ΝΣΚ/148/2010
Τύπος: Γνωμοδότησεις Ν.Σ.Κ.
Σφαγεία – Επέκταση ετήσιας δυναμικότητας – Έκδοση ή μη άδειας σκοπιμότητας για τη χορήγηση νέας άδειας λειτουργίας σφαγείου – Έλεγχος τήρησης και εφαρμογής των ισχυουσών περιβαλλοντικών και υγειονομικών διατάξεων.(..)Κατάσταση : Εκκρεμεί αποδοχή
Η άδεια σκοπιμότητας, ως διοικητική πράξη αναγκαία για την ίδρυση και την επέκταση σφαγείων καταργήθηκε με τις διατάξεις του π.δ/τος 279/1981. Η κατάργηση αυτή περιλαμβάνει μόνον τα τιθέμενα στην διάταξη του άρθρου 2 του π.δ/τος 460/1978 οικονομικά κριτήρια που σχετίζονται με την οικονομική βιωσιμότητα της επιχείρησης και όχι τα λοιπά υγειονομικά και περιβαλλοντικά κριτήρια της διάταξης, τα οποία εφόσον δεν έχουν καταργηθεί ή αντικατασταθεί με νεώτερες διατάξεις, εξακολουθούν να ισχύουν, ως αποβλέποντα στην εξυπηρέτηση σκοπών δημοσίου συμφέροντος και να ερευνώνται κατά την αδειοδότηση της επιχείρησης. (πλειοψ.)
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΝΣΚ/368/2013
Εφαρμογή ή μη της παρ.α’ του άρθρου 4 του π.δ. 8/2012 επί σφαγείων τα οποία, έχοντας άδεια λειτουργίας, αιτούνται αύξηση της δυναμικότητας, η οποία δεν θα συνοδεύεται από κτιριακή επέκταση, ούτε τροποποίηση του μηχανολογικού εξοπλισμού, προκειμένου η αρμόδια για τη χορήγηση άδειας λειτουργίας υπηρεσία, να προβεί σε τροποποίηση της δυναμικότητάς τους.(..)Κατάσταση : Αποδεκτή
Προκειμένου να αυξηθεί η δυναμικότητα της επιχείρησης «Σ.Δ.Σ.Α.Ε.Ο.» από 800 τόνους σε 1.700 τόνους κρέατος ετησίως, απαιτείται η χορήγηση άδειας εκσυγχρονισμού και η τήρηση των όρων που θέτει το άρθρο 4 παρ.α’ του π.δ. 8/2012. (ομοφ.)
ΣτΕ/1318/2009
Επειδή, εν προκειμένω, από τις προπαρατεθείσες διατάξεις του άρθρου 21.2 συνάγεται ότι η διακήρυξη δεν διακρίνει μεταξύ των κριτηρίων ποιοτικής επιλογής και των κριτηρίων ανάθεσης της σύμβασης. Πράγματι, τα καθορισθέντα ως άνω κριτήρια αξιολόγησης Α1, Α2, Α3, Β1 και Β2, τα οποία, κατά την ένδικη διακήρυξη, σκοπούν στην ανάδειξη της πλέον συμφέρουσας από οικονομική άποψη προσφοράς, αναφέρονται στην εμπειρία, τον αριθμό του προσωπικού, τα επαγγελματικά προσόντα των στελεχών της επιχείρησης, τον τεχνικό εξοπλισμό και τη λήψη μέτρων περιβαλλοντικής διαχείρισης. Συνεπώς, δεν αποτελούν «κριτήρια ανάθεσης», κατά την έννοια του άρθρου 53 της Οδηγίας 2004/18/ΕΚ, αλλά συνιστούν «κριτήρια ποιοτικής επιλογής», καθόσον συνάπτονται προς την τεχνική και επαγγελματική ικανότητα του διαγωνιζόμενου να εκτελέσει την οικεία σύμβαση, σύμφωνα με το άρθρο 48 της εν λόγω Οδηγίας 2004/18/ΕΚ. Ως εκ τούτου, πιθανολογείται σοβαρά ότι, κατά παράβαση των διατάξεων των άρθρων 46 και 51 του ρηθέντος πδ/τος 60/2007, ανήχθησαν με την ένδικη διακήρυξη τα ανωτέρω κριτήρια ποιοτικής επιλογής σε κριτήρια ανάθεσης της σύμβασης. Ενόψει τούτων, είναι βάσιμος ο λόγος που είχε προβάλει ο αιτών με την προσφυγή του άρθρου 3 παρ. 2 του ν. 2522/1997 και επαναλαμβάνει με την υπό κρίση αίτηση, ότι τα ανωτέρω μνημονευθέντα κριτήρια αξιολόγησης Α1, Α2, Α3, Β1 και Β2 μη νομίμως χρησιμοποιούνται για τον καθορισμό της πλέον συμφέρουσας προσφοράς, εφόσον δεν αποτελούν κριτήρια ανάθεσης αλλά κριτήρια ποιοτικής επιλογής, διότι σχετίζονται με την εμπειρία, την τεχνική και επαγγελματική επάρκεια του διαγωνιζόμενου καθώς και τον διατιθέμενο από αυτόν τεχνικό εξοπλισμό, είναι δε απορριπτέος ο προβαλλόμενος με το από 11.11.2009 υπόμνημα του Νοσοκομείου ισχυρισμός ότι τα επίμαχα κριτήρια συνδέονται με την ποιότητα και αποδοτικότητα της συγκεκριμένης παρεχόμενης υπηρεσίας. Εξάλλου, είναι απορριπτέοι ως αόριστοι οι προβαλλόμενοι με το ως άνω υπόμνημα του Νοσοκομείου ισχυρισμοί, με τους οποίους ζητείται η απόρριψη της κρινόμενης αίτησης για λόγους δημοσίου συμφέροντος αναγόμενους στην κάλυψη των αναγκών καθαρισμού του Νοσοκομείου (βλ. ΕΑ 315, 331, 547/2008), ενόψει του ότι το Νοσοκομείο δεν επικαλείται αδυναμία καθαρισμού κατ’ αλλον τρόπο (πρβλ. ΕΑ 1070/2006).
ΕλΣυνΤμ.7/74/2011
Κατασκευή Δικτύου Περισυλλογής Ομβρίων Υδάτων-ΕΚΠΡΟΘΕΣΜΗ ΕΚΔΟΣΗ ΠΑΡΑΣΤΑΤΙΚΟΥ:Με τα δεδομένα αυτά, το Τμήμα κρίνει ότι νομίμως αναγνωρίζεται η ως άνω αξίωση της Δημοτικής Επιχείρησης ..., καθώς προσκομίζεται το οικείο τιμολόγιο, το οποίο παρά την έκδοσή του σε χρόνο μετά τη λήξη της διαχειριστικής περιόδου, εντός της οποίας έγινε η πιστοποίηση των σχετικών εργασιών (μετά τις 31.12.2008), αποτελεί νόμιμο δικαιολογητικό της εντελλόμενης δαπάνης. Και αυτό, διότι η έκδοσή του σε χρόνο μεταγενέστερο του προβλεπόμενου, κατά παράβαση της διάταξης της παραγράφου 15 του άρθρου 12 του π.δ/τος 186/1992, δύναται να επισύρει την επιβολή φορολογικών κυρώσεων από μέρους των οργάνων της αρμόδιας Δ.Ο.Υ., διότι αποσκοπεί στην σύλληψη της φορολογητέας ύλης, πλην όμως δεν επάγεται δημοσιονομικές συνέπειες, ως εκ τούτου δεν θίγεται το κύρος του συγκεκριμένου δικαιολογητικού και κατ’ επέκταση η κανονικότητα της ελεγχόμενης δαπάνης ... Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι νόμιμη και το χρηματικό ένταλμα θα μπορούσε να θεωρηθεί, εάν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2010, σε βάρος των πιστώσεων του προϋπολογισμού του οποίου εκδόθηκε.
ΕλΣυν.Τμ.6/1788/2013
Προμήθεια αναλώσιμου υλικού ιατρικών συσκευών μηχανών: επιδιώκεται η ανάκληση της 22/2013 πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Με τα παραπάνω δεδομένα και σύμφωνα με όσα έγιναν προηγουμένως δεκτά, το Τμήμα κρίνει ότι:Α) Μη νομίμως, σύμφωνα με τα ορθώς κριθέντα από το Κλιμάκιο, συγκροτήθηκαν, με γνώμονα τις δύο επιμέρους κατηγορίες των προς προμήθεια ειδών, δύο Επιτροπές διενέργειας του διαγωνισμού και δύο Επιτροπές ενστάσεων και προσφυγών, ήτοι άλλες για τις αντλίες ενδοφλέβιας έγχυσης και άλλες για τους αναλυτές αερίων αίματος, και μόνο για τη διενέργεια του συγκεκριμένου διαγωνισμού και όχι παγίως και με ετήσια διάρκεια.(..)Β) Τα τιθέμενα στη συγκεκριμένη διακήρυξη (Παράρτημα Ε΄ της διακήρυξης, Ομάδες Β΄) κριτήρια με τίτλο «Εμπειρία από προηγούμενη συνεργασία» για τις αντλίες-συσκευές με συντελεστή βαρύτητας 5% και «Αξιοπιστία αντιπροσώπου Ελλάδος, προηγούμενη εμπειρία στη διάθεση παρόμοιου υλικού σε άλλα Νοσοκομεία και ποιότητας προηγούμενης συνεργασίας με το Νοσοκομείο μας» για τους αναλυτές-αναλώσιμα με συντελεστή βαρύτητας 10%, κατά την άποψη που επικράτησε, ορθώς χρησιμοποιήθηκαν ως κριτήρια ανάθεσης, καθόσον τα εν λόγω κριτήρια συνάπτονται άρρηκτα με τον τρόπο παροχής των συγκεκριμένων προς ανάθεση προμηθειών, και μάλιστα την ποιοτική εκτέλεσή τους, και επομένως είναι πρόσφορα για τον έλεγχο της καταλληλότητας των υποψηφίων, βάσει των επαγγελματικών και τεχνικών τους γνώσεων και ικανοτήτων(...)Γ) Ο επίμαχος διαγωνισμός προκηρύχθηκε και διενεργήθηκε κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 2 παρ. 2 περ. β΄ του π.δ/τος 118/2007 και του άρθρου 4 παρ. 3 του ν. 2955/2001, χωρίς να αναφέρεται η προϋπολογισθείσα δαπάνη εκάστου προκηρυσσόμενου είδους, με αποτέλεσμα, να καθίσταται ανέφικτος και ο έλεγχος των προσφερθεισών τιμών, καθώς και των τιμών κατακύρωσης, ως προς την μη υπέρβαση της προϋπολογισθείσας για κάθε είδος δαπάνης, κατά ποσοστό ανώτερο του 10%, αλλά και ο υπολογισμός του ποσού της εγγυητικής επιστολής συμμετοχής.(..)Κατ’ ακολουθίαν των προεκτεθέντων, πρέπει η υπό κρίση αίτηση ανάκλησης να γίνει εν μέρει δεκτή και η προσβαλλόμενη πράξη του Κλιμακίου να ανακληθεί κατά το μέρος που έκρινε ότι κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης μεταξύ του αιτούντος νοσοκομείου και της εταιρείας ... Α.Ε. για την προμήθεια των ειδών «συσκευή παρεντερικής διπλής χορήγησης υγρών διαλυμάτων/φαρμάκων» (κωδικός 00F825) και «συσκευή παρεντερικής διπλής χορήγησης νιτρωδών/φωτοευαίσθητων φαρμάκων» (κωδικός 00L218) (με παραχώρηση των σχετικών αντλιών), υπό την προϋπόθεση που τίθεται στη VII σκέψη...Για τους λόγους αυτούς Δέχεται εν μέρει την κρινόμενη αίτηση ανάκλησης.Ανακαλεί εν μέρει την 22/2013 πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΕΣ/Κλ.Ε/157/2017
Νομιμότητα της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου και του σχεδίου σύμβασης του έργου «Επείγουσες εργασίες στο Ε.Ο.Δ. Κρήτης (Περιφέρειας Κρήτης) – 10ο υποέργο “Βελτίωση – Συντήρηση Σήμανσης στο Ε.Ο.Δ. Κρήτης”(...) Όπως παγίως γίνεται δεκτό, οι αρχές της διαφάνειας και της ίσης μεταχείρισης στους δημόσιους διαγωνισμούς επιτάσσουν στις αναθέτουσες αρχές να διατυπώνουν τους όρους διεξαγωγής της διαδικασίας ανάθεσης στην προκήρυξη του διαγωνισμού με σαφήνεια, ακρίβεια και χωρίς αμφισημία, κατά τρόπο ώστε αφενός να παρέχουν σε όλους τους ευλόγως ενημερωμένους και επιδεικνύοντες τη συνήθη επιμέλεια διαγωνιζομένους τη δυνατότητα να κατανοούν το ακριβές περιεχόμενο των όρων αυτών και να τους ερμηνεύουν με τον ίδιο τρόπο, αφετέρου, να καθιστούν δυνατό τον αποτελεσματικό έλεγχο του αν οι προσφορές των υποψηφίων ανταποκρίνονται στα τιθέμενα κριτήρια (Ε.Σ. Τμ. VI 2452/2012, 1643/2014, 6869/2015, 261/2017, βλ. και ΔΕΚ απόφαση της 18.10.2001, C-19/2000, SIAC Construcion Ltd, σκέψεις 41 έως 44, απόφαση της 29.4.2004, C‑496/1999 Επιτροπή κατά CAS Succhi di Frutta, σκέψη 111, απόφαση της 10.5.2012, C-368/10, Επιτροπή κατά Κάτω Χωρών σκ. 109 επ.). (...) Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η απόρριψη της προσφοράς της εταιρείας …. δεν είναι νόμιμη. Και τούτο διότι, η από 13.9.2016 υπεύθυνη δήλωση που υπέβαλε στο διαγωνισμό ο ομόρρυθμος εταίρος και εκπρόσωπος της εν λόγω εταιρείας, …, με την οποία, νόμιμα εξουσιοδοτημένος από τους λοιπούς διαχειριστές (βλ. την από 13.9.2016 δήλωση εκπροσώπησης / εξουσιοδότηση), δήλωσε ότι άπαντες οι διαχειριστές της εταιρείας (…) δεν έχουν καταδικαστεί αμετάκλητα για τα αναφερόμενα στο άρθρο 22.2 της διακήρυξης αδικήματα, πληρούσε τους όρους της διακήρυξης. Ειδικότερα, η δήλωση αυτή δεν υπογράφεται από τον δηλούντα ως φυσικό πρόσωπο για λογαριασμό δικό του, αλλά ως νόμιμο εκπρόσωπο της συμμετέχουσας στο διαγωνισμό επιχείρησης, που αρμοδίως βεβαιώνει την ύπαρξη ή μη συγκεκριμένων ιδιοτήτων στα πρόσωπα που την διοικούν (βλ. Ε.Σ. Κλ. Ε΄ 242/2014, 73/2015) (...)Κατ’ ακολουθίαν, κωλύεται η υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης.
ΕλΣυνΚλ.Τμ.7/36/2012
ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΣΙΤΙΣΗΣ-ΕΚΠΡΟΘΕΣΜΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΙΜΟΛΟΓΙΟΥ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει ότι εφόσον η εφαρμογή του προγράμματος σίτισης των άπορων δημοτών του Δήμου ... ανήκει στην αρμοδιότητα της Κοινωφελούς Επιχείρησης του Δήμου, σύμφωνα με τους καταστατικούς της σκοπούς, δεν καθίσταται αρμόδιο το Δημοτικό Συμβούλιο να αποφανθεί για τους τρόπους υλοποίησης αυτού, απορριπτομένου ως αβασίμου του πρώτου λόγους διαφωνίας του Επιτρόπου. Ωστόσο, η κρινόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, δεδομένου ότι για την εφαρμογή του κοινωνικού αυτού προγράμματος δεν προηγήθηκε από το αρμόδιο όργανο της Κοινωφελούς Επιχείρησης καθορισμός των κριτηρίων και των προϋποθέσεων επιλογής των δικαιούχων, η δε οικονομική τους αδυναμία δεν τεκμηριώνεται ειδικά και δεν προκύπτει σαφώς από τα στοιχεία του φακέλου, καθόσον οι προσκομιζόμενες εκθέσεις των κοινωνικών λειτουργών, πέραν του ότι φέρουν ημερομηνία μεταγενέστερη της κρινόμενης περιόδου παροχής σίτισης, βεβαιώνουν αορίστως και γενικώς ότι οι επιλεγέντες ανήκουν σε ευπαθείς κοινωνικές ομάδες. Τέλος, νομίμως αναγνωρίζεται η ως άνω αξίωση του φερόμενου ως δικαιούχου, καθώς προσκομίζονται τα οικεία τιμολόγια, τα οποία παρά την έκδοσής τους σε χρόνο μεταγενέστερο της παράδοσης των αγαθών, αποτελούν νόμιμο δικαιολογητικό της εντελλόμενης δαπάνης. Και αυτό, διότι η έκδοσής τους σε χρόνο μεταγενέστερο του προβλεπόμενου, κατά παράβαση της διάταξης της παραγράφου 15 του άρθρου 12 του π.δ/τος 186/1992, δύναται να επισύρει την επιβολή φορολογικών κυρώσεων από μέρους των οργάνων της αρμόδιας Δ.Ο.Υ., διότι αποσκοπεί στην σύλληψη της φορολογητέας ύλης, πλην όμως δεν επάγεται δημοσιονομικές συνέπειες, ως εκ τούτου δεν θίγεται το κύρος του συγκεκριμένου δικαιολογητικού και κατ’ επέκταση η κανονικότητα της ελεγχόμενης δαπάνης ...Επιπλέον, εφόσον έχουν εκδοθεί εν προκειμένω τιμολόγια δεν απαιτείται, για την εκκαθάριση και την πληρωμή των εν λόγω δαπανών η ύπαρξη δελτίου αποστολής, το οποίο συνιστά, όπως προαναφέρθηκε, αποκλειστικά και μόνο φορολογικό στοιχείο, δεδομένου ότι η απαίτηση του πιστωτή αποδεικνύεται από το τιμολόγιο, μη απαιτουμένου, για την εκκαθάριση της οικείας δαπάνης, του αντιστοίχου δελτίου αποστολής, ούτε είναι, συνεπώς, ελεγκτέα από το Ελεγκτικό Συνέδριο η μη νόμιμη έκδοση αυτού, αφού το τελευταίο, κατά τον προληπτικό έλεγχο των δαπανών, δεν υποκαθίσταται στις αρμοδιότητες των φορολογικών αρχών (βλ. Πράξη VII Τμ. 426/2010). Ο δε ετεροχρονισμός στη σύνταξη των πρωτοκόλλων παραλαβής των γευμάτων δεν καθιστά τις δαπάνες μη κανονικές, δεδομένου ότι από το σύνολο των δικαιολογητικών των εντελλόμενων δαπανών (πρωτόκολλα παραλαβής, τιμολόγια και δελτία αποστολής) αποδεικνύεται κατά τρόπο σαφή και αναμφίβολο η πραγματοποίηση της προμήθειας και, κατά συνέπεια, η απαίτηση του φερόμενου ως δικαιούχου. Επομένως, οι τρίτος και τέταρτος λόγοι διαφωνίας του Επιτρόπου είναι απορριπτέοι ως αβάσιμοι. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, τα υπό κρίση χρηματικά εντάλματα, με τα οποία εντέλλεται δαπάνη μη νόμιμη, δεν πρέπει να θεωρηθούν.
ΕΣ/Γ΄ ΕΛΑΣΣΟΝΑ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/104/2025
Ενόψει αυτών, εφόσον απόκτηση ειδικότητας και μετεκπαίδευση, έστω και αν αφορούν στο ίδιο επιστημονικό-ιατρικό αντικείμενο, δεν αποτελούν ταυτόσημες, ως προς τη νομική αξιολόγησή τους, έννοιες, όπως εσφαλμένα υπολαμβάνει ο αναιρεσείων, ορθώς με την αναιρεσιβαλλομένη απόφαση δεν υπολογίστηκε ως χρόνος πραγματικής υπηρεσίας του αναιρεσείοντος το χρονικό διάστημα κατά το οποίο αυτός μετεκπαιδεύτηκε στη Μ. Βρετανία, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 64 παρ. 15 εδ. β΄ του ν.δ/τος 1400/1973, όπως ισχύει, στο οποίο ρητώς ορίζεται ότι ο χρόνος εκπαίδευσης δεν προσμετράται για τη συμπλήρωση της αναλαμβανόμενης υποχρέωσης παραμονής. Τούτο δε, ενόψει και του ότι, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις 21 (στ) και 21 (ζ) της παρούσας, ο μη συνυπολογισμός κατά τα ανωτέρω του διανυθέντος χρόνου εκπαίδευσης στον χρόνο πραγματικής υπηρεσίας του προώρως αποχωρήσαντος στρατιωτικού δεν τελούν σε αντίθεση με το Σύνταγμα (άρθρα 2 παρ. 1, άρθρο 4 παρ. 1, 5 παρ. 1, 22 παρ. 4 και 25 παρ. 1δ), ούτε στις υπερνομοθετικής ισχύος διατάξεις των άρθρων 4 παρ. 2 της ΕΣΔΑ, καθώς και 1 του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη, καθόσον συνιστά θεμιτό περιορισμό του δικαιώματός του για ελεύθερη επιλογή, άσκηση και αλλαγή επαγγέλματος, που τελεί σε δίκαιη σχέση αναλογίας με τον σκοπό υπέρτερου δημοσίου συμφέροντος που εξυπηρετεί η εν λόγω ρύθμιση, ήτοι την παραμονή των εκπαιδευμένων με μέριμνα των Ενόπλων Δυνάμεων αξιωματικών στις τάξεις τους για χρονικό διάστημα τέτοιο που να διασφαλίζεται η συνεχής στελέχωσή τους με εξειδικευμένους στρατιωτικούς ιατρούς. Τούτο δε ισχύει, κατά κύριο λόγο, στην περίπτωση της εκπαιδευτικής άδειας, η οποία λαμβάνεται κατόπιν πρωτοβουλίας του ίδιου του αξιωματικού, κατ’ ενάσκηση της σχετικής δυνατότητας που του παρέχει η νομοθεσία για την επιστημονική και, κατ’ επέκταση, επαγγελματική αναβάθμισή του.
ΕΣ/ΤΜ.7/4/2016
ΑΠΟΔΟΧΕΣ...ζητείται η ανάκληση της 318/2015 Πράξης του Κλιμακίου Προληπτικού Ελέγχου στο VII Τμήμα...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη μείζονα σκέψη της παρούσας Πράξεως, το Τμήμα κρίνει ότι: A) Η υπαγωγή του προσωπικού των Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης Αποχέτευσης στο μισθολόγιο του δημόσιου τομέα από 1.1.2013, με την επανάληψη της διάταξης του άρθρου 31 του Ν. 4024/2011 στο άρθρο 12 του Ν. 4093/2012, βρίσκει έρεισμα στα κριτήρια που θεσπίζονται για την υπαγωγή νομικών προσώπων ιδιωτικού δικαίου ευρύτερων κατηγοριών στις ρυθμίσεις αυτού (μισθολογίου). Οι ως άνω Επιχειρήσεις πληρούν τα κριτήρια αυτά, καθόσον επιδιώκουν δημόσιο σκοπό (διανομή ύδατος, συντήρηση και επέκταση δικτύου ύδρευσης), παρέχοντας αγαθά και υπηρεσίες ζωτικής σημασίας για το κοινωνικό σύνολο, τα μέλη τους διορίζονται από το Δημοτικό Συμβούλιο και τελούν υπό την εποπτεία του Γραμματέα της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης, η δε ένταξή τους, με διατάξεις τυπικών νόμων, στο ενιαίο μισθολόγιο δεν αντίκειται στις διατάξεις των άρθρων 23 παρ.1, 5 παρ.1 και 22 παρ.2 και 4 του ισχύοντος Συντάγματος διότι, αιτιολογείται από σκοπό υπέρτερου δημοσίου συμφέροντος, αυτόν της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης και του εξορθολογισμού των οικονομικών απολαβών των μισθωτών (ώστε να μην παρατηρούνται σημαντικές διαφοροποιήσεις μεταξύ των αποδοχών που χορηγούνται στο δημόσιο ή ευρύτερο δημόσιο τομέα και αυτών που καταβάλλονται σε επιχειρήσεις που, καίτοι οργανώνονται με τη μορφή νομικού προσώπου ιδιωτικού δικαίου, τελούν σε άμεση συνάρτηση προς την κεντρική εξουσία ή τους πρωτοβάθμιους φορείς αυτοδιοίκησης), με στόχο την εξυγίανση των δημοσίων οικονομικών και την προώθηση διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων ώστε να εξέλθει στο μέλλον η χώρα από την οξεία δημοσιονομική κρίση. Κατά συνέπεια, ο καθορισμός των αποδοχών των μισθωτών χωρίς τη μεσολάβηση των συλλογικών διαπραγματεύσεων για περιορισμένο χρονικό διάστημα (έως τη λήξη, το έτος 2016, του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής) είναι δικαιολογημένος ανεξαρτήτως : α) της νομικής μορφής της επιχείρησης, του ότι δεν συγκαταλέγεται στο Μητρώο Φορέων Γενικής Κυβέρνησης (καθόσον τούτο δεν αποτελεί κριτήριο) και του ότι οι πόροι της προέρχονται από ίδια έσοδα (η τιμολογιακή πολιτική κάθε επιχείρησης ωστόσο εγκρίνεται με απόφαση του οικείου Δημοτικού Συμβουλίου), καθόσον, στην τελευταία περίπτωση, το οικονομικό βάρος της λειτουργίας της, εξαιτίας της ζωτικής σημασίας των υπηρεσιών που προσφέρει, μετακυλύεται στο κοινωνικό σύνολο, β) του ότι ενδεχομένως, μετά το πέρας της ως άνω χρονικής περιόδου, οι συλλογικές διαπραγματεύσεις θα εκκινήσουν από το όριο των αποδοχών που επάγεται το νέο μισθολόγιο, με συνέπεια τη δυσμενέστερη μισθολογική μεταχείριση των εργαζομένων σε σχέση με όσα ίσχυαν πριν από την 1.1.2013, καθόσον τούτο, πέραν του ότι επιβάλλεται από την ανάγκη εξορθολογισμού των απολαβών του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα (στο μέτρο που μέρος του τελευταίου οργανώνεται από έναν Οργανισμό Τοπικής Αυτοδιοίκησης και συνίσταται στην παροχή υπηρεσιών ζωτικής σημασίας για τους πολίτες, τις οποίες αυτοί δεν μπορούν να αρνηθούν), εξαρτάται πλήρως από τη μελλοντική δημοσιονομική και οικονομική κατάσταση της χώρας, γ) του ότι ως προς τις εργασιακές συνθήκες, οι ως άνω επιχειρήσεις δεν εξομοιώνονται με τυπική δημόσια υπηρεσία, διότι οι διαφοροποιήσεις που παρατηρούνται στη λειτουργία της επιχείρησης (εργασία πέραν του συνήθους ωραρίου, αντιμετώπιση έκτακτων βλαβών, ανθυγιεινές συνθήκες εργασίας) δύνανται να αντιμετωπισθούν στο πλαίσιο του ενιαίου μισθολογίου, όπως συμβαίνει σε άλλα νομικά πρόσωπα που χωρίς να αποτελούν, ομοίως, τυπική δημόσια υπηρεσία, οργανώνονται ως νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου (π.χ. νοσοκομεία) και υπάγονται στο ενιαίο μισθολόγιο, Β) Η νομική μορφή των Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης και Αποχέτευσης, ως νομικών προσώπων ιδιωτικού δικαίου κοινωφελούς χαρακτήρα και η χρηματοδοτική τους αυτάρκεια, δεν αίρουν τη στενή σύνδεση αυτών με τον οικείο Οργανισμό Τοπικής Αυτοδιοίκησης, με απόφαση του οποίου ιδρύονται, διορίζονται τα μέλη της διοίκησής τους και καθορίζεται η τιμολογιακή τους πολιτική, ούτε την άσκηση εποπτείας επ’ αυτών από τον Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης, ούτε το γεγονός ότι παρέχουν ζωτικής σημασίας υπηρεσίες, εξυπηρετώντας δημόσιο σκοπό (οι οποίες σε περίπτωση, που δεν είχαν συστηθεί ως ίδια νομικά πρόσωπα, θα παρέχονταν απευθείας από τον οικείο Ο.Τ.Α.), παράγοντες, οι οποίοι τις καθιστούν υπόχρεες στην εφαρμογή των ρυθμίσεων του νέου μισθολογίου. Ως εκ τούτου, δεν μπορεί να γίνει λόγος για αυτοτέλεια αυτών, αλλά για οικονομική αυτάρκεια, ο νομοθετικός περιορισμός της οποίας, για την επίτευξη υπέρτερου δημόσιου σκοπού (οικονομική ανάκαμψη της χώρας) είναι, ως ανωτέρω εξετέθη, θεμιτός...
Κατόπιν αυτών, απορρίπτει την αίτηση ανάκλησης.
ΕλΣυν/Τμ.6/2159/2011
Από τις ως άνω διατάξεις (π.δ.59/2007) συνάγεται ότι όταν ένα έργο, η ύπαρξη του οποίου εκτιμάται με βάση την οικονομική και τεχνική λειτουργία του αποτελέσματος των οικείων εργασιών, μπορεί να διαιρεθεί σε περισσότερα τμήματα και το άθροισμα της προϋπολογισθείσας αξίας των επιμέρους τμημάτων εγγίζει ή υπερβαίνει το όριο των 4.845.000 ευρώ που είναι το κατώτατο, ισχύον όριο εφαρμογής του π.δ/τος 59/2007, οι διατάξεις αυτού εφαρμόζονται σε όλα τα τμήματα (υποέργα). Προκειμένου δε, να διαπιστωθεί εάν ένα ή περισσότερα υποέργα συνέχονται σε ένα ενιαίο, ολοκληρωμένο από κάθε άποψη και έτοιμο να χρησιμοποιηθεί για το σκοπό που είχε προβλεφθεί από την αναθέτουσα αρχή έργο, εφαρμόζονται λειτουργικά κριτήρια και δη: η χωροθέτηση του έργου, η ενότητα του γεωγραφικού πλαισίου, το είδος των απαιτουμένων για την κατασκευή καθενός από τα υποέργα αυτά εργασιών, η ταυτόχρονη ανάθεση της κατασκευής των μερικότερων έργων, η ταυτόχρονη έναρξη της διαδικασίας των περισσοτέρων συμβάσεων, η ομοιότητα των μελετών και η χρονική διάρκεια της κατασκευής τους. Η διαπίστωση της τεχνητής, μη επιτρεπτής κατάτμησης ενός ενιαίου έργου σε τμήματα, παρά τη συνδρομή των ως άνω κριτηρίων, παραβιάζει τους κανόνες του κοινοτικού δικαίου, που επιβάλλουν τη διενέργεια διαγωνισμού για την ανάθεση αυτού και τη δημοσίευση της οικείας προκήρυξης στην Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. Ακολούθως, η μη εφαρμογή του κοινοτικού δικαίου ως προς το σύνολο των υποέργων του ενιαίου έργου, ιδίως με την αποστολή της προκήρυξης αυτών προς δημοσίευση, συνιστά πλημμέλεια, η οποία καθιστά μη νόμιμη την περαιτέρω διαδικασία του διαγωνισμού, διότι η παράλειψη των διατυπώσεων δημοσιότητας οδηγεί σε αποκλεισμό των δραστηριοποιουμένων στα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εργοληπτικών επιχειρήσεων και ως εκ τούτου πλήττονται οι αρχές του ελεύθερου ανταγωνισμού, της πρόσβασης στις διαδικασίες ανάθεσης δημόσιων συμβάσεων και της διαφάνειας (βλ. Απόφαση ΔΕΚ της 5.10.2000 στη C-16/1998, Επιτροπή κατά Γαλλίας, σελ. Ι-8315, Αποφάσεις VI Τμήματος 2507, 3741, 3740/2009, 264/2011, Πράξεις VI Τμήματος 49/2006, 33/2006, Πράξεις Ε΄ Κλιμακίου 565/2009, 562/2009, 555/2009, 148/2006, 42/2004, 41/2004, 4/2004, 365/2003, 363/2003, 359/2003). (...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω τόσο το ελεγχόμενο έργο όσο και οι λοιπές σχετιζόμενες με αυτό εργολαβίες, αποτελούν τμήματα ενός ενιαίου έργου, καθόσον όλα εκτελούνται στην ίδια γεωγραφική ενότητα (τομέας Ηρακλείου), χωρίς να ασκεί ουσιώδη επιρροή το γεγονός, ότι ο ανωτέρω τομέας περιλαμβάνει περισσότερους δήμους, και αποσκοπούν στη συντήρηση και επέκταση του δικτύου ύδρευσης της ΕΥΔΑΠ Α.Ε., δηλαδή κατατείνουν στην ίδια οικονομική και τεχνική λειτουργία. Περαιτέρω, οι εργασίες που απαιτούνται για την εκτέλεσή τους (εργασίες επαναφοράς ασφαλτικού οδοστρώματος, αντικατάστασης, επισκευής, τοποθέτησης φρεατίου παροχής, σύνδεσης παροχής με την εσωτερική εγκατάσταση του υδρευόμενου, εξυγίανσης υφιστάμενων παροχών, εκσκαφής τάφρων, τοποθέτησης αγωγών διανομής ύδατος, αποκατάστασης διαρροών κ.λπ.) είναι παρόμοιες, οι δε μεταξύ τους διαφοροποιήσεις του τεχνικού τους αντικειμένου είναι επουσιώδεις και δεν αναιρούν τον «ενιαίο» χαρακτήρα του έργου, συγχρόνως δε, η έγκριση δημοπράτησης και των πέντε επίμαχων εργολαβιών έγινε εντός του ιδίου έτους 2010. Εξάλλου, το γεγονός ότι για κάποιες από τις επίμαχες εργασίες καταβάλλεται οικονομικό αντάλλαγμα από τους καταναλωτές δεν ασκεί επιρροή εν προκειμένω, καθόσον όλα τα προαναφερόμενα έργα κατατείνουν στην συντήρηση και επέκταση του δικτύου ύδρευσης της Ε.Υ.Δ.Α.Π. Α.Ε.. Κατά συνέπεια και οι πέντε εργολαβίες αποτελούν ένα «ενιαίο» έργο, η τεχνητή κατάτμηση του οποίου είναι ανεπίτρεπτη καθόσον για τις επιμέρους συμβάσεις δεν τηρήθηκαν οι διατάξεις του κοινοτικού δικαίου, ιδίως δε η αποστολή της προκήρυξης του ελεγχόμενου έργου στην Υπηρεσία Επισήμων Εκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, απορριπτομένου περαιτέρω, ως αβάσιμου του ισχυρισμού περί συνδρομής λόγων υπέρτερου δημοσίου συμφέροντος, οι οποίοι δικαιολογούν τη σύναψη της ελεγχόμενης σύμβασης, καθόσον το δημόσιο συμφέρον εξυπηρετείται προεχόντως με την τήρηση της νομιμότητας στις διαδικασίες ανάθεσης εκτέλεσης έργων και όχι, όπως στη προκειμένη περίπτωση, με την παραβίαση αυτής (βλ. Απόφ.1251, 1640/2011VI Τμ.).
ΕλΣυν/Τμ.6/2159/2011
«Επαναφορές οδοστρωμάτων και πεζοδρομίων σε εργασίες που έχουν εκτελεσθεί από συνεργεία της Ε.Υ.Δ.Α.Π. Α.Ε., αντικαταστάσεις – επισκευές φρεατίων παροχών κ.ά., σε περιοχές ευθύνης τομέα Ηρακλείου, Εργολαβία Ε- 841», (...)Από τις ως άνω διατάξεις συνάγεται ότι όταν ένα έργο, η ύπαρξη του οποίου εκτιμάται με βάση την οικονομική και τεχνική λειτουργία του αποτελέσματος των οικείων εργασιών, μπορεί να διαιρεθεί σε περισσότερα τμήματα και το άθροισμα της προϋπολογισθείσας αξίας των επιμέρους τμημάτων εγγίζει ή υπερβαίνει το όριο των 4.845.000 ευρώ που είναι το κατώτατο, ισχύον όριο εφαρμογής του π.δ/τος 59/2007, οι διατάξεις αυτού εφαρμόζονται σε όλα τα τμήματα (υποέργα). Προκειμένου δε, να διαπιστωθεί εάν ένα ή περισσότερα υποέργα συνέχονται σε ένα ενιαίο, ολοκληρωμένο από κάθε άποψη και έτοιμο να χρησιμοποιηθεί για το σκοπό που είχε προβλεφθεί από την αναθέτουσα αρχή έργο, εφαρμόζονται λειτουργικά κριτήρια και δη: η χωροθέτηση του έργου, η ενότητα του γεωγραφικού πλαισίου, το είδος των απαιτουμένων για την κατασκευή καθενός από τα υποέργα αυτά εργασιών, η ταυτόχρονη ανάθεση της κατασκευής των μερικότερων έργων, η ταυτόχρονη έναρξη της διαδικασίας των περισσοτέρων συμβάσεων, η ομοιότητα των μελετών και η χρονική διάρκεια της κατασκευής τους. Η διαπίστωση της τεχνητής, μη επιτρεπτής κατάτμησης ενός ενιαίου έργου σε τμήματα, παρά τη συνδρομή των ως άνω κριτηρίων, παραβιάζει τους κανόνες του κοινοτικού δικαίου, που επιβάλλουν τη διενέργεια διαγωνισμού για την ανάθεση αυτού και τη δημοσίευση της οικείας προκήρυξης στην Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. Ακολούθως, η μη εφαρμογή του κοινοτικού δικαίου ως προς το σύνολο των υποέργων του ενιαίου έργου, ιδίως με την αποστολή της προκήρυξης αυτών προς δημοσίευση, συνιστά πλημμέλεια, η οποία καθιστά μη νόμιμη την περαιτέρω διαδικασία του διαγωνισμού, διότι η παράλειψη των διατυπώσεων δημοσιότητας οδηγεί σε αποκλεισμό των δραστηριοποιουμένων στα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εργοληπτικών επιχειρήσεων και ως εκ τούτου πλήττονται οι αρχές του ελεύθερου ανταγωνισμού, της πρόσβασης στις διαδικασίες ανάθεσης δημόσιων συμβάσεων και της διαφάνειας (βλ. Απόφαση ΔΕΚ της 5.10.2000 στη C-16/1998, Επιτροπή κατά Γαλλίας, σελ. Ι-8315, Αποφάσεις VI Τμήματος 2507, 3741, 3740/2009, 264/2011, Πράξεις VI Τμήματος 49/2006, 33/2006, Πράξεις Ε΄ Κλιμακίου 565/2009, 562/2009, 555/2009, 148/2006, 42/2004, 41/2004, 4/2004, 365/2003, 363/2003, 359/2003). (...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω τόσο το ελεγχόμενο έργο όσο και οι λοιπές σχετιζόμενες με αυτό εργολαβίες, αποτελούν τμήματα ενός ενιαίου έργου, καθόσον όλα εκτελούνται στην ίδια γεωγραφική ενότητα (τομέας Ηρακλείου), χωρίς να ασκεί ουσιώδη επιρροή το γεγονός, ότι ο ανωτέρω τομέας περιλαμβάνει περισσότερους δήμους, και αποσκοπούν στη συντήρηση και επέκταση του δικτύου ύδρευσης της ΕΥΔΑΠ Α.Ε., δηλαδή κατατείνουν στην ίδια οικονομική και τεχνική λειτουργία. Περαιτέρω, οι εργασίες που απαιτούνται για την εκτέλεσή τους (εργασίες επαναφοράς ασφαλτικού οδοστρώματος, αντικατάστασης, επισκευής, τοποθέτησης φρεατίου παροχής, σύνδεσης παροχής με την εσωτερική εγκατάσταση του υδρευόμενου, εξυγίανσης υφιστάμενων παροχών, εκσκαφής τάφρων, τοποθέτησης αγωγών διανομής ύδατος, αποκατάστασης διαρροών κ.λπ.) είναι παρόμοιες, οι δε μεταξύ τους διαφοροποιήσεις του τεχνικού τους αντικειμένου είναι επουσιώδεις και δεν αναιρούν τον «ενιαίο» χαρακτήρα του έργου, συγχρόνως δε, η έγκριση δημοπράτησης και των πέντε επίμαχων εργολαβιών έγινε εντός του ιδίου έτους 2010. Εξάλλου, το γεγονός ότι για κάποιες από τις επίμαχες εργασίες καταβάλλεται οικονομικό αντάλλαγμα από τους καταναλωτές δεν ασκεί επιρροή εν προκειμένω, καθόσον όλα τα προαναφερόμενα έργα κατατείνουν στην συντήρηση και επέκταση του δικτύου ύδρευσης της Ε.Υ.Δ.Α.Π. Α.Ε.. Κατά συνέπεια και οι πέντε εργολαβίες αποτελούν ένα «ενιαίο» έργο, η τεχνητή κατάτμηση του οποίου είναι ανεπίτρεπτη καθόσον για τις επιμέρους συμβάσεις δεν τηρήθηκαν οι διατάξεις του κοινοτικού δικαίου, ιδίως δε η αποστολή της προκήρυξης του ελεγχόμενου έργου στην Υπηρεσία Επισήμων Εκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, απορριπτομένου περαιτέρω, ως αβάσιμου του ισχυρισμού περί συνδρομής λόγων υπέρτερου δημοσίου συμφέροντος, οι οποίοι δικαιολογούν τη σύναψη της ελεγχόμενης σύμβασης, καθόσον το δημόσιο συμφέρον εξυπηρετείται προεχόντως με την τήρηση της νομιμότητας στις διαδικασίες ανάθεσης εκτέλεσης έργων και όχι, όπως στη προκειμένη περίπτωση, με την παραβίαση αυτής (βλ. Απόφ.1251, 1640/2011VI Τμ.).