Πληρωμή 1ου λογαριασμού έργου. Μη νόμιμη δαπάνη, διότι ο καθορισμός στο συμβατικό κείμενο ως συνολικής προθεσμίας περάτωσης του έργου εκείνης των 365 ημερών αντί της αρχικώς προβλεπόμενης στη διακήρυξη των 90 ημερών, που έχει ως συνέπεια τη χρονική διεύρυνση της διάρκειας εκτέλεσης του έργου δεν παράγει έννομα αποτελέσματα και δεν δεσμεύει τα συμβαλλόμενα μέρη (ν.1418/1984 και π.δ.609/1985).

Δημόσια έργα. Αίτηση θεραπείας κατά αποφάσεως Προϊσταμένης Αρχής. Προϋποθέσεις επανεισαγωγής αιτήσεως θεραπείας στο Τεχνικό Συμβούλιο Έργων για γνωμοδότηση.Είναι δυνατή η επανεισαγωγή προς εξέταση στο Τεχνικό Συμβούλιο Έργων αιτήσεως θεραπείας αναδόχου δημοσίου έργου, ενόψει διαφορετικών απόψεων που έχουν διατυπωθεί μεταξύ του ΤΣΕ/ΓΕΣ και της ιεραρχίας, σχετικά με τη διαφωνία που έχει ανακύψει μεταξύ της Προϊσταμένης Αρχής και αναδόχου, λόγω της διαγραφής από Ανακεφαλαιωτικό Πίνακα Εργασιών (ΑΠΕ) νέων τιμών.

Διοικητική σύμβαση - Δημόσια έργα -. Προθεσμία εκτέλεσης του έργου. Τμηματικές και συνολική προθεσμίες. Περιστατικά. Επειδή, η υπέρβαση της συμβατικής προθεσμίας περάτωσης του έργου έχει μεν ως συνέπεια την κατάπτωση σε βάρος του αναδόχου και υπέρ του κυρίου του έργου της προβλεπόμενης, από τις παραπάνω διατάξεις ποινικής ρήτρας, υπό την τασσόμενη όμως από τις διατάξεις αυτές αναγκαία προϋπόθεση της συνδρομής αποκλειστικής για την υπέρβαση υπαιτιότητας του αναδόχου του έργου. Επομένως, εφόσον με την προαναφερόμενη πράξη του  εγκρίθηκε η παράταση της προθεσμίας περάτωσης του έργου .., για την έγκριση της οποίας απαιτείται από τις εφαρμοστέες στην κρινόμενη περίπτωση διατάξεις η έλλειψη αποκλειστικής υπαιτιότητας του αναδόχου, έπεται, ότι δεν θεμελιώνεται υπαιτιότητα αυτού (αναδόχου) για το ανεκτέλεστο κατά τη λήξη της συμβατικής προθεσμίας τμήμα των συμβατικών υποχρεώσεών του σχετικά με το επίμαχο έργο, ..και, κατά συνέπεια, μη νόμιμα επιβλήθηκε σε βάρος του η αμφισβητούμενη ποινική ρήτρα. Για το λόγο δε αυτό, βάσιμα προβαλλόμενο, πρέπει να γίνει δεκτή η κρινόμενη προσφυγή..

Σύμβαση δημοσίου έργου. Αίτηση ακυρώσεως του αναδόχου κατά της πράξεως αναθέσεως του έργου. Παράταση ισχύος της προσφοράς του. Ανάθεση ή μη του έργου στον επόμενο κατά σειρά μειοδότη από την Προϊσταμένη Αρχή. Δέσμευση της Διοικήσεως από προσωρινή διαταγή.(..)Κατάσταση :  Αποδεκτή 
Σε περίπτωση ασκήσεως αιτήσεως ακυρώσεως και αιτήσεως αναστολής εκτελέσεως της πράξεως αναθέσεως δημοσίου έργου από τον ανακηρυχθέντα ανάδοχο, δεν τίθεται ζήτημα παρατάσεως ή μη του χρόνου ισχύος της προσφοράς του, κατά τον χρόνο της εκκρεμοδικίας, διότι η κατακυρωτική απόφαση έχει κοινοποιηθεί σ’ αυτόν εντός του χρόνου ισχύος της προσφοράς και έχει, άρα, καταρτισθεί το ενοχικό συνάλλαγμα. Η Προϊσταμένη Αρχή, ενόψει του συγκεκριμένου πραγματικού, δεν δύναται να αναθέσει το έργο στον δεύτερο μειοδότη. Η Διοίκηση δεσμεύεται από την εκδοθείσα προσωρινή διαταγή του Προέδρου του αρμοδίου τμήματος του ΣτΕ, πλην όμως μπορεί να υποβληθεί αίτηση ανακλήσεώς της.

Δημόσια έργα. Συνέπειες από την πτώχευση μιας εργοληπτικής επιχείρησης η οποία μετέχει σε Κοινοπραξία η οποία έχει αναλάβει την κατασκευή ενός δημοσίου έργου.(..)Κατάσταση :  Εκκρεμεί αποδοχή 
α) Σε περίπτωση πτώχευσης μιας εργοληπτικής επιχείρησης που συμμετέχει σε Κοινοπραξία η οποία έχει αναλάβει την κατασκευή ενός δημοσίου έργου, η σύμβαση θεωρείται διαλυμένη ως προς αυτή και συνεχίζεται από τα λοιπά ή το μοναδικό απομείναν μέλος της Αναδόχου Κοινοπραξίας. β) Η θέση μιας εργοληπτικής επιχείρησης υπό αναγκαστική διαχείριση, η οποία συμμετέχει σε Κοινοπραξία κατασκευής ενός δημοσίου έργου δεν εξομοιούται με πτώχευση. γ) Πρέπει να γίνει αντικατάσταση των υπό του άρθρου 27 του ΠΔ 609/85 προβλεπομένων κάθε είδους εγγυητικών επιστολών, με διαγραφή της πτωχεύσασας εργοληπτικής επιχείρησης.

Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, η ανάθεση του ανωτέρω έργου με την εξαιρετική διαδικασία του διαγωνισμού μεταξύ περιορισμένου αριθμού εργοληπτικών επιχειρήσεων, δεν είναι νόμιμη, καθόσον δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις για την προσφυγή στην εξαιρετική αυτή διαδικασία. Και τούτο διότι ανεξαρτήτως της ανάγκης εκτέλεσης μεγάλης έκτασης εργασιών επισκευής – ενίσχυσης και αναβάθμισής γυμναστηρίου αυτού, που ανέκυψαν μετά το σεισμό της 8.6.2008, δεν διαπιστώνεται η συνδρομή συγκεκριμένων περιστατικών, εξαιτίας των οποίων απειλείται με βεβαιότητα η επέλευση σοβαρού κινδύνου, η αποτροπή του οποίου επιβάλλει την άμεση έναρξη εκτέλεσης του έργου και τη σύντομη αποπεράτωσή του. Εξάλλου, σε κάθε περίπτωση, από τα στοιχεία του φακέλου, δεν προκύπτει συγκεκριμένος λόγος αδυναμίας τήρησης εξαρχής των προθεσμιών που απαιτούνται για τη διενέργεια ανοικτής δημοπρασίας, με δεδομένο μάλιστα ότι η μελέτη του έργου εγκρίθηκε στις 29.11.2008, η κατάρτιση των όρων της σχετικής διακήρυξης δημοπράτησής του έλαβε χώρα στις 2.2.2009, η ανακήρυξη αναδόχου στις 9.3.2009, η υπογραφή της σχετικής σύμβασης στις 6.4.2009, η δε προθεσμία αποπεράτωσης αυτού ορίστηκε αρχικώς σε τέσσερεις μήνες από την υπογραφή της σύμβασης (ήτοι στις 6.8.2009), παρατάθηκε δε εν συνεχεία, με την 58/23.2.2010 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου ....., έως τις 30.4.2010, ενώ στα στοιχεία του φακέλου περιλαμβάνεται και η από 22.4.2010 αίτηση της αναδόχου για νέα παράταση έως τις 30.9.2010, επί της οποίας έχει εκδοθεί η 12614/8.6.2010 θετική πρόταση της τεχνικής υπηρεσίας του Δήμου ....., ενώ δεν προκύπτει ότι έχει εκδοθεί σχετική εγκριτική απόφαση. Εξάλλου, αν και από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει ότι οι περιλαμβανόμενες στον 1ο και 2ο λογαριασμό εργασίες αφορούν σε εργασίες που εκτελέσθηκαν μετά τη λήξη της αρχικής προθεσμίας περαίωσης του έργου, σημειώνεται ότι οι από 6.8.2009 και 21.10.2009 αιτήσεις της αναδόχου για παράταση της προθεσμίας περαίωσης του έργου, έως τις 31.10.2009 και 31.12.2009, αντίστοιχα, δεν εγκρίθηκαν από το Δημοτικό Συμβούλιο ..... και ως εκ τούτου, η βάσει αυτών παράταση της προθεσμίας αυτής δεν ήταν νόμιμη. Εξάλλου, η χορηγηθείσα παράταση, με την 58/23.2.2010 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου ....., κατόπιν της 22.12.2009 αιτήσεως της αναδόχου, έως τις 30.4.2010, που έλαβε χώρα μετά τη λήξη της συμβατικής προθεσμίας περάτωσης του έργου και της νομίμως, κατά τα ανωτέρω, παράτασης αυτής, δεν συνιστά όντως παράταση αυτής, αλλά χορήγηση νέας προθεσμίας, η οποία δεν προβλέπεται από τις διατάξεις περί δημοσίων έργων και, είναι ως εκ τούτου, μη νόμιμη.

Μη νόμιμες οι δαπάνες για την εξόφληση 5ου και 6ου λογαριασμού έργου, καθόσον αφορούν και σε πληρωμή πρόσθετων εργασιών, καθώς και του κονδυλίου αναθεώρησης αυτών, οι οποίες εκτελέστηκαν δυνάμει συμπληρωματικής σύμβασης, που εγκρίθηκε και υπογράφηκε μετά τη λήξη της συμβατικής προθεσμίας περάτωσης του έργου και της νομίμως χορηγηθείσας παράτασης αυτής, η δε παράταση της προθεσμίας που χορηγήθηκε από το Δημοτικό Συμβούλιο μετά τη λήξη της συμβατικής, κατά τα ανωτέρω, προθεσμίας, δεν συνιστά όντως παράταση αυτής, αλλά χορήγηση νέας προθεσμίας, η οποία όμως δεν προβλέπεται από τις διατάξεις περί δημοσίων έργων (ν. 1418/1984, ν.3212/2003, π.δ.334/2000, π.δ.609/1985).

ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΕΡΓΑ-ΠΟΙΝΙΚΗ ΡΗΤΡΑ:Μη νόμιμη η επιστροφή ποσού από Δήμο σε ιδιωτική εταιρεία, το οποίο είχε επιβληθεί σε αυτήν ως ποινική ρήτρα λόγω υπέρβασης της προθεσμίας εκτέλεσης του έργου «Ανάπλαση εισόδου πόλης …» και είχε παρακρατηθεί με την εξόφληση του 2ου λογαριασμού του έργου, καθόσον η απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου που έκανε δεκτή την ένσταση της εταιρείας είναι πλημμελώς αιτιολογημένη διότι: α) διαλαμβάνει κρίση ως προς την έλλειψη υπαιτιότητας της αναδόχου μόνο για τις εργασίες φύτευσης, παρότι η απόφαση επιβολής ποινικής ρήτρας αναφέρεται στην υπέρβαση της προθεσμίας εκτέλεσης του έργου για το σύνολο αυτού και όχι μόνο για τις εργασίες φύτευσης, ενώ και η εισήγηση της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών αναφέρεται και σε άλλες εργασίες, πλην της φύτευσης, τις οποίες η ανάδοχος δεν έχει ολοκληρώσει και β) δεν διαλαμβάνει κρίση ως προς το ότι έχει παρέλθει η συνολική προθεσμία εκτέλεσης του έργου, χωρίς η ανάδοχος να έχει ζητήσει νέα παράταση αυτής (άρθρο 49 του ν. 3669/2008, ΦΕΚ Α΄ 116/2008).

Δημόσια έργα. Πληρωμές στον υποκατάστατο ανάδοχο.(..)Κατάσταση :  Εκκρεμεί αποδοχή 
Η εκχώρηση απαιτήσεων του υποκαθιστώμενου στο έργο αναδόχου ισχύει μέχρι το λογαριασμό που αναφέρεται στην εγκριτική της υποκαταστάσεως απόφαση του Υπουργού ΠΕΧΩΔΕ. Μετά το λογαριασμό αυτό οι πληρωμές νομίμως διενεργούνται στον υποκατάστατο ανάδοχο. (ομοφ.)

Αυτοδίκαιη έγκριση τελικής επιμετρήσεως δημοσίου έργου. θεωρείται ως αυτοδικαίως εγκεκριμένη, στην περίπτωση κατά την οποία η Διευθύνουσα Υπηρεσία του έργου δεν προβεί στον έλεγχο, τυχόν διόρθωση και έγκριση αυτής, μέσα σε δύο μήνες από την υποβολή της, όπως έχει υποχρέωση, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο τελευταίο εδάφιο του άρθρου 38 παρ.4 του Π.Δ/τος 609/1985.