ΝΣΚ/191/2001
Τύπος: Γνωμοδότησεις Ν.Σ.Κ.
Αρχαιότητες. Ανεύρεση αρχαίων σε ακίνητο. Αποζημίωση του ιδιοκτήτη για τη στέρηση χρήσεως του ακινήτου του. Αρση των δεσμεύσεων του ακινήτου. Φοροαπαλλαγή της δαπάνης της σωστικής ανασκαφής.(..)Κατάσταση : Εκκρεμεί αποδοχή
(Τριμελούς Επιτροπής) 1. Ο ιδιοκτήτης ακινήτου στο οποίο βρέθηκαν αρχαία, μετά την παρέλευση διμήνου από της δηλώσεως περί της ανευρέσεως αρχαίων, δικαιούται αποζημιώσεως, για την θετική και μόνο ζημιά την οποία υπέστη εκ της στερήσεως της χρήσεως του ακινήτου του. 2. Οι διατάξεις των άρθρων 9 και 51 του αρχαιολογικού νόμου, κατά το σημείο που τάσσουν ορισμένη προθεσμία, η παρέλευση της οποίας αποδεσμεύει τα αρχαία ή ακίνητα, δεν τυγχάνουν εφαρμογής, διότι αντίκεινται στη συνταγματική υποχρέωση (άρθρο 24) της διαρκούς προστασίας των αρχαίων από το Κράτος. 3. Η ενδεχόμενη φοροαπαλλαγή της δαπάνης της σωστικής ανασκαφής, που αναλαμβάνουν ιδιώτες, προκειμένου το ακίνητό τους να εξαιρεθεί από την τηρουμένη σειρά προτεραιότητας των προς ανασκαφή οικοπέδων, μόνο με συγκεκριμένη νομοθετική διάταξη μπορεί να ρυθμισθεί (τυπικός νόμος).
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΝΣΚ/306/2015
Αρχαία – Εξαγωγή αρχαίων για ερευνητικούς σκοπούς – Αρμόδια υπηρεσία για την έγκριση της εξαγωγής.(..)Κατάσταση : Αποδεκτή
Η χορήγηση άδειας προσωρινής εξαγωγής αρχαίων, που ανήκουν στο Δημόσιο, για ερευνητικούς σκοπούς, υπάγεται στην αρμοδιότητα της Διεύθυνσης Μουσείων του Υπουργείου Πολιτισμού & Αθλητισμού (ομοφ.). - ΑΠΟΔΕΚΤΗ
ΝΣΚ/276/2002
Υπαρξη ή μη υποχρεώσεως της ΚΒ’ ΕΠΚΑ του Υπουργείου Πολιτισμού, στην οποία φυλάσσονται κατασχεθέντα αρχαία αντικείμενα, να τα αποδώσει, σε συμμόρφωση προς απόφαση του ποινικού δικαστηρίου, στον αθωωθέντα κατηγορούμενο.(..)Κατάσταση : Μη αποδεκτή
Η ΚΒ’ ΕΠΚΑ του Υπουργείου Πολιτισμού, πρέπει να αποδώσει τα αρχαία αντικείμενα, που φυλάσσονται απ αυτή, στον κατηγορούμενο που αθωώθηκε με απόφαση του ποινικού δικαστηρίου, η οποία (απόφαση) διέταξε συγχρόνως την άρση της κατασχέσεως των αρχαίων και την απόδοσή τους στον ιδιοκτήμονα τούτων αθωωθέντα κατηγορούμενο. Επειδή, όμως, η διάταξη της ανωτέρω αποφάσεως για την τύχη των αρχαίων που κατασχέθηκαν, έχει προσωρινή ισχύ για το Ελληνικό Δημόσιο, το οποίο δεν ήταν διάδικο στην σχετική ποινική δίκη ούτε υπέβαλε τις αξιώσεις του στο ποινικό δικαστήριο, δικαιούται αυτό (Δημόσιο), μετά την, σε συμμόρφωση προς την ανωτέρω απόφαση του ποινικού δικαστηρίου, απόδοση των αρχαίων, να διεκδικήσει δικαστικώς την κατοχή τούτων (αρχαίων) με την άσκηση είτε της προσήκουσας τακτικής αγωγής, είτε, εάν υπάρχει κατεπείγουσα περίπτωση ή ανάγκη αποτροπής επικειμένου κινδύνου για τα άνω αρχαία, αιτήσεως ασφαλιστικών μέτρων (προσωρινή ρύθμιση καταστάσεως, μεσεγγύηση κλπ).
ΝΣΚ/132/2011
Παραγραφή απαιτήσεων κατά του Δημοσίου σε θέματα που αφορούν τη χορήγηση αμοιβής σε ιδιώτες για παράδοση – υπόδειξη αρχαίων.(..)Κατάσταση : Εκκρεμεί αποδοχή
Υπάγονται στην πενταετή παραγραφή του άρθρου 91 του Ν 2362/1995 και οι περιπτώσεις χορήγησης αμοιβής σε ιδιώτες, που αφορούν την παράδοση ή υπόδειξη αρχαίων. Η ως άνω παραγραφή αρχίζει επί μεν ακινήτου αρχαίου από το τέλος του οικονομικού έτους της υποβολής της σχετικής δηλώσεως στην πλησιέστερη αρχαιολογική, αστυνομική ή λιμενική αρχή, επί δε κινητού αρχαίου από το τέλος του οικονομικού έτους της περιελεύσεως αυτού στο Δημόσιο ή της υποδείξεως του τόπου, όπου βρίσκονται άγνωστα στην Υπηρεσία κινητά αρχαία. (ομοφ.)
ΝΣΚ/204/2017
Μνημεία - Έννοια αρχαίων μνημείων - Θρησκευτικές εικόνες - Δήλωση αρχαίων - Δικαίωμα κατοχής αρχαίων - Κυριότητα αρχαίων - Κληρονομική διαδοχή - Δωρεά αιτία θανάτου. α) Η δωρεά αιτία θανάτου της κυριότητας μιας (1) μεταβυζαντινής εικόνας έτους 1685 του ζωγράφου Σ. Ζαγκαρόλα από τον μετέπειτα αποβιώσαντα Μ. Μ. (δωρητής) προς στο Μουσείο Μπενάκη (δωρεοδόχος), για την οποία έχει συνταχθεί η αρ. 8455/2009 συμβολαιογραφική πράξη, είναι άκυρη και ως εκ τούτου, το Μουσείο Μπενάκη, δεν δύναται να θεμελιώσει κατά νόμο οιοδήποτε δικαίωμα επί της ανωτέρω εικόνας με έρεισμα τη σύμβαση αυτή. β) Το Μουσείο Μπενάκη, ως κληρονόμος του αποβιώσαντος Μ. Μ., δυνάμει της αρ. 3136/10.2.2015 δημόσιας διαθήκης αυτού, καθόσον αφορά τις οκτώ (8) μεταβυζαντινές εικόνες, που χρονολογούνται κατά τους 17° και 18° αιώνες, δικαιούται να επικαλεσθεί ότι έχει αποκτήσει το αποδεικνυόμενο δικαίωμα κυριότητας του κληρονομούμενου επ' αυτών (ομόφωνα), γ) Το Μουσείο Μπενάκη, ως κληρονόμος του αποβιώσαντος Μ. Μ., δυνάμει της αρ. 3136/10.2.2015 δημόσιας διαθήκης αυτού, καθόσον αφορά τα οκτώ (8) αρχαία αντικείμενα, που χρονολογούνται προ το έτους 1453, δεν δικαιούται, με την ιδιότητα αυτή (κληρονόμος), να προβάλλει δικαίωμα κατοχής αυτών, διότι τέτοιο δικαίωμα δεν είχε αποκτήσει ο κληρονομούμενος (ομόφωνα), δ) Ο Ιερός Ναός Αγίας Σοφίας Ψυχικού, ως νόμιμος κληρονόμος της αποβιωσάσης Μ.Σ.- Π., δυνάμει της από 17.7.1996 ιδιογράφου και της αρ. 18310/2002 δημόσιας διαθήκης αυτής, καθόσον αφορά τα πέντε (5) αρχαία αντικείμενα, που χρονολογούνται προ του έτους 1453, δεν δικαιούται με την ιδιότητα αυτή (κληρονόμος), να προβάλλει δικαίωμα κατοχής αυτών, διότι τέτοιο δικαίωμα δεν είχε αποκτήσει η κληρονομούμενη (ομόφωνα).
ΝΣΚ/316/2007
Χορήγηση αμοιβής για υπόδειξη ακινήτου αρχαίου στο Παλαίκαστρο Λασιθίου Κρήτης.(..)Κατάσταση : Αποδεκτή
Α) Σε περίπτωση που τα αρχαία θεωρηθεί ότι είναι «ακίνητα», οι αιτούντες δεν δικαιούνται αμοιβής διότι κατ’ άρθρο 8 του ΚΝ 5351/1932 σε περίπτωση που βρεθούν ακίνητα αρχαία σε ιδιωτικό κτήμα, αμοιβή δικαιούται ο ιδιοκτήτης του ακινήτου ή ο εργαζόμενος σ’ αυτό, πράγμα που δεν ισχύει στη κρινόμενη περίπτωση. Β) Σε περίπτωση που θεωρηθεί ότι τα ανευρεθέντα αρχαία είναι «κινητά»τότε και πάλι οι αιτούντες δεν δικαιούνται της προβλεπόμενης από το άρθρο 14 του ΚΝ 5351/1932 αμοιβής, διότι τα υποδειχθέντα από τους αιτούντες αρχαία δεν δύνανται να χαρακτηρισθούν κατά την έννοια του ιδίου άρθρου ως «άγνωστα», και τούτο διότι: α) τα αρχαία βρέθηκαν εντός κηρυγμένου αρχαιολογικού χώρου που εποπτεύεται από το ΥΠ.ΠΟ., και εντός του οποίου ήταν ήδη γνωστό ότι βρίσκονται διάσπαρτες αρχαιότητες σε πολλές εκτεταμένες θέσεις, β) η Υπηρεσία γνωρίζοντας τη βέβαιη ύπαρξη εμφανών και μη αρχαιοτήτων υπήγαγε τον ανωτέρω αρχαιολογικό χώρο στο επί πλέον αυστηρό καθεστώς εποπτείας, ελέγχου και απόλυτης προστασίας της ζώνης Α΄ του άρθρου 91 του Ν 1892/1990, η οποία ήδη διέπεται από τις διατάξεις του άρθρου 13 του Ν 3028/2002. Επί πλέον, με τις σήμερα ισχύουσες διατάξεις του άρθρου 14 του Ν 3028/2002 ορίζεται ρητά ότι δεν καταβάλλεται αμοιβή εάν το αρχαίο ανακαλύπτεται σε οριοθετημένο ή υπό οριοθέτηση αρχαιολογικό χώρο. (πλειοψ.)
ΝΣΚ/306/2005
Ερωτήματα σχετικά με ακίνητο κείμενο εντός της Ζώνης Α΄ Προστασίας κηρυγμένου αρχαιολογικού χώρου.(..)Κατάσταση : Αποδεκτή
α) Η μόνη δυνατότητα αποδέσμευσης ακινήτων από τη Ζώνη Α΄ Προστασίας νοείται μόνο υπό τις προϋποθέσεις του άρθρου 13 του Ν 3028/2002, προϋποθέσεις, όμως, που δεν συντρέχουν εν προκειμένω. Σε κάθε περίπτωση, το αίτημα του ενδιαφερομένου για αποδέσμευση του ακινήτου από την Ζώνη Α΄ Προστασίας, κατά το άρθρο 51 του προϊσχύσαντος ΚΝ 5351/1932 είναι αβάσιμο, διότι, ανεξαρτήτως του ότι η προβλεπόμενη στο άρθρο αυτό ευχέρεια του ιδιοκτήτη έχει κριθεί αντισυνταγματική και ουδέποτε συνέτρεξαν οι προϋποθέσεις εφαρμογής των διατάξεών του, το εν λόγω άρθρο δεν εφαρμόζεται όταν ισχύει Ζώνη Α΄ Προστασίας και για τα ακίνητα που βρίσκονται εντός αυτής δεν έχει απαγορευθεί η κατά προορισμό χρήση. β) Ο ενδιαφερόμενος ιδιώτης ουδεμιάς αποζημιώσεως δικαιούται για το μέχρι το έτος 1995 χρονικό διάστημα, διότι ουδέποτε υπέβαλε αίτημα εκμετάλλευσης για το ακίνητό του μέχρι το έτος αυτό, που ο χώρος ήταν απλώς χαρακτηρισμένος ως αρχαιολογικός. Επίσης, ουδεμιάς αποζημιώσεως δικαιούται ο ανωτέρω και για το από το έτος 1995 (ημερομηνία θεσμοθετήσεως της Α΄ Ζώνης Προστασίας) και εντεύθεν χρονικό διάστημα, διότι εκ του χαρακτηρισμού τούτου δεν επέρχεται ουσιώδης προσωρινή ή οριστική στέρηση ή προσωρινός ή οριστικός περιορισμός της κατά προορισμό χρήσεως του ακινήτου. γ) Δεν επιτρέπεται αλλαγή της χρήσεως των υφισταμένων εντός του εν λόγω ακινήτου δύο σταύλων σε επαγγελματική στέγη (κατάστημα), διότι, σύμφωνα με την απόφαση θεσμοθετήσεως της Ζώνης Α΄ Προστασίας, εντός αυτής επιτρέπεται μόνο η γεωργική και κτηνοτροφική εκμετάλλευση.
ΝΣΚ/154/2004
Δωρεάν παραχώρηση της χρήσεως ακινήτου σε πρατηριούχο υγρών καυσίμων στα πλαίσια σύμβασης εμπορικής συνεργασίας. Τεκμαρτό εισόδημα.(..)Κατάσταση : Αποδεκτή
Από την, χωρίς ιδιαίτερο αντάλλαγμα, παραχώρηση της χρήσης ακινήτου (πρατηρίου) σε πρατηριούχο υγρών καυσίμων, στα πλαίσια μικτής σύμβασης εμπορικής συνεργασίας, δεν προκύπτει τεκμαρτό εισόδημα εξ ακινήτων (Α’ – Β’ πηγή) για τον παραχωρούντα τη χρήση του ακινήτου, κατ’ άρθρο 20 παρ.1 του Ν 2238/94. (πλειοψ.)
ΝΣΚ/69/2015
Οικοδομικές εργασίες πλησίον μνημείου – Δεδικασμένο – Εκτελεστότητα – Έννοια του διαδίκου στην πολιτική δίκη – Διεκδίκηση από περισσότερους ακινήτου πλησίον μνημείου – Αυτοδίκαιη προστασία ακινήτων αρχαίων έως και το 1830 – Δικαίωμα κυριότητας επί ακινήτων αρχαίων μετά το 1453 – Έλεγχος των τίτλων ιδιοκτησίας από τις αρχαιολογικές υπηρεσίες.(..)Κατάσταση : Αποδεκτή
Με την επιφύλαξη δικαιωμάτων κυριότητας του Ελληνικού Δημοσίου, η Υπηρεσία δύναται να χορηγήσει έγκριση οικοδομικής εργασίας επί ακινήτου ευρισκόμενου άνωθεν μνημείου με γνώμονα αποκλειστικά την προστασία του μνημείου. Η σχετική έγκριση εκδίδεται από την άποψη του αρχαιολογικού νόμου και δε συνιστά θέση της υπηρεσίας επί του ιδιοκτησιακού καθεστώτος. Δικαστική απόφαση που εκδόθηκε επί δίκης, στην οποία δε μετέσχε το Ελληνικό Δημόσιο και έκρινε τελεσίδικα ότι το ακίνητο και το μνημείο ανήκουν στο Ελληνικό Δημόσιο, δεν παράγει δεδικασμένο ως προς το Δημόσιο και ούτε μπορεί να εκτελεστεί από αυτό. (πλειοψ.)
ΝΣΚ/115/2003
Πολιτιστική κληρονομιά. Προστασία ακινήτων νεοτέρων μνημείων.(..)Κατάσταση : Αποδεκτή
Η επιχείρηση των διαφόρων ενεργειών της παρ.3 του άρθρου 10 του Ν. 3028/2002 αναφέρεται ενιαίως τόσο σε ακίνητα αρχαία μνημεία, όσο και σε ακίνητα νεότερα μνημεία και επομένως ο Υπουργός Πολιτισμού έχει αρμοδιότητα και εντεύθεν υποχρέωση να ελέγχει τις αναφερόμενες στις διατάξεις αυτές ενέργειες και επεμβάσεις που εκτελούνται πλησίον ακινήτου νεότερου μνημείου.
ΝΣΚ/258/2012
Εισφορά της χρήσης ακινήτου σε Ο.Ε. από εταίρο ως αντάλλαγμα για τη συμμετοχή του στο εταιρικό κεφάλαιο – Εκμίσθωση του ακινήτου από την Ο.Ε. σε τρίτο – Υποχρέωση του εταίρου ή της Ο.Ε. σε δήλωση και φορολόγηση του σχετικού εισοδήματος από τα μισθώματα.(..)Κατάσταση : Αποδεκτή
Επί εισφοράς, από εταίρο σε ομόρρυθμη εταιρεία, της χρήσεως ακινήτου που ανήκει στην κυριότητα του εταίρου, η οποία γίνεται σε αντάλλαγμα της συμμετοχής του σε αυτήν, σε περίπτωση εκμισθώσεως του εισφερθέντος ακινήτου από την εταιρεία σε τρίτο και εισπράξεως των μισθωμάτων από την ίδια, φορολογικό υποκείμενο και υπόχρεος σε υποβολή της σχετικής φορολογικής δηλώσεως για τα εισπραττόμενα μισθώματα εξακολουθεί να είναι ο εταίρος - κύριος του εισφερθέντος ακινήτου. (πλειοψ.)