Φορολογικό καθεστώς, συγχωνεύσεων, διασπάσεων, εισφοράς ενεργητικού και ανταλλαγής τίτλων μεταξύ εταιριών διαφορετικών κρατών - Μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και άλλες διατάξεις

Παροχή διευκρινίσεων για τις διατάξεις των άρθρων 48 παράγραφος 6 και 72 παράγραφος 40 του Κ.Φ.Ε., όπως προστέθηκαν με το άρθρο 8 του ν.4378/2016 σχετικά με το κοινό φορολογικό καθεστώς το οποίο ισχύει για τις μητρικές και τις θυγατρικές εταιρείες διαφορετικών κρατών μελών.(ΑΔΑ:64Μ3Η-2ΦΚ)

Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/2121 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 27ης Νοεμβρίου 2019 για την τροποποίηση της Οδηγίας (ΕΕ) 2017/1132 όσον αφορά τις διασυνοριακές μετατροπές, συγχωνεύσεις και διασπάσεις κεφαλαιουχικών εταιρειών και επείγουσες διατάξεις για την εύρυθμη λειτουργία της αγοράς.

Ενσωμάτωση στο ελληνικό δίκαιο της Οδηγίας 2007/36/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Ιουλίου 2007, σχετικά με την άσκηση ορισμένων δικαιωμάτων από μετόχους εισηγμένων εταιρειών – Τροποποίηση και προσαρμογή του κωδικοποιημένου νόμου 2190/1920 Περί ανωνύμων εταιρειών και του ν. 2396/1996.

Συνεκδικασθείσες υποθέσεις C-116/16 και C-117/16: Απόφαση του Δικαστηρίου (τμήμα μείζονος συνθέσεως) της 26ης Φεβρουαρίου 2019 [αίτηση του Østre Landsret (Δανία) για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως] — Skatteministeriet κατά T Danmark (C-116/16), Y Denmark Aps (C-117/16) (Προδικαστική παραπομπή — Προσέγγιση των νομοθεσιών — Κοινό φορολογικό καθεστώς το οποίο ισχύει για τις μητρικές και τις θυγατρικές εταιρίες διαφορετικών κρατών μελών — Οδηγία 90/435/ΕΟΚ — Απαλλαγή των κερδών που διανέμονται από εταιρίες ενός κράτους μέλους σε εταιρίες άλλων κρατών μελών — Δικαιούχος των διανεμομένων κερδών — Κατάχρηση δικαιώματος — Εταιρία εγκατεστημένη σε ένα κράτος μέλος καταβάλλουσα σε συνδεδεμένη εταιρία εγκατεστημένη σε άλλο κράτος μέλος μερίσματα τα οποία μεταφέρονται στη συνέχεια, στο σύνολό τους ή σχεδόν στο σύνολό τους, εκτός του εδάφους της Ευρωπαϊκής Ένωσης — Θυγατρική εταιρία υπέχουσα την υποχρέωση να παρακρατεί στην πηγή τον φόρο επί των κερδών)

Ανάδειξη αναδόχου καθαριότητας και υπηρεσιών φύλαξης:..Από τις διατάξεις δε αυτές συνάγεται ότι η υποχρέωση ονομαστικοποιήσεως των μετοχών των διαγωνιζομένων εταιρειών αναφέρεται, σε διαγωνισμούς χρηματικού αντικειμένου ανωτέρου του 1.000.000 ευρώ, όχι δε και σε διαγωνισμούς κατωτέρου χρηματικού αντικειμένου, για τους οποίους, συνεπώς, δεν υπάρχει υποχρέωση των διαγωνιζομένων να υποβάλλουν πιστοποιητικό ονομαστικοποιήσεως των μετοχών των και αναλυτική κατάσταση μετοχών. Εν προκειμένω, ο αιτών, με την διοικητική προσφυγή του, αλλά και με την κρινόμενη αίτηση ασφαλιστικών μέτρων ισχυρίζεται ότι η ήδη παρεμβαίνουσα εταιρεία … έπρεπε να αποκλεισθεί από τον διαγωνισμό, επειδή δεν υπέβαλε με την προσφορά της α) πιστοποιητικό της αρμόδιας αρχής ότι οι μετοχές της είναι ονομαστικές και β) αναλυτική κατάσταση με τα στοιχεία των μετόχων της εταιρείας και τον αριθμό των μετοχών εκάστου εταίρου, υποχρέωση την οποία υπείχε, σύμφωνα με τις ανωτέρω διατάξεις, ενόψει του κατά τη διακήρυξη συνολικού προϋπολογισμού (1.166.200 ευρώ συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.) των προς ανάθεση υπηρεσιών. Ενόψει όμως του ότι, κατά τις προαναφερθείσες διατάξεις της διακηρύξεως, ο διαγωνισμός αποσκοπούσε στην ανάθεση δύο διαφορετικών υπηρεσιών (καθαριότητας και φύλαξης), με χωριστούς προϋπολογισμούς δαπάνης, οι οποίοι δεν υπερβαίνουν, έκαστος, το όριο του 1.000.000 ευρώ, ήταν δε επιτρεπτή, κατά τον προαναφερθέντα ρητό όρο της διακηρύξεως, η υποβολή προσφοράς μόνο για τη μία εξ αυτών, η παρεμβαίνουσα εταιρεία, η οποία υπέβαλε προσφορά μόνο για την ανάθεση του έργου της καθαριότητας, δεν υπείχε υποχρέωση υποβολής των εν λόγω δικαιολογητικών, αντιθέτως προς τα υποστηριζόμενα με την υπό κρίσιν αίτηση.Επειδή, ενόψει των ανωτέρω, η υπό κρίσιν αίτηση πρέπει να απορριφθεί, να γίνει δε δεκτή η παρέμβαση.

Ενσωμάτωση στο ελληνικό δίκαιο α) της Απόφασης−Πλαίσιο 2008/909/ΔΕΥ του Συμβουλίου της 27ης Νοεμβρίου 2008,όπως τροποποιήθηκε με την Απόφαση – Πλαίσιο 2009/299/ΔΕΥ του Συμβουλίου της 26ης Φεβρουαρίου 2009, σχετικάμε την εφαρμογή της αρχής της αμοιβαίας αναγνώρισης σε ποινικές αποφάσεις, οι οποίες επιβάλλουν ποινές στερητικές της ελευθερίας ή μέτρα στερητικά της ελευθερίας, για το σκοπό της εκτέλεσής τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση(ΜΕΡΟΣ Α΄), β) της Απόφασης –Πλαίσιο 2008/947/ΔΕΥ του Συμβουλίου της 27ης Νοεμβρίου 2008, όπως τροποποιήθηκε με την Απόφαση – Πλαίσιο 2009/299/ΔΕΥ του Συμβουλίου της 26ης Φεβρουαρίου 2009, σχετικά με την εφαρμογήτης αρχής της αμοιβαίας αναγνώρισης σε ποινικές αποφάσεις που προβλέπουν την αναστολή εκτέλεσης της ποινήςή απόλυση υπό όρους, με σκοπό την επιτήρηση των μέτρων αναστολής και των εναλλακτικών κυρώσεων στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΜΕΡΟΣ Β΄), γ) της Απόφασης−Πλαίσιο 2009/829/ΔΕΥ του Συμβουλίου της 23ης Οκτωβρίου 2009, σχετικά με την εφαρμογή, μεταξύ των κρατών − μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης της αρχής της αμοιβαίας αναγνώρισηςστις αποφάσεις περί μέτρων επιτήρησης εναλλακτικά προς την προσωρινή κράτηση (ΜΕΡΟΣ Γ΄) και άλλες διατάξεις.

Φορολογία ακινήτων. Ειδικός φόρος ακινήτων του άρθρου 15 του Ν. 3019/2002. Εξαίρεση από το φόρο των ακινήτων Εταιρείας εδρεύουσας σε άλλο κράτος της ΕΕ. Η φορολογική αρχή νομίμως στηρίζεται στα στοιχεία περί των μετόχων της εταιρείας που προκύπτουν από το μητρώο εταιρειών του εν λόγω κράτους, τα οποία τεκμαίρονται ως αληθή και ακριβή. Το τεκμήριο μπορεί να ανατραπεί μόνο μέσω πράξης αρμόδιου οργάνου του κράτους της έδρας της εταιρείας, που πρέπει να επικαλεσθεί και να προσκομίσει ο αιτούμενος την εξαίρεση από το φόρο. Το ζήτημα των προϋποθέσεων εξαίρεσης από το φόρο ρυθμίζεται αποκλειστικά από τον Ν. 3091/2002. Για την εφαρμογή του άρθρου 3 περ. ε` εδ. β` του Ν. 3091/2002 απαιτείται το σύνολο των μετοχών της α.ε. με έδρα χώρα της ΕΕ να ανήκει σε μία εταιρεία. Ο νόμος δεν διακρίνει τυπική και ουσιαστική κυριότητα των μετοχών. Εφόσον απαγορεύεται η καταχώριση ανακοίνωσης εμπιστεύματος στο μητρώο εταιρειών, κάτοχος των μετοχών είναι η εταιρεία. Το άρθρο 15 του Ν. 3091/2002, με την οποία επιβάλλεται φόρος σε ποσοστό 15%, δεν προσκρούει στην αρχή της αναλογικότητας και στα άρθρα 4 παρ. 5, 5 και 17 παρ. 1 του Συντάγματος και 1 του ΠΠΠ της ΕΣΔΑ. Ο επίδικος φόρος αποτελεί φόρο επί της περιουσίας και δεν έχει το χαρακτήρα διοικητικής κύρωσης. Το ύψος του επίδικου φόρου υπολογίζεται επί της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου, χωρίς να τίθενται μειωτικοί συντελεστές σχετικοί με τη μετοχική σύνθεση της υπόχρεης εταιρείας. Επιβολή προσθέτου φόρου κατά τα άρθρα 1 και 2 του Ν. 2523/1997, λόγω παράλειψης υποβολής δήλωσης. Η ενωσιακή αρχή της αναδρομικής εφαρμογής της ελαφρύτερης διοικητικής κύρωσης αφορά και σε διοικητικές κυρώσεις για παραβάσεις της φορολογικής νομοθεσίας εφόσον έχουν επαρκή σύνδεσμο με το δίκαιο της ΕΕ. Αν η αρχή δεν δύναται να εφαρμοσθεί, το διοικητικό δικαστήριο εξετάζει το σχετικό λόγο της προσφυγής και με βάση το άρθρο 7 της ΕΣΔΑ. Ο πρόσθετος φόρος συνιστά περιορισμό της ενωσιακής ελευθερίας της κυκλοφορίας κεφαλαίων. Η εφαρμογή του άρθρου 58 παρ. 2 του ΚΦΔ, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 3 παρ. 7 του Ν. 10 4337/2015, άγει σε ηπιότερη για τον παραβάτη διοικητική κύρωση έναντι της οριζόμενης από το Ν. 2523/1997 και ο πρόσθετος φόρος πρέπει να μειωθεί στο 50% του κυρίου φόρου. Εσφαλμένη αντίθετη κρίση της προσβαλλόμενης απόφασης. Η αναίρεση ασκήθηκε παραδεκτά κατά το άρθρο 12 παρ. 1 του Ν. 3900/2010 ως προς ορισμένους λόγους. Μερικά δεκτές η αναίρεση και η προσφυγή (αναιρεί εν μέρει την αριθμ. 254/2018 απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Πατρών).

Προμήθεια οχημάτων...Εξάλλου, η επιβαλλομένη με το άρθρο 1 παρ. 5 και 7 του π.δ/τος 82/1996 υποχρέωση δημοσιοποιήσεως της προθέσεως συμμετοχής σε δημόσιους διαγωνισμούς, αποσκοπεί, κατά την Επιτροπή, στη ρύθμιση των σχέσεων της εταιρείας με το επενδυτικό κοινό και με τους μετόχους της, εφ’ όσον η τήρηση της προβλεπομένης από τη διάταξη αυτή διαδικασίας αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την εν συνεχεία επιβολή εκ μέρους της εταιρείας των κατά το άρθρο 2 παρ. 3 του εν λόγω διατάγματος «κυρώσεων» του εταιρικού δικαίου στις ανώνυμες εταιρείες - μετόχους της, οι οποίες δεν προέβησαν, όπως όφειλαν, σε περαιτέρω ονομαστικοποίηση των μετοχών τους μέχρι φυσικού προσώπου. Η κρίση αυτή της Επιτροπής Ενστάσεων φαίνεται να είναι νόμιμη (βλ. ΣτΕ 1747/2016 Ολομ., Ε.Α. 906/2005, 270/2014) και εφόσον προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου ότι η παρεμβαίνουσα, ως μη εισηγμένη, προσκόμισε το πιστοποιητικό ονομαστικοποίησης μετοχών και την αναλυτική κατάσταση με τα στοιχεία των φυσικών προσώπων που είναι μέτοχοι και τον αριθμό των μετοχών κάθε μετόχου (μετοχολόγιο) κατά το χρόνο υποβολής της προσφοράς, η δε εταιρεία «…» προσκόμισε το πιστοποιητικό του Χρηματιστηρίου Αξιών Αθηνών, με το οποίο βεβαιώνεται ότι η ανώνυμη εταιρεία είναι εισηγμένη, καθώς και το ενημερωτικό δελτίο των μετόχων της, ήτοι την αναλυτική κατάσταση των φυσικών προσώπων των μετόχων της κατά το χρόνο υποβολής της προσφοράς, ο προβαλλόμενος λόγος περί εσφαλμένου μη αποκλεισμού των ως άνω εταιρειών λόγω μη προσκόμισης των δικαιολογητικών του ειδικού όρου 1.3 στοιχείο Θ.2 της διακήρυξης δεν πιθανολογείται σοβαρά ως βάσιμος και πρέπει να απορριφθεί.Επειδή, απορριπτομένης της κρινομένης αιτήσεως, επιβάλλεται στην αιτούσα εταιρεία η καταβολή του ποσού του υπολειπομένου παραβόλου, ύψους τριών χιλιάδων εξακοσίων ογδόντα έξι ευρώ και ενενήντα τεσσάρων λεπτών (3.686,94 ευρώ) (βλ. ανωτέρω σκέψη 4), προς είσπραξη του οποίου διατάσσεται η διαβίβαση αντιγράφου της παρούσας αποφάσεως στο Νομικό Συμβούλιο του Κράτους, ώστε να επιμεληθεί της διαδικασίας για την εν λόγω είσπραξη το Τμήμα Εκκαθάρισης Δικαστικών Δαπανών. Το Τμήμα αυτό είναι, κατά την έννοια του άρθρου 5 παρ. 5 του π.δ/τος 238/2003 (Α΄ 214), αρμόδιο για τη βεβαίωση των πάσης φύσεως δαπανημάτων που επιδικάζονται υπέρ του Δημοσίου ή εισπράττονται από τις Δημόσιες Οικονομικές Υπηρεσίες, δηλαδή από υπηρεσίες του Δημοσίου, είτε υπό τη μορφή της δικαστικής δαπάνης, είτε υπό τη μορφή του παραβόλου, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνεται και το προβλεπόμενο για την άσκηση αιτήσεως ασφαλιστικών μέτρων, κατά το άρθρο 5 παρ. 1 του ν. 3886/2010, παράβολο, δοθέντος, άλλωστε, ότι η τελευταία αυτή διάταξη δεν προβλέπει άλλη ειδική διαδικασία για τη βεβαίωση του καταλογιζομένου από το Δικαστήριο ενός τρίτου του εν λόγω παραβόλου (Ε.Α. 43/2016, 382/2015).

«Έκτη οδηγία περί ΦΠΑ – Άρθρο 17, παράγραφοι 2 και 6 – Εθνική κανονιστική ρύθμιση – Έκπτωση του ΦΠΑ επί της αγοράς καυσίμων για ορισμένα οχήματα ανεξάρτητα από τον σκοπό χρήσεως των οχημάτων αυτών – Εν τοις πράγμασι περιορισμός του δικαιώματος εκπτώσεως – Περιπτώσεις αποκλεισμού προβλεπόμενες από την εθνική νομοθεσία κατά τον χρόνο ενάρξεως ισχύος της οδηγίας»:(....)Το άρθρο 17, παράγραφος 6, δεύτερο εδάφιο, της έκτης οδηγίας 77/388/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 17ης Μαΐου 1977, περί εναρμονίσεως των νομοθεσιών των κρατών μελών, των σχετικών με τους φόρους κύκλου εργασιών – Κοινό σύστημα φόρου προστιθεμένης αξίας: ομοιόμορφη φορολογική βάση, απαγορεύει την εκ μέρους κράτους μέλους πλήρη κατάργηση, κατά τη μεταφορά της οδηγίας αυτής στο εσωτερικό δίκαιο, των εθνικών διατάξεων που αφορούν τους περιορισμούς στο δικαίωμα εκπτώσεως του καταβληθέντος φόρου προστιθεμένης αξίας επί των εισροών ο οποίος έπληξε τις αγορές καυσίμων που προορίζονται για οχήματα χρησιμοποιούμενα για την άσκηση φορολογητέας δραστηριότητας και την αντικατάσταση, κατά την ημερομηνία ενάρξεως ισχύος της εν λόγω οδηγίας στο έδαφός του, των διατάξεων αυτών με διατάξεις καθορίζουσες νέα προς τούτο κριτήρια αν –πράγμα το οποίο εναπόκειται στην κρίση του εθνικού δικαστηρίου– οι τελευταίες αυτές διατάξεις έχουν ως αποτέλεσμα τη διεύρυνση του πεδίου εφαρμογής των εν λόγω περιορισμών. Εν πάση περιπτώσει, απαγορεύει την εκ μέρους του εν λόγω κράτους μέλους μεταγενέστερη τροποποίηση της νομοθεσίας του που άρχισε να ισχύει κατά την εν λόγω ημερομηνία, ούτως ώστε να διευρυνθεί το πεδίο εφαρμογής των περιορισμών αυτών σε σχέση με την κατάσταση που υπήρχε πριν από την ημερομηνία αυτή.