ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ-ΕΠΤΑΜ.ΣΥΝΘ/603/2019
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:..ζητείται η αναθεώρηση της 215/2019 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Με αυτά τα δεδομένα, το Τμήμα κρίνει ότι νομίμως αποκλείσθηκε η εταιρεία «...» από τον επίμαχο διαγωνισμό. Τούτο διότι, ανεξαρτήτως του σφάλματος που πράγματι εμφιλοχώρησε στην ηλεκτρονική φόρμα της Τεχνικής Προσφοράς που συνέταξε η αναθέτουσα Αρχή, οι συμμετέχουσες εταιρείες όφειλαν σε κάθε περίπτωση, βάσει ρητού όρου της διακήρυξης (άρθρα 2.4.2.4 και 2.4.3.2 αυτής), να υποβάλουν την Τεχνική τους προσφορά σύμφωνα με το Παράρτημα II «Αντικείμενο – Τεχνικές Προδιαγραφές», όπου αναφέρονταν ορθώς οι απαιτούμενες ώρες φύλαξης των κτηρίων και οι αντίστοιχοι φύλακες. Το σφάλμα δε αυτό στην ηλεκτρονική φόρμα ήταν εύκολο να γίνει αντιληπτό και να διορθωθεί με την Τεχνική Προσφορά ενός μέσου επιμελούς διαγωνιζομένου που δραστηριοποιείται στον τομέα της παροχής υπηρεσιών φύλαξης κτηρίων, καθόσον δεν νοείται παράθεση ωραρίων φύλαξης συγκεκριμένων κτηρίων σε όρους της διακήρυξης, χωρίς την αντίστοιχη παροχή φυλάκων. Η παραδοχή αυτή επιρρωνύεται και από το γεγονός ότι δύο εκ των τριών διαγωνισθεισών εταιρειών, αν και συμπλήρωσαν την εσφαλμένη και μη δυνάμενη να διορθωθεί ηλεκτρονική φόρμα, ωστόσο υπέβαλαν τις Τεχνικές τους Προσφορές σύμφωνα με το ορθό πρόγραμμα του Παραρτήματος II της Διακήρυξης. Ενόψει αυτών, το εν λόγω σφάλμα στη διατύπωση της ηλεκτρονικής φόρμας κρίνεται επουσιώδες και δεν δημιουργεί ασάφεια τέτοια, που να θέτει σε διακινδύνευση την ισότητα των υποψηφίων αναδόχων κατά το στάδιο της προετοιμασίας των Τεχνικών τους Προσφορών. Συνακόλουθα, δεν δημιουργήθηκε υποχρέωση της αναθέτουσας Αρχής, κατ’ εφαρμογή των αρχών της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης, της χρηστής διοίκησης και της αναλογικότητας σε συνδυασμό με τις διατάξεις του άρθρου 102 του ν. 4412/2016, να καλέσει την αποκλεισθείσα εταιρεία «..», ώστε να δώσει διευκρινίσεις ή να διορθώσει την τεχνική της προσφορά. Η υποχρέωση, άλλωστε, συμπλήρωσης σε μορφή pdf του εντύπου του Παραρτήματος ΙΙ που θέτει ο όρος 2.4.2.4 της διακήρυξης καταλαμβάνει την υπό κρίση περίπτωση, όπου πρόκειται για μη αποτύπωση καθ’ ολοκληρία -όχι για μη ορθή αποτύπωση- ενός τεχνικού όρου της διακήρυξης, ήτοι του αριθμού των φυλάκων για τα επίμαχα κτήρια. Σύμφωνα με τα ανωτέρω πρέπει να αναθεωρηθεί η 215/2019 απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου κατά παραδοχή της υπό κρίση αίτησης αναθεώρησης και της ασκηθείσας παρέμβασης, να ανακληθεί η 16/2019 πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου και να υπογραφεί το οικείο σχέδιο σύμβασης.Αναθεωρεί τη 215/2019 απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΤΜ.6/215/2019
ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Με την αίτηση αυτή επιδιώκεται η ανάκληση της 16/2019 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου(...)Ακολούθως, λαμβανομένου υπόψη και του γεγονότος ότι η υποψήφια εταιρεία «…..είχε στο σχετικό Φύλλο Συμμόρφωσης δηλώσει ότι θα υλοποιεί το πρόγραμμα φύλαξης, σύμφωνα με το καθορισμένο πρόγραμμα, η Επιτροπή του Διαγωνισμού ενεργώντας, όπως επιτάσσουν οι αρχές της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης και της χρηστής διοίκησης, όφειλε να καλέσει αυτήν, ενεργοποιώντας τη σχετική δυνατότητα που προβλέπεται στα άρθρα 3.1.1. της Διακήρυξης και 102 του ν. 4412/2016, προκειμένου αυτή να δώσει διευκρινίσεις ή να διορθώσει ως προς τα συγκεκριμένα σημεία και μόνο την τεχνική της προσφορά. Άλλωστε, η εν λόγω διευκρίνιση ή διόρθωση, σε όλως εντοπισμένο και ιδιαίτερα μικρής έκτασης – σε σχέση με την συνολική έκταση του εντύπου των Τεχνικών Προδιαγραφών της Διακήρυξης - σημείο της Τεχνικής της Προσφοράς (φύλαξη με 1 φύλακα, σε 2 βάρδιες 2 – εκ των 37 - κτηρίων), σε καμία περίπτωση δεν συνιστούσε αναπλήρωση δικαιολογητικού, ούτε αλλοίωση της ουσίας της προσφοράς της. Σε κάθε περίπτωση, μ’αυτήν θα επιτυγχάνετο η διόρθωση σφάλματος, στο οποίο είχε υποπέσει η εν λόγω υποψήφια εταιρεία, λόγω υπαιτιότητας της αναθέτουσας αρχής. Κατόπιν αυτών, ορθώς, αν και με διαφορετική αιτιολογία, έκρινε το Κλιμάκιο ότι η ελεγχόμενη διαγωνιστική διαδικασία είναι νομικώς πλημμελής και ότι κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης. Ενόψει, του ως άνω εκτεθέντος λόγου μη νομιμότητας της ελεγχόμενης διαγωνιστικής διαδικασίας, που συνίσταται στο γεγονός του αυτόματου αποκλεισμού από αυτήν της εταιρείας «.....», οι λόγοι που περιέχονται στην κρινόμενη αίτηση ανάκλησης και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση αναφορικά με το νόμιμο της αποδοχής της τεχνικής προσφοράς της ήδη παρεμβαίνουσας εταιρείας «......» είναι απορριπτέοι ως αλυσιτελείς. Και τούτο διότι, η ανωτέρω υπό τις προεκτεθείσες περιστάσεις υποχρέωση της Επιτροπής του Διαγωνισμού να καλέσει την εταιρεία «.....» να διευκρινίσει το σφάλμα της προσφοράς της δεν συναρτάται αλλά ούτε και αναιρείται από το γεγονός ότι η άλλη εταιρεία, που συμμετείχε στο διαγωνισμό, δεν επανέλαβε το σφάλμα στο συμπληρωματικό pdf τεχνικής προσφοράς, που συνυπέβαλε με την προσφορά της. Περαιτέρω, δεν ευσταθεί ο προβληθείς συναφής ισχυρισμός ότι η παρεμβαίνουσα εταιρεία «......» υπέβαλε το ως άνω σύμφωνο με τις Τεχνικές Προδιαγραφές του Παραρτήματος ΙΙ της Διακήρυξης αρχείο (pdf) Τεχνικών Προδιαγραφών, σε συμμόρφωση προς τον όρο 2.4.2.4 της διακήρυξης, ο οποίος είχε, κατά την αίτηση, προβλέψει “το ενδεχόμενο να μην έχουν αποτυπωθεί ορθά οι τεχνικές προδιαγραφές στις ειδικές ηλεκτρονικές φόρμες του συστήματος”, σε αντίθεση με την αποκλεισθείσα εταιρεία «.....», η οποία δεν συμμορφώθηκε προς τον όρο αυτό, ως εκ τούτου, νομίμως αυτή αποκλείσθηκε. Και αυτό διότι, ο όρος αυτός της διακήρυξης δεν έχει τη διατύπωση, που ήδη υποστηρίζεται δοθέντος ότι δεν οριζόταν μ’αυτόν ότι οι διαγωνιζόμενοι υπέχουν την ως άνω υποχρέωση συμπλήρωσης σε μορφή pdf του εντύπου του Παραρτήματος ΙΙ, εφόσον οι τεχνικές προδιαγραφές δεν έχουν αποτυπωθεί “ορθά”, αλλά ότι υπέχουν την ως άνω υποχρέωση μόνο στην περίπτωση που οι τεχνικές προδιαγραφές δεν έχουν αποτυπωθεί “στο σύνολό τους”.Σε κάθε περίπτωση, ο όρος αυτός, ο οποίος, αποτελεί επανάληψη του όρου 1.2.2.1 του άρθρου 15 της ως άνω υ.α. 56902/215/19.5.2017, έχει όλως διαφορετική έννοια. Και αυτό διότι, μόνο όταν οι οικείες ηλεκτρονικές φόρμες τεχνικής ή οικονομικής προσφοράς του ΕΣΗΔΗΣ, που λόγω της φύσεως τους είναι ανελαστικές στη συμπλήρωση, είναι προδιατυπωμένες κατά τέτοιο τρόπο, ώστε να μην είναι συμβατές με ορισμένες διαγωνιστικές διαδικασίες, τότε μόνο με τον εν λόγω όρο ( 1.2.2.1. του άρθρου 15 της ως άνω κ.υ.α.) προβλέπεται η δυνατότητα αυτές να συμπληρωθούν ή να υποκατασταθούν από άλλα αρχεία , είτε επί εγγράφων που θεσπίζει η διακήρυξη, είτε επί εγγράφων τα οποία καταρτίζονται από τους διαγωνιζόμενους, σύμφωνα με τους όρους της διακήρυξης. Τέλος, ο προβαλλόμενος από την παρεμβαίνουσα εταιρεία ισχυρισμός ότι τα αρμόδια όργανα της αναθέτουσας αρχής ενήργησαν συγγνωστώς πρέπει να απορριφθεί προεχόντως ως απαράδεκτος, καθόσον σε επίκληση συγγνωστής πλάνης ως προς τη νομιμότητα διαδικασίας ανάθεσης δημόσιας σύμβασης νομιμοποιείται μόνο η αναθέτουσα αρχή (Ε.Σ. VI Τμ. 1011, 692/2018, 1789/2016, 2591/2015, 1203/2014, 3262/2013, Τμ. Μειζ.-Επτ. Συνθ. 2490/2015).Δεν ανακαλεί την 16/2019 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ-ΕΠΤΑΜ.ΣΥΝΘ/603/2019
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/2108/2020
ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ Μηχανημάτων και Εξοπλισμού:Ζητείται η ανάκληση της 337/2020 Πράξης του Στ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή δεκαοκτώ (18) σχεδίων συμβάσεων μεταξύ του Δήμου ….. και των αναδειχθεισών αναδόχων εταιρειών(....)Επιπλέον, αλυσιτελώς προβάλλεται ότι δεν υποβλήθηκαν προδικαστικές προσφυγές, καθόσον ο έλεγχος νομιμότητας των δημοσίων συμβάσεων, που διενεργείται κατά το άρθρο 98 του Συντάγματος από το Ελεγκτικό Συνέδριο, είναι πλήρης, καθολικός, αυτεπάγγελτος και ανεξάρτητος από τις ενέργειες των συμμετεχόντων στην οικεία διαγωνιστική διαδικασία, έχει δε θεσπιστεί για την εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος και αποσκοπεί στη διαπίστωση της αντικειμενικής νομιμότητας των δημοσίων συμβάσεων (πρβ. Ε.Σ. Τμ. Μείζ. Επτ. Συν. 1354/2018, 763/2019). Τέλος, απορριπτέα τυγχάνουν και τα κατ’ εκτίμηση προβαλλόμενα περί συνδρομής λόγων δημοσίου συμφέροντος για την υπογραφή των ελεγχόμενων συμβάσεων, υπό την έννοια έχει ήδη χαθεί πολύτιμος χρόνος και σε περίπτωση επανάληψης της διαδικασία καθίσταται αμφίβολη η ολοκλήρωσή της το επόμενο καλοκαίρι, δημιουργώντας τεράστιο πρόβλημα αδυναμίας περισυλλογής των απορριμμάτων, εκτέλεσης των αναγκαίων εργασιών για την εξυπηρέτηση των τουριστών και συντήρησης των υποδομών λόγω έλλειψης μηχανημάτων, καθόσον το δημόσιο συμφέρον εξυπηρετείται πρωτίστως με την τήρηση της νομιμότητας στη διαδικασία ανάθεσης των δημοσίων συμβάσεων. Αποφαίνεται ότι δεν πρέπει να ανακληθεί η 337/2020 Πράξη του Στ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1398/2021
Παροχή Υπηρεσιών: Ζητείται η ανάκληση της 318/2021 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου (Β΄ Διακοπών) του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Με την Πράξη αυτή έγινε δεκτό ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του προσφεύγοντος Ο.Τ.Α. Α΄ βαθμού και της αναδειχθείσας αναδόχου εταιρείας «…», για την «ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ - ΑΥΤΟΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΗΛΕΚΤΡΟΦΩΤΙΣΜΟΥ ΚΟΙΝΟΧΡΗΣΤΩΝ ΧΩΡΩΝ - ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ SMART CITIES, ΜΕ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΟ ΔΗΜΟ …», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 3.554.044,88 ευρώ (χωρίς Φ.Π.Α.).(....)Περαιτέρω, όπως προεκτέθηκε, στο άρθρο 2.2.6 της 14016/22.12.2020 διακήρυξης του Δήμου …, όσον αφορά στην τεχνική και επαγγελματική ικανότητα των συμμετεχόντων, προβλέπεται ότι οι οικονομικοί φορείς απαιτείται (αυτοτελώς ή ως μέλη Ένωσης / Κοινοπραξίας) κατά την τελευταία τριετία προ της ημερομηνίας δημοσίευσης του διαγωνισμού στην Ευρωπαϊκή Ένωση, να έχουν εκτελέσει τουλάχιστον τμήμα πολυετούς (τουλάχιστον δέκα ετών) σύμβασης ή συμβάσεων τύπου ΣΕΑ συνολικής συμβατικής αξίας τουλάχιστον 2.000.000 ευρώ. Ενόψει της κατά τα ανωτέρω διατύπωσης του άρθρου 2.2.6. της διακήρυξης, αρκεί η συμμετοχή και σε ένα μόνο τμήμα, ενώ δεν προβλέπεται ότι πρέπει να αφορά σε όλο το χρονικό διάστημα, στο οποίο αυτό αντιστοιχεί.Ανακαλεί την 318/2021 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου (Β΄ Διακοπών) του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΕΣ/ΤΜ.6/130/2020
ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:...ζητείται η ανάκληση της 7/2019 Πράξης της Επιτρόπου της Υπηρεσίας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Νομό Καρδίτσας, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος για προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας σχεδίου σύμβασης του έργου «ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΔΙΚΤΥΟΥ ΥΔΡΕΥΣΗΣ …-…», προϋπολογισμού 233.870,97 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ).(....)Εξάλλου, ο ισχυρισμός, με τον οποίο ο αιτών προβάλλει ότι προσκομίστηκαν άμεσα τα έγγραφα και σε έντυπη μορφή, εντός τριών (3) εργασίμων ημερών από την ηλεκτρονική υποβολή τους, που έφεραν γνήσια υπογραφή, και, ως εκ τούτου, δεν προκύπτει αμφισβήτηση γνησιότητας και εγκυρότητας αυτών, με αποτέλεσμα να θεραπεύεται η έλλειψη της ψηφιακής υπογραφής, είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, δεδομένου ότι προσκομίζονται σε έντυπη μορφή, σύμφωνα με το άρθρο 4.2 της συγκεκριμένης διακήρυξης, «τα έγγραφα που απαιτείται να προσκομισθούν σε πρωτότυπη μορφή, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 11 παρ 2 του ν. 2690/1999 ΄΄Κώδικας Διοικητικής Διαδικασίας΄΄, όπως τροποποιήθηκε με τις διατάξεις του άρθρου 1 παρ. 2 του ν. 4250/2014».Απορρίπτει την αίτηση ανάκλησης του Δήμου … κατά της 7/2019 Πράξης της Επιτρόπου της Υπηρεσίας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Νομό Καρδίτσας.
ΕλΣυνΤμ.6/1334/2018
ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΓΑΛΑΚΤΟΣ ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΩΝ..ζητείται, παραδεκτώς, η ανάκληση της 223/2018 πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις (υπό παρ. ΙΙ) της παρούσας, το Κλιμάκιο ορθώς ερμήνευσε τον νόμο και την διακήρυξη, και πρέπει για το λόγο αυτό ν΄ απορριφθούν οι περί του αντιθέτου ισχυρισμοί του αιτούντος και της παρεμβαίνουσας. Ειδικότερα από τους ανωτέρω όρους της διακήρυξης δεν δύναται να συναχθεί με σαφήνεια εάν είναι υποχρεωτική από τον οικονομικό φορέα και μάλιστα με την ποινή του αποκλεισμού του από τον διαγωνισμό, η υποβολή του ΕΕΕΣ και σε άλλo τύπο αρχείου από αυτόν του pdf, ήτοι και σε αρχείο xml. Και τούτο αφ’ενός λόγω του, ρητώς αναφερομένου, επικουρικού χαρακτήρα του τύπου αυτού αρχείων, όπως προαναφέρθηκε, αλλά και λόγω του ότι η Επιτροπή Διαγωνισμού αξιολογεί το ΕΕΕΠ με την χρήση οποιουδήποτε εκ των δύο τύπων αρχείων. Και ναι μεν το άρθρο 2.4.3.1. της διακήρυξης απαιτεί την υποβολή του ΕΕΕΣ και σε αρχείο xml, όμως το ίδιο άρθρο απαιτεί την υποβολή αμφοτέρων των τύπων αρχείων ψηφιακά και φυσικά υπογεγραμμένων από τον οικονομικό φορέα, κάτι που είναι τεχνικά και φυσικά αδύνατον για τα αρχεία xml, όπως προαναφέρθηκε, ώστε τελικά, ενόψει και του άρθρου 2.4.2.5 της διακήρυξης που απαιτεί την υποβολή των δικαιολογητικών σε μορφή αρχείων τύπου pdf, ευλόγως να θεωρήσει ο υποψήφιος οικονομικός φορέας, που υποβάλλει τα δικαιολογητικά της προσφοράς του για τον διαγωνισμό, ότι η υποχρέωση υποβολής του ΕΕΕΣ σε αρχείο xml αποσκοπεί αποκλειστικά στην διευκόλυνση των υπηρεσιών του Δήμου ... και ότι πάντως η έλλειψή του, εν όψει και της υποβολής ψηφιακά υπογεγραμμένου ΕΕΕΣ σε αρχείο pdf, δεν δύναται να οδηγήσει στην απόρριψη της τεχνικής προσφοράς του ως απαράδεκτης.(...)Κατ΄ ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει να απορριφθούν η αίτηση ανακλήσεως και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση και να μην ανακληθεί η προσβαλλόμενη πράξη. ..Δεν ανακαλεί την 223/2018 πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου,
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/732/2022
ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΦΥΛΑΞΗΣ:Ζητείται η ανάκληση της 153/2022 πράξης του Ζ' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του προσφεύγοντος ν.π.δ.δ. και της παρεμβαίνουσας εταιρείας, για την ανάθεση του Τμήματος 1 του διαγωνισμού με αντικείμενο την «Παροχή υπηρεσιών φύλαξης των κτηρίων του … (...)» (Τμήματα 1 και 2), συνολικής προϋπολογιζόμενης δαπάνης 6.181.052,82 ευρώ (μη συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.) και συμβατικού τιμήματος 3.807.824,25 ευρώ (μη συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.).(....)Εξάλλου, η ειδικότερη κρίση του Κλιμακίου ότι η μη συμπερίληψη στην προσφορά του αναδόχου της επίμαχης παρακράτησης έχει ως αποτέλεσμα αυτή να βαίνει προοδευτικά ολοένα και πιο ζημιογόνος κατά τη διάρκεια της σύμβασης και, συνακόλουθα, να τίθεται εν αμφιβόλω η απρόσκοπτη εκτέλεσή της και η έγκαιρη και στο ακέραιο κάλυψη των νόμιμων απολαβών του απασχολούμενου προσωπικού φύλαξης, είναι απλώς υποθετική, καθόσον δεν παρατίθενται συγκεκριμένα στοιχεία της οικονομικής προσφοράς του αναδόχου, και ειδικότερα, η καθαρή αξία των παρεχόμενων υπηρεσιών που απομένει μετά την αφαίρεση από την τελική προσφερόμενη τιμή των νομίμων υπέρ του Δημοσίου και τρίτων κρατήσεων, ώστε να προκύπτει ότι, μετά την επιβολή της επίμαχης παρακράτησης φόρου εισοδήματος επί της εν λόγω καθαρής αξίας, η ως άνω προσφορά καθίσταται ζημιογόνος για την εκτέλεση της σύμβασης. Ανακαλεί την 153/2022 πράξη του Ζ' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΑΕΠΠ/291/2022
Παροχή υπηρεσιών καθαριότητας:Επειδή η απόρριψη του ισχυρισμού της προσφεύγουσας ως άνευ εννόμου συμφέροντος προβαλλόμενου, διαφυλάσσει την αρχή της ίσης μεταχείρισης επιτρέποντας την ενιαία αξιολόγηση των προσφορών, χωρίς, παράλληλα, να στερεί από την αναθέτουσα αρχή τη διακριτική ευχέρεια να ανακαλέσει για το λόγο αυτό την αποδοχή όλων των προσφορών με την ίδια πλημμέλεια (Ε.Α. ΣτΕ 127/2015, 56/2008, πρβλ. ΣτΕ 3095/2001 κ.ά.) καθώς και εξυπηρετεί την οικονομία, την ταχύτητα και την αποτελεσματικότητα της διαδικασίας. Επομένως, ο ισχυρισμός ότι η έτερη συνδιαγωνιζόμενη εταιρεία έχει υπολογίσει χαμηλότερο ποσό κρατήσεων στην προσφορά της για κάθε κτίριο και για κάθε Τμήμα υποβάλλοντας για τον λόγο αυτό μη νόμιμη προσφορά, πρέπει να απορριφθεί ως απαραδέκτως προβαλλόμενος.(...) Απορρίπτει την προδικαστική προσφυγή.
ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΣ/ΚΛ.Ζ/746/2022.
ΕΣ/ΤΜ.6/1245/2019
Συντήρηση - επισκευή σχολείων...ζητείται η ανάκληση της 587/2019 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Με αυτά τα δεδομένα και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (βλ. σκέψη υπό στοιχείο ΙΙ), το Τμήμα κρίνει ότι μη νομίμως κλήθηκε η εργολήπτρια ....να συμπληρώσει την παράλειψή της να δηλώσει στο σχετικό πεδίο του υποβληθέντος από αυτή Τ.Ε.Υ.Δ. (Μέρος IV. Β. πεδίο 6.) ότι δεν υπερβαίνει τα ανώτατα επιτρεπτά όρια ανεκτέλεστου υπολοίπου εργολαβικών συμβάσεων, όπως ορίζονται στο άρθρο 20 παρ. 4 του ν. 3669/2008 (βλ. άρθρο 22.Γ της εν λόγω διακήρυξης), παρά τα όσα περί του αντιθέτου αβάσιμα υποστηρίζουν o αιτών και η παρεμβαίνουσα. Και τούτο, διότι η ως άνω (1η κατά σειρά μειοδοσίας) υποψήφια, κατά την υποβολή, ηλεκτρονικά, του προβλεπόμενου από το άρθρο 79 παρ. 4 του ν. 4412/2016 ΤΕΥΔ, παρέλειψε να συμπληρώσει, στο πεδίο 6 των κριτηρίων επιλογής ΙV. Β αυτού, την απαιτούμενη από τη διακήρυξη δήλωση, ώστε να προαποδείξει ότι πληρούσε το συγκεκριμένο κριτήριο οικονομικής και χρηματοοικονομικής επάρκειας, κατά παράβαση του σχετικού, συμβατού με τα ισχύοντα κατά το επίδικο χρονικό διάστημα πρότυπα τεύχη (βλ. απόφαση Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ. .....2017), όρου της διακήρυξης (βλ. άρθρα 22, 22.Γ και 23.1 αυτής). Η παράλειψη δε αυτή επιφέρει τον αποκλεισμό της από τη συνέχεια του διαγωνισμού (βλ. άρθρο 91 παρ. 1 α΄και β΄του ν. 4412/2016), αφού δεν συνιστά “ασάφεια”, όπως εσφαλμένως τη χαρακτηρίζει η παρεμβαίνουσα, ούτε μπορεί να θεωρηθεί “επουσιώδης πλημμέλεια” ή “πρόδηλο εκ παραδρομής σφάλμα”, ώστε να επιδέχεται συμπλήρωση κατά το άρθρο 102 του ν. 4412/2016, καθώς προϋπέθετε την αντικατάσταση του υποβληθέντος από αυτή ΤΕΥΔ, όσον αφορά το επίμαχο πεδίο, με τη δήλωση, το πρώτον, ότι πληροί το συγκεκριμένο κριτήριο επιλογής (βλ. Ελ. Συν. VI Τμ. 2244/2017, Ε΄ Κλιμ. 519/2017, 106, 519, 832/2018, 250/2019). Κατά τις διατάξεις δε του άρθρου 102 του ν. 4412/2016 (βλ. και άρθρο 9 της διακήρυξης), ερμηνευόμενες σύμφωνα με την αρχή της τυπικότητας που διέπει τις διαδικασίες για την ανάθεση δημοσίων συμβάσεων (Ελ. Συν. VI Τμ. 482/2018), η συμπλήρωση ή η διευκρίνιση εγγράφων δεν επιτρέπεται να έχει ως συνέπεια τη μεταγενέστερη αντικατάσταση των εγγράφων που έχουν κατατεθεί κατά τους όρους της διακήρυξης και μάλιστα, όπως εν προκειμένω, του ήδη υποβληθέντος ΤΕΥΔ, ήτοι του ουσιώδους εκείνου δικαιολογητικού συμμετοχής, το οποίο, σύμφωνα με το άρθρο 79 του ν. 4412/2016, επέχει θέση υπεύθυνης δήλωσης και λειτουργεί ως προκαταρκτική απόδειξη ότι ο εν λόγω υποψήφιος πληροί τις προϋποθέσεις συμμετοχής και τα κριτήρια επιλογής, που ορίζονται στην οικεία διακήρυξη και στην κείμενη νομοθεσία (βλ. Ελ. Συν. Τμ. Μείζονος – Επταμελούς Σύνθεσης 1351/2018, VI Tμ. 2244/2017, 844, 955, 1322/2018). Εξάλλου, ως προς την επίμαχη έλλειψη του υποβληθέντος ΤΕΥΔ δεν ασκεί οιαδήποτε επιρροή το γεγονός ότι η παρεμβαίνουσα είχε συμπληρώσει στο Μέρος IV αυτού - με θετική απάντηση («Ναι») - το πεδίο «α. Γενική ένδειξη για όλα τα κριτήρια επιλογής», καθώς η συμπλήρωση αυτή δεν δύναται να αντικαταστήσει την υποχρέωση αναλυτικής συμπλήρωσης των ειδικότερων τμημάτων του Μέρους IV. Και τούτο, διότι αφενός μεν η δυνατότητα συμπλήρωσης μόνο του πεδίου α. του Μέρους IV δεν προβλεπόταν ρητά στη διακήρυξη, αφετέρου δε στο επίμαχο πεδίο 6 του Μέρους IV. Β του ΤΕΥΔ, η παρεμβαίνουσα - ως εγγεγραμμένη στο ΜΕΕΠ - όφειλε, σύμφωνα με το άρθρο 22.Γ της διακήρυξης, να δηλώσει τη μη υπέρβαση του ανωτάτου επιτρεπτού ορίου ανεκτέλεστου υπολοίπου εργολαβικών συμβάσεων, η οποία δεν δύναται να συναχθεί από άλλα σημεία του ΤΕΥΔ, ούτε να συμπληρωθεί εκ των υστέρων. Κατόπιν αυτών, όπως ορθά κρίθηκε με την προσβαλλόμενη, μη νομίμως ο αιτών Δήμος κάλεσε, μέσω της διαδικασίας των διευκρινίσεων (άρθρ. 102 του ν. 4412/2016), την παρεμβαίνουσα εργολήπτρια σε συμπλήρωση του υποβληθέντος από αυτή ΤΕΥΔ, προς κάλυψη της προαναφερθείσας έλλειψής του, και δεν την απέκλεισε από τη συνέχεια του διαγωνισμού, με συνέπεια να υφίσταται κατά την ελεγχόμενη διαδικασία ουσιώδης νομική πλημμέλεια, η οποία εμποδίζει την υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου σύμβασης. Τέλος, ο ισχυρισμός του αιτούντος περί συνδρομής συγγνωστής πλάνης των οργάνων του, τα οποία, όπως προβάλλεται, θεώρησαν ότι μπορούσαν να καλέσουν την παρεμβαίνουσα να συμπληρώσει το εν λόγω πεδίο του ΤΕΥΔ, αφού αυτή είχε δηλώσει σε άλλο πεδίο του ΤΕΥΔ ότι πληροί όλα τα απαιτούμενα κριτήρια επιλογής, πρέπει να απορριφθεί, διότι η υποχρέωση αναλυτικής συμπλήρωσης των ειδικότερων τμημάτων του Μέρους IV ήταν σαφής, δεδομένου ότι, όπως ρητά αναφέρεται στο ίδιο το ΤΕΥΔ, το πεδίο «α. Γενική ένδειξη για όλα τα κριτήρια επιλογής» πρέπει να συμπληρώνεται μόνο όταν αυτό προβλέπεται από τη διακήρυξη (βλ. και σελ. 23 της Κ.Ο. 23 της Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ.), ενώ, περαιτέρω, η νομολογία του Δικαστηρίου επί του θέματος αυτού είναι πάγια (βλ. Ελ. Συν. VI Τμ. 2244/2017, Ε΄ Κλιμ. 519/2017, 106, 519, 832/2018, 250/2019). Ομοίως, ο προβαλλόμενος από το Δήμο ισχυρισμός περί συνδρομής λόγων υπέρτερου δημοσίου συμφέροντος για την άμεση υπογραφή της ελεγχόμενης σύμβασης, αναγομένων στην ανάγκη συντήρησης και επισκευής των σχολείων πριν από την έναρξη του νέου σχολικού έτους 2019 – 2020, είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, δοθέντος ότι το δημόσιο συμφέρον εξυπηρετείται προεχόντως με την τήρηση της νομιμότητας στις διαδικασίες ανάθεσης των δημοσίων συμβάσεων (Ελ. Συν. VI Τμ. 1605, 2227/2016, 668/2017, 482/2018, 979/2019), σε κάθε δε περίπτωση ο διαγωνισμός κατέληξε στη σύνταξη πίνακα μειοδοσίας, από τον οποίο μπορεί να επιλεγεί υποψήφιος ανάδοχος.Αποφαίνεται ότι η 587/2019 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου δεν πρέπει να ανακληθεί.
ΑΕΠΠ/138/2020
Προμήθεια φίλτρων μονάδας τεχνητού νεφρού...Επειδή, στη συνέχεια για τον δεύτερο λόγο προσφυγής από την συνολική επισκόπηση του φακέλου προκύπτει ότι η αναθέτουσα αρχή έχοντας δέσμια αρμοδιότητα να απορρίψει την προσφορά δεν παραβίασε τη διαγραφόμενη στο άρθρο 102 παρ. 5 του Ν.4412/2016 υποχρέωση προς αναζήτηση διευκρινίσεων, απορρίπτοντας ως τυπικά απαραδεκτή την εν λόγω προσφορά καθώς δεν τυγχάνουν εφαρμογής τα οριζόμενα στο άρθρο 102 παρ. 5 του 4412./2016 που ορίζει ότι «Η παροχή της δυνατότητας διευκρινίσεων στον προσφέροντα ή υποψήφιο, σύμφωνα με τις παραγράφους 1 έως 4, είναι υποχρεωτική για την αναθέτουσα αρχή, αν επίκειται αποκλεισμός του από τη διαδικασία, λόγω ασαφειών των δικαιολογητικών και εγγράφων της προσφοράς», να καλέσει την συμμετέχουσα ένωση προς παροχή των σχετικών διευκρινίσεων. Τούτο διότι σύμφωνα με το άρθρο 2.4.2.1. της διακήρυξης «Οι προσφορές υποβάλλονται από τους ενδιαφερόμενους ηλεκτρονικά, μέσω της διαδικτυακής πύλης www.promitheus.gov.gr του ΕΣΗΔΗΣ, μέχρι την καταληκτική ημερομηνία και ώρα που ορίζει η παρούσα διακήρυξη (παράγραφος 1.5), στην Ελληνική Γλώσσα, σε ηλεκτρονικό φάκελο, σύμφωνα με τα αναφερόμενα στο ν.4412/2016 (άρθρα 36 και 37) και την Υπουργική Απόφαση αριθμ.56902/215 (ΦΕΚ1924/Β/2-6-2017) «Τεχνικές λεπτομέρειες και διαδικασίες λειτουργίας του Εθνικού Συστήματος Ηλεκτρονικών Δημοσίων Συμβάσεων (Ε.Σ.Η.ΔΗ.Σ)». Συνεπώς ουδεμία ασάφεια υπήρχε στο κείμενο της διακήρυξης ότι η προσφορά έπρεπε να υποβληθεί η ηλεκτρονικά και ως εκ τούτου εφόσον σύμφωνα με την Ηλεκτρονική Προσφορά της Προσφεύγουσας Εταιρείας μέσω της διαδικτυακής πύλης του ΕΣΗΔΗΣ (αριθμ.προσφ.150544/1- 10-2019) έχει κατατεθεί προσφορά για το είδος Α/Α 12 και όχι για το είδος Α/Α 13, ο σχετικός λόγος της προσφυγής είναι απορριπτέος ως νόμω και ουσία αβάσιμος.
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/78/2022
ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ:Αντιθέτως, το Κλιμάκιο κρίνει ότι κωλύεται η υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου συμφωνίας πλαίσιο κατά το μέρος που αφορά στο Τμήμα 6 (προμήθεια 6.000 τεμαχίων Η/Υ απαιτήσεων και 6.000 τεμαχίων επίπεδων οθονών Η/Υ τύπου led 21,5 ιντσών για τις ανάγκες υπηρεσιών του ΕΦΚΑ, που εδρεύουν στην Αττική), διότι η αναθέτουσα Αρχή (ΓΔΔΣ) μη νομίμως, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 3, δεν κάλεσε τη μεταξύ των προσωρινών αναδόχων (μειοδοτών) της προς ανάθεση συμφωνίας πλαίσιο ειδικώς για το Τμήμα 6 ...... να υποβάλει εκ νέου, τάσσοντάς της σχετική προθεσμία, τα δικαιολογητικά κατακύρωσης που πράγματι αυτή δεν υπέβαλε εντός της αρχικής δεκαήμερης προθεσμίας υποβολής τους με τον προβλεπόμενο από την 56902/215/19.5.2017 ΥΑ και τα άρθρα 103 του ν. 4412/2016 και 3.2 της διακήρυξης τρόπο, με συνέπεια να θεωρείται ότι δεν τα έχει καν (καθόλου) υποβάλει. Ειδικότερα, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 3, η αναθέτουσα Αρχή ήταν υποχρεωμένη να προβεί στην πρόσκληση της ανωτέρω προσωρινής αναδόχου εταιρείας για εκ νέου υποβολή των δικαιολογητικών κατακύρωσης, σύμφωνα με τις ισχύουσες από 1.6.2021, και, επομένως, ισχύουσες, και κατά την ημερομηνία κοινοποίησης της ανωτέρω πρόσκλησης υποβολής δικαιολογητικών κατακύρωσης στην εταιρεία (17.9.2021), νεότερες-τροποποιημένες με το άρθρο 43 του ν. 4782/2021 εκτιθέμενες στη σκέψη 2 διατάξεις του άρθρου 103 του ν. 4412/2016, και όχι να απορρίψει την προσφορά της. Τούτο, παρότι η διακήρυξη του διαγωνισμού είχε εκδοθεί και προέβλεπε καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών πριν από την έναρξη ισχύος των νεότερων αυτών διατάξεων (δημοσίευση της διακήρυξης στις 17.2.2020 και 8.6.2020 καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών), επαναλάμβανε δε ως όρους της τις διατάξεις του άρθρου 103 του ν. 4412/2016, όπως αυτό ίσχυε πριν από την τροποποίησή του με τις ανωτέρω νεότερες διατάξεις, προβλέποντας έτσι την απόρριψη της προσφοράς προσωρινού αναδόχου που δεν έχει υποβάλει εντός της σχετικής προθεσμίας τα δικαιολογητικά κατακύρωσης (βλ. σκέψη 5). Άλλωστε, με την ανωτέρω πρόκληση εκ νέου υποβολής δικαιολογητικών κατακύρωσης, αποτρέπεται, σε εκπλήρωση του σκοπού των ανωτέρω νεότερων διατάξεων του άρθρου 103 του ν. 4412/2016 (βλ. σκέψη 3), η απόρριψη της προσφοράς της ανωτέρω προσωρινής αναδόχου εταιρείας για τον εντελώς τυπικό λόγο της μη υποβολής των δικαιολογητικών αυτών εντός της αρχικής προθεσμίας υποβολής τους στον (υπό)φάκελο με την ένδειξη «Δικαιολογητικά Προσωρινού Αναδόχου» του ηλεκτρονικού χώρου «Συνημμένων Ηλεκτρονικής Προσφοράς» του ΕΣΗΔΗΣ για τον οικείο συστημικό διαγωνισμό, όπως προβλέπουν η 56902/215/19.5.2017 ΥΑ και τα άρθρα 103 του ν. 4412/2016 και 3.2 της διακήρυξης, αλλά της υποβολής τους ως συνημμένων αρχείων με μήνυμά της προς την αναθέτουσα Αρχή στον χώρο της λειτουργικότητας «Επικοινωνία» του ΕΣΗΔΗΣ για τον ίδιο συστημικό διαγωνισμό. Η τυπικότητα δε αυτού του λόγου απόρριψης της προσφοράς της ανωτέρω προσωρινής αναδόχου εμφαίνεται από το ότι η ισχύουσα για ηλεκτρονικούς μέσω του ΕΣΗΔΗΣ διαγωνισμούς που προκηρύσσονται από 9.6.2021 και εφεξής 164233/8.6.2021 ΚΥΑ «Ρυθμίσεις τεχνικών ζητημάτων που αφορούν την ανάθεση των Δημοσίων Συμβάσεων Προμηθειών και Υπηρεσιών με χρήση των επιμέρους εργαλείων και διαδικασιών του Εθνικού Συστήματος Ηλεκτρονικών Δημοσίων Συμβάσεων (ΕΣΗΔΗΣ)» (βλ. άρθρο 23 αυτής της ΚΥΑ) προβλέπει την υποβολή των δικαιολογητικών κατακύρωσης από τον εκάστοτε προσωρινό ανάδοχο μέσω της λειτουργικότητας «Επικοινωνία» του ΕΣΗΔΗΣ για τον οικείο συστημικό διαγωνισμό (βλ. άρθρα 9 και 17 της ΚΥΑ), δηλαδή την υποβολή τους ακριβώς με τον τρόπο που υπέβαλε η ανωτέρω προσωρινή ανάδοχος τα δικαιολογητικά κατακύρωσής της. Εμφαίνεται, ακόμη, και από το ότι η ανωτέρω προσωρινή ανάδοχος υπέβαλε τα ανωτέρω δικαιολογητικά και σε έντυπη μορφή εντός τριών (3) εργασίμων ημερών από την έστω εσφαλμένη (καθόλου) κατά τα ανωτέρω ηλεκτρονική (μη) υποβολή τους, όπως προβλέπει το άρθρο 3.2 της διακήρυξης (βλ. σκέψη 5).Για τους λόγους αυτούς Αποφαίνεται ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου συμφωνίας πλαίσιο με διάρκεια τρία (3) έτη μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου, διά του Υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων, και των οικονομικών φορέων..... ένωση εταιρειών, ..... και ...... για την προμήθεια ηλεκτρονικών υπολογιστών και επίπεδων οθονών ηλεκτρονικών υπολογιστών για υπηρεσίες και εποπτευόμενους φορείς των Υπουργείων Υγείας, Παιδείας και Θρησκευμάτων, Τουρισμού, Πολιτισμού και Αθλητισμού και Δικαιοσύνης, για την Ελληνική Αστυνομία του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη, για τον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης και για τον Οργανισμό Ασφάλισης Εξαγωγικών Πιστώσεων, κατά το μέρος που αφορά στα Τμήματα 1, 2, 3, 4, 5 και 7, όπως αυτά προσδιορίζονται στο σκεπτικό.