Συμπλήρωση δικαιολογητικών.Yποχρέωση ονομαστικοποίησης καθώς και της περαιτέρω ονομαστικοποίησης των εισηγμένων στο Χρηματιστήριο Αξιών Αθηνών ελληνικών Ανώνυμων Εταιρειών για την παραδεκτή συμμετοχή τους στις διαγωνιστικές διαδικασίες δημόσιων συμβάσεων, κατόπιν των οποίων η Ολομέλεια με τα Πρακτικά της 9ης και 10ης Γενικών Συνεδρίασεών της, της 23.5 και 6.6.2007, αντίστοιχα, και τη διαλαμβανόμενη σ’ αυτά αιτιολογία, έκρινε ότι για τις συμμετέχουσες, αυτοτελώς ή σε κοινοπραξία ή ένωση προσώπων, σε διαγωνιστική διαδικασία ανάθεσης εκτέλεσης έργου, προμήθειας αγαθών ή παροχής υπηρεσιών ανώνυμες εταιρείες, ανεξαρτήτως του εάν είναι εισηγμένες σε Χρηματιστήρια κρατών – μελών της Ε.Ε. ή του Ο.Ο.Σ.Α., απαιτείται για την παραδεκτή συμμετοχή τους σε διαγωνισμό εκτέλεσης έργου, προμήθειας αγαθών ή παροχής υπηρεσιών η υποβολή των δικαιολογητικών του άρθρου 1 του π.δ.82/1996

Σε κάθε περίπτωση, όταν τροποποιούνται ή προστίθενται ουσιώδεις όροι στη διακήρυξη, όπως όταν ορίζονται συντελεστές βαρύτητας σε επιμέρους κριτήρια ανάθεσης, θα πρέπει να τηρούνται οι προβλεπόμενες διατυπώσεις δημοσιότητας (Εφημερίδα Ευρωπαϊκής Ένωσης, ημερήσιος ελληνικός τύπος, ενημερωτικό δελτίο Τ.Ε.Ε) με ταυτόχρονη μετάθεση της αρχικής ημερομηνίας διενέργειας του διαγωνισμού, έτσι ώστε όλοι οι ενδιαφερόμενοι να λαμβάνουν εγκαίρως γνώση των τροποποιήσεων ή των προσθηκών της διακήρυξης και να διαμορφώνουν αναλόγως το περιεχόμενο των προσφορών τους (πρβλ. άρθρο 10 παρ.4 π.δ.394/1996).

Τροποποίηση της υπό στοιχεία Δ.792/426/ 17.06.2002 απόφασης του Υφυπουργού Οικονομίας και Οικονομικών «Καθορισμός διαδικασίας απαλλαγής και διαδικασίας βεβαίωσης και είσπραξης του Φ.Π.Α. που αναλογεί στην εισαγωγή μισθωμένων αεροσκαφών που προορίζονται για εκμετάλλευση από εγκατεστημένες στο εσωτερικό της χώρας αεροπορικές εταιρίες» (Β’ 797) σχετικά με την κατάργηση της υποχρέωσης υποβολής Δ.Ε.Φ.Κ. στο αρμόδιο τελωνείο για καινούργιο μισθωμένο αεροσκάφος προερχόμενο από άλλο κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Συνεκδικασθείσες υποθέσεις C-116/16 και C-117/16: Απόφαση του Δικαστηρίου (τμήμα μείζονος συνθέσεως) της 26ης Φεβρουαρίου 2019 [αίτηση του Østre Landsret (Δανία) για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως] — Skatteministeriet κατά T Danmark (C-116/16), Y Denmark Aps (C-117/16) (Προδικαστική παραπομπή — Προσέγγιση των νομοθεσιών — Κοινό φορολογικό καθεστώς το οποίο ισχύει για τις μητρικές και τις θυγατρικές εταιρίες διαφορετικών κρατών μελών — Οδηγία 90/435/ΕΟΚ — Απαλλαγή των κερδών που διανέμονται από εταιρίες ενός κράτους μέλους σε εταιρίες άλλων κρατών μελών — Δικαιούχος των διανεμομένων κερδών — Κατάχρηση δικαιώματος — Εταιρία εγκατεστημένη σε ένα κράτος μέλος καταβάλλουσα σε συνδεδεμένη εταιρία εγκατεστημένη σε άλλο κράτος μέλος μερίσματα τα οποία μεταφέρονται στη συνέχεια, στο σύνολό τους ή σχεδόν στο σύνολό τους, εκτός του εδάφους της Ευρωπαϊκής Ένωσης — Θυγατρική εταιρία υπέχουσα την υποχρέωση να παρακρατεί στην πηγή τον φόρο επί των κερδών)

Επειδή, όλως επικουρικώς, με τον έβδομο λόγο προσφυγής προβάλλεται, ότι κατά το άρθρο 16.1.6. της διακήρυξης ορίζεται, ότι «Για την απόδειξη της απαίτησης του άρθρου 9.1. (απόδειξη καταλληλότητας για την άσκηση επαγγελματικής δραστηριότητας) προσκομίζουν πιστοποιητικό/ βεβαίωση του οικείου επαγγελματικού ή εμπορικού μητρώου του κράτους εγκατάστασης. Οι οικονομικοί φορείς που είναι εγκατεστημένοι σε κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης προσκομίζουν πιστοποιητικό/βεβαίωση του αντίστοιχου επαγγελματικού ή εμπορικού μητρώου του Παραρτήματος XI του Προσαρτήματος Α' του ν. 4412/2016, με το οποίο πιστοποιείται αφενός η εγγραφή τους σε αυτό και αφετέρου το ειδικό επάγγελμά τους. Στην περίπτωση που χώρα δεν τηρεί τέτοιο μητρώο, το έγγραφο ή το πιστοποιητικό μπορεί να αντικαθίσταται από ένορκη βεβαίωση ή, στα κράτη - μέλη ή στις χώρες όπου δεν προβλέπεται ένορκη βεβαίωση, από υπεύθυνη δήλωση του ενδιαφερομένου ενώπιον αρμόδιας δικαστικής ή διοικητικής αρχής, συμβολαιογράφου ή αρμόδιου επαγγελματικού ή εμπορικού οργανισμού της χώρας καταγωγής ή της χώρας όπου είναι εγκατεστημένος ο οικονομικός φορέας ότι δεν τηρείται τέτοιο μητρώο και ότι ασκεί τη δραστηριότητα που απαιτείται για την εκτέλεση του αντικειμένου της υπό ανάθεση σύμβασης. Οι εγκατεστημένοι στην Ελλάδα οικονομικοί φορείς προσκομίζουν βεβαίωση εγγραφής στο Βιοτεχνικό ή Εμπορικό ή Βιομηχανικό Επιμελητήριο ή στο Μητρώο Κατασκευαστών Αμυντικού Υλικού ή πιστοποιητικό που εκδίδεται από την οικεία υπηρεσία του Γ.Ε.Μ.Η. των ως άνω Επιμελητηρίων. Επισημαίνεται ότι, τα δικαιολογητικά που αφορούν στην απόδειξη της απαίτησης του άρθρου 9.1 (απόδειξη καταλληλότητας για την άσκηση επαγγελματικής δραστηριότητας) γίνονται Αριθμός Απόφασης : 1382 /2022 26 αποδεκτά, εφόσον έχουν εκδοθεί έως τριάντα (30) εργάσιμες ημέρες πριν από την υποβολή τους». (...)

Η απόφαση 1095/2025 του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά την προσφυγή του Δήμου Μακρακώμης κατά της 15/2025 Πράξης της Υπηρεσίας Επιτρόπου Φθιώτιδας, η οποία κώλυσε την υπογραφή σύμβασης για τη «Λειτουργία και συντήρηση εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων». Το Δικαστήριο έκανε δεκτή την προσφυγή του Δήμου, κρίνοντας ότι η προσβαλλόμενη Πράξη έσφαλε περί τον νόμο. Συγκεκριμένα, η διαγωνιστική διαδικασία εκκίνησε στις 31.12.2024 (ημερομηνία αποστολής στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης) και, επομένως, τα ορθώς διαλαμβανόμενα έτη αναφοράς για την οικονομική επάρκεια ήταν τα 2021, 2022 και 2023, ενώ η εξαίρεση του 2024 ήταν νόμιμη. Ως εκ τούτου, ανακλήθηκε η Πράξη και επετράπη η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης.

Λειτουργία της εγκατάστασης επεξεργασίας νερού...ζητείται η ανάκληση της 34/2013 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Ενόψει δε της ως άνω φύσεως των κοινοπραξιών (προσωρινές ενώσεις φυσικών ή νομικών προσώπων χωρίς ιδία νομική προσωπικότητα), η πολλαπλή συμμετοχή υποψηφίων σε δημόσιο διαγωνισμό υπό διάφορες ιδιότητες συνιστά, καθεαυτή, αμάχητο τεκμήριο περί καταλύσεως της αρχής της μυστικότητας των προσφορών. Εξάλλου, ο περιορισμός που εισάγει ο όρος αυτός ως προς την υποβολή των προσφορών εμπίπτει στην αναγνωρισθείσα και από το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης ευχέρεια εκτίμησης των εθνικών αρχών ως προς τους όρους αποκλεισμού των υποψηφίων και πληροί τις προϋποθέσεις που τίθενται από αυτό για τη θέσπιση τέτοιων περιορισμών, αφού, ενόψει της νομικής φύσης της κοινοπραξίας κατά το ημεδαπό δίκαιο, δεν υφίσταται διαφοροποίηση του προσώπου όταν αυτό μετέχει στην ίδια διαγωνιστική διαδικασία αυτοτελώς και ταυτόχρονα ως μέλος κοινοπραξίας (βλ. Ε.Σ. VI Tμ. αποφ. 255/2012, 2752, 2779/2011, ΣτΕ Επ429/2008). Τέλος, στην υπό κρίση περίπτωση, ανεξαρτήτως του εάν ο εν λόγω όρος της διακήρυξης του επίμαχου διαγωνισμού, με τον οποίο προβλέπεται απαγόρευση υποβολής προσφοράς από υποψηφίους που είναι μέλη του ιδίου ομίλου, είναι συμβατός ή όχι με την αρχή της αναλογικότητας, όπως η αρχή αυτή οριοθετείται στο ημεδαπό δίκαιο και στο δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πάντως, εφόσον στην ελεγχόμενη διαγωνιστική διαδικασία δεν υποβλήθηκε προσφορά από εταιρείες του ίδιου ομίλου και κατ’ επέκταση δεν ανέκυψε εξ αυτού του λόγου ζήτημα αποκλεισμού υποψηφίου, δεν μπορεί να θεωρηθεί νομικώς πλημμελής η συγκεκριμένη διαγωνιστική διαδικασία για τον υποθετικό και μόνο λόγο ότι ο περιορισμός αυτός θα μπορούσε να είχε λειτουργήσει αποτρεπτικά για τη συμμετοχή μελών του ίδιου ομίλου. Κατόπιν αυτών, το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι εσφαλμένως το Κλιμάκιο εξέλαβε ότι ο ως άνω όρος είναι μη νόμιμος και ότι παρεμποδίζει τη συμμετοχή στη διαγωνιστική διαδικασία του μεγαλύτερου δυνατού αριθμού υποψηφίων.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει οι υπό κρίση αιτήσεις να γίνουν δεκτές, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου και να διαταχθεί η επιστροφή στις αιτούσες των κατατεθέντων από αυτές παραβόλων (άρθρο 73 παρ. 4 του ν. 4129/2013, Φ.Ε.Κ. Α΄ 52).Ανακαλεί την 34/2013 πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΜΑΘΗΤΩΝ:Κατ’ ακολουθίαν των προεκτεθέντων, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η ως άνω ελεγχόμενη διαγωνιστική διαδικασία παρίσταται νόμιμη. Ωστόσο ο όρος της διακήρυξης σύμφωνα με τον οποίο προβλέπεται η δυνατότητα της αναθέτουσας αρχής να παρατείνει, μονομερώς, τη διάρκεια των ως άνω συμβάσεων μεταφοράς επί τετράμηνο εντός του επόμενου σχολικού έτους 2009-2010 (βλ. άρθρο 10), είναι μη νόμιμος και πρέπει να θεωρηθεί ως μη γεγραμμένος, προεχόντως διότι, όπως προκύπτει από τα υποβληθέντα στοιχεία του φακέλου, δεν έχει περιβληθεί των απαιτούμενων διατυπώσεων δημοσιότητας (δεν περιελήφθη στο περιεχόμενο της περίληψης της διακήρυξης που απεστάλη προς δημοσίευση στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης) και, ως εκ τούτου, πρέπει να απαλειφθεί και η σχετική διάταξη (βλ. άρθρο 3ο) από τα υποβληθέντα σχέδια συμβάσεων.

Παροχή υπηρεσιών μεταφοράς μαθητών,(....)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η επίμαχη παράταση, η οποία έλαβε χώρα κατ΄ επίκληση των διατάξεων του άρθρου 108 παρ. 2 του ν. 4485/2017, είναι μη νόμιμη, διότι η διαγωνιστική διαδικασία δεν είχε ακόμη εκκινήσει, δεδομένου ότι δεν είχε αποσταλεί η προκήρυξη στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης (βλ. άρθρο 61 παρ. 1 του ν. 4412/2016 Α΄147),  μη αρκούσης της έγκρισης της διενέργειας διαγωνισμού και των όρων της διακήρυξης. Ως εκ τούτου η επίμαχη παράταση δεν συνιστά ενεργοποίηση του, προβλεπόμενου στην 4086/14.7.2015 Διακήρυξη καθώς και στις οικείες συμβάσεις και πάντως κριθέντος νομίμου στο πλαίσιο του προσυμβατικού ελέγχου, δικαιώματος προαίρεσης-παράτασης.(...) Όμως κρίνεται ότι ο φορέας, συγγνωστώς και χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των κειμένων διατάξεων, υπέλαβε ως εκκρεμή την διαγωνιστική διαδικασία, κατ΄ επίκληση των διατάξεων του άρθρου 108 παρ. 2 του ν. 4485/2017. Κατόπιν αυτών  η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, πλην όμως τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα πρέπει να θεωρηθούν λόγω συνδρομής συγγνωστής πλάνης,  για τον ίδιο λόγο πρέπει να θεωρηθούν και όσα χρηματικά εντάλματα  εκδοθούν εντός του χρόνου της προαναφερόμενης και προβλεπόμενης από το νόμο παράτασης των συμβάσεων μεταφοράς μαθητών.

Παροχή υπηρεσιών καθαριότητας:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα προεκτέθηκαν στις προηγούμενες νομικές σκέψεις, το Τμήμα κρίνει ότι η αναγραφή της προϋπολογιζόμενης δαπάνης της ελεγχόμενης σύμβασης, καθώς και η αναφορά της διάρκειας αυτής καθώς και των απαιτούμενων εγγυήσεων συμμετοχής στη διαγωνιστική διαδικασία, στην περίληψη της διακήρυξης που δημοσιεύεται στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, συνιστούν ουσιώδη στοιχεία δημοσιότητάς της. Πλην όμως, κατά την κρίση του Τμήματος, η έλλειψη των στοιχείων αυτών δεν απετέλεσε εν προκειμένω και ενόψει του γεγονότος ότι συντελέστηκε δημοσίευση του επίμαχου διαγωνισμού σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης και δεν εξεδήλωσε ενδιαφέρον αλλοδαπή επιχείρηση, πρόσφορη αιτία παραβίασης των αρχών του ανταγωνισμού, της ελεύθερης πρόσβασης στις διαδικασίες ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων και της διαφάνειας. Τούτο δε επιπλέον διότι στην σχετική περίληψη που δημοσιεύθηκε στην Ε.Ε.Ε.Ε. αναγράφεται η ηλεκτρονική διεύθυνση της αναθέτουσας αρχής και επομένως μπορούσε κάθε υποψήφιος ανάδοχος, επιδεικνύοντας ένα εύλογο ενδιαφέρον, να επισκεφθεί την επίσημη ιστοσελίδα του Νοσοκομείου όπου είχε αναρτηθεί το πλήρες κείμενο της διακήρυξης και να λάβει τις αναγκαίες πληροφορίες. Ως εκ τούτου, δεν προκύπτει ότι από την ανωτέρω διαπιστωθείσα παράλειψη επήλθε νόθευση του ελεύθερου και υγιούς ανταγωνισμού και παραβίαση των αρχών της διαφάνειας και της ίσης μεταχείρισης των συμμετεχόντων, ώστε η διαπιστωθείσα σχετικά με την πληρότητα της δημοσιότητας του διαγωνισμού πλημμέλεια να δημιουργεί εν τέλει διακωλυτικό της υπογραφής του σχεδίου σύμβασης λόγο..Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η ένδικη αίτηση ανάκλησης και υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση πρέπει να γίνουν δεκτές, να ανακληθεί η προσβαλλομένη 73/2015 πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου και να επιτραπεί η υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου σύμβασης με αντικείμενο την παροχή υπηρεσιών καθαριότητας των χώρων του Νοσοκομείου και της Μονάδας Εφήβων για ένα έτος.