ο.Τ.Α. Ι του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Περιφέρεια Αττικής, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή σχεδίου σύμβασης μεταξύ του προσφεύγοντος οργανισμού (εφεξής: προσφεύγουσα Περιφέρεια) και της προσφεύγουσας ένωσης οικονομικών φορέων για την εκπόνηση της «Μελέτη(ς) φραγμάτων ανάσχεσης πλημμύρας και συγκράτησης φερτών λεκανών απορροής, περιοχής πυρκαγιάς Γεράνεια Όρη 2021» προϋπολογιζόμενης δαπάνης 759.994,06 ευρώ (πλέον ΦΠΑ) και συμβατικού τιμήματος 487.717,94 ευρώ (πλέον απροβλέπτων και ΦΠΑ).(....)Ωστόσο βάσιμος παρίσταται ο δεύτερος διακωλυτικός λόγος της προσβαλλομένης, δοθέντος ότι η προσφεύγουσα Περιφέρεια προσέφυγε εν προκειμένω στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς να πληρούται η τιθέμενη από το άρθρο 32 παρ. 2 περ. γ΄ του ν. 4412/2016 προϋπόθεση του κατεπείγοντος που τη διέπει. Τούτο διότι η ανάθεση της ελεγχόμενης μελέτης, βάσει της οποίας θα εκτελεστούν αντιπλημμυρικά έργα μόνιμης και πάγιας προστασίας της περιοχής των Γερανείων Όρεων από μελλοντικά ακραία καιρικά φαινόμενα, ουδόλως συνιστά άμεση αντιμετώπιση κατεπείγουσας ανάγκης, προκύπτουσα υπό καθεστώς ανωτέρας βίας, η οποία επιτάσσει την προσφυγή στην ως άνω εξαιρετική διαδικασία ανάθεσης. Αντιθέτως, πρόκειται για την εξυπηρέτηση μίας ανάγκης που δεν παρίσταται «κατεπείγουσα», όπως απαιτείται κατά την αδιάστικτη διατύπωση του νόμου, πλην αποσκοπεί στη σύνταξη μελετών για τον ευρύτερο σχεδιασμό των αντιπλημμυρικών έργων της συγκεκριμένης περιοχής, για την πάγια και διαρκή αντιμετώπιση των πλημμυρικών φαινομένων αυτής, χωρίς άλλωστε να διαπιστώνεται χρονική εγγύτητα με το επικαλούμενο συμβάν (παρέλευση είκοσι και πλέον μηνών).(....)Συνεπώς, προκύπτει σαφώς, κατά την κρίση του Δικαστηρίου, ότι η επιλογή της διαδικασίας διαπραγμάτευσης, αντί της ανοικτής ή κλειστής όμοιας, βαίνει πέραν του αναγκαίου μέτρου για την επίτευξη του ευρύτερου σκοπού που επιδιώκει η αναθέτουσα αρχή. Πέραν τούτων, η απλώς εικαζόμενη μακρά διάρκεια της διαγωνιστικής διαδικασίας (λόγω ενδεχόμενων προσφυγών κλπ) δεν μπορεί να αποτελέσει λόγο μη εφαρμογής της από την αναθέτουσα αρχή, αφού με τη διαδικασία αυτή ανάθεσης διασφαλίζεται η συμμετοχή περισσότερων οικονομικών φορέων στη διαδικασία επιλογής και, συνεπώς, η επίτευξη συμφερότερων τιμών, η οποία κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας δεν διασφαλίζεται με την επιλεγείσα διαδικασία.Απορρίπτει τις ως άνω προσφυγές ανάκλησης.
ΔΕΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/1325/2023

Εργασίες διαμόρφωσης, διευθέτησης και εξομάλυνσης πρανών κυττάρων Χ.Υ.Τ.Α....Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η κατά τα ανωτέρω προσφυγή στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση προκήρυξης δικαιολογείται από κατεπείγουσα ανάγκη, οφειλόμενη σε απρόβλεπτα γεγονότα και αναγόμενη, μεταξύ άλλων, στην προστασία του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας, η οποία είχε ως αποτέλεσμα να καθίσταται ανέφικτη η τήρηση των προθεσμιών για τη διενέργεια ανοικτού ή κλειστού διαγωνισμού. Καθόσον, περαιτέρω, ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες στην ελεγχόμενη διαδικασία δεν διαπιστώνονται, δεν συντρέχει νόμιμος λόγος που να κωλύει την υπογραφή του οικείου σχεδίου σύμβασης, το οποίο, ωστόσο, θα πρέπει να συμπληρωθεί με τα στοιχεία της αναδόχου ένωσης και της οικονομικής προσφοράς αυτής.

ΜΕΛΕΤΕΣ:επιδιώκεται παραδεκτώς η ανάκληση της 11/2023 Πράξης προσυμβατικού ελέγχου του Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Περιφερειακή Ενότητα (Π.Ε.) Κεφαλληνίας, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ της προσφεύγουσας Περιφέρειας Ιονίων Νήσων (εφεξής Π.Ι.Ν.) και της παρεμβαίνουσας ένωσης εταιρειών, για την εκπόνηση της μελέτης με τίτλο «ΑΝΤΙΠΛΗΜΜΥΡΙΚΑ ΕΡΓΑ ΑΝΑΚΟΥΦΙΣΗΣ ΚΑΙ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ ΠΟΥ ΕΠΛΗΓΗΣΑΝ ΑΠΟ ΤΗ ΘΕΟΜΗΝΙΑ ΤΗΣ 17ΗΣ ΚΑΙ 18ΗΣ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2020 ΤΗΣ Π.Ε. ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ ΣΤΙΣ ΛΕΚΑΝΕΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΚΑΡΑΒΟΜΥΛΟΥ ΚΑΙ ΣΑΜΗΣ», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 1.416.871,17 ευρώ (πλέον ΦΠΑ) και συμβατικού τιμήματος 1.101.368,81 ευρώ (πλέον ΦΠΑ).(....)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις 4 έως 6 της παρούσας, το Δικαστήριο κρίνει ότι η αναθέτουσα Π.Ι.Ν. προσέφυγε εν προκειμένω σε διαπραγμάτευση χωρίς να πληρούται η τιθέμενη από το άρθρο 32 παρ. 2 περ. γ΄ του ν. 4412/2016 προϋπόθεση του κατεπείγοντος που τη διέπει. Τούτο διότι η ανάθεση της ελεγχόμενης μελέτης, βάσει της οποίας θα εκτελεστούν μόνιμου και πάγιου χαρακτήρα αντιπλημμυρικά έργα για την προστασία της περιοχής από μελλοντικά ακραία καιρικά φαινόμενα, ουδόλως συνιστά άμεση αντιμετώπιση κατεπείγουσας ανάγκης, προκύπτουσα υπό καθεστώς ανωτέρας βίας, η οποία επιτάσσει την προσφυγή στην ως άνω εξαιρετική διαδικασία ανάθεσης. Αντιθέτως, πρόκειται για την εξυπηρέτηση μίας ανάγκης που δεν παρίσταται «κατεπείγουσα», όπως απαιτείται κατά την αδιάστικτη διατύπωση του νόμου, αποσκοπεί στη σύνταξη μελετών για τον ευρύτερο σχεδιασμό των αντιπλημμυρικών έργων στη Βόρεια Κεφαλληνία - ο οποίος μάλιστα έχει εκκινήσει προ του επίμαχου συμβάντος - για την πάγια και διαρκή αντιμετώπιση των πλημμυρικών φαινομένων αυτής, χωρίς άλλωστε να διαπιστώνεται χρονική εγγύτητα με το επικαλούμενο συμβάν.(....)Τέλος, πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος ο ισχυρισμός της προσφεύγουσας ότι η 656/2022 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου (IA´ Διακοπών), με την οποία ελέγχθηκε και κρίθηκε νόμιμη η ανάθεση της Μελέτης 2, της αυτής χρηματοδοτούμενης Πράξης, της δημιούργησε εύλογη πεποίθηση ως προς τη νομιμότητα προσφυγής στη διαπραγμάτευση με αποτέλεσμα να την υιοθετήσει εκ νέου στην ελεγχόμενη ανάθεση. Τούτο διότι, αφενός μεν η κρίσιμη απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής της Π.Ι.Ν., που ελήφθη στις 22.3.2022, προηγήθηκε του προσυμβατικού ελέγχου της ως άνω σύμβασης ανάθεσης της Μελέτης 2, αφετέρου δε, όπως έχει παγίως κριθεί, ο προσυμβατικός έλεγχος του Ελεγκτικού Συνεδρίου είναι έλεγχος αντικειμενικής νομιμότητας της εκάστοτε υποβαλλόμενης προς έλεγχο διαγωνιστικής διαδικασίας και, κατά συνέπεια, ακόμα και αν κατά την εκτίμηση δικαστικού του σχηματισμού δεν κωλύεται η υπογραφή οποιασδήποτε σύμβασης, τούτο δεν δεσμεύει την κρίση του σε οποιαδήποτε αντίστοιχη μεταγενέστερη περίπτωση κληθεί να ασκήσει προσυμβατικό έλεγχο. Απορρίπτει την προσφυγή ανάκλησης 

Εκπόνηση της «Μελέτη(ς) φραγμάτων ανάσχεσης πλημμύρας και συγκράτησης φερτών λεκανών απορροής .(...)Ενόψει και  της εκτεταμένης  περιοχής στην οποία έπρεπε να διενεργηθεί η αυτοψία αυτή το Δικαστήριο κρίνει ότι το επίμαχο χρονικό διάστημα που μεσολάβησε από την λήψη της σχετικής  απόφασης  για την προσφυγή  στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης μέχρι την κοινοποίηση της σχετικής πρόσκλησης δεν παρίσταται  αυθαίρετο και, συνεπώς, τα περί του αντιθέτου κριθέντα με την προσβαλλομένη είναι αβάσιμα.  Ομοίως,  η πρόβλεψη προθεσμίας 18 ημερών  προς υποβολή προσφορών δεν παρίσταται εκ των προτέρων ασύμβατη με τη διαδικασία διαπραγμάτευσης ούτε παρίσταται υπερβολική αλλά δικαιολογείται από το αντικείμενο της διαδικασίας (ανάθεση μελέτης κατόπιν τεχνικής βαθμολόγησης)  και  την ανάγκη υποβολής (και δη αμέσως μετά το πέρας της θερινής περιόδου) άρτιων τεχνικών και οικονομικών προσφορών εκ μέρους των υποψηφίων προκειμένου να εξυπηρετηθεί αποτελεσματικότερα το δημόσιο συμφέρον.Ενόψει όσων έγιναν δεκτά στις σκέψεις που προηγήθηκαν (23 – 27), το Δικαστήριο κρίνει ότι  όλοι οι επιμέρους προβαλλόμενοι διακωλυτικοί λόγοι περί καθυστερημένης εξέλιξης της διαδικασίας παρίστανται αβάσιμοι.Για τους λόγους αυτούς Δέχεται την προσφυγή ανάκλησης και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση. Ανακαλεί την  16/2023 Πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου 

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Ζητείται η ανάκληση της 13/2022 πράξη του Αναπληρωτή Επιτρόπου στην Υπηρεσία Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Π.Ε. Κέρκυρας, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης μεταξύ της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων – Π.Ε. Κέρκυρας και της εταιρίας με την επωνυμία «ΓΡΑΟΥΤΕΚ Α.Ε.» με αντικείμενο την «ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΠΑΡΑΛΙΑΚΟΥ ΤΟΙΧΙΟΥ ΚΑΙ ΠΕΖΟΔΡΟΜΙΟΥ ΠΑΡΑΛΙΑΚΗΣ ΛΕΩΦΟΡΟΥ ΓΑΡΙΤΣΑΣ ΑΠΟ ΥΨΟΣ ΔΕΣΥΛΛΑ ΜΕΧΡΙ ΚΑΙ ΑΝΕΜΟΜΥΛΟ», συνολικής προϋπολογιζόμενης δαπάνης 995.000,00 ευρώ, συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ 24%.(....)Ως εκ τούτου, ήταν εν προκειμένω δυνατή η τήρηση των προθεσμιών των ανοικτών διαδικασιών έστω και συντετμημένων και η συνέχιση της διαδικασίας δημοπράτησης ανοικτού διαγωνισμού, προκειμένου να διασφαλιστεί επαρκής ανταγωνισμός και να εξυπηρετηθεί το δημόσιο συμφέρον δια της ανάδειξης αναδόχου που θα προσέφερε ικανό ποσοστό έκπτωσης και θα ήταν ταυτόχρονα  κατάλληλος να εκτελέσει το έργο προσηκόντως.Απορρίπτει  τις προσφυγές αυτές.

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ-ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ:«Πρόγραμμα Περισυλλογής και Διαχείρισης ή/και Αποτέφρωσης κάθε είδους νεκρών ζώων και κατασχεθέντων τροφίμων και λήψη δειγμάτων εγκεφαλικού ιστού από νεκρά βοοειδή και αιγοπρόβατα στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας (Π.Ε. Βοιωτίας, Π.Ε. Εύβοιας, Π.Ε. Ευρυτανίας, Π.Ε. Φθιώτιδας και Π.Ε. Φωκίδας)»(....)Ενόψει των ανωτέρω παραδοχών το Δικαστήριο κρίνει ότι δεν συντρέχουν οι νόμιμες προϋποθέσεις για την προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία απευθείας ανάθεσης του άρθρου 32 παρ. 2 περ. γ’ του ν. 4412/2016. Περαιτέρω, όμως, το Δικαστήριο συνεκτιμά ότι η υπογραφή του επίμαχου σχεδίου επιβάλλεται από πρόδηλους λόγους δημοσίου συμφέροντος που συνέχονται με την ανάγκη αδιάλειπτης εκτέλεσης του ανωτέρω προγράμματος για την  αποτροπή της μετάδοσης μολυσματικών ασθενειών και την προάσπιση της δημόσιας υγείας. Όπως, άλλωστε αναφέρεται στο προσκομισθέν ... έγγραφο του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων σε βάρος της Ελλάδας έχει εκδοθεί καταδικαστική απόφαση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ... λόγω μη συμμόρφωσης με τις απαιτήσεις της ενωσιακής νομοθεσίας για τα ζωικά υποπροϊόντα με συνέπεια να παρίσταται αδήριτη η ανάγκη αδιάλειπτης εκτέλεσης των περιφερειακά πλέον εκτελούμενων προγραμμάτων συλλογής και διαχείρισης νεκρών ζώων. Επίσης, στην προκειμένη περίπτωση δεν υπήρξε πρόθεση αποφυγής των διατάξεων περί ανταγωνισμού αφού εκκρεμεί ήδη η ολοκλήρωση της διαδικασίας διεξαγωγής του νέου τακτικού διαγωνισμού. Τέλος, επισημαίνεται ότι, υπό τις πραγματικές περιστάσεις της υπό κρίση υπόθεσης και δεδομένου ότι η αρχική σύμβαση διατηρεί πάντως, σύμφωνα με το από 27.4.2023 έγγραφο της προσφεύγουσας εταιρίας, ακόμη ανεξάντλητο φυσικό (38.000 κιλά) και οικονομικό αντικείμενο, η επίμαχη εν προκειμένω σύμβαση θα καλύψει περιορισμένη ανάγκη έως την ολοκλήρωση της διαδικασίας του νέου διαγωνισμού, οπότε παύει πλέον ρητώς η ισχύς της. Ενόψει των ανωτέρω περιστάσεων, και κατά παραδοχή όσων προβάλλονται με την ένδικη προσφυγή και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση δικαιολογείται κατ’ εξαίρεση στην προκειμένη περίπτωση η υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης.(....)Τέλος, επισημαίνεται ότι με την ένδικη προσφυγή και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση δεν αμφισβητείται η υποχρέωση της αναδόχου να προσκομίσει συμπληρωματική εγγυητική επιστολή καλής εκτέλεσης κατά τα προβλεπόμενα στο άρθρο 72 παρ. 4 του ν. 4412/2016. Εξάλλου, η σχετική επισήμανση στην προσβαλλομένη δεν ετέθη ως διακωλυτικός λόγος υπογραφής του ελεγχόμενου σχεδίου αλλά ως όρος αναμόρφωσής του.(....)Ανακαλεί την 24/28.3.2013 Πράξη του Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Περιφερειακή Ενότητας Φθιώτιδας.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Ζητείται η αναθεώρηση της 1309/2021 απόφασης του Έβδομου Τμήματος (ΣΤ΄ Διακοπών) του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Με την απόφαση αυτή απορρίφθηκε η από 28.7.2021 προσφυγή της Περιφέρειας Αττικής για την ανάκληση της 418/2021 πράξης του Ε΄ Κλιμακίου (Β΄ Διακοπών) του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ της Περιφέρειας Αττικής και της ανώνυμης εταιρείας «…» με αντικείμενο την «[α]ντιπλημμυρική προστασία [της] ευρύτερης περιοχής Π.Ε.Ο.Α.Κ. [Παλαιάς Εθνικής Οδού Αθηνών – Κορίνθου] – Θέση Ρέμα Γιώργη Δήμου Μεγαρέων», με την αιτιολογία ότι δεν συντρέχουν οι σωρευτικώς τασσόμενες από τις διατάξεις του άρθρου 32 παρ. 2 περ. γ΄ του ν. 4412/2016 προϋποθέσεις για την ανάθεση του έργου με προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση προκήρυξης και ειδικότερα ο αιτιώδης σύνδεσμος μεταξύ του επικαλούμενου από την προσφεύγουσα απρόβλεπτου γεγονότος και της εξ αυτού απορρέουσας ανάγκης για την άμεση ανάθεση αυτού.(....)Η κρίση άλλων δικαστικών σχηματισμών του Ελεγκτικού Συνεδρίου περί της νομιμότητας άλλων διαδικασιών ανάθεσης, στις οποίες υπήρξε προσφυγή από την ίδια Αναθέτουσα Αρχή στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση προκήρυξης, προβάλλεται αλυσιτελώς, αφενός διότι ο προσυμβατικός έλεγχος είναι έλεγχος αντικειμενικής νομιμότητας της εκάστοτε υποβαλλόμενης προς έλεγχο διαγωνιστικής διαδικασίας (πρβλ. ΕλΣυν Ολ. 505/2021, Τμ. Μείζ. - Επταμ. Σύνθ. 1265/2019) αφετέρου διότι η εκτίμηση της αιτιώδους συνάφειας μεταξύ του απρόβλεπτου γεγονότος και της επικαλούμενης κατεπείγουσας ανάγκης συνδέεται με την εκτίμηση πραγματικών γεγονότων, τα οποία διαφέρουν σε κάθε συγκεκριμένη περίπτωση. Απορρίπτει την προσφυγή αναθεώρησης της Περιφέρειας Αττικής.

Ανάδειξη αναδόχου:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη νομική σκέψη που προηγήθηκε, το Κλιμάκιο κρίνει ότι στην προκειμένη περίπτωση δεν συντρέχουν σωρευτικώς οι προϋποθέσεις της διάταξης του άρθρου 32 παρ. 2 περ. γ΄ του ν. 4412/2016 για την προσφυγή στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης, χωρίς δημοσίευση προκήρυξης.Τούτο διότι η αναθέτουσα αρχή δεν δύναται, επικαλούμενη ως απρόβλεπτο γεγονός την ακραία κακοκαιρία και την καταστροφική πλημμύρα της 15/11/2017, να καταφεύγει στην εξαιρετική και παρεκκλίνουσα από τις αρχές της διαφάνειας διαδικασία του άρθρου 32 παρ. 2 περ. γ΄ για να υλοποιεί έργα που ήδη είχαν δρομολογηθεί προτού καν συμβεί το γεγονός αυτό. Όσον αφορά το Τμήμα Α του έργου, σημειώνεται ότι οι μελέτες του έργου (18070/01-02-2017 Απόφαση του Τμήματος Οδοποιίας και Μηχανημάτων Έργων της Διεύθυνσης Τεχνικών Έργων με την οποία εγκρίθηκε η οριστική μελέτη οδοποιίας καθώς και η αντίστοιχη μελέτη αποστράγγισης Χ.Θ. 0+000 – 9+854,05 και η 180870/01-02-2017 Απόφαση ΔΤΕΠΑ με την οποία εγκρίνεται η επικαιροποίηση της μελέτης του έργου «Βελτίωση χάραξης και διαπλάτυνση της Π.Ε.Ο. ... στο τμήμα ... Από Χ.Θ. 0+000 έως Χ.Θ. 17+727,09) είχαν εκπονηθεί σε προηγούμενο χρόνο. Επομένως, η χάραξη και διαπλάτυνση της Π.Ε.Ο. ... στο τμήμα ... είναι ένα έργο που σχεδιαζόταν σε προηγούμενο χρόνο του ως άνω απρόβλεπτου γεγονότος και δεν αποτελεί έργο απότοκο της ακραίας κακοκαιρίας της 15/11/2017, όπως ενδεχομένως θα χαρακτηρίζονταν τα αντιπλημμυρικά έργα στην πληγείσα από πλημμύρες περιοχή, όπως τα έργα διευθέτησης υδατορευμάτων, ευθυγράμμισης της ροής στα υδατορεύματα, κατασκευής αντιπλημμυρικών κατασκευών στα πεδινά κάθε λεκάνης απορροής κ.τ.λ. Επομένως, στην υπό κρίση περίπτωση, η βελτίωση της χάραξης και η διαπλάτυνση της Π.Ε.Ο. ... δεν αποκαθιστά τις καταστροφές που προκάλεσε η κακοκαιρία της 15.11.2017, αλλά αποτελεί ένα έργο οδοποιίας, το οποίο είχε προγραμματιστεί να δημοπρατηθεί, πριν από αυτήν. Πέραν τούτου, όσον αφορά στο Τμήμα Β του έργου σχετικού με την επισκευή των βλαβών που υπέστη η υφιστάμενη ... από τα ακραία πλημμυρικά φαινόμενα της 15-11-2017, στην προεκτεθείσα 858/3.4.2018 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής δεν αιτιολογείται επαρκώς ότι υφίσταται κατεπείγουσα ανάγκη εκτέλεσης των εργασιών του ελεγχόμενου έργου. Τούτο διότι, όπως μνημονεύεται στην ως άνω απόφαση, δεν έχει διακοπεί η κυκλοφορία σε συγκεκριμένο τμήμα του οδικού δικτύου της Παλαιάς Εθνικής Οδού .., αλλά η κυκλοφορία των οχημάτων γίνεται εκ περιτροπής ανά λωρίδα κυκλοφορίας, η δε εκ περιτροπής κυκλοφορία καθυστερεί μεν τη ροή κυκλοφορίας, αλλά διασφαλίζει την ασφαλή διέλευση των οχημάτων. Επιπλέον, δεν προκύπτει ότι για το τμήμα Β του έργου έχουν τηρηθεί οι διατάξεις του άρθρου 5 με τίτλο «Διαδικασία οριοθέτησης και ρυθμίσεις θεμάτων για τα υδατορέματα» του ν. 3010/2002, αφού ενέσκηψε η ως άνω καταστροφική πλημμύρα, ιδίως επειδή, σύμφωνα με το ανωτέρω Τεύχος καταγραφής βλαβών και μελέτης αποκατάστασης της ΠΕΟ ..., στο τμήμα από ... έως ..., αφενός δεν υπάρχει μελέτη που να διευθετεί συνολικά το ρέμα Σούρες, ενώ κρίνεται επιβεβλημένο να επιλεγεί τεχνική λύση, που να «οχλεί» όσο το δυνατόν λιγότερο το ρέμα, όπως αυτό διαμορφώθηκε μετά την πλημμύρα, οδού, αφετέρου το οδικό αυτό τμήμα έχει μήκος 5,5 χλμ., έχει κατασκευαστεί χωρίς μελέτη και έχει βασιστεί «σε παμπάλαιες χαράξεις».

«Αποκατάσταση ζημιών παραλιακού μετώπου....διαδικασία με διαπραγμάτευση χωρίς προηγούμενη δημοσίευσηεπιδιώκεται η ανάκληση της 38/2022 πράξης της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου(...)Μόνη δε η επίκληση των αποφάσεων του Γενικού Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας περί κήρυξης σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης δεν συνιστά αφ’ εαυτή κατεπείγουσα ανάγκη (βλ. ΕλΣυν Εβδ. Τμ. 1281/2022). Άλλωστε, και ο ίδιος ο Δήμος, με την ένδικη προσφυγή του, συνομολογεί ότι υπήρχε ανάγκη επεμβάσεων και προ του απρόβλεπτου γεγονότος και ότι η σύμβαση αποσκοπεί στην κατασκευή ενός ενιαίου τεχνικού αντικειμένου στα όρια του προσβληθέντος από τα ακραία καιρικά φαινόμενα τμήματος της οδού, χωρίς να είναι δυνατός ο διαχωρισμός μη επικίνδυνων σημειακών βλαβών που προϋπήρχαν και καταστροφών που προκλήθηκαν από τα ακραία καιρικά φαινόμενα. Άλλωστε, από το εύρος του συμβατικού αντικειμένου προκύπτει ότι σε αυτό περιλαμβάνονται εργασίες και προμήθειες που δεν συνδέονται αιτιωδώς με τα απρόβλεπτα καιρικά φαινόμενα και την αποκατάσταση των ζημιών του οδικού δικτύου του παραλιακού μετώπου στο απολύτως αναγκαίο μέτρο, όπως ασφαλτόστρωση παραπλεύρων δρόμων, επίστρωση με κυβόλιθους και τοποθέτηση δέντρων καλλωπισμού.(...)Τέλος, αβασίμως ο προσφεύγων προβάλλει ότι  η προσβαλλόμενη πράξη παραβιάζει τη συνταγματική αρχή της ισότητας, καθώς σε «όμοια ανάθεση» γειτονικού Δήμου, με πράξη της ιδίας Επιτρόπου κρίθηκε νόμιμη αντίστοιχη προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης, χωρίς προηγούμενη δημοσίευση. Τούτο διότι η συνδρομή ή μη των προϋποθέσεων προσφυγής στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης κρίνεται in concreto με βάση τα πραγματικά περιστατικά που επικαλείται η αναθέτουσα αρχή (πρβλ. ΕλΣυν Μειζ Ολ. 1306/2022 σκ. 4 και 29), ενώ σε κάθε περίπτωση, η αρχή της ίσης μεταχείρισης, την οποία, κατ’ εκτίμηση, επικαλείται ο προσφεύγων Δήμος, πρέπει να εναρμονίζεται με την αρχή της νομιμότητας. Ως εκ τούτου, και αληθούς υποτιθέμενου κατά την πραγματική του βάση του ως άνω λόγου προσφυγής, ενδεχόμενη εσφαλμένη εφαρμογή των κρίσιμων εν προκειμένω διατάξεων σε άλλες περιπτώσεις προσυμβατικού ελέγχου δεν επιτρέπει την επανάληψη της παρανομίας, αφού δεν νοείται ισότητα στην παρανομία (πρβλ. ΕλΣυν ΙΙ Τμ. 677/2022, 1799/2019 , 587/2017, 259/2016κ.ά.).    Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, και μη υπάρχοντος άλλου λόγου, πρέπει να απορριφθεί η ένδικη προσφυγή ανάκλησης, καθώς και η ασκηθείσα παρέμβαση.

ΕΣ/ΜΕΙΖΟΝΑ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/302/2023.Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 4, η παρούσα δίκη, που ανοίχθηκε με την άσκηση της από 13.10.2022 προσφυγής αναθεώρησης του Δήμου Ακτίου – Βόνιτσας κατά της 1418/2022 απόφασης του Εβδόμου Τμήματος (Θ΄ Διακοπών) του Ελεγκτικού Συνεδρίου, πρέπει να κηρυχθεί καταργημένη.